OPRUIMING
BEEKMAN
DE OOLIJKE OESTERFAMILIE.
RESTANTEN
LAGE PRIJZEN
69ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 20 December 1928
Derde Blad No. 21096
GEMEENTERAAD v. LEIDEN.
FEUILLETON.
Be Trommen van het Noodlot
(Vervolg van gisteren.)
B. EN W. AAN HET WOORD.
De VOORZITTER zal niet ingaan op poli
tieke beschouwingen noch op de diverse
economische theorieën, die z. i. niet op
haar plaats zijn in een gemeente.
Onze burgemeester mr. A. v. d. Sande
Bakhnyzen.
De heer v. Eek maakt zelf eenigszins
excuses voor zijn beschouwingen, wijzend
op den wil van zijn kiezers. Doch hebben
de andere partijen dan geen opdracht van
haar kiezers?
Hier moet men niet komen voor propa
ganda, doch met practische voorstellen, die
getoetst moeten worden aan de gemeente
belangen.
Als de heer v. Eek al zijn voorstellen uit
voerbaar acht, dan vreest hij voor de ge
meente of anders voor de zielerust van den
heer v. Eek, als die invloed kreeg achter de
groene tafel. Hij kon dan wel eens met een
politieke kous op het hoofd naar huis moe
ten als niemand tevoren.
De heer v. Eek prees eensdeels, doch nam
dit terug door de bijgevoegde voorwaarden,
B. en W. terugduwend in zwarte duisternis,
daar zij het helder schijnend licht van het
socialisme niet kennen. Dat lijkt spr. effect
bejag.
De heer v. Eek mist een program van
groote werken. Dit is natuurlijk, waar de
begrooting hier is een administratief stuk.
Groote werken kunnen beter apart worden
behandeld, niet in de sfeer van de alge-
meene beschouwingen.
Wat de Zondagswet betreft, misschien
vindt niemand die mooi. De toepassing moet
zijn een compromis. Deze mag noch zijn
een gesloten noch een geheel open Zondag.
B. en W. moeten ieder's gevoelens zooveel
mogelijk recht doen wedervaren en dat is
RECLAME.
TEGEN ONGEHOORD
KOREVAARSTR.
3755
volgens het college na de jongste wijziging
bereikt
Het college wenscht geen optochten met
muziek op Zondag, waardoor hier ter stede
de Zondagsheiliging in gevaar komt. In
andere plaatsen, erkent hij, is het soms an
ders. Meetings kunnen gerust worden ge
houden. alleen geen optochten.
Circussen zal spr. niet ten eenenmale ver
bieden, tenzij een circus bekend staat we
gens wreede behandeling der dieren. Hij is
ook niet overtuigd, dat elke dressuur wreed
heid is. Een te groot deel der bewoners ge
niet van circussen en lage hartstochten
roepen zij z.i. niet wakker.
Liedjes op straat laten zingen verdedigt
de heer v. Eek thans met het oog op meer
vroolijkheid; vroeger deed hij het met het
oog op de propaganda! Maar de straat is
niet voor propaganda. Waarom passeerde de
l^er v. Eek ook de Commissie voor de
strafverordening, waarin hij zelf zitting
heeft? Practische beoordeeling van liedjes
aan de politie overlaten, gaat hem ook te
ver. De algemeene beschouwingen stonden
z i. practisch in het teeken van demping.
Partieel mogen z.i. deze voorstellen echter
met worden behandeld. Men weet dat een
uitbreidingsplan komende is, laat men
daarom thans geen incidenteelc beslissin
gen nemen. Aten vergete niet het snellere
tempo van het rioleeringssysteem, evenmin
dat Rijnland ook zorg voor het gehalte
van het water is gaan uitoefenen en dat het
te Gouda pompinstallaties wil doen bouwen
ter inlating van veel frisch water.
Onze voorouders hebben vroeger de grach
ten niet voor niets gegraven, zij hebben nut,
dat houde men wel in 't oog.
Het architectenbureau Grandpré zal nog
eens tot uitersten spoed worden aangezet.
Er is geen uniformiteit bij de bevorde
ring, is gezegd, maar een automatische be
vordering acht hij uit den booze en van
veel grooter kwaad dan het kwaad der hui
dige bevordering, 't Hangt trouwens veel af
van het aantal rangen etc. Goede, bekwame
ambtenaren komen toch behoorlijk naar
voren. Dat aan de Lichtfabrieken de R.-K.
zouden worden voorgetrokken, is totaal
onjuist
Hoe de minister aan 12 millioen kwam
voor een oplossing van den Rijnsburgerweg-
overgang weet hij niet, doch dat het een
kostbaar iets is, staat toch wel vast. Het
station en het emplacement zouden ver
plaatst moeten worden, de lijn vanaf de
Vink tot de Haarlemmervaart verhoogd etc.
Spr vindt dat er toch geen reden is voor
den heer Kooistra om boos te zijn op B. en
W inzake het 7de lid van het bestuur der
Gem. Woningstichting. Wat konden B. en
W. anders antwoorden, toen zij op 15 Nov.
het afwijzend bestuursvoorstel ontvingen?
Zij zullen nu zelf de zaak eens bekijken.
Opening der „Zijl" op Zondag wordt door
het bestuur onnoodig geoordeeld, met het
oog op de kosten, een f. 1000, dat door het
bezoek niet zou kunnen worden gedekt.
Combinatie van poliie en brandweer zal
onder de oogen worden gezien als de com
missaris is ingewerkt.
Politieke overwegingen laat hij niet gel- j
den bij het ter lezing lecrgen van bladen in
de politiewachthuizen. Er moest een regel
worden getroffen en zoo is men gekomen
tot de huidige, die hem voldoende voor-
j komt.
Er is wel eens gezegd, dat de politie hier I
topzwaar zou zijn, doch dit is niet het ge
val, integendeel. De hoofdinspecteur, in
specteur voor bijzondere wetten en de twee
gewone recherche-inspecteurs zijn brood-
I noodig. waardoor er een tekort aan leiding
I is op ander gebied.
I Niet goed verzorgd zijn de straatdienst,
1 het verkeer, de opleiding en de dienst in j
I de posthuizen
Bij den straatdienst is bovendien veel
administratief werk nazien der proces
sen-verbaal etc. Bij ziekte of een bijzon-
deren opdracht is geen controle meer moge
lijk De inspecteur voor het verkeer heeft
zeer veel werk, waarvan de burgerij mew
ziet en kan nog maar een gedeelte van zijn
tijd daaraan geven. De verkeerspolitie is
zelfs bij den straatdienst ondergebracht; i9
dus feitelijk niet geregeld. Van opleiding der
jenge agenten komt thans niets terecht en
die is toch noodzakelijk.
61. Maar vluchten zonder meer doen ze toch niet, die vis-
schen en de twee Oesterjongens. Ze doen wat alle verstandige
menschen ook doen, als ze ergens mee inzitten: ze gaan de
politie waarschuwen. Jullie herinnert je nog wel de fiere
Pieterman-politie, die zoo goed onder zee voor de orde zorgt?
Nu, die wordt gealarmeerd. De hoofdagent vindt het in zijn
hart een beetje griezelig als hij hoort dat hij met de zijnen
achter de zeeslang ^an moet, maar hij houdt zich goed.
62. En dadelijk rukken er twee goed gewapende politie
mannen uit. De nieuwsgierige Oesters en de visschen gaan
nu ook maar weer terug Want onder de bescherming der
politie gevoelen ze zich veilig. En onderweg verdiepen ze zich
in allerlei gissingen. Stel je voor dat de politie de zeeslang
arresteerde! Dat zou een mooie vangst zijn en er kwam vast
een groot stuk van in de Visschencourant, misschien met de
portretten van de twee Oesterjongens en alle visschen. Dan
hadden ze er tenminste nog iets aan dat ze zoo in de rats
gezeten hadden.
De inspecteurs hebben geen tijd om zelf
publiek te ontvangen.
Een adjudant-inspecteur zou veel verbe
tering kunnen brengen. B.v. tot het oprich
ten van een verkeersbrigade, waarvoor dan
9 agenten aan de drie die er zijn zullen
moeten worden toegevoegd.
De heer HEEMSKERK: Dus uitbreiding
van het aantal agenten!
De VOORZITTER: Zeker.
Volgend voorjaar zal ik komen met een
voorstel tot uitbreiding van het aantal po
litieagenten, doch niet direct met 9, kan hij
nu al verzekeren.
2 uur per man les per week aan jonge
agenten zal dan mogelijk zijn. Spr. doet een
beroep op de raadsleden, niet op kleinighe
den zout te leggen, de regeling overlatend
aan hem en den commissaris.
Een adjunct-inspecteur zal ook de gele
genheid openen overdag en 's avonds altijd
een inspecteur te hebben op het politicbu
reau.
Voorstellen over de salarissen der hoofd
agenten zullen binnenkort komen.
Het klassenstelsel wil spr. handhaven
om een prikkel tot verdere bekwaamheid
te bewaren. Opheffen zou een funesten in
vloed hebben op de goeden en op de slech
ten. Hier met zoon klein corps zijn allen
best te beoordeelen. Waar de klassen zijn
opgeheven heeft men b.v. weer gemeente-
diploma's ingevoerd als te Utrechtl In werk
wordt ook wel onderscheid gemaakt tusschen
le en 2e klasse, al doen zij ook veel gelijk.
Loondienst vreest hij niet. Er zijn hier
33 agenten 2e klasse, waarvan 9 reeds di
ploma met aanteekening hebben en dus
bevorderd zullen worden terwijl 9 in studie
zijn. Wat blijft er dan over?
Een commissie van advies voor strafza
ken acht hij totaal overbodig. Hij wil do
volle verantwoordelijkheid daarvoor in over
leg met den commissaris dragen.
Bij kleeding en schoeisel toelage bleek be
zuiniging mogelijk. Dalen of stijgen der
prijzen doet niets terzake, daar een vaste
norm voor alles is gesteld.
De resultaten met vrouwelijk personeel
zijn elders niet gunstig gebleken. Hij zou
wel eens een proef willen nemen, als er
maar eenige reden voor was, doch dit is
niet het geval.
Wethouder REIMERTNGER ziet geen re
den voor de klacht van den heer Baart over
het niet voldoende benutten der arbeids
beurs door 13. en W.
Van overtreding der arbeidswet bij het
badhuis is geen sprake, naar hij nader uit
eenzet. De motie Baart ontraadt hij ten
zeerste.
Den wenk van den heer Heemskerk in
zake de Gestichten wil hij gaarne Ier harte
nemen in overleg met zijn collega van fi
nanciën, doch de heer Heemskerk behoeft
niet ongerust te zijn over de financiën.
Wethouder Reimeringer.
Zoo goedkoop als religieuze gestichten
kunnen de eigen gestichten niet werken,
doch het is toch logisch, dat de Leidsche pa
tiënten naar de eigen gestichten gaan, waar
ook voor de geestelijke belangen wordt ge
zorgd. Hoe meer patiënten, hoe eerder Lei
den aan zijn winst komt, afgezien van de
bijbetalingen door de familie der patiënten
Voor verpachting der bruggen zou spr.
niet le vinden zijn, daar de brugwachters
tevens zijn belastingambtenaren.
Brugwachters zijn een corps ambtenaren
met geschoolde kennis, ook zelfs politioneel
die hij niet wil missen.
De heer BOSMAN: En de tollen dan?
De WETHOUDER: O, die worden afge
schaft.
De veilingskwestie zal hij overlaten aan
zijn collega van fabricage.
Wat de bodewagens betreft, bedoeling is
overbrenging naar de Kaasmarkt Het me
disch schooltoezicht zal spoedig in behan
deling komen na de begrooting, het is bij
kans gereed.
Wethouder TEPE meent, dat verdraag
zaamheid nog niet zoo groot is, dat de
voorstanders van openbaar en bijzonder on
derwijs elkaar steunen, laat staan dan ver
trouwen. Daarom verheugt hij zich over de
uitlatingen van links dat hg althans ver
trouwd wordt. En hg hoopt zich dat ver
der waardig te toonen.
Vertrouwen is z.i. het eerst noodige. *>i-
liek van beteekenis is niet gemaakt, beoal-
vo niet houden aan organisaties.
Schoolruimte is er hier voldoende, doch
niet altijd naast do deur. Dat kan ook niet
geëischt worden. Zooveel mogeljjk echter zaï
men trachten de ouders to gerieven. Spr.
hecht meer waarde aan goedo onderwijzers
dan aan goede stelsels. Met nieuwigheden
moet men z.i. wat voorzichtig zijn en dat rast
hij toe ten opzichte van Dalton-stelsel etc.,
waarvan de resultaten elders nog niet zoo
hoopvol sijn gebleken.
In de critiek van den heer Manders op de
schoclgeldheffing is wel wat waar, (het slech
te drukt meer op de groote dan op de kleine
inkomens)en hg zal er aandacht aan blij/en
schenken. Ten aanzien van het bewaarschool-
onderwgs tracht hij een allen bevredigende
oplossing te vinden. Was hij thans gekomen
met het vragen van credieten voor een
school in het Kooipark, dan waren deze ge
weigerd! Zou dat bevorderlgk zijn geweest
voor het openb. bewaarschoolonderwijs?
Medezeggenschap ten aanzien der arbeids
voorwaarden kan men hier den onderwij
zers niet meer geven, daar dit reeds door
het rgk is geregeld, waarbg z\j worden ge
kend Zg hebben dus hetzelfde als het ge
organiseerd overleg het andere personeel
geeft.
Wethouder Teue.
Naar het Engelsch van
OTTWELL BINNS.
17)
Ze keek hem strak aan Er was even een
flikkering in zijn bruine oogen, toen zij haar
blik ontmoetten, en ze begreep dat hij met
van plan was haar de reden van hun plot
seling vertrek te vertellen. Toen keek ze
naar den Gapenden Mannering en begon te
prutesteeren.
Maar. Legrand haalde de schouders op.
Het zal hem heusch geen kwaad doen,
ik zal zorgen dèt er twee draagbaren zijn,
in plaats van een.
Het zal met gebeuren, hield ze vol.
Het zou dwaasheid zijn als hij in een dag of
twee weer heplemaal beter kon zijn.
Zal niet gebeuren! zei Legrand spot
tend Toen lachte hij zacht
Mademoiselle, u schijnt de situatie niet
te begrijpen Ik heb hier te bevelen en u
"we! u bent in mijn macht u en uw ver
loofde Honor huiverde en ze verbleektp bij
die woorden die met een grenzelooze onbe
schaamdheid uitgesproken werden Ze zag
zijn valsch lachend* oogen en begreep de
diepere betepkems van zijn woorden En ze
kpnde hpm goed genoeg om te welen dal hij
zonder eenige gewetensbezwaren van zijn
ovprmacht gebruik zou maken' Een oogen
b1 bega' de moed haar. maar ze herstelde
sich spoedig en antwoordde rustig:
Dan zult u uw gang gaan, veronder
stel ik
Ongetwijfeld, mademoiselle.
Maar de verantwoordelijkheid is voor u.
Die zal me met zwaar vallen, made
moiselle.
Hij brak zijn woorden af; hij gaf zich
blijkbaar nu voor het eerst rekenschap van
het geluid dat haar naar het kleine kerk
hof gedreven had. Wat is dat voor een
geluid? vroeg hij.
Een houweel. Een van uw dragers is
bezig den naam van een grafsteen te ver
wijderen.
Verdrommeid riep hij uit, terwijl hij
haar verbluft aanstaarde. Toen vroeg hij
nieuwsgierig- Hebt u die namen gelezen,
mademoiselle?
Eén van de twee, antwoordde ze koel.
Het interesseerde me buitengewoon, en
ik zou graag willen weten....
Achter hen klonk geritsel. Legrand draai
de zich en Honor zag dat Mannering wak
ker was en met angstige oogen naar haar
lag te kijken. Ze wierp een snellen blik op
Legrand's gezicht terwijl hij op Mannering
toeliep en ze zag dat er een gebieden
de. waarschuwende uitdrukking in zijn
oogen lag.
Het volgende oogenblik klonk het harte
lijk uit de mond van den Franschman:
Ah. mon cher ami. u schijnt vee! beter
te zijn. Dat is prachtig. Het is werkelijk een
genoegen u zoo te vinden Ik ben teruggeko-
rr-pn. zooals u ziet. want ik was een beetje
onzerust over u en mademoiselle Honor.
Hij ging naast het bed zilten en nam de
hand van den ander.
Over een uur hervatten we onzen
tocht weer want znoals ik mademoiselle al
uitgelegd heb, heb ik een nieuwe reden lot
haast, maar ik hoop dat u geen bezwaar
zult hebben.
Hij bukte zich, fluisterde snel iets in.
Mannering's oor, dat de zieke een beweging
van schrik deed maken, en zei toen
lachend: U ziet dat het noodig is, mon
ami! Dus ik zal die luie dragers maar eens
wakker maken en een tweede draagbaar
voor u in orde laten brengen
Hij klopte den zieke even op de schou
der en verliet de kamer met een lichte bui-
j ging voor Honor. Een oogenblik bleef het
I meisje zwijgend naar Mannering staren.
1 Hun oogen ontmoeten elkaar een moment
maar hij keek dadelijk een andere richting
uit. Ze had hem ronduit willen vragen wat
dit alles heteekende, maar nu begreep zo
dat ze de waarheid niet te hooren zou krij
gen. Het werd haar eensklaps duidelijk, wat
voor diepe kloof er tusschen hen beiden
I was gekomen. Toen zei ze opeens:
Wat dom van me! Als we zoo gauw op
weg gaan, moet ik eerst zorgen dat je wat tc
eten krijgt.
En met die woorden draaide ze zich om
en ging de kamer uit.
Twee uur later gingen ze op weg en toen
ze de omheining verlieten wierp Honor, van
haar hooge zitplaats op de draagbaar, een
snellen blik in de richting van het kleine
verlaten kprkhof en peinsde of ze ooit het
geheim dat daar verborgen lag zou door
gronden Legrand zou het haar zeker nooit
vertellen pn ze had beslotpn het niel aan
Mannering te vragen Haar eerlijke natuur
deinsde terug voor de halfs'achtigh-id van
de zijne Wal had Legrand in Mannering's
oor gefluisterd dat hem zoo verschrikt had?
Het was alles even duister maar wat hel
ook was, het scheen iets dringends te zijn,
want ze hielden geen middagrust en toen
de dragers teekenen van uitputting begon
nen te geven, haalde Legrand een lange
zweep van Rhinocerohuid te voorschijn en
geholpen door den Swahili-hoofdman, die
van eenzelfde afschuwelijk wapen voor
zien was. dreef hij hen voort met slagen en
vloeken Het meisje was diep verontwaar-
j digd over zoo'n behandeling van de zwaar
j belaste dragers en eens. toen Legrand
dichtbij de draagbaar kwam, trachtte ze hem
I le vermurwen
Maar Legrand lachte nonchalant.
Mademoiselle, u bent te teerhartig! Die
dragers zijn niets dan vee. Als ze niet aan
gezet worden, zouden ze al gauw met een
slakkpngangetje gaan en een flinken slag
met een zweep. hij haalde zijn schou
ders op en lachte weer. C'est rien
du toutl
Ze staarde naar den zwarten schouder
voor haar. waar de zweep een lange diepe
wonde had gemaakt De vliegen waren er
niet vanaf te slaan en ze rilde van af
schuw. Legrand was een onmensch en ter-
j wijl weer de gebiedende en vloekende stem
I en het geluid van zweepslagen door het
groene halfduister van het bosch klonk,
vroeg ze zich voor den tweeden keer af,
wat toch de reden vari deze haast kon zijn
Maar het bleef een onbeantwoorde vraag en
pas toen de schaduwen dieper werden,
werd hall gehouden bij een klein meer, dal
het noodige water leveren kon.
Toen wachtte haar weer pen nieuwe bron
van ongerustheid. Mannering, die bij hun
vertrek beterend schpen. bleek aan een
nieuwen koortsaanval te hebben gekregen,
zijn gezicht was opgpzet. zijn oogen schit
terden en zijn 9tem was heesch en nau
welijks verstaanbaar. Angstig riep ze Le-
1 grand, die toezicht hield bij het opzetten
van de tenten Hij haalde zijn schouders op
en liet hem wat kinine drinken.
Het is de koorts die weer op komt zetr
ten, mademoiselle. Daar is niets aan te
doen. Morgen of overmorgen zal het wel
weer beter zijn. Dat is altijd zoo.
De duisternis viel snel ln het bosch was
het heel donker en de roode gloed van het
vuur was het eenige licht tot laat in den
avond, toen de maan opkwam. Honor zat
alleen in haar kleine tent. In de tent naast
haar was Mannering, terwijl rond het vuur
de u tgeputte dragers lagen, in den fan-
tastischen rooden gloed van hel vuur leken
ze reusachtige menschapen Jules Legrand
zat alleen te rooken bij een klein vuur.
Ze stond een oog°nblik naar hem te kij
ken toen sloeg hij plotseling zijn oogen op
en staarde in haar richting. Voor ze zich
haaslig terugtrok, zag ze, hoe hij in zichzelf
cynisch lachte
Ze ging zitten in het verste gedeelte van
haar tent en keek niet meer in de richting
van hpt kleine vuur en terwij! ze daar zwij
gend zat. klonk haar weer het onverdra-
gelijk tromgeroffel in haar ooren In het be
gin leek het of het ontstellend dichtbij was,
zoo scherp en metaalachtig was de klank,
dan weer was het flauw en ver weg. tot
het opeens weer zoo dichtbij wa9. dat het
in hel kamp zelf had kunnen zijn Ze zat
nog te luisteren naar het rhvtnrsche gerof
fel. toen een plotselinge beweging haar aan
dacht trok Ze leunde een hpetje voorover
en keek snel in de richting van f.°grand.
(Wordt verv'
