69ste JAARGANG DINSDAG 18 DECEMBER 1928 No. 21094 Ons Taalkundig Prijsraadsel Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. MUZIEK. f LAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts. per regel voor edvertentién uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd rijn Voor alle andere advertentién 35 Cts. per regeL Kleine Advertenti&n uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdsn? en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven 10 Cta porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT; Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.85. per week ƒ0.18 Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 -}- portokosten. Vanmiddag te klokke 12 uur heb- ben wij een einde moeten maken aan den overstelpenden toevloed brieven, welke de brievenbussen aan ons Bureau dreigde te verstoppen. Onmiddellijk hebben wij een aan vang gemaakt met het nalezen der 374 inzendingen, doch zien 'begrijpe lijkerwijze geen kans den uitslag nog heden bekend te maken. Hetgeen wij tot dusver zagen, bevestigde volkomen onze uitspraak van gisteren, dat onze moedertaal inderdaad moeilijk is. Bij de eerste vijftig brieven was nog geen enkele met o fouten en io tot 15 overtredingen behoorden geenszins tot de zeldzaamheden. Wij zullen den uitslag zoo spoedig mogelijk bekend maken. DE DIRECTIE. DRANKWET, Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare' kennis, dat E. H. Cohen te 's-Gravenhage een verzoek heeft ingediend ter bekoming van verlof voor den verkoop van alcoholhoudenden drank, ande ren dan sterken drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop in het perceel Haarlem merstraat No. 52. 3700 A. VAN DE SANDE BAKHU1JZEN, Burgemeester. VAN STB.IJEN, Secretaris. Leiden, 18 December 1028. AFSLUITING ALKEMAEEBRUG. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter aigemeene kennis, dat de Alkemadebruij, in verband met liet ver richten van herstellingswerken op 19 en 20 December a.s. voor hel rij- en voetgangers verkeer zal zijn afgesloten. 3701 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Burgemeester. VAN STRUEN. Secretaris Leiden, IS December 1928. HET FEEST VAN KONINGIN EMMA. Op 10 Januari 1929. Hoe Leiden het mee kan vieren. Het Haagsche Comité 1929 heeft het voor nemen om op Donderdag 10 Januari 1029 den dag waarop het 50 jaar geleden zal zijn, dat Hare Majesteit de Koningin-Moeder in ons land kwam, H M. te huldigen door des avonds in de Groote Kerk Ig' 's-Graven hage een muziekuitvoering te doen geven. Dr. Wagenaar heeft zich welwillend be reid verklaard de leiding op zich te nemen; een koor. samengesteld uit de allereerste krachten zal capella 4. 5 en 8-stemmig toepasselijke liederen zingen. Als soliste zal optreden Mevrouw Noordewier-Reddingius, terwijl ook eenige nummers zullen worden uitgevoerd met hobo. trompet, bazuinen en orgel. De uilvoering waarbij H.M. tegenwoordig zal zijn. zal worden uitgezonden door de A. V. R. O. te Hilversum, zoodat de muziek in alle gemeenten van ons Vaderland zal kunnen worden gehoord. Het gemeentebestuur van Leiden heeft gemeend de ingezetenen dezer gemeente, lot welke gezindte of richting zij ook mogen behoor.en. zooveel mogelijk in de gelegenheid te moeten stellen zich in een gebouw te ver eenigen. ten einde ge'zamelijk van deze sehoone muziekuitvoering te kunnen ge nieten Re Gemeente-Commissie van het Ntd - Herv Kerkgenootschap heeTt zich op ver zoek van den burgemeester bereid verklaard, tie Ilooglandsche Kerk. die' pl.m 2000 zit plaatsen bevat, voor dit doel beschikbaar te stellen. De bijeenkomst, die voor ieder geheel kosteloos toegankelijk zal zijn. zal te 8 uur Goor onze burgemeester mr. A. van de Sande Dakhuvzen met een inleidend woord worden Heopend. terwijl le ongeveer 10 uur h?l slotwoord zal worden gesproken door dr. J. Riemens. Voor hen die prijsstelten* op een besproken Plaats zal daartoe op nader aan te kondigen dagen, de gelegenheid worden gegeven bij de firma .1. J. Eggers. Botermarkt alhier. lf'Va betaling van 10 cts. per plaats, terwijl aldaar tevens programma's verkrijgbaar zul len zijn eveneens tegen betaling van 10 cts. Aan het Kerkgebouw zal geen plaats bespreking zijn; ook zal men aldaar geen programma's kunnen verkrijgen. Het Gemeentebestuur vertrouwt dat zeer vele ingezetenen er prijs op zullen stellen dezen avond, die uitsluitend bedoelt een hulde aan onze Koningin-Moeder bij te' wonen. Het zal wel geen twijfel lijden of de .Hooglandsche Kerk zal tot de laatste plaats bezet zijn op dezen avond, waarop talloos vele' stadgepooten blijk zullen willen geven van hun groote liefde voor H.M. de Koningin- Moeder. die steeds getoond heeft, met heel Haar hart aan het Nederlandse he Volk te zijn verknocht. HET VEERTIG JARIG JUBILEUM VAN DEN HEER A. M. TOUW BIJ DE EON. NED. GROFSMEDERIJ. Ter receptie van den heer Touw. zooals wij reeds in ons blad van gisteren mede deelden, gistermiddag in Maison Bruyns ge houden, zijn van vele zijden belangstellen den gekomen, om den jubilaris de hand tc drukken. Tot degenen die het woord gevoerd heb ben behoort in de eerste plaats de heer Th. F. A. Delprat, president-commissaris der vennootschap, die den heer Touw in zeer waardeerende termen de waardeering van commissarissen voor zijn arbeid heeft ken baar gemaakt. De heer N. C. F. van Ginkel, mede-direc teur van de Kon. Ned. Grofsmederij sprak zijn collega eveneens hartelijk toe, en spr. gaf een beknopt overzicht van de vele ver diensten van den heer Touw. Namens de ambtenaren sprak de hoofd boekhouder de heer B. H. Swart, en ge tuigde van de goede verstandhouding tus- schen den heer Touw en de ambtenaren die In het bijzonder was ontstaan door de wijze waarop deze hun belangen steeds heeft voor gestaan, door hetgeen hij gedaan heeft voor de stichting van het Pensioenfonds en het Ziekenfonds vooral. De heer L. Eichhorn sprekende namens de werkmeesters, zeide dat men steeds van den heer Touw de gewenschte steun en medewerking bij de behartiging van de be langen van de fabriek, zoowel als die van het personeel had mogen ondervinden en spr, zegde den jubileerenden directeur daar voor dank. De heer J. van Leeuwen, voorzitter van het comité uit de werklieden, roemde de verhouding tusschen personeel en jubilaris. De heer Touw heeft alle sprekers afzon derlijk in hartelijke bewoordingen dank ge zegd voor de vriendelijke woorden die zij tot hem hadden gericht, en de geschenken en bloemen welke zij hebben aangeboden. Tot degenen die o.a. ter receptie versche nen behoorden nog de voorzitter cn de secretaris van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland de heer Ten Cate Brouwer en mr. P G Ivnibbe; het be stuur van de Ambachtsschool; de voorzitter der 3 Octobervereeniging de heer W. van der Laan; het bestuur van de Ver. Mathesis Scientiarum Genetrix met haar voorzitter prof Van dor Woude: mr. Pijnacker Hordijk namens de Rotary Club en jhr. C. C. Roëll namens hel Departement Leiden van dc Mi), voor Nijverheid en Handel. Ook de heer Van der Laan heeft nog het woord tot den heer Touw gericht. Talrijke bloemstukken waren aangebracht. HANDELSREGISTER VAN DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR RIJNLAND TE LEIDEN. Nieuwe inschrijving: E. Offenberg, Lange Scheistraal 5, Lei den, Rijwielhandel en garagehouder. Eige naar E. Offenberg te Leiden. Wijziging. N.v. Fabriek van Koek, Banket en Sui kerwerken vli firma H. M Biesiot, Haar lemmerstraat 164166. Opheffing filiaal 's Gravcnhage. Paul Krugerlaan 60-62. Op heffing filiaal 's Gravenhage, Wille de Wittstraat 3A. GODSDIENSTIGE SAMENKOMST „KERK EN VREDE". In de Lnthersche Kerk. Uitgaande van de vereeniging Kerk en Vrede is gisteravond in de Lutberschc Kerk aan de Hooglandsche Kerkgracht een godsdienstige samenkomst gehouden, waar toe behalve de leden der vereen;ging, allo belangstellenden toegang hadden. Ds. A. J. Wartena Herv. pred. te Zeven bergen begon met de opmerking dat als we alleen letten op de donkere wolken, het ons bang om het hart wordt Hij her:n- nerde aan de verblijdende dingen de prachtige verblijdende dingen die .n her begin van deze eeuw aar ons geiipenb:nrJ werden. In een nacht, met een slag, toen de oor log kwam, was het gedaaD met al dat schoons, werden moderne uitvindingen .n dienst van het wreede krijgsbedrijf gest-'id De wetenschap hielp mede het geweld te verergeren. Nog zijn de toestanden niet zuiver Nog lezen we dat het te Lugano niet best vlot ten wil met het vredeswerk; de datum van bijeenroeping van de ontwapeningsconfe rentie wordt steeds verdaagd... Als we bezien hoe alles anders is dan wij het gaarne zouden zien, dan zou men bijna tot de vraag komen of het nog wel zin heeft Christendom te belijden, ter kerke te gaan... Spr. zou zeker deze vragen niet gesteld hebben, als hij niet mocht herinneren aan de gedachten dio alle Christenen in deze dagen behooren te bezielen, gedachten die uitgaan naar Christus, wiens Licht onver- flauwbaar schijnen blijft, wiens Licht de duisternis overwmt. Dr. A. K Kuiper Doopsgez. pred. te Am sterdam, begon zich af te vragen of het niet verwonderlijk is, dat het Licht der Lichten nog niet overal en tot allen ter wereld is doorgedrongen. Tot de binnenkamer dringt helaas het Licht der Lichten niet altijd door. In Staat kundige kringen is men er dikwijls blind voor. En daarom verwonderen wij er ons niet over, dat in de duisternis en ongehoor zaamheid dezer wereld gemoord wordt cn bruut gevochten. Het besef dat het onmogelijk is een nieuwe wereld op te bouwen, als wij Zijn Licht ontgaan, moet tot ons doordringen. Alleen die het zwaard opnemen, zullen door het zwaard vergaan. Niet alleen onder overwonnenen maar ook onder de over winnaars van den laatsten grooten oorlog is verwarring ontstaan. Zoo is Christus profetie wederom aan ons geopenbaard. Wij mogen niet vertrouwen op de leiden de Staatslieden alleen. Wij moeten gevoel voor verantwoordelijkheid toonen en er moet stuwkracht uitgaan van het volk, van de kerk. De gemeente heeft drie dingen te beden ken. Zij heeft te gelooven in den Heer, in Zijn Heilige offerende liefde. Zij heeft bet geloof uit te dragen, dat het beter is schade te lijden dan te dragen. De gemeente heeft verder haar schulden to belijden. En tenslotte moet zij bereid zijn voor het Offer. Wij mogen niet vragen, zullen we ook schade lijden, als we ons niet toebereiden tot den oorlog 1 Een Antwoord slechts past. Doe wat moet! Honderd geboden wijzen er op aldus spr. dat wij niet voort mogen gaan met heb goddelooze werk dat voorbereiding tot den oorlog is. Als wij ons over weinige dagen, met Kerstmis verblijden willen omdat het Kerst mis is, moeten wij dat werk allereerst staken. God geve dat we het Kerstfeest met waarachtige vreugde mogen vierenmet cleze woorden eindigde ds Kuiper. Nadat lied 306 uit den bundel van den Prot.bond gezongen was, betrad ds. Tsjalsma, Rem. pred. alhier, den kansel. Wij moeten ons vooral herinneren, aldus spr., dien ecnen tot denken stemmenden regel„En gij mijn ziel bidt het aan", zoo ving spr. aan Achter alle confereeren over den vrede en over ontwapening, duikt steeds de vrang op. en gij 1 Verheugend is het, dat tegenover de goed georganiseerde en gefinancierde le gers, een flinke tegenbeweging staat, -be brutaal er tegen ingaat. Alle actie evenwel dreigt te niet te gaan. indien zij niet gesteund wordt door onze vaste overtuiging. Daarom noemt spr. het zoo verheugend dat de kerk wakker is geworden. Doch achter alles* ligt dieper de persoonlijke vraag die wij ons in deze dagen vooral be hooren te herinneren vrienden, waar is uw daad Niet om een leuze, noch uitsluitend ge grepen door de ellende van den laatsten oorlog, maai omdat wij ons Christenen noemen, mogen wij niet meedoen aan het krijgsgoweld. In deze dagen van advent moeten wij dankbaar zijn allereerst, maar ook ernstig en tot overdenken gestemd. En dan zullen wij tot het besef komen dat wij met het woord niet kunnen vol staan, dat wij niet kunnen volstaan met alle oorlogsbedrijf schuldig te noemen. Tot den daad moeten wij komen Noch een ver dediging, noch een aanvalsoorlog mogen wij dulden en wij moeten eerbied hebben voor de principieele dienstweigeraars Bij de naderende verkiezingen zullen wij aan geen partij onze stemmen mogen geven, die niet onvoorwaardelijk ontwapening op het programma heeft Wij mogen niet beschaamd staan voor Hem dien wij op Kerstmis willen eeren. Al onze gedachten moetPn culmineercn :n de ecne gedachte dat wii menschen zijn uit God geboren Onze geestelijke goederen hebben wij hoog te houden boven alles. Het Licht der wereld hebben wij te aanbidden, het Licht dat ons aanziet en vraagt, en gij Spr. wii niet opzetten rot anarchie. Doen hij waarschuwt ernstig om mede te werken aan oorlogvoering en het maken van toe bereidselen tot den oorlog. Kerstmis nadert weer. Christus nadert. Laten wij Hem aanbidden in woord en daad. Nog een oorlog en de wereld ligt in puin. Laten wij bedenken dat het leven te ver liezen» niet zoo erg is, als wij maar dur ven de oogen op te slaan en in de kerken te komen En dat zouden wij als een nieuwe oorlog zou losbreken zeker niet. Tenslotte beval spr. aan, de volgende motie van de groep Kerk en Vrede, lui dende De Groep enz. „van oordeel, dat slechts van het door werken der Christelijke beginselen heil te wachten is voor menschen, volkeren en vol kerengemeenschap, dat deze doorwerking niet alleen tegen gehouden wordt door oen invloed der zonde maar ookv door het instandhouden van zon dige gebruiken waarvan de verderfelijkste de oorlog is, dat niet alleen de oorlog met alle recht spot maar ook het karakter oct moderne oorlogvoering het godsdienstig-zedelijk be wustzijn krenkt op een niet meer te ver dragen wijze, dat het elk offer waard is om tegenover deze misdaad ernst te maken met de zede lijke waarheid, dat het beter is onrecht te lijden dan onrecht te doen, bindt den strijd aan tegen oorlog ca oorlogstoerusting en roept alle Christenen binnen en buiten de kerken op om in dezen strijd mee te strijden, opdat de namen van Jezus Christus en Zijn hemelschen Vader niet meer op die gruwelijke wijze-door do volkeren geschonden worden als in de jaren, die achter ons liggen het geval is geweest." De bijeenkomst die door ds. Wartena met gebed geopend was, werd door ds. Tjalsma die in de plaats van dr. Padt sprak, op de gebruikelijke wijze gesloten. Bij K. B. zijn benoemd met ingang van 1 Januari 1929 tot res.-tweede-luit. bij het 4de Regt. Infanterie, de vaandrigs J. C. G. Verspyck Mynssen, C. Laarens, F. do Stoppelaar, J. P. F. Rauwerda, J. L. Jannes. II. Krop, P. J. L. Boedart en J. van Kessel, allen van het korps en de vaandrigs J. Francois en M. Pont. onderscheidenlijk van het 22e reg en den Vrijwilligen Landstorm; bij het 8e Regt. Infanterie de vaandrig van het 4de Rezt. Infanterie J. Herwijer; bi) het 2de Regt. Veldart. de vaandrig C. E. J. Sikkema van het 4de Regt. Infanterie; bij het 4de Regt. veld art. de vaandrig van het 4de Regt. Infanterie J. M. L. M. A. Zon- nenberg van het 4de Regt. Infanterie en bij het 7de Regt. Veld. Art. de vaandrig van het 4de Regt. Infanterie J. Luiken. Bij het 6de Regt. Veld. Art. zijn benoemd met ingang van denzelfden datum tot tweede-luitenant II. van 't Hof, L. V. Lede- boer, P. O. F. M. Cremers, C. C. van Hens- bergen. H. J. Braadbaarl, W. J. Alsbach, A. Bonn, B. I A Ilerweijer en jhr. F. R. Röcll. De tot arls bevorderde semi-arts C. A. Kleipoo! is bestemd tol res.-off. van gez. 2e kl. bij hel leger hier te lande. De Leidsche Chemische Kring heeft zijn vierde lustrum gevierd. In de vergade ring die onder voorzitterschap van dr. W. P. Jorissen gehouden werd, waren o.a. aanwezig afgevaardigden van de Chemi sche Kringen van Amsterdam, Delft, Den Haag en Rotterdam. Prof. dr. P. Ehrenfest, lid van den kring, sprak over dc groote veranderingen, die de inzichten over de atomen en moleculen gedurende de twintig jaren van het bestaan vnn den kring hebben ondergaan. Het eerelid van den kring dr. G. L. Voerman, een der twee chemici, van wie het plan tot oprichting van den kring is uitgegaan (de ander is wijlen dr. P. J. Montagne) werd tot eere-voorzitter benoemd. Vorige eere voorzitters waren prof. Franchimont en dr. Montagne. De kring werd in 1908 opgericht met 20 leden, waarvan er 7 thans nog lid zijn en telt nu bijna 50 leden Hij is de oudste chemi sche kring in Nederland. Ter aigemeene kennis wordt gebracht, dat inet het oog op Kerstmis, de winkels alhier van 17 tot en met 21 December, op werkdagen tol des avonds elf uur geopend zullen mogen blijven. De Directeur van het Postkantoor al hier deelt mede, dat de openstelling van de kantoren voor aanneming van belasting gelden op 1 Januari a s lot nader order wordt uitgesteld Slechts weinig belangstellenden waren gisteravond naar den Schouwburg gekomen om getuige te zijn van de opvoering van Een Moeder" het tooneelspel in drie be drijven van Cor Hermus door de N.V. .Het SchouwtooneeJ". Desondanks was er na ieder bedrijf veel applaus, en vooral voor Esther de Boer van Rijk moest vele malen worden „gehaald". BINNENLAND. De Leidsche Raad aan de begrooting 1929. (3e en le Blad.) Verschenen is het verslag der vaste com missie voor belastingen over het wetsont werp tot verlaging der accijns op gedistil leerd. (Binnenland, 2e Blad.) Bijzonderheden over het rijkskleodings- beslnit. (Binnenland, 2e Blad.) Wordt Liebennann uitgeleverd? (Recht zaken, 1ste Blad.) BUITENLAND. Wordt het conflict in Znid-Amerika toch aan arbitrale uitspraak onderworpen? (Bui tenland, en Telegr. 1ste Blad.) De Volkenbondsraad Donderdag bijeen? (Telegrammen, 1ste Blad.) Baldwin kondigt steunmaatregelen aan voor de mijnwerkers. (Buitenland, le Blad.) Grootvorst Nikolaas van Rnsland ernstig ongesteld. (Builenl.-Gem. 3e Blad). Een Chineesch-Engelsch handelsverdrag. (Buitenland, 1ste Blad.) Het 6de Regt. Veldartillerie vertoeft sedert gisteren, voor den tijd van drie dagen to Scheveningen, tot het houden van schiet oefeningen. Het Regiment zal Vrijdag a.s. deelnemen aan het afscheid van don luitenant-generaal Muller Massis, als commandant van het Veldleger, dat zal plaats hebben te 's-Gra- venhage-Maaldrift. Gisteravond is de 23-jarige J. R., wo nende aan de Voldersgracht alhier, nadat hij in zijn familie eenige oneenigheid had gehad, in een vlaag van wanhoop in het water van de Langegracht gesprongen Hij kon echter goed zwemmen en zwom met een flinken slag naar gene zijde van het water, vanwaar hij zich ijlings naar huis spoedde. HAARLEMSCHE ORKEST-VEREENIGING Dal de muziekkritiek slechts een zeer be trekkelijke waarde heeft, dat ze niet meer ook niet minder is dan een persoon lijke meening van iemand, die geacht wordt verstand te hebben van de verschijnselen, kunstwerken of kunstenaars die hij te be- oordeelen krijgt, heeft Richard Wagner, die door de historie tot de Groote Kritiek (met hoofdletters) wordt gerekend, ons geleerd. Hij was bewonderaar van de kunst van Gluck, den grondvester der moderne opera, en zijn bewondering toonde hij daadwerke lijk door het voor concertgebruik inrichten van de ouverture „Iphigenia in Aulis" (het slot van dit stuk is van Wagner) Over dc symphonieën van Haydn schreef de be roemde auteur der „Gesanimelte Schrifle": „in de instrumentale muziek van Haydn zien we niets dan de geketende kwade „gepsf der muziek, die wat voor ons 9pee:t „inet de kinderachtigheid van een sukkel, „die in zijn jeugd reeds een oud manneke „was Nu was het aardig om thans vlak na elkaar te hooren uitvoeren Glucks even- genoemde ouverture in de Wagnersche be werking en de Symphonie militaire 'aldus gehpeten naar de typische trompetstooten, die er in voorkomen) van den cokelenden kwaden gecsl alias Joseph Havdn. En wat is nu het door de historie om zoo ie zeg gen in hoogste instantie, gewezen oordeel? Dat llavdns symphonie zoo goed als G'urks opera hoogtepunten zijn van de kunst de verschillen nu daargelaten, die di! gemeen hebben, da' ze beide voor onze ooren fen s^hat van zuivere en verheffende muziek bevatten, zelfs verwantschap vertonen, sterk genoeg om ze naast plkaar le plaatsen. Voor do tweede helft van het programma kwamen Franschen van den nieuwen en den nieuweren tijd: Franck (Variations symphonicjues voor piano en orkest en Dukas (L'apprenli sorcier). Fen voorbeeldig programma dus- innerlijke samenhang, af wisseling en stijging. Van Bpinum verstaat uitmuntend de kunst van programma samenstelling De orkeslklank der II O. V. wint voort durend in volheid afronding on noblest. Daar wordt ernstig gewerkt aan de concert muziek. niettegenstaande het orkest overla den is met arbeid aan de opera. Dat j.'eit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 1