Hallo Bandoeng
Een persbezoek aan Kootwijk.
68*ie Jaargang
LEID5CH DAGBLAD, Zaterdag 25 Februari 1928
Tweede Blad No. 20845
ONTHULLING VAN DE TELLEGENBANK IN HET PARK SONSBEEK TE ARNHEM. Up onze foto de oflicieale groep v. 1 n. r..
de Burgemeester van Arnhem, Mevr. Te) legen, Mej. Mr. Tellegen, Mevr. Tellegen— Hngenholz, Mej. TeLegen, Mevr. deMoncny.
Geheel rechts de Heer F. J. te Kate, voora. V. V. V.
Links: ALS DE MUZIEK VAN DEN ARBEID ZINGT. Ha!
twee, de sirene van de Philips' fabrieken te Eindhoven kon
digt aan, dat de arbeidstijd aanvangt. De arbeiders stroo
men samen om het werk te hervatten.
OP 80-JARTGEN LEEFTIJD is te Ulmm overleden
Hindrik Scholte, een man van groote beteekenis v.
het onderwijs. Het meest bekend is zijn rekenmetho
de „Hoeveel en Waarom?", welke methode zelfs in
het Maleisch en het Chineesch vertaald is geworden.
DE TE WATER LATING VAN DEN KRUISER „SUSSEX". Te
New Castle is deze kruiser, welke het derde schip is van het
Engelsche vlootprogramma van 1925 te water gelaten,
(Van een bijzonderen medewerker),
„Hallo Bandoenghallo Bandoeng..
Kunt u mij verstaan?
Ja? O, bent u daar mijnheer de Haas?"
Met deze woorden opende gistermiddag
k Koomans in het houten gebouwtje bij
I K°°twijk het kruisgesprek tu9schen Neder-
I 3nd en Nederland&ch Indië in tegenwoor-
I Q-?heid van een dertigtal journalisten, zoo-
^fc' Kier te lande als in de koloniën.
He uitzending te Bandoeng kwam niet
schitterend „door" als veelal het ge-
I a is. doch dit belette niet, dat de jour-
klisten allen op hun beurt ^net bekende
onbekende collega's in Insulinde een
|*esPrek voerden, dat duidelijk overkwam,
j foeien van de Nederlandsche aan de Ne-
I Jh-1ndische pers en omgekeerd
I 'er(len gewisseld en tientallen verzoeken
farn''ieleden of vrienden, die niet te
I \^ü?°eng ^nwezig waren, te groeten
I dt' 0VerSeHracht Daarenboven werden
L'J de technisch aangelegde collega's me
I Va e?ngen K^aan omtrent de ontvangst
I en° ^ar,<loeng-uitzendingen hier te lande
1 een der medewerkers van een radioblad
^ans een a^RPraak *e om
vJ*[ de plaatsing van een artikel van zijn
in een Indisch Radioblad....
Het lijkt zoo eenvoudig, wanneer men
zich in de kleine ruimte, die met een wel
wat wijdschen titel „studio" genoemd wordt,
bevindt en dan spreekt met iemand, die
zich rekening houdende met de moderne
techniek op tien vliegdagen afstand be
vindt Het klinkt zoo gewoon te vernemen,
dat hel te Bandoeng warm is, dat er even
wel niemand uit Batavia gekomen is, om
dat de collega's vandaar hel te Bandoeng
te koud vinden Dan wordt er gelachen
in het „hutje" op de Kootwijksche heide
en wordt verteld, dat „het hier mooi weer
is, doch wel iets kouder, dan te Ban
doeng"
Eenvoudig lijkt het ook nog, wanneer ir
Koomans op populaire wjjze vertelt hoe allee
gegroeid is, hoe de eene moeilijkheid na de
j andere werd overwonnen, waardoor ten slotte
bereikt is, dat dagelijks met Indië gespro
ken wordt. En dit juist vertelde ir.
Koomans is van groot belang. Bandoeng
en Indië vertellen elkaar dagelijks hun er-
varingen, welke wijzigingen aan de ont-
vangst- en zend-inrichtingen zijn aangebracht,
j Voorat den laatste® ttjd zijn deze dagel'vjk-
f sche eesprekken van groot belang gewor
den, doordat de technische leiders in Indik
j eenigen tijd geleden hier te lande zjjn ge
weest en men elkaar hooft leeren kennen.
Men weet thans met wien met spreekt en
De groote hal ta het zendgebouw te Kootwijk.
De heer ir. Koomans, die een belangrijk
aandeel heeft in het tot stand komen ran
den radio-dienst op Indië.
dit persoonlijke contact komt de ontwik
keling van dezen dienst zeer ten goede
Werd de rechtstreeksche nationale radio-
weg voor de wisseling van telegrammen
tusschen Nederland en Nederlandsch Oost-
j Indie reeds den 7den Mei 1923 voor het
openbaar verkeer officieel opengesteld, den
bouw van den telefonie-zender op korte golf
begon eerst in Juni van het vorige jaar
in het laboratorium van de Rijkstelegraaf
te 's-Gravenhage. Midden Juli 1927 werd
alles naar de korte-golf-centxale te Kootwijk
overgebracht voor verderen bouw, in het
bijzonder van de laatste krachttrap, waarvoor
te 's-Gravenhage geen gelegenheid was.
Spoedig daarop werd met de uitzendingen
begonnen. Men was eerst wat bedeesd:
vreesde dat de ontvangst niet goed zou zijn
en sprak daaromgeen Nederlandsch. Een
der bediende®, die geen moderne talen
sprak, bepaalde zich tot het oplezen der
namen van de week: Maandag, Dinsdag,
enz
Op 31 Aug. van het vorige jaar werd
voor de eerste maal aan Indië verzocht
uit te luisteren en toen bleek, dat de ont
vangst aldaar goed was. Bijna twee maanden
later, n.L op 20 Sept., volgde hot eerste
kruisgesprek met Indië. Hierbij werd gebruik
gemaakt van balansen, docb werdon nog
geen „echo-sperrers" toegepast Sinds dien
worden voortdurend verbeteringen aange
bracht en op 7 Deo. volgde de eerste proef-
uitzendmg van persnieuws in samenwerking
met de Persbureau* Aneta en Vai Dias,
terwijl het jaar besloten werd met een
Oudejaarsavond-uitzending.
De grootste moeilijkheid levert thans nog
het zgn. fading-effect op. Ir. Koomans is
thans bezig met anti-fading-proeven De
oplossing van dit vraagstuk zal voor de ont
wikkeling van den draadloos-telefonischen
dienst van groote beteekenis zijn.
De korte golfzender Kootwijk P.C.L.L.
geheeten werkt op een golflengte van
18.07 M. en de uitzendingen hebben plaats
op de gemeenschappelijke daguren in Ne
derland en Nederlandsch Oost-Indië. d w.z.
in de vroege middaguren hier te lande De
zender bestaat uit een stuurzender met twee
De heer T. Witsenburg, beheerder van het
radio-station Kootwijk.
geneutro-dyniseerde versterkertrappen, wel
ke hun anode-energie ontleenen aan 6-fazen
gelijk gerichte draaistroom van de Prov.
Eleclrische Centrale. De gelijkrichters van
