68ste Jaargang
LEI05CH DAGBLAD, Zaterdag 4 Februari 1928
Derde Blad No. 20827
d Buiteni. Weakoverztcnt.
hei(*
BERL1JMSCHE BRIEVEN.
OM DE PETROLEUM.
I
Maarschalk Haig overleden
Slresemann en Eriand
over ontrniming van het
bezette gebied De ge
smokkelde mitrailleurs.
TTeer is een der bekende persoonlijk
beden uit den grooten oorlog heengegaan:
de Engelsche oppei bevelhebber sinds 1915
fir Douglas Haig. Hij was geen beroemde
militaire grootheid, die schitterde door zijn
6uccessen. Hij was een vasthouder, een
doorzetter, vooral waar het verdediging
betreft. Hij had het onverzettelijke van een.
bulldog, het onverschrokkene van een fox-
terrier eD deze beide eigenschappen neb
ben hem in de sloopende oorlogsjaren ge
maakt tot hetgeen hij is geweest in den
loopgraven-oorlog.
Zijn vaderland en Frankrijk en België
sullen hem bij zijn begrafenis nog eens
de bewijzen leveren van hun dankba&r-
Wel toevallig is overigens deze weck ra
hoofdzaak gewijd geweest aan een der na
weeën van den oorlog: het bezette gebied.
Bij de behandeling der Duitsche begrooting
in den Duitschen Rijksdag heeft Strese-
mann op een buitengewoon scherpe wijze
nog eens den eisch herhaald van ontrui
ming van het bezette gebied, zich daarbij
beroepend op steekhoudende motieven.
Kort gezegd, vroeg hij o.a. of Locarno be
stond of dat daaraan geen waarde meer
was te hechten. In het eerste geval was
ontruiming verplichtend, te meer waar En
geland Locarno immers garandeert, in het
tweede was ten aanzien van toenadering
tusschen beide vroegere vijanden feitelijk
niets bereikt.
Behalve in Frankrijk en de Fransche
vasalstaten als Polen is Stresemann's re.de
met genoegen aanvaard; ook in Engeland,
waar men het, eerlijk gezegd, met Strese
mann eens is al durft men dat niet zoo
openlijk te bekennen. In Duitecbknd zelf
vereen igde Stresemann een groote meer
derheid achter zich, die aan herstel der
groote coalitie deed denken. Duitseh-natio.
Dalen en communisten waren in oppositie,
zoodat nogmaals van Centrum-zijde een
uiterst felle aanval ia gedaan op eerstge
noemd en. De bestaande regeeringscoalitio
is wel opgeschreven ten doode
Stresemann heeft zijn rede ongetwijfeld
grootendeels klaar gemaakt voor binnen
landse!) gebruik. Met Rijksdagverkiezingen
in na verschiet he^ft hij een snaar aange
roerd, dde weerklank zal vinden in het
Duitsche volk. In zijn geheel
Streseraan kon en mocht echter niet ver.
vachten, dat zijn rede daadwerkelijk eenig
effect zou 6orteeren. Zij deed nog eens
scherp uitkomen, hoe Duitschland moreei
sterk staat in zijn ontruimingseisch. Voila
tout.
Waar Briand in den Franschen Senaat
ook de buitenlandschp politiek moest be
handelen naar aanleiding van eenig© inter
pellatie©, kon deze de rede van zijn Duit
schen collega niet onopgemerkt voorbij
gaan. En dientengevolge heeft Briand dan
ook gereageerd.
Gezien de positie, waarin de Fransche
leider der buitenlandsche zaken was ge
drongen, heeft hij dat met gToote handig
heid gedaan.
De Duitsche eisch moest hij natuurlijk
afwijzen, gelet op de geestesgesteldheid van
het Fransche volk, dat van een volledige
ontruiming niert; wil weten. Doch dit moest
zoo gebeuren, dat de toenaderingspolitiek
er niet door werd benadeeld en aan den
anderen kant toch oc-k weer zoo, dat de
Fransche communis opinio werd bevredigd.
In beide is Briand met zijn sprekerstalent
geslaagd Tegenover Duitschland heeft hij
een „neen" gesproken op een wijze, die
niets voor de toekomst bederft, tegenover
la France sprak hij een taal, die insloeg.
Voor een neutraal waarnemeT is er, wan
neer men beide redevoeringen naast, elkaar
kgt» geen twijfel, welke aan argumenten
het sterkste is.
Hoofdzaak blijft echter: er is niets be
dorven.
Toch zijn er in Briand's rede een paar
punten, die niet geheel onschuldig zijn. In
de eerste plaats, waaT de Frunsche minis
ter zeide, dat Locarno slechts een belofte
was, geen zekerheid Dat is een uitlating,
die aan de Locarno-waarde danig kan tor
oen, ook al is zij ongetwiifeld door Briand
oiet in dezen geest bedoeld. In de tweede
plaats waar Briand feitelijk voor de ont
ruiming compensatie vroeg van Duitsch-
laiid, b.v. in den vorm van een voortdurend
toezicht in het Rijnland. Onder Volken
bondscontrole zoo noodig. Daarmee wordt
toch van Fransche zijde een eisch gesteld,
dien Duitschland als berustend op geen
enkele bepaling van Vereailler-vredesvcr-
drag of Locarno, niet zal aanvaarden.
In de gegeven omstandigheden is daar
om de uitslag der Fransche en Duitsche
verkiezingen van dit jaar van het aller
hoogste belang. Die in Duitschland is vrij
zeker, zooals gezegd; voor de groote coali
tie wordt als het ware tevoren reeds alle
ruimte gemaakt, die in Frankrijk is minder
zeber Zoo ook daar de uitslag echter uit-
valt ten gunste van continuïteit der hui
dige politiek, dan kan aan de toenaderings.
Politiek naarstig worden voort gearbeid.
De toenadering tusschen Italië en Zuid-
Slavië laat nog veel te wenschen over.
^elfs is de IfaWaansche pers en niet
ronder medeweten der regeering weer
tegonnen met te waarschuwen tegen het
Uid-Slavisch gevaar ln dit verband trekt
f^r de aandacht, hoe Italië Hongarije
Tachtig blijft pr«-«tegeeren en blijkbaar
a'e zeilen bijzet, om Roemenië „los te
wj1611" Kleine Entente. In dat
m e° ®taat o.i dan ook het bezoek, door
1 ulescu, den Roemeenschen minister van
3|tenl«nds( he zaken, aan Rome gebracht
ongetwijfeld mede daaraan is toe te
rijven. dat de Roemeensche nota heel
makker is dan die van Zuid-Slavië en
Tsjecho-Slowakije, hoewel ze alle drie eren
Volkenbondsraad vragen in de Maartzit
ting te behandelen de affaire der smokkel-
mitrailleurs die toch wei voor Hongarije
bestemd schijnen te zijn geweest, naar
meer en meer aan den dag kom/t.
In hoeverre de intusschen weer eens in
getreden kabinetscrisis in Zuid-Slavië van
invloed op de moeili;ke verhoudingen in
Europa's Oosten zal zijn, is nog moeilijk
te voorzien.
RECLAME.
De Medicus erkent, dat
SUPPOSAN
een even eenvoudig »ls
practisch en snel werkend
middel is tegen
HAEMORROIDEN
(AAMBEIEN)
Dooe met •pparnolie. tube en te-
bruiLiaanw. a fl 2.40. de tube Sup-
poïon ralf alléén a fl. 1.10 bij Apoth.
en Drog Brochure» en inl. bi) den
Imp H ten Herkei. Hilvertum.
2171
(Van onzen Correspondent).
Berlin, 29 Januari.
Er zijn voor ons, dagbladschrijvers, wel
eens dagen, dat we ons „voelen", dat we
even middelpunt zijn van dat groote en veel-
7-tjdige leven, hetwelk we van dag tot dag
beschrijven moeten.
In Nederland z\jn zulke gelegenheden
zeker niet overtalrjjk.
Het buitenland beoordeelt ten deele
de positie van een dagbladschrijver anders
en gunstiger dan bg ons. Wat des te ver
wonderlijker is, daar toch ons land ook
internationaal de reputatie geniet (en ver
dient) vrijwel de beste pers van onze goede
oude aarde te hebben.
Maar in Nederland hebben de journalisten
het desondanks nog niet veel verder gebracht
dan eenige maaltijden, waar ministers of
andere hooggeplaatste personen mede aan
zaten en een redevoering hielden.
Zooiets vinden wg, per. menschen, in Ber
lijn, Parijs, Londen of New-York iets zeer
alledaagsch! We hebben onze machtige in
ternationale vereenigingen van wereldpers-
journalisten, en een uitnoodiging onzerzijds
voor zulke gezellige lunche's of avondban
ketten wordt door Staatshoofden en Minister
presidenten gewoonlijk met beide handen aan
gegrepen. Men heeft in Landen als Frankrijk,
Engeland en Duitschland sinds lang ingezien,
dat zonder medewerkisg van de wereldpers
geen internationale politiek meer gemaakt
kar. worden. En V3ak heeft de journalist
in deze wereldcentra wel eens het gevoel,
al te opvallend gevleid en nageloopen te
worden. Wat des te pijnlijker is, waar hg
immers maar al te goed weet, dat het in
verreweg de meeste gevallen niet om zijn
persoon maar om den invloed van zijn blad
gaat.
Intusschen, belangstelling van regee
ringen is altijd beter dan onverschilligheid
of zelfs geringschatting.
En het is aan de Berlijnsche journalisten,
die vaak tegen hun zin jaar-in-jaar-uit met
feestmaaltijden, thee's en andere officieele
en officieuse ontvangsten verwend worden,
minstens éénmaal per jaar zelf als gast-
heeren op te treden.
Zf, doen dat met hun „Verein Berliner
Press©'' op een wijze, die sinds tientallen
van jaren tot een traditie geworden is.
Eina Januari vindt steed3 het „Presse-
ball" plaats.
We hebben het gisteravond en dezen
nacht weer eens meegemaakt. Enik wil
er u toch eens het een en ander van ver
tellen.
„Het bal der pers" i.s d e groot© ge
beurtenis van deze wereldstad.
En toch is aan bals in Berlgn housch
niet het minste gebrek.
Zaterdagsavonds worden vijf maanden lang
minstens vijf groote en eenige tientallen
kleinere openbare bals gegeven. En de
I overige werkdagen is dit aantal nauwelijks
i geringer! Alle groote organisaties hebben
haar dansfeesten, waaraan steeds een tora-
i bola verbonden is, waarvoor vaak hooge
I entreeprijzen verlangd worden en het batig
i saldo meestal voor de ondersteuningsfondsen
I bedoeld is. Ook het aantal zuivere liefdadig-
I heidsbals is waarlijk niet gering. Een van
de meest bezochte is sinds eenige jaren
dat van de „Deutsch-Niederlandische Hilfe"
in het Esplanadehotel, dat onder patronaat
van den Prins der Nederlanden staat, die
vooi die gelegenheid ook steeds naar Ber
lijn pleegt over te komen.
Maar wat zijn die honderden, ja dui
zenden balfeesten in vergelijking met het
„PressebaH"?
Hier is de toegangsprijs niet minder dan
30 Mark! Daar komt dan nog 10 Mark per
persoon voor een plaats aan de soupertafels
bij, minstens nog 20 Mark voor het souper
zelf, de wijn niet meegerekend. En dan
neemt men natuurlijk nog een stuk of wat
loten è- 5 Mark voor de steeds kostelijk
voorziene tombola. Zoodat een bezoeker van
het „PressebaH" voor zich en zijn echt-
genoote alleen reeds een 200 Mark of dik
120 gulden uitgeeft.
Denkt u nu misschien, dat zulke bedragen
den Berlijner afschrikken?
Mis, lezer!
Men moet er zelfs heel vlujj bij zijn, om
nog een toegangskaart machtig te worden.
En aangezien die 7000 kaarten alleen met
introductie van een der leden van de Pers-
vereeniging afgegeven worden, staat bij deze
arme journalisten veertien dagen en nachten
d? telefoon niet meer stil. Het is nu eenmaal
sinds een jaar of veertig mode, zicb op
het „PressebaH" te vertoonen. Men wil
zien, maar vooral gezien worden!
Deze avond is de aangewezen gelegen
heid, als bij onderlinge afspraak, voor alle
mooie, jonge vrouwen van de wereldstad om
de allernieuwste modesnufjes te tooneu. In
de eerste plaats zijn het de actrices, de
opera- en operette-zangeressen, beroemde
danseressen en filmspeelsters, die na het
sluiten der schouwburgen, zalen en cabarets
naar het „PressebaH" rennen om ondanks
do razende volte van 7000 zich verdringende
m6oschen, die door 10 en meer muziek
kapellen in evenzoovele aaneensluitende zaien
in de goede stemming gebracht worden, te
toonen, wat de „groote wereld" in Januari
1928 als nieuwste mode beschouwd.
Hoogste verlangen is, in do kranten den
volgenden dag ook vermeld te worden.
Daarvoor is ook gezorgd.
Bij het binnenkomen moet men al dade
lijk drie verschillende controle's passeeren.
Een van deze ziet na, of men den juisten in
gang gekozen heeft. De tweede controleert
of de dames werkelijk gedécolleteerd, de
heeren werkelijk in rok en niet in smoking
of eenig ander minder plechtig kleeding-
stuk zijn. Wie aan deze voorwaarden niet
voldoet, moet onherroepelijk omkeerenl De
derde commissie leest de namen op de
kaarten hardop voor. en zoodra er bekenden
bij zijn: ministers, staatssecretarissen,
vreemde gezanten, kunstenaars, beursbe-
roemdheden. hongerspecialisten, sportcori-
pheën, en wie en wat nog meer aan den weg
timmert, worden die namen telefonisch ver
der gegeven naar een kamertje, waar de
heeren reporters voor hun bladen versllag
zitten te pennen.
Natuurlijk werd uw correspondent niet
vergeten:
„Roland!"' klonk het de beroemde
Berlijnsche briefschrijver van Ilollamdsche
bladen!"
Mijn vrouw kreeg er een kleur van.
Uit tegenbeleefdheid kocht ik tien loten
k 5 Mark, waarvan 9 nieten, en een reclame-
boekje voor Sarotti-chocolade.
Binnen was het als alle jaren.
En toch weer nieuw, en frisch, en verras
send.
Het „PressebaH" behoort tot de dansfees
ten, waar niet gedanst wordt. Omdat er een
voudig geen ruimte voor is. In een van de
middenzalen zijn de officieele logo's. Daar
tronen de dames en heeren van het bestuur
met Rijkskanselier Mant, Minister Strese
mann, den Pruisischen Minister-President
Braun, en tal van andere „Stützen der Ge-
sellschaft".
De deelnemers aan het bal hebben nu de
zonderlinge gewoonte, in deze zaal rond te
loopen en dan telkens weer aan de officieeJe
loges voorbij te komen. Daar houden ze dan
een oogenblik halt, sperren oogen en mon
den wijd open, en bestaren die mannen met
wereldreputatie alsof ze wilden vaststellen,
of die nou heu6ch neus en ooren op dezelfde
plaats hebben als andere stervelingen.
Hebben ze tien of twintig maal zoo'n
rondje achter zich, dan verhuizen ze meestal
naar de Tombolazaal.
Daar is inderdaad iets bijzonders te zien.
Een paar duizend prijzen zijn door firma's
geschonken. Werkelijk geschonken! Ook
door beroemde kunstenaars.
Dit jaar was de hoofdprijs een groot schil
derij van Max Liebermann.
Maar er waren ook auto's, pelsmantels,
echte paarlen colliers en briljanten, dames-
costuums, honderden schilderijen en etsen,
boeken, parfums en alles wat men zich zoo
voor moderne dames en heeren denken kan.
Deze Tombola van het „PressebaH" is
steeds een sensatie.
Een verrassing zijn echter ook de „Da-
men und Herrenspenden". Dit jaar kreeg elk
vrouwelijk bezoeker bij het binnenkomen
chocolade, parfum en boeken; elk heer siga
retten, een almanak en andere fraaiigheden.
Niet weinigen gaan alleen al naar dit bal
om deze kleine geschenken in ontvangst te
nemen, ofschoon ze meestal drie- en meer
malen de waarde daarvan al door hun en-
tréebiljet betaald hebben.
Maar dat wordt dan in de feestvreugde
natuurlijk maar al te graag vergeten.
Men kijkt, en kijkt, tot de oogen uit de
kassen rollen.
Men critseert, en laat aan den lieven me-
demensch geen stuk heel.
Voor de journalisten zelf, die natuurlijk
in de menigte volkomen opgaan, is dit bal
steeds een bron van informaties en een ge
legenheid om de eigen personenkennis nog
weer eens belangrijk te vergrooten.
En toch blijven helaas de meeste dagblad
schrijvers verre.
Redacteuren zijn vaak stille werkers in
binnenkamers, die zich in rok in het volle
feestlicht niet op hun gemak gevoelen. En
toch behoorden ze hier, op dit eene bal per
jaar, waar ze als gastheeren optreden, pre
sent te zijn.
Om vast te stellen, hoe eindeloos veel
ridderorders er in Duitschland op trotsche
mannenborsten pralen, hoe ijdel de mensch-
heid is, en hoe venijnig de vrouw kijken
kan, die zooeven een duplicaat zag voorbij
huppelen van haar nieuwe toilet, waarvan
de modiste haar verzekerd had, dat e^n
tweede exemplaar op aarde niet voorkomt!
ROLAND.
door
FRANCIS DELAISI.
De kranlenpolemiek, welke gevoerd wordt
tusschen het hoofd der Sovjet regeering, Sta
lin, eenerzijds en den directeur generaal der
„Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maat
schappij'' anderzijds, heelt nu aan de gan
'sche wereld onthuld wat slechts weinigen
van den aanvang al hebben bevroed, en in
zekeren zin reeds voorspeld hadden: dat nl
het afbreken der diplomatieke betrekkingen
tusschen Groot Brittannië en de Sovjet
Republiek niet terug te brengen is lot een
spontane beslissing van de Britsehe regee
ring. maar dat daarbij in aanmerking zijp
genomen overheersehende belangen bij pe
troleum, welke daarop invloed hebben ge-
RECLAME.
1-42
oefend, en welke deze beslissing wellicht
hebben gedicteerd.
Na het mislukken van de internationale
economische conferentie te Genua is het
aan de Russen gelukt de oude petroleum-
brocnen weer in gang te brengen, nieuwe
aan te boren en een heel stel pijpleidingen
aao te leggen. De betrekkelijk lagere prijzen
van hun producten maakten het mogelijk
voor Engeische en Fransche mautxhappijen
cm de gezamenlijke petroleum productie aan
te koopen en deze op de markten in het
Westen te verkoopen. Op het eind van 1926
overtrof de uitvoer van Russische petroleum
reeds dien van het ja3r 1913.
Interessant is het om te weten, dat de
voornaamste markt van Russische pstroleum
Engeland was. Onder medewerking van da
„Arcos" en ran enkele Engelsche kapita
listen werd in Engeland een machtige or
ganisatie, de „Russian Oil products" in het
lover, geroepen, die met succes de concur
rentie met de „Angio Persian", da „Sheli"
en de „Koninklijke Nederlandsche" voerde.
Er dreigde een overwicht te komen van
den nieuwen concurrent, dat de oude peiro-
ieum-magnaten zich niet rustig konden laten
welgevallen.
Wanneer de groote petroleum-trusts een
nieuwen concurrent uit den weg willen
ruimen, nemen zij hun toevlucht tot een
methode, welke onfeilbaar leidt tot succes:
zij brengen den prijs der petroleum terug
tot het peil der productie-kosten, en even
tueel nog lager. Dank zij hun geweldige
reserves en hun onuitputtelijk crediet, zijn
zü in staat zelfs groote verliezen gedurende
langen tjjd te dragen. Hun tegenstander,
die niet over zulke bronnen beschikt, is
weldra lamgeslagen. Dan probeeren da
groote trusts hem naar een bankroet te
drijven, of zij koopen vooraf de aandeeien
van zulk een maatschappij op. Zoodra zjj
op die manier wederom de eenige beheer-
schers van de markt zijn geworden, verhoogen
zij do prijzen hunner producten weer belang
rijk, en op deze wijze halen zij de tijdelijk
geleden verliezen gemakkelijk weer in.
Nu was men overeengekomen, dezelfde
tactiek ook tegenover de Russen toe te
passen, fn het begin van 1927 kondigden de
„Koninklijke Nederlandsche", de „Shell" en
de met hen verbonden maatschappijen een
verlaging der prijzen aan. De „Russian Oil
products volgde toen spoedig dit voorbeeld.
Nog eenmaal werd dit spel herhaald. Het
gevolg was tot groote vreugde van de
belanghebbenden bij automobielen een
algemeene daling der prijzen van de ruwe
olie en bij-producten daarvan in Groot-
Brittanniê. Zij, die bij petroieum-aandeelen
geïnteresseerd waren, werden angstig, zoo
dat de aandeelhouders der „Koninklijke
Nederlandsche", beducht voor hun dividen
den, hun aandeeien begonnen te verkoopen.
In het kamp der groote trusts rekende
men er vast op, dat de „Russian Oil pro
ducts" onder de zooeven aangegeven ver
houdingen na korter of langer tijd in elkaar
zou zakken. Men had echter over het hoofd
gezien, dat achter deze R.O.P. de Russische
„Nefl Trust" stond, welke niet gelijk staat I
met een trust in den gewonen zin des
woords. Deze „Neft Trost" is namelijk niets
meer ol minder dan de afstraling ran den
Sovjet-staat zelf; hij heeft n.l. geen divi
denden te betalen, zijn aandeeien worden
aan geen enkele beurs verhandeld, hij be
hoeft derhalve niet bezorgd te wezen, dat
de koersen van zijn aandeeien afbrokkelen
tot een laagte, welke schadelijk kan i.jjn
voor zijn crediet. De Sovjet-staat, welke
alle industrieën controleert, zonder ver
dere moeite in staat, de verliezen bjj een
enkele dezer industrieën te compenseeren
dooi de winsten bij een andere industrie
behaald; ja, ingeval men daarmee nog niet
geholpen was, kan hij een enkelen nood-
lijdenden tak van nijverheid weer gezond
maken door een hoogere belasting. Zulk
eea organisatie is daardoor in staat, aan de
aanvallen van vijandelijke trusts zoo lang
hef hoofd te bieden als het haar belieft
Zj, i? zelfs niet onderworpen aan de wet
ten. welke gelden voor den concurrentie-
strijo tusschen kapita i ti rh georganiseerde
maatschappijen. En d-arin 'igt het grootste
gevaar der bo'sjewDtis-he methode.
De aan de „Koninklijke Nederlandsche"
tcegflunchte slag kwam des te harder aan,
omdat deze maatschappij oneindig belang
rijker Hoeveelheden petroleum naar Enge-
land uitvoerde dan de Russen; hef gevolg
was, dat wanneer deze bij een daling
der prjjzen van een stuiver 50.003 pond
sterling verloren het verlies van de
„Koninklijke Nederlandsche" dan ongeveer
een miliioen bedroeg. De toestand begon
kritiek te worden. Er was geen afdoende
reden voorhanden om de Europeesche maikt
volkomen te sluiten voor de Russische
petroleum.
En nu, juist op het tijdstip, waarop deze
boycot om zoo te zeggen reeds in de lucht
hing, moest sir Henry Doterding ontwaren,
dat de Sovjets van plan waren, in Londen
zelf een orediet van 10 miliioen pond op
te nemen,
Siaiins regeering zou door een zoo hoog
orediet in staat worden gesteld, haar alge
meene positie te bevestigen, haar industrie, n
weder op gang te brengen, en vooral de
de productie van ruwe oiie te bevorderen.
In de voorwaarden van de ieoning toch
was een speciaal crediet bestemd voor aan
schaffing van technisch materiaal, voor bo
ringen, voor het opstellen van boortorens,
tank3 enz. Het toestaan van zulk een leening
op zulk een tijdstip beteekende meer dan
desertie, het was een directe insubordi
natie. Wat echter het ergste zou geweest
zijn: het totstandkomen van de leening,
welke door de Midland-Bank werd genego-
cieerd, zou een niet te heelen breuk hebben
gevormd in de financieels blokkade tegen
Rusland.
Onverwijld moest er dus iets gebeuren om
dit schandaal te voorkomen. Er werd een
perscampagne op touw gezet, welker heftig
heid alleen werd overtroffen door haar
inconsequentie. In één adem werd het bolsje
wisme als een levensgevaar voor de Euro
peesche beschaving gebrandmerkt en lege-
Hjkertijd het in elkaar storten van dit stelsel
binnen een h3lt jaar voorspeld. Het heette,
dat er een dringende behoefte ontstond,
om de betrekkingen met de Sovjet-unie af
te breken en allen uit het land te verbannen,
die tegelijk met de Russische petrolf"3
ook het communisme importeerden.
Helaas ging het Ministerie van BuitdJ.
Zaken op deze plannen niet in. Baldwin,
wiens broeder met da Herriman-groep ver
benden is met een der grootste kapitalisti
sche sovjet-syndicaten in Rusland, kende de
ware plannen van Moskou te goed om zich
op een verkeerden weg te laten lokken,
Oterigens ton men wel vooraf aannemen,
dat de Midland-Bank zich niet met onder
handelingen met Moskou zou hebben in
gelaten zonder voorkennis van het ministerie
van Buitenlandsche Zaken.
Het kwam er dus op aan, een flinken slag
te slaan om minister Chamberlain mee te
sleepen. Op Woensdag den llden Mei 1927
werd op eon bijzondere bijeenkomst in de
llidlana-Bank het besluit betretfende het ver
kenen van het crediet van 10 mil.ioen pond
aan de Sovjets onderteekend. Op den vol
genden dag drong, op bevel van het Minis
terie van Binnenlandsche Zaken, de politie
de bureaux van de „Arcos" binnen en deed
daar huiszoeking. Voordat het nog mogelijk
was geweest de in beslag genomen papieren
grondig en onpartijdig te onderzoeken, trok
de Rothermere-pers op een toon van de
hoogste verontwaardiging tegen de Sovjet-
regeering te veide wegens haar booze plan
nen zjj beschuldigde de Russische regeering
dat zrj, onder misbruik der immuniteit van
haar diplomatieke vertegenwoordigers, 6pion-
neerde en revolutionnaire propaganda voor
de. De overige biaden onder den indruk
van het officieele karakter der huiszoeking
bij de Arcos stemden met dit koor in,
terwijl zjj overtuigd waren op te komen
voor recht en wet. Daar het voor minister
Baldwin uitgesloten scheen, met het oog op
zoo openlijk blijkende vérgaande onrust,
om een door zijn collega-minister getroffen
maatregel te desavoueeren, besloot hij aan
het personeel van het Sovjet-gezantschap
hun passen te geven. Zoo kwam sir Aastin
Chamberlain er toe, voor het Lagerhuis
een politiek te verdedigen, welke oorspron
kelijk niet de zijne was. Hij wees er wel
is waar op, dat een dip'omatieke breuk nog
niet hel afbreken der handelsbetrekkingen
insloot, maar dit was een tjjne nuance,
welke ging boven het begrip van het groote
publiek. Dit beschouwde de schuld van Mos
kou als een vaststaand feit. De indruk, weike
de diplomatieke breuk tusschen Groot-Brit-
tannié en Rusland in de gansche wereid
maakte, was van sensationeelen aard.
Dat het onder zulke omstandigheid niet
kwam tot uitgifte der leeuing, behoeft niet
