TMERMOGÈNE
A9ENPA.
DE KRIJGENDE KRIJGER.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
KUNST EN LETTEREN.
BUITENLAND.
Maandag.
Leidsche Schouwburg: Jubileum-voorstel
ling J. H. Speenhof, 8 uur nam.
Stadszaal (grout© zaal) Haarlemsche
Orkestvereniging. Kwart over 8 nam.
Volksgebouw. Inst. v. Arb.Ontw. Spr. de
heer Mathijssen over het faseisme. 8 u. n.ra.
Dinsdag.
Amicitia: Alliance francaise. Conférence
de M Marcel Aubert. Sujet*. Notre Dame de
Paris. 8 heures.
Stadszaal (groote zaal); Residentie-orkest
8 uur nam.
MUSEA.
Stedelijk Museum de Lakenhal, Lange
Scheistraat 2 Geopend in November, De
cember. Januari pp Februari van 103 uur.
Zondags vanaf halfeen Entrée Zondags kos
teloos Maandags f 0 25 ovprigp dagen f 0 10
Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg
28. Géopstiö van 10—3 uur; Zondags van
1—3 uvrr. Entrée Maandags L 0,25, andere
dagen f. 0 IO.
Dinsdag 11 December te 8 uur lezing van
df J H Holwerda over Glozel, Spiennes,
en Drpnte voor 30 Jaren.
Woensdag 12 Dec. on volgende dagen
Tentoonstelling van oude en nieuwe Drent-
sche falsificaten
Rondgang onder leiding: Zaterdag 15 De
cember om 2 uur (Nederlandsche afdeeling).
Geologisch Mineralogisch Muceum, Garen-
markt lederen dag van 912 en van
1304 uur Zondagen gesloten Kosteloos.
Ethnographisch Museum, Rapenburg 67—
09 en Breeslraat 18 Op werkdagen van
10—4 uur Entrée's Maandags f.0 25;
overige dagen f 0 10.
Museum van Nat. Historie, v d Werrf-
park Werkdagen 8 3012; 1.305 Zater
dags 8 3012 Kosteloos
Prentenkabinet, Rapenburg 71. Werk
dagen 11 uur Kosteloos.
Herbarium, Nonnensteeg Dagelijks van
912 30 en 26 uur Kosteloos
Hortus Botanicus, Rapenburg. 73 Alle
werkdagpn van 1 April30 Sept 9G uur;
1 October 31 Maart 94 uur Op Zon
dagen allppn van 1 April30 Sept. 104
uur Kostelrros.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
arpotheken wordt van Maandag 10 Dec. a.s.
tot en met Zondag 16 Dec. waargenomen
door de apotheek van den heer C. B. Duyster
Nieuwe-Rijn 18. telefoon 523.
RECLAME.
bestrijdt met succes
Rheumatiek - Jicht - Griep
Steken in de Zij en Hoest
BlJ Apolh en Drog. heele dooi f 0.75. halt* doot 0.4J
9259~~"
blijven verrichten en mogen er ook in de
komende jaren altijd stadgenoolen te vinden
zijn, die dit sympathieke werk, door diep
in de beurs tc tasten, krachtig zullen blijven
steunen.
FEESTAVOND TROEP Cl DER N. P. V.
In de groote gehoorzaal is Zaterdagavond
op zeer opgewekte wijze een padvinders-
feest. gevierd, dat georganiseerd was ter
viering van het 10-jarig bestaan van
troep lil
Hot was zeker jammer dat de belangstel
ling niet heel groot en de zaal daardoor
slechts matig gevuld was.
De thuisblijvers hebben ongelijk geha»,
want het is een geanimeerd feest geworden
dat goed opgezet was en dat volkomen vlot
verloopen is.
Er was goede muziek van de jazzband
„Aufgepast" en de padvinders, af en toe in
samen wei king met enkele leden van het
Meisjcsgilde zijn er wel in geslaagd een
aardig programma samen te stellen. Er is
hartelijk gelachen om ,,'t Wordt Niks",
oorspronkelijke waanzin (eigen fabrikaat;
in één bedrijf, voor de pauze, en om ,,Wat
men denkt te zijn, doch nog niet is", daar
na. De streeling der gehoororganen en de
aangename geluiden, twee nummers van het
programma, werden een waar succes, even
als het Galmen en blazen, Avondstemming,
Klop. klop klop I En vooTal de kinderkamer
in actie te zien en te hooren werd een
groote, aardige verrassing. De weipén heb
ben zich kranig geweerd en hun werk was
zeker niet minder aardig dan dat van de
verkenners en voortrekkers
Bij den aanvang van het feest heeft ter
wijl de troep onder leiding van den heer
J. A. C. A Erke.ens op het podium stond
opgesteld, de heer fl. J P. Wassenaar een
vriendelijke groet en een hartig woordje
gesproken tot de aanwezitren Hij wekte
dezen krachtig op, troep III te steunen en
schetste in het kort de lotgevallen van deze
thans tien jnren besbaanden Loidschen
troep.
Met ppn geanimeerd bal onder leiding
van den heer S P. Wiclinga, werd het
feest eerst lang na middernacht besloten.
UITVOERING EERSTE LETDSGHE
KLUCHT- EN REVUE-GEZELSOHAP.
Zaterdagavond gaf bovengenoemd gezel
schap in de groote zaal van „L'Union" haar
uitvoering voor leden. donateurs(trices) en
kunstlievende leden
Nadat goede muziek len gehoore was ge
bracht mder leiding van den heer der
v Kinderen trad de h°er H van Ëgmond voor
hel voetlicht en heette alle aanwezigen
de zaa' was geheel bezet hartelijk welkom.
Spr dnnkip voor de bijdrage in de groote
kosten en moeite welke deze op te voerpn
revue vereischten en in het bijzonder den
Krijger, lid der Tweede Kamer,
Treedt als krijgsknecht voor ons op.
Breekt een lans voor 't overwegje,
Leiden's welbekende strop.
Krijger, als j'em weg kunt krijgen,
Met of zonder schild en lans,
Zullen we toch moeten zeggen,
Krijger was toch heel wat mans.
Krijger krijgt niet om te krijgen,
Krijger krijgt voor 't krijgen niet,
Krijger krijgt wèl om te krijgen,
Een eind aan 't overwegverdriet.
LEON.
-
heer D. Blansjaar, voor de door hem ver
vaardigde décors.
Hierna werd een aanvang gemaakt met
de revue, getiteld: „O, die K.'s.daar hou
'k niet vanM" in 5 bedrijven en 9 taferee-
len, waarvan de inhoud ongeveer als volgt
i: Hakkert is een rijke beelhouwer. Een
zijner knechts, Krok, i9 verliefd op zijn
pleegdochter Lotje, die zijn liefde beant
woordt. Dan verschijnt een Engelschman
Jack, bediende van Lord Piccadilly, die het
geroofde kind van zijn Lord zoekt en tot de
ontdekking komt, dat Lotje het kind is.
Men zoekt haar op het atel'er, waar zij bij
maanlicht een rendex-vous heeft met Krok.
Na een hevige scène wordt Lotje medegeno
men, wat Krok doet besluiten haar t? gaan
zoeken, waarin hij bijgestaan wordt door de
Olympische goden en godinnen.
Nadat Krok Lotjes spoor is bijster ge
raakt, ontmoet hij Kruk, schoenmaker,
welke na de deur uileezet to zijn besluit
met Krok do wijde wereld in te gaan, waar
na Ifupido verschijnt en belooft hun gids te
zijn. ïntuss^hen heeft Ursula de vrouw van
Kruk. berouw over haar daad; zij ontsluit
haar deur en breekt in tranen los als zij
haar man niet meer vindt. Dan verschijnt
Forluna en hes'uit Ursula mede to nemen
naar den hemel, waar zij haar man zal vin
den. Deze reis mede te maken is niet doen
lijk, maar na veel avonturen vindt Ursula
haar man pn Krok zijn Lotje.
Dat de opvoering van deze revue voor dit
gezelschap een succes is geworden 19 te
danken aan de goede krachten waarover het
beschikt, maar in het bijzonder willen wij
toch even de aandacht vestigen op Kruk,
vertolkt door den heer C. Groenendijk, die
den geheelen avond gezorgd heeft, dat do
lachsalvo's n;et van de lucht waren, daarin
bijgestaan door Krok (de heer H. van Eg-
mond).
Een prachtige slotapotheose bracht het
einde van deze revue, welke ook rjua aan-
kleodfng en verzorging der costumes uitste
kend in elkaar zat.
Een gezellig bal onder leiding van den
heer van Wijk vormde het einde van dezen
welgeslaagde avond, waarvan velen geno
ten hebben en waarop het gezelschap met
voldoening kan terugzien.
„DE TREKVOGELS".
Zaterdagavond organiseerde de Leidsche
II.B.S.-vereeniging „De Trekvogels" ccn
Nicolaasavond, die plaats had in de Kleine
Stadsgehoorzaal.
Als de voorzitter, de heer W. Kerpel, de
bijeenkomst opent, is de zaal lot de laatste
plaats bezet. Van harte heet hij de talrijke
aanwezigen welkom, in het bijzondpr de
heeren dr. Brouwer, S. Koopmans en N. de
Bink voor de Commissie van Advies, en den
heer B. M. Noach leeraar aan de H B.S.
Voorts zegt spr een woord van dank aan
dr Brouwer, Radio-Nederloff, en de Firma
van Luyken, die de toestellen, benoodigd
voor de tooneelstukjes, welwillend hadden
afgestaan Tevens wees hij op de oprichting
van een Schaakafdeeling, en noodigde hij
alle leden uit, Zaterdag a.s. de excursie
naar de drukkerij van het „Leidsch Dag
blad" bij tc wonen.
Na ccn nummertje dansmuziek van de
„Butterflies"-band, werd een aanvang ge
maakt met een voordrachtje, dat samenge
steld was en uitgevoerd werd door eenige
leden, en dat blijkens het applaus
nogal in den «maak viel.
Toen kwam de „clou" van den avond
Sint-Nicolaas en hoogstdeszelfs knecht Piet,
verwelkomd door de leden, die staande een
aantal Sint-Nicolaasversjes zongen. De
rechte stemming kwam erin.
Nadat de groote „kindervriend" nog een
zéér aardig twee-actertje „De Uitvinding",
aanschouwd had, deelde hij zijn goede ga
ven uit aan hen, die zich gedurende het be
staan van „De Trekvogels" buitengewoon
onderscheiden hadden.
Achtereenvolgens sprak de grijsaard toe
de heeren J. Flim, J. E. Stol, mej. R. de
Bink, den klasse-commissaris Verhey van
Wijk cn den muzikalen medewerker F.
Kors.
Daarna kwam de commissie van advies
lest best aan de beurt. Hartelijk sprak
de oude Sint deze heeren toe, en behalve
een woord van waardeering, kreeg elk nog
een klein presentje.
De vroolijkheid steeg ten top toen één van
de jongere aanwezigen in Piet's zak ver
dween, doch dank zij de gratie van Sint, en
ondanks het tegensputteren van Piet, zijn
vrijheid herkreeg.
Hierna werd de avond voortgezet met een
revue „De Muziek door alle eeuwen", die
zeer in den smaak scheen te vallen.
De avond werd besloten met een dansje,
waarbij de „Butterflies" voor muziek zorg
den.
Omstreeks kwart over elf keerde ieder
voldaan huiswaarts.
Op 17 dezer zal de heer A M Touw
lid der directie van de Koninklijke Ntder
laiidsehe Grofsmederij alhier den dag hpr
denken, waarop hij voor 49 jaren aan die
Minlsohao-M werd vPphonden.
Tn den namiddag van 35 uur zal de
heer Touw receptie houden in Maison Bruyns
Rapenburg 8.
Zondag 16 December zal het 25 jaar
geleden zijn, dat de zaalwachter aan het
Postkantoor alhier, de heer J. Eosch in
dienst trad bij de Pos'erijen en Telegrafie.
Mej P van der Kloot alhier is geslaagd
voor het examtn apothekersassistent.
De Eerste hulpdienst is Zaterdagavond
gealarmeerd om te komen ten huize van
de familie S. in de Van Limburg Stirum-
straat, waar men een kind in stede van
abdijsiroop en kleine1 dosi9 jodiumtinctuur
had toegediend. De dokter van den E, H. D
heelt het patiëntje naar den huisdokter van
zijn ouders verwezen.
Ten nadeele van P. A., is gisteren uit
den gan? van een café aan den Stationsweg
een rijwiel ontvreemd.
Ten nadeele van L. A. is Zaterdagavond
een rijwiel ontvreemd dat hij onbeheerd had
laten staan voor perceel Noordeinde 2i.
Naar wij vernemen zal door de groep
Leiden e. o. van „Kerk en Vrede" op Maan
dag 17 December a.s. in een der kerkge
bouwen een godsdienstige samenkomst
worden gehouden.
Ingekomen bij de Vereen. Schoolkinder
voeding en -kloeding: Gift W. E. K. f. 2.60;
Boelegelden over 1928 v, d. Meelfabriek „de
Sleutels" v.h. De Koster er. Co. f. 10; Busje
Vreemdelingenverkeer f. 6 25.
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen:
Volwassen
Datum Dagen personen kinderen totaal
3 Dec. Maandag
43
2
47
4 Dcc. Dinsdag
43
2
45
5 Dcc. Woensdag
43
O
45
6 Dec. Donderdag
45
2
47
7 Dec. Vriidag
45
2
47
8 Dcc. Zaterdag
38
1
39
„LITFERIS SACRUM".
„Eet wederzijds Huwelijks
bedrog", blijspel in 5 bedrij
ven van Pietcr Langendijk.
Zooals men weet, is de 18de eeuw een
terugslag op de gouden eeuw over de garv
scho linie, dus ook op het gebied van iittc-
ratuur en tooneel. Vooral de aanvang dezer
eeuw kenmerkt zich door een groot aantal
blijspelen, die echter viijwel alle van infe-
rieuro kwaliteit zijn. In deze in aantal zoo
vruchtbare, maar in waarde zoo onvrucht
bare periode komen de tooneelwcrken van
Langendijk gunstig naar voren, zij het dan
ook eenigszins door gebrek aan zwaarte
der andere massa. Want Langendijk's mee
ting met zijn stukken ook Comedies de
Moeurs te hebben geleverd is, goed be
schouwd, slechts heel betrekkelijk juist.
Gezien, hoe men toen leefde in de tijden
van den Windhandel", is het heel begrij
pelijk, dat de stukken uit die periode
daarvan den geest ademen en vol zijn van
het. bedrog en den schijn, waarmee deze
windhandel natuurlijk ging gepaard. En
tevens den strijd daartegen aanbinden.
Ook „Hert Wederzijds Huwelijksbedrog"
trouwens de titel zegt het reeds is vol
van bedrog, dat aan de kaak wordt ge
steld. Het is gedateerd van 1714 en getrok
ken uit een roman, n.l. uit „Vermakelijke
Vryagie van den kaaien Utreehtschen Edel
man, cn dc niet hebbende Gelderschc Juf
fer, met de Overijsselsche Broodzoekende
Kamenier, en den armen Franschen
Lakey." Een arm edelman vrijt naar een
freule, die naar hij meent, schatrijk is,
maar in wezen even arm is als hij, en zij
naar hem. Zijn bediende, zich uitge
vende voor baron, vrijt naar de meid der
freule. Tenslotte komt natuurlijk alles
.netjes voor elkaar en krijgen beide partijen
elkaar, trots de .wederzijJsehe armoe.
Het is nu cn dan een echt Hollandsche
boertige klucht, doch daarnevens wij zei
den immers reeds, dat Langendijk meer be
doelde I wordt getracht een zedenroman
te geven. Voor onzen tijd is het gegeven
wat mager en wij kunnen ons voorstellen
dat daarom getracht wordt, dit 18de eeuw-
sche tooneelproduet wat ,,op te spelen",
zooals het wel verdragen kan. Dat het nog
boeien kan. zoowel de Nederl. Tooneelver-
eeniging als het Schouwtooneel hebben het
bewezen.
Om echter dit ietwat verouderd toonecl-
wevk nog tot. een modern publiek te doen
spreken, dat bovendien in versvorm is ge
goten, komt heel wat kijken; het is een
zeer moeilijke taak. Waartegen Littéris
Sacrum, al viel er veel te waardeeren, zich
niet geheel opgewassen toonde. Het zeg
gen van verzen levert altijd eigenaardige
moeilijkheden op, waardoor een deel dor
aandacht van het spel als van zelf wordt
geabsorbeerd. All^ vertolkers en vertolk
sters waren dan ook niet berekend voor
dit verzen-zeggen
Litteris heeft z'n uiterste best gedaan,
om het stuk op te epelen cn speelde het
gegeven geheel raar do klucht, loslatend,
hetgeen Langendijk als zedemecster ge
tracht heeft 'er nog in te leggen Met die
opvatting kunnen wij ons vereenigen, daar
zooals wij reeds zeiden, de auteur daar
in en dar» speciaal voor onzen tijd
toch niet geheel geslaagd is, edoch, er is
zelfs bij een klucht toch nog oen grens, die,
helaas, wel eens werd overschreden. Er
was nu en dan dat bekende .,te", dat altijd
schaadt
Op den voorgrond zij gesteld, dat, zooals
steeds, de opvoering zorgvuldig was voor
bereid en tot in de puntjes was verzorgd;
decors en costumes, tooneelaankleeding als
anderszins, het wa9 allemaal t.ip-top in
orde. Aan den heer Haeeman als regis
seur daarvoor alle hulde Maar dat teveel
naar de klucht haalde het spel naar bene
den, waardoor niet dat volkomen imheel
werd bereikt dat Litteris eeven kan Dat
teveel was vooral aanwezig bii mevr Ha
ge.man—Verhngen Zij heheerschte haar rol,
doch was te berekenend in haar spel dat
nu en dan aan een te groote uitbundigheid
leed; zoowel in houding, gebaar als spel.
De meid Klaar ban heel wat verdragen,
maar zij gaf te veel Aan hetzelfde euvel
ging ook de heer De Wilde mank in de
eerste bedrijven; 'ater werd het beter en
het slot was zelfs uitnemend. Bijkans feil
loos daarentegen was de heer Dros als Lo-
dewijk de edelman, die zich een rijk huwe
lijk droomde, maa- tenslotte toch blij was
met zijn vrouwtje, al bracht zij dan niets
mee, evenals zij toch blij was met haar
man, ook al was hij dan een avonturier.
Deze zij werd gespeeld door mej. A. Molt,
die in tegenstelling wel iets meer had kun
nen verdragen; toch had zij goede momen
ten en zij voelde haar rol wel aan.
De bijrollen genoemde vier dragen het
stuk waren aanpassend bij het geheel.
Als wij over hen nog iets willen opmer
ken, dan mogen nog genoemd de heer
Wisse als de waard,de kleermaker van den
heer Adama en de kapitein van den heer
v d. Heuvel. Mevr. Mazurel had aan de
verzen een te zware handicap, de heer v.
d Reyden had het reeds gememoreerde
tikje teveel
Al heeft Litteris ditmaal niet het hoogste
bereikt, niettemin was ook nu aanwezig
een cachet van voornaamheid, dat veel
wist goed te maken, al was het dan niet
alles
Zooals steeds, was de schouwburg geheel
bezet, en toonde men zich dankbaar. De
dames zijn na afloop in de bloemetjes
gezet!
Sappho verzorgde de entree-actesdus
naar behoorenI
VSSSOHERSJ-eEMTFJi
IJ MUIDEN, 10 Dec. 1928.
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f. 1.45—0.48; Griet per
kisi van 50 K.G. f.5025; Tongen per K.G.
f. 2—1, Groote Schol per kist van 50 K.G.
f £926; Middelschol per kist van 50 K.G.
f. 3329; Zetschol per kist van 50 K.G.
f. 3S—35; Kleine Schol per kist van 50 K.G.
f. 309.50; Schar per kist van 50 K.G.
f 17; Roggen per 20 stuks f. 3016; Vlceten
per stuk f. C.671.40; Pieterman en Poontjes
per kist vm 50 K.G. f. 7.505; Groote
Schclvisch p. kist v. 50 K.G. f.5549;
Middel Schelvisch per kist van 50 K.G. f. 46
24; Kleinmiddel Schelvisch p. k. v. 50
K.G. f-28—21; Kleine Schclv. p. kist v. 50
K.G. f. 1910; Kabeljauw per kist van 125
K.G. f.756; Gullen per kist van 50 K.G.
f. 29—9, Lengen por stuk f. 3.900.67; Heil
bot per K.G. f. 1.501.20; Wijting per kist
van 50 K.G. f.95.80; Koolvisch per stuk
f. 30.40; Makreel per kist .v 60 K.G. f. 31;
Steur per stuk f. 118.
Aangekomen 33 stoomtrawlers en in de
Haringhaven de loggers KW. 34 met 75,
KW. 176 met 510 kantjes pekelharing, voor
Katwijk bestemd.
PROGRAMMA RESIDENTIE-ORKEST.
Tusschen No. 1 en 2 van het morgen
avond uit te voeren programma zal inge-
lascht worden „Fétes", 2de nocturne van
Claude Debussy.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Hoden Volkenbondsraadzitiing
le Lugano.
Lugano staat geheel in het teeken van de
zitting van den Volkenbond, welke heden
begint. Men krijgt den indruk, dat het
ccn groote internationale conferentie be
treft, terwijl het toch maar om dc gewone,
periodieke raadszitting gaat. De technische
voorbereidingen komen in bijzonderheden
overeen met. die, welke gewoonlijk in Ge
neve voor de raadszittingen getroffen wor
den. Zelfs de bekende stoelen, welke de
14 leden van den Raad te Genève aJtijd
gebruiken, zijn naar Lugano overgebracht.
De groote, luxe hotels aan het meer zijn
tot de laatste plaats bezet. De belangstel
ling van de internationale pers is buiten
gewoon groot. Men rekent op 150 300 jour
nalisten, die de zitting zullen bijwonen.
Het valt op dat in verband met de ont
moeting van de ministers van buitenland-
sche zaken van Duitschland, Engeland en
Frankrijk, die elkaar sedert Maart niet
meer gespreken rebben, de juridische advi
seurs dr. Gans, Sir Cecil Hurst en Froma-
geot naar Lugano gekomen zijn
Tot de Italiaanuehe delegatie b„eboort
ook de juridische adviseur Pilotti.
Er loopen geruchten, dat Mussolini ook
zou komen, doch dit lijkt-ons zeer twijfel
achtig! Wel komt nog de Hongaarsche pre
mier Bethlen
De Duitsche, Engelsche en Japansche
delegaties zijn gehuisvest in het Grand-
Hotel Palace, de Fransche en ItaJiaanscre
in hotel Splindid.
Hedenmiddag 12 uur zou onder voorzit
terschap van Brinnd de Raad in het Kur-
zaalgebouw bijeenkomen
Verschillende delegaties hebben elkaar
reeds bezocht
Vermoedelijk zal de slotzitting Zaterdag
a.s, plaats hebben.
Brinnd had b.v, in het hotel der Duit
sche delegatie eeD onderhoud met Strese-
mnnn, dat vijf kwartier duurde.
Alle vraagstukken zijn daar aangeroerd.
Later bezocht Briand Chamberlain.
BELGIE.
Borms te Antwerpen gekozen.
De classtakHn reeindigd.
Gisteren had te Antwerpen een Kamer
verkiezing plaats waarbii de Vlaamsche na
tionalisten d°n ar Hvicf dr Rnrmn die zoo-
als men weet. nog altijd gevangen zit can-
d'danf hn^en gesteld Dp-"1 mn-dHnils'cl-
1 ine dropg een zuiver dcmn^Hrpfipf karak
ter daar Pormn in fpi'e nief herkiesbaar is.
Borms werd met groote meerderheid ge
kozen;
De officieele uitslag is als volgt;
Dr. Borms 69000 9temmen; mr Baelde
350C0 stemmen; Trotzkisfen 2521 stemmen
Stalinisten 2150 stemmen, terwiil 4JOOO
stemmen blanco werden uitgebracht.
Katholieken en communisten
hebben voor een deel hun slem uitgebracht
op dr. Borms.
De activisten gaven op luidruchtige wijze
uiting aan hun vreugde.
De Kamer zal nu over Borm's toelating
moeten beslissen. Voor de regeering is hel
een zeer onaangenaam geval I
De staking in de glasindustrie in het bek
ken van Charleroi is geëindigd. De arbei
ders hebben de geboden loonsverhonging
met 10 pCt. aanvaard.
DUITSCHLAND.
Bij'eenkomsten van Centrum en
Duitsch-nationalen.
Het congres van het Centrum heeft een
nieuwe voorzitter gekozen als opvolger van
dr. Marx.
Er werden uitgebracht 318 stemmei
waarvan dr Kaas er 184 kreeg, Joos 92 e.
Stegerwald 42.
Eerstgenoemde was hierdoor tot voorzit
ter gekozen Hij verklaarde zijn benoeming
te aanvaarden.
Ludwig Kaas is dr. in de philologie
theologie en het recht. Hij is Dom-kapitu
laan en pauselijk huisprelaal. Hij werd ge
boren op 23 Mei 1881 te Trier en bezochi
aldaar achtereenvolgens de lagere schooi,
het gymnasium en het philosophisch en
theologisch instituut, daarna studeerde hij
aan de universiteiten te Rome en Bonn. In
de jaren 19091910 was hij al« priester
werkzaam, daarna werd «hij rector bij het
katholieke weeshuis te Koblenz en leider
van de joftgen9ko9tschool aldaar. Sinds 1918
is hij hoc.glceraar in het kerkelijk recht aan
de universiteit le Trier Dr. Kaas was lid
van de nationale vergadering en 9inds 1920
lid van den Rijksdag. Hij is eveneens lid van
den Pruisischcn Staatsraad.
Stegerwald hield een rede over „cen
trumpartij en de Duitsche politiek". Zijn
uitgangspunt was. dat aan het eind van den
oorlog die krachten, welke het oude regime
van de leiding van den staat verwijderd had
gehouden, ril. centrum, 9oc -dem. en demo
craten voorwaardelijk den arbeid van den
wederopbouw moeslen verrichten. Een an
dere mogelijkheid dan de republiek was niet
aanwezig.
Een meerderheidsregeering van rechts óf
links is voorloopig niet mogelijk zonder ac
tieve deelneming van het centrum.
Stegerwald verklaarde zich onder leven-
digen bijval tecen een vermindering van de
transfer-bescherming en tegen nieuwe con
cessies om een vervroegde ontruiming te
verkrijgen
De vriendschap tusschen het Duitsche en
het Ooslenrijksche volk moest steviger eD
inniger worden gemaakt, al kon dan de po
litieke weg van Weonen naar Berlijn alleen
over Rome en Parijs leiden.
Ten aanzien der sociale politiek verklaar
de spr. zich tegen de door de soc-dem. ge-
eischte algemeens zorg voor het volk en'
voor een wettelijke sociale verzekering mei
vérstrekkend zelfbestuur, waarbij de coöpe
ratieve zeUhulp-gedachte niet verwaarloosd
moch- worden.
Na nog verschillende referaten werd hel
partijbestuur gekozen, dat uit 66 lpden be
staat. Onder de vier plaatsvervangende voor-
zitlcr* bevindt zich ook de afgevaardigde
Joos. Er werden een reeks van moties aange
nomen, o.a. betrekking hebbende op de her
vorming van het kiesrecht cn op het con
cordaat met Pruisen.
Dr. Marx nam met bewogen woorden af
scheid. Ilij wees er op dat zijn aftreden al»
voorzitter door voldoende redenen gerecht
vaardigd is. nadat hij geurende zes jaar zijn
beste^ krachten aan dit ambt heeft gewïjd.
Dr Kaas sorak het slotwoord, waarin hij er
on wees dat de cultuurpolitiek van het Cent-
frum geen aanval doch slechts verdediging
beoogt Tndien de 31/» milTiopn kiezers van
het Centrum gesteund worden door de 3
millioen kiezers van andere partijen met
een christelijke wereldbeschouwing zal het
beshan van den Chris^lijken en D^mocra-
tischön slaat voor a'tijd verzekerd zij'n.
Ook de Duitsch nationale partij is in
partijraad bijeen geweest Met groote meer
derheid werd de voorgestelde statutenwijzi
ging aangenomen. Door deze wijziging wordt
de kern der geheele organisatie het partij
bestuur, waarin, naast de voorzitters der
landelijke organisaties, pen even groot aan
tal leden zitting heeft. Ter vereenvoudiging
van de organisatie, wordt de thans bestaan
de instantie, de partijleiding, opgeheven.
Deze vormde tot nu toe een zelfstandige
schakel tusschen hot partijbestuur en de
landelijke partij-voorzitters. Een permanente
werk-commissic zal het partijbestuur ter
zijde 9(aan, waardoor verschillende thans
bestaande commissies kunnen worden opge
heven. Een deel van hun bevoegdheden gaat
op den parfii-voorzitler over.
Aangenomen werd een resolutie over een
concordaat, waarin wordt gezegd- aan den
Pruisischen Landdag moeten gelijkwaardige,
met de eigenaardigheid van beide kerken
overeenstemmende overepnkomsten tegelij
kertijd worden voorgplegd De nationale be
langen mopten in elk gpval vprdpdigd wor
den. Onk moeten de souvereinifeilsreehlen
van den Staat onaangetast blijvpn Aan het
grondwettige recht van den Staat op school
gebied mag niet getornd worden Pen
vrede binnen den Staat moet ook dp
schoolwet dienen, die de Duifseh-nationa'6
partij nog steeds onmisbaar acht.
ENGELAND.
Ben liberaal nroorani'
De liberale partij heeft volgende poli
tiek v astge&teld met betrekking tot vredfl
en ontwapening:
1. Algeheele afschaffing vaD den oorlog
als middel tot beslechting van geschillen
tusschen de volken.
'2 Onmiddellijke en krachtige beperking
en vermindering der bewapening.
3. Eerlukp er onpartijdige toepassing van
alle verdragen.
2-i
