NIEUW FEUILLETON.
69ste JAARGANG
VRIJDAG 4 MEI 1928
No. 20902
BERICHT.
IFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
MUZIEK.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRI1S DER ADVERTENTIES:
J 30 Cts. per regel troor adverlentién uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen Tan ona Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. per regel Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdag9 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrechL Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per weekfo 18
Buitsn Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0 18
Franco per post 2.35 portokosten.
3st|
Uy
iele
Ui
voc
IVO!
PI,
ind
nummer bestaat uit VIER Bladen
PERSTE BLAD.
Morgen zullen wij een aanvang
iken met een zeer boeiend feuille-
getiteld:
„HET MYSTERIE
VAN BEL VOIR MANSIONS",
uit het Engelsch door
BEN BOLT.
DE DIRECTIE.
?«i
JO0RVAART OUDE RIJN TE LEIDEN.
Inrgemeester en Wethouders van Leiden
ngen ter kennis van belanghebbenden,
de doorvaartwijdte van de nauwste brug
den Oude Rijn in de gemeente Leiden
Bpekte brug) thans op 1 Meter onder
gemiddelden waterstand 5.54 M. be-
»gt.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
4 Mei 1928.
Federatie van diaconieën in de
I NED. HERVORMDE KERK.
In de Classis Leiden.
|ln de groote zaal van het Nutsgebouw
Et gisteravond de voorjaarsvergadering
Is gehad van de Federatie van Diaconiën
e Ned. Hervormde Kerk in de Classis
Iden. De goed bezochte vergadering werd
brden voorzitter de heer G. F. E. Kürs met
bed geopend.
lis spreker trad op ds. G. van Dijk. Her-
pnd Predikant te Lis9e, over ..De geeste-
ie zijde van het Diakenambt".
Ds. van Dijk begon op te merken, dat het
jdezen materialistischen tijd wel zeer
idig is, den nadruk te leggen op de geeste-
;e zijde van het. Diakenambt. Over het
jemeen wordt dit laatste te veel als iels
lagere orde beschouwd, en daartoe
Wrkt mee de onderscheiding van alge-
Henen en bijzonderen kerkeTaad gelijk die
Bonze groote steden bestaat en waarvoor
een practisch oogpunt veel te zeggen
till
EJoch bekleedt ook de Diaken een gecste-
B ambt. Dit blijkt reeds uit het feit dat de
kipte martelaar, de diaken Slefanus, niet
jwd ter dood gebracht omdat hij te schriel
fis in de verzorging der armen doch om
öjn getuigenis voor den Christus Gods. W ij
sten in onzen tijd het ambt der diakenen
in dat hooge licht gaan zien zooals het
.ond in de eerste Christelijke kerk. Spr
st in dit verband op de Diaconieën in de
ïf. Kerken, die zelf geheel hun armen
srsteunen zoodat er bij hen geen dubbele
^.oeling bestaat. Scherp staat daartegen-
'Wfcr b.v. een gestie als van de diaconie der
Ned -Herv. Gem. te Utrecht, die in 1871 een
fcetil van f456.000 had aan onbewaarde
BHderen en toch over tekorten klaagde,
|«fdat de fondsen niet genoeg rente op-
tjflehten om daarvan de armen te onder-
Hinen; aan het kapitaal mocht men niet
b*nen! Gelukkig beginnen tegenwoordig
juister denkbeelden daaromtrent door te
^ringen.
De beteekenis van het werk der Diaconie
^oe! niet onderschat worden, gelijk blijkt uit
belangrijke bedrag van f.31/* millio^n
^door de Diaconieën der Ned.-Herv Kerk
^Bet afgeloopen jaar werd uitgekeerd,
jBrbij nog komt een bedrag van f. 61/*
jHioen aan uitgaven door de stichtingen
F acht de uitdrukking „ondersteuning"
pr en juister dan bedeeling" waar het
I der Diaconie betreft. Het moet zijn
|ls Gez 274 zegt: ..Wij reizen met elkan-
wi) wandelen hand aan hand" Zoo komt
■tot zijn tweede stelling- Het ecuwrg-
pind moet voldoende reisgeld hebben
f diaken moet den ondersteunde zien als
seuwigheidskind Dit is wel eens moei-
fant wie de practijk kent weet hoe vele
andigheden der bedeelden zijn en hoe
Ifineerd zij soms te werk gaan om toch
7een flinke ondersteuning los te krijgen
fom moeten de diakenen met veel voor-
ngheid en tact te werk gaan Want alle
Verzorging moet opvoedend werken; op
het eergevoel moet gewerkt en de energie ge
prikkeld worden. Naast de daad moet de
raad gesteld worden: de diaken moet het
warme gemoed van de vrouw paren aan het
koele verstand aan den man.
Het is geen schande geholpen te worden
door de KeTk van Christus, immers velen
zijn arm zonder hun schuld. Doch ook zij,
wien schuld het wel is, als dronkaards e.d.
moeten met ontferming behandeld worden.
Spr. eindigt met de woorden: liefdeloos is
Goddeloos want God is liefde, en de liefde
is de vervulling der wet, ook in het diaken
ambt is zij de band der volmaaktheid.
Na het referaat van ds. Van Dijk werd
gepauzeerd en daarna werd gelegenheid ge
geven tot het stellen van vragen, waarvan
een druk gebruik werd gemaakl. Behalve
ds. Van Dijk beantwoordde ook d. heer J.
G. A. Ruys uit Utrecht, secretaris van het
Hoofdbestuur eenigc vragen.
Om circa tien uur werd de vergadering na
een kort woord van den voorzitter door ds.
Van Dijk op de gebruikelijke wijze gesloten.
KERK EN VREDE.
In een der zaaltjes van het Nutsgebouw
kwamen gisteravond de leden van de af
deel ing Leiden en Omstreken der Ver.
„Kerk en Vrede" in jaarvergadering bijeen.
Te ruim halfnegen opende de voorzitter,
prof. dr. G. J. Heering, de zeer matig be
zochte bijeenkomst met een woord van
welkom tot de aanwezigen, om vervolgens
een kort résumé te geven van hetgeen in
het afgeloopen jaar in de afdeeling ge
schiedde.
Spr. meende, dat dit alleszins reden tot
tevredenheid gaf. Telde de afdeeling het
vorige jaar bij de oprichting 70 leden, dank
zij een krachtige actie onder de gemeente
leden. vermeerderde dit op één enkelen pro-
paganda-avond o.a. met 100 en bedraagt dit
thans ruim 200.
In korte trekken schetste spr. vervolgens
het doel en streven der Vereeniging, nl. het
voeren van strijd tegen den ooflog en de
oorlogstoerusting.
Waar deze strijd gevoerd wordt in naam
van- den Allerhoogste, zeide prof. Heering
deze bijeenkomst met gebed te willen
openen.
De secretaris, dr. H. P. van Thiel, las
daarna de notulen der vorige vergadering,
alsmede het jaarverslag, welke beide onder
dankzegging werden goedgekeurd.
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer A. J. Riedel, vernamen wij, dat
het boekjaar sluit mot een batig saldo van
ruim f. 50. ondanks den krachtigen finan-
eieelcn steun aan het Hoofdbestuur ver
leend.
Prof. Heering betuigde den dank der ver
gadering aan den heer Riedel voor zijn ge
voerd beheer.
Zonder hoofdelijke stemming hechtte de
vergadering voorts haar goedkeuring aan
het plaatselijk reglement, zooals dit door
het Hoofdbestuur in concept was voorge
dragen
De beide aftredende bestuursleden wer
den bij acclamatie herkozen en namen hun
herbenoeming aan.
Ten slotte werd de beschrijvingsbrief
voor de algemeenc vergadering besproken
en onveranderd vastgesteld. Eenige be
stuursleden zullen de afdeeling op deze ver
gadering vertegenwoordigen.
Daarna werd deze ^bijeenkomst te circa
hal fel f door prof Heering onder dank voor
de opkomst gesloten.
Kort na bovenstaand droevig motor
ongeval reed een andere motorrijder op den
Haagweg tegen een brugleuning aan en be
zeerde zich aan een der handen. Hij liet
zijn motor door een ander naar huis bren
gen en vervolgde zonder dat geneeskun
dige hulp ter plaatse noodig bleek le
voet zijn weg.
WEET GIJ HOE UW KIND SPEELT?
Nabij de Blauwpoortsbrug stonden gis
termiddag eenige rijtuigen van een bruilofts
stoet. Achter op een van deze stilstaande
rijtuigen was de zesjarige Marietje v. D.
gaan zitten, en had een beentje door de
spaken van een wiel gestoken Toen de
stoet zich in beweging stelde viel het meisje
natuurlijk op straat.
Met een gebroken been werd het kind
opgenomen en door een politie-agent eerst
naar het politieposlhuis aan de Steenstraat
en vervolgens naar het Academisch Zie
kenhuis gebracht.
de toespraak hem de gelukwensehen aan
bood van het Leidsch publiek met zijn in
New-York verkregen- doctorstitel en waar
aan de spreker verbond een hartelijke feli
citatie aan het orkest, ter gelegenheid van
de onlangs plaats gehad hebbende viering
van zijn veertigjarig bestaan. Toen daarop
mej. Driessen aan Dr. Mengelberg een
fraaien krans overhandigde, werden de bur-
germeesterlijke woorden door de toehoor
ders in een warme ovatie bezegeld.
Het provinciaal kerkbestuur van
Noord-Holland heeft den heer P. Brakman,
theol. cand. aan de rijksuniversiteit alhier
tot de evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk toegelaten.
In het bovenhuis van perceel Nieuwe
Rgn 21 is dezer dagen een nieuwe Kleer
makerij geopend. De heer Joh. Mar. van
Evken, die vroeger reeds in de Leliestraat
gevestigd was, heeft zich thans op den
Nieuwe Rjjn keurig geïnstalleerd. Vooral
de met smaak ingerichte ontvangkamer,
waarin wij verschillende fraaie stoffen voor
heeren- en damescostumes zagen, ziet er
prettig en voornaam uit.
De heer Van Eyken mag zich gelukwen
sehen met zjjn nieuwe zaak, waarin hij
zijn cliënten op waardige wjjze kan ont
vangen.
ERKENNING VOOR GOEDE DADEN.
Vanwege het Carnegie Heldenfonds voor
Nederland ziin in 1927 blijkens het jaarver
slag o.a.toegekend wegens het redden van
drenkelingen met levensgevaar: aan N. van
Rijn. kantoorbediende, te Katwijk aan Zee,
een getuigschrift in lijst; J. van Vliet, koop
man. te Rijnsburg een bedrag van f.35;
aan P Versluis, onderbaas aan de Leidsche
Zoutkeet, getuigschrift in lijst; aan U. W. H.
Stheeman. student te Leiden een bronzen
medaille; aan W F. van Weizen. los werk
man te Leiden een belooning van f. 30; aan
K. Stoker, los werkman, te Bodegraven, een
belooning en schadevergoeding van f.25;
aan C. H. van Starkenburg. bloemenkoop-
man, te Rijnsburg een belooning en schade
vergoeding van f.50; aan G. Nievaart. typo
graaf le Leiden, een belooning van f. 25;
aan L Verkoren, buurtschipper te Leiden
een belooning en schadevergoeding van f 30.
MOTORONGELUKKEN.
Op den Haagweg is gistermiddag een
ernstig motorongeval gebeurd, waarvan de
•38-jarige schilder P. v. T. het slachtoffer
is geworden. De heer v. T. afkomstig u:t
Den Haag reed met zijn motor tegen een
boom en moest in zeer zorgwekkenden toe
stand perterstond ontboden ziekenauto
naar hel Academisch Ziekenhuis worden
vervoerd Dr Verschoor van den E. H. D.
was vrij spoedig ter plaatse van het onge
val aanwezig en constateerde dat de man
een hersenschudding en schedelbreuk had
opgeloopen
Hedenmiddag is de man aan de bekomen
verwondingen overleden.
ABONNEMENTSCONCERT DR. DE KOOS.
Concertgebouw-orkest.
Voor den enkelen keer dat we het voor
recht genieten het illustre Amsterdamsche
orkest op het Leidsche podium te zien,
zouden we een programma hebben ge-
wenscht van ietwat andere samenstelling
dan dat waarmee Dr. Mengelberg gister
avond kwam. Niet dat we ook maar iets ten
nadeele zouden willen zeggen van Beet-
hovens pastorale symphonie, het feit alleen
dat ze een vast repertoirestuk is van ieder
orkest zou dat reeds verbieden, maar we
hadden zc toch gaarne verwisseld voor een
werk, waaraan we onzen muzikalen ge
zichtskring wat meer hadden kunnen ver
ruimen. We gaan toch niet uit louter ge
makzuchtig genoegen naar een concert. Ook
van het bijwerk behoorde nog al wat tot het
overbekende repertoire Alleen van de
symphonische variaties ,,Istar" van d Indy
en Ravel's „La valse" kan dat niet worden
gezegd. De componist van ,,le Chant de fa
Cloche" heeft zich in het fantastiseue
„Istar" niet van zijn sterkste zijde getoond.
In gedachte groot opgezet, bereikt het
werk toch op verre na niet den climax, die
men, ook met den verklarenden tekst in
de hand, zou verwachten. Het laat onbe-
viedigd en doet min of meer machteloos
aan (die unisono tegen het slot, die haar
eind maar niet kan vinden Het navrante
stuk van Ravel mist nooit zijn obsedeeren-
de werking op het publiek. Dankbaar ob
ject: Wiener wais in benauwenden droora.
Prachtig klankstuk, vooral als het zoo vir
tuoos wordt gespeeld als we gisteravond te
hooren kregen. Van de bekende stukken
weet Mengelberg toch wel telkens Dieuwe
gezichtspunten te openen. Hij is bijzonder
sterk in het naar voren brengen van aller
lei trekjes, die men als regel gewend is
hoogstens op een tweede plan te hooren.
En het kan niet ontkend worden dat dit
vaak van frappante uitwerking is. Zoo
blijft dan zelfs een zesde symphonie ,,im-
ner neu." De onvolprezen Oberon-ouver-
ture, in Mengelbergsche kleur en gloed, is
en blijft een auditief genot van hooge orde.
En dat zelfde geldt niet mmder voor het
poëtische Lohengrin-voorspel. En in één op
richt heeft het toch ook ^r zyn goede
riide alles is immers betrekkelijk, dat *we
van het concertgebouworkest hekend estu -
ken hooren In dit n.l. dat we er des te
beter de bijzondere orkestkwaliteiten aan
kunnen toetsen. Want we hebben ons op
nieuw kunnen overtuigen van het geweldig
artistiek en technisch vermogen van dit
keurcorps, dat niet voor niets zijn wereld-
verman rdheid heeft verkregen
De nasrenoeg geheel bezette zaal heeft het
orkest en zijn directeur niet alleen een
warme ontvangst bereid, doch heeft na de
uitvoering 'van elk nummer ziin opgetogen
heid geuit in enthousiasten bijval. Na de
pauze is Mengelberg meer nadrukkelijk ge
huldiffd door den burgemeester Mr Van de
Sande Bakhuyzen, die in een warm gestem- I
Dr. WILLEM MENGELBERG.
Zoo is dan de concerten-serie van Dr. De
Koos, die ons zooveel schoons en interes
sants heeft gebracht, besloten met een slot.
dat pakte. Voor het volgend seizoen heeft
Dr. De Koos een serie- van vijf avonden
aangekondigd met den violist Huberman,
den cellist Hans Kindier, het Budapesther
piano-trio, de zangeres Birgit Engell en
tot besluit het concertgebouw-orkest onder
leiding van Dr. Mengelberg met Iturbi ais
solist. Aan welke mededeeling we gaarne
een woord van wanne aanbeveling toe
voegen.
DE ZOMERTIJD.
Het tijdstip van aanvang.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid
den heer Polak betreffende het tijdstip
van aanvang van den zomertijd, heeft de
minister van Binnenl. Zaken en Landbouw
geantwoord, niet zonder diepgaande studie
te kunnen aangeven, welke bijzondere eigen
schappen, eigenaardigheden of belangen
den Nederlandschen landbouw onderschei
den van dien in andere landen. Hij weet
alleen, gelijk trouwens uit het indertijd
door de commissie ad hoe uitgebracht rap
port blijkt, dat hier te lande de bezwaren,
welke de landbouw van al te vroegtijdige
invoering van den zomertijd placht te on
dervinden, hoog worden aangeslagen.
Het aantal spoorwegverbindingen met
Duitschland is inderdaad belangrijk groo-
ter dan dat met België en Frankrijk Af
gezien van minder belangrijke treinen,
welke slechts op de grensbaanvakken loo-
pen, bestaan er tusschen Nederland en
Duitschland v.v. tweemaal zooveel snel
treinen als tusschen Nederland eenerzijds
en België en Frankrijk anderzijds. De voor
het verkeer NederlandEngeland v.v. in
gelegde treinen kunnen onbesproken blij
ven, omdat deze, behoudens een enkele uit
zondering (namelijk den boottrein van Am
sterdam naar Hoek van Holland), bij in
voering van den zomertijd in Engeland on
gewijzigd blijven.
Het aantal spoorwegverbindingen van
Nederland met Duitschland is, blijkens me
dedeeling van de directie der Nederland-
sche Spoorwegen, grooter dan dat van Bel.
gië met Duitschland en kleiner dan dat van
Frankrijk met Duitschland.
In België kan de zomertijd gemakkelijker
een maand vroeger aanvangen dan* hier ie
lande, omdat het aantal spoorwegverbin
dingen BelgiëDuitschland gering is. Daar
Frankrijk zijn dienstregeling ongewijzigd
laat, wordt, tot ongerief van het reizend
publiek, het oponthoud aan de grens in de
richting Frankrijk—Duitschland met een
uur vergroot.
De invoering van de nieuwe dienstrege
ling is internationaal vastgesteld; een voor
stel tot wijziging in den geest, als deze
vraag bedoelt, zou, naar de meening der
directie van de Nederlandsche Spoorwegen,
geen kans van slagen hebben.
HARINGWET 1927.
Treedt 1 Jnni 1928 in werking.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de Ha-
ringwet 1927 (Staatsblad No. 387) op 1
Juni 1928 in werking zal treden.
WEGENVERBETERING.
De heeren Edo J Bergsma en P. E. Peaux
als voorzitter en secretaris vertegenwoordi
gende het propaganda comité voor wegen -
verbetering P C. W waarin de verschil
lende groepen belanghebbenden bij een ver
beterd wegennet- de handel, de industrie de
landbouw, de vereenigingen van wegge-
BINNENLAND.
Staking bij het hoogovenbedrijf te
Umniden. (Binnenland, le Blad).
Ernstige brand te Gellicnm. De Ned.-Herv.
Kerk, het postkantoor en 9 huizen afgebrand.
(Gemengd. 3e Blad).
De veenbranden in Drente nemen een
dreigend karakter aan. (Gemengd, 3e Blad
en Laatste Berichten, le Blad).
Opheffing van het Nienw-Rotterdamsch
Tooneel. (Kunst 4e Blad).
BUITENLAND.
In September komt de Volkenbondsver-
gadering weer bijeen. (Buitenl. le Blad).
In Egypte toch een regeeringscrisis.
(Buitenl. le Blad).
De Italia is te Vadsö aangekomen. (Tel. le
Blad).
Ernstig botsing tnsschen Chineezen en
Japanners. (Buitenl. en Tel. le Blad).
Ernstig spoorwegongeval in Znid-Slavië.
(Tel. le Blad).
bruikers, vertegenwoordigd zijn, hebben aan
de Tweede Kamer het v'erzoek gericht, te
willen bevorderen: le. een spoedige herzie
ning van het rijkswegenplan. 2e. een wijzi
ging van de organisatie van het apparaat
waarover de minister van waterstaat be
schikt voor de uitvoering van de wegenver
betering in de richting van eene centrali
satie van de hoogere leiding, gepaard met
een uitbreiding van het noodige hoogere en
lagere personeel; 3e. de instelling van een
wegenraad, als raad van advies van den
minister van waterstaat; 4e. een zoo spoe
dig mogelijke uitvoering van de overbrug
gmg der groote rivieren.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Het ongeluk op den Waardschen Dijk.
Het Eerste Kamerlid de heer De Muralt,
heeft aan den Minister van Waterstaat de
volgende schriftelijke vragen gesteld;
Is het juist( dat 27 April j.l. op den onbe-
waakten overweg op den Waardschen Dijk
aan de spoorlijn LeidenWoerden, een
gruwelijk ongeval heeft plaats gevonden,
waarbij door een sneltrein een hondenkar-
rctje met voerman werd gegrepen, met hel
gevolg, dat het hoofd en armen van den
voerman van de romp werden gescheiden?
Is, naar de meening van den Minister,
het vermoeden juist, dat, indien deze over
weg bewaakt was geweest, het ongeval niet
zou zijn voorgekomen?
Is de Minister bereid hel oordeel uit
sluitend ten aanzien van dit laatste van
het Rijkstoezicht op de Spoorwegen mede le
deelen?
ONTWIKKELINGSCURSUSSEN
GEVANGENISPERSONEEL.
De hoofdbesturen van den Alg. Ned. Chr.
Ambtenaarsbond, de Alg. R K. Ambtenaars-
vereeniging, den Bond van Personeel bij de
Gevangenissen enz. en den Cenlr. Nederl.
Ambtenaarsbond hebben dezer dagen ver
gaderd met de vereeniging tot ontwikkeling
van het personeel aan de slrafgestichten, ter
bespreking van de vraag, of er nog wel
plaats was voor een afzonderlijke vereeni
ging tot ontwikkeling van het hierbedoelde
personeel, nu de vier vakbonden ten deze
tot een nauwe samenwerking hadden be
sloten.
Deze vraag werd door alle aanwezfgen
ontkennend beantwoord, al beteekende dit
niet. dat laatstbedoelde vereeniging nu zou
moeten worden opgeheven. Dit zal in ieder
geval in eigen kring onder de oogen gezien
moeten worden
Besproken werd een van den directeur
van de School voor Maatschappelijk Werk
te Amsterdam ontvangen uitgewerkt cur
sus-schema. terwijl besloten werd een
audiëntie bij den minister van justitie aan
te vragen, voor de heeren Vermeulen (Chr.
Bond), Haverkorn (R K., id.). Mulder (Neutr.
id.) en Noordhoff (moderne id.)
VAN LEAR BLACK NAAR Z.-APRIKA.
Uit Londen meldt Reuter, dat de heer
Van Lear Black, naar verwacht wordt En
geland op 10 of 11 Mei zal verlaten, om
zich per driemotorig Fokkervliegtuig naar
Zuid Afrika te begeven. De eerste pleister
plaat0 op deze vlucht zal Venetië zijn.
Daarna vliegt hij naar Egypte Ilii wordt
behalve door de vliegers Gevsendorfer en
Scholte vergezeld door een mecanicien en
een bediende.