fi9ste JAARGANG
WOENSDAG 9 MEI 1928
No. 20906
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
OAO"3LAO VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 CU per re(tel voor sdvertenticn uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen vaD ons Blad gevestigd njn Voor alle andere
advertentifn 35 Cts per regel Kleine AdvertmtiPn uitsluitend
bn vooruitbetaling Woensdag en Zaterdags 50 Cta. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgen? postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 CU porto te betalen Bewijsnummer 5 CU.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 12 35. per week0 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0 18
Franco per post 2.35 portokosten.
|Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
BIOSCOOPVOORSTELLINGEN
OP DEN EERSTEN PAASCHDAG.
Zondagswet ol Bioscoopwet.
Een veioordeelend vonnis.
De Kantonrechter alhier, mr. F. Ligten-
Lrg, heeft heden, schriftelijk vonnis w\j-
rnde, de directies van de vier alhier ge
lesligde bioscoop theaters, verdacht ter zake
iai z\j te Leiden op Zondag S April 1923,
Eersten Paaschdag, des namiddags omstreeks
fe/j nur, in hun theaters een openbare
Vermakelijkheid, namelijk een voor het pa-
lliek tegen betaling toegankelijke bioscoop-
iorstelling, waarbij tevens muziek ten
jehoore werd gebracht, heDben gegeven,
fonder dat B. en W., althans het plaatselijk
stuur van Leiden, hieromtrent een uit
sondering hebben toegestaan.
Het vonnis tegen J. Ch. A. D., directeur
jan het Trianon-theater, luidt aldus: over-
legende
dat ter terechtzitting hebben verklaard:
lo. verdachte, dat hij in bet Tnanor»-
fheater aan de Breestraat te Leiden, waarin
feoor hem in het openbaar geven van
ip-voorstellingen wordt ondernomen, oj.
londag, den 8sten April 1928, eersten
JPaaschdag, des namiddags van ongeveer
acht tot ongeveer elf oren, een voor het
publiek tegen betaling toegankelijke bioscoop-
jorstelling, waarbij tevens muziek ten ge-
)ore werd gebracht, heeft gegeven, en
bat hem daartoe geen vergunning door B.
W. van Leiden was gegeven;
2o. getuige Eskens: dat hij heeft gezien
i waargenomen, dat op Zondag den Sstan
|&pril 1923, eersten Paaschdag, des namid-
omstreekt 8y.i uur, te Leiden, in het
te bouw „Trianon", aan de Breestraat, een
pscoopvoorstelling werd gegeven, waarbij
trens muziek ten gehoore werd gebracht;
3o. getuige Montanus: dat hij op Zondag,
fi Ssten April 1928, eersten Paaschdag.
namiddags te ongeveer acht uur, zier.
elk begeven in de bioscoopzaal van het
ianon-ïheater, aan de Breestraat te Lei-
na aan de cassa tegen betaling van
I.1 cent een bewijs van toegang te hebben
P-kocht, en toen aldaar een bioscoop-voor*
idling heeft bijgewoond, waarbij levens
bu:iek werd ten gehoore gebracht;
dat bovenaangehaalde verklaring van R
W. van Leiden inhoudt, dat zij met
Betrekking tot het geven van openbare
[bicscoopvoorstillingen in de gemeente Leiden
Zondag 8 April 1923 (lsten Paaschdag)
■£n uitzondering hebben toegestaan van
lei bepaalde bij de eerste zinsnede van art.
1 der Zondagswet (wet van 1 Maart 1315,
21);
dat de in voorschreven inhoud van bo-
JNistaande bewijsmiddelen op genoemde
feiten en omstandigheden, welke als hier
verhaald moeten worden beschouwd, ople-
f'tren even zoovele redengevende feiten en
rasta ndigh eden, waarop Wij onze beslis-
Ng doen steunen, dat wettig en overtui-
pnd bewezen is, dat de verdachte het hem
ten laste gelegde heeft begaan; overwegende
immers, dat de woorden der telastelegging
althans het plaatselijk bestuur van Lei
den" niet anders op te vatten zijn dan als
een nadere aanduiding van het tevoren ge
noemde college van Burgemeester en Wet
houders, daar onder het begrip „plaatselijke
besturen" in artikel 4 der wet van 1 Maart
1815 S. 21 moet worden verstaan genoemd
college van Burgemeester en Wethouders,
vermits het hier niet betreft „autonomie"
doch „zelfbestuur" en de bepaling van dit
artikel niet is vervallen door artikel 188
der Gemeentewet;
dat het aldus bewezen verklaarde ople
vert het strafbare feit „op Zondag eene
openbare vermakelijkheid houden", vormen
de toch hetgeen het Openbaar Ministerie
ten laste legt omtrent de omstandigheid,
dat Burgemeester en Wethouders geene uit
zondering hebben toegestaan, niet een ele
ment der overtreding, maar een fait
d'excuse;
dat de redeneering van den raadsman
van verdachte, dat de wet van 1 Maart
1815, S. 21 door de inwerkingtreding van de
Bioscoopwet ten opzichte van bioscopen
niet meer van toepassing zoude zijn. niet
opgaat nu nergens in de Bioscoopwet een
uitzondering op de bepalingen der eerstge
noemde wet is gemaakt en evenmin de be
ginselen dezer beide wetten met elkaar in
strijd zijn;
dat de verdachte die geen beroep heeft
gedaan op eene straf-uitsluitende omstan
digheid. deswege strafbaar is-
met betrekking tot de op te leggen straf,
dat nu verdachte, blijkens zijne desbetref
fende verklaring, op advies van het Bestuur
van den Nederlandsehen Bioscoopbond, de
voorstelling in kwestie heeft gegeven, ten
einde de beslissing van de rechterlijke
macht uit te lokken, omdat hij in de mee
ning verkeerde .dat door de inwerkingtre
ding der Bioscoopwet het verbod van art.
4 der Zondagswet niet meer gold voor de
bioscopen, termen aanwezig zijn om aan
verdachte eene geringe geldboete op te
leggen
gezien de artikelen: 4 en 6 der wet van
1 Maart 1815 S. 21 (Zondagswei), laatste
lijk gewijzigd bij die van 15 April 1886.
S. 64. 23 en 91 van het Wetb v Strafr.
328. 339. 350. .351. 359. fo. 398 Wetb. v.
St.rafverordering.
Rechtdoende In Naam der Koningen.
Verklaren wettig en overtuigend bewe
zen, dat de verdachte het hem bij dagvaar
ding ten leste gel egde heeft begaan;
Verklaren dat het aldus bewezen ver
klaarde oplevert het straPbacT feil „Op Zon
dag een openbare vermakelijkheid houden".
Verklaren den verdachte deswege s'.raf-
ba°r.
Veroordeel en hem te dier zake tot be
taking van eere geldboete van één gulden,
sribs'dnnre hechtenis van één dag. Tegen
cte andere bioscoophouders is een gelijk
vonnis geveld.
DE HONGAARSCHE STUDENTEN TE
LEIDEN.
Het schijnt gisteravond op de sociëteit
Minerva heel Iaat geworden te zijn, zóó Iaat,
dat de Hongaarsche studenten, die de gasten
zijn van hun Lridsche collega's, hedenmorgen
moeilijk uil de veeren konden. Daardoor is
de bezichtiging van de verschillende be
rienswaardigheden hier ter stede heel laat
aangevangen en. zelfs min of meer in het
gedrang gekomen.
Om halitwaalf zijn de Hongaren ontvangen
door den Kector-Mugnificus, prof. dr. A. J.
Wensmck en den secretaris van den Acad
Senaat, jhr. mr. dr. Van Eysinga, die den
Hongaren eerst de Senaatskamer en ver
volgens de faculteitskamers, het zweet
kamertje enz., in het Academiegebouw heb
ben getoond. Prof. Wensinck heette de
Hongaren welkom en den der gasten heeft
voor de ontvangst bedankt.
Zie verder onder laatste berichten.
BIJZONDERE VRIJWILLIGE LANDSTORM.
Detachement Leiden.
Op Zaterdag 12 Mei a.s., vanaf 3 uur
nam., zullen de schietoeieningen met scherpe
patronen op de garmzoens-schietbanen te
Katwijk weder een aanvang nemen. De leden
der b.V.L., die wonen in de gemeente
Leiaen en omliggende gemeenten, alsmede
Nuordwjjk, Sassenneim en Lisse, kunnen aan
aeze oeieningen deelnemen en worden op
gewekt, indien eenigszins mogelijk, «leze
bd*--cukomsten bij te wonen. Ook de leden der
aiaeeiing Katwyk zullen aan deze gezamen
lijke schietoefeningen deelnemen.
De afdeeling Noordwjjk moet de zilveren
Lauwerkrans verdedigen, welke wordt toe
gewezen aan die aldseling van het detache
ment Leiden, welke gedurende het schiet-
seizoen, van Mei tot Sept., de grootst©
deelname aan deze oefeningen zal hebben
verschaft; deze wisselkrans werd het vorige
jaar door de afd. Noordwijk gewonnen.
DQODELIJK ONGEVAL.
i Gisteren omstreeks kwart over elf
*9 morgens werd de 73-jarige mejuffrouw
■Al. N. geb. L. wonende in de Ursufasleeg,
.toen zij op de Haarlemmerstraat wilde
oversteken, aangereden door den bestuur
der van een driewieJ'ige bakfiets. De oude
juffrouw kwam met het achterhoofd ge
voelig op de 9le<?mèïi feiWhL Zij moest na
door dr. Jacobi van 'den E. H. D. ter
.plaatse voor loo pig naar het Acad. Zieken
huis worden overgebracht. Hedenmorgen is
de juffrouw daar aan de gevolgen van het
ongeval, waaraan de wielrijder naar ge
bleken is geen schuld had, overleden.
i Voor het te An^erdam gehouden
.voorbereidend examen ter verkrijging van
bet diploma bouwkundig opzichter van den
•Bond van Nod. Architecten slaagden de
heeren W. LcrrJbeijcr en A. van Mui jen aJ-
bier.
Voor het alhier afgenomen apothekers
assistent examen waren 4 candidaten opge
roepen. Geslaagd zjjn de dames M. P. Ree
en F. H. Hohhauer, beiden te Rotterdam,
J. A. M. Oonk, t9 Staphorst en de heer
H. M. Tersteege, geboren te Buitenzorg.
De heer P. A van Aggelen. directeur
der Gemeentelijke Bank van Leening alhier,
zal op de in begin Juni a.s. te Groningen
te houden sociale ontwikkelingsweek van
de permanente commissie voor de opleiding
van Armbezoekers, uitgaande van de Ned.
Vereen, voor Armenzorg en Weldadigheid,
een referaat houden over „Uit de praclijk
van woeker en woekerbestrijding".
b; -v.
- -
De Hongaarschc studenten, die gistermiddag aan het Station alhier aankwamen, werden door hun gastheeren,
leden van het L. S. C., zooals uit bovenstaande foto blijkt, wel op luisterrij ke wijze ingehaald. De in (operette)-
uniform gekleede personen zijn geen Hongaren!
Gaarne vestigen wij de aandacht van
onze lezers op een advertentie in dit Blad,
waarin verschillende bijzonderheden worden
medegedeeld omtrent een meisjes- en jon
gens-kamp, die in de maanden Juli en
Augustus vanwege den Volksbond tegen
Drankmisbruik nabij Rbenen (U.) zullen
worden georganiseerd.
Wij herinneren onze lezers nog even
aan het Kerkconcert, dat de C. O. V. „Con
Amore" hedenavond in de rioogl. Kerk geeLt.
Als solisten werken daarbij mede inevr. Jo
var» IJzer—Vincent, sopraan, en de heer
Jaap Slotjjn, solo-hoboist van het Residentie
orkest.
Na dertig jaar long zijn zaak op de
Aalmarkt gedreven te hebben, heeft de
heer Joh. Winkelman heden zijn banket
bakkerij naai den Nieuwe Rijn 25 overge
plaatst. Door hoopt hij zijn van uuds.be
kend bedrijf voort Ie zeilen in een nieuwe
inrichting die aan alle eischen van den
modernen tijd voldoen De bakkerij met
gasoven en verschillende eleclrische ma
ch nes ziet er keurig uit en de winkel die
men komende van de Korenbeurs terslond
ziel, is eveneens fraai, eenvoudig en hy
giënisch ingericht. Het is een aardig idee
van den heer Winkelman om ter gelegen
heid van de opening van zijn nieuwe zaak
ook eon nieuw koekje te brengen. De Ko
renbeu ivjes zjullen evenals de nieuwe zaak
nabij de Korenbeurs wel m de smaak van
het publiek vallen.
De aannemersfirma Lindènhof, de firma
van der Drift (timmerwerk), de fa. Hoote
(sohilderweric), Geeraeits Reuter (electrici-
teii!) en van der Wilk (behangerij) werkten
aan de instaAlabe van de nieuwe zaak
mede.
Door een goudsin ft hier ter s'ede is
gisteren bij de politie een valseh kwartje
gedeponeerd.
Op den Stationsweg bij den overweg
brak gisteren een as van don met steencn
beladen sleeperswegen van de firma v. H.
He! tramverkeer in de richting Oogstfeest
ondervond tengevolge hiervan 40 minuten
vertraging.
MANNELIJKE EN VROUWELIJKE
GEKOZENEN.
Vragen aan den minister.
Mejuffrouw Wes termen, lid van de Tweede
Kamer, heeft aan den Minister van Binnenl.
Zaken en Landbouw de volgende vragen
gesteld:
1. Is het den minister bekend, dat er
in de Statistische gegevens, verstrekt door
hot Centraal Bureau van de Statistiek, niets
i3 te vinden betreffende de verhouding tus-
schen het aantal mannelijke en vrouwelijke
gekozenen in Parlement, Provinciale Staten
en gemeenteraden?
2. Zoo ja, acht de minister het dan niet
noodig, in het belang van een goede sta
tistiek in de „Jaarcijfers voor Nederland"
een dergelijke -opgave te doen opnemen?
3. Is de minister bereid hot opnemen
daarvan te bevorderen?
DE INTELLECTUEELE TOENADERING
TUSSCHEN NEDERLAND EN BELGIË.
Het voorloopig versaag - der
Tweede Kamer De strek
king vindt goedkeuring.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over het ontwerp, houdende
goedkeuring van het op 26 October 1927 te
Brussel tusschen Nederland en België ge
sloten verdrag betreffende intellectueele
toenadering tusschen beide landen.
Met de strekking van het verdrag kan
men z>ch algemeen vereenigen. Men achtte
het tot het brengen van een regeling van
dezen aard een juist gekozen middel om de
waardeering welke in deze beide landen
ten aanzien van elkanders prestaties op we
tenschappelijk en artistiek gebied bestaat,
nog te vergrooten.
Gevraagd werd, of het in de bedoeling
ligt, soortgelijke verdragen ook met andere
landen te sluiten. Men meende, dat op d'1.
terrein een belangrijke tank is weggelegd
voor de door don Volkenbond ingestelde
commissie voor intellectueele samenwer
king.
Sommige leden stelden de vraag, of de in
het verdrag vervatte regeling niet te be
perkt is. Óp deze wijze zal het wel zeer
lang duren voordat een resultaat van eenige
beteekenis is bereikt.
Verscheidene leden achtten de wijze
waarop in het verdrag getracht is het voor
opgezette doel te bereiken, niet zonder be
zwaar. De afwezigheid van een hoogleeraar
voor een periode van'een half of zelfs een
heel jaar schijnt niet zonder bedenking.
Zulks kan niet an/Jers dan tot nadeel der
studeerenden strekken.
Sommige leden gaven als hun meening
te kennen, dat het beter ware, indieD de
uitwisseling van hoogleeraren aan den
eenen kant niet tot één uit beide landen
zou worden beperkt en aan den anderen
BINNENLAND.
Veioordeelend vonnis tegen de bioscoop
houders te Leiden wegens het openen hun
ner bioscopen op len Paaschdag. (Stads
nieuws le Blad).
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over de intellectueele toena
dering tusschen Nederland en België. (Bin
nenland, le Blad).
Vragen van het Kamerlid Schaper over de
oorzaak der veenbranden. (Gemengd. 2e BI.).
Frande bij de Rotterdamsche Bankvereeni-
ping. (Gemengd, 2e Blad).
Te Eindhoven is een twaalfjarige iongen
werens brandstichting aangehonden. (Ge
mengd, 2e Blad).
Te Maartensdijk is een man levend ver
brand; volgens de politie is er van misdrijf
sprake. (Laatste Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND.
Japan zon zoo goed als in oorlog zijn met
China. (Buitenl. en Tel. le Blad).
De uitwijzing van Prins Carol van Roeme
nië uit Engeland. (Buitenl. en Tel. le Blad).
De beschuldiging inzake de Donetzaffaire
in sovjet-Rusland. (Buitenl. le Blad).
kant niet voor een aaneengesloten tijdvak
zou plaats hebben, terwijl daarentegen,
dan de uitwisseling van studenten op bree
der voet zou worden geschoeid dan in het
verdrag is geschied.
Verscheidene leden drongen er op aan,
dat zal worden bevorderd, dat degenen,
die door Nederland ingevolge het verdrag
zullen worden uitsezonden, in de Vlaam-
sche streken van België het Nederlandsch
spreken.
Geschiedt dit niet, dan zal door deze uit
zending in stede van toenadering een ver
wijdering bewerkt worden tusschen Neder-
land en het groote deel van België, dat
Vlaamsch, d.i. Nederlana^n is van cul
tuur.
Verscheidene andere leden betoogden
hiertegenover, dat het aanbeveling ver
dient, dat de regeering zich in dezen af
zijdig houdt en geheel aan de uitgezonde
nen overlaat, zich van de taal te bedienen,
welke zij het meest geschikt achten in ver
band met de samenstelling van hun gehoor.
NED. SPOORWEGEN.
De opvolger van prof. Franco.
Met ingang van 15 Mei a.s. is door den
raad van commissarissen der Nederland-
sche Spoorwegen benoemd tot hoofdinge
nieur-chef van den dienst van materieel en
werkplaatsen en der electrificatie de heer
ir. W. Hupkes. thans hoofdingenieur-chef
vap het materieel.
NOMINATIE RAAESHEER HOOGE RAAD.
De Hooge Raad heeft de volgende lijst
van aanbeveling van zes candidaten bij de
Tweede Kamer ingediend, waarop acht kan
worden geslagen bij het maken der nomi
natie voor de vacature van een raadsheer
plaats, ontstaan door de benoeming van
den raadsheer mr. C O. Segers tot vice-
president van dien Raad:
le dr. R. W. J. C. de Menthon Bake,
raadsheer in het gerechtshof te Arnhem;
2e. dr. A. H. M. J. van Kan, lid van het
College van Curatoren van de rechtshooge-
school te Batavia en hoogleeraar in Ned,-
Iodisch burgerlijk re-cht (voorzitter der fa
culteit) aan de genoemde rechtshooge-
school
3e. dr. J. A. F. van Asperen, rechter in
de rechtbank te 's Gravenhage
4e. dr. J. E. van der Meulen, rechter in
de arrondissementsrechtbank te Utrecht;
5e. dr. G. A. Servatius, rechter in de
arrondissementsrechtbank te Rotterdam;
6e dr. L. A. Nijpels, advocaat en procu
reur te 's-Gravenhage.
EEN MUSEUM TEN DIENSTE VAN DE
GRENADIERS EN JAGERS.
Donderdagmiddag a.s. te 3 uur zal in het
kamp te Waalsdorp in een kleinen kring
van belangstellenden door Prinses Juliana
de eerste steen worden gelegd van een mu»