Dik in orde/ Wat kunt U_meer verlangen ?J WIE IS EDMUND GRAY? 68s<e Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 15 October 1927 Derde Blad No. 20732 H Buitenl. Weekoverzicnt. UIT ONZE STAATSMACHINE KERK- EN SCH00LN1EUWS. FEUILLETON. RECLAME. Nederlaag der sovjets. Italië als „afleider" in het Balkan- conflict. Spaansch schijn- parlement De Rakofski-affaire is geëindigd met een nlederlaag voor de sovjets. Zij hebben er toe moeten besluiten, dezen gezant terug te roepen of beter gezegd, stuivertje te doen wisselen met den gezant te Tokio. De Franeche regeering heeft voet bij stuk gehouden en wiMem de sovjets het niet tot een volledige breuk doen komen, dan moest hunnerzijds worden toegegeven. En aangezien het voortduren der betrekkingen met Frankrijk van overwegend belang was, moest door den zuren appel worden heen gebeten. Dit kaatste is de heele geschiede nis voor de sovjets ongetwijfeld. Vandaar ook hun pogen om de pil nog zoo veel mogelijk te vergulden. Zij handhaven toch volledig de bewering, dat ex geen aanlei ding is voor een terugroeping, maar waar Frankrijk daarop staat en daarop staan kan, al is er geen reden voor, zal aan den Franschen eisch tegemoet worden ge komen. Deze nederlaag is voor de sovjets een zware tegenslag. Vooral nu de strijd met de oppositie in zoo'd uiterst fel stadium is gekomen. Geen wonder daarom, dat Rakofski, aanhanger van Trotzki c.s. naar Tokio wordt gedirigeerd Tenminste, wan neer deze zich laat vinden voor dezen post, die voor hem wel iets van een verbanning weg heeft. Voor Frankrijk be beek ent de behaalde overwinning het bewijs, dat den sovjets heel wat gelegen is aaD handhaving der betrekkingen en onwillekeurig zal dit o.L niet medewerken, om de Fransche regee ring milder te stemmen bij de loopende onderhandelingen over erkenning der oude schulden, nieuwe credieten etc. Den nieu- gen gezant, al is hij feitelijk van het itweede plan, zal zij wel accepteeren. In wezen heeft de heele kwestie overi gens weinig te beduiden. Iedere sovjet gezant blijft de vertegenwoordiger van de derde Internationale, die als eerste doel immers op haar program heeft prijkende wereldrevolutie en dus zal iedere gezant steun verBeenen aan de communistische Hetze in het land, waa-r hij is geaccredi teerd. M.a.w. medewerken om de regec- ring, aan wie hij zijn geloofsbrieven over handigde, te ondermijnen .Dat is onaf wendbaar en zeker als tweemaal twee nog altijd vier is. Geenszins zal aan de actie van dogeöen in Frankrijk, die met sovjet- Rusland willen breken, daarom een eind komen. De regeenng heeft voor hen een buiging gemaakt, doch hen niet tevreden gesteld. Iedere kleinigheid zal door dezen dan ook ongetwijfeld worden aangegrepen yoor een hernieuwde actie op groote schaak Hoogstens beteekeot derhalve de gang van zaken een wapenstilstand. Tot een wapenstilstand is het ook ge komen op hét BallkanschiereilandDank zij diverse, bijkomstigheden die zich zeer sterk naar voreD hebben geschoven. In de eerste plaats hebben Engeland en Frankrijk hun uiterste best gedaan, bemiddelend op te treden. Te Belgrado werd nadrukkelijk tot kalmte en bezadigdheid gemaand, te Sofia werd aangespoord om te doen tegen het drijven der Macedonische kringen, wat maar eenigszins mogelijk was Met dit laatste moet iedere Bulgaarsche regeering toch voorzichtig zijn, want de Macedonische organisatie is machtig en 't zou niet voor de eerste maal zijn, dat zij een regeering deed sneuvelen. Denk om St-amboeliski In de tweede plaats kwam er een „aflei der." Dit in den vorm van Italië. De pers daar te lande draaide natuurlijk het blaadje om, gelet op het antagonisme, dat er tusschen het land van den duce en Zuid- Slavië bestaat en gaf alle schuld aan het drijven deT Zuid-Slavische regeering. Dit deed in het rijk der Serven en Kroaten opeens alle aandacht zich richten naar wat als opvolger der vroegere dubbel-monarchie wordt beschouwdden erfvijand en met Bulgarije werd vooreerst een soort acooord getroffen. Zeer heftig ging de pers in Zuid- Slarië te keer, zoo zelfs, dat de Italiaan- Bche gezant daartegen meende te moeten protesteeren. Al feller spitsen de verhou dingen zich toe daar in het Zuid-Oosten van ons werelddeel. Tot overmaat van ramp blijft het op den Balkan toch ook maar een wapenstilstand, daar de Macedomsche kwestie onopgelost blijft. Gelijk bekend, wen6chen de Mace- doniërs, thans verdeeld over Zuid-Slavië, Bulgarije en Griekenland, een autonoom volk te worden, ook &1 is er overigens onderling nog zooveel tweespalt als anders zins. Onnoodig zeker te zeggen, dat geen van drie betrokken landen er aan denkt, om die zelfstandighoidsdroomen in vervul ling te doen gaan Maar daarom zal er op den Balkan ook onrust blijven en zal de atmosfeer daar altijd geladen zijn. Tot voortdurende vrees van geheel Europa, daar, slaat op den Balkan het oorlogsvuur uit, nooit te zeggen is, waar dit zal wor den gestuit en zelfs niet, of dit zal kun nen worden bereikt. De Balkan is Europa's Achilles-hiel. Wie geeft daar uitkomst... Vooral nu Italië, om zelf zich vaster te nestelen, ntfeit aarzelt de BalkanJanden tegen elkaar uit te spelen, volgend het oude gevleugeld woordVerdeel en heersch. Toch vertoevend in Europa's Zuiden, wil len we nog even overstappen naar het derde sohiereiland, dus naar Spanje. Daar is het nieuwe parlement geopend. Een droeve schijnvert-ooning, want eenige macht heeft het niet. Het is een aanfluiting van alle parlementaire zeden. BeteT een er kende dictatuur dan zulk een valsche schijn. Buiten de kringen der huidige machthebbers om, wilden geen personen er dan ook iets mee te doen hebben. Zij zijn kalmpjes weggebleven^ Intusschen schijnt de positie van koning Alfonso meer en meer te worden verzwakt, zelfs in conser vatieve kringen. Maar over den juisten toestand is zoo moeilijk te oordeelen, ge zien de scherpe censuur, die met alle kracht belet, dat een objectief oordeel over de Pyreneeën komt. EEN EN ANDER UIT DE STAATS- BEGROOTING (II). Het duurste departement almede is dat waaraan Hoofdstuk V A gewijd is (Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen). Het vraagt voor het komende jaar niet minder dan 149.337 265 gulden, dat is 4.403.740 gulden meer dan voor het loopende dienst jaar aangevraagd werd. Deze verhooging is een gevolg, voor het grootste deel al thans, van de opheffmg van het Bouw fonds. Voor de af deeling Middelbaar On derwijs wordt f 408.325 meer aangevraagd voor subsidies aan bijzondere H.B.S. en Lycea, het Nijverheidsonderwijs vraagt f 50.000 meer voor subsidies aan Industrie- en Huishoudscholen, f 23.790 meer voor scholen en cursussen voor Landb.-Huis- houdonderwijs^ f 172.500 meer voor subsi dies aan ambachtsscholen en f 120-000 meer voor subsidies voor speciale vakken en pa troonsleergangen. Die subsidies aan de teekenscholen worden daartegenover ver minderd met f 110 000. De af deeling Lager Onderwijs wordt vermraderd met f 246.188, hetgeen komt, omdat voor de Rijkskweek scholen, voor de bijzondere gemeentelijke kweekscholen en voor de Rijksnormaalles sen minder woTdt gevraagd, terwijl meer gevraagd wordt voor zwakzmmgenscholen, en voor onderwijs aan schipperskinderen. Voor Pensioenen enz. wordt ook meer ge vraagd, n.i f 1.147.165 Voor Hoofdstuk VI (Marine) wordt min der aangevraagd f 437.705 Daarvan komt voor de afdeeling Personeel der Zee macht f594.543, terwijl de kosten van het materieel verhoogd zijn met f 16.709. De uitgaven voor den Marine-vliegdienst zijn verminderd met f 254.500 De militaire pen sioenen daarentegen verhoogd met f 198.042 In de kosten van den vlootbouw draagt Indië bij voor f 4.228.805 Hoofdstuk VII (Financiën) wordt in twee deeleo verdeeld. VII A heeft de Nationale Schuld en de aflossing daarvan tot onder werp en VII B loopt over datgene wat verder het Departement van Financiën be treft. Om een denkbeeld te geven van wat daarbij behoort noemen wede admini stratie van de Grootboeken der Nationale Schuld en het Agentschap van het Mi nisterie van Financien te Amsterdam, het Muntwezen, de administratie van alle be lastingen, accijnzen, invoerrechten, waar borg van gouden en zilveren voorwerpen, zegel, registratie, hypotheken, kadaster, de Staatsloterij, het geldelijk beheer van de groote wegen, vaarten, veren en van de visscherijen. Verder behooren daaronder de Eerediensten, de Pensioenraden en uit- keeringen, waarvan die aan de gemeenten de belangrijkste zijn. Voor rente van vlottende schuld is 5 millioen möndeT uitgetrokken, terwijl f 3.000 000 minder geraamd werd voor ren tevergoeding aan het Staatsbzdrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie. De andere verlagingen (m het geheel bedraagt de verlaging f 8.984.872.80) is tot een be drag van ruim vier millioen een gevolg eensdeels van de voortgezette aflossing der staatsschuld en anderdeels van de voorge nomen versterkte aflossng. Voor gewone aflossing meer geraamd f 973.395. De ver hooging van Hoofdstuk VII B bedraagt in het geheel f 421.469. Voor uitkeering aan de gemeenten wordt meer gevraagd plm. f 270.000. Hoofdstuk VIII (Oorlog) is f 627.181 la ger geraamd. Gevraagd wordt f 58.345.040. Leest men het overzicht vaD de posten, waarop bezuinigd werd, dan merkt men, dat over de geheele linie bezuinigd werd, niet met voor een onderdeel der groote staatsbegrooting krachtige sommen, maar toch bezuinigd met het bovengenoemde re sultaat. Dit resultaat is te moeilijker ver kregen, omdat ook op posten o.a. die voor bezoldigingen, vóór de kosten van klee- ding en uitrusting, voor den geneeskun digen dienst e.a. verhoogingen gelegd moesten worden. Hoofdstuk IX (Waterstaat, Handel en Nijverheid) vraagt f 3.966.810 meer, in het geheel f 63.629.304. Deze verhooging komt nagenoeg geheel ten laste van de afdeeling Waterstaat, welke afdeeling in totaal f 4.222.824 hooger geraamd is Voorts kun nen als de belangrijkste verhoogingen van deze afdeeling vermeld worden onderhoud en verbetering van den Boven-Rijn en het Pannerdensohe Kanaal, idem van de Zuid- WiLlemsvaart en het onderhoud en herstel van de Rijkswegen, waarvoor geen gelden zijn uitgetrokken op de begrooting van het Wegenfonds, aan welk fonds uitgekeerd zal worden f 4.782.000. De K.L.M. krijgt een subsidie van f 300.000. De uitkeering aan het Zuiderzeefonds, voorzoover deze betreft den gewonen dienst, bedraagt f 1.500.000. Tegenover deze verhoogingen, we deden hier en daar een greep, staan natuurlijk ook verlagingen, waarvan we alleen maar noemen, aanleg van soheep- vaartkanalen, onderhoud, verbetering en bouw van kanalen, schutsluizen enz. De afdeeling Vervoer- en Mijnwezen werd ver minderd met f 148.888, nagenoeg geheel ten laste komende van de afdeeling Spoorwe gen. Uit de posten dezer afdeeling diepen we op, dat f 75.000 meer geraamd werd voor omhoog brengen van de spoorwegbrug te Dordrecht en f 250.000 voor spoorweg verbindingen met de havens-West-Amster dam. Hoofdstuk X (Arbeid, Handel en Nijver heid) is hooger geraamd f 860.814 en be draagt f 71.478.618, Meer is geraamd o.a. arbeidersverzekering f 1.863.644, werkloos heidsverzekering en arbeidsbemiddeling f 25 720. Minder wordt gevraagd voor de afdeeling Volksgezondheid f 888.585; f 637.000 voor bevordering van woning bouw door premieverleening en f 100.000 wegens het vervallen van de kosten der Hu u rcommi ssi e wet ten- Hoofdstuk XI (Koloniën) is maar klein. Het vraagt f 5.900.164. Ook dit bedrag is meer dan ten vorigen jare, n.l. f 316.237, voornamelijk een gevolg van een vermeer dering der uitgaven voor Suriname met f 434.633. Op andere posten werd natuur lijk bezuinigd. Een volgend maal nog iets over de ra ming der Staatsinkomsten. BI de oude streng en ernstig. Hij knikte min zaam, deed hoed en jas af, knoopte zijn jas dicht en ontsloot de safe. Blijkbaar herin nerde hij zich niets van hetgeen e*r zoo even had plaats gehad. „Je bent vroeg, George! Je was er vóór mijl dat is iets ongewoons!" „Ja, ééns ben ik u dan toch vóór. Maakt u het goed, vanochtend? Geen onaangename gevolgen gehad van die geschiedenis van gisteren?" „Hij is altijd gezond," zei Gheckley goed moedig suggereerend. „Niemand heeft hem ooit ziek gezien." Hij eet als een van vijf en twintig en loopt nog even recht als een kaars." „Ik ben heel goed, voor zoover ik weet. Die geschiedenis van gisteren heeft me wel zeer opgewonden, maar me toch niet uit den slaap gehouden Het is een ellendig iets, dat valt niet te ontkennen. Je hebt toch niets bijzonders. George, dat je hier zoo onge woon vroeg was?" „Niets bijzonders, sinds gisteren." „En ben je nog vol moed en vertrou wen?" „Net als een speurhond. Ik verlang er wéér op uit te gaan. Wat Edmund Gray betreft, die is al zoo goed als onze ge vangene." „Mooi. Die Edmund Gray is dus geen fic tie, maar een bestaand persoon, een handig mensch en een man die wat durft! Leg niet te gauw de hand op hem Zorg eerst dal je het geval zoovéél mogelijk compleet hebt." „Dat beloof ik u en. van dag tot dag. van uur tot uur. zal ik u op de hoogte houden." Nu mr Dering weer alleen was. keerde hij tot zijn werk terug. Om half twee keek Gheckley even binnen: PREDIKBEURTEN. VOOR ZONDAG 16 OCTOBER. LEIDEN. Doopsgez. Gem.: Voorm. 10 uur, ds. Bonga, Eglise Wallonne: dimanche dix heures et demie du matin, Mr. G. Forget, pasteur k Delft Evang. Luth. Gem.: Voorm. halfelf, ds. G. de Meijere en zendeling W. F. Schroder. Rem. Geref. Gem.: Voorm. halfelf, ds. D. A. Vorster, van Arnhem. Ver. van Vrijz. Hervormden (Volkshuis): Voorm. halfelf, prof. Knappert P. Vrije Kath. Kerk: Zaterdagnam. 8 uur. Vespers en Lof; Zondagvoorm. halfelf, Mis. Vrijz. Chr. Jeügdkerk (Nutszaal): Nam. halfacht, ds. L. Bonga. ALPHEN AAN DEN RIJN. Ned. Herv. Kerk (Julianastraat): Voorm. halftien (Voorb. H. A.), ds. Veldhoen; nam. halfzeven, ds. De Bruin. Hulpgebouw Gouwsluis: Nam. halfzeven, ds. Veldhoen. Ned. Herv. Kerk (Oudshoornscheweg): Voorm. 10 uur, as. van Linschooten. Evangelisatiegebouw Hooftstraat: Voorm „Gaat u niet lunchen, vanochtend?" „Lunchen?. En ik ben er pasl" Mr. Dering keek op zijn horloge „Beware!" riep hij. „Hoe is het mogelijk? De ochtend is al omgevlogen. Het lijkt mij net of ik pas zit, of mr. Austin pas een half uur bij mij weg is! Maar je hebt gelijk. Niets slechter voor een man van mijn leeftijd, dan de maaltijden te gebruiken op ongeregelde tijden I" „Gelukkig toch maar, dat u mij dan hebt 1" zeide de klerk. „Een half-dozijn deél- genooten zouden zich in het geheel niet be kommeren over de uren van uw maal tijden I" Het was over drieën op den middag, toen George terugkwam en heel wat te vertellen had, waarmee hij, onmiddellijk een aanvang maakte. „Allereerst dacht ik, dat ik nog maar eens naar Gray's Inn moest gaan. Daar vond ik de buitendeur open. zoodat het er wel wat van had. of de man thuis was. Tk klopte en werd opengedaan door de oude werkster, die ik gisteren was gaan opzoeken." „U is niet gelukkig, sir," begon zij. „Mijn heer is hier juist vanochtend geweest en hij is nog niet veel meer dan een half uur weg!" Maar of hij dien dag nog zou terug komen. wist zij niet. Ik vroeg haar toen of ik daar niet een briefje aan hem kon schrij ven. dat ik zou laten liggen Ze moest dit natuurlijk wel goed vinden, maar zoo heel prettig vond ze het toch niet. fk schreef dus mijn briefje bij mr. Gray aan tafel en ver zocht hem hier bij ons aan te komen, voor een heel belangrijke zaak. en op de enve loppe zette ik „Dringend". Toen keek ik het vertrek eens rond Het is eenvoudig, maar degelijk gemeubileerd. Een lange tafel, bijna zoo groot ^tls deze hier, en een sofal Verder halftien en nam. halfzeven de heer Klaas- sen, van Dordrecht. Geref. Kerk (Raadhuisstraat): Voorm. 10 uur, d9. Gispen, van Hazerswoude; nam, 5 uur (H. A.), ds. Bosch. Geref. Kerk (Grijpesteinstraat): Voorm, 10 uur, ds. Bosch; nam. 5 uur, ds. Gispen, Geref. Kerk (Hooftstraat): Voorm. 10 ea nam. 6 uur, ds. Wientjes. BOSKOOP. Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. Glas. „Salvatori": Voorm. halftien en nam. 6 uur, ds. Van 't Hooft, van Overschie. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 6 uur, ds. Peterse. HAZERSWOUDE. Ned. Herv. Kerk: Voorm. halftien en nam, halfzeven, ds. Luuring. Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 2 uur, de heer Kamper, hulpprediker te Al-i phen aan den Rijn. RTT.T.RROM- Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur (Bed. H. D.), ds. Grolle. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur, ds. Van Herksen. Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur, leesdienst. stond er een boekenkast, maar wat zijn werk is, daar viel geen spoor van te ontdekken. Heel graag zou ik de papieren op tafel eens wat nader bekeken hebben, maar de tegen woordigheid van de oude vrouw hield mij terug van zoo iets oneervolsI Wèl keek ik eens naar de boeken en kwam zoo tot de eigenaardige ontdekking, dat mr. Edmund Gray socialist is. Al zijn boeken handelen over socialisme, in het Fransch, Duitsch en Engelsch. En, aan de muren hangen por tretten van bekende socialisten. Is dat niet verwonderlijk? „Na dat bezoek aan Gray's Inn," zette George zijn verslag voort, „ging ik naar mr, Ellis. En, wat het mooiste is, geen van de stukken werd nog verkochtl" „Wat? Ze hebben er drie maanden den tijd voor gehad en nog hebben ze ze niet verkochtl Dan moeten zich zeker on voorziene moeilijkheden hebben voorge daan!" Mr. Dering was nu een en al leven: „Wat voor moeilijkheden dit begrijp ik wel niet, want ze hebben ze toch van een bekend procureur, door een bekend make laar! Neen, neen Hun zaak stond er goed voor! Maar ze waren, mogelijk, niet bedre ven genoeg in het kwaad!" „Vervolgens deelde mr. Ellis .mij mee, dat enkele dividenden door uw Bank ontvangen werden Diirom ging ik bij den directeur En bereid u nu voor op een nieuwe verrassing!" „Nog een vervalsching?" „Ja. nog een vervalsching. Nu negen i tien maanden geleden heelt u een brief gezonden aan den directeur dien heb ik gezien waarin u uw cliënt Edmund Gray introduceert, die zich gaarne een crediet geopend zag. Hij stortte een kleine som gelds, die steeds te zijner beschikking is Geautoriseerde vertaling naar het Engelsch van WALTER BESANT. door Mej. E. H00GEWERF. 31) „Nog één woord. Dat moet ik zeggen! Als hij dood is, zal ik hier niet lang blijven. Maar zoo lang hij leeft wel. Al is u dan ook zijn deelgenoot. Enkel dit eene nog, sir. Als mr. Arundel er niet. vandoor was ge gaan. was hij deelgenoot geworden, in plaats van u!" „Nu. en! Verbeeld u dat hij eens gesnapt was, nadat hij tot deelgenoot was gemaakt, in plaats er van er vóór George wees naar de deur. De schrik was den ouden man zeker in het hoofd geslagen! Hij gehoorzaamde intusschen, keerde zich enkel bij de deur nog eens om en grin nikte, grinnikte boosaardig! He{ was half twaalf, toen mr. Dering hel kantoor binnentrad. Gewoonlijk ging hij dóór het kantoor van de klerken, dus buiten om. maar dezen ochtend ging hij door zijn particuliere deur die uitkwam op de trap. Niemand dan hij had den sleutel hiervan Gewoonlijk hing hij heel methodisch, zijn hoed op. deed zijn handschoenen uit. zette zijn parapluie in den standaard, ontsloot de safe, zette zijn bril op en begon zijn dag taak. Maar dezen ochtend deed mr. Dering alles anders. George stond op om hem te begroeten, maar ging toch weer zitten, daar zijn deel genoot deed, of hij hem niet zag, of eerder, dóór hem heenkeek. Was dit soms slaap wandelen?. Maar wie heeft daar ooit van gehoord, op dit uur van den middag? Heel zijn verschijning was zoo anders: zijn altijd zoo ernstige gelaat droeg een vriende- lijk-goedmoedigen glimlach, zijn jas, die hij altijd zorgvuldig toegeknoopt had, hing los. Handschoenen had hij niet aan. Hij keek het vertrek rond, knikte met het hoofd en sloot de deur achter zich. Toen trad hij op de safe toe en ontsloot die. Hij had een pakje in bruin papier, met een rood touwtje er om bij zich. Dit legde hij in de safe, die hij toen weer sloot, waarop hij de sleutels bij zich stak. Het venster, naast de safe stond open. Hij ging op het plein zitten kijken. Op dit oogenblik deed Checkley, zachtjes de deur open. zooals hij dit gewoonlijk deed en bracht weer brieven binnen. Hij bleef echter ook staan, toen hij zijn chef daar zoo bij het venster zag zitten, met het hoofd in de handen. Hij dacht aan de verschijnselen van dien vorigen dag, toen mr Dering ook gekeken had met dien onbïstemden blik. die open oogen. die niets zagen. Op de teenen liep hij het vertrek door. „Stil! U niet verroeren! Niets zeggen Gisteren zal hij net zoo. Hij zal wel weer bijkomen „Een soort beroerte. Tengevolge van den schrik van gisteren Ja. natuurlijk, die heeft het hem gedaan!" Ongeveer een tien minuten stonden ze in stilte hei vprloop af te wachten. Toen niesde Checkley Mr Dering sloot eerst de oogen. toen deed hij ze open en was weer geheel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 9