68"° JAARGANG DONDERDAG 13 OCTOBER 1927 No. 20730 Officieele Kennisgevingen. LES FRATELLINI. STADSNIEUWS. MUZIEK. BUITENLAND. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIËN: 30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs. Kleine Advertentign uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT» Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. ƒ0.18 0.18 Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. De Burgemeester en Wethouders van Leiden doen te weten, dat door den Raad dier gemeente, in zijne' vergadering van den 26en September 1927, is vastgesteld de vol- gende verordening: VERORDENING, houdende wijziging van de verordening van 10 Juli 1913 (Gemeenteblad No. 21) op de Winkelscluiting, laatstelijk gewijzigd bij de verordening van 6 April 1925 (Gemeente blad No. 10.) ARTIKEL 1. Artikel le van bovengenoemde verorde ning wordt gelezen als volgt: ,.Het is verboden een winkel, waar melk, of melkproducten worden verkocht, des Zon dags, op Hemelvaartsdag, zoomede op den eersten Kerstdag en Nieuwjaarsdag, voor zoo ver deze dagen niet op Zondag vallen, voor ihet publiek geopend te hebben op andere uren, dan van des voormiddags 7 1/2 tot 10 uur en van des namiddags 6 tot 8 uur. De bepaling van het eerste lid is nie't van toepassing voor zoover verkocht wordt uit sluitend voor gebruik ter Dlaatse van ver koop. Burgemeester en Wethouders kunnen in bijzondere gevallen van het in het eeïste lid vermelde verbod algemeene of bijzon dere ontheffing verleenen". ARTIKEL II. Artikel 7a wordt gelezen als volgt: „Het is verboden des Zondags, op Hemel vaartsdag. zoomede op de'n eersten Kerstdag en Nieuwjaarsdag, voor zoover deze dagen niet op Zondag vallen, melk of melkproduc ten' aan de woningen of inrichtingen der verbruikers te bezorgen. De bepaling van het eeTste lid is niet van toepassing voor zoover het betreft bezorging aan ziekenhuizen, gestichten en bakkerijen. Burgemeester en Wethouders kunnen in bijzondere gevallen van het in het eerste lid vermelde verbod algemeene of bijzondere ontheffing verleenen". Vastgesteld door den Gemeenteraad van -Leiden, gelet op het advies der Gezondheids commissie, d.d. 23 Augustus 1927, No. 15, in zijne openbare vergadering van den 26en September 1927. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Zijnde' deze verordening aan de Gedepu- terede Staten van Zuid-Holland volgens hun bericht van den 4/7 October 1927, B. No. 2657, (2e afd.) G.S. No. 30, in afschrift medegedeeld. 9581 En is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort, den 13en October 1927. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. VERGADERING van den GEMEENTERAAD VAN LEIDEN op MAANDAG 17 OCTOBER 1927, des namiddags te twee uur. De vergadering sal, zoo noodig, des avonds worden voortgezet Te behandelen onderwerpen: lo. a. Voorstel om goed te keuren dat de vacature-H. W. Blote als Stads-geneesheer niet wordt vervuld; b Benoeming van vijf Stads-geneeshee- ren, voor het tijdvak 1 Januari 19281 Ja nuari 1930. (231) 2o. Benoeming van eene tijdelijke leerares in de lichamelijke oefening aan het Gymna sium, voor den verderen duur van den cursus 19271928. (228) 3o. Voorstel tot verhuring van het per ceel Nieuwe Rijn No. 21, aan J. Piëete en F. Karreman. (232) 4o. Voorstel in zake het sluiten van kas- geldleeningen, gedurende het 4e kwartaal 1927. (230) 5o Voorstel om Burgemeester en Wet houders te machtigen met de Hollandsche Electrische Spoorweg-Maatschappij een over eenkomst te sluiten, inzake de verlenging van den termijn, waarbinnen moet worden overgegaan tot het maken van een beweeg baar gedeelte in de Zijlpoortsbrug. (233) 6o. Voorstel: a. tot beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van het afbreken van het brand spuithuis aan de St. Jacobsgracht en daar mede verband houdende werken; b. om een desbetreffend adres van een aantal bewoners van de St. Jacobsgracht en omgeving, als afgedaan te beschouwen. (234) 7o. Voorstel om aan daarvoor in aanmer king komende werklooze hoofden van ge zinnen en kostwinners een reductie op den prijs der brandstoffen te verleenen. (229) 8o. Voorstel: a. tot beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van den bouw van een nieuwe Groote Havenbrug met bijkomende werken; b. om de desbetreffende motie van de heeren Huurman en Eikerbout, benevens het adres van de Federatie van te Leiden gevestigde Woningbouwverenigingen, als afgedaan te beschouwen. (228) 9o. Voorstel: a. om medewerking te verleenen aan het bestuur der vereeniging voor Christelijk Onderwijs, tot de vestiging van een bijzon dere school voor lager onderwijs in het Morschkwartier; b. om een desbetreffend adres van de afdecling Leiden van Volksonderwijs, als afgedaan te beschouwen. (235) Vanmorgen hebben ze hun „joyeuse entrée" in de Sleutelstad gemaakt, de drie wereldberoemde clowns van het Cirque d'Hiver te Parijs, les Fratellini. Wij troffen ze hedenmorgen aan op het Station, toen ze uit den trein van Haarlem sprongen en onmiddellijk waren ze bereid voor onzen fotograaf te poseeren. Men ziet ze hierboven van rechts naar links: Paul, Francois en Albert met z'n zoontje. Onderwijl knoopten we een praatje aan met deze „koningen der clownerie". Ze waren opgetogen over het succes van hun Hollandsche tournée-, overal volle zalen en 't Hollandsche publiek „est si bon". Paul, de levendigste van de drie, ver maakte intusschen de omstanders door z'n bolhoedje allerlei capriolen op z'n hoofd te laten maken. Daarop trok het geheele gezelschap van pl.m. dertig personen naar de Stadsgehoor zaal om de noodige toebereidselen te treffen voor de voorstelling van hedenavond. Als een soort verontschuldiging voegden ze ons nog toe: „Nous regrettons beaucoup, qu'il n'y a pas de temps pour visiter les hopitaux". Wij wenschen de Fratellini's te Leiden een even volle zaal en een even enthou siast publiek als elders. JUBILEUM D. S IE RAG. Vandaag is hel 25 jaar geleden dal onze stadgenoot D. Sierag als 13-jarige jongen al9 leerling-monteur in dienst trad bij de af- deeling gas- en waterleiding der firma Zwart, Apothetersdijk. Door zijn leergierigheid en werklust wist hij zich spoedig omhoog te werken en mo menteel slaat hij bij de cliënten en zijn patroon aangeschreven als een stipt eerlijk werkman met een buitengewone vakkennis. Sinds 9 jaar is Sierag thans werkzaam als electro-monleur bij het Technisch Bureau. Vanmorgen werd de jubilaris, nadat hjj met zijn echtgenoole per auto van zijn woning gehaald was. toegesproken door de heeren D. W. en VV. Zwart, die hun woorden van waardeering vergezeld deden gaan van een zilveren horloge met ketting en een paar zilveren manchetknoopen, terwijl aan zijn vrouw bloemen werden aangeboden. Namens het personeel bood de heer H. van Nierop een rookstel aan, terwijl de leer ling-monteur Frans van Leeuwen namens de leerjongens daaraan een kist sigaren toe voegde. De vroegere leermeester van den jubilaris bij de firma Zwart, de heer Oostendorp was mede aanwezig en overhandigde zijn oud pupil een schitterende fruitmand. Ook van andere zijde mocht de jubilaris nog vele blijken van belangstelling in den vorm van bloemen, fruit en gebak in onl- yangst nemen. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd zjjn voor het doctoraal examen Ind. recht de heer O. J. A. Quartero (Den Haag); candidaats examen theologie: de heer M. L. Onnes (Leiden) candidaats examen geneeskunde: J. H. W. Berkeljon (Den Haag); M. v. d. Ridder (Vlaardingen)W. W. de Regt (Rotterdam); C. J. Wjjnberg (Rotterdam); L. J. v. d. Laan (Leiden)H. van Hees (Leiden)J. M. Heuff (Den Haag)Liem Djing Sing (Den Haag); M. M. Hilfman (Leiden); J. van Eizenga (Rotterdam); J. Brenkman (Lei den); H. Gerretsen (Oegstgeest)F. J. v. Hollemondt (Delft); A. A. de Wolff (Den Haag); L. J. A. Hermans (Delft); mej. L. H. Goemans (Schiedam); J. A. M. Karaberg (Leiden)C. Kening (Zoeterwoude), en J. A. Lente (Leiden) vcor het candidaats examen Ind. recht de heer L. Frank pen Haag). In de schietzaai der Morschpoort- kazerne zjjn gisteravond de winter-schiet- oefeningen der Leidsche Burgerwacht be gonnen. Tevens had daarbij de uitreiking plaats van de in de zomermaanden behaalde prijzen. De voorzitter, mr. P. A. Pijnacker Hordijk reikte de prijzen aan de gelukkige winnaars uit, waarbij hij in het bijzonder woorden van warmen lof richtte tot den heer J. H. van Staveren, die dit jaar voor de vierde maal het kampioenschap wist te veroveren en daarmede tevens weer voor een jaar beslag legde op den Pijnacker Hordijk Wisselbeker. In de 3-Octoberstraat was het gister middag een heele drukte. De aanleiding hiertoe was een reclame-auto van de firma Wennekes Van Neck, fabrikanten van bleekpoeder, te Oosterbeek. Radiomuziek en een alleraardigste poppenkast lokten oud en jong uit hun woningen naar buiten. Ook in andere wijken werd de voorstelling her haald. Stellig een aardige en pakkende reclame. Zondagavond 16 Oct. worden de muziek avonden in het Leidsche Volkshuis geopend met een concert voor zanz, piano en clarinet. Men zie de advertentie. Door F. B. de Z. werd bij de politie aangifte gedaan, dat uit zijn lunchroom aan de Steenstraat een zilveren cup is ontvreemd waarin zicb ijs bevond. Door J. H., te Leiden, is aangifte gedaan van de vermissing van een hand wagen, welke hij eenigen tijd onbeheerd had laten staan. Tegen zekeren M., bezorger van het weekblad „Het Leven" is een klacht bij de politie ingediend wegens het niet af dragen van een bedrag van f30, door hem bij abonné's geïnd. Het aantal werkzoekenden, ingeschre ven bij de Arbeidsbeurs, bedroeg gisteren in totaal 649, tegen 638 op 13 Oct. 1926. zijn. Dat heeft zijn goede redenen in de tech nische volmaking die beide instrumenten in de latere jaren ondergingen. Zeker, voor fluit is in vroeger e"euw gecomponeerd, gevolg van de omstandigheid dat 't muziekdilettantisme zich met voorliefde van haar bediende. Ook Mozart heeft tegen het eind der achttiende eeuw. op bestelling, een paar fluitconcerten en fluitkwartetten geschreven, waarvan dat in D gisteravond door de Parijzenaars is uit gevoerd. Maar kenmerkend voor de kwaliteit van het instrument dier dagen is een uit lating van Mozart zelf, dat hij zich na den arbeid dier fluitcomposities zoo „stuf" vervelend) voelde, omdat hij schreef voor een instrument dat hij „im Grund nicht leiden" kon. Dat zou Mozart nooit gezegd hebben als hij de geperfectioneerde fluit, die de1 heer Le Roy gisteravond bespeelde, had gekend. Maar het verklaart het feit. dat de groote componisten der geschiedenis zich aan de fluit weinig of niet hebben laten ge legen liggen. Iets soortgelijks is het geval met de" harp, die van alle gebruikelijke instru menten wel de jongste is. Zoolang de harp, die van huis uit een diatonisch instrument is, nog niet in slaat was tot verhoogingen en verlagingen van den toon, was ze practisch onbruikbaar. Toen in 1811 de gebroeders Erard door het aanbrengen van een vernuftig pedaalmcchanisme (de zoogenaamde double mouvement) het diatonisch instrument tot ee'n chromatisch verhieven kreeg het prac- lisc'he beleekenis. Aan Wagner heeft de harp haar volle burgerrecht als orkestinstrument te danken. Vooral de jongere Fransche com ponisten gebruiken haar meer en meer als solo- en kamerinstTument. Uit het meege deelde» volgt al dat Rameau 16831764, van wien een „pièce en trio" voor harp, fluit en cello werd uitgevoerd, nooit voor harp kan hebben geschreven. Het allerbekoorlijkste trio is natuurlijk voor clavecimbaal gedacht. Wat voor een virtuoos harpspeler als de Heer Jamet geen bezwaar is om er op zijn, buitengewoon klankrijk, instrument iets heel moois van le maken. Het programma der Parijsche heeren ver meldde vóór de pauze een drietal klassieken. Rameau met de reeds genoemde suite van anecdotisch betitelde onderdeelen (een ju weeltje die „Tambourin"), dan het evenbe- doetde fluitkwarlet, rijk aan Mozartsche gratie, en voorts het, op neutraal gebied lig gend, strijktrio in C mineur van Beethoven, we'l een jeugdwerk maar wat een rijkdom van vinding reeds, weergaloos mooi door de strijkers (de heeren Bas, Grout en Boulmé) voorgedragen. De beide nummers na de pauze accentueerden de beteekenis dezeT moderne kwintetcombinalie. Vooreerst door de sonate voor fluit, alt en harp van Debussy prachtig staal der subtiele kunst van den grootsten der jongere Fransche meesters en, als slot van het programma het „concert cinq" van den Brusselaar Joseph Jongen, aan het Parijsche kwintet opgedragen. We hoorden het stuk voor 't eerst. Het is zeer interessant niet alleen van kleur maar ook van melodiek, met een vaak aantrekkelijke contrapuntische bewerking. Het valt buiten den kamermuziekstijl door zijn nijging naar het orkestrale: men zou de combinatie nu ge voegelijk een klein kamerorkest kunnen noe men. Dat de vijf rasechte artisten en mees terlijke bespelers van hun instrument dit sympathieke werk,, waaraan ook hun naam is verbonden, met de grootste toewijding en overgave speelden, behoeft geen betoog. De volle zaal heeft met de grootste aan dacht en voelbare instemming naar de voor drachten geluisterd en met het warmste applaus de kunstenaars voor hun prestaties beloond. KUNSTKRING VOOR ALLEN. Een ensemble als „le Quintette instrumen tal de Paris" wortelt in den nieuwen tijd en ontleent zijn bestaansrecht groolendeels aan de moderne muziek. Aan de instrumenten van het klassieke strijkkwartet (de viool, de alt en de violoncel) zijn toegevoegd de fluit en de harp. Als solo-instrumenten of als instrumenten voor het solistische samenspel verkeeren fluit en harp nog in de jeugdperiode. We voe- tow* dit oi «Urk. iv. oWvomt DE ALGEMEENE TOESTAND. Lithanen en Polen. De Lithausche regeering heeft een nota ge richt tot den secretaris-generaal van den Vol kenbond wegens de handelingen van Polen tegen de Lithausche bewoners in het ge bied van Wilna. DUITSCHLAND. De Rijksdag. De Rijksdag, die den 19den October bij eenkomt, wil dan zoo snel mogelijk de wets ontwerpen aangaande het onderwijs en de verhooging van de bezoldiging van de amb tenaren naar de commissies verwijzen, d. w. z ze in eerste lezing afhandelen. Reeds na vijf dagen gaat de Rijksdag weer op recès, zoo is althans de wensch van de meerderheid De eigenlijke zitting begint dan 21 November en men hoopt dat mid delerwijl de verschillende commissies van onderzoek ten opzichte van de genoemde wetten met hun werk gereed zullen zijn. Voor de oppositiepartijen zullen de afgevaar digden Schrick en Loewenstein, namens de sociaal-democraten en namens de commu nisten de afgevaardigden Sneller en Clara Zettkin spreken. ENGELAND. Biografie van koning Eduard VII. Dezer dagen is het tweede deel versche nen van Sidney Lee's biqgrafïe van Edaard VII. Het bevat 33 hoofdstukken, waarvan 6 r,P.röwAl wwm U>m *ir BINNENLAND. B. en W. van Leiden stellen voor mede werking te verleenen voor een bijzondere school in hef Morschkwartier. (Gemeente zaken, 2e Blad). Vergadering te Noordwijk inzake verbe tering van de Leidsche Trekvaart en den weg daarlangs. (2e Blad). Een geval van gasverstikking in Den Haag; twee dooden. (Gemengd, 2e Blad). Ernstig* gasontploffing te Arnhem. (Ge mengd, 2e Blad). De Nederlandsche Bank verhoogt alle rentetarieven. (Financiën, 2e Blad). De inschrijvingen voor de Na-Brasem, (Sport, 2e Blad). BUITENLAND. Lithanen doet een beroep op den Volken bond inzake Wilna. (Buitenl., le Blad). Pessimistische berichten nit Spanje, (Buitenland, le Blad). Van miss Elder is niets naders meer vernomen. (Binten!., 3e Blad). De D 1220 maakt een noodlanding op de Elbe, doch is heden weer opgestegen. (Bui tenland, 3e Blad). in Maart 1926 stierf. Anderen hebben uit z\jn aanteekeningen het werk voortgezet, Engelsciie bladen bevatten er uittreksois uit., die bewijzen, dat de latere bewerkers minder gereserveerd zijn geweest dan sir Sidney zelf. Het boek bevat namelijk zeer vrij moedige kritische opmerkingen over vela staatslieden waarmede de koning samen weiKt®. Verder deelt het mede, dat Eduard in het laatst van zijn leven soms „neerslachtig en slaperig was, naargeestige denkbeelden had en herhaaldelijk aan afstand van den troon dacht. Men kon hem daarvan met de grootste moeite weerhouden daaraan gevolg te geven." Over bokende staatslieden geeft de bio grafie Eduard's oordeel vrij scherp weer. Ovei Asquith wordt gezegd: Ofschoon de koning het mei zijn houding in staatszaken eens was, was hun verstandhouding nooit hartelijk. De koning vond Asquith altijd gesloten, terughoudend en zwijgzaam." Lloyd George: In een rede zeide hij, dat het Hoogerhuis weldra zijn geschil met het volk zou zien uitgemaakt. De Koning was verontwaardigd over 's ministers vrijmoe dige uiting en klaagde er over bij den eer sten minister. Campbell Bannerman ant woordde, dat hij Lloyd George had aange raden, voortaan zulk een toon niet meer aan te slaan en voegde er aan toe: „Ik betreur zijn uitbarsting ten zeerste en hoop dat hc ze niet zal herhalen." Die hoop bleek ijdel, want kort daarop in 1906 verklaarde Lloyd George, dat „de vc4gende verkiezing zou gaan over de vraag of net land geregeerd zou worden door den koning en zijn pairs of door den koning en zijn volk." De koning protesteerde daartegen weer bij den eersten minister, daar hij de uiting in strijd achtte met het constitutioneeie gebruik. Hij wenschte zijn naam buiten den politieken strijd gehouden te zien. Campbell Bannerman verklaarde, na Lloyd George 's konings inzicht te hebben over gebracht, dat „de minister het betreurde, den koning onopzettelijk te hebben ge krenkt." l>e biograaf voegt er bij, dat „Lloyd George zich toen een tijdlang wat meer zelfbeperking oplegde, maar dat hij, ondanks de afkeuring des konings, het niet kon laten zijn stokpaardje te berijden." Churchill: „In Augustus 1908 was de koning niet alleen boos op Lloyd George, maar ook op Churchill, omdat hij door on verantwoordelijke uitingen de buitenlandse he politiek schaadde. De koning dacht, dat sir E. Grey de aangewezen man was ora hem te berispen. Grey deed dat op 's konings verzoek ook en wees Churchill bovendien op de onjuistheden van enkele mededeeün- gen in zijn redevoeringen." Burggraaf Gladstone. Toen de koning do benoeming van Herbert (nu burggraaf) Gladstone tot gouverneur-generaal van Zuid- Afrika werd voorgesteld, schreef Eduard: „Is er geen betere te vinden?" Lord Balfour: In 1901 deelde Balfour in het Lagerhuis de entente-overeenkomst met Frankrijk mede en zeide, dat een wets ontwerp zou worden ingediend inzake den daarmee gepaard gaanden afstand van grondgebied. Do V/win? kwam daartegen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1