NIEUWE OPSTAND TEGEN DE TOLLEN.
EEN
SCHEEPSTIJDINGEN.
KUNST EN LETTEREN.
De Zaanstreek in rep en roer.
blijkt, wil dit zeggen dat het oude systeem
niet meer voldoet; de vraag wie dit het
het eerst had behooren in te zien, de rec
tor magnificus, het college van curatoren,
het betrokken departement of de rekenka
mer, en op welk tijdstip dit had dienen
te geschieden, zou misschien als prijsvraag
op het gebied van het administratief recht
kunnen worden uitgeschreven; kategori-
sche oplossingen als de af en toe ten beste
gegevene, schijnen mij, zacht gezegd, wil
lekeurig. ,Practisch is de moeilijkheid in-
tusschen opgelost; eenerzijds zijn alle
maatregelen genomen om te voorkomen,
dat eenig bewijs van inschrijving werd af
gegeven zonder dat aan financieele ver
plichting was voldaan; anderzijds is er
zooveel mogelijk voor gezorgd, dat geen
colleges werden bijgewoond door onbevoeg
den. Op verzoek van den secretaris van
curatoren heeft de burgemeester van Leiden
de hulp van de Leidsche recherche tot zijn
beschikking gesteld.
Zij heeft in enkele gevallen proces
verbaal opgemaakt, waarop veroordeeling
door den kantonrechter gevolgd is.
De inrichting van het universiteitsbureau
zal tot gevolg moeten hebben het beschik
baar stellen van localiteiten voor de amb
tenaren met hunne dossiers en registers.
Een voorloopige voorziening is getroffen
door een kleine verbouwing. De groote
academische verhuizing wacht evenwel op
de voltooil'ng van het Boerbaave-complex.
Dat deze spoedig plaats hebbe zonder sto
rende verwikkelingen, integendeel: met
vlotte, eenigszins samenwerking van de
faculteit, het departement van onderwijs en
den rijksgebouwendienst is een eisch,
nog dringender geworden door de over
brenging van vele klinieken naar het
nieuwe terrein. De tegenwoordige toestand
het dubbelcomplex op den Rijnsburger-
weg en bij den Stationsweg, bovendien ge
scheiden door de bekende barrière komt
neer op de dubbele exploitatie; welk een
verlies aan arbeid, tijd en geld daarvan het
gevolg is ,laat zich gemakkelijk begrijpen.
Wanneer eenmaal de gebouwen bij den
Stationsweg vrijgekomen zijn, dan zal ook
de groote opschuiving kunnen geschieden,
waarnaar reikhalzend wordt uitgezien.
Ware het Boerhaave-complex voltooid, dan
zou het Prentenkabinet een plaats kunnen
yinden zijner waardigdan zou in de tegen
woordige behuizing van het Prentenkabinet
en het Ethnographisch Museum het bureau
kunnen worden ondergebracht en de aller
eerste herziening woiden gevonden in de
behoefte aan spreekkamers voor rector en
secretaris en faculteitsbesturen, spreekka
mers waar tevens de talrijke tentamens
zouden kunnen worden gehouden, die sinds
het Academisch Statuut officieel erkend
zijn; dan zouden eindelijk de faculteiten
der godgeleerdheid en der letteren voor hare
colleges de noodige ruimte verkrijgen,
waarop zij reeds aanspraak zouden hebben
op grond van het jobsgeduld waarmee zij
meer dan vijftig jaar op een collegegebouw
gewacht hebben. De plannen daartoe zijn
in 1875 bij gelegenheid van het derde eeuw
feest der universiteit vertoond. Op weg van
Leiden naar den Haag, zegt men, veran
derde de naam „academiegebouw" in „aca
demische gebouw" met het gevolg dat in
het Van der Werffpark het Museum voor
Natuurlijke Historie kwam te staan, zon
der dat van een collegegebouw verder ge
rept werd. En ook dat Museum is nog steeds
niet voltooid; zoolang daaraan de ontwor
pen vleugel voor eenigszins voldoenden ten
toonstellingsruimte ontbreekt, is niemand
met het Museum tevreden; de directeur
niet, omdat hij zijn schatten niet kan
toonen, belangstellenden niet, omdat zij die
schatten niet te zien krijgen.
Wordt er nooit aan gedacht, dat een ver
gelijking met wat het Koloniaal Instituut te
Amsterdam met veel minder omvangrijke
colleges wist te bereiken, alweer een van de
vele overwegingen is, die in steeds sterker
mate en in steed9 ruimer kring de over
tuiging zullen doen doordringen, dat de
tegenwoordige vorm van het beheer onzer
universiteiten met hare veelsoortige organen
niet de juiste is? Ik ben de laatste om
te meenen, dat autonomie klakkeloos een
eind aan alle gebreken en misstanden zou
maken. Maar ik meen wel, dat het herstel
van een, zelfs beperkte, autonomie, de uni
versiteit het gevoel van herademing zou
geven.
Gelukkig blijft de publieke belangstelling
voor onze verzamelingen zich uiten op
een wijze die wel eens beschamend is.
De Rector noemde vervolgens de talrijke
schenkingen die de Academie en de Aca
demische instellingen gedurende zijn rec-
toriaat mochten ontvangen en aanvaarden.
De senaat zag zijn portrettenverzameling
vermeerderd met de beeltenissen zijn vroe
gere leden J. J. Hartman, Simon Vissering,
H. Oort, W. Einthoven en H. Cock. Door
Jhr. Mr. A. van der Goes van Naters werden
in bruikleen afgestaan twee fanions door de
Leidsche vrijwillige jagers in 1830 gebruikt.
Zoo blijkt het dat binnen- en buitenland
voor den bloei onzer gemeenschap en haar
kostbare bezittingen gevoelen. Op andere
wijze blijkt deze zeer gewaardeeerde. belang
stelling uit talrijke bezoeken die wij ont
vingen. H.M. de Koningin-Moeder bracht op
2 Mei een bezoek aan de klinieken voor
keel, neus- en oorheelkunde en aan die voor
oogheelkunde. Prins en Prinses Ri met ge
volg bezichtigden op 19 April de Oost-
Aziatische afdeeling van het ethnographisch
museum, de bibliotheek en het academiege
bouw. Op 19 April toonde Sir Austen
Chamberlain zijne belangstelling; op 9 Mei
ontvingen wij een gezelschap hongaarsche
studenten en op 8 Augustus vereerde Aarts
hertog Albrecht van Habsburg met gevolg
de academie door een bezoek. Op 8 Sept.
werd het Pelgrim Fathers Genootschap in
de Senaatskamer verwelkomd. Ook het van
513 Juli alhier onder voorzitterschap van
De Sitter gehouden derde congres der in
ternationale unie van astronomen en de aan
komst op 29 Mei van Duitsche artsen, met
het doel om voordrachten van Storm van
Leeuwen bij te wonen, mogen als teekenen
van internationale appreciatie gelden Bin
nen- en buitenlandsche waardeering blijken
evenzeer uit verschillende eervolle benoe
mingen en onderscheidingen.
5Vanneer er sprake is van buitenlandsche
belangstelling, dan moet eigenlijk in de eer
ste plaats ons natuurkundig laboratorium ge
noemd worden, naast de Noord- en de Zuid
pool het experimenteerterrein van allen die
lage temperaturen opzoeken. Uit vele lan
den kwamen ook dit jaar weer geleerden
om een tijd lang van het cryogene labora
torium voor hun onderzoekingen gebruik
te maken, de grootste eer die aan OnneV
nagedachtenis bewezen kan worden.
De theoretische natuurkunde heeft onder
Ehrenfest niet alleen in de diepte, doch
ook in de breedte gewerkt, zoodat voor de
leeskamer Bosscha, het brandpunt der ma
thematische physica, de haar toegemeten
ruimte niet langer voldoende is.
Dat de laboratoria van het Boerhaave-
complex een directe verbinding met den
Rijnsburgerweg zouden krijgen, daartoe is
evenveel tijd en geduld noodig als b.v. om
de eenmaal gesloten rijwielbewaarplaats der
bibliotheek heropend te krijgen. Inderdaad
figureert dit feit in de kroniek der univer
siteit onder 27 Febr. 1928 een datum
die, evenals de dag waarop de tuinman de
Ruïne in een paradijs zal herscheppen, in
de geschiedenis der paperassen- en con-
ferentie-guerillas met voldoening zal ge
noemd blijven. Ik vraag alweer: zou dit
bij een nog zoo bescheiden autonomie onzer
universiteit ook het geval zijn? Zeker zou
er ook dan niet voor alles geld beschikbaar
zijn; maar even zeker zouden onvermijdelij
ke maatregelen en urgente beschikkingen
genomen en uitgevoerd worden zonder tijd
verlies en andere verdrietelijkheden, die bij
het voigeerende systeem er op berekend
schijnen, energie en initiatief te dooden.
Voortgaande herinnerde de Rector aan
het internationaal wetenschappelijk verkeer
en memoreerde op welke wijze tal van
Leidsche hoogleeraren en rectoren daar
van op eigen initiatief of op uitnoodiging
hebben deelgenomen.
Blijvende beteekenis voor de internatio
nale betrekkingen verwachten wij van de
nieuwe wetsbepaling waarbij de vrijstel
ling van bepaalde examens, die tot nog toe
geval bij geval vastgesteld zijn, bij alge-
meenen maatregel van bestuur zal geregeld
worden, in dier voege, dat aan het bezit van
bepaalde getuigschriften van bepaalde uni
versiteiten of hoogescholen vrijstelling van
hetzij candidaats- hetzij doctorale examens
hier te lande wordt verleend. Voortaan zal
men dus in het buitenland volkomen zeker
heid hebben aangaande de mogelijkheid om
voorzien van de doctorsbul eener Neder-
landsche universiteit naar huis terug te
keeren. Wij stellen ons voor, dat met name
in Amerika en Zuid-Afrika de nieuwe wets
bepaling, bij doelmatige bekendmaking, de
aandacht zal trekken. Zeker zal de com
missie voor internationale sludieaangele-
genheden hare zich steeds uitbreidende
werkzaamheden ook tot dit deel der inter
nationale betrekkingen willen uitstrekken,
en daardoor werkzaam zijn in een richting
tegengesteld aan die van de reiscommissie
der algemeene senatenvergadering, welke
aan nederlandsche studenten het onderne
men van reizen naar het buitenland gemak
kelijk maakt. Dat ook Nederland de be
schikking over een deel der cité universi
taire te Parijs ontvangt, zal het studeeren
van Nederlanders aldaar kunnen bevor
deren.
Talrijk waren de door binnen- en buiten
landsche geleerden aan de universiteit en
hare instituten en musea gehouden lezingen
met, ook wel zonder, lichtbeelden, op uit
noodiging van verschillende corporaties of
groepen van belangstellenden.
Medebeleefd zijn ook ettelijke gebeurte
nissen in het vereenigingsleven onzer stu
denten, waarvan ik in de eerste plaats noem
de opening van het nieuwe clubgebouw der
V. V. S. L. op 11 September j.l., waarbij ook
Z. K. H. de Prins der Nederlanden van zijne
belangstelling door zijne tegenwoordigheid
blijk gaf. Het bestuur der Vereeniging moge
ook van deze plaats de verzekering ontvan
gen dat zijn durf en organisatievermogen de
bewondering der universiteit hebben, die
den Hen September 1928 als een heuge-
lijken dag in haar leven heeft beschouwd.
Het Leidsch Studentencorps trad meermalen
in het publieke leven op.
Van een opgewekt vereenigingsleven ge
tuigde ook de zevende lustrumviering van
Sanctus Augustinus.
De aanstaande Nederlandsch-Indische
bestuurs- en rechterlijke ambtenaren gingen
over tot het vormen van „de vereenigde fa-
cujteiten der rechtsgeleerdheid en der let
teren en wijsbegeerte der Leidsche studen
ten", een stap die zeker de studie in de ver
eenigde faculteiten zal ten goede komen.
Dit alles wijst op den bloei van onze stu
denten-organisaties en op de neiging om ze
in het leven te roepen waar ze reden van
bestaan hebben. Wij hopen dat deze nei
ging in nog sterker mate zich in feiten zal
gaan uiten. Het aantal der als student of
als toehoorder ingeschrevenen bedroeg dit
jaar 2236, een getal dat bij mijn weten nog
aan geen Nederlandsche universiteit door
de vijf faculteiten is bereikt.
Ook wanneer men dit getal vermindert
met het gezamenlijk aantal leden van de
algemeene studenten-organisaties, blijft er
nog een groep van vele honderden over,
voornamelijk gevormd door hen die in de
universiteitsstad hun domicilie niet hebben
en hun bezoeken per trein liefst tusschen
Dinsdag en Vrijdag en op deze dagen weer
liefst op de uren tusschen 10 en 4 plaatsen.
Misschien zullen zij in een nabije toekomst
die bezoeken wel geheel kunnen opgeven,
wanneer zij door middel van radio colleges
en vergaderingen zullen kunnen bijwonen
zonder een voet te verzetten. Zoolang wij
evenwel dien hoogen graad van mechanisa
tie nog niet bereikt hebben, zouden wij hun
met allen aandrang willen raden: compen
seert de nadeelen die aan uw misschien
onvermijdelijk treinstudenlschap verbonden
zijn, zooveel u mogelijk is. Een dit jaar door
het bestuur van den senaat gehouden en
quête heeft ons niet den indruk gegeven,
dat de betrokkenen de behoefte aan een
nauwer band met de universiteitsstad en
daardoor ook met de universiteit sterk ge
voelden. Mogelijk zal de juiste weg om hen
te helpen hierin bestaan, dat hun de hand
toegestoken wordt zonder dat te voren ge
vraagd ia of zij wel aangegrepen zal wor
den,
Het aantal promoties bedroeg dit jaar, af
gezien van de doctoraten in de wis- en na
tuurkunde honoris causa verleend aan de
heeren H. Deslandres te Parijs en F. Küst-
ner te Bonn, 66, tegen 59 in het vorig jaar.
Een kleine stijging vertoonen deze getallen
ten opzichte van die van voorafgaande ja
ren. Toch is de verhouding van het aantal
promoties tot dat der inschrijvingen vrij
gering: rekent men dat per jaar 400150
9tudehten voor de eerste maal worden inge
schreven en een ongeveer gelijk getal de
academie verlaat, dan zijn er van dezen
stoet dus ongeveer 15 ten honderd met de
doctorskap getooid. Onder hen zijn zij te
zoeken, die onze wetenschappelijke traditie
zullen moeten hoog houden; en tot hen be
hooren zij die de universiteit eenmaal zal
behoeven om de open plaatsen in te nemen.
Geen wonder, dat niet altijd gemakkelijk de
rechte mannen voor deze plaatsen te vin
den zijn.
Van de 85 procent niet-gepromoveerden
die van de academie de maatschappij intre
den, zou zeker een aanzienlijk deel in staat
zijn tot het schrijven van een behoorlijk
proefschrift. Dat dit niet geschiedt, is te be
treuren. Aangenomen dat deze categorie van
dissertaties geen bijzondere wetenschappe
lijke waarde zou bezitten, moreele beteeke
nis zou zij zeker hebben voor haar schrij
vers: wie eenmaal een onderwerp van eeni-
gen omvang tot voorwerp van onderzoek ge
maakt, zijn uitkomsten beoordeeld en tot
een geheel voltooid heeft, verlaat de acade
mie als een ander mensch dan degene, die
zich uitsluitend tot examens voorbereid
heeft.
Ik ben hiermede aan het eind van het
„verslag van de lotgevallen der universiteit
in het afgeloopen jaar" gekomen. Ieder
afgeloopen academiejaar vertegenwoordigt
hoogstens een rimpeling in den waterspie
gel onzer cultuur. Het is goed dit niet uit
het oog te verliezen; maar het ontslaat ons
niet van den plicht om, ieder voor zich en
in zijn kring, ons tot het uiterste in te span
nen ten bate van een gemeenschap die
daarop het volle recht heeft.
Dat gij, hooggeachte Van Eysinga, in het
aanbrekende jaar, daarbij niet alleen lei
ding zult geven, maar ons allen tot voor
beeld zut zijn, dat maakt dat ik met vreugde
u als rector magnificus begroet en met vol
vertrouwen mijne waardigheid en daarmede
de behartiging van een belangrijk deel
onzer academische belangen op u over
draag.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
JAN PZ. COEN, 15 Sept. van Amst. te
Batavia.
SALAWATI, thuisr., pass. 15 Sept. Perim.
ENGGANO, 15 Sept. v. Amst. n, Java.
P. C. HOOFT, thuisr., 19 Sept. bij Perim
verwacht.
CHR. MUYGENS, uitr., 18 Sept. te Al
giers verwacht.
KON. HOLL. LLOYD.
GAASTERLAND/iuitr., 14 Sept, v. Bahia.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
BENNEKOM, 14 Sept. van Callao n.
Tambo de Mora.
GANYMEDES, arr. 13 Sept. te Curasao.
JASON, 13 Sept. v. Curagao n. Cristobal.
ORESTES, 13 Sept. v. Curasao n. Santa
Marta.
VAN RENSSELAER, arr. 12 Sept. te
Curacao.
TELAMON, 13 Sept. v. Guatemala n.
Kingston.
VENEZUELA, 14 Sept. v. Curasao n.
Puerto Cabello.
RHEA en HERCULES, 15 Sept. v. Amst.
n. W.-Indië.
STUYVESANT, !W.-Indië n. 'Amst., 18
Sept. te Plymouth verwacht.
VENEZUELA, vertrekt 19 Sept. v. Barba
dos n. Amst.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
DELFLAND, thuisr., 14 Sept. te Duala.
KILSTROOM, thuisr., 15 Sept .te Liberia.
RIJNLAND, uitr., 12 Sept. v. Freetown.
SCHELDESTROOM, uitr., 13 Sept. v.
Monrovia.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
GROOTENDIJK, 14 Sept. v. R'dam te Cu
racao.
BINNENDIJK, 14 Sept. v. R'dam te New-
York.
SPAARNDAM, R'dam n. New-Orleans, 14
Sept. Van Vera Cruz.
RIJNDAM, 15 Sept. v. N.-York n. R'dam.
HOLLAND—BRITSCH-INDIË-LIJN.
SOMMELSDIJK, uitr., 15 Sept. te Port
Said.
BILDERDIJK, thuisr., 18 Sept. te Algiers
verwacht.
ROTTERDAMSCHE LLOYD-
MENADO, thuisr., pass. 15 Sept. Perim.
KEDOE, 15 Sept. v. Batavia n. R'dam.
SIBAJAK, uitr., 17 Sept. te Sabang verw.
ROTTERDAM ZUID-AMERIKA LIJN.
ALCYONE, thuisr., 14 Sept. v. Victoria.
ALCHIBA, 14 Sept. v. R'dam te B.-Aires.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
ALPHARD, 14 Sept. v. Sligo n. Antwerpen
BEURSPLEIN, 14 Sept. v. Rosaria n. Las
Palmas.
CALANDPLEIN, 14 Sept. v. B.-Aires n.
Las Palm as.
DRIEBERGEN, 14 Sept. v. Wabana n.
R'dam.
DUIVENDRECHT, Londen n. Texas City,
was 14 Sept. op 300 mijlen W. van Lands
End.
EEM, 14 Sept. v. Hudikswall n. R'dam.
IJSSELHAVEN, 13 Sept. v. Nordenham
n. Charleston.
KATENDRECHT, Batoiun n. Avonmouth,
pass. 14 Sept. KonstantmopeL
MAAS, 14 Sept. v. Sundswah n. R'dam.
NAVIGATIE, m.s., arr. 13 Sept. te Holte-
nau.
PROCYON, 14 Sept. v. Hamburg te Ar
changel.
STAD AMSTERDAM, 14 Sept. v. Bagnoli
n. Hornillo.
WAAL, 14 Sept. v. Kopenhagen n. Kali.
WAALHAVEN, 14 Sept. v. Stettin n. Kir-
kenaes.
WIELDRECHT, Novorossisk n. Barcelona,
paee. 14 Sopt. Konstantinopel,
Men meldt uit Zaandam:
Aangespoord door het succes dat de heer
Floris Vos met de massa-demonstratie van
de vorige week Zondag is te beurt gevallen,
heeft de Zaansche Vereeniging voor Vreem
delingenverkeer te Zaandam en Koog aan de
Zaan het idee eehad een soortgelijke demon
stratie te houden in de Zaangemeenten. Deze
demonstratie was bepaald op gisteren 2 uur,
op welk tijdstip een groot aantal personen-
en vrachtauto's zich naar de grens der
gemeente Zaandijk, waar een slagboom is
opgesteld begaf.
Het publik had er blijkbaar de lucht van
gekregen, dat aaar iets bijzonders ging ge
beuren. Aan weerszijden van den niet
breeden weg stond een groot aantal wiel
rijders en wandelaars de dingen, die' zouden
komen af te wachten.
Even vóór de komst van file van wagens
waren wij in de gelegenheid den tolgaarder,
den heer Maarten Swart naar zijn plannen
te vragen.
De heer Swart stelde voorop, dat het niet
zijn bedoeling was, om als een aap in een
kooi door een paar duizend menschen te
worden aangestaard, doch naar omstandig
heden te zuilen handelen.
Op de vraag, of hij de auto's al dan niet
zonder betaling zou laten passeeren,'kon hij
nog geen antwoord geven.
Een gejuich uit de steeds meer aan
groeiende publieke belangstelling kondigt
dan de komst van de auto's aan. In gesloten
colonne werd naar den tolboom opgereden.
Een motor met zijspanwagen was het eerst
voor dea boom en werd op de weigering om
tolgeld te betalen, vrij doorgelaten. Zonder
hiertoe te worden aangemaand reden ver
volgens alle auto's Wormerveer tegemoet.
Dait 't den automobilisten allerminst te
doen was zonder meer door te rijden, bleek
uit 't feit, dat telkens heen en weer werd
gereden. De heer Swart, die de tol van de
gemeente Zaandijk heeft gepacht verliet, als
dit spelletje zich eenige malen had herhaald,
de tol, om in Zaandijk te gaan eten.
De leiding van de colonne besloot nu een
aanval te doen op de aan de gemeente
Krommenie toebehoorende tolbrug over de
Nauer-Maschevaart.
Hier gelukte het den heer Kwist uit Wor
merveer zonder betaling de brug te pas
seeren. Vóór evenwel anderen zijn voorbeeld
konden volgen, waren de hekken, die toe
gang tot de brug geven, gesloten.
Nadat de inmiddels tot 60 wagens aange
groeide file den geheelen Krommenieër weg
in beslag had geupmen en daarmede ook het
verkeer en de passage voor voetgangers was
gestremd, werden onderhandelingen met den
tolgaarder gevoerd. Zonder resultaat.
Door de Wormerveersche politie werd
tegen den brugwachter proces-verbaal opge
maakt, wegens het belemmeren van het
verkeer.
De hekken bleven niéttemin hermetisch
gesloten.
Iets later liet een der automobilisten pro
ces-verbaal opmaken tegen den burgemees
ter van Krommenie, die in zijn kwaliteit van
hulpofficier van justitie niet bereid was
zonder betaling doorgang te verleenen.
Enkele uren gingen op deze wijze voorbij.
Het verkeer zoowel als de passage voor
voetgangers en wielrijders was geheel ge
staakt.
Een gedeelte van de wachtende file van
auto's benutte den tijd, om een aanval te
ondernemen op de Zaanbrug, welke in eigen
dom toebehoort aan de gemeente Wormer
veer.
Hier slaagden zij erin, zonder tegenstand
en zonder geldelijke offers de brug te pas
seeren.
Toen den wachtenden automobilisten
bleek, dat burgemeester Klerk niet wilde
wijken, werd besloten rechtsomkeert te
maken en de Zaanbrug Koog aan de Zaan
met een bezoek te vereeren.
Ging de pasage bij de Zaandijker tol op
de heenreis zonder moeilijkheden gepaard,
op de terugreis bleek de boom gesloten en
de heer Swart bleek niet bereid, de auto'9
door te laten.
Op verzoek van 'n tweetal he'eren, maakte
de Zaandijksche politie proces-verbaal op
tegen den tolgaarder.
Tot zoover onze berichtgever.
De „Courant" meldt nog verder dat circa
200 wagens voor den tolboom halt hielden.
Het procesverbaal deed den tolgaarder,
die zeer zenuwachtig was, in woede ont
steken.
Hij schold de weigeraars uit voor alles
wat maar leelijk is en wond zich dusdanig
op, dat hij zichzelve geheel vergat en een
dreigende houding aannnam.
Een politiebeambte trachtte hem tot be
daren te brengen, wat slechts gedeeltelijk
gelukte.
Lang nog bleef de stemming zeer opge
wonden. De politie trad echter kalmeerend
op en had succes. Het rumoer verminderde.
Onderwijl stond de file steeds voor den
boom. Ook aan de andere zijde werd een
lange rij wagens tot stilstand gebracht, waar
onder een aantal autobussen, die natuurlijk
zeer in haar bedrijf werden gedupeerd.
Allerwegen werd om den burgemeester
van Zaandijk, den heer Hellema, geroepen,
ten einde dezen te verzoeken den tolgaarder
te gelasten de boomen te openen. Maar de
burgemeester liet zich niet zien. zoodat de
weg afgesloten bleef en wij hier voor het
geval stonden, dat de hoofdverkeersweg ten
tweeden male, nu van 58 uur, werd afge
sloten. Te acht uur was de situatiei zoodanig
dat de politie alle kijkers van den weg ver
wijderde. wat eenige verademing bracht
Echter geschiedde dit niet dan na enkele
strubbelingen met de betrokkenen.
Op dit moment had het bestuur gewacht
Het deelde aan den tolgaarder mede hel
beleg te zullen opheffen. De stoet zette zich,
ten laatsten male, in beweging, en auto voor
auto offerde een kwartje.
De verkeersregeling was nu wel zeer moei
lijk, Maar na eindelooze pogingen gelukte
het de politie' orde te scheppen en ging de
file Zaandijk binnen.
Poor de autobus-onderneming Vjco zal
een eisch tot schadevergoedrne worden ij,
gediend bij de gemeente Krommenie.
In verband met de laatste incidenten bjj
den Muidertol zijn gisteren speciale vet.
keersmaatregelen genomen.
De talrijke automobilisten mochten tig
voorbij de tol rijden maar moesten over een
houten brug, die tot heden slechts één-rich-
tingverkeer had.
Het Kamerlid Staalman heeft aan den
Minister van Waterstaat gevraagd:
Is de Minister bereid krachtig mede ta
werken, opdat de onhoudbare toestand aan
den zoo sterk het verkeer belemmerenden
tol te Muiden zoo spoedig mogelijk geregeld
worde?
Uit Utrecht wordt gemeld:
Aan den tol op den Blauwkanelscheweg bij
Utrecht heerschte gisteren een groote druil».
Fietsers en wandelaars bleven staan, en ds
jeugd was sterk vertegenwoordigd. De bur-
meester van Maartensdijk was meermalen
ter plaatse benevens de noodige politie.
Wat er te doen was? Wij wisten het niet,
de toeschouwers wisten het ried. en het is
de vraag, of de autoriteiten het zelf wel
wisten, aldus de „Maandagmorgen".
We gingen des avonds nog eens kijken ea
't was nog precies eender, alléén: de politie
was verdwenen I
Dan maar naar den tolbaas zelf.
„Is er iets bijzonders gebeurd vandaag
tolgaarder?"
„Niks, heelemjal niks mijnheer!" zei hij
lachende.
„Maar waarom dan die drukte heel den
dag? Allemaal voor niemendal?"
Weer begon de tolbaas te lachen: „Het
wachten is op Floris Vos. mijnheer. Die1 zou
komen, maar we hebben niks gezienl Nils
gebeurdl Niks!"
En tot afscheid zei hij nog: „Floris Vos
zal wel zoo wijs zijn, als hij hier komt, dat
niet van te voren te zeggen".
Wat we met hem volkomen eens ware:!
ii
De „Crt." meldt nog dat gistermiddag te
Weesp e'en automobilist, die van de richting
's-Gravenland kwam, aan den tolgaarder op
de Lange Vechtbrug geweigerd is bet ver
schuldigde tolgeld te voldoen.
De tolgaarder trok daarop de brug omhoog
ten einde den automobilist verhinderen,
door te rijden. Inmiddels was de, vlak voor
de tolbrug wonende loco-burgemeester, wet
houder dr. Knaap, gewaarschuwd, die den
weigerachtigen automobilist sommeerde tol
betaling en indien hij daaraan niet wenschle
te voldoen, tot bet zich verwijderen met zijn
auto in de richting van waar hij gekomen
was, daar hij anderen in den weg stond. Dj
automobilist, die blijkens zijn rijbewijs, S.
heette en opgaf vliegenier te zijn. weigerde
in eerste instantie, zich met zijn wagen van
de plaats te verwijderen waar hij stond, ze;
gende: „Ik sta hier goed".
De loco-burgemeester gaf daarop een ge
meente-veldwachter orders, om handelend
op te treden, en toen de automobilist zag, dit
het ernst werd, verwijderde hij zich met zijn
auto, onder een hoeratje van het in grooten
getale toegestroomde publiek.
Even later verzocht de anti-tolgeld-vliege-
nieï S. aan dr. Knaap, proces-verbaal te doen
opmaken tegen den tolgaarder B.. die naar
opgegeven werd, op de treeplank van den
auio gesprongen was en het stuurrad zou
hebben vastgegrepen, toen het tolgeld niel
voldaan werd. De loco-burgemeester zegde
toe, dat deze zaak nader onderzocht zou
worden.
Tegen den automobilist wordt echter
proces-veibaal opgemaakt, wegens het zich
niet op eerste aanmaning verwijderen met
zijn auto, toen daartoe van bevoegde zijde
last was gegeven.
D. B. NANNINGA 60 JAAR.
In de groote bovenzaal van het Stedelijk
Museum te Amsterdam is Zaterdagmiddag in
tegenwoordigheid van tal van collega's en
vrienden de 60ste verjaardag van den schil*
der D. B. Nanninga herdacht.
Toen de jubilaris met zijn echtgenoota
en zijn moeder hadden plaats genomen, heeft
namens het huldigingscomité de heer J(&
Gosschalk hij voerde ook het woord als
voorzitter van de Onafhankelijker hsn
toegesproken.
Een album, inhoudende 15 reproductie
van Nanninga's werken met een voorwoord
van Kasper Niehaus en een korte biografe
door Otto Hanrath, werd als geschenk aa>
geboden.
De voorzitter van De Brug, de heer Jaa
Visser, schetste hierop de verdiensten vaa
Nanninga.
Tal van telegrammen waren ingekomeo,
waaronder van Tjipke Visser, Ngland, Dirk
Schafer, Chef van Dijk, Sara van Heukelom.
De penningmeester Walter Smith deed tea
slotte mededeeling van de bedragen, welke
zijn ingekomen voor aankoop van een werk
van den jubilaris door de stad Amsterdam,
ter plaatsing in het Stedeljjk Museum.
Nadat mevr. E. Grootkerk—Zeldenrust
bloemen had aangeboden namens Kunst en
Intellect, bestond er gelegenheid den heer
Nanninga persoonlijk geluk te wensccec,
waarvan een druk gebruik werd gemaakt
PIETERSKERK LEIDEN. - ZOMER 1923.
4de Concert Dinsdag 18 September.
Op het vierde concert in de Pieterskerk,
morgen, Dinsdagavond door den heer Le°
Mens, zullen medewerking verleeneü mevr.
StotijnMolenaar, zang, en de heer Jaap
Stotijn, hobo. Het programma bevat orgel
werken van Bach, Rheinberger en Joh. C.
Berghout, Liederen van Hugo Wolf. Frank,
Leo Mens en v. d. Sligtenhorst Meijer en
verder werken voor hobo van Jos. Rhein*'
berger, Moss, Wol^
