694te JAARGANG
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1928
No. 21008
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
DE KONINGINNEFEESTEN TE WARMOND.
BINNENLAND.
De Burgemeester v. Hillegom
de heer D. Wentholt t
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
SO Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen ran ons Blad gevestigd rijn. Voor alle andere
adverlentiën 85 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week ƒ0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 2 35 4- portokosten.
Oit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat door hen
de beslissing op het verzoek van C. Meers-
boek, om vergunning tot het oprichten van
een ondergrondsche bewaarplaats voor
benzine in het perceel Langebrug No. 99.
kadastraal bekend Gemeente Lpidem, Sectie
G. No. 1198, met bovengrondsche aftap-
Inrichting vóór dat perceel, is verdaagd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZËN,
Burgemeestef.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 7 September 1928.
6520
PELGRIM FATHERS GENOOTSCHAP
TE LEIDEN.
De plechtigheid in de Pieterskerk.
Bij de onthulling van den gedenksteen
voor Rev. John Robinson in de doopkapel
der Pieterskerk alhier, morgenmiddag om
3 uur, zal het woord gevoerd worden door
Rev. dr. Edgar FrankUn Romig van New-
York; door zijn Excellentie Mr. Richard M.
Tobin, gezant der Vereenigde Staten in den
Haag; door zijn Excellentie dr. J. H. van
Royen, Nederlandsch gezant te Washington
en prof. dr. H. M. van Nes, voorzitter van
het Pelgrim Fathers Genootschap alhier. De
aandacht wordt erop gevestigd d;it de onthul-
fingsplechtigheid te 3 uur een besloten
karakter draagt en alleen toegankelijk zal
zijn op vertoon van een toegangskaart. Voor
den dienst in de Pieterskerk, te vier uur.
waar prof. dr. A. Eekhof een hislorische rode
en Rev. dr. Romig een preek zullen houden,
is de toegang vrij voor alle belangstellenden.
OP MIJN 90sten VERJAARDAG.
De heer T. H. Ritman.
Moe geworsteld en gestreden
Sta 'k aan het eind der baan
Bij den mijlpaal stil.... en denk:
„Zal ik verder gaan?"
Ik weet het niet, ik wacht maar af
Wat in de verte gloort.
Vol vertrouwen, hoop, gcioof.
Dat de ziel bekoort.
Hel leven dwarrelt, vliegt voorbij
Als een vogel in de lucht.
Terwijl men denkt; het staat niet stil
Met een traan of een zucht.
Lang geleefd, Negentig jaren!
Gespaard, behoed, geleid.
Met gezondheid levenslust.
Stemt tot dankbaarheid.
Bovenstaande dichterlijke ontboezeming
is van onzen stadgenoot den heer T. H.
Hitman, die morgen zijn negenligsten ver
jaardag hoopt te vieren.
Beter dan ieder ander getuigenis spreken
wel deze regelen voor de wijze, waarop
hij, die genaderd aan den avond zijns
levens physiek wel wat verzwakt is, zich I
nog verheugen mag in de volle beschikking
over zijn rijke geestesvermogens.
Hij, de man wien in zijn lang en wel
besteed leven volstrekt geen zorgen ge
spaard bleven en die nog geen tien jaren
van zijn meer dan verdiende rust geniet,
heeft zich in Leiden, waar hij nu reeds
bijna veertig jaar gevestigd is, vele vrien
den verworven. Niet alleen in het zaken
leven, waarin hij zich als leider van de
N. V. Stoomgistfabriek en Distilleerderij
,,De Valk" v./h. T. H. Ritman Co. ge
durende al dien tijd heeft bewogen, maar
ook en vooral in Luthersche kringen.
Reeds in Schiedam, waar de heer Ritman
woonde, vóór hij hier kwam, maakte hij
zich verdienstelijk voor zijn gemeente, en
hier ter stede is hij bijna veertig jaren dia
ken geweest en regent van het Luthersche
Weeshuis.
Eerst toen de heer Ritman van zijn rust
ging genieten, toen de tijd was gekomen,
waarin hij zich kon verdiepen in het leven
dat achter hem lag, heeft hij de pen opge
nomen om zijn overpeinzingen, neergelegd
in poëtische ontboezemingenaan de verge
telheid te ontrukken. En zoo verraden de
Gedachten" en de andere verzen, die hij in
deze laatste jaren opteekende, de rijke, dank
bare ziel, die er leeft in het lichaam van
dezen ouden heer, aan wien het leven voor
bij dwarrelde en voorbij vloog, en die nu,
moe geworsteld en gestreden, tot dankbaar
heid gestemd is.
VRUZ.-DEM. BOND. - AFD. LEIDEN.
Gisteravond hield de afd. Leiden van den
Vrijzinnig Democratischen Bond in het
Nutsgebouw een huishoudelijke vergadering,
welke gepresideerd werd door de waarne
mend presidente mevr. W. van Itallievan
Emden, die in het bijzonder een woord van
welkom richtte tot prof. mr. Kranenburg,
die in de vorige vergadering tot bestuurslid
benoemd, deze benoeming in beraad had
gehouden, omdat hij met zijn medeleden
van het hoofdbestuur wensohte te over
leggen of er geen bezwaar kon bestaan, dat
een hoofdbestuurslid tevens bestuurslid van
een afdeeling was. Als gevolg van dit overleg
aanvaardde hrj thans zijn benoeming en werd
aangewezen tot voorzitter, welke keuze de
hoogleeraar zich liet welgevallen.
De secretaris, de beer K. Sijtsma, richtte
een gelukwenseh tot mevrouw Van Itallie
Van Embden, wegens haar benoeming tot lid
der Tweede Kamer.
Het heengaan van mr. Van Aalten werd
als een zwaar verlies voor de Partij gevoeld;
namens de vergadering sprak hrj de hoop
uit, dat onze stadgenoote hem op waardige
wgze zal kunnen vervangen.
De vergadering onderstreepte deze woor
den met applaus.
De heer Pont gaf verslag van de Fede
ratie-vergaderingen van 3 Juni en 2 Sept.,
die in het teeken der voorbereiding der
verkiezingen en van de propaganda hebben
gestaan.
De vergadering behandelde vervolgens de
vraag, welke voorstellen harerzijds op den
beschrijvingsbrief zullen worden geplaatst
en besloot het reeds in de Federatievergade
ring te Rotterdam ampel besproken voorstel,
om het Hoofdbestuur op te dragen zoodanige
maatregelen te nemen, dat op de candidaten-
lijst voor de Tweede Kamer-verkiezingen in
1929 No. 1, na de Kamerfractie worde ge
reserveerd voor een man uit de arbeiders
klasse. Het begrip arbeider ruim genomen.
Het slot der bijeenkomst was gewijd aan
de propaganda voor het a.s. winterseizoen,
welke besprekingen uiteraard een vertrou
welijk karakter droegen.
Naar wrij vernemen zal de afd. Oegsl-
geest en omstreken ook in het voorjaar van
1929 een tentoonstelling organiseeren van
Bloemen en Bloembollen De tentoonstelling
die in midden Februari zal worden gehou
den, krijgt een oppervlakte, eens zoo grool
als die welke de tentoonstelling in dit jaar
bedroeg.
Zij wordt wederom gehouden in ..Zomer-
zorg", waar behalve de groote achterzaal
ook de geheele billardzaal voor het boven
genoemde doel zal worden gereserveerd.
Reeds thans zijn vele en vele belangrijke
inzendingen toegezegd, en de voorteekenen
wijzen er op, dat de tentoonstelling in 1929
die van dit jaar in ieder opzicht verre zal
overtreffen.
Te Amsterdam slaagden voor het
poliliediploma uitgereikt vanwege den Alg.
Ned. Politiebond, de heeren M. Boelee en
A. .T. van den Berg alhier. Geëxamineerd
werden 138 candidaten van wie er 84
werden afgewezen.
Op de Dahlia-tentoonstelling op de
Nenijto te Rotterdam, verwierf onze stad
genoote de fa Ballego en Zonen voor een
inzending afgesneden Dahlia's een gouden
medaille en de heer Jan Kriest Jzn voor
een decoratief opgestelde groep Dahlia's 'n
gouden medaille en de eere-medaille van
de stad Rotterdam.
Door de Recherche zijn gisteren aan
gehouden drie jongens, respectievelijk 11,
11 en 8 jaar oud, die zich schuldig hadden
gemaakt aan inbraak en diefstal op een
woonschuit liggende in den Morschsingel.
De jongens wisten zich een bedrag van
zestien gulden toe Ie eigenen, dat zij reeds
groolendeels versnoept hadden toen zij wer
den ingerekend.
In de Gortestraat ten huize van J. B.
is gisteren ruzie geweest, waarbij het nogal
ruw is toegegaan. J. B. had bezoek gekre
gen van zijn neef K, B. en toen de heeren
het oneens werden heeft J. B. met een kop
en schotel naar zijn neef geworpen. K. B.
werd daardoor, niet gevaarlijk aan een hand
gewond.
Gisteren maakte een twintigtal leer
lingen van de Ambachtsschool (afdeeling
Timmeren), onder leiding van hun leeraar,
den heer Brilman, een uitstapje naar Utrecht,
voor een bezoek aan dq Jaarbeurs. Met zeer
veel belangstelling werden de verschillende
stands bezichtigd, waar vooral de afdeelingen
Radio en de verschillende betimmeringen de
aandacht trokken.
Om 7 uur 's morgens vertrokken, keerdan
zg zeer voldaan om 18.18 uur weer naar
Leiden terug,
Aan den Hooge Rijndijk 191 waar de
heer C. Tijssen reeds sedert vele jaren een
bakkerij en een bescheiden winkel geves
tigd had. is een nieuwe win'^l verrezen,
die uit edele materialen opgetrokken en
met smaak onder architectuur van den
heer Groendijk is ontworpen. De gevel is
fraai, met natuursteen en met in brons-
koperen randen gevatte spiegelruiten uitge
voerd. En van binnen is de winkel volkomen
naar de eischen des tijds ingericht. De wan
den zijn geheel betegeld en een kostbare
marmeren toonbank, waarop een moderne
weegschaal en een kasregister prijken draagt
bij, tot verhooging van het cachet van de
zaak. Alle laden zijn voorzien van blikken
binnen trommels. opdat de gebakken arti
kelen er lang versch in zullen blijven. Ook
de etalage, voorzie'n van een modernen nik
kelen '--stand is een lust voor hel oog. De
verbouwing werd uitgevoerd door de fa. Vol-
lenberg te Zoeterwoude. Het timmerwerk is
van de fa. Van Rijn aldaar.
De N.Z.H.T.M. vervoerde in Augustus
1928 op de lijnen ScheveningenLeiden
KatwijkNoordwijk en stadslijnen Leiden j
188.344 passagiers, tegen 194.196 in Aug.
1927. Op de stoomtramlijn LeidenHeem
stede bedoegen deze cijfers resp. 11.246
en 11 209.
Men verzoekt ons te verwjjzen naar
een advertentie van de firma A. TesKe,
Dr.ezastraat 5, alhier, voorkomend in dit
Blad, betreffende een geheel nieuw systeem
wisselstroom-ontvangtoestel voor Radio.
Met de Stcrt. no. 174 z\jn verzonden
de statuten der N. V. We^nink's Tennis-
vlcereD. alhier, en der N. V. „Wemink's
Pannenfabriek" v.h. Gebrs. Van Siilsvcldt,
eveneens te Leiden.
ook wist dat het ieder uur te wachten was,
indruk heeft gemaakt in de gemeente wier
eerste burger hij gedurende langen tijd ge
weest is.
BURGEMEESTER WENTHOLT.
Dirk Wentholt werd op 13 October 1863
te Heilo geboren. Hij genoot zijn opleiding
in de gemeente-administratie als volontair
ter gemeente-secretarie te Zwollerkcrspel en
als ambtenaar ter secretarie te Sloten (N.-H.)
Te Hillegom trad hij op 25 April 1895 als
burgemeester in functie.
Het jubileum-feest van burgemeester
Wentholt's 25-jarige ambtsvervulling werd
gevierd op Woensdag 28 April 1920. Dit
feest was een groolsche betooging van dank
baarheid en waardeering .der burgerij voor
haar burgemeester.
De overledene was steeds zeer tegemoet
komend voor ieder, die een goede zaak had
te bepleiten. Als iets hem niet aanstond,
wist hij zijn standpunt te verdedigen en te
handhaven op knappe en tactvolle manier.
Hij stond volkomen boven de partijen.
Jegens de gemeente-ambtenaren was bur
gemeester Wentholt goed en rechtvaardig.
In de raadsvergaderingen trok hij herhaal
delijk partij voor het personeel.
Alle feestelijkheden, die zouden plaats
hebben, zijn in verband met het overlijden
van den burgemeester afgelast.
DE ZIEKTEGEVALLEN AAN BOORD VAN
DE „INSULINDE".
Waarom niet met de gele vlag
binnengeloopen?
Aneta seint uil Batavia:
Het Bat. Nieuwsblad, dat informeerde,
wat er met het telegram van den scheeps
arts van de Insulinde was gebeurd, vernam
van dr. J. L. W. F. van Leent en van den
agent van den Lloyd, dat het telegram ten
rechte niet gezonden was aan dr. Van Leent,
doch aan den agent van den Lloyd en het
was niet verzonden door den scheepsarts,
maar door den gezagvoerder.
Een telegram op 1 Juni uit zee lusschen
Singapore en Batavia ontvangen, meldde,
Tot Kei teestprogramma dei aigeloopen dacren behoorde ook een wedstrijd met
versierde rijwielen. Twee deelneemsters aan dit nummer, mej Gera Oudshoorn te
Warmond en mej Lenie bchell uit Rotterdam, die buiten mededinging deelnamen,
doch anders stellig tot de prijs winster» behoord zouden hebben. Zie ook het verslag i
van onzen correspondent onder [Warmond,.
Nadat de berichten omtrent den gezond
heidstoestand van burgemeester Wentholt
van Hillegom. steeds bedenkelijker werden
in de laatste dagen, bereikte ons heden het
bericht, dat de burgemeester hedenmorgen
om half twaalf was overleden.
Na de zware ongesteldheid van een paar
maanden geleden, was een verbetering in
getreden. die hoop gaf op herstel Lang
heeft deze hoop evenwel niet geduurd, want
spoedig trad een inzinking in, die zich
direct kenmerkte als te zijn van ernstigen
aa-'1
En lhans is de man, die sfnds 33 jaar
leiding heeft gegeven aan de gemeente wier
belangen hij met toewijding behartigde en
waarvoor hij altijd als zulks vereischt was,
op den bres stond, na een smartelijk lijden
heengegaan. Het is begrijpelijk dat het be
richt van zijn verscheiden» hoezeer men
dat toen verdachte roodvonkgevallen aan
boord waren, en deelde mee, dat den vol
genden dag nader bericht zou worden ge
zonden. Het blad merkt op, dat het tele
gram niet spreekt van het roodvonkgeval te 1
Singapore.
Op 2 Juni kwam een nader telegram,
meldend, dat enkele passagiers en leden van
de bemanning erg ziek waren, en opneming
gewenscht werd. Van deze telegrammen is
geen mededeeling gedaan aan den haven-
arts, noch aan den dienst voor volksgezond- I
heid. Wel is aan dr Van Leent verzocht, bij
de aankomst van de Insulinde zich aan
boord te begeven en een onderzoek in te
stellen. Dit is geschied en wel onmiddellijk
na aankomst van de boot op 2 Juni, bij dag-
licht.
Dr. Van Leent merkte in de eerste plaats
aan boord op, dat het niet naar behooren i
was. dat de Insulinde niet met de gele vlag
was binnengeloopen. indien vermoed werd. I
dat er roodvonk aan boord was. Naar de
bevindingen van dr. Van Leent heeft zich
op de uitreis aan boord van de Insulinde
geen enkel geval van roodvonk voorgedaan.
Wel zijn acht ziektegevallen <reconslateerd,
doch dr. Van Leent kon de definitieve
diagnose niet vaststellen.
BINNENGESMOKKELD VEE UIT BELGIË.
Minister Kan over eventueel
te nemen maatregelen.
Op de vragen van den heer Van Rappard
betreffende het nemen s*an maatregelen tegen
den frauduleuzen invoer van vee aan de
zuidelijke grenzen hier te lande, heelt mi
nister Kan geantwoord, dat hem bekend
was, dat op enkele onzer markten vee wordt
aangevoerd, sterk onder verdenking staande,
langs de zuidelijke grens ons land te zijn
binnengesmokkeld.
BINNENLAND.
Hedenmorgen is overleden de heer D.
Wentholt, burgemeester van Hillegom.
(lste Blad).
Minister Kan over den irandnlenzen invoer
van vee. (Binnenland, lste Blad).
Te Amsterdam is een nienwe politieks
partij opgericht. (Binnenland, lste Blad).
De onderhandelingen in de sigarenindnstrie
worden hervat. (Binnenland, lste Blad).
Ongelukken op onbewaakte overwegen b)
Heiligerlee en Nuenen; drie dooden. (Gem.
3e Blad).
Bijeenkomst van Hervormd (Gerelor-
meerde) predikanten te Utrecht. (Kerk en
School, 2e Blad).
BUITENLAND.
Een pessimistische rede van den Noorschea
minister-president Mohwinckel (Buitenland,
lsle Blad).
De Kleine Entente en de ontruiming vaa
het Rijalaad. (Buitenland, lste Blad).
Het Engelsche vakvereenigingscongres vóór
overleg met de patroons. (Buiten!., lste Blad).
De verkiezingen voor den Volkenbonds
raad. (Tel., lste Blad).
Dat deze smokkelhandel grootere uitgebreid
heid zou hebben dan andere jaren, is niet
me', zekerheid vast te stellen.
Indien in de landen, waaruit ondersteld
wordt, dat het vee afkomstig is, het mond
en klauwzeer in vrjj belangrgke mate voor
komt, althans van een epizootie op kleinere
cf grootere schaal gesproken kan wor
den, iigt het voor de hand, dat de
kans op overbrenging van besmetting door
den smokkelhandel grooter bestaansmogelijk
heid verkrjjgt dan bjj sporadisch voorkomen
der ziekte.
lieeds half Juli heeft de minister zich
met de betrokken landbouworganisaties in
verbinding gesteld, om haar gevoelen in te
winnen over den stand van zaken en ove:
de wenschelgkheid om maatregelen te treffen
waardoor wel is waar de smokkelhandel in
belangrijke mate zou zrjn tegengegaan, maar
te gelijker tjjd den veehouders in de grens
streken grooten last in de uitoefening van
hun bedrjjf zoude worden opgelegd. Op één
uitzondering na hadden alle'destgds geraad
pleegde organisaties tegen het instellen van
een z.g. verboden strook overwegende be
zwaren, in verband waarmede aanvankelijk
nog niet daartoe werd overgegaan. Wèl is
aanstonds door den minister op verscnorpt
douanetoezicht aangedrongen.
Intusschen, ondanks dit toezicht en zelfs
bi; een gunstigen stand der ziekte, kan met
gesmokkeld vee immers deze dieren ont
gaan eik deskundig onderzoek binnen-
sleepen van infectie plaats hebben. Zeer
onlangs is sterk vermoeden ontstaan van
zulk een binnensleepen der ziekte door een
gesmokkeld rund. De minister heeft, na
kennisneming hiervan, mede in verband met
de juist in de laatste dagen ambtelijk gerap
porteerde uitbreiding van den smokkelhandel,
gemeend, niet verantwoord te zijn, de in
stelling van een verboden grensstrook in
te stellen. Alleen op deze wijze toch is,
zooveel mogelijk, het doel te benaderen.
Uit het bovenstaande moge volgen, dat
thans geen aanleiding bestaat, om mét de
b'elgische Regeering te dezer zake overleg
te plegen, te minder, omdat voor het oogen-
blik het mond- en klauwzeer daar slechts
sporadisch schijnt voor te komen.
Intusschen kan, indien de omstandigheden
er toe aanleiding mochten geven, zulks nader
overwogen worden.
DE KAMERVERKIEZINGEN IN 1929.
Een nieuwe politieke partij.
Te Amsterdam is opgericht de „Neder-
landsche Volkspartij voor hoofd- en hand
arbeiders".
Deze nieuwe politieke partij, die bij de
komende Kamerverkiezingen aan den strijd
ter verkrijging van Kamerzetels zal deelne
men, stelt zich ten doel: le. te ageeren te
gen het bestaande parlementaire stelsel: 2e.
op ie komen voor algemeene volksbelangen
en 3d. te bevorderen de invoering van pre-
mievrij Staatspensioen.
Hel bestuur bestaat uit negen personen,
waarvan de heeren C. Merkelbag, voorzit
ter, G. B. v. d. Werf. secretaris, en M.
Hoogland, penningmeester, de dagelijksche
leiding hebben.