BOS-ATLAS
BERTELS' Kunstkorrels.
J. G. VAN DIJK
Morgen kijkdag
DAMES-, HEEREN- EN KINDERKAPSALON.
Fa. J. L. CREYGHTON
NIEUW GASFORNUIS
ALLE LEERBOEKEN
BANK VAN LEElNG
KUNST EN LETTEREN.
RECHTZAKEN.
VARIA.
der geheele Aarde
Prachtige nieuwe Naaimachine,
PLUIMVEEHOUDERS!
H. GORDIJN,
RATTENPLAAG.
van 10-2 uur i
Hebt OitLast van
toch allereerst de mimische mogelijkheden
van het gelaat, terwijl schoonheid" in
den „gewonen" zin van het woord wèl een
rol speelt, maar zeer zeker Diet de aller
eerste. Bovendien heeft de» Duitscher een
ander, met name ,n meer sprekend, schoon
heidsideaal, een van inhoud en geest. Niet
het zoetelijk-mooie (wat het 19de eeuwsche
Duitschland wel kende b.v. in het bekend©
Gretchen-type, maar heb meer slanke en
scherpe, ik zou haast zeggen het expres
sionistischede schoon© vorme bezield door
geest, karakter, hartstochten, sentimenten,
gedachten. Een en ander treedt zeer sterk
in het licht, wanneer men werkelijke film-
schoonheden van Duitschland als Lya de
Putti en Lil ago ver vergelijkt met Ame-
rikaansche als Gloria Swanson en Mary
Pickford. Stelt men b.v. Lya de Putti eens
tegenover Gloria Swanson, dan valt aller
eerst op de groote veelzijdigheid van kop,
die Lya de Putti heeft; haar Manon Les-
caut is absoluut anders dan het naïef-pi-
kante circusdanseresje in „Variété", en
beiden verschillen weer heel sterk van het
lieve jonge vrouwtje in „Eifersucht". Ter
wijl bij Gloria Swanson b.v. haar Madame
Sans Gêne vrijwel denzelfden kop heeft
als Blauwbaards Achtste Vrouw. Dan de
intensiteit en de nuanceering der gelaats
mimiek. Gloria heeft weinige, vrijwel
steeds dezelfde trekken en trekjes, oog
spelingen en mondbewegingen, Lya heeft
een groote verscheidenheid van gelaats
bewegingen en tevens werkt haar mimiek
veel sterker in. Trouwens de mimjek van
Lya de Putti beeldt veel meer. Het gezicht
van Lya de Putti, dat op zich zelf reeds
mooi is, gioeit tot een meer algemeen-
menschelijke, een meer ideëel© schoonheid,
doordat het van allerlei karaktereigen
schappen, van geest en wil doorstraald
wordt; bovendien blijft haar gezicht iets
levends door de vele wisselingen, die juist
het leven kenschetsen. Het gezicht van
Gloria Swanson blijft van een individueel©
schoonheid, is eenvoudig een „mooi ge
zichtje" zonder verdere beteekenis, terwijl
het daarenboven door gemis aan doortin
telenden geest en door de armoede aan wis
selingen en echt levende bewegingen een
soort masker wordt, dat men op den
duur niet meer zien kan.
Wat ik over filmkop en mimiek zeide,
geldt natuurlijk ook voor den mannelijken
filmkunstenaar. Amerika's witte doek toont
ons veel meer mooie mannen dan de Duit-
sche film. Neem Rudolph Valentino, Doug
las Fairbanks, Kod, la Rocque, John Gil
bert, Tom Mix of wien men wil, het zijn
allen mannen met slanke figuren en met
„knappe" ovale gezichten. En evenals bij
de vrouwen is ook bij de mannen de mi-
miek van betrekkelijk geringe beteekenis
(Charlie Chaplin natuurlijk zeer beslist
uitgezonderd). De beroemde charmeur* Va
lentino (ik zag hier gist©ren nog een re
prise van zijn „Monsieur Beaucaire") had
een zeer bepaald trekje van den mopd en
enkele sprekende blikken van de inderdaad
mooie oogen: voilk tout. Vergelijk daar
mee de Duitschers: Emil Jannings, Conrad
Veidt, Paul Wegener, Werner Krausz of
ook Rudolf Klein-Rogge, Alfred Abel, P^ul
Richter e.a. Zeker, ook hier komen „mooie"
mannen voor, met name wanneer het tot
een bepaald doel noodig is, b.v. de Sieg
fried in de Nibelungenfilm: Paul Richter.
Maar stel dan eens naast Valentino de
edele schoonheid van dezen Richter-Sieg-
fried, de bezielde oogen met den nobelen
heerschersblik, de zachtheid, die nooit sen
timentaliteit wordt, in de gelaatstrekken,
gepaard met de beslissende kracht, die
nooit hardheid of geweld wordt 1 En nu is
Paul Richter in Duitschland werkelijk nog
niet een filmspeler van den allereersten
rang, zooals Valentino in Amerika wa-s.
Trouwens Richter zal in zijn bekende be
scheidenheid zelf de eerste zijn om toe te
geven, dat hij niet tot de allergrootsten
behoort en nog een heel eind achterst;iat
bij b.v. Jannings, Veidt en Krausz. Maar
toch, wie zich nog den Nibelungenfilm her
innert, zal zeker niet vergeten zijn, welke
mimische mogelijkheden deze edeie Sieg-
friedskop bezat.
Voor het overige is het karakteristiek, dat
de Duitschers blijkbaar lang niet allereerst
den „mooien kop en den „mooien man
wenschen. Janning is toch zeker geen mo
del van mannelijke schoonheid. En Wege
ner ook niet. En de jongere Conrad Veidt,
die in slankheid van figuur en smal-ovalen
kop het Amerikaansche type (Gilbert, Va
lentino) nabij komt, heeft toch ook nog heel
iets anders: dat is een kop, die in alles
doortrild is van geest en die tal van klei
nere trekken en trekjes heeft, ook voor de
kleinste veranderingen van expressie. (Men
denke aan zijn tweerollen-spel in „Die
Brüder Schellenberg").
Over Emil Jannings zou men zeker eenige
boeken kunnen schrijven. Hij is misschien
wel de grootste Duitsche filmkunstenaar.
Aan den eenen kant zou ik hem met Asta
Nielsen willen vergelijken, omdat ook hij
mimo speelt met zijn heele lichaam (be
roemd is zijn imposant spel-met-den-rug.
Omdat ook hij het kino-mimische lichaam
bezit, dat hem, den zwaargebouwden man,
in staat stelt evenzeer den forschen varieté-
arlist uit „Variété" en den groven galeiboef
„Tartuffe" als den lenigen Mephisto uit
„Faust" te beelden en alles met zóó groote
suggestieve kracht, dal ook in hem de
menschheid leeft. Aan den anderen kant zou
ik hem willen stellen naast (en tevens ook
boven) Charlie Chaplin: omdat ook Jan
nings het louter-mimische zóó sterk begre
pen heeft, dat hij het inlermitteerende
woord bijna geheel missen kan (vgl. zijn
langen, doodenden blik tegenover den tegen
stander Artellini in „Variété"). Daarbij
overtreft hij Chaplin door zijn veelzijdig
heid. Het vertrek van Jannings naar Ame
rika in 1926 is voor Duitschland een gemis,
dat niet licht vergoed kan worden.
Ik kom terug op de Duitsche regiefilm.
Als inhoud kiest de groot-regisseur (b.v.
van de Ufa) onderwerpen uit de geschiede
nis („Fridericus Rex", „Anna Boleyn
„Madame Dubarry", „Danton", „Hoch-
zeitsmarsch"), de cultuursgeschiedenis
(„Manon Lescaut"), „Tarlüffe", „Walzer-
traum"), de sage („Der Golem", „Die Nibe-
lungen", „Faust"), of ook uit het gewone
menschelijke leven, maar dan boven het
individueelie uit, algemeen menschelijk, als
symbool voor menschheid of menschelijke
eigenschappen („Dr. Mabuse„Die Brüder
Schellenberg", „Variété"). Een enkele maal
neemt hij zijn onderwerp uitsluitend sym
bolisch (Metropolis). Maar nooit is de in
houd van de Duitsche regiefilm een ge
woon „gevalletje", zelfs niet meer bij de
nog als loutere spelfilms te beschouwen
kinodrama's uit het dagelijksch leven („Ich
liebe dich", „Eifersucht'„Droomkoninkje"
enz.) Natuurlijk is vooral bij d9 films uit
het dagelijksche leven of bij de symbolische
films de inhoud wel eens minder geslaagd;
zoo wordt b.v. de inhoud van „Metropolis"
lang niet algemeen gewaardeerd.
Wanneer wij het karakter der Duitsche
filmregie beschouwen, denken wij allereerst
aan de massaregie, zooals in de Nibelungen,
Fridericus Rex, Danton, Metropolis, Der
letzte Mann, Mad. Dübarry e. v. a. En dan
valt op, dat er steeds doel is in iedere
massabeweging, zooals in de beweging van
ieder individu uit die massa. Dan valt op
de groote orde, die toch soms de heftigste
wanorde voorstelt (de storm op de Bastille
in „Mad. Dubarry", onder leiding van
Ernst Lubilschl). Telkens weer merken
wij op hoe schilderachtig, maar ook hoe
dramatisch-juist de groepeeringen zijn. Aan
te merken is, dat er soms massabewegingen
voorkomen die te regelmatig zijn (b.v. de
Hunnen in de „Nibelungen"); dan voelen
wij soms iels te veel het disciplinaire, orde
lievende karakter van den Duitscher. Be
grijpelijk is trouwens dat bij het Duitsche
volkskarakter de regisseur vrijwel alles met
zijn menschen bereiken kan. De Duitsche
filmregisseur i9 onbeperkt potentaat over
zijn spelers. En toch, hoe geweldig groot
kan de individueele speler blijven zelfs
onder de meest straffe regie 1 Ook de Duit
sche regiefilm bewijst, dat een groote spe
lers-individualiteit zich absoluut handha
ven kan onder iederen regisseur: denk eens
aan hel zeer eigene spel van Rudolf Klein-
Rogge als Dr. Mabuse, als Elzel (Nibelun
gen"), als Rotwang („Metropolis") onder
de regie van den feilen, bijna berucht-auto-
cratischen regisseur Frits Lang! Maar voor
het individueele spel beteekenl de Duitsche
filmregie dit, dat zij prachtige harmonie in
het samenspel bereikt, dat zij den indivi
ducelen spelers telkens de beste mogelijkhe
den schept en dat zij het verband tusschen
scènes of personen in de mimiek der spelers
weet te leggen. Een prachtig voorbeeld voor
dit laatste is het gelaatsspel van Alfred Abel
(den heerscher over Metropolis), wanneer
hij de vervolging van de goede Maria (Bri
gitte Helm) door den uitvinder Rotwang
(And. Klein-Rogge) over de transen van, den
Dom gadeslaat (Metropolis, 2e deel).
Er zou natuurlijk over Duitsche en Ame
rikaansche film ieder op zichzelf en in ver
gelijking met elkaar nog heel wat te zeggen
zijn. Ook zou veel van wat ik beknopt be
sprak, uitvoerig uiteengezet en toegelicht
kunnen worden. Maar deze drie opstellen
bedoelen ook niet meer dan een kleine op
wekking aan het bioscoopbezoekend publiek
om zich rekenschap te geven van de waarde
der films die men ziel, van inhoud, film
spel, regie, van het onderscheid tusschen
goede mimiek, van bedoelingen en gedach
ten, van de beteekenis der historiebeeldea
en levensbeelden, die op het witte doek
vertoond worden. Mijn doel was iets bij te
dragen tot de „cultuur van de film",
want die is noozakelijk, als de film werke
lijk een nieuwe kunstvorm zal zijn.
Ik eindig met een enkele opmerking, met
een even de aandacht vesligen op de Rus
sische film. Evenals modern Russisch too-
neel (Tairoff) en dans van groote beteekenis
zijn voor een nieuwe Europeesche kunst,
zoo begint ook de Russische film waarde
voor ons te krijgen. De Russische film is
niet oorspronkelijk, zooals b.v. Tairoff's
tooneel; de Russische film ligt gebed in de
lijn van de Duitsche. In West-Europa krijgt
Ruslands filmwerk naam door.het offi-
cieele verbod („Moeder", „Potemkin"). Dit
is een gevolg van het feit, dat de Russische
regeering de film gebruikt voor commu
nistische propaganda in Midden- en West-
Europa,
WYNAND FRANS.
Straatsburg (Elzas).
NIEUWE UITGAVEN.
Bji de N. V. A. W. Segboer's Uitgevers-
Mij., te 's-Gravenhage, is verschenen de
Alphabetische Gids dep straten enz. van
Der Haag en Omstreken, voor 19271928.
Het handig ingedeelde gidsje bevat o.m.:
de stratenltjst der gemeente Wassenaar; de
alarminrichtingen in Den Haag; de sociëtei
ten, clubs en vereenigingende gezant
schappen en consulaten; de huisartsen; de
tien geboden voor het verkeer, en een pit-
voerig tarief voor alle trams en autobussen
der H.T.M., alsmede een opgaaf van de
vertrektijden dier middelen van vervoer.
De 'gids is verkrijgbaar bij den boek
handel en aan alle kiosken in Den Haag.
Van de hand van den heer Hans Franco
Mendes, hoofdleeraar aan de Leidsche mu
ziekschool is zoo juist verschenen een sona
tine voor piano, de derde, opgedragen aan
de Parijsche pianiste Jeanne Marie Darré.
(Uilgever Alsbach en Go., prijs f 1.80).
Het werk heeft de verdienste product te
zijn van den tijd, waarin het ontstond. Het
is een stuk moderne muziek. Niet alleen
uiterlijk naar den vorm ,in ruimen zin ge
nomen als wijze van uitdrukking, maar ook
innerlijk naar zijn inhoud of gedachte. Wat
den vorm betreft: de componist beweegt
zich volkomen vrij en van de wetten der
tradioneele harmonieleer trekt hij zich niet
meer aan dan hem past. Hij maakt een ruim
gebruik van de nieuwere uitdrukkingsmid
delen: vijf- en zesstemmigheid in den sa
menklank zonder verdubbeling; zwevende
(vageerende) acooorden, onvatbaar voor
nadere bepaling brutale overgangen; voor
niets terugdeinzende bitonaJiteit. Door welk
een en ander klanken worden geproduceerd,
waaraan het oor zich moet wennen. Maar
dit alles is betrekkelijk bijzaak. Men went
bovendien gauw aan een vreemd jasje van
iemand, als men den man, die er in steekt,
kan waardeeren.
Naar inhoud en gedachte is het werkje
voor alles frisch en levendig, blijk van fan
tasie bij zijn auteur. De themas spreken
voor zich zelf en brengen de contrastwer
king, die een sonatine noodig heeft. Ze zijn
van goeden huize zonder een zweem van
trivialiteit. De bewerking -in I had wat vast
houdender kunnen jsijn.- Er komen enkele
minder fraaie abrupties in voor, die de
levendigheid brengen naar den rand van de
onrust. De gewild onbevredigende slotmaten
van I en III komen ons niet door den gang
van het stuk gereohlvaardtgd voor. Het
tweede deel is een beminnelijke intermezzo
in prettige beweging en met aantrekkelijke
sonorileiten. Het slotdeel is rylhmisch zeer
interessant. Gebouwd op het thematisch
materiaal van I bevordert de Finale niet
weinig de eenheid der geheele sonatine.
Ze is verder uitmuntend voor het instru
ment geschreven; hier en daar (vooral in
III) zelfs brïllant. De vaardige klavierspeler
met moderne aspiraties zal het stuk gaarne
spelen. Den meer conservatief aangelegden
bevelen wij het ter kennismaking aan.
OPVOERING VAN „GHETTO".
Naar wij vernemen zal aanstaanden Zon
dag in den Leidschen Schouwburg door
het „Amsterdamsch Tooneel" worden op
gevoerd „Ghetto", hetzelfde stuk dat on
langs door dit gezelschap met zoovee! suc
ces over het voetlicht is gebracht tijdens
het festival te Parijs. Louis de Vries zal
de hoofdrol vervullen..
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Waarschijnlijk uit belangstelling voor de
behandeling van de geruchtmakende zaak
waarin M. v. d. P. terecht stond wegens
verzet dat hij zou hebben gepleegd op den
openbaren weg en tijdens een volksoploop
te Katwijk aan Zee in den nacht van 30
op 31 Juli, was er hedenmorgen buiten
gewoon veel publiek op de tribune ter
strafzitting van het Kantongerecht.
De behandeling van deze zaak, waarin
behalve de Katwijksche agenten L. de J.
en K. als verbalisanten, op verzoek van
verdachte's raadsvrouwe mr. Annie W.
Labohm, zes getuigen decharge vorderde
meer dan een uur tijd alleen voor het ver
hoor van verbalisanten en getuigen.
Bij dit verhoor bleek dat de verklarin
gen van verbalisanten die vrijwel in over
eenstemming waren met hetgeen zij in hun
ambtseedig procesverbaal hadden ver
klaart, geheel in strijd waren met die van
de gehoorde getuigen. De verklaringen van
de verschillende getuigen slemden onder
ling vrijwel overeen. Uit die verklaring
bleek dat de verbalisanten M. v. d. P.
zouden hebben geslagen en tegen den
grond geworpen, vastgehouden en hem
daardoor de gelegenheid ontnomen om
„door te loopen".
Het O. M. zeide de zaak te willen ont
doen van alle franje. Dan komt men aldus
de ambtenaar, tot de conclusie, dat het ten
laste gelegde is bewezen, dat stremming
van het verkeer is veroorzaakt en niet vol
daan is aan het bevel tot doorloopen aan
zulk een bevel moet onmiddellijk worden
yoldaan. Het O. M. eischte M. v. d. P.'s
veroordeeling tot f 3 boete of 3 dagen
hectenis.
Mr. Annie W. Labohm wees erop dat
tegen de verbalisanten, de beide agenten,
een aanklacht is ingediend wegens hiis-
handeling van verdachte bij den officier
van Justitie in Den Haag. Zij wees erop
dat v. <L P. de gelegenheid was ontnomen
■tot opvolging van het bevel daar men hem
tegen den grond had geslagen. Van her
haald aanmanen was geen sprake geweest',
evenmin als van een oploop of van de ten
laste gelegde veroorzaakte stremming van
het verkeer. Mr. Labohm vroeg verdachte's
vrijspraak.
Tegen D. de M. uit Leidpn die als be
stuurder van een auto geen teeken had ge
geven toen hij plotseling stopte, vroeg het
O. M. f 5 boete of 5 dagen.
P. M. uit Noordwijkerhout die zich na
sluitingtijd in een café aldaar had bevon
den, waar hij bier had gedronken dat hij
niet behoefde te betalen, hoorde f 1 boete of
1 dag hechtenis tegen zich vragen.
Mej. M. van T. een achttienjarig meisje
die in dienst was bij den landbouwer K„ had
geen inlichtingen verstrekt aan den voorzit
ter van den raad van Arbeid en er waren
geen zegels voor haar geplakt.
Haar vader had den Kantonrechter een
brief geschreven waarin hij zijn bezwaren
tegen het plakken uiteenzette.
Hij schreef o.m. dat.„hij hoopt dat
Martina eens tot een trouwdag zal komen",
....dat we ons „eigen" niet met dat plak
ken inlaten, endat hij den Kantonrech
ter „vriendelijk" verzocht zijn dochter niet
het minst met eenige woorden te foxeeren
of af te persen 1 Zij was minderjarig en ge
hoorzaamheid aan haar vader verschul
digd"
Het O. M. vroeg Martina's veroordeeling
tot f 5 boete of 5 dagen hechtenis.
Maar de Kantonrechter waagde het niet
het meisje ook maar één woord te foxeeren
of af te persen.
J. H., M. v. D. en H. v. A. te L e i d e n,
die op Zondagmorgen expediteurswerk had
den verricht, stonden nu wederom terecht.
Gehoord werd nu get. A. A. R., die ver
klaarde dat verd. bij hem in dienst waren
en niet bij de fa. T. en D.
De Ambt. van 't O. M. vond de verd. ech
ter oud en wfs genoeg om zelf te weten wat
zij mochten en eischte f 1 of 1 dag.
Uitspraak over 1-1 dagen.
DE MALVERSATIES IN HET RIJKS
CENTRAAL KLEEDINGMAGAZIJN
TE WOERDEN.
Op 25 October zal zich voor de Utrecht-
9che rechtbank het vervolg af spelen van
de geruchtmakende malversaties op groote
schaal bij het Rijks Centraal Militair Kle
dingmagazijn te Woerden, welke hebben ge
leid tot de veroordeeling van den majoor-
magazijnmeester door het Hoog Militair Ge
rechtshof tot 1 jaar gevangenisstraf met af
trek der preventieve hechtenis.
Dan zullen de vroegere kassier bij het
Centraal Kleeding Magazijn en de aannemer
voor de rechtbank te Utrecht terecht staan,
die in het proces tegen den majoor als hoofd,
getuigen hebben gefungeerd.
Den aannemer wordt ten laste gelegd dat
hij gefingeerde rekeningen heeft ingediend
voor leveranties die niet waren gedaan, wat
hij heetf rekeud als getuige en den kassier,
dat hij, wetende dat deze rekeningen gefin
geerd waren, deze heeft goedgekeurd en van
zijn handteekening voorzien, waarna deze
gelden werden uitbetaald, wat hij ook heeft
erkend.
Het O- M. heeft als hoofdgetuige gedag
vaard den majoor, tviens straftijd einde Oct.
afloopt.
Er zijn een groot aanfal getuigen A dér
charge gedagvaard; zoo heeft de verdediger
van den kassier ongeveer 25 getuigen opge
roepen onder wie zéér hoog-geplaatste autor
riteiten, o.a. van het Departement van Oor
log.
Het dossier heeft een dikte van ruim een
meter; er zijn 2 3 man voor noodig om
het te transporteeren.
GEHEIMSCHRIFT.
In tijden van oorlog wordt veelvuldig
gebruik gemaakt van geheimschrift. Ieder
oorlogvoerend land tracht zooveel moge
lijk te weten te komen van den vijand, van
den toestand in het leger, de sterkte, de
strategische positie, van de gevoelens der
burgerlijke bevolking en van zoovele an
dere zaken, die nuttig zijn te weten, om
met meer kans op overwinning maatregelen
t© nemen. Iedere mogendheid heeft vaak
een leger van spionnen in haar dienst.
Een groote moeilijkheid is het, hoe de
berichten uit het vijandelijke land te1 krij
gen naar het land, in welks dienst de
spion zijn werkzaamheden verricht. Daar
wordt vaD alles op verzonnen, om den
speurzin van de legerleiding in het t© ver
raden land, die natuurlijk steeds op haar
hoede is, te verschalken.
Geschiedt de overbrenging van berichten
schriftelijk, dsD moet natuurlijk van ge
heimschrift gebruik gemaakt worden, want
anders zou bij onderschepping van het be
richt de vijand het geheim te weten komen
en er zich dan naar kunnen richten.
Allerlei vernuftige soorten geheimschrift,
het een nog moeilijker te ontraadselen
dan het andere, heeft men in den loop
der tijden uitgevonden en toegepast.
Reeds in de oudheid werkte men met ge--
heimschrift. Een paar aardige staaltjes
laten we hier volgen.
Uit de Grieksche geschiedenis nemen w©
het volgende:
De Spartaansche overheid had twee
gladde, ronde stokjes, precies even lang
en even dik. Trok een veldheer met zijn
leger uit, dan nam hij één der beide stok
jes mee, terwijl het andere in Sparta ach
terbleef, onder berusting van de regeering.
Moest er nu een bericht uit Sparta naar
den veldheer gezonden worden, of omge
keerd, van het leger naar de regeering in
Sparta, dan werd het stokje zoodanig met
een riem omwonden, dat de randen van
den riem nooit over elkaar vielen, maar
steeds juist tegen elkander aansloten. Het
stokje, met den riem omwonden werd in
de lengte beschreven over do nemranden
heen. Dan nam men den nem van het
stokje af, waardoor de samenhang van het
geschrevene geheel verbroken werd. Kwam
de brief in den vorm van een riem bij het
overbrengen in handen van den vijand,
dan was de kans, dat de brief ontcijferd
werd, zoo goed als buitengesloten. Tukte
het, den brief veilig over te brengen, dan
wond de ontvanger den riem om het stokje
en kon hij zonder moeite van don inhoud
kennis nemen.
Het stokje was das de sleutel van het
geheimschrift.
Een ander verhaal uit Perzië, is ook niet
onaardig.
Het was in den tijd van koning Darius,
ongeveer 500 jaar vóór Christus. Hij had
©enige steden op de kust van Klein-Azië
veroverd en uit één dieT steden een gijze
laar meegenomen naar Perzië. De gijzelaar
hoorde heel wat belangrijks, dat hij gaar
ne in het geheim naar zijn vaderstad zou
overbrengen. Maar hoe 1
Hij verzon er iets op. Hij had een slaaf,
die een oogziekte had. Voor die kwaal
nam de gijzelaar zijn slaaf in behandeling.
Daarbij schoor hij diens hoofd zoo kaal,
als een knikker en bewerkte daarna den
kalen schedel met zijn stift.
Zooais een zeeman soms zijn arm tar
toueert, zoo prikte hij zijn slaaf met een
paar woorden een belangrijk bericht in de
schedelhuid. De slaaf was voor een oog
behandeling bij zijn meester toegelaten en
mocht een poos in het donker blijven. Dat
was het strenge voorschrift van den gijze
laar. Er mocht volstrekt geen licht in de
oogen van den slaaf komen, gedurende
een paar weken niet. Maar daarna zouden
zijn oogen naar alle waarschijnlijkheid
genezen zijn.
Dat wekte geen argwaan en de slaaf
bleef in een donkere kamer, tot zijn haren
voldoende gToeid waren, zoodat niemand
den brief op zijn hoofd kon lezen.
Nu mocht de slaaf weer in het volle licht.
Hij wandelde naar de stad van den gijze
laar, naar een vriend van deze. Die liet
het hoofd van den slaaf kaal scheren en
kon toen den brief lezen.
De nieuwste drnk van
met afzonderlijk register
van de plaatsen der
wereld. 8037
Prijs I 7.50 gebonden
Voorhanden bij
N.V. Boekhandel v,h.
C. KOOYKER
Nieuwe Rijn 16 - Telt. 12
Over te nemen
5 jaar garantie, alle apparaten,
gratis onderricht, voor slechts
f 52.50. 1882
H. J. VAN AMERONGEN,
Haarlemmerstraat 233.
Wij hebben vanaf heden steeds voorradig
Fabrieksprijs I 9.00 per 50 K.G. 8044
Fa. IV. BLOiVK ZONEN, Fa. GEBRS. BLOXK,
Leidscliendam Leiden, K. Galgcwater 12-15
Hiermede deel ik U beleefd mede, dat ik
voornemens ben a.S. Dinsdagavond te 6 uur te
zullen openen in de Gasstraat 38 een naar de
eischen des tijds ingericht 8809*
U beleefd tot een bezoek uitnoodigend.
Hoogachtend,
v.h. Ie Salonnier van Maison RIJNBENDE te Leiden.
ONTVANGEN:
alles inwendig geëmailleerd,
onverwoestbare branders,
beweegbare zijplaten, zeer
solide constructie en tevens
GOEDKOOP!
Mandenmakerssteeg No. 2
8030
IU verdtlflt .11, „lto>
ou/zt. met het betoovere.de
„RODENT" Rattendood.
In tin nacht bent U ze kwijt
Does ju nan
50 cent en f
f} Bij drojlKca,
8011
voor „KENNIS IS MACHT", worden,
voor zoover niet voorhanden, binnen
Z dagen geleverd. sc46
Leiden, Nieuwsteeg 17 (heek Salomonst.). Telef. 765
Goud, Zilver, Microscopen,
Handnaalmapbines, Heeren-
Rijwielen, Pathéfoon, enz.
8oi4 enz. 804j
Eau de Cologne Joyzelle
Opwekkend
Geeft Direct Verlichting!
Slechts enkele seconden zijn
noodig om het hevigste jeuken tot
bedaren te brengen. Een paar
druppels D.D,D. brengen reeds
verlichting. Deze bijzondere
vloeistof is een verzachtend
middel tegen huidziekten van
allerlei aard. Het dringt diep in
de poriën door, doodt de ziekte-
brengende bacteriën onder de
huid en werkt uitstekend bij
Ekzeem, Open Beenen, Ringworm,
Huidroos, Uitslag en andere
huidaandoeningen; bevrijdt U
van jeuk en doet U rustig slapen.
Waarom zoudt U wachten Koop
nog beden een flacon van f.0.75 of
f.2,50 bij Uw apotheker of drogist.
D l>,D. zeep f.1.-—por stuk.
7411
3—2
