c
68*ia JAARGANG
ZATERDAG 7 JANUARI 1928
No. 20803
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
80 Cts. per regel voor advertention uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd ztjn Voor alle andere
advertentiên 35 Cts per regel Kleine AdvertmtiPn uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cis. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrerht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANTt
Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per weekƒ018
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit 0RIE Bladen
EERSTE BLAD.
SCHOOL VOOR BUITENGEWOON
LAGER ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
trengen ter algemeene kennis, dal gelegen
heid zal worden gegeven tol het aangeven
van leerlingen voor plaatsing op de School
voor Buitengewoon L. O tot en mei 14 Ja
nuari e.k. op eiken werkdag, des» voormid
dags van 81/» tot 9 uur en op Maandag
Dinsdag. Donderdag en Vrijdag bovendien
des namiddags van l1/* tot 2 uur. bij het
Hoofd der School in het schoolgebouw aan
de Caeciliastraal 65a;
dat voor kinderen, die thans een openbare
lagere school bezoeken, de inschrijving op
de genoemde lijden ook kan plaals hebben
bij het hoofd der school, waar het kind
thans geplaatst is.
A. VAN DE SANDE BAKHITYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 7 Januari 1928.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Overwegende dat het geringe weerstands
vermogen van het wegdek van de hierna
te noemen wegen met het oog op het, ver
keer met zware motorijtuigen het wensrhe-
lijk doet voorkomen om in hel belang van
hunne instandhouding en bruikbaarheid tot
indeeling van die wegen in de 2e klasse, als
bedoeld in artikel 36. lc lid van het Motor
en Rijwielreglemenl over te gaan;
Gelet op artikel 36 van het Motor- en
Rijwielreglement, alsmede op artikel 28 van
de verordening op het Rijden;
HEBBEN BESLOTEN:
in de 2e' klasse in te deelen alle wegen,
geen Rijks- of Provinciale wegen zijnde en
niet gelegen buiten de bebouwde kom der
gemeente voor zoover zij bij de gemeente
in beheer en niet in de 3e klasse ingedeeld
zijn.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden. 7 Januari 1928.
SECRETARIS CURATORIUM
LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
Naar wij vernemen zal Mr. P. J. Iden-
burg, secretaris van burgemeester De
Vlugt van Amsterdam en van het Curato
rium der Universiteit te Amsterdam, be
noemd worden tot secretaris van het Cura
torium van de Universiteit alhier.
MAATSCHAPPIJ DER
NEDERLANDSCHE LETTERKUNDE.
Gisteravond heeft mr. Jaap Kunst te
Leiden een voordracht gehouden onder de
auspiciën van „Letterkunde" over oude cn
nieuwe Indonesische muziek.
Spr. wees er in de eerste plaats op, hoe
de werkelijke, oprechte belangstelling voor
de Indonesische cultuur en de waardeering
voor haar uitingen, met name wayang,
dans, litteratuur, houten ij-, smeed-, batik-
en weefkunst, voor zoover het Nederland
betreft, eigenlijk pas van de laatste 30 of
40 jaren dateert, maar dat de belangstel
ling voor de muziek nóg weer jonger
i3. En het is, volgens spr. geen wonder,
dat men tot haar het laatst den weg vond.
Immers zij is de meest onstoffelijke van
alle kunsten, zij is de innigste en meest
eigen uiting van een volk en daardoor is
er voor iemand van een ander ras cn oen
andere cultuur zeer moeilijk in door te
dringen. Spr. trekt dan een vergelijking
tusschen de Maleische muziek en die van
Europa en bepaalt het standpunt, dat- een
.Westerling gewoonlijk inneemt en dat,
hetwelk hij behoorde in te uemen tegen
over die hem aanvankelijk zoo vreemde
Oostersche muziekwereld Het is niet vol
doende, zijn waardeering te toonen voor
een vreemde toonkunst, door er m vage
termen over te aesthetiseerenzij wil gron.
dig bestudeerd zijn en verdient dat ten
volle, niet alleeD ter wille van haar schoon
heid. maar ook wegens haar ethnologische,
cultuurhistorische en musicologische be
langrijkheid.
In aansluiting hierbij «-aakte 6pr. enkele
veelomvattende, algemeene onderwerpen
aan. als tonaliteit, melodiek. harmoniek,
rhythmiek en toonstelsels, zonder daar
uiteraard diep op in te kunnen gaan. L)aar-
na vertelde hii ziin auditorium een cd an
der over den VorstenlandsrbeD gamelan:
diens samenstelling werd besproken en de
functie van de verschillende instrumenten
in het ensemble Dagegaan. Vervolgens von.
den een paar bijzondere orkestsoorten, de
De 5öomê rJiE*t tob
'eweg^r werrg zoo'k pe
n«et '6h£ip hep3e
'Nlfc JOB I
.A
JO'K CE -pPL/VN'l I
9 HECBE
Ï>AT ^e-LF>
C>e OVERweq
a| aoEoe.
- 'uj<-
HEEFf
-fjee-FT l^oqwyK^CHE" BELÊEF
verschillende compositie vormen en enkele
notatiesystemen een korte behandeling.
Na Midden-Java de Oostelijke resideu-
ties, de Soendalanden en iets van Bali.
Telkens leidde een schoone landschapsfoto
het te behand^'en gebied in en af en toe
werd bij het geprojecteerde orkest een
desbetreffend phonogram ten gehoore ge
bracht.
De Soendasche muziek blijkt zich, ver
geleken bij de hoog-ontwikkeldo Vorsten-
landsche toonkunst, nog in een veelzins
primitief stadium te bevinden de ensembles
zijn klein en bamboe-instrumenten over-
heerschen er nog. Maar juist daarom,
meende spr., was dit West-Javaansche mu
ziek een nadere kennismaking overwaard.
De ten gehoore gebrachte composities
schenen ons minder gestyleerd, dan de,
aan het slot van de voordracht ten beste
gegeven Vorstenlandsche gendings, en daar
door voor ons Europeanen beter aan te
voelen.
De Balische toonkunst daarover werd,
bij gebrek aan tijd, niet veel verteld, maar
des te meer getoond 1 Buitengemeen fraai
versierde gamelaninstrumenten, omvang
rijke orkesten, een enkele paradijsachtige
landschapsfoto, vermochten een sterken in
druk te geven van het nog ongerepte na
tuur- en cultuurschoon van dit, tot voor
kort nog weinig door vreemde invloeden
beroerde, Hindoe-eiland en zijn prachtlie-
vende en begaafde bewoners.
In typische tegenstelling met de Balische
„Hochkultur", daarna nog eenige muziek-
foto's uit de Buitengewesten: Nieuw-Uui-
nea, Borneo, Sumatra.
Na de pauze was het verleden, en wel
de Hindoe-Javaansche periode, onderwerp
van bespreking. Spr. zeide, zijn voordracht
opzettelijk niet chronologisch te hebben
gehouden, omdat hij zijn hoorders liever
eerst met de huidige instrumentale vormen
bekend wilde makeD, voor hij hun de, voor
een onvoorbereid oog wel eens moeilijk te
interpreteeren, Hindoe-Javaansche tempel-
reliefinstrumenten voortzette. Een beknopt
overzicht van de geschiedenis van Java ge
durende dat meer daD lCOO-jarige tijdvak
leidde de bespreking van deze groep pro
jecties in Twee hoofdpunten legden wij bij
ons zeiven vast n.L lo. dat de Hindoe-Jav.
cultuur zich allengs van vrij zuiver Hin
doeïstisch tot een steeds sterker gejavani-
seerd type veranderd heeft en 2o. dat het
meerendeel der op de reliefs afgebeelde
speeltuigen op Achter-Indische en Zuid-
Chineescbe instrumentvormen teruggaat.
Aan het slot van zijn voordracht ^eko
men, liet spr, als gezegd, nog een [aar
zeer schoone opnamen van Vorstenlandsche
gamelancomposities hoorenéén in pélog,
de ander in sléndro, en eindigde, met de
hoop uit te spreken, dat het hem mocht
zijn gelukt, zijn auditorium te overtuigen
van de schoonheid en de cultuurhistorische
belangrijkheid van de Indonesische toon
kunst.
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN
TE LEIDEN.
Het programma 1928 voor de archaeolo-
gische lezingen luidt
17 Jan Dr J H Holwerda. Oudste spo
ren van hel Christendom in ons land.
31 Jan Prof Dr Th Wiegand directeur
v h. Antiquarium in Berlijn, Priene und
Milete.
14 Febr.r Dr. J. H. Holwerda. Trechl,
Doreslad en hel Noorden. j
28 Febr.: Mej. Joh. P. J. Brants, Olympia
en de Olympische spelen.
6 Mrt.: L .Speleers, conservator v. h. Mu9.
du Cinquant, in Brussel, Sumeersche kunst
in Voor-Aziê.
20 Mrt.. Dr. W. D. van Wijngaarden, De
Egyptische stéles als getuigen van het gods
dienstig en fnajtfschappelijk leven van
hun tijd.
3 April: Prof. Jean Capart, direct, v. h.
Mus. du Cinquant in Brussel, SaqqArah.
MAATSCHAPFIJ V. TOONKUNST.
De Maatschappij v. Toonkunst te Leiden
houdt een inschrijving van leerlingen op
Maandag. 9 Januari 1928. de9 namiddags
van 35 uur in het ..Nutsgebouw".
Onderwijs wordt gegeven in: Koor- en
Solozang Melhodisch spreken. Declamatie,
Elementaire Theorie. Piano. Viool. Violoncel,
Elementair onderricht. Theorie en Muziek
geschiedenis: voorts kan worden deelge
nomen aan de Orkestafde-eling
Spreekuren der Direktrice: Maandag,
Dinsdag. Donderdag en Vrijdag van elke
week van 12 uur. aan de Muziekschool.
Het spreekuur van 12 uur op den dag
der inschrijving vervalt.
BIOSCOPEN.
„Twee Menschen!" De reeds maanden
geleden aangekondigde film „De Twee
Menschen", vormt deze week de hoofd
schotel van het programma m het Luxor-
Theater. Deze Fox-film h^eft onze verwach
tingen overtroffen, omdat deze film niet
als zoovele andere als oorlogsfilm wordt
aangeprezen, om daardoor bezoekers te
trekken. „Twee Menschen" is een eenvou-
voudig verhaal van liefde en trouw, maar
dan ook een verhaal, dat weet te boeien
door de poézie, die er zit iD dat droeve
leven, dat zich afspee't in de Parijsche
achterbuurten, waar twee verschoppelingen
der maatschappij elkander vinden en
trouw zweren. Trouw., het allesbeheer-
schende in deze film van romantiek. Trouw
en vertrouwen van twee eenvoudige jonge
menschen, die met aardsche goederen zoo
slecht bedeeld zijn...
Chico, eeü type uit een Parijsche achter
buurt is riool reiniger, doch weinig tevre
den met zijn lot, hij ml in de vrije natuur
werken, hij wil stadsreiniger worden Daar
is zijn geheele streven op gericht, daar
offert hij zelfs voor iD de kerk en als dat
ideaal niet spoedig genoeg verwezenlijkt
is, wordt hij maar liever atheïst Een
eigenaardige opvatting maar niet zoo
kwaad gemeend, zooals zpd goede inborst
al aanstonds laat zien als hij in aannking i
komt met Diane, een meisje dat door haar l
stiefzuster wordt mishandeld. Chico redt
haar daD en neemt haar mee naar zijn
armzalig verblijf zes hr»og) maar... bij de
sterren, in Gods vrije natuur Diane is
daar overgelukkig, ze begint het verwarde
huishouden van den jongen man met zachte
vrouwenhand op te knappen De gevolgen
blijven niet uit, want langzamerhand komt
Chico ondeT de bekoring van het stille,
eenvoudige kind Zij zulleD naar het stad
huis gaan. maar daar komt plotseling al?
een donderslag de oorlogsverklaring Als
eeD der eersten moet Chico vertrekken,
maar zij beloven elkander voor eeuwig
trouw dageluks om 11 uur zulleD ze el
kander in gedachte zien en spreken... De
oorlog woedt in al ziin verschrikking,
maanden en jarenlang Chico doet zijn
plicht op het oorl--gsvr'd Diane iü de mu
nitiefabriek... De oorlog neemt een ©inde.
Allen keeren weer... Ohico is gesneuveld,
aldus deelt men Diane mede, docb zij ge
looft het niet, zij heeft nog pas in gedachte
met hem gesproken... Hij komt terug, blind
weliswaar, doch zijn woord getrouw en
beiden vinden elkander weer...
Een wondere film door het wondere,
sympathieke spel van Janet Gaynor, de
jeugdige film-ster der Fox-fabrieken Haar
spel geeft bezieling di.or de ongekun
steldheid, waarmede zij haar rol zonder
aangeleerde of afgekeken filmtrucjes weet
weer te geven.
Uitnemend heeft Charles FarTell zich als
Chico bij haar weten aan te passen. Hij
is vol jeugd, knap en gevoelig, rijk be
gaafd met geest en humor en door hen
beiden heeft Frank Borzage een bijzondere
vertolking van deze aantrekkelijke geschie
denis weten te geven.
Het voorprogramma bevat o.m. een span
nende opname uit Finland en een geestige
comedie, zoodat het Luxor programma
deze week zeker een bezoek waard is.
In het T r I a n o n-t h e a t e r wordt deze
week een programma vertoond, dal er in
alle opzichlen zijn mag. Dit werd reeds
overduidelijk aangeloond door hel publiek,
dal op den eersten avond reeds in grooten
getale was opgekomen.
Het programma opende met een uitge
breid journal, gebruikelijke moderevue, en
een komische twee-acter. waarna Bart Elfe
rink ten tooneele verscheen
Met een alleraardigst programma hield
dezen zanger conferencier het publiek bezig.
Hij zong aardige, vroolijke liedjes waarbo
het publiek zich zeer gul toonde met ap
plaus. Vooral zijn laatste voordracht eeu
zeer geestige parodie in dans en zang op
de ontwikkeling der dansen, van de oude
wals tol de moderne black-bottom, viel zeer
in den smaak en bij hel veelvuldig applaus
moest hel laatste gedeelte er van wel wor
den herhaald.
Hel hoofdnummer van het programma
was de groote film: ,,La Bnhème", gemaakt
op motieven van hel gelijknamige werk
van Henri Muiger: „Scènes de la vie de
Bohème".
Alleen het feit. dat de hoofdpersonen in
deze film dezelfde zijn als in ,,De Groote
Parade" zijn. waarbij nog komt het talent
volle spel van de actrice Lillian Gish, be
wijst dat deze film boven het gewone genre
uitgaat.
Het is een vlotte en juiste weergave van
het leven van Parijsche kunstenaars, hun
armoede en ontberingen, die nimmer hun
kunslenaarsziel kunnen beïnvloeden en
hun onbezorgdheid in de grootste male-
rieele ellende.
De hoofdrol wordt gespeeld door Lillian
Gish, het borduurslerlje. dal in haar liefde
lot den schrijver Rodolphe (John Gilbert!
subliem spel te aanschouwen geeft. John
Gilbert als de jaloersche minnaar is in
deze film onovertrefbaar.
Hel is een spannende, en prachtig ge
speelde film. die mol het goede bijprogram
ma zeker vee! publiek zal trekken.
Wij twijfelen er geen enkel oogenblik
aan. of de directie van het City-theater
zal deze week veel bezoekers trekken, met
haar attractief en afwisselende programma.
Begonnen wordt met eenige prachtige
natuuropnamen uit Frankrijk en een ko
misch stukje getiteld: „De bovenmeester
van de bewaarschool", waarna de sensatie-
sportfilm: „Stormwind, de koning der ren
baan". Deze film mag genoemd worden om
het uitnemende spel der acteurs, die allen
hun rol prachtig vertolken en waarin veie
spannende momenten voorkomen, waarbij
men zich kostelijk amuseert.
Hel glanspunt van den avond is evenwel
het filmwerk „Maciste in de hel", een
groolsch opgezet sensationeel en fantastisch
filmwerk, waarbij alle medespelenden uit
munten door hun buitengewoon spel. We
zien hier Maciste. de oer-sterke mensch, dia
faalt tegen de geheimzinnige booze geesten,
doch we zien hem ook bijgestaan door
de „Geest van het Goede" triomfee
ren Grazielle, het zachte en onschul
dige meisje, die sympathie opwekt door
haar gevoelvol en ontroerend spel...
Doctor Mox, de afgpzant der onderwereld,
die steeds de bewoners der aarde tot ver
derving tracht le brengen en hen zoodoen
de mede te sleepen naar den onsterfelijken
poel. waar reeds velen die de verleiding
niet konden weerstaanden eeuwigen dood
vonden
Barbariccia, de machtige vrouwelijke de
mon. die de geliefde tracht te worden van
Macisle. eertijds Hercules der aarde....
Zip hier penige trekken uit dit ongeëvenaar
de filmwerk. Hel City-theater doet ver
standig zulkp werken te vertonnen en zal
hiermede een goede reputatie verwerven.
Niel eerder zagen wij een film in dit genre,
die zooveel ontroering geeft en zoo emotie
vol was als deze.
Hel Casriiio-theater eeeff deze weck een
goed programma te genieten. Na het Hol-
fandsch nieuws, waarin het ijsvermaak, maar
ook de nood in hét land van Maas en Waal
in beeld wordt gebracht, komt een dol
komische 6-acter op het doek, getiteld: i
BINNENLAND.
Een enthousiaste ontvangst en huldiging
van de bemanning dei „Alhena", te Rotter
dam. (2de Blad).
De uitvaart van baron Sweerts de Lan.
das Wyborgh, (Binnenland 2e Blad).
Het wanbeleid bij de Teendammer Hypo.
theekbank (Binnenland, 2e Blad).
De gevolgen van den storm; vertraging
in het electrisch treinverkeer; Twente in het
dnister, (Gemengd, le Blad).
BUITENLAND.
Frankrijk beantwoordt de Amerikaansche
vredesvoorstellen. (Buitenland le Blad).
Een interview met Woldemaras dat
zeer somber stemt. (Buitenland, le Blad).
Londen door de Theems onder water ge-
xet (Buitenland, le Blad).
„Verboden te Vrijen", de avonturen van eea
man, die niet gemakkelijk een aardig meisje^
da; hem zoo toeval,ig in de armeD vliegt,
kan voorbjjloopen, doch die dan steeds door
zijn vrouw betrapt wordt. Tenslotte komt zijn
vrouw op het idee om ook te gaan flirten,
teneinde haar man wat degelijker te maken.
Na allerlei amusante verwikkelingen komt
de historie tot een gelukkig einde.
Na de pauze draait als tweede hoofdnam-
mer een drama in 7 acten „De stem in
de fjorden", waarin de lieftallige actrice
Karina Bill op meesterlijke en dikwerf
ontroerende wijze de hoofdrol vervuJL
Het zou ons te ver voeren van dit zeer
goede filmwerk een bespreking te geven,
dccb we mogen vaststellen, dat vertolking
en aankleeding in deze rolprent op hoog
peil staan en een bezoek aan het Casino-
theater overwaard zijn.
VERGIFTIGING.
Gisteren heeft zich hier ter slede een
ernstig geval van vergiftiging voorgedaan,
dat misschien wonder boven wonder goed
zal afloopen.
Mej. A H. had bij een drogist een dosis
Karlsbadzout laten halen en daarvan een
gedeelte ingenomen Kort daarop traden
hevige krampen op en vielen duidelijk ver-,
giftigingsverschijnselen waar te nemen.
Mej. A. H moest ijlings naar het Acad Zie
kenhuis worden overgetrachl waar men
heeft gepoogd haar te genezen.
Het was intusschen door een van politie-
wege ingesteld onderzoek gebleken dal Mej.
A. H Soda was verstrekt in stede van
Karlsbadzout Tevens kwam bij het po
litioneel onderzoek echter vast te staan dat
den Leidschen drogist niet de minste schuld
treft, daar hij de soda had ontvangen van
een grossier uil Haarlem die ze hem in-
plaats van besteld Karlsbadzout had ge
zonden.
NOODWEER.
De hevige stormen, die gistermiddag in
i de stad hebbeD gewoed, hebbeo hier en
daar, uaar te voorzien was, nogal wat schade
aangericht.
Van de rjjwielenloods van Vreemdelingen
verkeer naast de trap aan het Station, kwam
kwait. 's middags om drie uur met donderend
geraas het groote houten bord, waarop de
aanwijzing „Kjjwielbergplaats" met groote
letters staat geschi.derd, naar beneden. Het
dak van de trap over de spoorbaan verloor
heel wat aafaltpapier, waarmede het be
dekt is, en ook de kap over het tweede
perron van het Station waaide hel aafalt
papier af. De ruiten van het serre-restau
rant van „Zomerzorg" hadden het kwaad
te verduren en moesten in allerijl worden
gestul om breken te voorkomen.
Herhaaldelijk werd de politie gewaar
schuwd, dat gevaar voor de voetgangers
bestond door wankele schó Tsteenen of scheu
rende daken. In vele geva.len gaf de politie
deze waarschuwingen door aan de brandweer
en bouwpolitie, die vervolgens een onder
zoek instelden.
Zoo aan de Uiterstegracht 93, een door
den heer R. bewoond perceel, waarvan het
dak gedeeltelijk vernietigd werd. En op
de Hooigracht, waar de politie, gewaar
schuwd door den heer T., een agent plaatste
om de voorbijgangers te waarschuwen voor
hef gevaar van een schoorsteen, die dreigde
on, te waaien. Van het onbewoonde per-
cee1 Oude Kjjn 41a werd een groot raam
uitgerukt en van een huis op nek
van de Doelenstraat bd de l> .,-ht
waaide een schoorsteen gedeelte en
vlogen de steenen meters ver. li ge St.
Junssteeg kwam nog een reclamebu, o van
de firma Splinter .naar beneden en van per-
ceel Langegracht 115 stortte het dak in.
