69ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 26 Juli 1928
Tweede Blad
No. 20971
BINNENLAND.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
Z.Exc. Mgr. L. Schioppa, pauselijk nuntius
in Den Haag, die de plechtige consecratie
verrichtte.
TE BROOKLANDS werd dezer dagen
van 200 mijl, die gewonnen werd door
Delago (inzet). De
een auto-race gehouden over een afstand
Capt. Malcolm Campbell in een kleine
&tart der deelnemers.
Gisteren vond in de Kathedrale Kerk te Haarlem de plech
tige Consecratie plaats van Z.D.H. Mgr. J. D. J. Aengenent,
tot Bisschop van Haarlem. Aankomst van Mgr. J. D. J. Aen
genent aan het Bisschoppelijk Paleis te Haarlem na de
plechtige Bisschopswijding.
JAN MUSCH NAAR INDIE. Gistermorgen vertjok do aM&m Jan Musch met zijn
echtgenoote, Mevr. Mary MuschSmithuysen, van het C. S. fe Amsterdam naar de
Maasstad, waar zij zich inscheepten op de ,,Indrapoera" voor huil Indische tournée.
EEN LORENTZ-HERDENKING TE
GENèVE.
In de commissie van intellectueele samen
werking van den Volkenbond.
Wijlen prol. ar. Lorentz.
In de Commissie voor intellectueele Sa
menwerking van den Volkenbond te Genève
is de nagedachtenis van haar overleden
voorzitter, pro*. H. A. Lorentz, gisteren ge
huldigd door den nieuwgekozen voorzitter,
prof. Gilbert Murray, die in 'n boeiende rede
een overzicht gaf van Lorentz' arbeid. Hij
deed daarbij uitkomen dat Lorentz een van
de meest belangrijke revoluties in het men-
schelijk denken had geleid. In de reeks van
elkaar opvolgende onderzoekingen en ont
dekkingen. waarvan een van de beroemdste
en verstrekkendste te danken zijn aan het
lid der commissie, prof. Einstein, was van
begin tot eind het schitterend vernuft van
Lorentz steeds de bron van nieuwe denk
beelden en voortdurende aanmoediging voor
iedereen. Als voorzitter van de commissie
dwong Lorentz vooral bewondering af door
zijn onfeilbaar beheerschen van minstens
vier talen. Met zijn snelheid van begrip,
hoffelijkheid, geduld en humor en zijn de
aandacht trekkende eenvoud en eerlijkheid
van natuur won hij terstond de liefde en
eerbied zijner collega's.
Prof Murray w^es nog op de onverflauw
de pogingen van Lorentz om de geleerden
uit alle deelen der wereld nader tot elkaar
te brengen, vooral in de periode na den we
reldoorlog Lorentz geloofde in de zuivering
der geesten door de wetenschap en hij ge
loofde dat het gezamenlijk vorschen naar
geheimen der natuur en de toewijding tot de
onpersoonlijke dingen van het intellect de
macht hadden het menschdom naar een
zekere geestelijke broederschap heen te voe
ren, waarin het geschreeuw der elkander
bestrijdende partijen en de nationalistische
stroomingen zouden verstommen. Op voor
stel van prof. Murray verhieven de leden
en het talrijke publiek zich van hun zetels
om aan de nagedachtenis van den grooten
geleerde een stille hulde te brengen. Beslo
ten werd telegrammen van deelneming te
zenden aan mevrouw Lorentz en aan de
Nederlandsche Regeering.
DE LANDBOUWCREDIETEN VOOR 1929.
Bespreking met Minister Kan.
Gisteren heeft aan het departement van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw een
bespreking over de besteding der op de
Landbouwbegrooting voor 1929 aan te vragen
hoogere credieten plaats gehad tusschen den
minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw, mr. J. B. Kan, en daartoe uitg€L
noodigde vertegenwoordigers van de Centrale
Land- en Tuinbouworganisaties.
HET VLIEGONGEVAL OP WAALHAVEN.
Een officieel onderzoek.
Door een commissie, bestaande uit ir.
Ewijk van den Rijksstudiedienst voor de
luchtvaart, den heer I. Aler, assistent-sta
tionschef aan het vliegveld Waalhaven, den
heer P. Guillonard, chef van den techni-
schen dienst der K.L.M. en den piloot Schott,
die het ongeval meemaakte, is een onder
zoek ingesteld naar de oorzaak van het on
geval met de HNABR. Aan de hand van
teekeningen is het geheele ongeval gere
construeerd.
Het rapport, dat werd uitgebracht, is aan
den minister van Waterstaat opgezonden.
ALGEM. NEDERLANDSCH ARBEIDERS-
VERBOND OPGERICHT.
Men meldt aan de N. R. Crt:
Te Amsterdam is gesticht het Algemeen
Nederlandsch Arbeidersverbond (A.N.A.V.).
Het stelt zich ten doel tusschen de breede
arbeiderskringen in Nederland en Vlaande
ren het besef van saamhoorigheid te ont
wikkelen en te verdiepen en laat zich hier
bij leiden door het standpunt dat Vlaande
ren recht heeft op eigen nationaal leven. In
de partijtwisten, die de arbeiders onderling
verdeelen, neemt het A.N.AV. geen stand
punt in.
Het Verbond omvat twee hoofdgroepen
(gewesten): Nederland en Vlaanderen. Elk
geweest kan zooveel afdeelingen omvatten
als er gemeenten zijn waar het Verbond le
den telt. Aan het hoofd van het A.N.A.V.
staat een hoofdbestuur, dat zetelt te Am
sterdam; aan het hoofd van elk gewest
slaat een gewestelijk bestuur; elke afdee-
ling heeft haar plaatselijk bestuur.
Dat de stichting van het A.N.A.V. in een
dringende behoefte zal voorzien, bewijst het
feit, dat eenige dagen na de oprichting acht
afdeelingen in wording zijn en van ver
schillende zijden belangstelling wordt on
dervonden.
KLEERMAKERS-BUITENWERKERS.
Op vragen van het Tweede Kamerlid den
heer Hiemstra luidende:
1. Acht de minister het billijk, dat van de
kleermakersbuitenwerkers, die, blijkens het
antwoord van Zijn Excellentie op mijn, op
7 Juni j.l. ingediende vragen, slechts bij
wijze van gunst een pensioengratificatie ont
vangen en aan wier nagelaten betrekkingen
door verzekering krachtens de bepalingen
der Invaliditeitswet alleen in bepaalde ge
vallen een en dan nog zeer lage uitkeering
is gewaarborgd, een zelfde bedrag voor
pensioenverzekering wordt afgehouden als
van het vaste Rijkspersoneel, dat verzekerd
is van eigen pensioen en van pensioen voor
hun nagelaten betrekkingen?
2. Zou de minister nog niet eens willen
overwegen of hier geen aanleiding is aan de
nagelaten betrekkingen van de kleerma
kers-buitenwerkers een zeker pensioen te
verzekeren, of, indien dit niet mogelijk is,
den aftrek van 87a pet voor deze personen
te verminderen of geheel te laten vervallen?
heeft de minister van oorlog geantwoord:
Ad lum. De vraag berust blijkbaar op de
onderstelling, dat den kleermakers-buiten
werkers der Centrale magazijnen van Mili
taire Kleeding en Uitrusting een recht is
toegekend op het bruto-loon van gelijksoor
tige vaste werkkrachten, doch dat hun de
verplichting is opgelegd om 81/2 pet. van dat
loon te storten als bijdrage voor pensioen-
verzekering. Die onderstelling is echter on
juist. De kleermakers-buitenwerkers ont
vangen eenvoudig als loon voor hun arbeid
een bedrag per week, gelijk aan het netto
loon van de vaste kleermakers.
In een dergelijke regeling steekt, naar de
meening van den ondergeteekende, niets
onbillijks. Toegegeven wordt, dat de uitkee-
ringen, welke de weduwen en weezen van
kleermakers-buitenwerkers aan de hand
van de bepalingen der Invaliditeitswet kun
nen ontvangen, belangrijk lager zijn dan de
pensioenen, welke de weduwen en weezen
van vaste werklieden op grond van de be
palingen der Pensioenwet deelachtig wor
den, doch dit behoeft geen reden op te leve
ren om den kleermakers-buitenwerkers een
hoogere netto-weekverdienste te waarbor
gen dan die van de vaste krachten. In het
oog dient te worden gehouden, dat de kleer
makers-buitenwerkers tot den Staat als
werkgever slechts in een privaatrechte
lijke verhouding staan en dat te hunnen
aanzien de voor vaste arbeiders geldende
regelingen slechts behoeven te worden ge
volgd voor zoover zulks naar dezerzijdsch
oordeel noodig en billijk wordt geacht. Van
personen in privaatrechtelijk verband, die
dezelfde loonen thuisbrengen als de vaste
arbeiders, die na hun ontslag dezelfde pen
sioenen ontvangen als vaste krachten en
voor wier weduwen en weezen wordt ge
zorgd op de wijze, als ten aanzien van alle
andere werknemers in privaatrechtelijken
dienst het geval is. kan bezwaarlijk worden
volgehouden, dat zij onbillijk worden be
handeld; onder de contractarbeiders in
dienst van de Overheid zullen er weinigen
zijn, die op een dergelijke bevoorrechte
positie kunnen bogen.
Ad 2um. In het voorafgaande ligt opgeslo
ten, dat de hier gestelde vraag ontkennend
moet worden beantwoord.
UITKEERINGEN AAN ZUIDERZEE-
VISSGHERS.
Het Tweede Kamerlid de heer Duymaer
van Twist heeft aan den betreffenden mi
nister gevraagd:
lo. Is het bericht in de bladen juist, dat
een aantal Zuiderzeevisschers van 65 jaar
en ouder van af 3 Juni een uitkeering ont
vangen van f.1 tot f.5 per week?
2o, Zoo deze vraag bevestigend wordt be
antwoord, kan de minister dan mededeelen,
verdeeld over de verschillende Zuiderzee
plaatsen:
a. hoe groot dit aantal is;
b. hoeveel aanvragen zijn binnengekomen;
c. hoeveel aanvragen werden afgewezen;
d. tot welke bedragen de uitkeeringen
worden verleend?
3o. Hoe moeten de bedragen in de eerste
vraag genoemd, beschouwd worden: als uit
keeringen wegens armenzorg of als tege
moetkoming wegens de schade, welke de af
sluiting der Zuiderzee dezen visschers heeft
berokkend?
4. Zoo dit laatste het geval mocht zijn, op
welke wijze is de schade dan berekend en
naar welken maatstaf zijn de uitkeeringen
van f.1 tot f.5 vastgesteld geworden?
MUTATIES BIJ DE LANDMACHT.
Bij Kon. besluit zijn benoemd bij den Ge
neralen Staf, met ingang van 1 Augustus,
tot directeur der Hoogere Krijgsschool, lui
tenant-kolonel H. A. F. G. v. Ermel Scherer
van den generalen staf, toegevoegd aan den
chef van den staf;
is met ingang van 1 Augustus in zijn
rang en ouderdom in rang overgeplaatst bij
den generalen staf, luitenant-kolonel II.
Zeeman, commandant van het 13de regi
ment infanterie, onder eervolle ontheffing
uit zijn tegenwoordig commando;
zijn benoemd bij den Generalen Staf, met
ingang van 1 Augustus, tot luitenant-kolo
nel, majoor J. H. Reynders, van dien staf;
bij het wapen der infanterie, met ingang
van 1 Augustus tot luitenant-kolonel bij den
staf der VlIIste infanterie-brigade. majoor
B. Ten Broecke Hoekstra, van het 21ste regi
ment. commandant van de vrijwillige land
stormkorpsen. motordienst, vaartuigendienst
en luchtwachtdienst;
tot luitenant-kolonel, commandant van
het 13de regiment, majoor H. Rooseboom,
van den staf der Vide infanterie-brigade.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot burge
meester van Herwijnen- J. de Vries, van
Enkhuizen-, W Th C. Zimmerman en van
Baarderadeeljhr. W. J. H. Hora Siocsuna;
is op zijn verzoek eervol ontslagen, met
ingang van 1 Augustus, E. G. Konings, al9
burgemeester van Overschie.
EEN VROUWELIJK BESTUURDER
BIJ DE K.L.M.
Lady Heath, welbekend door haar vlucht
LondenKaapstad" en terug en de Rotter-»
damsche vliegfeesten, zal eenigen tijd ala
tweede bestuurder bij de K. L. M. dienst
doen.
De K. L. M. is hiermede de eerste maat*
schappij ter wereld, welke een vrouwelijke
bestuurder in dienst heeft
De bekende vliegenier, luitenant G. A,
Koppen, is bevorderd tot kapitein.
UIT NED OOST-INDIE.
WEER EEN OVERVAL IN ATJEH.
KOTA RADJA, 25 Juli (Aneta). Een
zevental Atjehers, die met blanke wapens
gewapend waren, vielen een vierde brigade
aan, die» onder commando stond van den
marechaussee Lammeuro. Twee der aan-»
valler9 werden door de brigade neergelegd.
Een Menadoneesch marechaussee is licht
gewond.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Doornspijk. P. Kuijlman, ta
Houten Te Grosthuizen ca.: H. Buiskool
te Frederiksoord Te Alphen a. d. Rijn:
J. G. L. Brouwer te De Meern Te Oppen
huizen c.a. (toez.): Th. A. Hoen te Ede.
Bedankt: Voor Zeist, A. J. Wormgoor. la
Bussum Voor Barneveld, J. J. Timmer, ta
Ermelo Voor Stedum, J. Jellema. te St.
Pancras.
ALGEMEENE SYNODE DER
NED. HERV. KERK.
Zevende Zitting.
Het classicaal bestuur van 's-Gravenhaga
heeft bericht, dat de gemeente Maasdijk
zelfstandig is verklaard met ingang van 1
October 1928.
De heer B. Tichelman, pred. te Scheve,
ningen, heeft zijn benoeming tot secundus
van den secretaris der Alg. Synode aange
nomen.
In deze zevende zitting worden verschil-
lende punten der agenda, welke niet in
handen van commissies zijn gesteld, afge
handeld. Daartoe behoort het verslag van
den heer B. Sanders over het 2e kwartaal
van zijn arbeid in Duitschland.
Het bestuur van den Chr Nationalen
Werkmansbond heeft de Synode uitgenoe-
digd eenige afgevaardigden te zenden naar
de 14 jaarvergadering (e Apeldoorn op 8 en
