69ste JAARGANG WOENSDAG 17 OCTOBER 1928 No. 21041 OFFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. HEERENMODESHOW. Het voornaamste nieuws van heden. 1 LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN SO Cts. per regel root advertentiên uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiên uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrechl Voor eventueels opzending van brieven 10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week 0 18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HOUDEN VAN VARKENS. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare kennis, dat op Don derdag 25 October e.k. des nam. Ie 3 uur op het Raadhuis gelegenheid zal worden ge geven om bezwaren in te brengen tegen hel verzoek: a. van L. P. van der Geer en A. T. Stuifzand om vergunning tot het hou den van varkens op een terrein, gelegen te genover de kalkbranderij „Trio" aan den Zoeterwoudsche Weg, kadastraal bekend ge meente Leiden, Sectie O. No. 1054; b. van D. van Dijk om vergunning tot bet houden van varkens op een weiland gelegen aan den Maredijk, kad. bekend gemeente Leiden, Sectie L. No 1285 en c. van C. J. Oudshoorn om vergunning tot het houden van varkens op een weiland, gelegen jan den Maredijk, kad. bekend gemeente Leiden, Sectie L. No. 1113. Gedurende drie werkdagen voor het tijd stip hierboven genoemd, kan op de Secre tarie kennis worden genomen van de ver zoeken en de stukken die daaromtrent moch ten zijn ingekomen. A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 17 Oct. 1928. DE BETEEKENIS VAN HET LIBERALISME IN DEZEN TUD. Dr. I, H, J. Vos aan 't woord Gisteravond sprak dr. I. H. J. Vos, wet houder van Amsterdam, voor de afd. Lei den en Omstreken van de Liberale Staats partij over bovengenoemd onderwerp in de goed bezette Gxaanbeurs-zaal. De voorzitter der af deeling, prof. dr. B, D. Eerdmans, sprak een welkomstwoord tot da aanwezigen, om dan dankbaar te memo reer en, dat het werken der partij had ge leid tot het werven van 103 nieuwe leden die tijdens den avond tot 105 aangroei den 4 donatejrs en 4 schenkingen, het geen hem met erkentelijkheid vervulde, le. voor degenen, die toetraden, 2e. voor de genen, die het slapende leven hebben ge bekt, mr. J. Best en de zijnen. Het woord was dan aan dr. Vos. Alvorens tot zijn eigen onderwerp te komen, wijst spr. op de situatie der libe rale partijen in Europa. De Engelsche staatsman Lloyd George typeerde onlangs zeer juist den toestand: „men tracht de liberale partij zoo'n beetje in een hoek te zetten". Dat is mode geworden, en men tracht ook hier de liberale partij aldus te behandelen ,,ats oud vuil." Zelfs links geeft men de voorkeur aan een rechter-man hoven een volbloed liberaal, zie de verkie zing van een lid van Ged. Staten van N.- Holland. Maar men behoeft zich daarom Piet zoozeer te bekommeren, want de sterkte der partij komt dit z.i. ten goede. Men jaagt de liberalen op elkaar, aldus tot nieuw leven het liberalisme opzwee- pend, wat juist thans vaD groot belang is Voor 't politiek en economisch leven. Het is begrijpelijk dat men zich, gezien de tijden, vastgeklampt heeft aan uiter sten, doch nu men ziet, dat deze uitersten niet kunnen brengen, wat men hoopte, keert men langzamerhand terug tot oude beproefde wegen. Voor ons, liberalen, aldus spr., komt nu de tijd weer aan. Einde vorige eeuw zag men de aantrekkingskracht van het liberalisme afnemen, hoewel de juiste snaren, zoowel geestelijk als econo misch geraakt waren, doch de maatschap pelijke ontwikkeling verraste de liberale lei ders die niet vlug genoeg konden volgen. Zie b.v. de geweldige toename der be volking en hand aan hand daarmee de groote trek van 't platteland naar de ste den, waa -over spr. eenige sprekende cijfers gaf, tengevolge waarvan woningnood, aller lei sociale misstanden, etc. Dat waren de uitingen der politiek der vorige eeuw reeds. Al is er volledige verontschuldiging, de leiders der liberalen zijn hierdoor ver rast, gelijk gezegd en tengevolge daarvan 3s de liberale bloeiperiode ontijdig teniet gegaan. Het socialisme, begrijpende de moeilijkheden, moest vat krijgen op de groote massa, niet alleen de arbeiders doch ook het arbeidersproletariaat door toespit sing van het materialisme. Doch als geen beroep meer is te doen op het ideëele. dan moet ook het socialisme volgen, het lot van zoovele volken en partijen. Spr komt dan tot zijn eigenlijk onder- stellend het liberalisme naast het socialisme en de rechtsche part ij ent Geen partij kan vat hebben, meent spr. op de massa als zij niet voldoet aan twee eischen, n.l. te zijn: lo. constructief, en in nationaal critiek zonder meer is een goed koop© en gemakkelijke methode doch op den duur zal zoo geen succes kunnen blij ven. Mede leiding geven is noodzakelijk Voldoen de partijen aan deze twee eischen? Spr. ontkent dit zoowel voor het socialisme als voor rechts. Alleen de libe rale partij voldoet er aan. Rechts voldoet niet. Vooral niet op de wijze zooals rechts hier te lande werkt. Godsdienst kan van groote beleekenis zijn voor de mensch, doch van rechts is nog nooit eenig systeem van regeeren naar voren gebracht. Zij hebben geen beginsel, zooals zij hebben bewezen te bezitten: vrijheid, geestelijk en sociaal. Specifiek christelijk heeft rechts niets tot stand kunnen brengen. Gelet op de verschil len onderling. Dat de rechterparlijen oob niet nationaal zijn, bewijst de scheidings» lijn daar. Wij liberalen, roept spr., hebben plaats voor ieder. Dat is dan anders. En iüi hun onderwijs-politiek is het anti-nal;^- nalisme tot toppunt gebracht, gelet op de verdeeling van ons volk die daarvan het re- volg is. Het geldverspillen is nog niet eens z. i. het grootste bezwaar, wel dit drijven van de splijtzwam in ons volk. Nu de socialisten. Ook daar geen structivisme, al valt dit moeilijker aan le toonen daar zij nog weinig konden prestoe ren, alleen is stedelijke regeering etc. nog slechts aan het roer mede aanzittend. Voor spr. staat het»vast, dat men ":et goed internationaal kan zijn als men niet goed nationaal is, in den goeden zin des woords. Bij consequent uitvoeren van het socialism^ kan het noch constructief nach nationaal zijn. Wat het socialisme aan op bouw deed, was opbouw der huidige maat schappij, meer niet. Men tracht het daar altijd nog voor te stellen, alsof het libera lisme is de laat-maar-waaien-politiek, doch niets is minder waar. Men moet het z.g. laisser faire, laisser passer bezien in het licht der geschiedenis, waarvan het libera lisme reeds lang zich weer heeft losre- maakt, gezien de vele zoo uiterst snel ver anderde omstandigheden, de andere groe peeringen, waarbij de enkeling is verdron gen. Deze nieuwe groepeering is geen socia lisme, doch de ontwikkeling van het kapi talisme. Ook de ontwikkeling der vakbeweging is een historisch en noodzakelijk gebeuren. De bevolkingstoename en opeenhooping in standen heeft de menschen van elkaar ver vreemd, in tegenstelling met het platteland. Daarom moest komen 'een sterkere aanéén sluiting van groepen. Het is juist het liberalisme geweest, die de groote ontwikkeling van organisaties, ook der vakorganisaties heeft mogelijk gemaakt, waardoor individuen of groepen van indivi duen hier niet kunnen heerschen als in Rusland en Italië. Het socialisme is in wezen destructief, een critiek op de huidige samenleving. Over al waar gebrobeerd is, een eigen samen leving in te richten, heeft men gefaald; lo gisch, daar evolutie, niet revolutie verbete ring maakt. Zonder klassenstrijd in het socialisme geen socialisme meer en de klassenstrijd is ontbindend en anti-nationaal; terwijl juist altijd, trots alle geschillen, naar de elemen ten, die verbinden, moet worden gezocht. Wij, liberalen, willen verbeteren, tot elkaar brengen, kortom constructief werken. Gelijke beslaans- en ontwikkelingsmoge lijkheden kan men den menschen practisch niet geven, gelet op de verschillende ge aardheden der menschen waarmee rekening moet worden gehouden, terwijl het socialis- wil nivelleering. Spr. begrijpt niet, hoe de socialisten niet voelen hoe hun nationale gedragingen met alle internationale lijnen in strijd zijn, ge zien hun wegwerpen van alle groepen, die geen arbeiders zijn. •Voor de liberale partij zijn alle politiek- mogelijkheden, gezien wat rechts en links is, weggelegd. De liberale partij heeft haar program van vrijheid nog onverzwakt over de gansche linie, dat moet leiden tot het evenwicht tusschen het belang van den en keling, het belang der groepen en de be langen der geheele maatschappij. Zonder dogma, moet men het bestuur benaderen, staande op de basis der realiteit en dat doet het liberalisme. Spr. wijst in dit verband, nog tot eenige onderdeelen der politiek willende afdalen, op den wensch van behoud van vrijhandel, vecht tegen bescherming waarvan slechts twist het gevolg is; wijst op den wantoestand bij het onderwijs die niet vooruil gaat. zacht gezegd, doordat er niet voldoende goede leerkrachten zijn, doordal door de socialen elementen het nationalisme wordt geweerd, doordat de splitsing afbreuk doet, en zoo zou spr. nog op meer kunnen wijzen, waarop hij echter niet verder zal ingaan. Een uit zondering wil hij echter nog even maken: de liberale partij kan de volkshuisvesting even goed bevorderen en op politiek en maatschappelijk terrein, de ontwikkeling die thans noodig is, bij uitstek brengen. Op het levensmiddelenterrein heeft men ;j.i. tot taak het bevorderen, dat het min derwaardig machinaal bedrijf niet tot ont wikkeling komt, dat het goede bedrijf be dreigt. Spr. geeft voorbeelden op melk- en broodgebied. Spr. heeft de overtuiging dat trots alle geschimp voor het liberalisme een goede tijd is weggelegd en dat dit spoedig zal blij ken, z.i. zal het liberalisme terugkeeren op de plaats waar het behoort. (Applaus.) De voorzitter bracht dr. Vos dank voor zijn gloedvol betoog, er nog op wijzend, hoe dit kwam van iemand staande in de prak tijk van het leven in maatschappelijken kring, om dan, daar niemand vragen wenschle te stellen, de bijeenkomst te slui ten. LEIDSCHE VEREEN. TOT BEVORDERING VAN DE KENNIS IN DE GRAFISCHE VAKKEN. De jaarvergadering. In een der Oranjezalen van café-restau rant de „Harmonie" hield gisteravond bo vengenoemde vereeniging haar eerste ver gadering, welke door een 25-tal leden be zocht was. De voorzitter, de heer A. P. J. Aarse opende de bijeenkomst met een woord van welkom tot de aanwezige leden om vervol gens zijn dank te brengen aan de velen, die door hun steun, finantieel zoowel als moreel, den afgeloopen cursus hebben doen slagen. In het bijzonder dankte 9pr. de leeraren voor de opofferingen, welke zij zich hebben moeten getroosten en hij zeide met genoegen te hebben kunnen constatee- ren, dat de leiding bij hen in goede handen berust. De cursussen hebben over het algemeen aan de verwachtingen beantwoorder be stond vrij groote belangstelling voor. Spr. bracht dank aan het bestuurslid, den heer Crama, die door gewijzigden - werkkring meende zijn bestuursfunctie te moeten neerleggen. Spr. sprak de hoop uit, dat zijn opvolger een even kundig typograaf moge zijn als de heer Crama en gaf daarna het woord aan den secretaris, den heer H. Wit- tenaar tot het uitbrengen van zijn jaar verslag. Dit behelsde allereerst een korte weer gave van de wordingsgeschiedenis der ver eeniging, welke in hoofdzaak beoogt de organisatie van goede algemeen© vakcur sussen. In dit eerste jaar werden de cursussen door 34 leerlingen tusschen 14 en 18 jaar gevolgd. Voorts werd de inwendige organi satie op hechteren grond gebaseerd. Het verslag besloot met woorden van dank aan allen, die de mogelijkheid van vakopleiding onderzochten en voorbereid den. en aan de leeraren, die zich vol toe wijding aan hun werk gaven, (applaus). De heer Aarse dankte den heer Witte- naar voor het vele, wat hij in het afgeloo pen jaar voor de cursisten had gedaan, waarna het verslag onveranderd werd goed gekeurd. Daarna deed de penningmeester, de lieer N. de Bink rekening en verantwoording over het finantieel beheer, waaruit bleek, dat de ontvangsten hebben bedragen f. 873.08 en de uitgaven f. 849.01, zoorlat de kas sloot met een batig saldo van f. 24.07. Ook dit verslag werd onder dankzegging goedgekeurd, nadat de voorzitter een beroep op aller medewerking had gedaan om het ledental te doen toenemen. Hierna was de bestuursverkiezing aan de orde. Volgens rooster waren afire-dend de heeren A. P. J. Aarse en D. T. Looman; beiden werden bij acclamatie herkozen en lieten zich hun herbenoeming welgevallen. Tot leden der kascommissie werden be noemd de heeren Kerstens, Akkerman en Segaar. Bij de bespreking van den algemeencn toestand der vereeniging bepleitte de heer Onvlee de wenschelijkheid om in hel ko mende cursusjaar iets meer le doen in het belang van de drukkers, daar z. i. veel meer aandacht besteed wordt aan de typografen met name de letterzetters. Den heer Akkerman antwoordde de voor zitter op een desbetreffende vraag, dat de komende cursus te beschouwen zal zijn als een voortzetting van den afgeloopen. Op 's heeren Onvlee's vraag zeide de voorzitter, dat de financiën niet toelieten ook een aparten cursus voor drukkers en binders in het leven te roepen. Mocht t. z. t. de finantieele toestand gunstiger worden, dan zal in dien geest het bestuur zeker werkzaam zijn. De heer J. P. Mulder informeerde naar de mogelijkheid om het cursusjaar te doen sa- menloopen met het vereenigingsjaar. Bij de rondvraag dankte een der leeraren de heer van Doorn mede namens zijn col lega, bestuur en onderwijscommissie voor de prettige samenwerking en de ondervon den belangstelling, welke hij, naar hij zeide te hopen, in het komende jaar bestendigd zullen worden. Daarna werd de vergadering door den vourziiter gesloten. In besloten kring heeft de heer N. de Bink daarna nog een interessante causerie gehouden over de Pressa te Keulen, waar van hij diverse foto's liet zien. Weten jelui 't nieuwste nieuwtje, Van dien manne-manne-kein, Die. in navolging der dames Op een modeshow zal zijn? Waar hij met gracieuse pasjes Lakmolières demonstreert. En u met zacht heupgewiegel T Dragen van colbertjes leert. Met lieve bella-donna-oogen, (Ook blozen doet ie, als het moet) ..Showt" hij u perle-gris slobkous. Of een beige Stetson-hoed. En hij toont vol élégance. 'Hoe een glimlach op 't gelaat. Bij een donkerbruine raglan Of hemelsblauwe sokken staat. Mannelijke mannekeinen. O, twintigste eeuw produkt. Leert den man zijn kleeren dragen, Maakt dat hij voor mode bukt. Daar de vrouw genoeg „vermand" is, Komt de beurt nu aan den man. Mannemode-mannekeine „Verwijft' hem nóg meer als 't kan. LEON. EERSTE JAARS VERGADERING DER N. C.S.V. Hel klein auditorium der Universiteit was gisteravond bijna le klein om alle be langstellenden voor de eerste-jaarsvergade ring der Ned. Chr. Stud. Vereeniging, afdee- ling Leiden. een plaatsje te bieden. De aan wezigen werden welkom geheelen door den praeses der afdeeling, den heer M. de Niet, die zich daarbij in het bijzonder richtte tot de afgevaardigden van zustervereenigingen, alsmede tut de aanwezige hoofdbestuurde ren. In het kort zette hij het doel van dezen avond uiteen, namelijk om de jonge studen ten te wijzen op het bestaan van de ver eeniging en zoo mogelijk reeds een band te vestigen tusschen eerstejaars en de N. C. S. V. Uit de gebondenheid van het ouderlijk huis en de school zien de jonge menschen zich plotseling verplaatst naar een vrijheid, waarvan zij den omvang veelal nog niet be seffen, en nu is het de taak en het doel van de N. C S. V., die over heel ons land haar vertakkingen heeft, aan die vrijheid richting te geven en daarmede een vaste grondslag te leggen voor heel het verdere leven Spreker gaf vervolgens het woord aan. dr. M G Slotemaker de Bruine, uit Groningen, die, welbeschouwd, op de toespraak van den voorzitter voortbouwde en eveneens een pleidooi voerde voor de vereeniging door welke deze vergadering was uitgeschreven. In het bijzonder bepaalde hij zich daarbij tot de letters G. en S., die objecten voor breedvoerige beschouwingen kunnen zijn: christen en student, of in dit verband juis ter gezegd: student en christen! Tot in den treure wordt er in den tegenwoordigen lijd op gewezen dat de studenten voorbestemd zijn in deze maatschappij een leidende func tie in te npmen. De groote maatschappij strekt haar grijparmen uit naar de studen tenwereld, en hieraan indachtig storten vele jongeren zich zoodra zij de Academie sfeer hebben betreden, in den maalstroom van het bruisende leven om zooveel moge lijk te genieten van de korte jaren hunner vrijheid. De N. C. S. V. nu legt er zich op toe hen te doen luisteren niet enkel naar de veel voudige slem van het leven, maar ook en vooral naar de éénvoudige stem van God! Student zijn mopl niet beteekenen zich voorbereiden op een leiderschap in de maat schappij, maar moet in zich houden bereid heid en genegenheid om te dienen, om de richting van zijn leven te doen bepalen door Christus. Spreker wees tenslotte op het vele goede werk der vereeniging, óók in zijn eigen leven en besloot met de hoop dat velen zich gedrongen zullen voelen nA dezen avond de banden met de N. C. S. V. nauwer aan te halenl HET COLLEGEBOUW IN DE KLOKSTEEG WORDT INGERICHT TOT RUK£- FRENTENKABINET liet ligt in het voornemen over eenige maanden, zoo mogelijk begin Januari hot Gollegegebouw in de Kloksteeg een andere bestemming te geven. De Colleges zullen daarna in de Kweek school voor Zeevaart worden gegeven. Het gebouw in de Kloksteeg zal inge richt worden voor het Rijk9-Prentenkab'net thans gevestigd in het perceel Rapenburg 71. In het gebouw van het Prentenkabinet zal o.m. de administratie der Umve s'tnt ondergebracht worden, terwijl hovend en eenige vertrekken zullen worden gereser veerd als spreekkamers voor de hoogleer- aren en voor het afnemen van tantamina. EERSTE LEIDSCHE VEREENIGING VAN KANARTELIEFHEBBERS EN VOGEL- B7'-HERMERS „DE ZANGER". Gisteravond hield den heer Joh, Zand vliet, keurmeester van derf Ned. Bond van Kanarieteelt en Vogelbescherming in het zaaltje van café Breijer,-JLangebrug, een eau- BINNENLAND. Uit het Parlement; communistische herrie. (2e Blad). Ingediend is een wetsontwerp, houdende een nieuwe wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst van kapiteins en sche pelingen. (Binnenland, 2e Blad). Overhandiging van de de Rnytermedaille aan het reddingstation Den Helder. (Binnen land, 2e Blad). De veiling Six te Amsterdam. (Kunst, 3e Blad). Overleden is mr. O. W. Sipkes, raadsheer bij het Haapsche Gerechtshof. (Laatste Be-, richten, le Blad). BUITENLAND. De Graf Zeppelin in Amerika. (Buitenl., le Blad). Mc. Donald ontvangt de Dnitsche pers. (Buitenl., le Blad). De art. 70 en 71 der begrooting in den Franschen Ministeraad. (Buitenl., le Blad). Een echec der Dnitsche communisten. (Tel., le Blad). 9erie over „Het opkooien van jonge vogels en het africhten van deze voor de tentoon stelling. Do voorzitter opende te ruim 8 uur de vergadering met een woord van welkom voor de goede opkomst. In het bijzonder een woord van dank aan den heer Zandvliet die zoo bereidwillig was de leden over genoemd onderwerp deskun dig voor te lichten. Spr. vangt zijn causerie aan, met op te merken dat de door hem te behandelen stof een zeer taaie is. Velen hebben dit al meer malen gehoord of gelezen. Toch i9 het niet ondienstig vooral voor de jongere leden. Spr. begint uitvoerig uiteen te zetten de be handeling der jonge vogels, nadat deze uit de groote vluchten in de kleine zangkooitjes zijn ondergebracht. De tijd van ernstig stu-i deeren is dan voor hen aangebroken. Hier-t bij dient men te letten zegt spr. dat vol* doende licht in het vertrek kan doordringen, Te veel licht kan echter voor de zangvor ming ooi: schadelijk zijn. De toeren worden dan schel. Verdonkering van het vertrek op bepaalde tijdstippen is dan geboden. Slecht blijvende exemplaren dienen in een ander vertrek te worden geplaatst. Hier wordt van de oplettendheid van den kwee- ker veel gevraagd Voor voorzanger ge bruikt men, zegt spr., de beste vogel, die men heeft. Uitvoerig gaat spr. vervolgens in op de zangstrofen die de jonge vogels ten gehoor© brengen en de vorderingen in hun zang studies. Zijn dé vogels afgestudeerd en dus op vollen zang, dan komt den tijd voor den kweeker. om de beste exemplaren uit to zoeken, en deze te bestemmen voor inzen* ding op de tentoonstellingen, die altijd om streeks de maand December worden gehou den. Wat de voeding betreft geve men de jonge vogels naast prima raapzaad als hoofd- voedsel. met bijvoedering van gemengde za den, ook eiken dag een theelepeltje eivoer, en een paar keer per week wat groenvoer en eiken dag verseh drinkwater op kamer temperatuur. Op geregelde tijdstippen een bad zal ten slotte de gezondheid van den' vogel zeer bevorderen. Hiermede besloot spr. zijn met aandacht gevolgde causerie, waarop een aangename gedachtenwisseling volgde. Ten slotte kon de voorzitter met een woord van dank aan den spreker, deze zeer leerzame avond sluiten. Vrijdag 39 Oct. a.9. zal het 25 jaar ge leden zijn, dat onze stadgenoot L. Hazevoet als loopknecht in dienst trad bij de firma E. J Brill. Op 22 en 23 October e.k. zal in de Stadsgehoorzaal een voordracht worden ge houden over doelmatige voeding met be trekking tot de Maggi's Producten. De steeds toenemende belangstelling, welke voor economische aanwinsten, spe ciaal op hpt gebied der voeding, getoond wordt, deed de Fabriek van Maggi's Voe dingsmiddelen. filiaal Amsterdam, er toe besluiten de fabricatie de$ wereldbekende Maggi'^ Producten te verfilmen om het pu bliek op deze wijze een kijkje ie geven in het bedrijf. fn vele plaatsen hier te lande zijn derge lijke demonstraties reeds gehouden en zij mochten zich steeds in een druk bezoek ver heugen. Men leze de verdere aankondiging in dit Blad,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 1