68"° JAARGANG
DONDERDAG 13 OCTOBER 1927
No. 20730
Officieele Kennisgevingen.
LES FRATELLINI.
STADSNIEUWS.
MUZIEK.
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertentign uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en
Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT»
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
ƒ0.18
0.18
Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
De Burgemeester en Wethouders van
Leiden doen te weten, dat door den Raad
dier gemeente, in zijne' vergadering van den
26en September 1927, is vastgesteld de vol-
gende verordening:
VERORDENING,
houdende wijziging van de verordening van
10 Juli 1913 (Gemeenteblad No. 21) op de
Winkelscluiting, laatstelijk gewijzigd bij de
verordening van 6 April 1925 (Gemeente
blad No. 10.)
ARTIKEL 1.
Artikel le van bovengenoemde verorde
ning wordt gelezen als volgt:
,.Het is verboden een winkel, waar melk,
of melkproducten worden verkocht, des Zon
dags, op Hemelvaartsdag, zoomede op den
eersten Kerstdag en Nieuwjaarsdag, voor zoo
ver deze dagen niet op Zondag vallen, voor
ihet publiek geopend te hebben op andere
uren, dan van des voormiddags 7 1/2 tot
10 uur en van des namiddags 6 tot 8 uur.
De bepaling van het eerste lid is nie't van
toepassing voor zoover verkocht wordt uit
sluitend voor gebruik ter Dlaatse van ver
koop.
Burgemeester en Wethouders kunnen in
bijzondere gevallen van het in het eeïste
lid vermelde verbod algemeene of bijzon
dere ontheffing verleenen".
ARTIKEL II.
Artikel 7a wordt gelezen als volgt:
„Het is verboden des Zondags, op Hemel
vaartsdag. zoomede op de'n eersten Kerstdag
en Nieuwjaarsdag, voor zoover deze dagen
niet op Zondag vallen, melk of melkproduc
ten' aan de woningen of inrichtingen der
verbruikers te bezorgen.
De bepaling van het eeTste lid is niet van
toepassing voor zoover het betreft bezorging
aan ziekenhuizen, gestichten en bakkerijen.
Burgemeester en Wethouders kunnen in
bijzondere gevallen van het in het eerste
lid vermelde verbod algemeene of bijzondere
ontheffing verleenen".
Vastgesteld door den Gemeenteraad van
-Leiden, gelet op het advies der Gezondheids
commissie, d.d. 23 Augustus 1927, No. 15,
in zijne openbare vergadering van den 26en
September 1927.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Zijnde' deze verordening aan de Gedepu-
terede Staten van Zuid-Holland volgens hun
bericht van den 4/7 October 1927, B. No.
2657, (2e afd.) G.S. No. 30, in afschrift
medegedeeld. 9581
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 13en October 1927.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
op MAANDAG 17 OCTOBER 1927,
des namiddags te twee uur.
De vergadering sal, zoo noodig, des avonds
worden voortgezet
Te behandelen onderwerpen:
lo. a. Voorstel om goed te keuren dat de
vacature-H. W. Blote als Stads-geneesheer
niet wordt vervuld;
b Benoeming van vijf Stads-geneeshee-
ren, voor het tijdvak 1 Januari 19281 Ja
nuari 1930. (231)
2o. Benoeming van eene tijdelijke leerares
in de lichamelijke oefening aan het Gymna
sium, voor den verderen duur van den
cursus 19271928. (228)
3o. Voorstel tot verhuring van het per
ceel Nieuwe Rijn No. 21, aan J. Piëete en
F. Karreman. (232)
4o. Voorstel in zake het sluiten van kas-
geldleeningen, gedurende het 4e kwartaal
1927. (230)
5o Voorstel om Burgemeester en Wet
houders te machtigen met de Hollandsche
Electrische Spoorweg-Maatschappij een over
eenkomst te sluiten, inzake de verlenging
van den termijn, waarbinnen moet worden
overgegaan tot het maken van een beweeg
baar gedeelte in de Zijlpoortsbrug. (233)
6o. Voorstel:
a. tot beschikbaarstelling van gelden ten
behoeve van het afbreken van het brand
spuithuis aan de St. Jacobsgracht en daar
mede verband houdende werken;
b. om een desbetreffend adres van een
aantal bewoners van de St. Jacobsgracht
en omgeving, als afgedaan te beschouwen.
(234)
7o. Voorstel om aan daarvoor in aanmer
king komende werklooze hoofden van ge
zinnen en kostwinners een reductie op den
prijs der brandstoffen te verleenen. (229)
8o. Voorstel:
a. tot beschikbaarstelling van gelden ten
behoeve van den bouw van een nieuwe
Groote Havenbrug met bijkomende werken;
b. om de desbetreffende motie van de
heeren Huurman en Eikerbout, benevens
het adres van de Federatie van te Leiden
gevestigde Woningbouwverenigingen, als
afgedaan te beschouwen. (228)
9o. Voorstel:
a. om medewerking te verleenen aan het
bestuur der vereeniging voor Christelijk
Onderwijs, tot de vestiging van een bijzon
dere school voor lager onderwijs in het
Morschkwartier;
b. om een desbetreffend adres van de
afdecling Leiden van Volksonderwijs, als
afgedaan te beschouwen. (235)
Vanmorgen hebben ze hun „joyeuse
entrée" in de Sleutelstad gemaakt, de drie
wereldberoemde clowns van het Cirque
d'Hiver te Parijs, les Fratellini.
Wij troffen ze hedenmorgen aan op het
Station, toen ze uit den trein van Haarlem
sprongen en onmiddellijk waren ze bereid
voor onzen fotograaf te poseeren.
Men ziet ze hierboven van rechts naar
links: Paul, Francois en Albert met z'n
zoontje.
Onderwijl knoopten we een praatje aan
met deze „koningen der clownerie".
Ze waren opgetogen over het succes van
hun Hollandsche tournée-, overal volle
zalen en 't Hollandsche publiek „est si bon".
Paul, de levendigste van de drie, ver
maakte intusschen de omstanders door z'n
bolhoedje allerlei capriolen op z'n hoofd te
laten maken.
Daarop trok het geheele gezelschap van
pl.m. dertig personen naar de Stadsgehoor
zaal om de noodige toebereidselen te treffen
voor de voorstelling van hedenavond.
Als een soort verontschuldiging voegden
ze ons nog toe: „Nous regrettons beaucoup,
qu'il n'y a pas de temps pour visiter les
hopitaux".
Wij wenschen de Fratellini's te Leiden
een even volle zaal en een even enthou
siast publiek als elders.
JUBILEUM D. S IE RAG.
Vandaag is hel 25 jaar geleden dal onze
stadgenoot D. Sierag als 13-jarige jongen al9
leerling-monteur in dienst trad bij de af-
deeling gas- en waterleiding der firma
Zwart, Apothetersdijk.
Door zijn leergierigheid en werklust wist
hij zich spoedig omhoog te werken en mo
menteel slaat hij bij de cliënten en zijn
patroon aangeschreven als een stipt eerlijk
werkman met een buitengewone vakkennis.
Sinds 9 jaar is Sierag thans werkzaam als
electro-monleur bij het Technisch Bureau.
Vanmorgen werd de jubilaris, nadat hjj met
zijn echtgenoole per auto van zijn woning
gehaald was. toegesproken door de heeren
D. W. en VV. Zwart, die hun woorden van
waardeering vergezeld deden gaan van een
zilveren horloge met ketting en een paar
zilveren manchetknoopen, terwijl aan zijn
vrouw bloemen werden aangeboden.
Namens het personeel bood de heer H.
van Nierop een rookstel aan, terwijl de leer
ling-monteur Frans van Leeuwen namens
de leerjongens daaraan een kist sigaren toe
voegde.
De vroegere leermeester van den jubilaris
bij de firma Zwart, de heer Oostendorp was
mede aanwezig en overhandigde zijn oud
pupil een schitterende fruitmand.
Ook van andere zijde mocht de jubilaris
nog vele blijken van belangstelling in den
vorm van bloemen, fruit en gebak in onl-
yangst nemen.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zjjn voor het doctoraal examen
Ind. recht de heer O. J. A. Quartero (Den
Haag);
candidaats examen theologie: de heer M.
L. Onnes (Leiden)
candidaats examen geneeskunde: J. H. W.
Berkeljon (Den Haag); M. v. d. Ridder
(Vlaardingen)W. W. de Regt (Rotterdam);
C. J. Wjjnberg (Rotterdam); L. J. v. d.
Laan (Leiden)H. van Hees (Leiden)J.
M. Heuff (Den Haag)Liem Djing Sing
(Den Haag); M. M. Hilfman (Leiden); J.
van Eizenga (Rotterdam); J. Brenkman (Lei
den); H. Gerretsen (Oegstgeest)F. J. v.
Hollemondt (Delft); A. A. de Wolff (Den
Haag); L. J. A. Hermans (Delft); mej. L.
H. Goemans (Schiedam); J. A. M. Karaberg
(Leiden)C. Kening (Zoeterwoude), en J.
A. Lente (Leiden)
vcor het candidaats examen Ind. recht
de heer L. Frank pen Haag).
In de schietzaai der Morschpoort-
kazerne zjjn gisteravond de winter-schiet-
oefeningen der Leidsche Burgerwacht be
gonnen. Tevens had daarbij de uitreiking
plaats van de in de zomermaanden behaalde
prijzen. De voorzitter, mr. P. A. Pijnacker
Hordijk reikte de prijzen aan de gelukkige
winnaars uit, waarbij hij in het bijzonder
woorden van warmen lof richtte tot den
heer J. H. van Staveren, die dit jaar voor
de vierde maal het kampioenschap wist te
veroveren en daarmede tevens weer voor
een jaar beslag legde op den Pijnacker
Hordijk Wisselbeker.
In de 3-Octoberstraat was het gister
middag een heele drukte. De aanleiding
hiertoe was een reclame-auto van de firma
Wennekes Van Neck, fabrikanten van
bleekpoeder, te Oosterbeek. Radiomuziek en
een alleraardigste poppenkast lokten oud
en jong uit hun woningen naar buiten. Ook
in andere wijken werd de voorstelling her
haald. Stellig een aardige en pakkende
reclame.
Zondagavond 16 Oct. worden de muziek
avonden in het Leidsche Volkshuis geopend
met een concert voor zanz, piano en clarinet.
Men zie de advertentie.
Door F. B. de Z. werd bij de politie
aangifte gedaan, dat uit zijn lunchroom aan
de Steenstraat een zilveren cup is ontvreemd
waarin zicb ijs bevond.
Door J. H., te Leiden, is aangifte
gedaan van de vermissing van een hand
wagen, welke hij eenigen tijd onbeheerd
had laten staan.
Tegen zekeren M., bezorger van het
weekblad „Het Leven" is een klacht bij
de politie ingediend wegens het niet af
dragen van een bedrag van f30, door hem
bij abonné's geïnd.
Het aantal werkzoekenden, ingeschre
ven bij de Arbeidsbeurs, bedroeg gisteren
in totaal 649, tegen 638 op 13 Oct. 1926.
zijn. Dat heeft zijn goede redenen in de tech
nische volmaking die beide instrumenten in
de latere jaren ondergingen. Zeker, voor fluit
is in vroeger e"euw gecomponeerd, gevolg van
de omstandigheid dat 't muziekdilettantisme
zich met voorliefde van haar bediende. Ook
Mozart heeft tegen het eind der achttiende
eeuw. op bestelling, een paar fluitconcerten
en fluitkwartetten geschreven, waarvan dat
in D gisteravond door de Parijzenaars is uit
gevoerd. Maar kenmerkend voor de kwaliteit
van het instrument dier dagen is een uit
lating van Mozart zelf, dat hij zich na den
arbeid dier fluitcomposities zoo „stuf"
vervelend) voelde, omdat hij schreef voor
een instrument dat hij „im Grund nicht
leiden" kon. Dat zou Mozart nooit gezegd
hebben als hij de geperfectioneerde fluit, die
de1 heer Le Roy gisteravond bespeelde, had
gekend. Maar het verklaart het feit. dat de
groote componisten der geschiedenis zich
aan de fluit weinig of niet hebben laten ge
legen liggen. Iets soortgelijks is het geval met
de" harp, die van alle gebruikelijke instru
menten wel de jongste is. Zoolang de harp,
die van huis uit een diatonisch instrument
is, nog niet in slaat was tot verhoogingen en
verlagingen van den toon, was ze practisch
onbruikbaar. Toen in 1811 de gebroeders
Erard door het aanbrengen van een vernuftig
pedaalmcchanisme (de zoogenaamde double
mouvement) het diatonisch instrument tot
ee'n chromatisch verhieven kreeg het prac-
lisc'he beleekenis. Aan Wagner heeft de harp
haar volle burgerrecht als orkestinstrument
te danken. Vooral de jongere Fransche com
ponisten gebruiken haar meer en meer als
solo- en kamerinstTument. Uit het meege
deelde» volgt al dat Rameau 16831764, van
wien een „pièce en trio" voor harp, fluit en
cello werd uitgevoerd, nooit voor harp kan
hebben geschreven. Het allerbekoorlijkste
trio is natuurlijk voor clavecimbaal gedacht.
Wat voor een virtuoos harpspeler als de
Heer Jamet geen bezwaar is om er op zijn,
buitengewoon klankrijk, instrument iets heel
moois van le maken.
Het programma der Parijsche heeren ver
meldde vóór de pauze een drietal klassieken.
Rameau met de reeds genoemde suite van
anecdotisch betitelde onderdeelen (een ju
weeltje die „Tambourin"), dan het evenbe-
doetde fluitkwarlet, rijk aan Mozartsche
gratie, en voorts het, op neutraal gebied lig
gend, strijktrio in C mineur van Beethoven,
we'l een jeugdwerk maar wat een rijkdom
van vinding reeds, weergaloos mooi door de
strijkers (de heeren Bas, Grout en Boulmé)
voorgedragen. De beide nummers na de
pauze accentueerden de beteekenis dezeT
moderne kwintetcombinalie. Vooreerst door
de sonate voor fluit, alt en harp van Debussy
prachtig staal der subtiele kunst van den
grootsten der jongere Fransche meesters en,
als slot van het programma het „concert
cinq" van den Brusselaar Joseph Jongen,
aan het Parijsche kwintet opgedragen. We
hoorden het stuk voor 't eerst. Het is zeer
interessant niet alleen van kleur maar ook
van melodiek, met een vaak aantrekkelijke
contrapuntische bewerking. Het valt buiten
den kamermuziekstijl door zijn nijging naar
het orkestrale: men zou de combinatie nu ge
voegelijk een klein kamerorkest kunnen noe
men. Dat de vijf rasechte artisten en mees
terlijke bespelers van hun instrument dit
sympathieke werk,, waaraan ook hun naam
is verbonden, met de grootste toewijding en
overgave speelden, behoeft geen betoog.
De volle zaal heeft met de grootste aan
dacht en voelbare instemming naar de voor
drachten geluisterd en met het warmste
applaus de kunstenaars voor hun prestaties
beloond.
KUNSTKRING VOOR ALLEN.
Een ensemble als „le Quintette instrumen
tal de Paris" wortelt in den nieuwen tijd en
ontleent zijn bestaansrecht groolendeels aan
de moderne muziek. Aan de instrumenten
van het klassieke strijkkwartet (de viool, de
alt en de violoncel) zijn toegevoegd de fluit
en de harp. Als solo-instrumenten of
als instrumenten voor het solistische
samenspel verkeeren fluit en harp
nog in de jeugdperiode. We voe-
tow* dit oi «Urk. iv. oWvomt
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Lithanen en Polen.
De Lithausche regeering heeft een nota ge
richt tot den secretaris-generaal van den Vol
kenbond wegens de handelingen van Polen
tegen de Lithausche bewoners in het ge
bied van Wilna.
DUITSCHLAND.
De Rijksdag.
De Rijksdag, die den 19den October bij
eenkomt, wil dan zoo snel mogelijk de wets
ontwerpen aangaande het onderwijs en de
verhooging van de bezoldiging van de amb
tenaren naar de commissies verwijzen,
d. w. z ze in eerste lezing afhandelen. Reeds
na vijf dagen gaat de Rijksdag weer op
recès, zoo is althans de wensch van de
meerderheid De eigenlijke zitting begint
dan 21 November en men hoopt dat mid
delerwijl de verschillende commissies van
onderzoek ten opzichte van de genoemde
wetten met hun werk gereed zullen zijn.
Voor de oppositiepartijen zullen de afgevaar
digden Schrick en Loewenstein, namens de
sociaal-democraten en namens de commu
nisten de afgevaardigden Sneller en Clara
Zettkin spreken.
ENGELAND.
Biografie van koning
Eduard VII.
Dezer dagen is het tweede deel versche
nen van Sidney Lee's biqgrafïe van Edaard
VII. Het bevat 33 hoofdstukken, waarvan
6 r,P.röwAl wwm U>m *ir
BINNENLAND.
B. en W. van Leiden stellen voor mede
werking te verleenen voor een bijzondere
school in hef Morschkwartier. (Gemeente
zaken, 2e Blad).
Vergadering te Noordwijk inzake verbe
tering van de Leidsche Trekvaart en den
weg daarlangs. (2e Blad).
Een geval van gasverstikking in Den
Haag; twee dooden. (Gemengd, 2e Blad).
Ernstig* gasontploffing te Arnhem. (Ge
mengd, 2e Blad).
De Nederlandsche Bank verhoogt alle
rentetarieven. (Financiën, 2e Blad).
De inschrijvingen voor de Na-Brasem,
(Sport, 2e Blad).
BUITENLAND.
Lithanen doet een beroep op den Volken
bond inzake Wilna. (Buitenl., le Blad).
Pessimistische berichten nit Spanje,
(Buitenland, le Blad).
Van miss Elder is niets naders meer
vernomen. (Binten!., 3e Blad).
De D 1220 maakt een noodlanding op de
Elbe, doch is heden weer opgestegen. (Bui
tenland, 3e Blad).
in Maart 1926 stierf. Anderen hebben uit
z\jn aanteekeningen het werk voortgezet,
Engelsciie bladen bevatten er uittreksois uit.,
die bewijzen, dat de latere bewerkers minder
gereserveerd zijn geweest dan sir Sidney
zelf. Het boek bevat namelijk zeer vrij
moedige kritische opmerkingen over vela
staatslieden waarmede de koning samen weiKt®.
Verder deelt het mede, dat Eduard in het
laatst van zijn leven soms „neerslachtig en
slaperig was, naargeestige denkbeelden had
en herhaaldelijk aan afstand van den troon
dacht. Men kon hem daarvan met de grootste
moeite weerhouden daaraan gevolg te geven."
Over bokende staatslieden geeft de bio
grafie Eduard's oordeel vrij scherp weer.
Ovei Asquith wordt gezegd: Ofschoon de
koning het mei zijn houding in staatszaken
eens was, was hun verstandhouding nooit
hartelijk. De koning vond Asquith altijd
gesloten, terughoudend en zwijgzaam."
Lloyd George: In een rede zeide hij, dat
het Hoogerhuis weldra zijn geschil met het
volk zou zien uitgemaakt. De Koning was
verontwaardigd over 's ministers vrijmoe
dige uiting en klaagde er over bij den eer
sten minister. Campbell Bannerman ant
woordde, dat hij Lloyd George had aange
raden, voortaan zulk een toon niet meer
aan te slaan en voegde er aan toe: „Ik
betreur zijn uitbarsting ten zeerste en hoop
dat hc ze niet zal herhalen."
Die hoop bleek ijdel, want kort daarop
in 1906 verklaarde Lloyd George, dat „de
vc4gende verkiezing zou gaan over de vraag
of net land geregeerd zou worden door den
koning en zijn pairs of door den koning
en zijn volk."
De koning protesteerde daartegen weer
bij den eersten minister, daar hij de uiting
in strijd achtte met het constitutioneeie
gebruik. Hij wenschte zijn naam buiten
den politieken strijd gehouden te zien.
Campbell Bannerman verklaarde, na Lloyd
George 's konings inzicht te hebben over
gebracht, dat „de minister het betreurde,
den koning onopzettelijk te hebben ge
krenkt." l>e biograaf voegt er bij, dat
„Lloyd George zich toen een tijdlang wat
meer zelfbeperking oplegde, maar dat hij,
ondanks de afkeuring des konings, het niet
kon laten zijn stokpaardje te berijden."
Churchill: „In Augustus 1908 was de
koning niet alleen boos op Lloyd George,
maar ook op Churchill, omdat hij door on
verantwoordelijke uitingen de buitenlandse he
politiek schaadde. De koning dacht, dat sir
E. Grey de aangewezen man was ora hem
te berispen. Grey deed dat op 's konings
verzoek ook en wees Churchill bovendien
op de onjuistheden van enkele mededeeün-
gen in zijn redevoeringen."
Burggraaf Gladstone. Toen de koning do
benoeming van Herbert (nu burggraaf)
Gladstone tot gouverneur-generaal van Zuid-
Afrika werd voorgesteld, schreef Eduard:
„Is er geen betere te vinden?"
Lord Balfour: In 1901 deelde Balfour in
het Lagerhuis de entente-overeenkomst met
Frankrijk mede en zeide, dat een wets
ontwerp zou worden ingediend inzake den
daarmee gepaard gaanden afstand van
grondgebied. Do V/win? kwam daartegen