69ste JAARGANG
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1928
No. 20985
STADSNIEUWS.
"LET OP
OLYMPISCHE SPELEN.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentien uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueels opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25G0 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden S 2.35. per week 0.18
Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week 0 18
Franco per post 2.35 -I- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
EEN RAPPORT VAN PROF. FLU OVER
ZIJN REIS NAAR SURINAME.
Als uitgave van de Vereeniging Instituut
voor Tropische Geneeskunde Rotterdam-
Leiden, is bij de firma Kemink en Zoon te
Utrecht, verschenen het verslag van de
Btudiéreis naar Suriname (NederL Guyana),
van Sept. 1927—Dec. 1927, gemaakt door
prof, P. C. Flu, hoogleeraao- ip. de Tropi
sche Hygiëne en Parasitologie en directeur
yan genoemd instituut, alhier.
De geleerde schrijver erkent, dat de tijd
te kort was voor een diepgaande studie,
doch de bedoeling was dit ook niet. Dit
was meer het contact met werkers in de
tropen te zoeken en te bewaren met benutr-
ten van de gelegenheid, waardevol mate
riaal voor het door de docenten der ver-
feeniging te geven onderwijs te verzamelen.
Schrijver was niettemin in de gelegen
heid enkele steekproeven te nemen en. veel
te zien, door zijn echtgenoot© geassisteerd
ten met niet genoeg te waardeeren mede
werking van autoriteiten en medici.
Dat de schrijver trots den korten tijd
van zijn bezoek veel en scherp heeft ge
zien, bewijst dit verslag overrduidelijk,
waarin de critiek niet gespaard wordt en
herhaaldelijk gewezen op de schriele be
jegening van ome West in vergelijking tot
de Oost.
Begonnen wordt met een algemeenen in
druk van de stad Paramaribo, waarbij spe-
ciaal aandacht wordt geschonken aan de
straten, de rioleering en afvoetr van huis
houd- en afvalwater, zinkputten, watervoor
ziening, den afvoer van faecaliën, de ty
phus abdominalis en de dysenterie, daar
mede in verband staande. Veel is er nog
primitief, dat hard om verbetering roept.
Dan wordt aandacht gegeven aan de ma
laria in en om de stad, de filaria-wonn-
ziekte en het lepraprobleem, waarop volgt
een hoofdstuk, gewijd aan de emigratie van
Europeanen naar Suriname, waartegen
schrijver vele bezwaren ontwikkelt, deels
van medischen, deels van sociaal-economi
sch en aard. Allereerst zal z.i. veel meer
steun van regeeringswege noodig zijn en
een volkomen voorbereiden der emigranten
voor bet uitoefenen van tropiscben land-
bouw.
Schrijver komt dan tot de hygiënische
en medische verhoudingen in de districten
en op de voor de immigranten getroffen,
hygiënische maatregelen en geeft weinig
geruststellende uitlatingen over het voor
komen van tal van ziekten, zoodat hij con
cludeert, dat centralisatie van medische
koelieverzorging noodzakelijk is, waarbij
de regeering lichte en als het moet sterke
drang en dwang moet oefenen,
De organisatie van den medischen dienst
in Suriname is daarom voor alles zaak en
schrijver zet dit nader uiteen, tevens aan
gevend in welke richting deze reorgani
satie zal moeten worden gezocht.
Het is een rapport, dat ten zeerste aan
beveling verdient te worden gelezen door
allen, die het wel meenem met onze West
en wij twijfelen niet, of bij dezen zal het
goed verzorgde en met vele photo's ver
luchtte werk van 1S7 pagina's ook alle in
teresse vinden, die het verdient.
AUTOBUSDIENST IN HET STADSVERKEER
Nog geen besluit genomen.
Het duurt nu reeds geruimen tijd dat wij
een autobusdienst in het stadsverkeer, die
het Station met het Kooipark en met Tuin-
stadwijk verbindt ontberen.. Zeer vele stad-
genooten ondervinden tengevolge van de
opheffing van den ouden dienst veel onge
rief en zij zouden het stellig hebben toege
juicht, indien er wat meer spoed was be
tracht bij het verleenen van een nieuwe
vergunning. Het schijnt evenwel dat het
onderzoek naar de condities waarop de
nieuwe vergunning moet worden verleend
en betreffende de keuze van den nieuwen
exploitant veel tijd heeft gevorderd, en
dat dit onderzoek den betrokken autoritei
ten veel hoofdbrekens heeft gekost. Naar
wij intusschen van gewoonlijk goed inge
lichte zijde vernemen, kan thans echter
spoedig de beslissing van B. en W. in deze
zaak worden tegemoet gezien.
Van verschillende zijden ontvingen wij
vragen hoe het met deze aangelegenheid
staat. De vragers kunen wij niet anders dan
bet bovenstaande antwoorden. En overigens
kunnen wij medodeelen dat het lid de heer
Groeneveld van den Gemeenteraad zich he
den met het volgende verzoek tot den Raad
heeft gewend:
„Ondergeteekende verzoekt den Raad,
hem in de gelegenheid te stellen om aan
Burgemeester en Wethouders inlichtingen
te vragen omtrent het nog steeds ontbreken
van een autobusdienst, ter vervanging van
den opgeheven dienst ..Het Stadsverkeer"
Naar alle waarschijnlijkheid zal men dus
van HET
Ieder half uur, alle dagen
Komt er uit den Haag gesneld
Onze .Blauwe", met 'n wagen
Of twee, drie soms, welgeteld.
Als de Zoeterwoudsche Singel
Zi] in kalme vaart passeert
Met gefluit of met geklingel.
Is er geen gevaar dat deert.
ZlET-
Wie des d&ègs er langs wil komen
Want die ziet, als hij daar gaat
't Bord, dat hoog hangt in de boomen,
Waar: ..Pas op de tram" op staat.
's Avonds echter als het donkert
Is dat bord gansch niet verlicht:
De lantaren die er flonkert
Werpt daaropgeen straal van licht.
Slechts het bord wat lager hangen.
En wat licht tentoongespreid,
's Is het eenige verlangen
Tot een ieder's veiligheid 1
uit de mededeelingen van den Burgemeester
in de vergadering van den Raad van Maan
dag meer nieuws omtrent deze zaak ver
nemen.
MUSIS SACRUM.
Door het bestuur der Vereeniging „Musis
Sacrum" is een adres gericht aan den ge
meenteraad, waarin het mededeelt, dat zij
met verwondering heeft kennis genomen
van het voorstel van B. en W. om het ge
bruik, dat de Vereeniging van een terrein
aan het Plantsoen alhier heeft, tegen I
October 1929 te doen eindigen.
In het adres wordt opgemerkt, dat de
voorstelling, welke in de toelichting van
B. en W. wordt gegeven, alsof de Vereen,
den grond thans nog slechts louter bti
gedoogen bezit, minder juist is, maar dat
de Vereeniging in werkelijkheid een zoodanig
(burgerlijk) recht op dien grond heeft, dat
de gemeente niet bevoegd is om ieder oogen-
blik aan dit bezit een einde te maken, doch
dat dit, nu B. en W. een voorstel tot der
gelijke beëindiging niet doen, thans kon
blijven rusten.
Het bestuur heeft zich bereid verklaard
tot onderhandelingen en overleg met B. en
W. omtrent een regeling, waardoor, zonder
dat tijdens dit overleg aan bestaande rechten
te kort wordt gedaan, een deel van den
thans aan de Vereeniging „Musis Sacrum"
in gebruik afgestanen grond, bij haar ge
durende een nader te bepalen tijdvak en op
nader vast te stellen voorwaarden, in ge
bruik zal kunnen blgven en dat zij op dat
deel dan een nieuw sociëteitsgebouw zou
willen stichten.
Het bestuur meent, dat op de door hen
voorgestelde wijze geheel aan de strekking
van de door het lid van den raad, den lieer
Eikerbout, voorgestelde motie kan worden
voldaan. Waar B. en W. echter tot dat
overleg niet bereid zyn geweest, omdat zij
meenen, dat, zooals in de toelichting van
hun voorstel aan den raad staat, wanneer
men den totestand inderdaad afdoende ver
beteren wil en voor verderen planlsoenaanleg
ter plaatse een werkelijk goed geheel ver
krijgen, over het geheel moet worden be
schikt
Volgens de meening van requestrant is
dit niet juist, daar een voor een nader
te bepalen tijdvak en op nader te bepalen
voorwaarden, verder gebruik bij haar van
een terrein heel goed zóó te regelen is, dat
de toestand aldaar afdoende verbeterd en
een goed geheel voor verderen plantsoen-
aanleg ter plaatse verkregen kan worden,
met name als harerzijds de thans in het ge
bruik begrepen voortuin wordt prijsgegeven.
Requestrant merkt op, dat zoodoende de
gemeente tegenover haar zal handeleD, zoo
als zij enkele jaren geleden gehandeld heeft
tegenover „Amicitia", wat de buitensociëteit
van deze vereeniging betreft, welke evenzeer
een deel van het toen bjj haar in gebruik
zijnde, de gemeente toebehoorend terrein,
prijsgevend, voor vele jaren het gebruik
van het overig deel heeft kunnen behouden,
wanneer zij hierop een nieuw gebouw zou
stichten, wat thans is geschied.
Een geljjke behandeling ten opzichte van
„Musis Sacrum" komt requestrant billijk
voor.
Reden waarom het bestuur zich namens
de vereeniging tot den raad wendt, met het
eerbiedig verzoek, dat deze het door EL
en W. gedane voorstel niet aanneemt en
aan B. en W. opdraagt met requestrant om
trent een verder gebruik bti haar van een
deel van het terrein in overleg te treden,
althans zoodanig besluit neme, waardoor de
gelegenheid voor overleg omtrent de plaat
sing van een nieuw sociëteitsgebouw op
een deel van het terrein worde verKregen.
Het adres is geteekend door den t-oorz.
en den secretaris der vereeniging, de heeiren
A. P. J. Aarse en A. Parmentier.
Door het raadslid, den heer K. Sijtsma,
is een voorstel bij den raad ingediend, om
het voorstel van B. en W., inzake beëindiging
van de ingebruikgeving van grond aan de
Vereeniging „Musis Sacrum", van de agenda
voor de vergadering van den gemeenteraad
van Maandag a.s. af te voeren en B. en W.
uit te noodigen in nader overleg te treden
met het bestuur dezer vereeniging omtrent
het verder gebruik van een deel van het
terrein.
TUINCONCERT VAN DE N.Z.H.T.M. IN
„ZOMERLUST."
Het is een merkwaardig en niet goed
verklaarbaar verschijnsel dat de belang
stelling voor tuinconcerten over het alge
meen dit jaar veel minder is dan in andere
jaren. Niet alleen op het concert dat de mu-
ziekvereeniging van de N.Z.H.T.M. gisteren
in Zomerlust gaf was slechts 'n bedroevend
handjevol menschen aanwezig, maar ook
op concerten van andere plaatselijke mu-
ziekvereenigingen waren dit jaar telkens
slechts weinig toehoorders. Zelfs het zich bij
uitstek voor een tuinconcert leenende weer
van gisteren, vermocht geen menschen te
bewegen, te komen luisteren naar de keu
rige uitvoering van een fraai programma
dat door het wel niet sterke, doch met toe
wijding musiceerende korps onder leiding
van den heer R. van 'tHoff ten gehoore
werd gebracht Het is jammer dat het or
kest nu het weer vier menschen kwijt is,
nog slechs 27 man sterk is. waardoor de
uitvoering van menig nummer dat feitelijk
een vollediger bezetting van liet orkest
Dagprogramma.
VOOR ZONDAG 12 AUGUSTUS.
Ruitersport: springconcours 2 uur nam.
5 uut nam te Amsterdam.
5 uur nam. Sluitingsceremonie.
eischt, niet altijd volkomen tot haar recht
komt Maar alles ondanks is het toch voor
al jammer dat het spelen voor de muzikan
ten niet werd aangemoedigd door een betere
opkomst van toehoorders, die zich stellig
hun komst niet hadden betreurd.
RING LEIDEN EN OMSTREKEN VAN
CHR. ZANGVEREENIGINGEN.
Door den Ring Leiden en Omstreken van
Chr. Zangvereenigingen is wederom besloten
een Zangconcours te houden, en dit nu te
doen plaats hebben te Sassenheim in 1929
(Hemelvaartsdag). Door het gemeentebestaar
aldaar is het Volkspark „Rusthof!" hier
voor welwillend beschikbaar gesteld.
Tot het uitvoerend comité ztin de vol
gende heeren benoemd: C. B. v. d. Zeeuw,
lste voorzitter; G. Goedhart, 2de voorzitter;
J. Waasdorp, lste secretaris; G. Zitman,
2de secretaris; G. J. Corts en J. van Goe
verden, commissarissen.
Het bestuur der Chr. Zangvereeniging
„De Lofstem", te Sassenheim, als ontvan
gende Vereeniging, heeft zich bereid ver
klaard de regelingscommissie te vormen.
Men heeft besloten een superieure af-
deeling toe te voegen aan de vroegere af-
öeeliDgen.
DE BIOSCOPEN.
Watt en Half-Watt vormen deze week de
groote attractie van het Trianon-theater en
het spreekt vanzelf dat velen er een zomer
avond voor zullen opofferen om deze Deen-
sche komieken nog eens weer aan het werk
te zien. Laten wij zeggen dat die interesse
niet onbeloond zal blijven! Want het spel
van het bekende duo is als altijd voortreffe
lijk en ook, als gewoonlijk, van zeer bijzon
deren aard. Als kermisklanten zien wij hen
in een werptent ten prooi aan de feest
vreugde van het publiek en wij zien hun
verontwaardiging stijgen wanneer men zich
steeds meer vermaakt ten hunnen kosle.
De goedmoedige, bijna steeds welgeluimde
Half-Watt kan zijn woede ten laatste niet
meer bedwingen en met een lat wreekt hij
de aangedane beleediging op het hoofd van
een der toeschouwers. Maar daarmede is
het leed niet geleden, want de „met den
knuppel afgetuigde" zint op wraak en ver
volgt het tweetal dwars door de stad. waar
bij zich de gekste, de dolste situaties voor
doen. Tenslolte raken zij den achtervolger
kwijt maar vervallen inmiddels van het
eene avontuur in het andere. Eerst maken
zij film-reclame, komen dan in een kazerne
terecht waar zij voor twee veTmiste huzaren
worden aangezien en fungeeren ten laatste
als huisknecht en kamenier bij een dan
seres, in welke functies zij tevens de lei
dende rollen vervullen :n een liefdes
geschiedenis.
Het is geen verhaal met, wat men noemt,
in hooge male overdreven nonsens, veel
eer zit er een logische gedachtengang in,
waardoor de kijkers deze avonturen der
kermisklanten des te meer weten te waar
deeren. Er is veel, er is lang en er is harte
lijk gelachen gisteravond. Een remedip tegen
pessimisme!
Een uitstekend verzorgd bijprogamma met
ernstige en komische nummers vullen ver
der den aangenamen avond!
De directie van het Casino-theater is deze
week bijzonder gelukkig geweest in de keuze
van haar programma. Allereerst krijgen wij
het journaal o.a. eenige kijkjes op de zeil
wedstrijden tijdens de Kaagweek. Werkelijk
keurige opnamen. Na een klucht in twee
acten „Familie-Juweelen" draait als eerste
hoofdfilm nog voor de pauze „Een gevoelige
les" met in de hoofdrol Cycloon Bob. Dit is
weer eens een echte Wild-Westfilm waar
van vooral de jongeren volop zullen genie
ten. Zooals altijd: „degene die de beste
vuisten heeft, wint het."
Na de pauze krijgen we als 2e hoofd
film „Verbroken Liefdesdraden". Irene, een
jonge vrouw, wordt beschuldigd haar man
vergiftigd te hebben. Ze is echter onschul
dig, want haar veel oudere, jaloersche echt
genoot, na een leven van uitspattingen lij
dend aan verlamming, verwisselt, als hij
stervende is, de medicijn, zoodat zijn
vrouw hem onwetend twee zware slaap
poeders toedient inplaals 2 aspirine-
tabletjes. Ten einde raad, als alle verden
king natuurlijk op haar valt. wendt zij zich
om hulp tot haar buurman, een jong advo
caat, Stephan Monfort. die haar uit den
nood helpt. Ofschoon verloofd met Norma
Mc. Guy, een snoezig jong meisje, beseft
Stephen, als hij eenige keeren Irene ont
moet heeft eigenlijk pas goed wat liefde is
en kan hij Irene niet meer vergelen Ook zij
krijgt hem lief Beiden strijden echter eer
lijk tegen de liefde, daar zij Norma geen
verdriet willen aandoen. Doch hel lof heeft
het anders beschikt. Door een hevige bosch-
BINNENLAND.
Te Noordwijk is overleden de heer C.
Alkemade Sr. oud-wethouder dezer gemeente
(Uit de Omstreken, 2e Blad).
Te Gouda dreigt een staking in de aarde-
werkiiLdustrie. (Binnenland, 2ei Blad).
Een nahetrachtiging over de roeiwed-
strijden. (Sport, de Blad).
Mej. Braun verbetert het wereldrecord
100 Meter rugslag voor dames. (Sport,
de Blad').
Nederland heeit nog de leiding in het
ruitertournooi. (Sport, de Blad).
Onze turners op de achtste plaats in het
landenklassement (Sport, de Blad).
(Men zie vervolg Olymp. Spelen, le BI.)
BUITENLAND.
Nobile keert terug naar het Poolgebied
om naar de Alexandri-gioep te zoeken. (Bui
tenland, le Blad).
Mandsjoerije en Nanking schijnen het
spoedig eens te zullen worden. (Buitenland,
le Bladi).
brand en een wilde overstrooming komen
beide vrouwen in groot gevaar er het leven
er bij te verliezen. Stephan slaagt er in bei
den te redden, doch Norma is zwaar ge
wond en wetend dat Stephan's liefde toch
niet voor haar was, vereenigt zij zelve ster
vend, de twee geliefden.
Een goede film, waarbij ook vooral de
natuur-opnamen wel de moeite waaid zijn.
Hel zoo zeldzame zomerweer ten spijt,
heeft de directie van het Lnxor-theater zich
toch in een druk bezoek mogen verheugen.
Het programma verdient dit dan ook ten
volle. „De held uit Frankrijk", de geschie
denis van een Amerikaansch soldaat, die in
den grooten oorlog per ongeluk een troepje
Duitschers gevangen neemt en daarvoor
gedecoreerd wordt, vormt met een kobische
een-acter en een niet minder grappige tee
kenfilm het programma voor de pauze.
Het „First National" product „Losse hu
welijksbanden" laat ons Constance Tal-
madge weer van haar beste zijde zien. Ze
vervult hier de rol van Madeleine Lee, het
rijke meisje dat met markies de Cerisey wil
trouwen, welke laatste echter nogal gechar
meerd is van een danseresje. Om hem ja-
loersch te maken gaan Madeleine en Pierre
Lu^-son, een knappe maar helaas ongefor
tuneerde jongeman, een huwelijk aan. Het
mes snijdt hier aan twee kanten, want ook
Pierre wil Loulou, het danseresje, jaloersch
maken. Het plan lukt. Reginald de Cheri-
sey dringt bij Madeleine op scheiding aan
en ook in Loulou die gehoord heeft van
Pierre's plotselinge rijkdom is het lief
desvuur weer aangewakkerd! Het doel is
dus bereikt. Ja. maar in het gezicht er
van keeren ze er zich weer vrijwillig van
af. Op het punt van scheiden zien ze toch
in, dat het spelletje, dat ze voor het oog dsr
wereld speelden, geen spel meer is het is
werkelijkheid gewordenI Het huwelijk uit
berekening is een huwelijk uit liefde gewor
den. Zoo brengen Constance en de sympa
thieke Pierre het tot een „happy end."
Rest ons nog te vermelden dat het gezel
schap van Beem met een zeer grappige
klucht „Liefde heelt alles" (hier juist de ge
schiedenis van een echtgenoot die van z'n
jaloerschheid genezen moest worden) ons
een vroolijk halfuurtje verschaft.
Reserve-le luitenants K. J. Hondius,
mr. A. van Kleffens, G. van Klaverem en
jhr. L. G. Just de Ia Paisières, van het
6e regiment veldartillerie, worden van 20
tot en met 25 dezer in de legerplaats bij
Oldebroek gedetacheerd tot het volgen van
een schietcursus.
De dienstplichtigen der lichting 1928
van het 4de Reg. Infanterie, die tussehen
19 en 23 Maart ztin opgekomen, vertrekken
op 1 September met groot verloL
Bij K. B. is het beroep van de directie
der Nederl. Spoorwegen tegen de beslissing
van Ged. Staten van Zuid-Holland, betreffende
de autobusconcessie Leiden—Nieuw veen (op
Vrijdag) ongegrond verklaard, op de over
weging, dat de autobus naast den spoorweg
in een verkeersbehoefte voorziet.
Het programma voor het Volksconcert
in „Musis", op Vrijdag 17 Aug., 8 uur,
luidt:
1. „Scaldis", marscb, Morks. 2. Ouverture