69ste JAARGANG WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1928 No. 20994 STADSNIEUWS. Een plan tot oplossing van het vraagstuk van den Spoorovergang bij het station door zuivere struisvogelpolitiek. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD WW59LAO VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Ots. per regel voor advertentifin uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per weekO.lt Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HET PROFESSORAAT IN DE JAVAANSCHE TAAL. EN LETTERKUNDE. Naar wij vernemen is reeds zeer spoedig de benoeming le verwachten van dr. C. G. Berg, leeraar aan de middelbare school te Solo, tot hoogleeraar in de Javaansche taai en letterkunde aan de Leidsche universiteit als opvolger van prof. dr. G. A. J. Hazeu. Dr. C. C. BERG. Dr. Cornelis Ohri9tiaan Berg werd 18 December 1900 te Rotterdam geboren en werd 23 September 1919 als student in de letteren aan de Leidsche universiteit inge schreven, waar 'hij zich meer in het bij^ zonder toelegde! op de studie in de Indone sische letteren. Den 2den Juni 1922 legde hij met goed gevolg het candidaatsexamen in de Indonesische letteren af en den 30sten Mei 1925 cum laude het doctoraal e'xamen in de Indonesische letteren. Den 8slen Juli 1927 werd hij aan de Leidsche universiteit bevorderd tot doctor in de letteren en wijs begeerte op een proefschrift, getiteld: „De! middel-Javaansche historische traditie", waarbij hij het praedicaat cum laude ver wierf. Na zijn promotie werd hij benoemd tot letTaar in de Javaansche taal- en letter kunde aan de middelbare school te Solo. Dr. Berg zal zich 25 Augustus a.s. naar ons land inschepen. Op het oogenblik be vindt hij zich nog op een studiereis in Java. EEN EERVOLLE ONDERSCHEIDING. Prof. dr. L. van Itallie, hoogleeraar in de artsenijbereidkunde en vergiftleer aan de Rjjks-Universiteit te Leiden, is door het Fhiladelphie-College of pharmacy and Science br-noemd tot master of pharmacy, honoris causa. MATHESIANEN TE PARUS. Men schrijft ons: Eerst Parijs zien! I! Dit was het devies van de 18 Mathesianen en na wat sparen was dan eindelijk de lang verwachte dag aange broken, dat de groep, gedecoreerd met de welbekende V. V. M. (Vereeniging van Ma thesianen) speldjes op het revers, onder de eminente leiding van den leeraar. den heer Van Batenburg en de moederlijke zorg zijner vrouw, de tocht naar deze, voor hun nog onbekende stad zou aanvangen. De eerste tegenvaller liet niet lang op zich wachten, want ondanks veel moeite was het in ons lieve vaderland niet mogelijk een gezel schapsbiljet voor 20 personen te krijgen. Maar thuis blijven stond niet op 't program en zoo kwamen we dan 's morgens 18 Aug. op de plaats van bestemming, waar ons reeds in een voorafbesproken hotel, de Pa- njsche gastvrijheid in Hollandsche woorden werd opgedischt. Na ons even verlrischt le hebben, trokken we de s.tad, waarover reeds zooveel was ge sproken, in, om zelf le zien of alles wat men in kranten oordeelt of veroordeelt, op waar heid berustte. Al wandelend door de straten van de wereldstad werd ons allereerst ge wezen op het verschil in bouwstijlen van de 18de en 19de eeuw, waar voornamelijk het verschil in grootte ons opviel. Ook voor de twee oude stadspoorlen, één uit den tijd van bodewijk XIV, werd een oogenblik stilge staan, waarna de Hallen voor groente, vleesch en alle mogelijke voedingsartikelen, door ons werden bezichtigd Wat een drukte en bedrijvigheid was daar. waar 4.000.000 menschen dag aan dag hun voedsel van daan krijgen. Dat Parijzenaars kunnen wer ken, is vanaf heden voor ons een vaststaand feit geworden, waar we toch vroeger zoo weinig van hoorden en ten onrechte. De 17e eeuwsche Renaissance kerk. Saint Eustache, met zijn rondbogen'; de Place de Ch&telet, waarop en omheen de groote naald, als monument, verder het groote Parijsche Operagebouw en groote hotels: dit alles gaf °ns een kijk op de geweldigen kunstzin en architectuur van dit nijvere volk zoowel vroeger als thans. Toen naar Palais Royal, waar het stand beeld. van Camille Desmoullins en andere De dringende behoeften van het Boerhaave-kwartier eischen spoedige 1 en radicale oplossing van het vraagstuk. BI Meer dan anderhalf jaar reeds rijden de electrische treinen op de hoofdlijn der Ne- derlandsche Spoorwegen, AmsterdamRot terdam v.v. en daardoor is ook de verbin ding van onze stad met de aan deze lijn gelegen voornaamste steden van ons land beter, veel beter, geworden dan weleer Door de toegenomen verkeersmogelijkheden is wellicht de toevloed van reizigers naar onze stad en haar omstreken ook eenigs- zins gestegen en wij zouden dus onder nor male omstandighede slechts reden hebben om verheugd te zijn over deze verkeers- betering. Toch is dit geenszins het geval. En om begrijpelijke, billijke redenen. Want grooter, van grooter beteekenis voor het economisch leven is de schade die onze stad lijdt sedert de uitbreiding van den be doelden treindienst, waardoor een ander ver keer even belangrijk als het treinver keer dermate in het gedrang is gekomen dat ieder die oogen heeft en zien kan en zich rekenschap kan geven van wat hier ge beurt, zich bezorgd maakt over de toekomst. Reeds toen de electrificatie van den spoor weg die onze stad doorkruist in voorbe reiding was, hebben wij gewezen op de noodzakelijkheid van verbetering van den toestand die dat was immers zeer wel te voorzien zou ontstaan, als de treinen loop door de electrificatie werd uitgebreid. En toen de electrificatie een feit werd, heb ben wij niet van ganscher harte gejuicht, doch er andermaal aan herinnerd, dat Leiden niet eerder reden had Eureka te roepen, voor men een vraagstuk dat voor haar economische belangen en voor die van haar bevolking van grooter beteekenis mocht geacht worden eveneens had opgelost. Wij waren niet de eenigen wier vreugde over de eleclrificatie werd getemperd, door de wetenschap dat daarmede onze stad voor een nieuw vraagstuk kwam te staan. Of beter, dat een oud vraagstuk grooter ern stiger afmetingen daardoor verkreeg. Terwijl wij voortgingen in woord en beeld, ja zelfs aan de hand van statistische cijfers, de aandacht van autoriteiten en bevolking van onze stad te richten op den zich snel ernstiger ontwikkelenden wantoestand, kre gen wij door de bewijzen van instemming met ons streven herhaaldelijk, en van ver schillende gewaardeerde zijden, de over tuiging, dat ons ageeren de volle sympathie had van ieder, die het goed met Leiden meent en die zich om haar toekomst be kommert. Zoo gingen de eerste maanden na de elec trificatie voorbij, terwijl het verkeer over den overweg naast het station bleef toe nemen Juist een jaar geleden, in het begin van Augustus 1927. publiceerden wij twee be richtjes .waaruit bleek, dat ambtenaren van den Technischen Dienst der Xederlandsche Spoorwegen opmetingen hadden gedaan in verband met „den bouw van... een tun neltje van 4 Meter breedte bij een hoogte van 2 1/2 Meter. een tunneltje dus voor voetgangers en wielrijders Een tunneltje dat volgens schatting van deskundigen een bouwsom van f. 100.000 zou vorderen! ..Laten wij hopen, dat men liever geen werk gaat verrichten indien het niet naar een afdoende oplossing van het groote vraagstuk kan leiden." schreven wij naar aanleiding van dit bericht, een jaar geleden. Sindsdien hoorden wij niets meer van het plannetje en reeds waanden wij het terzijde gelegd, toen ons dezer dagen berichten be reikten. waaruit valt op le maken, dat men het geenszins heeft laten varen, maar zelfs de uitvoering en'an binnen niet al te langen tijd overweegt. ..Penny wise and pound foolish." zouden wij de lieden willen noemen, die kennende de nooden van een stad van 70.000 in woners, centrum van een welvarende ag glomeratie en belangrijk punt aan een weg, die niet alleen van beteekenis geacht dient te worden voor het locale en interlocale verkeer, maar zeker niet minder voor het interlocale verkeer met automobielen en an dere motorische vervoermiddelen, op z.ulk een wijze „verbetering" (sic.l in een be- staanden wantoestand willen brengen. Daarom doet het ons leed te moeten ver nemen dat het plannetje voor het bedoelde tunneltje in het college van B. en W. onzer gemeente bestudeerd wordt en dat niemand anders dan zij, die toch moesten begrijpen dat van dit tunneltje geen heil te verwach ten is, de uitvoering van dit plannetje het groote vraagstuk niet tot oplossing brengt, nog de uitvoering daarvan overwogen. Eveneens meer dan een jaar geleden schreven wij, dat wij niet alleen vertrouw den, doch wisten, dat ons gemeentebestuur ter zake diligent was. Wij vertrouwden dat men in overleg zou zijn getreden met ingenieurs of andere deskundigen en dat men bij den Raad zou zijn gekomen met een plan, dat in den Raad een groote meer derheid van stemmen zou kunnen krijgen, een plan dat ook wij zouden kunnen toe juichen. En wat zien we thans in niot verre toe komst geschieden 1 Den Raad zal een voorstel worden i>i overweging gegeven tot het doen uitvoeren van een kostbaar werk, dat natuurlijk slechts met steun van Rijk en meest be langhebbenden zal kunnen worden verwe zenlijkt en waarvoor wij dus nog dankbaar moeten zijn jegens deze geldverschaffers, en dit kostbare werk zal niet de minste verandering brengen in het bestaande vraagstuk, dat men eenvoudig negeert. Immers, indien het tunneltje, waarover wij het hierboven haden, en dat B. en W. overwegen te doen bouwen, er inderdaad zou komen, verandert daarmede de wan toestand in bijna geen enkel opzicht. Voet gangers en wielrijders zouden er mede ge baat zijn, dat zij ontslagen worden van de verplichting de trappen van de luchtbrug op tc klimmen. Maar het auto- en alle an dere rijverkeer, ook dat met de trams, blijft in. dezelfde mate hinder ondervinden van den overweg. Met de eischen van het groote, ook inter nationale verkeer, met de belangen van de duizenden, die aan gene zijde van den overweg wonen, noch met die van de groote inrichting wier belangen wel in onduldbare mate worden geschaad door den bestaan- den toestand, het Academisch Ziekenhuis, dat eer we drie jaar verder zijn, geheel in het Boerhaavekwartier zal zijn gevestigd, wordt bet. plan dat 'B. en "W. overwegen te doen verwezenlijken niet in het minst rekening gehouden. Uitvoering van dit plannetje zou gelijk staan aan het voeren van de meest spre kende struisvogelpolitiek. Daarom schro men wij dan ook niet gezien het groote be lang van het groote vraagstuk, waarvoor men de oogen sluit, reeds bij voorbaat, nog terwijl de uitvoering van het plannetje in den boezem van het college overwogen wordt, met klem er tegen te waarschuwen, dat de Raad ooit zal meewerken het te verwezenlijken. Nog eens en weer eens te schetsen hoe en in welke mate men algemeen hinder en schade ondervindt van den bestaanden on- houdbaren en mot den dag verergerenden toestand mogen wii na wat wij daarover eerder schreven thans wel achterweg© laten. Doch over de bezwaren die de be staande toestand medebrengt voor het Aca demisch Ziekenhuis, die wij nimmer tevo ren afzonderlijk onder de loupe namen, mogen hier eenige mededeelingen volgen, opdat men nog eens duidelijk moee zien dat. onze tegenkanting tegen de uitvoering van het plannetje en ons hernieuwd drin gend vragen van een radicale oplossing geenszins overdreven is. Per dag worden in het Academisch Zie kenhuis meer dan twaalf patiënten voor vej-pleging opgenomen. In verreweg de meeste gevallen komen deze zieken per auto of rijtuig en niet zelden komen zij voor onmiddellijke operatieve behandeling n-aar de inrichting, die zij thans in vele gevallen, binnenkort in alle gevallen moe ten bereiken, via den overweg naast het station. De Poliklinieken van ons Universi teitsziekenhuis. voor een belangrijk deel reeds in het Boerhaavekwartier gevestkrd, worden per jaa-r bezocht door meer dan 2^0 000 patiënten. Indien mén rekent, dat één percent van deze poliklinische patiënten, dat zijn er dus 2000 per jaar, per auto of rijtuig naar de kli niek komt, dan moge men daaruit zien dat ook het waarlijk niet geringe belang van deze zieken gebiedend eischt, dat zij ongehinderd den spoorwegovergang kun nen passeeren gaande naar de kliniek. Ook de ruim 700 medische studenten on dervinden groot ongemak, groot tijdverlies van' den bestaanden toestand. Vier maal per dag passeeren zij, zoolang alle col leges nog niet in het Boerhaavekwartier worden gegeven den overweg, om zich heen en weer te begeven van 't N. en O. Zieken huis en omgekeerd. Slechts bij uitzondering gebeurt het, dat een college aan deze facul teit op tijd begint en het professorale kwar tiertje wordt hier, alleen omdat de studen ten door het wachten voor den overweg worden opgehouden, allengs langer. Men kan niet van deze studenten ver langen, dat zij vier maal per dag de brug over zullen gaan, vooral daar zij gewoonlijk een rijwiel bij zich hebben. Voor deze stu denten zou dus het tunneltje mogelijk eenige uitkomst brengen. Maar wij nemen toch aan dat niet uitsluitend voor hen, B. en W. het tunneltje, ten koste van groote geldelijke offers zullen willen laten bouwen. Hel ergste evenwel wordt de Eerste Hulpdienst ook thans reeds gedu peerd door den bestaanden toestand. De ge- neesheeren van dézen dienst rukken, wan neer hun hulp geroepen wordt uit, van de Kiuderkliniek van het Nieuwe Ziekenhuis. Zij moeten zich dan per auto naar de plaats des onheils begeven. Doch het zou veel te gevaarlijk zijn, met het oog op mo gelijk en zelfs le verwachten tijdverlies, de auto waarmede de dokter naar het ongeval moet rijden, den overweg le laten passeeren. Daarom is een regeling getroffen, volgens welke de auto waarmede de dokter naar het ongeval zal vetrokken... wacht aan deze zijde van den overweg, tot de dokter zijn wagen heeft bereikt. Onnoodig te zeggen dat hierdoor van eerste hulpverleening met den spoed, die deze vereischt. geen sprake kan zijn. En men moge in deze omstandigheid dan ook de oorzaak zien van .het dikwijls veel te lang uitblijven van den E. II. D Niet zelden komt het voor, dat hetzij bij een ongeval. ti'etzij in andere gevallen pa tiënten voor het nieuwe ziekenhuis be stemd. voor spoedoperatieve behandeling daarheen moeten worden vervoerd En meermalen komt het dan voor, dat zulke in ernstig levensgevaar verkeerende oa- tiënten varieerend tusschen vijf en vijftien minuten moeten wachten,.... alleen omdat de overweg gesloten is. Wij gelooven wel door bovenstaande ge gevens te hebben getoond, dat naast het al gemeen belang, het economisch belang van stad en omgeving en het belang van hst interlocaaJ en internationaal verkeer oer auto. alleen reeds het belang van het Nieuw Academisch Ziekenhuis eischt. dat de oplossing van het bekende vraagstuk, niet wordt gezocht in den bouw van een tunneltje voor voetgangers en wielrijders, maar in den houw van een groote tunnel, waardoor het mogelijk wordt, dat alle voer tuigen dag en nacht onafhankelijk van den overweg kunnen passeeren. Daarheen moet het. Spoedig en energiek ga men aan het werk om den tijd. die ver loren ging mpl de bestudeering van het plannetje voor het kleine tunneltje °en vol jaar in te halen. Wijs beleid en over leg is noodig en bovenal een vaste wil hij de autorileiien van Rijk. Gemeente «»n Spoorwegen om door ingrijpende maatrege len. Leiden te verlossen van de kwaal die chronisch is geworden en daarbij leveVis steeds bedenkelijker. Rijk. Gemeente en Spoorwegen zullen offers moeten brengen, belangrijke offers. Zij zullen die moeten en willen brengen, voor een grootsoh werk dat afdoende gene zing van de kwaal garandeert. Geen geld mag verspild worden aan plan nen, die slechts kwakzalverij mogen heeten in vergelijking tot hetgeen gebieden de eisch is- radicale genezing over en voor de gansche linie. de kunst der beeldhouwers naar voren deed komen en de groote pleinen op het gewel dige plein niet te vergeten. Ook het Louvre, het grootste vorstenpaleis ter wereld, met het geweldige binnenplein en de tuin waarachter voorheen de Tuille- rieën prijkten en zijn standbeelden, gaven ons bewijzen der reusachtige bouwkunste naars van vroeger dagen. Een ritje met de Métro deed ons Parijs van onderen zien; wat een pracht van een ver keërstelsel. niet minder grootsch en indruk wekkend als de Boulevard, waar duizenden auto's om ons heen krioelden en de vrien delijke verkeerspolitie ons op vaak bewon derenswaardige wijze een doorgang ver schafte. Nog een wandeling langs en over de Seine, het beeld op dc Place St. Michel en het Palais de Justice en d.; eerste dag van onze excursie was omgevlogen voordat we 't wisten. Tweede dag. Na een lange, doch welverdiende rust, werd om half tien onze tocht voortgezet: in- plaats van een teleurstelling, waarmee de lste dag begon, wachtte ons hier een ver rassing en wel koffie met melk; een drank die hier net zoo békend is. als schoon grachtwater in Leiden. Na een wandeling over de prachtige Bou levards ging hel naar de 19de-eeuwsche Ma deleine kerk, waarin juist godsdienstoefe- BINNENLAND. Overleden is de heer H. W. Cahen, oud voorzitter der L. A. W. E. T. te Leiden. (Laatste Berichten, le Blad). Op 28 Augustus brengt H. M. de Koningin een bezoek aan Drenthe. (Binnenland, 2e Blad). De wereldvluchten van den heer Van Lear Black zijn tot Januari 1929 uitgesteld. (Binnenland, 2e Blad). Vier gevangenen ontsnapt uit de gevangenis te Scheveningen. (Laatste Berichten, le BI.). BUITENLAND. Eenige conferenties te Berlijn, Stockholm en Keulen. (Buitenl. en Tel., lc Blad). Poincaré over de Fransche begrooting voor 1929. (Buitenl., le Blad). Ministercrisis in Bulgarije. (Buitenl.. le Blad). Staking in de Duitsche kleederindustrie. (Tel., le Blad). ning werd gehouden; dit in vereeniging met de machtige, rijk versierde gewelven en het schitterende altaar, liet niet na een diepen indruk op ons te maken. Over het grootste plein van Parijs, de Place de la Concorde, waar Lode wijk XVI eertijds werd onthoofd, kwamen wij in de Dóme des Invalides, waarin het graf van den eens zoo grooten Bonaparte, dat in een grooten kuil, waar vroeger een kerk was, was aangebracht en de verschillende fami liegraven er omheen, toonden ons op welke wijze de Franschen hun groote mannen vereerden. In de tuinen en de zalen van het Palais te Versailles werd de middag doorgebracht Aan dit Paleis behoorde o.a. een kapel, die als kerk diende voor de Koninklijke familie, zalen met schilderijen, vroegere vertrekken van Marie Antoinette, de schitterende spie gelzaal, de lange* gangen met marmeren beelden deden ons denken aan een toover- paleis, terwijl de geweldige tuin met zijn vijvers en fonteinen, zijn bosschen en plant soenen en bronzen beelden, het schier bo- venmenschelijke benaderden. Nog even een kijkje in 't Grand en Petit Trianon, kleinere Paleizen in denzelfden tuin, het koetshuis, het aardige boerderijtje, waar Marie Antoinette haar vrijen tijd doorbracht en dc tijd van huiswaartskeeren was weer daar. Niet minder tevreden dan den eersten dag zochten we onze slaapplaatsen op, dank baar voor wat we gezien hadden en in prettige spanning voor wat nog komen zou. De heer H. Zaalberg, alhier, is be stemd voor uitzending naar Nederl.-Indië, ais onderwijzer 2e klasse bij het openbaar lager onderwijs. Mej. A. Driesens, alhier, slaagde voor het examen Hoogduitsch L. O. Bij beschikking van den Minister van Waterstaat is de heer J. Buijs te Katwijk )}enoemd tot buitengewoon Opzichter bij den Rijkswaterstaat ter standplaats alhier. Tot klerk bij het Kantor T^-ht alhier is met ingang van 1 September a.s. benoemd de heer C. L. de Groot, thans werkzaam ten kantore van de inspectie der Registratie en Domeinen alhier. Blijkens de advertentie in dit nummer worden aan de Ambachtsschool alhier, even als vorige jaren, weder cursussen gegeven vcor Landmachinist. zoowel voor stoom-, electrisch- als motorbedrijf. Op 1 Januari 1926 is men hiermede aan gevangen en niet zonder resultaat. Meerdere jongelui studeerden hiervoor enkele avonden per week aan de Ambachtsschool, onder wierpen zich na volbrachte studie aan een hiervoor ingesteld examen en kunnen zich met het verworven diploma in de maat schappij gemakkelijker opwerken. Tal van grootere bedrijven en vooral openbare instellingen eischen van de men schen, die zg moeten aanstellen, als waar borg voor hun kennis, een dergelijk diploma. Belangstellenden raden wij dan ook aan, zien in verbinding te stellen met den Direc teur der Ambachtsschool, die gaarne bereid is uitvoerige inlichtingen te verschaffen. Steeds hooger is wel het doei van iederen zakenman. Ook van den heer Gor dijn. die heden een lang gekoesterd ideaal in vervulling ziet gaan, nu hij zijn sinds jaren in de Pieterskerkkoorsteesr gevestigde sigarenzaak heeft overgeplaatst naar de BreeMraat Daar op nummer 147 heeft hij een keurige zaak ingericht, waarin men niet alleen een groot*1 keuzp uit de meest bekende en gevraagde, sigaren en sigaret-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 1