69»te JAARGANG
MAANDAG 16 JULI 1928
No. 20962
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 CU. per regel voor advertentién uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiSn 35 Cts. per regel. Kleine Advertenliën uiUluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cis. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen. Bewijsnummer 5 CU.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week ƒ0.18
BuiUn Leiden, waar agenten gevestigd zijn per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
DE HULDIGING VAN
PROF. DR. H. M. VAN NES.
Bij ziin 40-jarig jubileum als predikant.
Ter gelegenheid van het feit. dat prof. dr.
H. M. van Nes gisteren 40 jaar geleden te
Woudenberg tot predikant werd bevestigd,
is hij gistermiddag te zijnen huize» in de
Vreewijkstraat gehuldigd door de commissie
welke zich met het oog hierop onder voor
zitterschap van dr. J. Riemens had gevormd.
In de kamer, waarin de huldiging plaats
had, prijkten tal van keurige bloemstukken,
den jubilaris van verschillende zijden toege
zonden, o.a. uit zijn eerste standplaats.
Woudenberg, en zijn latere gemeenten. Rot
terdam en den Haag. Onder hen. die bij
deze huldiging aanwezig waren, bevonden
zich o.rp. prof. Knappert, prof. Eekhof. ds.
Rauws, secretaris en de heer Sasse, pen
ningmeester van het comité, ds. Nauta, ds.
Groot Enzerink. ds. Boissevain. dr. Fokkema
directeur van de Zendingschool te Oegst-
geest, ds. Henneman, zendeling, de oud
wethouder van onderwijs J. B. Meyneïi; ds.
Molenaar uit den Haag, die driemaal door
prof. Van Nes was bevestigd. De emeritus
predikant. ds. Roos uit Bloemendaal en ver
schillende anderen dames zoowel als heeren.
Het geheele ge»zin van prof. Van Nes was bij
deze plechtigheid tegenwoordig.
De voorzitter van het comité, dr. J.
Riemens. sprak namens de leden prof. Van
Nes toe.
Rede van dr. Riemens.
Toen, aldus dr. Riemens, de dag nabij
kwam dat U er aan herinnerd zoudt worden,
dat het 40 jaar geleden was dat wijlen dr.
Gunning u als evangeliedienaar te Wouden
berg inwijdde, heeft ds. Rauws, die altijd
gtTede dingen in de verte ziet aankomen,
het initiatief genomen tot het vormen van
een comité, omdat hij begreep dat er in ons
vaderland velen zijn, die wilden laten
blijken hoezeer zij uwen arbeid, doch vooral
uw evangelie-arbeid, waardeeren, en tevens
hoezeer zij waardeering koesteren voor Uw
persoon.
Persoonlijk, als gymnasiast te Rotterdam,
heeft hij veel malen het genoegen mogen
smaken prof. Van Nes als prediker te
hooren. Steeds was hij vol bewondering voor
wat betreft de structuur den opbouw van
prof. Van Nes' preeken en ook vol bewon
dering voor zijn, als spr. het zoo noemen
mag architectonische uiteenzetting. In
Woudenberg hebt gij Homerus wakker ge
maakt in wat betreft den opbouw van de
preek. Bij U heeft in dit opzicht de goede
Homerus spr. haalde blijkbaar Homerus
hier aan omdat de dissertatie van prof. Van
Nes bij zijn promotie tot doctor in de letteren
handelde over dezen dichter nooit geslui
merd, noch in Woudenberg, noch elders.
Spr. wil hieraan toevoegen nog een ander
woord, namelijk van den apostel Paulus:
Uw rede zij in allen tijde in aangenaamheid
met zout gekruid. Dat woord haalt spr. aan,
omdat de preken van dr. Van Nes aan den
eenen kant steeds waren aangenaam en
vriendelijk en aan den anderen kant -met
zout besprengd.
Waardoor, aldus spr. komt het dat hon
derden in den lande u zoo innig dankbaar
zijn? Dat komt, omdat, waar gij gepredikt
hebt, nooit Van Nes op den voorgrond kwam
doch Christus en daarover is het, dat het
geheele vaderland U dankbaar is.
Moge gij, aldus besloot spr., nog vele
jaren in dienst van het Evangelie werk
zaam zijn, op dezelfde wijze, waarop gij
nog dezen morgen in de Pieterskerk het
Evangelie hebt gepredikt, en op dezelfde
wijze, waarop steeds uw werk in dienst
van het Evangelie hebt gestaan.
Naast dit woord, aldus spr., past ook een
daad, een daad om, in stoffelijken zin, aan
onze gevoelens jegens u uiting te geven.
Namens het comité bied ik u hierbij aan
een keurig, inleder gebonden album, be
vattende niet alleen de namen van hen, die
u hierdoor van hun gevoelens van sym
pathie uiting hebben willen geven, doch
tevens de foto's van de gebouwen, waarin
gij gedurende deze 40 jaren werkzaam zijt
geweest Het album is vervaardigd door de
firma P. J. Mulder, alhier, en de foto's door
den heer Rameau. Hierbij heeft het comité
gemeend nog een geschenk te moeten voe
gen. geleverd door den pianohandel van
1703. de firma Peltenburg, namelijk een
radio-installatie. Wij hadden namelijk ge
merkt. dat u neiging vertoondet in uw huis
een radio-installatie aan te leggen en
meenden aldus u in staat te stellen contact
te krijgen met de groote weTeld.
Met beste wenschen voor den jubilaris
en zijn familie besloot spr. (Applaus).
Piof. van Nes aan het woord.
Nadat prof. Van Nes het album had door
gebladerd, zeide hij, dat hij thans een
beetje perplex stond, omdat hij niet wist,
welke woorden hij zou gebruiken om aan
zijn gevoelens van dankbaarheid uiting te
geven. Ik zie hier, aldus prof. Van Nes,
behalve een radio, een album met foto's
van gebouwen, die mij lief zijn geweest
en nog zijn Hij dankte hiervoor het comité,
voorzoover aanwezig, onder welks leden hij
ook gaarne hier zou hebben gezien ds. De
Heer, uit Rotterdam, wien het echter, zooals
hij hem had bericht, moeilijk viel om tus-
schen twee preeken door naar Leiden te
komen.
Dat er heden iels zou gebeuren, wist hij
en komt door iets, wat hij liever in intiemen
kring had gezegd, buiten tegenwoordigheid
van de pers. Doch deze is er nu eenmaal
bij en moet het dan ook maar hooren. Cou
ranten zijn soms vervelende dingen, zegt
spr. schetsend. Want men had natuurlijk
spr. heden een verrassing willen bereiden.
Hij wist dan ook van een comissie en haar
plannen voor het eerst iels uit de courant.
En toen hij het eenmaal wist, hebben zijn
huisgenooten, als er later weer iets in de
courant stond, deze voor hem achtergehou
den, wat zij anders nooit deden. Hierdoor
wist hij, dat er over hem weer iets in stond.
(Gelach).
Wat er echter komen zou, dat wist hij
niet. Dat is zorgvuldig geheim gebleven.
Zich tot dr. Riemens richtende, zeide
spr., dat hij hem voor de woorden, tot hem
gesproken, zeer erkentelijk was. Dat deze
een gunstig oordeel had over spr.'s homile-
tische oefeningen, begreep spr., want dr.
Rauws had zich vroeger hierover meer
malen geuit, evenals zijn amtgenoot prof.
Knappert, de deskundige bij uitnemendheid
op dit gebied.
Ik heb, aldus prof. Van Nes, nu op drie
plaatsen gepredikt. Doch daaraan wil hij
even herinneren, zooals hij hedenmorgen
ook in de Pieterskerk gedaan heeft, slechts
17 van de 40 jaren als predikant. In dit
verband meende hij er aan te moeten her
inneren, dat eenigen tijd geleden, toen hij
dr. Rauws bij zijn zilferen jubileum toe
sprak, deze 17 van de 25 jaren zendeling
was geweest.
Na opgemerkt te hebben, dat dit de eerste
huldiging in zijn leven is geweest, doch
ook wel de laatste zal zijn, zeide spr., dat
hij die hulde gaarne heeft aanvaard, omdat
hij zijn arbeid steeds heeft mogen verrichten
in den dienst Gods. Spr. vindt het aange
naam, dat men door deze huldiging heeft
willen te kennen'geven: Er is iets in je te
waardeeren, doch dit willen we je zeggen
bij je leven en daarmede willen wij niet
wachten tot aan je graf.
Want eerst maakt God ons tot Zijn werk
en later tot Zijn medewerkers, door wie Hij
Zijn werk doet. Later begraaft God zijn ar
beiders en zet Zijn eigen werk voort, zoo
als ook op den grafsteen van Wesley staat.
En dan is het voor ons een groote eer in
Zijn dienst te hebben gearbeid. Wij zijn
gebrekkige instrumenten, maar Hij doet
toch iets goeds met ons, omdat Hij zelf de
groote werker is.
Spr. besloot met in herinnering te bren
gen de woorden, die Jonker bij het 100-jarig
bestaan van het Zendingsgenootschap heeft
gesproken: Steek er den brand maar in en
hoor de vlammen knetteren. Hout, hooi,
stoppelen, alles verbandt. Maar er blijft
over goud en zilver, gelouterd. Moge in het
leven van ieder onzer, als de brand er in
gestoken wordt, blijken, dat er dan waar
devol metaal is overgebleven, dat waarde
heeft voor de Eeuwigheid. (Applaus)
Hiermede werd de huldiging besloten.
De kerkdienst.
Ter herinnering aan zijn 40-jarig jubi
leum heeft prof. Van Nes gistermorgen in
de Pieterskerk de godsdienstoefening geleid.
Tot onderwerp van zijn preek had hij ge
kozen I Corinthe II, vs. 2: „Want ik heb
niet voorgenomen iets te weten onder u,
dan Jezus Christus, en dien gekruisigd", de
zelfde tekst, waarmede hij 4-0 jaar geleden
te Woudenberg was opgetreden en die hij
ook had gekozen bij zijn 25-jarig jubileum.
Aan het slot zong de gemeente hem
staande toe Psalm 134 vs. 3.
Onder de zer talrijke aanwezigen, welke
het kerkgebouw geheel vulden, merkten wij
o.m. nog op mr. dr. J. Schokking en prof.
dr. D. Plooy.
t
Na afloop der bestuursvergadering, waar
mee de cursus der Ned. Zend. School de
vorige week besloten werd, is prof. dr. H.
M. van Nes, voorzitter van het bestuur, in
den kring van dat bestuur en de leerlingen
der school gehuldigd in verband met zijn
40-jarig ambtsjubileum. Het fanfarecorps
der leerlingen speelde eenige koralen, en
de groote huiskamer was met planten en
bloemen versierd. De samenkomst werd ge
leid door mr. dr. A. F. baron van Lynden
van Utrecht, die den jubilaris en zijn eeht-
genoole en kinderen een hartelijk welkom
toeriep. De rector der school, dr. F. J. Fok
kema, huldigde den predikant Van Nes, den
doctor in de theologie en in de letteren, den
hoogleeraar. den voorzitter van 't school
bestuur, maar inzonderheid den Christen.
Namens vele vrienden bood hij een boe
kenkast aan als tastbaar blijk van vriend
schap. Daarna sprak de internaatsdirecteur
de heer Fortgens, die gelegenheid vond ook
mevrouw Van Nes te danken voor haar
goede zorgen voor de linnenkast van het
internaat. Namens de leerlingen sprak de
heer Bot en namens de directie der Samen
werkende Zendingscorporaties ds. Rauws,
die als secretaris van het schoolbestuur
reeds zoovele jaren met den voorzitter
samenwerkt. Onder den indruk van deze
onverwachte huldiging, dankte prof. Van
Nes voor de vriendelijke wijze, waarop men
hem en zijn arbeid heeft willen zien en
waardeeren.
TERAARDEBSTELLING VAN
Mei. M. v. d. WIJNGAARD.
Hedenmorgen werd onder groote belang
stelling op „Rhijnhof" ter aarde besteld
het stoffelijk overschot van mej. M. v. d.
Wijngaard, die de vorige week Woensdag
avond te Oegstgeest, ten gevolge van een
tram-ongeval het leven verloor.
De kist was met een groot aantal kransen
bedekt. Nadal dpze in de groeve was neder-
gelaten, trad ds. J. Riemens. Ned. Herv.
pred alhier naar voren. Hij sprak naar
aanleiding van het Psalmwoord: Gelijk het
gras is ons kortstondig leven.
Zich tot de familie richtende, sprak ds.
Riemens woorden van troost.
Hierna werden door alle aanwezigen
levende bloemen in het graf gestrooid.
Een broer van de ontslapene dankte diep
geroerd alle aanwezigen voor de betoonde
belangstelling.
EXAMEN
BEWAARSCHOOLONDERWIJZERES.
Aan de Kweekschool voor Bewaarschool-
onderwijzeressen slaagden de dames F.
Bosgra te Bergum, L. Bosscher te Gronin
gen, N. Brouwer te Leiden, F. Duijvetter te
Helder, M. Gans te Utrecht, G. Kloppers te
Utrecht, B. Pesmann te Groningen. C Rutgers
te Leiden, M. v. Wel te Leiden, N. Wester
man Holstijn te Apeldoorn en F. Wilmers
te Hengelo.
Gecommitteerden waren de heer A. van
Slooten, dir. gem. kweekschool, mevr. Van
BalenKlaar, ex-schoolopz., en mej. dr. W,
C. de Baat.
KINDERKOOR „DE KLEINE STEM".
In den lommerrijken tuin van „Zomer-
lust", die nog prijkte in den tooi van het
Turksche nachtfeest, zochten gisteravond
eenige honderden stadgenooten afkoeling na
de brandende hitte van den langen dag.
Doch tevergeefs; het was en bleef warm en
eerst in den na-avond kwam af en toe een
lekker .koeltje verfrissching brengen in de
warmte, welke loodzwaar den ganschen
dag boven de Sleutelstad had gehangen,
het verblijf binnenshuis welhaast tot een
kwelling makend.
Maar het kinderkoor „De Kleine Stem"
onder leiding van den heer L. W. Beumer,
heeft de aanwezigen door zijn frisschen
zang de warmte doen vergeten.
De drie koren hebben gezongen, dat het
een lieve lust was en niemand zal zich dan
ook voorzeker den gang naar „Zomerlust"
betreurd hebben.
De heer Beumer en zijn trouwe assistente,
mej. Mien Verwer, die de pianobegeleiding
weer voor haar rekening nam, kunnen dan
ook tevreden zijn over de prestaties van
hun pupillen.
Beiden werd een bouquet prachtige witte
lelies aangeboden.
Aan het begin van den avond heeft de
voorzitter, de heer Meijer een kort welkomst
woord gesproken en tevens in korte be
woordingen aandacht geschonken aan het
nieuwe vaandel der vereeniging, vervaar
digd volgens ontwerp van den 16-jarigen
Koos Webbes en bekostigd uit het restant
van het 10-jarig jubileumfonds.
De heer M. Witkamp alhier, bevorderd
tot semi-arts i9 bestemd tot reserve-officier
van gezondheid 2de klasse bij de landmacht.
De heer A. de Best alhier slaagde te
Delfzijl voor het eindexamen diploma B
van de „Noorderkweekschool Abel Tasman".
De heer W. Woud alhier slaagde te
Groningen voor het eindexamen van de
Zeevaartschool aldaar.
Mej. Annie Duindam slaagde aan de
St. Willebrorduskweekschool te Den Haag
voor de acte L. O.
Bij de te Den Haag gehouden examens
van de Federatie voor Stenografie Groote,
slaagden de dames J. M. Kooien en N. de
Gelder, voor het diploma Steno-typie, G. J.
C. v. d. Wakker en J. M. Weijermans voor
het diploma Stenografie en II. G. Scheffer
voor het diploma machineschrijven, allen
leerlingen van Kennis is Macht alhier.
De heer J. F. Bogenes, alhier, is ge
slaagd voor het examen Duitsche Handels
correspondentie van de vereeniging van
leeraren in talen en handelscorrepsondentie
L.I.T.E.H.
Tot besluit van de festiviteiten ter ge
legenheid van het gouden jubileum van den
heer J. Ligtvoet in dienst van de firma J.
Scheltema Jansz. alhier werd tfen jubilaris
Zaterdagavond door de Muziekvereeniging
„Nieuw Leven" aan zijn woning op de
Oranjegracht een senerade gebracht.
Natuurlijk bracht dit heel wat menschen
op de been, die het corps op zijn rondwan
deling door de stad volgden.
Onbevoegden hebben zich toegang ver
schaft tot de woning van J. L. aan den
Morschweg en daar den muntgasmeter van
zijn inhoud circa f. 5.- Deroofd.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
kregen P. M. en A. v. d. H. in de Zeeger-
steeg hoogloopende ruzie, welke tenslotte in
een vechtpartij ontaardde.
Laatstgenoemde gaf M. in hel heetst van
het gevecht een fermen klap op het hoofd,
zoodat hij zich in het Acad. Ziekenhuis on
der geneeskundige behandeling moest stel
len.
Van der K. werd door de politie inge
rekend.
Gisteravond is de 50-jarige wielrijder
A. van H. uit Voorschoten op de brug over
den spoorweghaven aan den Haagweg door
een auto aangereden waardoor hij een
bloedende wonde aan de pols bekwam.
De Leidsche recherche is erin geslaagd
de ware indentiteit vast te stellen van den
inbreker, die in verschillende steden, oa.
Den Haag. Delft en Leiden had ingebroken
en een valschen naam had opgegeven.
Hij bleek te zijn zekere B., die uit de ge
vangenis te Essen was uitgebroken. Een
mooi 9ucces voor onze Leidsche recherche.
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen:
Volw. Kinde-
Datum pers. ren Totaal
Maandag 9 Juli 30 J 31
Dinsdag 10 Juli 31 1 32
Woensdag 11 Juli 30 1 31
Donderdag 12 Juli 29 1 30
Vrijdag 13 Juli31 2 33
Zaterdag 14 Juli 29 2 31
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De anti-oorlogverdragen
Polen en Lithanen.
Het Fransche antwoord op de laatste nota
van Kellogg is Zaterdag aan den Ameri-
•kaanschen gezant te Parijs overhandigd en
zal heden of morgen worden gepubliceerd.
Volgens den Washingtonschen correspon
dent van de „New York Times" is men op
het staatsdepartement te Washington van
meening, dat het verdrag tot uitbanning
van den oorlog in October te Parijs zal
worden onderteekend, indien de verdere
onderhandelingen een normaal verloop
nemen. Het staat nog niet vast of Kellogg
aan die plechtigheid zal kunnen deelnemen.
Het is zoo goed als zeker, dat ook de door
de Poolsch-Lithausche verkeerscommissie
gevoerde onderhandelingen zonder resultaat
zullen blijven.
De Lithausche eisch, dat het personen-,
goederen- en postvervoer tusschen het Wil-
na-gebied en Lithauen over Oost-Pruisen,
resp. Letland zal plaats hebben, ontmoet
van Poolsche zijde tegenstand.
De Lithauensche commissie heeft War
schau weer verlaten.
BELGIE.
Incidenten te Brugge.
Op het oogenblik, dat de hertog en her
togin van Brabant gisteren hun plechtige
intrede te Brugge hielden, is het tot een
incident gekomen. Een groep activisten
begon te fluiten, doch een aantal politie
agenten in burger arresteerde een tiental
personen, waarop de overigen de vlucht
namen.
Op het moment, dat de stoet het Vlaam-
sche Huis passeerde, hoorde men kreten:
BINNENLAND.
Prof. dr. H. M. van Nes te Leiden gehnldigd
ter gelegenheid van zijn 40-jarig jubileum als
predikant. (Stadsnieuws, le Blad).
De begrafenis van den overleden burge
meester van Rotterdam. (Binnenland, 2e BI.).
De mijnramp in Limbnrg; één der gewon
den is overleden. (Gemengd, 3e Blad).
Zaterdag en gisteren hebben weer tal van
branden gewoed. (Gemengd, 3e Blad).
Doodelijk motorongeluk bij Haarlem. (Ge-<
mengd, 3e Blad.
Moord te Sittard. (Gemengd, 3e Blad).
De nationale zeilwedstrijden op het Braas-
semermeer. (Sport, 2e Blad).
De Nederlandsche wielrenners op de Rijs*
wijksche baan door de Franschen geslagen.
(Sport, 2e Blad).
De samenstelling der Olympische turners-
ploeg. (Sport, 2e Blad).
De uitspraak in het Veendammer straf*
proces. (Rechtzaken, le Blad).
Gedurende den Zaterdag en den Zondag
zijn er in ons land in totaal 16 menschen
verdronken. (Gemengd, 3e Blad en Laatste
Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND. -
De anti-oorlogsverdragen van Kellogg.
Onderteekening in October? (Buitenl. en
Tel., le Blad).
Incidenten te Brugge tijdens het bezoek
van het kroonprinselijk paar. (Buitenl.,
le Blad).
Geen bevestiging van de geruchten omtrent
het vinden der Alessandri-groep en Amund
sen. (Buitenl. en Tel., le Blad).
Ernstige spoorwegramp in Beieren. (Buf*
tenl., le Blad).
Weer een hevige aardbeving te Smyrna.
(Buitenl. en Tel., le Blad).
Hittegolf in geheel Centraal Europa. Vele
slachtoffers. (Buitenl. en Tel., le Blad).
„Leve Borms! Amnestie!" Toe"n de manifes*
tanten weigerden, hun geschreeuw te» staken,
werd het huis door gendarmes en politie
doorzocht. Vijftien personen werden gearres-»
teerd en het Vlaamsche Huis werd op order
van het parket gesloten.
ENGELAND.
Lloyd Georg op 't oorlogspad.
In een rede te Aylesbury viel Lloyd
George uit tegen de militaire uitgaven der
regeering. Vóór den oorlog gaven wij 70
millioen uit per jaar voor onze bewapening,
terwijl wij er dit jaar 114 uit geven. Dit is
een onrecht! Men kan gerust wedden, dat
er gedurende één generatie geen nieuwe
oorlog tusschen de volkeren zal komen.
Waarom dan zóóveel uitgeven, wanneer er
geen gevaar beslaat. Het is waanzin! Door
op de bewapening te bezuinigen, zou de re
geering de Europeesche vredesbeweging be
vorderen Dat zou heel wat beter zijn, dan
te trachten om verdorrende industrieën
met invoerrechten le mesten en den weg
kwijnenden handel met belastingen te be
sproeien.
Aldus de liberale leider.
ZUID-SLA VIE.
De dader overleden.
Naar de bladen uit Belgrado vernemen, is
Iwanoff, die den aanslag op Lasitsj van het
ministerie van binnenlandsche zaken heeft
gepleegd, aan de verwondingen, die hij zich
zelf heeft toegebracht, overleden, zonder
nadere verklaringen omtrent de beweeg
redenen voor den aanslag te hebben gedaan.
Links prof. Samoilovitsj, de leider der Russische hulp-expeditie; rechts kapitein Egge,
de bevelvoerder der „Krassin", tan wien zooveel dank verschuldigd Is.