68a<* JAARGANG
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1927
No. 20768
EERSTE BLAD.
QFF1CIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
OVERWEG e=c4 If l
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentiên uit LeideD en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. per regel Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT!
Voor Leiden per 8 maanden ƒ2.85. per week ƒ0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd lijn, per week 0.18
Franco per post 2.36 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIJF bladen
benevens de Kindercourant
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden:
Gezien het verzoek van:
a. de N.V. Fabriek van Verduurzaamde
Levensmiddelen v.h L. L. Nieuwenhuizen,
om vergunning tot het uitbreiden van de
fabriek voor verduurzaamde groenten in het
perceel Morschweg No. 60. kadastraal be
kend Gemeente Leiden, Sectie L. Noa 1213.
b. J. A. Speel om vergunning tot het uit
breiden van de broodbakkerij in het perceel
Maarsmanssteeg No 2, kadastraal bekend
Gemeente Leiden, Sectio G No. 164-.
c. de N.V. Boekdrukkerij v.h. L. van Nif-
terik Hzn., om vergunning tot het uitbreiden
van de boekdrukkerij in het perceel Kaiser-
straat No 9 en Kolfmakerssteeg Nis. 1012,
kadastraal bekend Gemeente Leiden, Sectie
F. No. 1277.
Gelet op de arti 6 en 7 der Hinderwet;
Geven kennis aan het oubliek, dat ge
noemde verzoeken met de bijlagen op de
Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
zijn;
alsmede dat op Zaterdag, den 10 December
e.k. des voormiddags te half elf uren op het
Raadhuis, gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen deze verzoeken in te
brengen, terwijl zij er de aandacht op ves
tigen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij,
die niet overeenkomstig art 7 der Hinderwet
voor het gemeentebestuur of een zijner leden
zijn verschenen teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 26 November 1927. 18-16
TENTOONSTELLING DER L. A. F. V.
Lezing van Franz Ziegler over
„Stroomingen ip de Fotografie".
Gisteravond hield de heer Franz Ziegler
uit Den ITaag in de voorzaal van Amicitia
een voordracht met projectie over .Stroo
mingen in de Fotografie". Na het bestuur
der L. k. F. V. met de herdenking van het
vijfjarig bestaan der Fotoclub gelukge-
wenscht te hebben, ving spreker aan met
er op te wijzen, dat wij on deze tentoon
stelling de alleroudste en ook de modernste
foto's vertegenwoordigd zien. Dank zij de
wetenschap zijn er geweldige vorderingen
gemaakt. Van de Daguerreotypen kwam
men tot de natte en de droge platen en ten
slotte tot de filin. Spreker herinnerde aan
hetgeen Kodak voor de amateurs heeft ge
daan door het fotografeeren te vereenvou
digen tot een ,;Druk op den knop en de
rest doen wij". Zoo werden amateurs bij
duizenden gevormd en de vakfotografen
konden van hen leeren, hoe personen en
groepen vrij en natuurlijk waren op te
nemen, hetzij buiten of in eigen interieur.
Wat is de karakteristiek van de foto,
waardoor ze zich van ets of leekening on
derscheidt? Het eigenaardige van de foto
ligt voornamelijk in het groot aantal hatf-
tonen, die door de glanzende papieren en
vooral de kooldruk zoozeer lot hun recht
komen. Het zal een ieder opvallen, dat
deze procedé's op de tentoonstelling niet te
vinden zijn. De kunstfotografen zochten
naar andere middelen en vonden die in de
vrije prooédé's als verf- en gomdruk, waar
bij de halftonen onderdrukt kunnen wor
den. Bij dit zoeken naar middelen om uit
drukking te geven aan hetgeen zij gevoelen,
gaan enkelen als, Quedenfeldt of Berssen-
brugg? wel eens wat te ver. Vooral het on
geschoolde publiek staat hier hoofdschud
dend tegenover. Het gevaar ligt hier, dat
men zich zóó ver van de fotografie verwij
dert, dat men evengoed penseel of krijt Ier
hand kan nemen. Het barakter van foto
verdwijnt en lens en camera zijn eigenlijk
overbodig. Volgens spr. kan men met de
moderne middelen genoeg bereiken, zon
der tot deze uitersten te behoeven over te
gaan. Spr. lichtte dit met een groot aantal
lantaarnplaatjes nader toe. Een warm ap
plaus dankte hem voor zijn boeiende voor
dracht.
Hedenavond vanaf acht uur zullen in de
voorzaal demonstraties gegeven worden van
broomverdruk, vergrooten, het maken van
lantaarnplaatjes en gaslichtafdrukken, voor
ieder, ook niet-bezoeker der tentoonstelling,
vrij toegankelijk.
DIPLOMA GEOEFEND ZWEMMER(STER).
Het diploma der Leidsche Zwemclub (ge
kleed zwemmen 90 M. borst en 30 M. rug)
is in den afgeloopen zomer behaald door de
zwemsters:
Gr. Bruggeman, M. Gaasterland, G. M. v.
Noort, J. D. Thierry, F. Mater, F. H. v.
Noort, H. C. Briejer, N. J. v. Geer, G. Bor-
gerding, R. J. M. Schrijvers, J. A. A. Polder
vaart, M. C. Goddijn, J. C. Borgerding, J. A.
Horning, J. J. P. Zaaijer, M. Garnade, E. II.
W. Bots, A. v. d Meer, H. E. G. Rückert, A.
G. de With, M. N. v. Ingen, H. BeenBral
len, G. A. de With, J. Pas9ierTegelaar, T.
v. Bockel, J. M. v. d. Nat, M. H. Vooys en
J. W. Omtzicht.
En de zwemmers: W. N. Eroekhuizen, H.
L. Welboren, K. Hellman, A. Hansen, H.
Zandbergen, A. den Heyer, J. G. Crabben-
dam, G. C. Verhey v. Wijk, W. Storm v.
Leeuwen, H. Zierfuss, A. J. J. Duindam, P.
J Schrijvers, P. J. v. Zijp, H. A. M. Walen
kamp, J. H. Grosse Stüve, J. W. J. Verhey
v. Wijk, J. II. Eilders,' E. Bosschieter, H. G.
Holtz, P. A. Harleveld en D. J. Chrisliaansc.
HET CONTROLEEREN VAN SNELHEDEN.
De Waltman-Sirkskijker.
Door den heer J. M. Waltman, inspecteur
van politie te Den Haag, is, in samenwer
king met dr. J. F. Sirks, verificateur van
's Rijks Zee-instrumenten, verbonden aan
het Instituut alhier, een kijker ontworpen
en geconstrueerd, die het meten van snel
heden van auto'3 zal moeten vergemakke
lijken.
Een politie-man kan zich langs den kant
van den weg eenigszins verdekt opstellen
om voorbij-redende auto's te controleeren.
Hij doet zijn kijker, die van bescheiden
formaat is en waarvan de prisma's op een
bijzondere wijze zijn vervaardigd, voor het
oog. Naast het beeld van de naderende auto
mobiel. dat rechtstreeks op het objectief ver
schijnt, komt nu het „verschoven beeld"
van dezelfde auto, door het prisma gewor
pen.
De kijkhr is nu zoo geconstrueerd, dat
wanneer het beeld en het verschoven beeld
elkaar raken (de middelpunten der banden)
de auto op een afstand van 130 M. van den
waarnemer is
Op dit moment zet d© waarnemer een
stopwatch, welke aan den kijker is beves
tigd, in werking. Door een revolverschijf om
te draaien worden de twee boven aange
duide prisma's vervangen door twee andere.
Weer let de waarnemer op, wanneer de
twee beelden elkaar raken. Op dat moment
zet hij zijn stop-watch buiten werking. Dan
is de auto nog 30 M. verwijderd. De chrono
meter geeft nu aan in hoeveel seconden de
auto 100 M. afgelegd heeft. Is deze snelheid
grooter dan de maximaal toelaatbare, dan
heeft de politieman nog tijd genoeg om den
overtreder te doen stoppen. Als grondslag
voot de berekening is de spoorwijdte (ai-
stand middelpunten der banden) genomen,
welke men ongeveer aan 90 pCt. der auto's
gegeven heeft (1.4-5 M.)
Om de snelheden van onbekende merken
of van zeer groote of bijzonder kleine wa
gens met dezelfde nauwkeurigheid te kun
nen vaststellen, is een tabel ontworpen,
welke de politieman in dat geval na den
vermoedelijken overtreder te hebben laten
stoppen kan raadplegen.
Het toestel bevat een dagkijker en een
nachtkijker. Met een nachtkijker kan men
bij avond de snelheden conlroleeren. Als
basis heeft men dan de koplichten der
auto's.
Men verwacht ook dat deze kijker eenige
preventieve werking zal hebben.
Men kan snelheden van 1290 K.M. per
uur controleeren. De bediening van den
kijker is eenvoudig.
Inspecteur Waltman heeft met dezen kij
ker een proces-verbaal opgemaakt tegen een
ingenieur, die de snelheidsgrens overtrad.
Deze zaak is dezer dagen voor het Haag-
sche kantongerecht behandeld.
De kantonrechter besliste, dat een deskun
dig onderzoek naar den kijker noodig was.
Als deskundigen werden benoemd de pro
fessoren Keesoiri en de Haas van de Leid
sche universiteit, die als zoodanig beëedigd
werden.
Naar aanleiding van dit rapport zal de
rechter beslissen of de Waltman-Sirkskijker
als wettig bewijsmateriaal geaccepteerd kan
worden.
DE BIOSCOPEN.
Het programma in het Luxor-theater
staat deze week geheel in hel teeken van
de vroolijkheid. Reeds voor de pauze wor
den de lachspieren danig in beweging ge
bracht door de film „Ik ben niet bang".
De dolle geschiedenis van een jongeman,
die niet in een auto kan rijden of hij krijgt
een ongeluk, zoodat hij ten einde raad be
sluit zijn leven lang niet meer in een auto
plaats te nemen.
Maar als z'n aangebedene door een stel
letje schurken per auto ontvoerd wordt, is
hij wel genoodzaakt zijn vrees te overwin
nen en zijn moed wordt beloond. Hij weet
de schurken te achterhalen en zijn aan
staande veilig in de armen van haar vader
enzijn eigen terug te voeren.
Lya en Wolff zorgen daarna op het too-
neel voor de noodige sensationeele ontspan
ning. Hun uitstekende acrobatiek verdient
onze vólle bewondering.
Na de pauze draait ten slotte een verfil
ming van de operette „Die tolle Lola". In
den reeks van operettes, welke door de Ufa
reeds verfilmd werden, neemt „De dolle
Lola" een vooraanstaande plaats in.
De handeling wordt op het witte doek
uitstekend weergegeven; het spel der hoofd
personen, vooral van Lilian Harvey in de
BINNENLAND.
Zilveren jubileum van de aid. Leiden van
den Nederl. Bond van Overheidspersoneel.
(2e Blad).
De algemeens beschouwingen ever da
begrooting van BnitenL Zaken. (Tweede
Kamer, 4e Blad).
Verschenen is het voorloopig verslag over
de Indische begrooting. (Binnenl., 2e Blad).
De vergadering van den Vrifs.-Demoora-
Üschen Bond; de openingsrede van prof.
Kranenburg. (Binnenland, 2e Blad).
De oorrnptie in de gasindustrie. (Binnen*
land, 2e Blad).
Het feest van het Nederlandsch Tractaat-
Genootschap. (Kerk en School, la Blad).
BUITENLAND.
De vroegere Oostenrijksche bondskanse
lier Renner voor aansluiting bi] Dnitach-
land. (Buitenl., Ie Blad).
Een nienw sensatie-bericht hit Roemenifl.
(Buitenl., Ie Blad).
Een Tnrksch-Grleksch
(Buitenl., la Blad).
grensincident
Een Russische nota aan Polen inzake de
dreiging tegen Lithauen. (Buitenl., Ie Blad).
De muiters in da Amerikaansche gevan
genis hebben zich overgegeven. (Buitenl.,
Ie Blad).
hoofdrol, i» van uitnemend gehalte, terwijl
de naam van Eichberg borg staat, dat ook
de regie welverzorgd is.
Er is gisteravond hartelijk gelachen ora
de talrijke komische situaties.
Men kan zich deze week in het Luxor-
theater heel goed vermaken.
De directie van het City-theater blijft op
den goeden weg voortgaan om de bezoekers
steeds een aantrekkelijk programma te bie
den. Ook deze week is zij er weer bijzonder
in geslaagd. Na het wereldnieuws, zooals
roeien, zwemmen, auto-races, vliegen enz.,
wordt begonnen met een klucht in twee ac-
ten „Het Portretje van Nelly". Hierop volgt
de eerste hoofdfilm „Een Reuzen Boy", een
film die zich afspeelt in Californië. Buck
Jones, die in deze film de hoofdrol vervult,
dwingt voor de zooveelste maal onze be
wondering of door zijn bijna ongelooflijke
handigheid, doch bovenal om zijn goed
vlot spel.
Na de pauze krijgen we als tweede hoofd
film „Buiten de Wet", met in de hoofdrol
len Lon Chaney en Priscilla Dean en speelt
zich af in één der Ghineesche wijken te
San Francisco. Nadat gen zekere Madden
onschuldig tot gevangenisstraf veroordeeld
is wegens moord, wordt zijn dochter, Molly,
Foto's van Leiden in vroeger dagen leeres ons wel dat er veel veranderd is in den loop der jaren Zoo laat bovenstaande foto zien, dat de Breestraat wel een geheel
ander aspect heeft gekregen sedert de verdwijning van de gemoedelijke paardentram Maar. rechts houden hebben onze stadgenooten nog niet erg goed geleerd al houdt
men tegenwoordig niet zooals op deze foto van de Breestraat bijna algemeen links! Slechts stadgenooten van middelbaren leeftijd zullen zich het Kort Rapenburg
herinneren zooals het er uitzag toen de Paardensteeg nog bestond. (Foto's afgestaan door de Leidsche Amateur Fotografen Vereeniging).