69®u Jaargang
DAG3LAD, Maandag 9 JuB 1928
No. 20956
s
BINNENLAND.
Zaterdagmiddag maakten, een aantal deelnemers van het Astr. Congres een boottocht
naar het B rasemermeer.
•z
P£~-
Dr. Schilt's Thermopile Microphotometer, die dient ter bepaling van de helderheid
der sterrenbeelden. Dit instrument wordt op het Congres der Intern. Astronomical
Union gedemonstreerd.
EEN LATIJNSCHE OCEAANVLUCHT. De Italiaansche vliegers Ferrarin en Delprete GISTEREN werd te Zandvoort de jaarlijksche sohermwedstrfld om den Jaw
zijn er in geslaagd, den geweldigen afstand Rome-Braziliaansche kust zonder tusschen-
landing te overvliegen, waarmee bij het record van Chamberlin (New-York-Kottbus) bekeT 8ehoudan op hert terras van het Kurhaus. Een moment ut de aohanrrpart|J
verbeterd hebben. Een foto, twee minuten voor het vertrek. Fa^er tegen Schreven.
HET VERDRAG MET BELGIË.
Een Belgische persstem.
De Indépendance Beige te Brussel is het
eenige Belgische ochtendblad, dat de rede
van Hijmans over de Nederlandsch-Belgische
betrekkingen commenteert.
Onze minister van buitenlandsche zaken,
aldus het liberale orgaan, heelt het pro
bleem der bchelde vau een zeer verheven
en zeer breed standpunt bekeken. Hjj heelt
aangetoond, waar zich de werkelijke op
positie tegen een Belgsich-Nederlandsch
accoord bevindt, en heelt raten uitkomen,
dat de vragen van België niet te buiten
gaan van wat aan dit land door de ver
dragen is beloofd en wat het gerechtigd
is te eischen en zonder de belangen van
anderen te schaden. Daarbij tevens de be
ginselen van het internationaal recht eer
biedigend, zooals deze ten huidigen dage
moeten worden geïnterpreteerd. De heer
Hjjmans liet uitkomen, dat de houding der
Belgische regeering enkel de gelijktijdige
ontwikkeling kan bevorderen van de havens
var. Antwerpen en Rotterdam, die, in plaats
van elkaar te beetrjjden, elkaar moeten aan
vullen in een zwaar van beloften zijnde
solidariteit. Laat ons hopen, dat de ver
klaring van Hijmans, welke wij mogen be
schouwen als de juiste en krachtige uit
drukking van de meening der regeering en
van alle Belgen aan de andere zjjde van den
Moerdijk zal wordep gehoord en dat de
Nederlandsche regeering ons weldra het ant
woord zal laten geworden, dat verwacht
wordt door allen, die streven naar het
behoud van normale betrekkingen tusschen
Nederland en België.
RIJKSCOMMISSIE WERKVERRUIMING.
Onse uitvoer gevoelig getroffen.
De Rijkscommissie Werkverruiming ver
gaderde dezer dagen onder voorzitterschap
van prof. dr. W. H. Nolens.
Met leedwezen nam de commissie er van
kennis, dat, ondanks den „geest van Genève",
Engeland besloten heeft tot verhooging van
de invoerrechten op geslagen emaillewaren
tot .25 pet ad valorum, waardoor onze uit
voer gevoelig wordt getroffen, te meer,
daar Engeland's industrie bovendien een voor
keur geniet in het Britsche Rijk.
Besproken wordt de economische toestand
ia Zeeuwach-Vlaanderen; de wensch werd
uitgesproken, dat voor deze streek een com
missie van vooraanstaande mannen tot stand
zou komen, met het doel de economische
situatie van Zeeuwsch-Vlaanderen te be
verderen.
Vastgesteld werd op welke wijze het ge
bruik van Nederlandsche grind zou kunnen
worden bevorderd.
Met belangstelling nam de commissie ken
nis van het adres van de Handelsvereeniging
van Metaal-Industrieelen, inzake voorberei
ding van den bruggenbouw over de groote
rivieren. Een definitief besluit in deze werd
nog niet genomen.
Met instemming vernam de commissie het
besluit van de Regeering betreffende maat
regelen ter bevordering van een bepaalde
industrie.
De commissie vond geen vrijheid, na de
gevallen beslissingen, aan de Regeering
gunstig te adviseeren betreffende het ver
strekken van een subsidie voor een groote
exportorder.
Mededeeling werd gedaan van bemoeiingen
betreffende een belangrijk aantal orders, die
ten doel hadden te bevorderen, dat de uit
voering van deze orders, die ten doel hadden
te bevorderen, dat de uitvoering van deze
orders de Nederlandsche nijverheid ten
goede zou komen. In vele gevallen had
de bemoeiing der commissie een gunstig
resultaat.
De commissie constateerde met leedwezen,
dat er nog altijd onoverdacht orders worden
geplaatst of eischen worden gesteld, waar
door de nationale nijverheid niet wordt
gediend.
Ten opzichte van een zeer belangrijke
order zet de commissie haar bemoeiingen
voort, opdat de levering hiervan wordt op
gedragen aan de nationale nijverheid.
GRONINGER LANDDAG.
Algemeens vergadering van da
Vereen. Groningen te Utrecht
De Groninger landdag is Zaterdag ta
Utrecht voortgezet.
Gehouden is toen de algemeene vergade
ring van de Vereeniging Groningen.
De voorzitter, de heer mr. A. T. Vos te
Appingedam, heeft haar geopend met een
rede, waarin hij een woord van herinnering
sprak aan den overleden penningmee9-
teresse, mevr. G. Kunstde Vogel, en aan
mevr. de HaasOkken, eerelid der Vereeni
ging, in wie heenging de groote schrijfster
ir.et een hart vol liefde en met een fijne
humor,
Vervolgens werden de verslagen uitge
bracht. In het jaarverslag wordt o.a. mede
gedeeld, dat de prijs voor de vraag naar een
historisch leesboek is toegekend aan den
heer R. J. Kwakenburg te Groningen.
De heeren K. ter Laan te Zaandam en F.
Bontkes Gosselaar te Groningen werden al»
bestuursleden herkozen; ter voorziening in
de open plaats, ontstaan door het overlijden
van mevr. G. Kunslde Vogel, werd geko
zen de heer dr. H. A Poelman, rijksarchi
varis te Groningen.
Bij de bespreking van de ontwerp-slatu-
ten wees de heer K. ter Laan er op, dat niet
alleen het dialect en de historie, doch ook
het heden en de toekomst de belangstelling
der Vereeniging moet hebben. Hij bespleitte
in dit verband de stichting van een econo
misch wetenschappelijke afdeeling. De Ver
eeniging moet het middel zijn, om mannen
en vrouwen, die zich voor de provincie Gro
ningen verdienstelijk hebben gemaakt, blij
vend te binden.
Volgens de daarna vastgestelde statuten
heeft de Vereeniging ten doel; de bevorde
ring van de kennis van het Groningsch dia
lect, de folklore en de geschiedenis van de
stad en de provincie Groningen en de behar
tiging van algemeen Groningsche belangen,
alle» in den meest uitgebraden zin geno
men.
Uitvoerige besprekingen vonden plaat»
over den financieelen toestand der Vereeni
ging. Besloten werd, dat hierover nader in
de afdeelingen van gedachten zal worden
gewisseld, om dan voor deze aangelegenheid
in de tweede helft van October a.s. weder te
Utrecht bijeen te komen.
De afgevaardigde van Rotterdam vroeg
om in verband met het 25-jarig bestaan
zijner vereeniging, de algemeene vergade
ring het volgend jaar ie Rotterdam te hou
den. Besloten werd dit aan het hoofdbestuur
over te laten.
Bij de rondvraag deelde de heer Ter Laan
mede. dat gebleken is, dat de provincie Gro
ningen rijk is aan overleveringen. Hij zelf
heeft een boekje met 50 overleveringen uit
gegeven, mevr. Huisinga gaf een sprookjes
boek uit en er is nog een derde verzameling
met 170 overleveringen.
De vergadering werd daarna gesloten.
De landdag werd voortgezet met een auto
tocht in de provincie, gevolgd door een ge-
meenschappelijken maaltijd, en besloten
met een feestavond van Groningen «n
Ommelanden,
JEUGDBESCHERMING.
Samenwerking ran N.V.V., S.D.A.P.
en A.J.C.
Door de Arbeiders Jeugdcenlrale het N.V.V.
en de S.D.A.P. is een permanent comité
voor Jeugdbescherming ingesteld, dat dezer
dagen te Amsterdam bijeenkwam. Vastge
steld werd, dat een nauwe samenwerking
tusschen de drie instanties der arbeidersbe
weging noodig zal zijn ,om de jeugdeischen
van het Internationale program te verwe
zenlijken.
Na uitvoerige besprekingen besloot het
comité een rapport samen te stellen van wat
er bestaat op het gebied van arbeid3- en on.
derwijswetgeving voor de jeugdige arbeiders
en van wat er op het gebied van de arbeids
bescherming van jeugdige personen bereikt
is door de vakvereenigingen.
Voorbereidingen zullen worden getroffen
voor het houden van een enquête omtrent
de maatschappelijke positie van de jeugdige
arbeiders, mede in verband met hun voor
uitzichten als volwassen arbeiders. Onmid-
delijk zal een onderzoek worden ingesteld
naar de bestaanden vacanlreregelingen in
de verschillende bedrijven.
Besloten werd tot het instellen van een
bureau tot uitvoering van de werkzaam
heden. Tot leden van dit bureau werden be
noemd C. van der Lende, E.Ribbius Pélletier
en Klaas Toornstra. Hel voorzitterschap zal
om het jaar worden opgedragen aan verte
genwoordigers van N.V.V. en S.D.A.P.. Voor
het eerste werkjaar werd C. van der Lende
tot voorzitter benoemd; het secretariaat
werd opgedragen aan Klaas Toornstra.
HET CONFLICT IN HET RIJNVAART-
BEDRIJF OPGELOST.
Hoewel de Centrale Bond van Transport
arbeiders Vrijdag de voorloopige toezegging
van de werkgevers in het Rijnvaartbedrijf
had afgeslagen, zoodat Zaterdag leek alsof
Zondag de groote staking in het bedrijf zou
ingaan, is het verloop van de voortgezette
onderhandelingen, zoo geweest, dat dp ver
gaderingen der arbeiders het compromis met
vrij groote meerderheid van stemmen heb
ben aanvaard, zoodat hiermede een staking
van de baan is.
In de voortgezette besprekingen hebben
de werkgevers naar de Centr. Bond mee
deelt hun toezeggingen van Vrijdag nog
verbeterd. Yoor de bemanning der sleep-
booten werd nog drie vrije dagen per jaag
aangeboden, terwijl voor die der aleepsche.
pen werd toegezegd, dat bevorderd zal wor
den het tot stand komen van een regeling
voor het nachtwerk. De bestaande regeling
van de Nederlandsche Rijnvaartvereeniging,
de voorwaarden zooals deze thans zijn vast*
gesteld beteekenen voor de sleepbootbeman
ning 12 uur nachtrust na den dag van aan
komst op de plaats van domicilie; uitbrei
ding van hel aantal vrije dagen per jaaf
met 6( gevraagd waren 12); invoering van
een jaarlijksche vacantie van drie achter
eenvolgende dagen (gewaagd waren 8)1
voor de bemanning der sleepechepen verhoo
ging der loonen, v. de schippers die beneden
de f. 30. waren tot dat bedrag verhooging de»
loonen van eerste matrozen bij sleepschepen
boven 23 gulden en met f. 1.invoering
van een jaarlijksche vacantie van drie ach.
tereenvolgende dagen en ten aanzien van
nachtwerk dezelfde toezegging als voor de
sleepbooten.
De Centr. Bond voor Transportarbeider»
heeft toen aan de ledenvergaderingen te
Duisburg, Dordrecht en Rotterdam geadvi
seerd dit compromis aan te nemen. In Duis
burg was men er tegen in andere plaatsen
voor met 159 itemmen tegen 69 en lf
blanco
WACHTGELD ONDEROFFICIEREN. 1
In een binnenkort te verwachten legere
order is een ministerieele beschikking op
genomen, waarbij onder intrekking vaa
L.O .1926 No. 211 en van L.O. 1927 No. 86
bepaald wordt dat voor onderofficieren der
infanterie, der cavalerie, der bereden artil
lerie en der hospitaalsoldaten, alsmede vod
het instructieve kader van het korps ponton
niers en torpedisten, de gelegenheid om den
dienst onder toekenning van wachtgeld tt
verlaten, gesloten ia.
Bovenbedoelde gelegenheid blijft voore
loopig bestaan voor onderofficieren der on
bereden artillerie en der genie, alsmede
voor de adjudanten-onderofficier-administm-
teurs en de sergeantten-majoor-administra
teur van het korps pontonniers en torpedis
ten, voor de conducteur» der artillerie en
voor het verplegend personeel bij de mili
taire hospitalen.
Van deze laatste categorie militairen ech
ter alleen voor zooveel zulks door del
S.G.D.L. gewenscht wordt geoordeeld,