69s" JAARGANG MAANDAG 5 MAART 1928 OFFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. Burgerlijke Stand v. Leiden. BUITENLAND. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DMSSLAD VOOR LEIOEN EN OMSTREKEN. PHI IS DER ADVERTENTIEN 30 Cts per regel voor advertentien uit Leidep eD plaatsen waar agentschappen ran on» Blad gevestigd aijn Voor alle andere advertentiên 35 Cta per regel Kleine Advertentifn uitsluitend hi) vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT! Voor Leiden per 3 maanden f 2.35. per week 0 18 Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f 2.35 -f- portokosten. Dit nummer bestaat alt DRIE Bladen EERSTE BLAD. KOEPOKINENTING. Burgemeester en Wethouders van Leiden krengen ter algemeene kennis, dat de in richting voor koepokinenting in het Elisa- Ihshol aan de Oude Vest ni Woensdag klaart e.k. tot nadere aankondiging is sloten. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris. Leiden, 5 Maart 1928. 4253 SEMPRE CRESCENDO. Naar wij vernemen koestert H. K. TI Prinses Juliana het voornemen om morgen avond het invitatieconcert van Sempre Crescendo in de Stadsgehoorzaal bij te wo nen. Men zal zich herinneren dat H.K.H. ook het eerste concert van Sempre Cres cendo met haar tegenwoordigheid heeft ver- eeid. ARBEIDER S-MUZIEKVEREENIGING „NIEUW LEVEN". Ter gelegenheid van de viering van het 10-jarig beslaan der Arbeiders-Muziekver- eeoiging „Nieuw-Leven" heeft deze ver- feniring Zaterdagavond in de groote Slads- ehoorzaal een Muziekuitvoering gegeven, e door een ofschoon niet geheel gevulde, )ch goed bezette zaal werd bijgewoond. Om precies acht uur begon het concert iet een pittige marsch, waarbij ook de tam pers zich danig weerden. Onmiddellijk Ldaarna kwam de voorzitter van Nieuw- -even op het podium om een korte rede uit Ie spreken waarbij hij van de geschiedenis der vereeniging gewaagde. Vervolgens nam de voorzitter van de feestcommissie het woord. Hij huldigde de vereeniging in den persoon van haar voor- iller die een e'ere-insigne en bloemen kreeg en ook de. directeur de heer J. Verdoorn moest in de hulde deelen. Ook hij mocht een geschenk in ontvangst nemen, een muziek- tlandaard en bloemen hadden aangeboden frerd Nieuw Leven door de donateurs een hmboermaitrestaf aangeboden en een zil veren lauwerkrans. Daarna kwam de heer Jan Eek mede namens de heer Wakka van fot bestuur der S. D. A. P. en de heeren Van Stralen en De Wolf het bestuur van Nieuw Leven van de hulde van de afd. der S D.A P. {n de L. B. B. getuigen. Met e'enige zeer *aardeerende woorden bood spr. als ge schenk van de S. D. A. P. en de L. B. B. en 'He daarbij aangesloten vakvereenigingen, de Coöp. Vooruit, de ver. De Stem der Volks de Kleine Stem en D. O. S.. eenige instru menten aan. Zoo kreeg Nieuw Leven de be- Kbikking over niet minder dan een nieuwe groote en een kleine "trom. een groote fluit 2 clarinetten. En verder deed de heer Van kk de toezegging dat 6 oud-leden van Jieuw Leven hadden toegezegd de Arbeiders Muziekvereeniging door hun medewerking ^er te komen versterken. Ook de voorz. van den Bond van Arb. Muziekverenigingen spr^k nog en hij bood ?en muzieknummer naar keuze aan even ts de vertegenwoordiger der Arb. Muziek vereniging Kunst en Strijd uit Den Haag. 0e rij van sprekers werd gesloten door n voorz. der Leidsche Poliliemuziekver- ^riging die den voorz. van Nieuw Leven herinneringsmedaille aanbood. De woorden van de sprekers werden tel- jens met luide fanfares en gul applaus uit jfe zaal onderstreept en het was reeds Swart over negen toen met de uilvoering het fraaie en veel afwisseling biedende Pttgramma kon worden begonnen. Het programma bevatte prachtige num- jjtts en alle werken, o.a. hét Largo van Handel en de ouverture d'Or, de fantasie de opera de Klokken van Corneville en me ftp de opera Willem Teil (van Ros- 'Ql' werden uiterst verdienstelijk, beslist U' ten gehoore gebracht. Prachtig klonk ook de solo voor Trom- J* van den heer Guldemond, het kwar tel van de heeren Meyer, de Fey, Brug- aD en Arnoldus en het duo voor clarinet- 'z11 van de gebrs. Burgerjon En het optre- Van hel trio v. d. WoerdBeurse zoo- e V00!> als na de pauze werd natuurlijk een Sro°t succes. Om niet te eken van het bal dat evenals het ge- feest geanimeerd was. fpn waardige herdenking van een ir(hg jubileum geworden. DE TREKVOGELS. de L. HBS. Vereen. ..de y°8e,s" in de kleine stadszaal haar 6e A ornst, die zeer druk bezocht was. j,;tjpm Gven over half acht opende de voor- tj3 l JeD avond waarbij hij een woord van &oof t aan ^en Heer J. Flim. die het toj-j van ^et programma had ver hel Vervolgens werd aangevangen met een paar voordrachten door de heeren Flim, Snijders en Kors, die zeer in den smaak vielen. Daarna volgde een humoristische tooneelslukje ..De rijke Barbier" waarom eveneens flink werd gelachen. Tusschen die en het volgende nummer gaf den heer Christaanse een piano-solo. Hierop volg den nog de twee voornaamste nummers van den avond n.l. het optreden van Prof. Fakir Ben Mohammed Zakkari, die eenige goocheltoeren vertoonde en een der aanwe zigen hypnotiseerde en daarop even geheim zinnig verdween als hij gekomen was. En ten tweede het vertoonen van lantaarn plaatjes uit het 2e H.B.S.-kamp, door den heer Abels, explicatie van den heer Jutte. Ten slotte werd er nog een uurtje ge danst, waarna de voorzitter den avond om kwart over elven sloot. CABARETAVOND TEN BATE VAN HET HERSTELLINGSOORD VOOR ONDERWIJZERS. Lang niet altijd verdient een als cabaret uitvoering aangekondigde avond dien naam inderdaad. Veelal geven de executanten blijk eigen lijk niet te1 weten, wat en hoe een cabaret avond behoort te zijn; er wordt een tooneel slukje opgevoerd, een of andere soliste geeft eenige liederen ten beste, in de entre-acte wordt er gedanst en ziedaar wat men ver staat onder een cabaretavond. De Haagsche Tooneel- en Muziekvereni ging D. T. S. heeft Zaterdagavond in den Foyer der Stads-Gehoorzaal een heusche cabaretuitvoering gegeven; declamaties, voordrachten, liedjes bij de guitaar of met pianobegeleiding, piano- en vioolsoli, en één- acter, een rasc-chie conferencier en tot be sluit een genoeglijk dansje. Daarbij ge voegd, dat het een liefdadigheids-uitvoering was de opbrengst kwam ten bate van het herstellingsoord voor onderwijzers te Lun- teren waar de bezoekers uil den aard der zaak al in een milde stemming komen en men kan zich voorstellen, dat de gezellig heids-barometer hoog heel hoog stond. Laten we hopen, dat het batig saldo daar mede gelijken tred zal houden. Het gebodene stond weliswaar niet op een bijzonder hoog kunstpeil. maar alles werd smakelijk opgedischt; de conferencier Gee Goudsmit kramde de verschillende nummers handig aan elkaar en de talrijke bezoekers en bezoeksters hebben van de eenvoudige kost gesmuld en door spontaan applaus van hun instemming blijk gegeven. Aan de wakkere D T. S.-ers daarvoor onze hulde; ze hebben door een sympathiek doel te steunen zich bij Leidenaars zelf ook sym pathiek gemaakt en gaarne zien we hen dan ook nog eens in de Sleutelstad terug. De avond werd ingeleid met een vlot specchje van den heer Jac. Tjalsma. die allen namens de Leidsche Commissie' van den Ned. Bond van t Onderwijzers hartelijk welkom heette en in het bijzonder een woord van dank richtte tot D. T. S.. wiens roem tot in Leiden was doorgedrongen en dat onmiddellijk bereid werd gevonden voor dezen avond zijn medewerking te verlepnen. Dank bracht spr. ook aan de vele Leidsche firma's, die fraaie geschenken beschikbaar stelden voor de tombola en andere attracties en hij eindigde met den wensch uit te spreken, dat de aanwezige onderwijzers en onderwijzeressen, welke nog niet bij den Bond zijn aangesloten uit dezen avond de leering zouden trekken, dat zij thuis behoo- ren in de organisatie, welke dit feestavondje in elkaar zette. Daarna was het woord aan D. T. S.. dat tot over elven de aanwezigen prettig bezig hield. terwijl een bal dezen aardigen en nuttigen avond besloot. VERMIST. Een vijfjarig Hongaarsch meisje, Emma NoszAl. afkomstig uit een dorp nabij Buda pest, vertrok in het begin van de vorige week met een transport Hongaarsche kin deren die hier sedert langer of korter tijd hij pleegouders waren ondergebracht, terug naar haar vaderland. Zij ging mee met een trein met kinderen die hier en in Delft hadden gelogeerd. Emma N. die in Delft had gelogeerd bij de familie B. was zoo zeer aan haar pleeg ouders gehecht dat het kind voor haar ver trek verklaarde terug te zullen komen en niet naar Hongarije te gaan. Niettemin werd zij met de trein mee gestuurd en de leidster onder wier hoede Emma Nosz&I reisde meent zeker te weten haar in Utrecht nog te hebben gezien. Bij aankomst van den trein te Budapest bleek het kind evenwel zoek te zijn. Haar ouders die haar kwamen afhalen moesten zonder Emma naar hun dorp terugkeeren en zij maakten zich begrijpelijkerwijs niet weinig ongerust over het lot van het kind. Onmiddellijk stelde de politie te Buda pest zich in verbinding met de politie te Leiden an deze onderzocht op haar beurt langs de geheele route die de trein door ons land heeft gevolgd Rotterdam Gouda Utrecht Zevenaar of men ergens het kind had gezien Dit onderzoek duurt nog voort, doch was tot nu toe vruchteloos. De alhier tot 9emi-arts bevorderde heeren J. D. Lebret en J. J. M. van Winkel zijn bestemd tot reserve-officier van ge zondheid bij het leger hier te lande. Een, voor den Zondagavond, talrijk publiek heeft gisteravond in den Leidschen Schouwburg de opvoering bijgewoond van „Blanke Ballast" door het Nieuwe Noder- landsche Tooneel" en daarbij in ruime mate genoten van stuk en spel. Er is na ieder bedrijf zeer warm geapplaudisseerd. Het was een goede avond 1 De tooneelclub der Leidsche Groningera nam Zaterdag deel aan een wedstrijd in één-acters te Haarlem, uitgeschreven dooi „Gruno", aldaar. Aan den heer J. van Kluyver viel de publieke prjjs voor het beste spel van alle deelnemers ten deel, een fraai kunstwcvan den beeldhouwer-model leur De Vogel. Gistermiddag omstreeks twee uur ont stond brand in den motor van een auto van do firma D. aan de Binnenvestgracht. De auto, die in een garage stond, werd daar ijlings uitgehaald en garage-personeel heeft daarop den brand gebluscht. De wagen was evenwel zwaar beschadigd. Zaterdagav. omstreeks half 9 brak een schoorsteenbrandje uit ten huize van den slager V., aan de Haarlemmerstraat 13. De brandweer, die spoedig met groot ma teriaal ter plaatse verscheen, kon door snel handelend optreden uitbreiding van het brandje voorkomen. De schade is nihil. Gisteravond werd mej. L. door haai schoonzuster, mej. V., die in drift handelde, zoodanig tegen den grond geslagen, dat zjj bloedend neerviel. De E.H.D. verbond hei slachtoffer ter plaatse van de ruzie, in de woning aan de Parkstraat. In de Stedelijke Werkinrichting zijn opgenomen; Datum Dagen Volw. pers. kinderen tot. 27 Febr. Maandag 42 1 43 28 Febr. Dinsdag 44 1 45 29 Febr. Woensdag 39 1 40 1 Maart Donderdag 43 1 44 2 Maart Vrijdag 41 1 42 3 Maart Zaterdag 41 1 42 250 ONDERTROUWD: P. J. A. Voorzaat, jm. 27 j. cn J. Krook, jd. 31 J. Koortman, jm. 23 j. en M. Mcijers, jd. 18 j. B. v. Tol. jm. 25 j. en P. Koppeschaar. jd. 17 j. A. Bavelaar. 23 j. en F. J. Haverkamp, jd. 22 j. D. v. d. Linden, jm. 23 j. en M. J. v. d. Berg, jd. 21 J. Kloos, jm. 22 j. en G. Leugering, jd. 18 j. A. de Roo, jm. 24 j en E. Parten- heimer, jd. 27 j. M. de Tombe jm. 35 j. en M. C. Verra. gesch. 33 j. J. Rietbergen jm. 26 j. en W. Ondshuorn, jd. 22 j. H. H. Botrendonk, jm. 33 j. en M. A. Wage- mans, jd.. 26 j. G. Nas. jm. 24 j. en J. C. Slegtenhorst. jd. 22 j. W. Rijnsburger, jm.. 22 j. en E. v. Gijzen, jd. 19 j. DE ALGEMEENE TOESTAND. Beden komt de Volkenbonds raad bijeen belangrijke be sprekingen daarnevens De Tan gei-overeenkomst. Heden komt de Voikenbondsraaa weer bij een en dientengevolge zjjn gistere* aile „grootheden" der buiienlandsche poitiek te Genève. gearriveerd. Het leit, dat sir Austen Chamberlain vergezeld wordt door sir Ronald Macbinden, den nieuwen permanenten onderstaatssecre taris van Buitenlandsche Zaken, Briand door den secretaris-generaal van den tjuai d'Orsay, Philippe Berthe.ot, en Stresemann door den onderstaatssecretaris van Buiteni. Zaken, Von Schubert, wordt in diplomatieke kringen hier door verklaard, dat naast de werkzaamheden van den Volkenbondsraad ook belangrijke besprekingen over vraagstukken op het ge bied der Ëuropeesche politiek zulieu p.aats hebben. Zoo zul.en Duitsch-Fransche bespre kingen gevoerd worden over de kwestie der ontruiming van het Rijnland, terwijl de Tanger-kwestie, de terugkeer van Spanje tot actieve deelneming aan bet Volkenbonds- werk en de situatie in sovjet-Rusland aan korte gedachtenwisselingen onderworpen zul len worden. Van de problemen, welke rechtstreeks den Volkenbond aangaan, is het onderzoek in Hongarjje naar de affaire der gesmokkelde machinegeweren te Szent-Gotthard wei net belangrijkste. Men gelooft, dat 6ir Austen Chamberlain in deze aangelegenheid tot rap porteur bjj den bondsraad zal worden be noemd. De ministers van Buiteni. Zaken van Roemenië, Tsjecho-Slowakjje en Joego-Slaviö hebben reeds een gezamenlijke bespreking gehouden over den politieken toestand. Zij 256 kwamen tot overeenstemming omtrent de te volgen gedragslijn in zake de van actueel belang zijnde vraagstukken en constateer den opnieuw, dat hun vraagstuk te dien aan zien volkomen identiek is. De Joego-Slavische minister van Buiteni Zaken zeide tot een vertegenwoordiger van Havas, dat te Boekarest van einde Mei tot begin Juni een bijeenkomst der Kleine En tente zal plaats hebben. Hg ontkende, dat er verband zou bestaan tusschen zjjn ver blijf te Genève en de kwestie der gesmok kelde machinegeweren, want, zoo zeide hij, wij beschouwen deze kwestie als van alge meen belang en niet slechts van belang voor de Kleine Entente. Wij hebben haar ter sprake gebracht, omdat dit krachtens het Volkenbondsreglement door iemand dien- do te geschieden. Titulesou, die namens de Kleine Entente in den Bondsraad het woord zal voeren, zal daar niet spreken als be schuldiger, doch eenvoudig als lid van den Bondsraad. Verder wordt vermoed, dat de Poolsch- Lithausche verhouding, hoewel het niet offi cieel op de agenda vermeld staat, toch in besprekingen tusschen Zaleski en de ministers der groote mogendheden ter sprake zal worden gebracht. Aan Poolsche zijde voorziet men, dat de directe onderhandelingen voorloopig zullen worden uitgesteld, daar men in Polen weinig is ingenomen met Koningsbergen als plaats voor besprekingen. Als bemiddelaar tusschen Lithauen en Po len wordt de Belgische minister van buiten landsche zaken genoemd, die een goed kenner is van Lithauen. Briand, de Fransche minister, heeft Zater dag, voor zijn vertrek naar Genève, drie verdragen geteckend. Ten eerste het verdrag met Zwitserland betreffende de grenszone, ten tweede het Fransch-Zweedsch arbitrage- en vriendschapsverdrag. Het belangrijkste was echter de onder- teekening van de overeenkomst betreffende de wijziging van het Tangerstatuut van 1920, welke door Briand en den Spaanschen gezant geschiedde. Volgens de thans getroffen overeenkomst zal in de stedelijke zone het internationale bestuur gehandhaafd blijven. Volgens het statuut van 1928 is voor zes jaar tot be stuurder een Franschman benoemd, terwij. er twee plaatsvervangende bestuurders, een Spanjaard en een Engelschman, zjjn. De be velhebber over de gendarmerie, die tot nu toe een Belg was, zal echter in de toekomst door een Spanjaard worden vervangen. Volgens een bericht uit Madrid heeft Primo de Rivera verklaard, dat hij voldaan is over de concessies, welke Frankrijk gedaan heeft ten opzichte van het verlangen van Spanje om een grooter aandeel in het bestuui over Tanger te hebben. Het oogenblik is echter nog niet gekomen, om het Tanger- vraagstuk in zijn geheelen omvang aan de orde te stellen. Briand ontving later nog den Spaanschen gezant tegelijk met Chamberlain. Er ver luidt, dat de Spaansche gezant met Cham berlain sprak over de voorwaarden, waarop ook Engeland de overeenkomst inzake Tanger kan ratifieeeren. Tevens zou de terugkeer van Spanje in den Volkenbond besproken worden. DUITSCHLAND. Het naar hnis gaan van den Rijksdag De arbeids conflicten. Het is thans zeker, dat de Rijksdag uiter- 31 Maart a.s. zijn werkzaamheden zal ten einde voeren en worden ontbonden. Bet senioren-convent van den Rijksdag heel» besloten de noodige maatregelen in dezen zin te treffen. Een door de soc.-dem. in den Rijksdag voorgestelde opheffing der invoerrechten op veevoeder werd verworpen met 203 tegen 157 stemmen. Een motie van wantrouwe» der communisten tegen den minister van volksvoeding werd verworpen met de stem men der voorstellers alleen voer. In Berlijn zijn Zaterdag reeds vele groote metaalbedrijven stop gezet, tengevolge van de staking der instrumentmakers, heden vol gen er nog een paar en morgen de rest. Deze stopzetting is geen uitsluiting, doch slechts het noodzakelijk gevolg van de tak- tiek der vakvereenigingc-n. juist de werktuig makers het werk te doen neerleggen. Het kan thans nog niet worden overzien, voor hoeveel arbeiders er met ingang van heden, morgen geen wc-Tk meer zal zijn. Voorloopig zal hun aantal vermoedelijk ongeveer 40.000 bedragen. De staking in de Saksische metaal industrie i9 daarentegen door een overeen komst beëindigd. De partijen hebben, hoe wel zij beide zich hun reehtsstandpunt voor behouden een voorloopige regeling getroffen die geldigheid heeft tot de definitieve be slissing van den Rijksarbeidsraad gevallen zal zijn. De vakvereenigingen der spoorwegarbei ders hebben, zooals men weet, de loonover- eenkomst tegen 31 Maart opgezegd. Zij BINNENLAND. D:j kunstenaar Jan Toorop is overleden (Kunst, 3e Blad). Verduistering van f 150.000 te Rotterdam (Gemengd, 2e Blad). Brntale inbraak te Amsterdam (Gemengd, 2e Blad). De „Schnttevaer" zonder radio-installatie (Gemengd, 2e Blad). Vechtpartij met doodelijken afloop te Rot terdam (Gemengd, 2e Blad). BUITENLAND. Heden komt de Volkenbondsraad bijeen. Politieke besprekingen daarnevens (Buiteni. Ie Blad). Mnssolini spreekt over de kwestie van Znid-Tirol (Buiteni. en Tel. Ie Blad). Frankrijk en Spanje teekenen het accoord over Tanger (Buiteni., Ie Blad). Ministercrisis in Egypte naar aanleiding van de verwerping van het Engelsch-Egyp- tisch ontwerp-verdrag (Tel. Ie Blad). De eerste verkiezingsuitslagen nit Polen (Telegr., Ie Blad). Nogmaals de Zinojef-brief op het tapijt (Buiteni. en Telegr. Ie Blad). eischen een verhooging van de loonen met 10 pf. per uur; verder verhooging van den toeslag voor overuren en een buitengewone loonsverhooging voor de Oostelijke gewesten. Deze eischen beteekenen een verhooging der jaarlijksche loonuitgaven met 250 millioen Rijksmark. Deze eischen konden door de directie niet aanvaard worden als een ge schikte basis voor onderhandelingen. De eischen zijn te hoog. FRANKRIJK. 22 April verkiezingen. De ministerraad bepaalde den datum voor de verkiezingen definitief op 22 April. ENGELAND. Nog weer de Zinovjef-brief Mijnwerkersstaking. De Zinovjef-brief komt opnieuw geheel op den voorgrond. De vraag, hoe de ..Daily Mail", die destijds den brief publiceerde, in het bezit kwam van een afschrift van den Zinovjef-brief, alvorens deze brief en het protest van den minister van buitenland sche zaken door de regeering waren gepu bliceerd, werd in een langen brief van Sir Thomas Marlowe, den vroegeren hoofd redacteur van de ..Daily Mail" in de ..Ob server" beantwoord. Hij deelt daarin mede, dat hij reeds twee dagen v56r de publicatie van twee oude en vertrouwde vrienden over het bestaan van den brief had verno men. Den volgenden dag ontving hij van twee verschillende zijden een afschrift; de „Daily Mail" heeft hiervoor geen penny uitgegeven. Marlowe deelde tevens mede, dat hij geen relatie onderhield met Gregory. In een rede, welke Mac Donald heeft ge houden, noemde hij de straf, welke den. ambtenaren van het ministerie van buiten landsche zaken is opgelegd, verschrikkelijk streng; hij betoogde evenwel, dat zoo. en niet anders tegen hen kon worden opge treden Voorts herhaalde Mc Donald dat hij den Zinovjef-brief als bedrog beschouwt, waar van een bedriegelijk gebruik is gemaakt. In Northumberland zijn de mijnwerkers in 2 schachten in slaking geeaan wegens de scheidsrechterlijke beslissing, waarbij de loonen met 40 pCt. zijn verlaagd, 't Betreft een 2000 arbeiders. ITATJE. Mnssolini over Znid-Tirol De meening der Weensche peis Begrafenis maarschalk Diaz. Zaterdag heefl Mussolini de met span ning verwachtte rede over Zuid-Tirol gé- houL. ii Dit is de laatste maal. begon hij, dat ik in een rede mijn meening over Zuid Tirol zal zeggen, den volgenden keer zullen daden spreken. Dezo eerste zin werd door de afgevaardigden reeds op

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 1