68"® JAARGANG DINSDAG 17 JANUARI 1928 No. 20811 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. RECHTZAKEN. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 80 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden f 2.35. per week f 0 18 Buitan Leiden, waar agenten gevestigd rijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 portokosten. Olt nummer bestaat uit 0RIE Bladen EERSTE BLAD. INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN VOOR OPENBARE LAGERE SCHOLEN. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter kennis van belanghebbenden: lo. dat tot het doen inschrijven van leer lingen voor de toelating, met Maart a.s.. tot de openbare lagere scholen op 't Schutters veld, aan de Duivenbodestraat, aan de Haverstraat, aan de Panl Kragerstraat, aan den Znidsinpel, aan de Mednsastraat en aan de Vrouwenkerksteeg, gelegenheid zal wor den gegeven aan die' scholen tot en met 11 Februari e.k. dagelijks, behalve Zondags, van des voormiddags half negen tot negen uur en op Maandag. Dinsdag, Donderdag en Vrijdag bovendien vai\ half twee tot twee uren des namiddags: 2o. dat bij de inschrijving het bewijs van geboorte-inschrijving moet worden vertoond; 3o. dat de kinderen op 1 Maart a.s. den leeftijd van vijf en half jaar moeten hebben bereikt. 985 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRÏJEN, Secretaris. Leiden, den 17en Januari 1928. DRANKWET. Burgemeester en Wethouder van Leiden brengen ter openbare kennis, dat Q. J. Onderwater, te Leiden, een verzoek heeft ingediend ter bekoming van verlof voor den verkoop van alcoholvrijen drank voor ge bruik ter plaatse van verkoop in het perceel Heerengracht No. 43. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRÏJEN. Secretaris. Leiden. 17 Januari 1918 985 JUBILEA- Morgen zal het veertig jaar geleden zijn dat de heer J. van der Blom, thans voor slager bij de Kon. Ned. Grofsmederij al hier in dienst trad. Donderdag hoopt de heer Th. J. de Bol ster den dag te herdenken waarop hij voor veertig jaar. als midsleerling, bij boven genoemde vennootschap in dienst kwam. VEREENIGING „HET KAASMERK". Van ruwe caseïne tot kaasmerk. In ons Blad van gisteravond hebben wij nog het een en ander kunnen mededeelen omtrent doel en werkwijze der vereeniging „Het Kaasmerk". In aansluiting daarop vol gen hieronder nog eenige indrukken, welke wij hebben opgedaan bij het bezoek aan de fabriek dier vereeniging, dat een aantal journalisten gistermorgen op uitnoodiging van het bestuur aan deze inrichting heeft gebracht. En wij zijn ervan overtuigd, dat velen daarvan met belangstelling zullen kennis nemen, omdat primo het aantal belangheb benden in de uitoefening der kaascontrole in de omgeving der Sleutelstad zeer groot is en secundo de fabricatie van kaasmerken een bedrijfstak is, van welks omvang en werkwijze slechts weinigen zich een begrip kunnen vormen. Zelfs meenen we te mogen zeggen, dat er in Leiden talloos velen zijn. die van het bestaan eener kaasmerkenfabriek geheel en al onkundig zijn, laat slaan, dat ze zou den weten, dat deze aan den Roomhurger- weg nabij de Wilhelminabrug gelegen is. Nadat gistermorgen het gezelschap in de directiekamer door den vire-voorzitter. den keer G. Nobel, verwelkomd was en de di recteur. de heer R. de With vervolgens een overzicht had gegeven van den gang van werkzaamheden, noodigde hij ons uit tot het maken van een rondgang door de fabriek Een uit den aard der zaak eenvoudige beschrijving van het bedrijf moge liier Volgen: Van de groote zolderruimte, waar de grondstof, ruwe Fransche handelscaseïne, in groote hoeveelheden ligt opgeslagen, be landt deze door een silo in de molenafdee- line. waar de caseïne tot poeder wordt ge ilen. nadat van te voren de ijzerdeelties er uit zijn verwijderde De fijne caseïne wordt in groote bakken opgevangen en naar fle kokerij gebracht. Gemiddeld worden van 1 K.G. caseïne '40 kaasmerken vervaardigd. In de kokerij wordt het poeder gedurende Jk IV* minuut in water verwarmd, waarna het de ketels als een taaie substantie ver laat. Een wal? plet de taaie massa in een strook ter breedte van fin A 70 c M en ter ®'kle van V» m.M. Nadat deze hand. ge- 'teund door een papieren strook door een A'oogkast is geleid, arriveert hij op een vlak j tafelblad, waaronder twee ventilatoren het drogingsproces nog voortzetten. Aan het einde van de tafel glijdt de 60 c.M breede strook onder de snijmachine door, die het vel in zes reepen van 10 c.M. breedte verdeelt. Deze zes strooken worden door het lokaal geleid naar de zes pons machines, terwijl de randen opnieuw in den ketel verbruikt worden. De ponsmachine ponst niet alleen, maar drukt tegelijk. Ach tereenvolgens wordt op den band het num mer en het cliché afgedrukt. Onmiddellijk daarop worden de perforaties aangebracht en vervolgens het geheele kaasmerk uitge- ponst. Het overblijvende gedeelte van de strook wordt evenals de kleine uitgeslagen cirkeltjes der ponsgaten opnieuw verwerkt, hetgeen daar dit vroeger niet geschiedde, jaarlijks een besparing van duizenden gul dens oplevert. De macht van het kleine De kaasmerken zijn thans gereed, doch moeten eerst nog terdege gedroogd worden. Te dien einde worden ze automatisch tot dusverre geschiedde trouwens de geheele bewerking langs machinalen weg naar een lange droogkast gevoerd, die ze, ten einde omkrullen te voorkomen geklemd tus- schen twee transportbanden, over een af stand van 240 meter doorloopen. Aan het einde der droogkasten zitten de inpaksters. die de kaasmerken in pakjes van honderd bij elkaar voegen, waarna andere meisjes de stapeltjes merken voor zien van een papieren omslag met sluit- etiketten. Vandaar gaan ze naar de voorraadka mers, waar ze droog bewaard worden en ten slotte via de expeditie naar de kaas- controlestations, die ze on hun beurt weer verstrekken aan den handel. Terloops namen we nog even een kijkje in de keurige schaftlokalen voor mannen en vrouwen, in het scheikundig laborato rium, in de expeditieruimte en in de ma- chinewerkplaatsen. alle develiik en prac- tisch ingericht en netjes onderhouden. Tenslotte werd aan de journalisten in café-restaurant ..In den Vergulden Turk" een lunch aangeboden, die zich na onze „kaas-kuur" uitstekend liet genieten. ITALIA A NSr.H VpATTWFNLEVEN. Gisteravond hield de Vereeniging van Huisvrouwen in de groote Nutszaal een openbare vergadering, waarin mej. IJssel- stein een met lichtbeelden verduidelijkte voordracht hield over „Italiaansch Vrouwen leven". Met een welkomstwoord aan de spreekster en aan de aanwezigen, opende de presidente, mevr. Schots—Nueboer, deze vrjj druk bezochte bijeenkomst en gaf het woord aan mej. Van IJsselstein, die als onderwerp voor deze lezing had „Vrouwen leven in Italië". De spreekster voerde ons terug tot ver in het verleden, toen de groote dichter Dante Alighieri in een gedicht een beeld geeft van de vrouwen uit een tijd, die hij eenvoudiger en beter vond dan de vrouw uit eigen tijd. Spr. gaf een schets van de plaats, die de vrouw in de samenleving der middel eeuwen in Itaüë innam, 't Leven was erg primitief. Zij had te zorgen voor de kin deren, zorgen voor het werk en verder te zwijgen. Aan de hand van mooie lan taarnplaatjes kregen wij een beeld van den bouw der huizen, de gebruiken en gewoonten, en de tafelmanieren uit dien tijd. In het Renaissance tijdperk wordt dt vrouw intellectueel gelijk aan den man en de opvoeding gelijkwaardig. Groote luxe in kleeding en huisraad, bediendenpersoneel in dien tijd gaat een contract aan voor 1 of 8 jaarstraf voor verbreking van dit contract is verbanning of gevangenis straf. De vrouwen krijgen meer invloed, er is overdaad in de kunst en de zeden ver slappen. Verder ging de spreekster het Italiaan- sche vrouwenleven na van na de renais sance tot dezen tijd, telkens hetgeen zij mededeelde veraanschouwelijkende door mooie lichtbeelden, terwijl zij herhaaldelijk een parallel trok tusschen het leven del vrouwen daar en in de Germaansche landen Eveneens deed zij dit ten opzichte van de, zeden en gewoonten, de huiselijke gebruiken enz. In de pauze toonde de spreekster een collectie Italiaansche handwerken, Veneti- aansch glas, macaroni en andere uit Italië geïmporteerde goederen, waarvan de aan wezigen eveneens met belangstelling kennis namen. De voorzitster bracht aan het slot dei vergadering onder applaus der aanwezigen de spr. hartelijk dank voor haar van veel studie en onderzoek getuigende voordracht. JAARFEEST TUINIERS- EN BLOEMISTEN- VEREENIGING. Gisteravond vierde in de concertzaal van hotel J'Union" de Tuiniers- en Bloemislen- vereeniging „Door Eendracht Verbonden" haar 38ste jaarfeest. De voorzitter, de heer M Galjaard, opende de bijeenkomst met een kort openings woordje waarin hij met genopgen consla teerde, dal de zaal flink vo! was. Allen werden natuurlijk hartelijk welkom gehee ten In de eerste plaats verwelkomde de voorzitter den heer J. Krieat Jzn., eere-voor- zitter der vereeniging, aan wien tevens dank werd gebracht voor hetgeen deze in het afgeloopen jaar voor de vereeniging had gedaan, vervolgens het bestuur van de Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde, vertegen woordigd door den heer Witte; het bestuur der oud leerlingen van den Tuinbouw- wintercursus, deD voorzitter van de Wo- ninghouwver. „De Eendracht' (wier relaties met de Tuiniers en Bloemisten over de voor- en achtertuintjes loopen) en tenslotte de vereenigingen „Inter Nos" en „Excelsior", welke den avond zouden opluisteren.' Na de gebruikelijke aanbeveling, om de collecte voor schoolkindervoeding tijdens de pauze te gedenken, wenschte de voorzit ter allen veel pleizier, daar voor „elck wal wils" zou worden gegeven. De heer J. Metscher. voorzitter ran de woningbouwver. „De Eendracht" maak'e van de gelegenheid gebruik, om de vereeni ging dank te zeggen voor de medewerking welke de bouwver steeds van de bloemisten heeft mogen ondervinden, wanneer de lee ken op bloemen- en plantengebied bij de vakmenschen om raad kwamen aankloppen. „Laat bloemen uw tolk zijn", dacht de heer Metscher en hij offreerde als huldeblijk een vaas met seringen. Daarna werd begonnen aan het niet over laden. maar gevariërd en met zorg gekozen programma, dat vlot werd uitgevoerd Het bestond uit zangnummers, op uitnemende wijze ten gehoore gebracht door het dubbe mannenkwartet „Inter Nos", uit gym nastiekoefeningen door leden van de Gym nastiek- en Schermver. „Excelsior" en uil luimige en ernstige liedjes van den humo rist J. de Wolf. Het was superieur werk, wat „Inter Nos' ten gehoore bracht en dankbaar applaus klonk na ieder nummer. Wanneer trouwens een moeilijke oefening aan de brug door een der gymnasten kranig was uitgevoerd, had de leider, de heer P. Nievaart (die zelf ook prachtige staaltjes gymnasliek liet zien) evenmin te klagen over gebrek aan waar deering. Hem werd jiamens de Tuiniers- en Blnemistenver. een medaille aangeboden. Dat de humorist op zulk een feestavond veel bijval oogstte, behoeven we nauwelijks te vermelden. Na afloop van het programma gingen de beentjes van den vloer en bleef men nog eenigen lijd gezellig bijeen. FEESTAVOND „DOOR VRIENDSCHAP VERBONDEN". In de geheel gevulde Graanbeurszaal heeft gisteravond de schoenmakersvereeni- ging „Door Vriendschap Verbonden" op luisterrijke wijze haar 45-jarig bestaan ge vierd. De wensch door het bestuur in ons feestartikeltje van gisteravond uitgesproken en door voorzitter Hakkaart in zijn ope ningswoord nader onderstreept, dat de leden aan dezen avond een prettige herinnering zouden mogen bewaren, is in alle opzichten in vervulling gegaan. De eer daarvan komt geheel en al toe aan het gezelschap Hellman en Laman. dat on vermoeibaar den ganschen avond door, de aanwezigen kostelijk heeft geamuseerd met zijn liedjes, voordrachten en blijspelletjes. Het hartelijk applaus en het schaterend ge lach, dat telkenmale door de zaal daverde, was van het succes der optredenden het beste bewijs. Het ware evenwel onbillijk het strijkje, dat zich zoo kranig weerde, niet in deze hulde te laten deelen. Alvorens het meer feestelijke gedeelte van den avond een aanvang nam. hield de voor zitter. de heer P. Hakkaart, een korte feest rede. waarin hij betoogde, dat het verleden van D V. V. alle recht geeft tot feestvieren op den blijden dag van haar negende lustrum. Uitvoerig schetste spr. dan de lot gevallen der vereeniging, waarover men gisteravond reeds heeft kunnen lezen. Alleen de verhoogde leerprijzen werpen ëon schaduw op dezen dag. maar, nadat spr. de noodzakelijkheid daarvan had uit eengezet. sprak hij de hoop uit, dat deze maatregel de feestvreugde niet zou vermo gen te verstoren,. Hierboven schreven we al. dat zulks in derdaad niet het geval is geweest. Er bleef den eeheelen avond een orweweHe stem ming heerschen, welke tijdens het bal eer toe- dan afnam. Besluiten wij met den wensch. dat D.V.V. haar gouden feest onder dezelfde gunstige omstandigheden moge vieren als haar ne gende lustrum. INSTITUUT V. ARB. ONTWIKKELING. Gisteravond sprak voor een volle zaal in het „Volksgebouw" op de Heerengracht de heer K. ter Laan te Zaandam over „Max Havelaar" van Multatuli. De voorzitter der afdeeling de vergade ring opende sprak zijn voldoening over de flinke opkomst uit en heette in het bijzon der den spreker welkom, die in weerwil van zijn drukke werkzaamheden zich da delijk bereid had verklaard om over dit boek een avond te komen spreken. De heer Ter Laan hierop het woord ver krijgende. wees op de groote heleekenis van E D Dekker Hij is niet enkel een koloniaal hervormer geweest maar ook een letterkundig hervormer en een hervormer van de zeden. Spreker schetste daarna kort den levens loop van Dekker om verder stil te staan bij zijn beroemde werk, dat in 1859 onder kommervolle omstandigheden van den schrijver in een maand tijds op een ka mertje van een est$minet te Brussel werd geschreven. De heer Ter Laan wees er op. dat men om het boek goed te begrij pen moet inzien, dat E. D. Dekker, de ad- sistent-resident Havelaar, Multatuli en Sjaalman dezelfde personen zijn. Het boek geeft in romantische vorm de tragedie weer, welke zich met Dekker van 1 Jan.1 April 1856 in Lebak afgespeeld. Bij ver schillende in het boek voorkomende figuren stond de spreker stil en las van de toe spraak tot de hoofden van Lebak een ge deelte voor. De adsistent-resident kreeg bij den resident geen gehoor en evenmii^ bij den gouverneur-generaal. Men meene echter niet, dat zijn optreden tevergeefs is geweest In het regeeringsverslag over 1856, dat men hier ter stede in de Rijksuniversi teitsbibliotheek kan raadplegen, die zich schuldig hadden gemaakt aan knevelarij, zijn ontslagen en dat het inlandsche hoofd, de ergste, is.... berispt Spreker eindigde met te wijzen op de overeenkomst tusschen den strijd die Dek ker streed en de socialistische beweging. Dekker was kinderlijk in zijn opvattingen en een idealist pur-sang. Ook de strijd der socialisten wordt door de heerlijke ide alen gedragen.. Met onverdeelde aandacht werd de spre ker gevolgd en met een dankbaar applaus beloond Van de gelegenheid tot debat of vragen stellen werd geen gebruik gemaakt. De voorzitter dankte den spreker voor zijn leerzaam en boeiend beloog en deelde mede, dat hoogstwaarschijnlijk op 6 Febr. voor het Instituut zal optreden de vroegere wethouder van Amsterdam de heer R de Miranda met het onderwerp: „De gemeente en de volkshuisvesting". Hierop volgde sluiting. LEIDSCHE BELASTINGOPHAALDIENST. Het bestuur van genoemden dienst vestigt er de aandacht op. dat in het reglement de navolgende bepaling is opgenomen, welke 1 Februari 1928 in werking treedt „WanneeT bij de toetreding als lid der vereeniging vervolgingskostpn voor de invor dering van belastingen verschuldigd zijn, moeten deze kosten allereerst worden vol daan". Aan de personen, die het voornemen heb ben om lid van den belastingophaaldienst te worden, wordt in overweging gegeven, zich spoedig daarvoor aan te melden. De 9e afdracht aan het ontvangkantoor der directe belastingen alhier welkp in de vorige week hppft plaals gehad was f 14252 85 Het aantal leden bedraagt thans ruim 2200 De herdenkingsplechtigheid voor prof. J. Th Buys die naar wij eerder meldden op 26 dezer in het Groot-Auditonuro van de Academie zal worden gehouden, zal door prof. D. P. D. Fabius, lid van den Raad van State worden geopend en gesloten. De regeering zal zich bij de herdenkings plechtigheid doen vertegenwoordigen door de ministers mr J. B. Kan en jhr. mr. Bcc- laerts van Blokland. Geslaagd zijn voor het Mercurius-diplo- ma Engelsche handelscorrespondentie mej. J. v d. Kreke en de heer J W. Nagtegaal, alhier. Donderdagavond zal op uilnoodiging van dp Indonesische Studieclub in huize „Feenstra" een voor alle belangslellenden toegankelijke vergadering wordpn gehouden waarin de heeT J van Reede directeur der Hoogerp Marine Kriigsschool een lezing zal houden over de strategische ligging van Indonesië Alhier is opgericht de „Leidsche Nacht-Burgerwacht", een onderneming, die zich ten doel stelt het onderhouden van een gecontroleerde particuliere nachtveilig heidsdienst. De firma D. T. alhier heeft bij de Politie aangifte gedaan van de vermissing van een partijtje soldeer. ïn verband met deze vermissing is aangehouden W. v. L. tegen wien proces-verbaal is opgemaakt. De politie heeft gisteren dood te bed in zijn woning aan de Middelstegracht aan getroffen de 74-jarige J W. Buren hadden sinds eenigen tijd niets meer ge'hoord in de woning en daardoor was het vermoeden gerezen dat de man zou zijn overleden. Het 14-jarige meisje H. S., dat sinds 14 Januari, naar men vermoedde tengevolge van een slecht rapport, uit de ouderlijke woning werd vermist, i3 terecht. Zjj had onder een onjuist voorwendsel de gastvrij heid van familie gevraagd en genoten. BINNENLAND. De heer Fokker krijgt de eeremedaille van „Oost en West". (Binnenl., 2de Blad). De jaarvergadering van den Chr. Zee-< liedenbond. (Binnenland, 2e Blad). Zij, die van ons heen gingen. (Binnen land, 2de Blad). BUITENLAND. Coolidge's rede op het Pan-Amerikaan- sche congres te Havana. (Buitenl. Ie Blad). De besprekingen over de Dnltsche een heid te Berlijn. (Buitenland, 1ste Blad). De verbanning der oppositie in sovjet-Rus land. (Buitenland, lsle Blad). Wij verwijzen naar de publicatie voor de inschrijving van leerlingen voor het Openb. Lager Onderwijs, welke publicatie tengevolge van een misverstand een dag later wordt opgenomen. De Com. van Politie (e Leiden brengt in herinnering de Verordening, regelende het toezicht op in Leiden vertoevende vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat ieder, die een vreemdeling in zijn inrich ting, huis of woning opneemt, binnen 24 uur verplicht is daarvan kennis te geven aan genoemden Comm. van Politie (bureau Vreemdelingen dienst Zonneveldstraat al hier, geopend van 912 uur, van 24 uur en van 79 uur). Door aangifte aan het bureau van de bevolking en den Raad van Arbeid, vervalt bovengenoemde verplich ting niet Verzuim is strafbaar gesteld. Deze bepaling geldt niet alleen voor dienst personeel, doch ook voor logé's enz. Aangehouden is F. K. verdacht van diefstal van een rijwiel, op 21 December van het vorige jaar. Aan de Hoogewoerd 103 heeft de heer J. Th.' Balkesteyn een fraai gesor teerde zaak in ijzerwaren, gereedschappen, huishoudelijke artikelen, tuingereedschap pen enz geopend De winkel is netjes in gericht en men krijgt er gemakkelijk een goed overzicht over de vele groote en kleine artikelen die er te vinden zijn De heer Balkesteyn wil trachten de beste kwaliteit ttgen biiliiken prijs te leveren Zijn zaak op de Hoogewoerd ter hoogte van de h'raaierstraat ziet er keurig uit en wie de ruime étalage beziet zal bemerken dat er veel mooi goed te koop is. In den Leidschen Schouwburg heeft het „Nieuw Rolterda-msch Tooneel" gister avond een tweede opvoering gegeven van het blijspel „De Meneer van 5 uur". Een niet zoo heel talrijk publiek heeft de vlotte vertolking met aandacht gevolgd, daarbij dikwijls hartelijk gelachen en aan het eind zeer warm geapplaudisseerd. Men verzoekt ons de aandacht te wil len vestigen op een advertentie in dit blad, waarin op morgenavond in het Leidsche Volkshuis aan den Apothekersdijk vanwege den Jongelieden Geheel Onthouders Bond een propaganda-feestavond aangekondigd wordt. Ter zake van vernieling van eenige ruiten in een café aan den Zuidsingel, is door de politie aangehouden J. P., wonende alhier. Uit Delft is naar hier overgebracht de minderjarige C. K. Aangehouden is de 14-jarige F B die ten nadeele van een bode een pakje inhou dende rijwielbelastingplaatjeshulzen heeft ontvreemd. Van het Postkantoor is een verkeerd rijwiel medegenomen. Inlichtingen zijn te bekomen bij de Politie. DE MOORD TE HEERLERHEIDE. Levenslang qeëischt De substituut officier van justitie bij de rechtbank te Maastricht eischic heden legen K. de Vries, die op 26 Augustus L Reimers- waal Ie Heerlerheide na herhaalde bedrei gingen met twee revolverschoten doodde, wegens moord met voorbedachte rade le venslange gevangenisstraf,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 1