68a,e JAARGANG
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1927
No. 20713
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Prinses Juliana als Studente ingeschreven.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en
Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalenBewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weekƒ0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
i 3-OCTOBER-MARKT.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat vergunningen tot het innemen van
standplaatsen met kramen, wagens, enz.
voor straatverkoop gedurende het a.s.
3-October-feest slechts worden verleend
voor plaatsen op de Bfeestenmarkt, de
Nieuwe Beestenmarkt, en de le Binnen-
yestgracht.
Op andere plaatsen mag dernalve geen
standplaats voor straatverkoop worden in
genomen.
Voorts vestigen zij er de aandacht op,
Öat de aanvragen tot het verkrijgen van de
bovenbedoelde vergunningen uiterlijk 26
September a.s. aan den Directeur van den
Markt- en Havendienst moeten zijn inge
zonden.
Voor verkoop van vleeschwaren (waar-
londer ook begrepen broodjes met vleesch,
worst in het zuur, e. d.) alsmede voor ver
makelijkheden, loterijen, weegschalen e.d.
Wordt geen standplaats verleend.
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
I VAN STRIJEN, Secretaris.
1 Leiden, 22 September 1927. 849-4
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter openbare kennis, dat H. Vos,
ie Leiden, een verzoek heeft ingediend ter
bekoming van verlof voor den verkoop van
alcoholvrijen drank voor gebruik ter plaatse
van verkoop in het perceel Steenstraat
No' 11 VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 22 September 1927. 8493
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter opelnbare kennis, dat A. C.
Filippo, te Leiden, een verzoek heeft inge
diend ter bekoming van verlof voor den ver
koop van alcoholvrijen drank voor gebruik
ter plaatse van verkoop in bet perceel
Nieuwe Rijn 79 a.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
1 Leiden., den 22en September 1927. 8492
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
brengen ter algemeene kennis, dat door hen
vergunning is verleend aan: a. F. A M.
Straatsburg en rechtverkrijgenden* tot het
oprichten van een ondergrondsche bewaar
plaats voor benzine met bovengrondsche af
tapinrichting in het perceel Haarlemmer
straat No. 42. kadastraal bekend gemeente
Leiden, Sectie H,, No. 3206; b. de Continen
tal Petroleum Company en rechtverkrijgen
den, tot het oprichten van e'en ondergrond
sche bewaarplaats voor benzine met boven
grondsche aftapinrichting in het perceel van
Oldebarneveltstraat No. 37, kadastraal be
kend gemeente Leiden Sectie P. No. 1187; c.
de firma M. J. Weijl en rechtverkrijgenden,
tot het uitbreiden van de broodbakker^ in
het perceel Kloksteeg No. 3, kadastraal be
kend gemeente Leiden, Sectie G. No. 552.
A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 22 September 1927. 8491
VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
op MAANDAG, 26 SEPTEMBER 1927,
des namiddags te twee uur.
De vergadering sal, zoo noodig, des avonds
worden voortgezet.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van een Curator van het
Gymnasium. (216)
2o. Benoeming van twee Curatoren van
het Gymnasium. (217)
3o. Benoeming van een lèerare's in het
Hoogduitsch aan het Gymnasium, voor den
verderen duur van den cursus 1927
1928, (215)
4o. Voorstel tot verhuring van het perceel
Vischmarkt No. 14. aan de N.V. Holland-
sche Naaimachinehandel te R'dam. (222)
5o. Voorstel tot verkoop aan de gemeente
Noordwijkerhout van een gedeelte berm
langs den Haarlemmertrekvaartweg. (223)
6o. Voorstel om Burg. en Weth. te mach
tigen om over te gaan tot verbreeding van
bet Gangetje door afbraak van 'n 3-tal per-
cee'len. (224)
7o. Voorstel:
lo. om medewerking te verleenen aan:
a. het bestuur der vereeniging voor Chris
telijk Onderwijs te Leiden, voor de aanschaf
fing van sc'hoolmeubilair ten behoeve van
de school voor U.L.O. aan het Noordeinde
No. 40;
b. het bestuur der Gereformeerde School-
vereeniging te Leiden, voor de aanschaffing
van leermiddelen ten behoeve van de school
voor U.L.O. en voor L.O. aan de Hoogland-
sc'he Kerkgracht No. 20 a;
2o. tot vaststelling van den de^betref-
fenden begrootingsstaai (218)
8o. Voorstel in zake het aangaan van
eene overeenkomst, betreffende de levering
van gas aan de gemeente Wassenaar door
de Stedelijke Gasfabriek te Leiden. (2202
9o. Voorstel:
a. tot bet aangaan van eene overeenkomst
met de gemeente Nieuwkoop, betreffende de
levering van electriciteit aan die gemeente
en tot wijziging van de desbetreffende over
eenkomsten met de gemeenten Nieuwveen,
Ter Aar en Zevenhuizen;
b. om goed te keuren dat een hoogspan-
ningskoppelkabel tusschen het Leidsche en
het Utrechtsche net der Electriciteitsfa-
briek wordt aangelegd. (221)
lOo. Voorstel om goed te keuren dat een
nieuwe bedrijfswatermstallatie voor de
electrische Centrale wordt gebouwd. (225)
llo. Verordening, tot wijziging van de
verordening van 26 Juli 1920 (Gein.blad No.
33) houdende Reglement voor het Burger
lijk Armbestuur te Leiden. (219)
12o. Voorstel:
a. tot vaststelling van de verordening be
treffende het verleenep van kostelooze ge
nees- en heelkundige hulp aan onvermo-
genden en den werkkring en de bezoldiging
van de Stads-geneesheeren te Leiden;
b. tot wijziging van den staat van betrek
kingen, diet als nevenbetrekking worden be
schouwd, vastgesteld bij raadsbesluit van 2
Augustus 1920 (Gem.blad No. 37). (214)
13o. Verordening, houdende wijziging van
de verordening van 10 Juli 1913 (Gem.blad
No. 21), op de Winkelsluiting. (213)
DE WINKELWEEK.
In den foyer van de Stadsgehoorzaal is
hedenmiddag in tegenwoordigheid van vele
gemeentelijke autoriteiten en vooraanstaande
personen uit den handel en uit de midden
stand, na een woord vooraf van den heer
H. Simonis, voorzitter van de Winkelweek
commissie, de winkelweek door onzen
burgemeester mr. A. van de Sande Bak-
huyzen officieel geopend.
De heer Simonis sprak bij deze gelegen
heid als volgt:
Dames en Heeren.
Het is een uiting van saamhorigheids
gevoel van de drie Middenstandsvereeni-
gingen en de L.A.W.E.T., om gezamenlijk
of> te trekken voor een zoo'n practisch werk
als het organiseeren van een winkelweek.
Als bekend mag verondersteld worden,
dat een commissie is benoemd door de
drie Middenstandsvereenigingen en de
L.A.W.E.T., met het doel een winkelweek
te organiseeren.
Met veel genoegen hebben de leden dier
commissie de hun opgedragen taak aan
vaard, en met niet minder opgewektheid de
voorbereidende werkzaamheden verricht.
Het i9 voor de commissie zeer bemoedi
gend, u in zoo getale aanwezig te zien, en
voor mij een groot voorrecht u welkom te
mogen heeten op de bijeenkomst. Tot en
kelen der velen, die ons de eer bewijzen
van hun grootelijksch gewaardeerde tegen»
woordigheid, moge ik intusscben in het bij
zonder het welkom toeroepen.
Hartelijk welkom aan u, Mijnheer de Bur
gemeester. Het verheugt ons in hooge mate,
dat gij gehoor hebt willen geven a^m onze
uitnoodiging, om deze winkelweek te willen
openen.
Wij zijn u daar bijzonder dankbaar voor;
u bewijst daarmede groot belang te stellen
in den Leidschen Winkelstand.
Wij hopen en vertrouwen, dat u nog vele
jaren het gezag moge voeren in onze zoo
geliefde Sleutelstad, en dat door een aan
gename samenwerking tusschen Gemeente
bestuur en Middenstand veel goeds moge
bereikt worden voor stad en middenstand.
Het is voor de commissie een buitenge
wone eer, u, mevrouw Van de Sande
Bakhuyzj^i, een hartelijk welkom te mogen
roepen, vooral omdat, voor zoover ons be
kend, dit de eerste officieele bijeenkomst
is waarop u, als burgemeesters-vróuwe,
tegenwoordig is. Wij kunnen u verzekeren,
dat de Leidsche Middenstand deze attentie
zeer apprecieert
Hartelijk welkom heet ik ook u, Mijnheer
de Voorzitter van de Kamer van Koophandel
voor Rijnland.
Uw aanwezigheid hier bewijst alweer, dat
uw belangstelling voor den handeldrijven-
den en Industrieelen Middenstand zeer
groot is. Terwijl u reeds zooveel tijd be
steedt om het belang van handel en in
dustrie te dienen, hebt u toch gelegenheid
kunnen vinden om hier tegenwoordig te zijn.
Zeer verheugt het mij ook een hartelijk
welkom te mogen toeroepen aan de heeren
Wethouders, en aan u Mijnheer de Secre
taris dezer gemeente.
Wij zien hieruit uw levendige belangstel
ling voor het streven en werken van den
middenstand.
Vervolgens is het mij aangenaam het wel
kom toe te roepen aan den onder-voorzitter
en den secretaris van de Kamer van Koop
handel van Rijnland en de besturen van de
Algem. Middenstandsver., Christelijke Mid
denstandsver. en de R.-K. Middenstands-
ver. de „Hanze" en de LA.W.E.T.
Vooral mag ik ook niet vergeten aan de
(Een foto van geschiedkundige waarde, helaas in regenweer opgenomen).
Foto H. Jonker.
Hedenmorgen heeft H. K. H. Prinses Juliana met hare vriendinnen freule de Brauw, mej. Rozenboom en mile Michelin, zich
laten inschrijven als studente aan de Rijksuniversiteit alhier. Na afloop heeft de Koninklijke studente onder leiding van den
rector-magnilicus, prof. dr. A. J. Wensinck het academiegebouw bezichtigd.
pers het welkom toe te roepen. En van deze
gelegenheid maak ik gaarne gebruik, vrien
delijk dank te zeggen voor de groote mede
werking van de drie plaatselijke dagbladen
ondervonden.
Dames en Heeren. De opzet van deze
winkelweek, u zal het allen reeds bemerkt
hebben, is sober.
Dit in overeenstemming met de niet-roos-
kleurige toestanden, maar daarom is zij
niet minder belangrijk.
En wel omdat door de meeste van Lei-
dens Middenstands-winkeliers aan deze
winkelweek wordt deelgenomen.
Het is te bejammeren, dat een klein per
centage dat saamhoorigheidsgevoel niet
eigen is, en zich die kleine onkosten, die
het organiseeren van een winkelweek met
zich brengt, niet heeft willen getroosten,
terwijl het er toch de vruchten van mede
wil plukken.
Nu zal wellicht de vraag opkomen: Is het
noodig, dat in Leiden een winkelweek ge
houden wordt, en het antwoord daarop zou
kunnen luiden: ,,Het moest eigenlijk niet
noodig zijn", omdat het algemeen bekend
moet worden geacht, dat in Leiden alles te
verkrijgen is wat men wenscht, en dat
tegen concurreerende prijzen.
Ik zou de stoute bewering wel aandurven,
dat er geen stad in ons vaderland is, waar
een beter geoutileerdc winkelstand bestaat
dan in onze goede sleutelstad.
Maar helaas, is deze overtuiging nog niet
hlgemeen. En nu is een winkelweek bijzon
der geschikt om voor de zooveelste maal te
bewijzen, dat in de Leidsche winkels zeer
uitgebreide keuze artikelen van prima kwa
liteiten tegen lage prijzen te verkrijgen zijn.
Dames en Heeren. In wezen is deze win
kelweek al zeer weinig verschillend met
de vorige; alleen is de beoordeeling van de
étalages nu opgedragen aan een vakkun
dige jury, op ons verzoek samengesteld
door de Haarlemsche middenstands-centrale,
daarnaast is er een beoordeeling door het
publiek; er zijn prijzen beschikbaar gesteld
voor ben, die de mooiste étalage aanwijzen
in overeenstemming met de vakkundige
jury-
Ten slotte, mijne Dames en Heeren, aan
u allen dank, hartelijk dank, voor uw aan
wezigheid en belangstelling.
En nu verzoek ik aan u, Mijnheer de
Burgemeester, gaarne deze winkelweek wel
te willen openen.
Op de rede van den burgemeester komen
wij morgen terug.
Na de opening werd een rondrit per auto
langs de deelnemende winkels gemaakt,
waarna Bestuur en genoodigden naar de
Stadszaal terugreden tot het gebruiken van
eenige ververschingen.
Ter inleiding van de Winkelweek zal he
denavond een muzikale rondwandeling
worden gehouden door het muziekgezel
schap „Perosi". Vertrokken wordt om 8 1/4
uur van het R.K. Volksgebouw aan de
Steenschuur.
VEREENIGING VAN ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN IN DE INSPECTIE
LEIDEN.
In de Stadsgehoorzaal heeft hedenmorgen
de algemeene Vergadering plaats gehad van
bovengenoemde vereeniging.
De vergadering werd door een groot aan
tal leden bijgewoond en onder de aanwezi
gen bevonden zich ook de wethouder van
Onderwijs mr. Tepe en de heer Goslinga als
voorzitter van de plaatselijke commissiei van
toezicht op het L.O.
Om even over tienen opende de voorzitter
der vereerfiging de heer J. Baak Jz. de ver
gadering met een rede waaraan men o.a. het
volgende ontleenen,
Het is mij e'en groote vreugde U allen een
hartelijk welkom toe te roepen en U er mijne
waardeering over uit te spreken, dat U in
zoo groote getale aan de uitnoodiging van
Uw bestuur hebt gevolg gegeven.
Als vanzelf zal bij U als bij mij de herin
nering opkomen aan de vorige vergadering,
waarin op zulk een feestelijke wijze met 40-
jarig bestaan van onze vereeniging herdacht
werd.
Naar ik vertrouw zal die jubileumviering
in prettige herinnering zijn gebleven. Velen
uit dezen kring en daarbuiten hebben tijd
en moeite gegeven om dit feest te doen sla
gen. Het is mij op deze eerste vergadering
daarna e'en behoefte, aan allen daarvoor
mijn dank te brengen. Het was mij toen
tevens een groote vreugde bijna allen, die
het onderwijs dienden in de inspectie hoe
verschillend ook van inzicht, samen tc-' zien
op dezen feestavond.
En nu hebben wij weer de gewone samen
komst. Al zoo dikwijls heb ik in mijn ope
ningswoord uiteengezet, waarom ik deze sa
menkomsten zoo waardeer. Ik weet wel, al
had ik de kracht van een Simson ik zou
zelfs de kleine scheidsmuren niet omver
kunnen halen, maar laat ze dan maar dit
resultaat hebben, dat wij over de afschei
dingen heen, door eikaars hand te drukken,
over en we<er de zekerheid geven, dat wij
elkaar kunen waardeeren en dat wij één zijn
in liefde voor ons werk, gelijk zijn in toewij
ding daarvoor en eensluidend in de klacht
over onze tekortkomingen Ongewc-nscht
komt het mij voor om U nogmaals uileen te
zetten, waarom onze vergaderingen nuttig en
gewenscht zijn.
BINNENLAND.
Prinses Juliana ingeschreven als studente
der Leidsche Hoogeschool. (le blad).
De opening van de Leidsche Winkelweek.
(Stadsn., le blad).
Vergadering van de Vereeniging van
Onderwijzers(essen) in de Inspectie Leiden.
(Stadsn., le blad). 1
De Pers over de Mfllioenennota. (3e blad}.
Wijziging van belastingwetten. (BinnenL,
2e blad).
Een persconferentie met Initenant Koppen
over zijn a.s. HollandIndië-vlucht. (Bin
nenL, 2e blad).
De corrnptie in de gasindnstrie. (BinnenL
2e blad).
De jnbilenmvergadering van Patrimoninm
(Binnenl., 2e blad).
BUITENLAND.
Belangrijke besluiten ter zitting van den
Volkenbond. (Buitenl., be blad).
Ook de Poolsche Senaat is verdaagd.
(Buitenl., le blad).
Congres der Dnitsch-nationale partij.
(Buitenl., le blad).
Ik wil eenige.oogemblikken Uw aandacht
vragen voor enkele overwegingen, die den
laatsten tijd mij telkens weer bezig hielden
en waarvan ik mij moeilijk kon losmaken.
Ik wil niet in orakeltaal spreken, maax
slechts enkele nuchtere opmerkingen ma-»
ken over eenige verschijnselen, die zich in
ons schoolleven openbaren.
Onze school is uiteraard zeer conserva
tief, komt altijd achter het maatschappelijk
gebouw aan. Evenals de bruisende golven,
opgeslagen door de schroef der boot op eeni-
gen afstand slechts nadeinen in de zachtei
bewogenheid van het anders zoo kalme wan
tervlak, zoo ook wilt men in het schoolt
leven nawerken, hetgeen in den laatsten
tijd door het maatschappelijk leven geva
ren is.
Is er één woord, dat luider opgeklonken
heelt, dat sneller van mond tot mond is
overgebracht, dan het woord vrijheid? Maar
is er één woord, waaraan door zoovele uit
leggers, zooveel verschillende beteekenissen
gehecht werd? Op godsdienstig, politiek,
sociaal, economisch gebied worden allerlei
tegenstrijdige inzichten uitgedrukt door het-
I zelfde woord vrijheid.
Zoo is het ook op paedagogisch gebied.
Dirk Coster bracht in 1919 in zijn mart
ginalia al uit: Zij, die al hun aandacht op
het kind tezamen trekken, ontnemen aan dei
kinderziel dat deel van vrijheid en van
eigen leven, dat het om t? ontbloeien noo-i
dig heeft.
Maar hoe vaak drukte de ongebondenheid
zich niet het masker der vrijheid voor het
gelaat. Geloof van mij niet, dat ik het zou
toejuichen, als de school hermetisch geshx
ten bleef.
Ik houd van versche lucht. Laten wij al ld
de ramen hdog openschuiven, opdat de
stroom van nieuwe, frissche denkbeelden*
de dufheid uit onze schoolvertrekken ver
drijft. Ik acht het gelukkig dat de onderwij
zers niet meer met het kalotje het hoofd
dekken en de stropdas niet langer gebruiken
om angstig zich te hoeden voor kouvatten*
Jarenlang heeft de studie der paedago-
giek zich bepaalt tot het memoriseeren van
algemeenheden. Daarna werd met groote
scherpzinnigheid de leerstof onder het ont-t
leedmes genomen. De school werd ver-
methodiekt en het kind moest de tallooze
gangen van het uitgedijd menu naar binnen
werken. Men had alles zoo heerlijk ver
dund, dat indigestie toch onmogelijk was.
Zoo sterk was de aandacht bepaald bij
wat geleerd moest worden, dat wie moest
leeren geheel in de schaduw kwam te staan.
Men gaf les niet aan individuen, maar aan
een doorsneekind. Alleen met een gemid
delde werd rekening gehouden.
Gelukkig kwam men ook van deze dwa
ling terug.
De heer Baak citeerde vervolgens prof.
R. Gasimir, naar aanleiding van een arti
kel van dezen paedagoog over onzen tijd
als een psychologischen tijd. En hij herin
nerde aan een voordracht van dr. Oort en
wees verder op de taak van den onder
wijzer van heden, die zich ook uitstrekt tot
verzorging van de individuen, die aan zijn
hoede worden toevertrouwd. Spr. noemde
het met prof Casimir een gelukkig ver
schijnsel dat de psyche van het kind een
object van studie werd ook van den onder
wijzer.
Met Casimir noem ik dat een gelukkig
verschijnsel, maar met hem moet ik waar
schuwen voor een groot gevaar Op de door
mij aangehaalde woorden laat hij volgen:
„Mits dat middel gehanteerd wordt door