68ate JAARGANG DONDERDAG 8 DECEMBER 1927 No. 20778 OFFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. LEIDSCHE SCHOUWBURG. GEMENGD NIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: SO Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd rijn Voor alle andere advertentiën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie* 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden 2.86. per week ƒ0.18 Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HAVENGELD. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter kennis van belanghebbenden, dat zij, die het havengeld over 1928 bij wijze van abonnement vooruit willen vol doen zich daartoe, vanaf Maandag 12 De cember a.s„ iederen Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van des voormid dags 10 tot 12 uur en des namiddags van 2tot i'l' uur, ten kantore van den Direc teur van den Markt- en Havendienst (Waag gebouw), kunnen aanmelden. Bij die aanmelding moeten, ten einde te hooge schatting te voorkomen, geldige meet brieven worden getoond. Indien echter een meetbrief reeds eerder is getoond, behoeft hij slechts dan te wor den overgelegd als in den loop van het jaar eene verandering aan het vaartuig heelt plaats gehad, welke op het laadvermogen van invloed is. Voorts vestigen zij er de aandacht op, dat het abonnementsgeld voor vaartuigen, welke zich bij den aanvang van het jaar in de gemeente bevinden, in de eerste helft van Januari 1928 moet zijn voldaan. A. VAN DE SANDE BAKHÜYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 8 December 1927. 2451 NEDERL. INDONESISCH VERBOND VAN JONGEREN-ORGANISATIES. Een Leidsche afdeeling opgericht In een der vertrekken van den Huize Bruyns aan het Rapenburg had gisteravond de oprichtingsvergadering plaats van een Leidsche afdeeling van bovengenoemd ver bond. De voorzitter van het hoofdbestuur, mr. D. J. W. J. Kluiver opende de bijeenkomst met een woord van welkom tot de circa der tig aanwezigen en sprak er zijn groote vol doening over uit, dat zeven van de acht bij het Verbond aangesloten Leidsche vereeni- gingen gehoor hadden gegeven aan de uit- noodiging van het hoofdbestuur om mede te willen werken aan de stichting eener plaat selijke afdeeling. Spr. gaf vervolgens een ^overzicht van het ontstaan en de ontwikkeling van het Ver bond, dat werd opgericht 30 Maart 1926 en dat thans reeds bijna 1000 individueele le den en 18 aangesloten vereenigingen, waar van 8 te Leiden en voorts te Den Haag, Rot terdam, Utrecht, Wageningen en Groningen, terwijl pogingen worden aangewend om ook in Soerakarta tot oprichting eener afdeeling te komen. Pangeran Ario Soerjodinlngrat, broeder van den sultan van Djokjakarta is bescherm heer van het Verbond, terwijl Raden Mas Noto Soeroto het eerevoorzitterschap be kleedt. Doel van het Verbond is toenadering te bewerkstelligen tusschen Oost en West en het tracht dit o.a. te bereiken door het orga- niseeren van Oostersch-Westersche kunst avonden, het houden van lezingen e.d. Een eigen orgaan „Nivio" zal den band onder de leden nader versterken. Daarna had de installatie plaats van het bestuurder afdeeling, dat als volgt werd samengesteld: P Th. J. Feldbrugge. praeses (R.K.S.V. Sint Augustinus); J. J. Kips, vice-praeses (Bond van Leidsche Studenten); J. Goedhart, ab- actis (Indonesische Studieclub)K. Miedema, quaestor (Ned. Bond van a.s. zendelingen); J. E. Hagen (Indologen-Vereeniging); J. Renes (Bond van' Geref. Studenten „Socie- tas Studiosorum Reformatorum") en F. Pel- lenkofft (Indologen Werkgezelschap), com missarissen. Dit bestuur zal nog worden uitgebreid met een Indonesiër en met een lid van een niet bij het Verbond aangesloten vereeniging. Nadat de nieuwgekozen bestuursleden wa ren getooid met de insignia hunner waar digheid en vanwege het afdeelingsbestuur eenige mededeelingen van huishoudelijken aard waren gedaan werd overgegaan tot het benoemen eener commissie van voorbe reiding voor een in Februari a.s. in den Schouwburg of de Gehoorzaal te geven grooten propaganda-feestavond Na vaststel ling van het afdeelingsreglement en rond vraag werd de geanimeerde vergadering, welke ook werd bijgewoond door den vice- voorzitter van het hoofdbestuur. Raden Mas Soeripto, door den praeses gesloten. HET ST.-NICOLAASFEEST DER COMM. VOOR VOLKSBIJEENKOMSTEN. Gistermiddag werd. gelijk in vorige jaren, in de Stadsgehoorzaal het St -Nicolaasfeest der Commissie voor Volksbijeenkomsten ge houden De ruim 700 „kleintjes", die door hunne onderwijzers of onderwijzeressen ©en kaart hadden ontvangen, hebben zich, blijkens hunne uitbundige uitingen, kostelijk geamuseerd en genoten van de hun aange boden versnaperingen Het glanspunt was natuurlijk de oude Sint met zijn zwarten Piet, welke laatste maar met zijn gard be hoefde te zwaaien om een ontzettend gejuich te doen ontstaan. Ook elke plaat van de too verlantaarn werd met een waar gebrul begroet De door een zestal blaas- en slagin strumenten voortgebrachte St. Nicolaas- liederen werden door het zevenhonderdtal eenstemmig medegezongen. Het leest ein digde om circa 4 uur met het zingen der nationale liederen en met het vertoonen der beelden der leden onzer koninklijke familie op het witte doek. Dank zij de leden der Commissie, bijge staan door een staf van onderwijzeressen, verliep alles vlot en ordelijk. Het blijft echter ste'eds te betreuren, dat vele ouders hunne kinderen niet od tijd komen halen en geene duidelijke afspraken maken, zoodat er eens deels een tekort, anderedeels een simplus ontstaat, dat ten slotte met veel moeite weg ge werk moet worden. SINTERKLAAS BIJ „NUT EN VERMAAK". Alvorens de goede Sint onze stad ging ver laten, heeft hij der traditie getrouw, giste renavond een bezoek gebracht bij jong „Nut en Vermaak", dat evenals andere jaren in groot aantal was opgekomen. Er heerschte, zooals altijd, een zeer gezellige stemming in den Foyer der Stadszaal, dank zij de verma kelijkheden, zooals Oud-Hollandsche poppen kast, goochelaar en niet het minst de wel willende medewerking van een aantal le den van „Orpheus". De versnaperingen volgden elkaar snel op, terwijl elkeen bij het naar hui9 gaan boven dien een aardig souvenir had in ontvangst te nemen. De vrijmoedigheid der Jeugd te genover Sinterklaas en Zwarte Piet, schijnt met de jaren toe te nemen; geen spoor van schroom of vrees was zelfs bij de allerklein sten waar te nemen Zij zongen solo's, duo's enz. en gaven blijk waardige werkende le den in spé van „Nut en Vermaak" te zijn. De middag ging snel voorbij en bij het heen gaan zongen allen den goeden Sint een hartelijk vaarwel en tot weerziens toe. Aan het Koninklijk Conservatorium te 's Gravenhage slaagde voor het einddiploma viool onderwijskunst de heer Martien van Schie, alhier. Bij Kon. Besluit is de reserve-eerste- luitenant W. J. de Vriend van het 4de regi ment infanterie alhier, eervol ontslag uit den militairen dienst verleend. Onze stadgenoot T. wonende aan den Oude Singel werd gisteren op het viaduct op de Leidsche straat door een auto aangereden. Per auto werd hij naa'r het Acad Ziekenhuis vervoerd ter behandeling van zijn wonden. LA COMPAGNIE DU VIEUX-COLOMBIER. (PARIJS). „LUlusion", jeu theétral en 5 parties, dont'un prologue et un épilogue, réglé par Jacques Copeau. II faut que l'art dramatique devienne la chose admirable qu'il lui appartient de devenir N'est il un somme l'art unique oü tous les autres vieunent se fondre. puis- qu'il est la parole aussi bien que le silence) l'exprimé, au9si bien que l'inexprimé: le geste, l'üme, la nature? Le théatre atteindra tout de mëme un jour ou l'autre ce degré de perfection totale auquel ii peut prétendre, cette plénitude d'expression qui parait étre son but dernier et l'essence mëme de ces lois Na de voorstelling van LTllusion, gister avond in den Schouwburg door Jacques Copeau's Compagnie du Vieux-Colombier zeggen wij Henry Bataille deze woorden gaarne na. Copeau en zijn Compagnie heb ben ons den dieperen zin van die woorden doen zien en doen voelen. "Wij hebben gezien en beseft en moeten erkennen, dat alles in het niet zinkt voor deze dramatische kunst die zoowel tot uiting komt in het gesproken met hoogere bezieling voorgedragen woord als in het stilzwijgen, in de uitdrukking, de plastiek, het gebaar, de ziel, den aard. Cctte plénitude d'expression,.... tot uiting gekomen in de regie vooral, maar niet minder door de vertolking van alle rollen, door voordracht en door het spel van gebaren, une plénitude d'expression, maar mogelijk meer nog dan dat hebben deze Fransche tooneelisten ons doen genie ten. En hoe kon men dit anders verwach ten van acteurs en actrices die wij gelijk een belijdenis hoorden verkondigen: „que je t'aime mon métier". Het was Suzanne Bing (Célestine) die ons deze woorden toefluisterde toen zij met het symbool van haar kunst, het masker voor het voetlicht trad En zij deed dit op een wijze die ons dé illusie ja meer dan dat. geloof vermocht te schenken, dat haar woorden als trouwens ieder woord dat wij hoorden vrome ernst waren ontsproten aan rijke en onzegbaar elede kunstenaarszielen Het was niet LTllusion als geheel dal ons in de eerste plaats geboeid heeft, en toch zal de herinnering aan dit tooneelspel on- uitwischbaar zijn. Toch zullen wij blijven denken aan den proloog en aan den epiloog zoowel als aan de verschillende bedrijven en de gedachte daaraan zal wondermooi en sprookjesachtig, teer en dierbaar zijn. Wij zullen terugdenken aan dat ontroe rende moment in den proloog, terstond na het levée de rideau waarop de totaal fut- looze en ontmoedigde chef des Comédiens (Copeau) door zijn collega's, die zich rond hem groepeeren, wordt opgèwektde faire renaltre parmi eux la joie de la comé- die. En aan het tooneel eveneens in den proloog, wanneer Petit-Pierre zich komt presenteeren, en aan den aftocht ten slotte van de troep, troupe erranK die van dorp tot dorp zal trekken om comedie te spelen. Zwervende comedianten zonder eenige pretentie, maar plein d'illusion. Ook den toovenaar Alexandre (Copeau) zullen wij ons herinneren als een on vergetelijke figuur die in de induction de oude Beseigne, Pelit-Pierre's radelooze va der als het ware betooverd en aan Petit- Pierre die even later in de gedaante van Calixte ten tooneele verschijnt, zijn opko men zijn debuut tevens waarin hij zichzelf heeft te overwinnen, waarin hij Calixte heeft te zijn en te vergeten, dat hij Petit-Pierre is. Ook dat prachtige moment van beheerscht virtuoos spel heeft diepen indruk op ons gemaakt. Op de geheele zaal, die in ademlooze spanning ieder gebaar, ieder woord van Petit-Pierre-Calixte volgde. Wij zullen ook nimmer kunnen vergeten de bitterheid die Calixte in de eerste acte in zijn woorden wist te leggen toen Melibée hem haar beurs toewierp even nadat Ca lixte die verliefd op haar werd, haar zijn liefde had verklaard. Die luttele woor den,... et elle m'a jeté sa bouTseen de actie van Calixte,.... de hautaine ge baren van de schoon© Melibée, dit alles was onverbeterlijk. En zoo was deze vlekkelooze voorstelling van het onvolprezen tooneelspel rijk aan tal van momenten, waarop wij in vervoe ringen zijn geraakt door het spel en door de regie, door de muzikale aanvullingen en door het effect van de eenvoudige décors. Wij denken aan de oude Célestine, de treffend getypeerde koppelaarster, en aan den ouden Beseigne. die in de tweede inter lude geen illusie meer van realiteit weel te onderscheiden. Aan de derde acte waarin andermaal Célestine op den voorgrond treedt en waarin Mélibée, wier vader Plé- bère een nacht van huis is, Calixte ont moet, en na een misschien even wat on duidelijke verwikkeling met hem in Cé- lestine's woning verdwijnt. In de proloog en de verschillende actes heb ben wij genoten van het bezielde spel en van de knappe vreemde regie die af was tot in de kleinste details en wij waren meer dan voldaan, verrukt toen de epiloog begon. En in de epiloog hebben wij opnieuw met diepe bewondering geluisterd en geke ken, verwerkt, wat ten tooneete zich af speelde. De ontdekking van de comedianten dat Beseigne verdwenen is. En daarop het Wederverschijnen van den ouden man, thans echter ontwaakt uit zijn droom, te ruggekeerd tot de realiteit als hij Petit- Pierre, zijn zoon, als Petit Pierre en nu niet langer als Calixte weerziet. De illusie is ver vlogen en er bestaat voor allen slechts de realiteit. Het terugkeeren tot de realiteit beteekent voor de comedianten het einde van het tooneelspel en wij zien ze dan ook inpakkenhun costume3. hun décors en requisieten, ook'de illusie. De comedianten nemen zingend en opge wekt zooals ze zijn gekomen afscheid van de boerinnetjes De troep gaat verder troupe errante. Ook Mélibée Maar Petil- Pierre gaat een anderen kant op, met Be seigne, zijn vader mee. Ook voor hen.... l'illusion est morte.... en de realiteit van hot dagelijksch leven is prozaisch, wreed soms.. het is immers de realiteit!' Men zal uit hetgeen wij hierboven schre ven hebben kunnen begrijpen dat wij dank baar zijn voor de kunst, de moderne antieke kunst, zooals men die aan den Rive Gauche kan genieten en die Copeau ons gisteren in onzen Schouwburg heft doen proeven. Dankbaar en vol waardeering voor den lei der en alle overige leden van zijn Com pagnie door wier fijn besnaard edel spel van woord en gebaren wij genoten hebben. LTllusion,. die vervloog toen het ap plaus door de zaal daverde en er gehaald werd, vijf. zes maal. en toen bloemen wer den aangeboden, als bij een gewone tooneel- voorslelling. MISDRIJF IN HET SPEL? Het te Rotterdam gevonden lijk. Gisteren heeft de Rotterdamsche politie een uitgebreid onderzoek ingesteld in ver band met de raadselachtige zaak betref fende het lijk van een vrouw, dat in de Waalhaven werd gevonden in een drijvend duivenhok Er zijn foto's van het lijk aan de politieposten gehangen de bladen hebben het signalement verspreid en hierop zijn verscheidene personen op het politiebureau verschenen, die daarna met het lijk zijn geconfronteerd en aan wie eveneens de aan de voorzijde blauwgrijs geschilderde en verder met eenigszins versleten asialt- papier bedekte ruwhouten ki6t, benevens de kleeren, welke op het lijk gevonden zijn, vertoond werden. Geen hunner kon eenige opheldering brengen. De sectie op het lijk is gisteren aange vangen. Omtreirt het voorloopig resultaat waren gisteravond neg geen officieele me dedeelingen te verkrijgen. Wel heeft de politie in den loop van het onderzoek het sterke vermoeden gekregen, dat men hier met misdrijf te doen heeft, al lieten de fei ten zich aanvankelijk zoo aanzien, op het oog vielen geen teekenen van geweldple ging op het lijk waar te nemen dat er sprake kon zijn van een geval, waarbij iemand, om welke reden dan ook, zich van het lijk heeft willen ontdoen. Het onderzoek wordt met ijver voort gezet. DE BHANDWEER RUKTE UIT I Gisteravond, toen een familie in een woning aan den Schiedamschendijk te Rot terdam bijeen zait, rook men opeens een vreemde geur. die opsteeg uit de beneden woning. Oogenblikkelijk werd de brandweer gealarmeerd, zegt de N. R. Crt Zeven spui ten kwamen aangereden en de wakkere gas ten blaakten van lust in het blusschen. Maar het was niet noodig. Uit het onderzoek bleek dat de petroleumlamp in de benedenwoning tijdens afwezigheid van de bewoners was gaan walmen. Een met de teekenen van zijn waardigheid bekleede brandspuitmeester draaide de pit wat lager en de zeven spui ten rukten in INBRAAK IN EEN GARAGE. In den nacht van Dinsdag op Woensdag is ingebroken in een garage van den Wolfs- hoek te Rotterdam. De dieven hebben zich door middel van valsche sleutels toegang verschaft. Er is voor ongeveer f 1000 aan auto-onderdeelen en gereedschap gestolen. INCIDENT IN DEN AMSTERDAMSCHEN RAAD. Wijnkoop tegen den grond gegooid. Het ia gisteravond in den Amsterdam- schen raad tot een incident gekomen, zoo ernstig, als tot dusver in het hoofdstede lijk parlement nog niet is voorgekomen. Tijdens een „mondelinge schermutseling" tusschen den soc.-democraat Gulden en den communist Wijnkoop wond de heer Wou denberg (S D.A.P.) zich zoo hevig op, dat hij zich er toe liet verleiden handgemeen te worden en den heer Wijnkoop tegen den grond te gooien De heer Wijnkoop, ernstig verschrikt door deze handtastelijkheid, verzette zich niet, zoodat gelukkig aan het handgemeen onmiddellijk een einde was gemaakt. Het laat zich echter begrijpen, dat het gebeurde tot een groot tumult in den Raad aanleiding gaf. De Raadsleden groepeerden zich om den heer Woudenbeig en deels om den heor Wijnkoop. Sommige hunner trachtten de beide Raadsleden tot bedaren te brengen. Anderen weer, o.a. de communiste mevr. v. Zelm, en de syndicalist Kitsz, liepen heftig gesticuleerend op den neer Wou denberg toe en uitten door luide protest- kreten als: 't Is een schande, hun veront waardiging. De burgemeester, de heer De Vlugt, schorste intusschen de Raadsvergadering. Terwijl de bezoekers van de publieke tri bune de Raadszaal verlieten, bleven de Raadsleden ra debatteerende groepen bijoen De burgemeester Begaf zich tusschen hen en poogde de heeren Woudenberg en Wijn koop met elkèar te verzoenen. Na enkele oogenblikken, toen ook de pers reeds op het punt stond te vertrekken, was deze poging geslaagd, en reikte de heer Wou denberg den heer Wijnkoop de tand... De vergadering werd daarna heropend, terwijl de heer Woudenberg zijn excuses aanbood. SNOEK EN ZEUG. Een dezer dagen, zoo vertelt de „Msb." waren nabij een boerderij in den Boven kerkerpolder een tweetal Amsterdamsehe gelegenheidsvisschers in een der slooten aldaar aan het „snoeken." De buit was reusachtig. Een 6-tal van deze roofdieren was via de hengels den dood ingegaan. De beesten waren in een z.g gonjezak op een varkenshok gedeponeerd ToeD de ge lukkige hengelaars hun buit na eenigen tijd nog eens wilden bewonderen bleek zoowel zak als visch verdwenen te zijn. Bij onderzoek kwam echter aan het licht dat hier van geen menscbelijken opzet sprake was, doch dat eeD geweldige zeug baar vetheid had verrijkt, door alle snoe ken op te peuzelen en in de spontaniteit, waarmede deze handeling werd verricht, ook nog een gedeelte der gonjezak naar binnen bad gewerkt. HET LUCHTVERKEER OP DE VLIEGVELDEN GEDURENDE DE MAAND NOVEMBER. Schiphol, de luchthaven van Amsterdam, werd gedurende de maancj November H*2? aangedaan door 302 vliegtuigen van het regelmatig burgerluchtverkeer en door 125 BINNENLAND. De minister van waterstaat heeft mede gedeeld, dat met ingang van 1 Februari de verlaging der drnkwerk-posttarieven sal kunnen ingaan. (Tweede Kamer, 3e Blad), Overbrenging van persnienws per radio van Den Haag naar Ned.-Indifl. (Binnen land, 2e Blad). Vergadering van de Centrale Commissie voor Georganiseerd Overleg in ambtenaars- zaken. (Binnenland, 2e Blad). De Jaarvergadering van de „Nationale Bóeren-Onderlinge". (Land- en Tuinbouw. 3e Blad). Een incident in den Amsterdamschen ge meenteraad. (Gemengd, le Blad). Doodeiijk ongeval op een onbewaakten overweg bij Castricum. (Gemend, le Blad). Een kwestie in den Leidschen Voetbal bond; alle wedstrijden voor Zondag alge- last. (Sport, 8e Blad). De ter-aarde-bestelling van het stoffelijk overschot van jhr. Van Vredenburch, (Laatste Berichten, le Blad). Tarifewijziging In het telefoonverkeer tusschen Nederland en België. (Laatste Berichten, le Blad). Misdrijf te Rotterdam; het in de Waal haven gevonden lijk herkend; de dader voortvluchtig. (Gemengd, le Blad en Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Het conflict tusschen Polen en Lithauen in den Volkenbondsraad. Minister Beelaerta tot rapporteur benoemd. (Buitenl., le Blad)! Motie van wantrouwen, door Labour tegen de Engelsche regeering ingediend, verwor pen. (Buitenl., le Blad). De oppositie in Roemenië vereenigt zich!, (Buitenl., le Blad). Een gioot handelshuis te Antwerpen fail liet? (Tel., le Blad). Droevige ongelnkken in Britsch-Indië en Spanje. (Tel., le Blad). militaire vliegtuigen, terwijl één extra vliegtuig het vliegveld bezocht. Verder had er een groot aantal proef- en ondvluchten plaats. Men telde op Schiphol 255 reizigers (tegen 200 in November 1926) en 73 plei- ziervliegers. Waalhaven, het vliegveld van Rotterdam, werd gedurende deze maand aangedaan door 138 verkeersvliegtuigen en 45 militiir© vliegtuigen, terwijl 13 bijzondere vluchten plaats hadden. Het aantal vluchten, uitge voerd door de Rotterdamsche luchtvaart- school bedroeg 177. 960 personen bezoch ten de Waalhaven. DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN. Weer een doodeiijk ongeval. Toen gisteravond de ongeveer 60-jarige vischkooper C. de Vries uit Limmen den. onbewaakten overweg te Bakkum. onder de gemeente Castricum, nabij posthuis No. 45 wilde passeeren, werd hij gegrepen door trein No. 461 richting Alkmaar. V., die op een hondenkar zat, werd dood onder den trein vandaan gehaald, terwijl da hondenkar totaal wera versplinterd en een der honden eveneens werd gedood. Het lijk van den vischkooper werd met denzelfden trein naar Alkmaar vervoerd. EEN VERDACHT ZIEKTEGEVAL. In een gezin aan den Noordelijken Pa rallelweg te Arnhem doet zich vermoede lijk een geval van pokken voor. De Gemeentelijke Geneeskundige Dienst deelt daaromtrent mede, dat tot nu niet i6 gebleken, dat het werkelijk pokken zijn en dat bet ingestelde bacteriologisch on derzoek meer in negatieven rin wijst. In overleg met den inspecteur van de Volks gezondheid kon worden volataan met het gezin in de woning zelf te isoleeren. VAN EEN STEIGER GEVALLEN. Aan de in aanbouw zijnde cementfabriek te St Pieter bij Maastricht, zijn gistermor gen twee werklieden van een stellage ge vallen en met been- en armbreuken naar het gesticht Calvariënberg te Maastricht overgebracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1