fi9ste JAARGANG ZATERDAG 17 NOVEMBER 1928 No. 21068 3FFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. EEN ZELDZAAM JUBILEUM. Het voornaamste nieuws van heden. O LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIIS DER ADVERTENTIEN: 30 Cis. per regel voor advertention uit Leiden en plaatsen waar agentschappen raD ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensd.ms en Zaterdags 50 Cis. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cis. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden, 12.35. per week ƒ0 18 Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 portokosten. lit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien het verzoek van: a. de N.V. Broodfabriek „De Zeeuw" om ergunning lot het uitbreiden van de brood- abriek in het perceel Korte Mare No. 22, adastraal bekende Gfemeente Leiden, Sectie I. No. 2681; b. de firma J. J. Gijzenij en Co. om ver- unning tot het uitbreiden van de bowaar- laals voor lompen in het perceel Koestraat lis. 1, 3, 5 en 7, kadastraal bekend Ge- ceentc Leiden, Sectie H. Nis. 7G3, 761-, 765 n 3384; Gelet op de arlt. 6 en 7 der Hinderwet; Geven kennis aan het publiek, dat ge- locmde verzoeken met de bijlagen op de lecretarie dezer gemeente ter visie gelegd :ijn; alsmede dat op Zaterdag den lsten De- ember e.k., des voormiddags te balfeli uren ip het Raadhuis, gelegenheid zal worden ;egeven om bezwaren tegen deze verzoeken n Ie brengen, terwijl zij er de aandacht op resligen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn rij die niet overeenkomstig art. 7 der Hin- lerwel voor het gemeentebestuur of een lijner leden zijn verschenen, fen einde hun jezwaren mondeling toe te lichten. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 17 November 1928. 1536 LUSTRUM 1E30 VAN HET L. S. C. Op de laatste Corpsvergadering van het Leidsch Studentencorps is. naar de „Virtus, Concordia, Fides" meldt, gesproken over het lustrum van 1930. zij het nog slechts vluchlig. Besloten werd het aanstaande Lustrum te wieren op Leiden waardige wijze. De quaestor schatte tegen dien tijd de feestkas op f. 20.000, zoodat de hoofdelijke omslag van de leden waarschijnlijk geen al te groote offers zou hoeven te vorderen. Nadat dit besluit was genomen, gewaagde de praese9 van een plan van het Collegium lot voorlegging van een eventueel voorstel tot het houden eener maskerade. De heer de Ranitz gaf nog enkele per soonlijke uitingen, aldus gememoreerd. Allereerst moet hierbij gelet worden op de belangen der Leidsche burgerij. Ook dé reünisten dienen niet vergeten te worden. Er moet voor gezorgd worden dat zij Leiden kunnen terugvinden zooal9 zij het hebben verlaten. INTERNATIONALE SAMENWERKING IN DE WETENSCHAP. Vc or dracht van J. S. baron de Vos van Steenwijk. In hét Klein-auditorium van het Acade miegebouw aan het Rapenburg heeft gis terenavond de heer J. S. baron de Vos van Steenwijk, chef der afdeeling natuurweten schappen aan het Instituut voor Intellec tuele Samenwerking te Parijs, een voor dracht gehouden over bovenstaand onder werp. Spreker stelt eerst in het licht hoe de geleerden bij de voortschrijdende ontwikke ling van de wetenschap een steeds lango ren weg hebben af te leggen om over den vooraf gc'ganen arbeid gedocumenteerd te worden. De uitvinding der drukpers maakte het eerst mogelijk aan de wetenschap een werke lijk algemeene bekendheid te geven. Maar door de steeds wassende vloed van weten schappelijke publicaties dreigt er overpro- De heer P. J. van Putten. Een jubileum, zooals beden gevierd ^erd bij de N.V. Stoomolieslagerij voor been Sillevis en Rutten te Leiderdorp, be hoort zelfs in dezen tijd, waarin schier dagelijks gejubileerd wordt, nog tot de hooge zeldzaamheden. Vandaag toch her denken onze stadgenooten, de heeren P. J. van Putten en F. de Haas den dag, waar- °P zij een halve eeuw geleden bij genoemd bedrijf in functie traden. Vijftig lange jaren hebben zij naar hun beste vermogen tot den bloei dezer zaak bijgedragen en het behoeft dan ook geen verwondering te wekken, dat de directie en het personeel alles in het werk gesteld hebben om dit feit op een waardige wijze te berdenken. Nadat de beide jubilarissen met hun echt- genooten per auto van hun woningen wa- rcn gebaald, werden zij in het privé-kan- toor toegesproken door den directeur, den hoer W. G. Sillevis, die zijn hartelijke Pelukwensehen vergezeld liet gaan van een Schenk onder couvert, terwijl aan de beide wouwen een bloemstuk werd aange boden. Vervolgens kreeg de burgemeester van leiderdorp, de heer K. Brug het woord, De heer F. de Haas. J die mededeelde, dat bet H. M. de Konin gin behaagd had de beide jubilarissen te begiftigen met de bronzen eere-medaille, verbonden aan do Orde van Oranje-Nas- sau, welk eere-metaal bij hen onder har- telijken gelukwensch met deze onderschei ding op de borst speldde. Namens het bestuur van het Departe- ment Leiden der Ned. Maatschappij van Nijverheid en Handel, hetwelk vertegen woordigd was door den voorzitter, den heer N. C. F. van Ginkel en den secretaris, mr. M. B. Vos, voerde eerstgenoemde het woord. En ook deze spreker kwam niet met leege handen, want namens het bestuur bood hij hun de gouden draagmedaille aan met de gebruikelijke diploma's, welke de di rectie had laten omlijsten. Tenslotte werden de trouwe werkers nog in de fabriek gehuldigd door het personeel, als welks woordvoerder de heer C. C. Mul ler optrad, die elk een sigarenkoker met inscriptie aanbood. Daarmede was het feest afgeloopen, doch de herinnering aan dezen dag zal hen stel lig nog lang bijblijven. duclie. De geleerden verdedigen zich er tegen door steeds verder doorgevoerde spe cialisatie. men zie b.v. de medische wereld. Maar de ontwikkeling o.a. der natuurweten schappen in de laatste decennia's veroor deelt dit systeem van specialisatie outrance De wetenschap kan niet in serie gefabri ceerd worden als auto's. De moderne medi cus kan de nieuwe phys'ica en chemie niet missen (röntgenologie, colloïd-chemie), de jurist moet de uiteenzelingen der psychiaters kunnen volgen, enz. We geraken hier in een impasse. Ook op een ander gebied is de toestand on gunstiger dan vóór een paar eeuwen; de wetenschap had vroeger één taal. het Latijn; thans is ze veeltalig en die veéltaligheid is na den oorlog nog toegenomen. Wereldlhulptalen, als esperanto en derge lijke, schijnen er niet in te slagen de plaats van het Latijn in te nemen; toch bestaan er wel internationale systemen van sym bolen, b.v. de formules der wiskunde en die der chemie. Vervolgens wijst spreker op enkele licht punten als daar zijn de moderne opvattingen van het bibliotheekwezen, dat den weten- schappelijken onderzoeker een matigen steun verleent bij zijn documentatie-arbeid en de organisatie, vooral in de Verecnigde Staten, van de wetenschappelijke biblio graphic. Groote uitgaven en veel arbeid is hiermee gemoeid. Rationalisatie en unificatie zijn ook op ander gebied te bereiken, b.v. algemeene in voering van het metrieke stelsel, van het Latijnsc'he alphabet ((onlangs in Turkije in gevoerd en sterk gepropageerd in Japan). Ten slotte behandelt spreker het probleem hoe de wetenschap gefinancieerd werd en wordt. Afhankelijk eerst van den steun van vorsten en edelen en vooral van de kloos ters (hier constateert spreker, dat dikwijls te éénzijdig den nadruk wordt gelegd op de belemmeringen, die de. kerk aan de vrije ontwikkeling der wötcnschap heeft in den j weg gelegd en dat vergeten wordt welk een I ideaal toevluchtsoord de kloosters steeds waren voor den geleerde, die vrij van maat schappelijke beslommeringen, zich aan zijn lievelingsstudie wilde wijden), worden later dc universiteiten bijna overal voorwerpen van gemeenschapszorg. In onze 20ste eeuw zien wij door de snelle toename van overheidszorg op allerlei ander gebied, de wetenschap in de verdruk king komen. Maar reeds ontstaan, het eerst in de Vereenigde Staten, de groote particu liere stichtingen als de Rockefeller en Car negie Foudations, die beschikken over zeer groote kapitalen (de 7 voornaamste Amcri- kaansche stichtingen hebben samen een kapitaal van 500.000.000 doll, en een inko men van 28.500.000 doll.)» Al is hun doel stelling vaak philanlropisch of sociaal-eco nomisch, de methoden, waermee ze dit doel trachten te bereiken zijn dc aanmoediging van „Research" van zelfstandig weten schappelijk onderzoek en enquêtes. Een oligarchisch systeem naast de voor heen alleen heerschende demonstratie. Ook in Europa en niet alleen in de groo- tere landen zijn zulke instellingen ontstaan; de Kaiser Wilhelm Instituten in Duitsth- land, de Carlsberg en de Rask-Oerstedt stichtingen in Denemarken en nu onlang» het „fonds national de la Recherche scien- tifique" in Eelgië. 111.000 000 francs werd daar in een halfjaar bijeengebracht hoofd zakelijk uit de kringen der grool-industrl- eelen en bankiers, die gevoelen dat zij een eereschuld hebben aan de wetenschap welke, zelf arm, aan hun den weg tot rijk dom bereid heeft. Deze verschijnselen geven ons in Nederland slof tot nadenken en zelfonderzoek. In zijn peroratie legt spreker er den na druk op dat internationale samenwerking in de wetenschap, zoo goed als op ander gebied, slechts denkbaar is op den grond slag van nationale activiteit. Nationale wedijver is hier verre van een nadeel en alle ondernemingen die a priori internatio naal van opzet zijn lijden aan bloedar moede; geen enkel land voelt er de volle verantwoordelijkheid voor. Volgens deze gedachtengang moet de werkzaamheid van den Volkerenbond op dit gebied dan ook zich bepalen tot het be- studeeren van de technische problemen, hoe de wetenschappelijke arbeid productiever te maken en het onderling contact te ver gemakkelijken. Coördinatie, geen organisatie. En deze bescheiden taak opent reeds een ruim ar beidsveld waarvan de resultaten ontwijfel baar nut kunnen hebben. Prof. Mr. WILLEM v. d. VLUGT HERDACHT In de ,,Zondag"sbode", doopsgezind weeK- blad, uitgegeven door de Algemeene Doops- gezinde Sociëteit van heden, wijden prof. I dr. W. J. Kühler, gedurende zeven jaren 1 predikant bij de Doopsgezinde gemeente alhier, thans hoogleeraar aaD de Univer siteit te Amsterdam en onze stadgenoot dr. G. J Boekenoogen, vele jaren lid van den kerkeraad der Doopsgezinde gemeente, ieder een waardeerend artikel aan wijlen mr. Van der Vlugt, waarin zij voornamelijk in berinnering brengen wat de overledene voor de Doopsgezinde Broederschap en voor do Leidsche Doopsgezinde Gemeente in het bijzonder, is geweest. „Het was een voorrecht'' aldus besluit dr. Boekenoogen zijn betoog „met dezen voortreffelijken man te mogen omgaan. Niet slechts de gemeente maar ook de ker- keraadsleden, die met hem de gemeente mochten dienen, zijn hem dank verschul digd. Zij hebben zijn minzaamheid ervaren en van zijn omgang; genoten en geleerd zij hebben zijn hoogstaande persoon hoog lijk lecren waardeeren en hem bewonderd om zijn welsprekendheid en kennis, zij mogen getuigen van zijn trouwe toewij ding aan de gemeente en de Broeder schap." KONINKLIJKE NEDERL. MAATSCHAPPIJ VOOR TUINBOUW EN FLANTKUNDE. Tijdens den vliegenden storm van gister avond vergaderde de afd. Leiden en Omctr. van bovengenoemde Maatschappij in „In den Vergulden Turk". Niettegenstaande het booze weer was de opkomst der leden bevredigend. Bij de ope ning bracht de voorzitter een hartelijk 1 woord van dankbare herinnering aan wijlen den bekenden Nederlandschen Boomkwee- ker, den heer Jac. Jurrisscn te Naarden. die dank zijn stoere werkkracht, zoowel in het buitenland als in ons eigen land zeer veel voor het boomkweekersvak had lot stand weten te brengen waarvan de jongere generaties zeer zeker de vruchten zullen plukken. Na voorlezing der notulen blijkt bij de ingekomen stukken een verzoek van de Alg. Ver. van Bloembollencultuur om te trachten in samenwerking met de Maat schappij voor Tuinbouw en de Vaste Keurings Commissie, de maandelijks te houden keuringen van Amsterdam te doen verplaatsen naar het Krclagehuis te Haarlem. Dit verzoekheeft heel wat stof doen opwaaien, doch tot op heden zonder resul taat. Sommigen waren van meening dat Amsterdam als plaats voor keuringen moet worden gehandhaafd andere daarentegen gaven de voorkeur aan Haarlem. Een en ander zal op de eerstdaags te houden Algemeene Vergadering van de Vaste Keurings Commissie nader worden onder het oog gezien. De afgevaardigde naar de Algem. Verg. der Mij. brengt hiervan een uitvoerig rap port uit. Dc heer Jan Kriest Jzn. behandelt de vraag of het gebruik van „Ratin", ter ver delging van ralten doeltreffend is. Üit de voorgelezen attesten, dc opgedane onder vinding cn de wqdcrzijdsche discussie bleek dat Ratin beslist doodend werkt, het verspreid een besmettelijke ziekte onder de ratten, die, echter heusch niet denkbeeldig ook gevaar kan opleveren voor andere huisdieren, ja zelfs voor menschen, als er niet uiterst voorzichtig en deskundig mede wordt gewerkt. „Ratin" is een zuivere reincultuur van de Paratyphisch bacil B. die door een Deensclie onderneming is gekweekt. Kort geleden zijn onder des kundige leiding door den Reinigingsdienst te 's-Gravenhage met tienduizenden Sand wiches door dezen bacil besmet proeven genomen, waarvan de uilkomst schitterend bleek. Door den geneeskundigen dienst daar ter stede is echter gewezen op het gevaar voor menschen en dieren. Daar echter in geen der bladen iets vermeld heeft gestaan van welke nadeclige gevol gen dan ook, vertrouwen we dat oordeel kundig gebruik aan te bevelen is. Voor zichtigheid blijft steeds zeer aanbevolen. Als er ralten zijn wier lichaamsgestel ster ker blijkt dan de Paratyphisch bacil B., moe ten deze volgens Deensche deskundigen wor den vernietigd met „Ratinet", een bacil, die nog meer gevaarlijker is. BINNENLAND. De aankomst van het vijfde postvliegtuig op het vliegveld Schiphol; huldiging der be manning. (2e Blad). De gevolgen van den Zuid-Wester-storm. (2e Blad en Laatste Berichten le Blad). De strafzaak der Veendammer Hypotheek bank. (Rechtzaken, 4e Blad). Een vergadering van den Wereldbond der Kerken. (Kerk en School, 2e Blad). BUITENLAND. Het soc.-dem. voorstel om den pantser kruiser niet af te bonwen is door den Rijks dag verworpen. (Builenl. Ie' Blad). Weer een rede van Lloyd George. (Builenl. le Blad). Stormweer in Enceland en Frankrijk. (Buitenl. Gemengd en Tel. le Blad). Herdenking van Schubert. (3e Blad). Nog hoorden we door den heer Kriest op zeer aangename en leerzame wijze ver tellen hoe we Cyclamen en Gloxinia's moeten kweeken. Dc heeren Joh. Ballego, A. Galjaard en Jan Kriest Jzn. keurden een mooie ver zameling Cacteëen van den heer J. H. Smit, eenige betrekkelijk goed gekweekte Cyclamen en mooie planten van Justicia Carnea van den heer Jan Kriest Jzn., vooral de laatste blijkt met haar helder rose roode bloemtuilen een plant voor de toekomst. Aan iedere inzending werden 12 punten toegekend. Doordat de voorzitter de heer C. Th. Witte wegens den storm huistoe was ge telefoneerd, werd de vergadering gedeelte lijk geleid onder dankzegging voor de aan- genamen debatten door den onder-voorzitter dr. J. W. C. Goethaft gesloten. HOE DE STORM IN LEIDEN HUISHIELD. Dc storm die gistermiddag reeds met kracht opzetten en die in den loop van den avond en in den afgeloopen nacht in kracht is toegenomen, heeft ook in onze stad on heilspellend gewoed. Al zijn er gelukkig geen ernstige ongelukken gemeld, de ma- te'rieele schade aan huizen en opstallen is gioot. In bijna alle buurten moesten de daken het ontgelden Pannen werden afgerukt, dakgoten en daklijsten vielen bij tientallen neer. De boomen op de Singels en elders hadden hevig te lijden. Niet 9lechts werden zware takken afgerukt, maar verschillende boomen werden geheel ontworteld. Honderden grootere cn kleinere ruiten vielen aan scherven. Bij Ge firma Jamin op de Haarlemmerstraat hoek Vrouwen- steeg werd een groote spiegelruit door de kracht van den wind vernield. Reeds des middags omstreeks half drie werd de agent van politie v. E. die per rijwiel surveilleerde op de Jan van Hout kade getroffen door een afvallcnden tak van een boom, die het voorwiel van zijn rijwiel totaal vernietigde en den man in den rug raakte, zoodat hij na door burgers uit zijn benarde positie te zijn ontzet, per auto naar huis gebracht moest worden.. Hij klaagde over pijn in den rug en zal Met vernietigende kracht heeft de storm gisteren en in den afgeloopen nacht gewoed. Dat de schade die hier ter stede geleden werd niet gering was, moge duidelijk blijken uit bovenstaande foto, die toont hoe de daken van het lokaal van het Leger des Heils (rechts) en van een pakhuis aan de Langebrug werden blootgele^L

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 1