68'te JAARGANG VRIJDAG 21 OCTOBER 1927 No. 20737 BERICHT. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per weekƒ0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 -f- portokosten. Dit nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. De Kinderkrant zal morgen in- plaats van heden verschijnen. DE DIRECTIE. M. KOERT f Bij een motorongeval om het leven gekomen Hedenmorgen heeft op den Leidschen weg onder de gemeente Voorschoten een zeer ernstig motorongeval plaats gehad, waarbij een bekend stadgenoot, de heer M. Koert, architect, op noodlottige wijze om het leven is gekomen. Wijlen de heer M. Koert De expediteur, de heer J. J. kwam heden morgen, omstreeks half negen, met een vrachtauto achteruit het terrein van den beer D. afrijden, toen uit de richting Leiden de heer Koert per motorrijwiel passeerde. Vermoedelijk heeft de heer Koert de auto niet zien aankomen en zijn vaart met meer kunnen inhouden, zoodat hij tegen de auto aanbotste en van zijn zitplaats in de sloot geslingerd werd, waar hij door den heer J. werd uitgehaald. Dr. M. van der Stoel verleende de eerste geneeskundige hulp aan het slachtoffer, dat behalve een ernstige beenfractuur een zware hersenschudding bekomen had. in hoogst ernstigen toestand werd hij per ziekenauto naar het Academisch Ziekenhuis alhier vervoerd, waar hij korten tjjd na aankomst overleed. De heer Koert laat een vrouw en twee kinderen achter. Met den heer Koert is niet alleen een bekwaam architect heengegaan, maar ook iemand, die door zijn bestuurslidmaatschap van tal van vereenigingen met vele personen in en buiten Leiden in aanraking kwam en rich in dien w\jden kring van kennissen veie vrienden verworven heeft. Martinus Koert werd in 1886 te Middel- harnis geboren; na in Rotterdam zijn op leiding te hebben genoten, vestigde hij zich hier ter stede omstreeks 1910 als architect, als opvolger van den heer Kok. De heer Koert was voorzitter van den Bond van Bouwvakpatroons Leiden en Om streken, bestuurslid van den Ned. Aanne- mersbond afd. Leiden, en bestuurslid van de vereeniging „De Leidsche Ambachts school, waar zjjn rustige, weloverwogen adviezen steeds op hoogen prijs werden ge steld. Ook in het bestuur der 3 October- vereeniging had de heer Koert ritting en wie van nabjj zjjn werkzaamheden in dit bestuur heeft gadegeslagen, beseft, dat ook deze vereeniging in zjjn verscheiden een gevoelig verlies ljjdt. In sportkringen was de heer Koert eveneens een bekende figuur; vooral als zeiler trad hij meermalen op den voorgrond, maar daarnaast maakte hij rich ook jegens de Leidsche Voetbal vereeni ging A.S.C. bijzonder verdienstelijk bij den bonw van een tribune op het terrein dier vereeniging, eenige jaren geleden. Zijn onverwacht verscheiden zal in breeden kring betreurd worden; moge dit de weduwe en zijn twee nog jeugdige kinaeren tot troost strekken. BEGRAFENIS VAN WIJLEN PROP. MR. DR. VAN ROY. In aansluiting op het gisteren door ons vermelde deelen wij omtrent de hulde, ge bracht aan de nagedachtenis van dezen overledene nog het volgende mede: Als eerste spreker trad naar voren prof. bpeleers, oud-reclor-magnificus der Vlaam sche universiteit te Gent, wonende te Eind hoven, die in herinnering bracht, dat reeds verscheidene voormannen der Vlaamsche beweging sinds November 1918. toen uit Vlaanderen zoovelen den gastvrijen Neder- landschen bodem betraden, zijn gestorven, t.w. prof. Huybrechts, Jabri, Reynaert. prof. Meert, dr. Depla, mr. Josson, e.a. en in Vlaanderen zelf Rudesheim, prof. de Bruy- ker en prof. Dossel. Spr. zeide, dat prof. Van Roy reeds in de vooroorlogsche Vlaamsche beweging een be langrijke rol speelde; als een ultra-radikaal Viaamsch-gezinde stond Van Roy al spoe dig gebrandmerkt. Dit bracht hem vele vrienden, maar ook verwoede vijanden. Van Roy was mede-oprichter van het Vlaamsche Blok. Toen tijdens de Duitsche bezetting in 1916 de vervlaamsching der hoogeschool van Gent werd aanvaard, werd Van Roy belast met het opstellen van het manifest aan het Vlaamsche volk, welk ma nifest een historisch document van groote waarde is geworden. Bij de slichting van den Raad van Vlaanderen trad hij tot dezen toe. Spr. schetste voorts hoe, ruim acht jaren geleden, de Vlaamsche ballingen uit hun posities werden verdreven en uil hun milieu weggerukt en in het bijzonder hoe Van Roy zich hier wist te herstellen voor een nieuwe toekomst, tot hij evenals zijn vriend prof, Schönfeld, in den bloei van zijn leven moest vallen. Wij zullen, eindigde spr., hem blijven be treuren, als een verdienstelijk zoon van Vlaanderen. Daarna beklom mr. P. E. Briët, lid der Eerste Kamer en advocaat te Leiden het spreekgestoelte. Spr. wilde uiting geven aan zijn diepe droefheid over het plotseling verlies en aan zijn dankbaarheid voor wat mr. van Roy voor hem en voor zoovelen anderen is ge weest. Hij was een man van strijd, zoo ver volgde mr. Briët, reeds in zijn studententijd had hij voor een minderheid gekozen en ook in zijn later leven heeft hij de zaak van zijn volk gediend. Indien Van Roy een berekenend man was geweest, dan zou hij de partij gekozen hebben, die de macht had. Indien hij dit gedaan had, zou hij nu tot de grooten in België behooren. Thans is hij gestorven als een verdreven balling. Hij diende het recht en was diep over tuigd van de rechtvaardigheid van zijn strijd. Reeds op jeugdigen leeftijd had hij een groote hoogte bereikt. Groot was zijn val, toen hij het land moest verlaten. Maar hij verloor niet alles; zijn geloof en zijn vrijheid bleef hij behouden. En met onver woestbare energie heeft hij zijn positie wederom opgebouwd. Zes jaar lang heeft spr. met hem als campagnon samen gewerkt en er was tusschen hem een hechten vriend schapsband ontstaan. Van Roy was geen man van kleinigheden, hij had voor een te groote zaak gestreden. Wij zullen hem allen zeer missen zoo eindigde mr. Briët ook zijn broers, die met hem gestreden hebben en zijn verdere familie. Mr. Wiersma, daarna het woord voerende, bracht een afscheidsgroet namens de Leid sche confrères. Spr. bracht in herinnering de bijzondere wijze waarop van Roy de be langen. die hem waren toevertrouwd, be hartigde. Een te korten lijd heeft hij aldus ver volgde spr. in ons midden gewerkt. Op recht betreuren wij het verlies, dat de Leid sche balie lijdt door het ontijdig heengaan van dezen man in de kracht van zijn leven. Mr. Hijmans sprak namens den Haag- schen Vriendenkring een woord van dank bare herinnering voor de vele bewijzen van oprechte vriendschap, die zoovelen steeds van den overledene hadden ondervonden. Mr. H P. Schaap gaf uiting aan zijn ge voelens van weemoed bij het plotselinge verscheiden van zijn vriend en mentor. Maar hij kan gerust zijn! Vele jongeren staan klaar zoo zeide mr. Schaap om de toorts, welke uit de handen gevallen is, op te nemen, die hun positie en hun toe komst in de waagschaal willen stellen cm hun ideaal te dienen. De voorzitter van de Vlaamsch-Holland- sche vereeniging Hou ende Trou, mr. F. Heuvetmans, daarna het woord voerende, zeide, dat de vereeniging een onherstelbaar verlies lijdt door het plotselinge verscheiden van haar onder-voorzitter. Spr bracht in herinnering hoe mr. van Roy de eerste is geweest, die in Nederland de aandacht vestigde op den waren aard en de gevolgen van het Nederlandsch-Belgisch verdrag. Zijn rede werd het sein tot de alge- heele ontwaking, die de verwerping van het verdrag ten gevolge had. Prof. dr. Mariens sprak woorden van af scheid tot den overledene, met wien hij reeds uit de studentenjaren bevriend was. Door de candidaatstellin? van mr. van Roy door het parlement toonde hij ons, dat partij-politiek uit den booze was en dat de strijd op een zuiver nationaal-politiek plan gevoerd moest worden Daarvoor zal men hem in Vlaanderen altijd dankbaar blijven Kolonel Oudendijk sprak vervolgens na mens het Algemeen Nederlandsch Verbond mr P W de Koning namens den Dietschen Bond en de heer van Soest namens het Dietsch Studentenverbond. Mevrouw Rosa de Guchtenaere. uit Gent sprak namens alle vrienden in Vlaanderen, die met hun gedachten op het oogenblik te genwoordig zijn. Spr. bracht een laatste groet van dr. Borms en van Extergrhem. die beiden in de gevangenis zitten, en voorts van alle Vlamingen die niet konden komen. Vlaanderen heeft reeds veel gele den, maar er zal nog meer leed verdragen moeien worden, eer de zegepraal behaald wordt. Daarna sprak nog de heer Primo uit Haar lem de heer Waternaux, namens het Ver bond van Vlaamsch-Hollandsche Vereeni gingen en mr G van Genechlen uit Utrecht namens de oud-studenten der Gentsche Hoogeschool. Nadat de kist. gedekt door de Vlaamsche Leeuwenvlag, in de groeve was neergelaten, sprak een broer van den overledene, mr dr. R. van Roy, een kort woord van dank namens de familie. EEN GESCHENK AAN DE LAKENHAL. Door mevrouw A A. van Hattum geb. Dekker te Beverwijk is namens de familie van wijlen den heer M J. van Hattem aan het Stedelijk Museum De Lakenhal te Leiden een schilderij ten geschenke gegeven voor stellende de Saaihal aan het Ste-enschuur. omstreeks de tweede helft der 16e eeuw ge schilderd door Bartholomeus Johannes van Hove, die in 1791 te 's-Gravenhage geboren werd en aldaar in 1880 is overleden. Het is op doek geschilderd, hoog 66 en breed 83 c.M. ELECTROTECHNISCHE RADIO TENTOONSTELLING. Naar wij vernemen zal voor de eerste maal in Leiden een van particulier initia tief uitgaande tentoonstelling worden gehou den op radio- en electrotechnisch gebied. Deze tentoonstelling is georganiseerd door de gemeenschappelijke installateurs, die, zooals bekend, vereenigd zijn onder den naam van „Leidsche Installateurs Vereeni ging". Deze tentoonstelling zal gehouden worden in de groote Stadsgehoorzaal op 10. 11 en 12 November a.s. en zal den naam dragen van „Leert". (Leidsche Electrotechnische en Radio-Tentoonstelling). Alle stands voor deze tentoonstelling zijn reeds verhuurd. Verschillende fabrikanten zullen even eens aan deze tentoonstelling deelnemen, zoodal mag worden verwacht, dat deze ten toonstelling een groot succes zal worden. DE SPOORWEGRAMP BIJ DE VINK. Naar het „Volk" verneemt zal de recht bank te 's-Gravenhage, naar aanleiding van 't rapport der door haar benoemde commissie van deskundigen overgaan tot vervolging van de schuldigen aan het spoorweg-onge val bij De Vink, op 9 September van het vorig jaar. INDONESISCHE STUDENTEN. Op uitnoodiging der Leidsche Sociaal democratische studentenclub zal ir. Ch. G. Cramer, lid der Tweede Kamer, op Dinsdag 25 October in het Nutsgebouw alhier een lezir.g houden over Indische politiek. TUINIERS- EN BLOEMISTENVEREEN. „DOOR EENDRACHT VERBONDEN". In de gisteravond in „l'Union" gehouden buitengewone vergadering werden, nadat de voorzitter, de heer M. Galjaard de aan wezigen had verwelkomd en zijn dank had betuigd aan de leden der jury, de heeren E. Th. Witte, Jan Knest Jzn. en J. Jonker voor hun gedane moeite voor de keuringen zoo wel voor den kweekwedslrijd als voor den wedstrijd in het aanleggen en onderhouden van tuinen, door den heer Witte als voorzit ter dier commissie de prijzen uitgereikt. Voor den wedstrijd in het kweeken van planten in polten bestonden de prijzen uit huishoudelijke artikelen (hiervan zijn de namen der winnaars al eerder bekend ge maakt) die voor het aanleggen en onder houden van tuinen, bestaande uit medailles werden als volgt toegekend: Afdeeling amaleurs: C. G. Smit en Jac. Oudshoorn 1ste prijs; J. J Hoogweg 2de prijs; J. Ph. v. d. Bosch en G. de Vrind 3de prijs; A. Lepelaar 4de prijs en P. G. v. Vliet troostprijs. Afdeeling vaklieden: J. v. d. Berg en C. Slreefland elk een lsle prijs. Medewerking werd verleend door het Jazz Orchestre „Toujours Nouveau", dat er de goede stemming in wist te houden en door den heer J. v.' Heuzen, die eenige aar dige voordrachten ten beste gaf. VEEFONDS LEIDEN. Hedenvoormiddag werd onder voorzitter schap van den heer S. v. d. Stoel, te Wassenaar, in café-restaurant „TUnion" de jaarvergadering gehouden van het „Veefonds Leiden". Nadat de voorzitter de vergadering met een woord van welkom tot de aanwezige leden had geopend, werden door den secre taris, den heer C. Bakker, te Oegstgeest, de notulen der vorige vergadering gelezen en onder dankzegging aan den sam?nsteller goedgekeurd. Vervolgens bracht de penning meester, de heer A. Verkley, het financieel verslag uit over het afgeloopen dienstjaar, I waaruit bleek, dat de toestand van het Fonds reden tot tevredenheid geeft. Ingeschreven werden: 2 stieren h f5 f 10; 46 runderen f2 £92; geassureerd 1875 runderen in totaal f 6503.50aan zegels terugontvangen f 13.30; aan verkoop van vleesch f 1365.15, en aan rente f 395, maakt een generaal totaal van f 8438.95. De uitgaven bedroegen: aan uitkeering voor geleden schade f6862.74; aan salarissen en diversen f 1530.24; in totaal dus f8392.98 zoodat het batig saldo heeft bedragen 45.97. De commissie voor het nazien van de reke ning adviseerde tot goedkeuring en prees zeer de overzichtelijke en accurate boek houding van den heer Verkley, die, nadat hem door den voorzitter dank was gebracht, door de vergadering gedechargeerd werd voor het beheer. De heer Bakker constateerde, na dit ver slag te hebben gehoord, dat het Fonds nog altijd recht van bestaan heeft en, hoewel de schade aan de veehouders royaal wordt vergoed, toch nog een kleine winst kan maken, wat bewjjst, dat het Fonds de con currentie met andere fondsen wel kan door staan. Hij wekte de veehouders op rich bij het fonds aan te sluiten. Tot bestuursleden werden herbenoemd de heeren S. v. d. Stoel en C. v. Dam, die deze benoeming aanvaardden. Hierna werd de vergadering gesloten. OUDERAVOND SCHOOL LANGEBRUG B. (OPLEIDINGSSCHOOL VOOR U. L. O.) De opkomst op een door de Oudercom missie van bovengenoemde school uitge schreven Ouderavond was niet bijzonder groot. Het hoofd der school de heer J. Ver hagen opende de bijeenkomst en heette de aanwezigen welkom en deelde mede dat dr M. D Horst, directeur der Gem. Geneesk. dienst zich bereid verklaard had met de ouders het onderwerp Schoolhygiëne te be spreken. Dr. Horst verkreeg hierna het woord en begon met een overzicht te geven van de veelvuldig bij kinderen voorkomende ziek ten als: Kinkhoest, mazelen, roodvonk, diphtherie, fagus (schimmelziekte), Engel- sche ziekte en ruggegraat-verkromming; verder nog oogziekten en het zwellen der amandelklieren. Daar de Slaat de leerplicht voorschrijft, is deze ook verplicht voor de gezondheid der kinderen in de school te zorgen. In vele gemeenten in ons land is men er dan ook overgegaan tot het benoemen van school artsen. De taak van deze artsen bepaalt zich slechts tot hel opsporen van de verschil lende stoornissen en ziekten onder de schoolkinderen, terwijl de behandeling dier patiënten aan den huisdokter wordt over gelaten. Met behulp van de projectielantaarn werd ter verduidelijking van het gesprokene een serie platen op het scherm vertoond, hoofdzakelijk op het gebied van uitwendige ziekten en vervolgens een serie platen be treffende meer speciaal het interieur der school. Hierna werden nog eenige door de ouders gestelde vragen door dr. Horst beantwoord. De heer Verhagen dankte namens allen den spreker voor zijn zoo leerrijk betoog. Hierna werd eenigen tijd gepausoerd, door de ouders gebruikt voor het vragen van inlichtingen aan het onderwijzend per soneel der school. Vegrvolgens deed de voorzitter mededee- ling van een schrijven van twee corpora ties. namelijk van de Alg. Ned. Wielrijders- Bond (Toeristenbond voor Nederland) en van de Leidsche Reddingsbrigade met het verzoek om medewerking van ouders en onderwijzers te verkrijgen tegen het door kinderen vernielen van richlings- en af standborden, en het materiaal voor het red den van drenkelingen, geplaatst aan den openbaren weg. Ook maakte de heer Verhagen de ouders er op opmerkzaam dat er onder de scholie ren rondloopen met zeer gevaarlijk speel goed als sleutels met pennen en klappers. Het verdient aanbeveling deze artikelen den kinderen te onlnemen. Niets belangrijks meer aan de orde zijnde, sloot de voorzitter daarop de bijeenkomst. Bij de herdenking van den honderd jarigen geboortedag van den Franschen che micus Marcelin Berthelöt te Parijs van 23 tot 26 October a.s. heeft onze Universiteit afgevaardigd dr. W P. Jorissen, lector in de organische scheikunde alhier. Deze woont daarna van 27 tot 29 October als afgevaardigde der Nederlandsche Regee ring de internationale Conferentie te Parijs bij. inzake een internationale organisatie der Documentatie van een Office international de Chemie Het Rijksmuseum van Oudheden en het Rijks-Ethnographisch Museum alhier zijn gedurende het derde kwartaal van dit jaar bezocht door respectievelijk 4298 en 1257 personen. Gaarne vestigen wij de aandacht onzer lezers op de voordracht, die onze stadgenoot prof. dr. J. Ph. Vogel voornemens is aanst Maandagavond te 8 uur in den Foyer der Stadszaal te houden Er zal moeilijk beter gids te vinden zijn in dat uitgestrekte land „Van Ceylon tot de Himalaya", waarvan zooveel belangwekkends te vertellen is; BINNENLAND. Bij een motor-ongeval is omgekomen de bekende architect,, de heer M. Koert, te Leiden. (Stadsn., 1ste Blad). De Tweede Kamer heeft de wijziging der Landarbeiderswet aangenomen. (Tweede Kamer, 2de Blad). Vragen van het Tweede Kamerlid, den heer Schaper, over te volle treinen op het traject Den HaagLeiden. (Binnenland. 2de Blad). Bijzonderheden over de prestaties der K. L. M. en haar toekomstplannen. (Bin nenland. 2de Blad). Verhooginp der verblijfsvergoeding voor militairen. (Binnenland, 2de Blad). Huldiging van prof. dr. O. Lanz te Am sterdam bij zijn vijf-en-twintig-jarig jnbi- lenm. (Kerk en School, 4de Blad). Een poging tot arsenienm-vergiftiging te Jnbbega; de verdachten hebben bekend. (Gemengd, 4de Blad). Luitenant Koppen heeft den vliegtocht naar Nederland hervat. (Laatste Berichten, lste Blad). Mr. Ang. Philips is benoemd tot algemeen voorzitter van het Verbond van Nederland sche Werkgevers. (Laatste Berichten, lste Blad). Verlaging der briefport naar Nederlandsch- Indie. (Laatste Berichten, lste Blad). BUITENLAND. De conferentie voor de in- en uitvoer verboden. (Buitenland, lste Blad). Het fascisme ten aanzien van de verhou ding tusschen Vaticaan en Quirinaal. (Bui tenland, lste Blad). Nog geen oplossing in het arbeidsconflict in midden-Dnitschland. (Buitenland, lste Blad). Kans op terugkeer van prins Carol naar Roemenië. (Buitenland, lste Blad). lichtbeelden zullen helpen een voorstelling te geven van deze zoo vreemde wereld. Men zie de advertentie. Morgen hoopt de N.V. Eerste Leidsche Electr. Fabr. v. Koek-, Banket en Suikerw. v.h. G. P. Timp in perceel no. 5 Donkersteeg een filiaal te openen met lunchroom, waar in als filiaalhouder zal optreden de heer Wierex, die evenals zijn echtgenoote erva ring op dit gebied heeft. De winkel is ruim en van geheel stofvrije etalagekasten voorzien. Ook op de toonbank zijn alle te koop aan geboden artikelen onder glas geplaatst, zoo dat aan alle mogelijke eischen van de hy giëne is voldaan. Van de artikelen zelf be hoeven we niets te zeggen De Timp's arti kelen zijn in Leiden en omgeving overbe kend. De lunchroom ziet er ook bijzonder goed uit. Men mag er een prompte bedie ning verwachten. De heer Schoondergang zorgde voor de installatie; verder voor het timmerwerk de heer Hillenaar, schilder was de heer Duin dam en voor de ornamentatie zorgde de heer Geeraerts Reuter. De producten worden uit eigen banketbakkerij eenige malen daags versch aangevoerd. In 't hartje der stad is de naam Centrum goed gekozen. Door den heer G., aan de Botermarkt, werd bij de politie aangifte gedaan, dat hij in zijn winkel bezoek kreeg van een onbe kend persoon, die mededeelde, dat hij in opdracht had vanwege een organisatie een bestelling voor drukwerk te doen Toen hij daarmede naar zijn meening den heer G. ontvankelijk had gemaakt, kwam hij zeggen dat zijn motorrijwiel gebroken en in her stelling was gegeven De koston bedroegen f6.50 Het toeval wilde dat hij juist één gulden te weinig in zijn zak had Hij vroeg nu even f 1.te leen, dien hij onmiddellijk zou terugbrengen. Toen G., de zaak niet vertrouwend, niet toeschietelijk bleek en den gulden niet gaf, kwam er van de bestelling niets terecht. De winkelier B. aan de Haarlemmer straat, kwam hedenmorgen tot de onaange- name ontdekking, dat er iemand in zijn winkel was geweest, vermoedelijk door opensluiting of door insluiping Uit de win kellade werd circa f5 vermist Overigens had de ongenoode bezoeker alles onaange roerd gelaten. Het aantal werkzoekenden ingeschre ven bij de Arbeidsbeurs bedroeg Woensdag j.l in totaal 708, tegen 669 op 20 October 1926.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1