Onze Fotowedstrijd
68"» JAARGANG
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1927
No. 20697
Zendt uw foto's voor onzen
Vacantie-Fotowedstrijd in
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
ftoe ee/sl c^epe^iom(jeep.oe:
over.w0q for.en^ 0-v> in 1
5>feer? we Biyvgvsl,
HET juiNKexv^^
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en
Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalenBewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18
Franco per post ƒ2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Gezien het: verzoek van Peter M. Verhoef
om vergunning tot het uitbreiden van de
fabriek van fijne vleeschwaren in de per-
ceelen Boerhaaveslraat Nis 8, 9, 10 en 10a
en Kruisstraat No. 4, kadastraal bekend ge
meente Leiden, Sectie B. Nis. 2925 en 2668;
Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet;
Geven kennis aan het publiek, dat ge
noemd verzoek met de bijlagen op de Secre
tarie dezer gemeente ter visie gelegd is;
alsmede dat op Zaterdag den 17 September
e.k., des voormiddags te halfelf uren op het
Raadhuis, gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen dit verzoek in le bren
gen, terwijl zij er de aandacht op vestigen,
dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij, dié
niet overeenkomstig art. 7 der Hinderwet
voor het gemeentebestuur of een zijner
leden zijn verschenen, ten einde hun be
zwaren mondeling toe te lichten.
A. VAN DE SAN DE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 3 September 1927.
BEGROOTING.
7702
1 Burgemeester en Wethouders van Lei
den, brengen ter algemeene kennis, dat,
ingevolge artikel 203 der Gemeentewet, de
begrooting der plaatselijke inkomsten en
uitgaven voor den dienst 1928 aan den
Raad is aangeboden, op de Secretarie dezer
gemeente voor een ieder ter inzage is
nedergelegd en in druk. legen betaling der
kosten, algemeen verkrijgbaar zal worden
gesteld. 7703
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 1 September 1927.
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN VOOR
HET OPENBAAR VERVOLGONDERWIJS.
Burgemeester en Wefhouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis:
dat de inschrijving van leerlingen voor
het Openbaar Vervolgonderwijs zal plaats
hebben op Maandag 12 en Dinsdag 13 Sep
tember e.k.;
voor jongens in het gebouw van de Cen
trale School voor het 7e leerjaar, ingang
Gaeciliastraat, des avonds 78 uur;
voor meisjes in het schoolgebouw aan de
Langebrug No. 62, des avonds van 78
uur
dat nadere inlichtingen omtrent het ver
volgonderwijs bij de inschrijving door de
hoofden der betrokken scholen zullen wor
den verstrekt.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 3 September 1927. 7704
DE INVAL BIJ DE INDONESISCHE
STUDENTEN.
Aan de Indonesische studenten, wier pa
pieren, brieven en andere bescheiden bij
den inval dor justitie op 11 Juni in beslag
zijn genomen, hebben thans hun paspoorten
terug ontvangen.
Wjj vernemen voorts, dat hun, wanneer
zij zich buitenslands zullen begeven, geen
moeilijkheden in den weg gelegd sullen
worden.
AVONDTEEKENSCHOOL
VAN DEN NEDERL R.-K. VOLKSBOND.
Tentoonstelling.
In het gebouw van de afd. Leiden van
den Nederlandschen R. K. Volksbond heeft
gisteravond om acht uur de opening plaats
gehad van de tentoonstelling van het weri
der leerlingen van de Avondteekenschooi
van dien bond.
De opening geschiedde met eenige plech
tigheid door den voorzitter, den heer J. II.
Nijhuis, in tegenwoordigheid van enkele
autoriteiten w. o. de heeren Sanders en
Splinter die het gemeentebestuur vertegen
woordigden e. a. De inspecteur van het
Nijverheidsonderwijs de heer G. A. Groote
Kaar had bericht van verhindering gezon
den. Aanwezig waren echter de directeur en
leeraren van de school en een aantal leer
lingen.
De heer Nijhuis heeft bij deze gelegen
N/illa Va.PF -Heeet*!.
heid een rede uitgesproken, waaraan wij het
volgende ontleenen:
Wederom is het mij als voorzitter van de
afdeeling Leiden van den Nederlandschen
R. K. Volksbond een zeer aangename taak,
u een kort verslag te mogen doen van den
cursus 19261927 van onze Avondteeken
schooi, om daarna de tentoonstelling van de
door onze leerlingen gemaakte teekeningen,
hout- en marmerstalen te openen.
Uit het zeer uitvoerige verslag van onzen
directeur hebvik als het meest voor u be
langrijk aangestipt.
Nog steeds hebben de reed9 geruimen tijd
gevoerde besprekingen en onderhandelingen
ter verkrijging van en andere school, één
met meer lokalen, afzondeHijk bureau voor
den directeur, beter comfort, enz. enz., ni?t
geleid tot goede resultaten en hebben wij
dientengevolge het schilderen met ingang
van 1 October 1926 moeten onderbrengen in
een door ons, met toestemming van den Mi
nister van Onderwijs, gehuurd lokaal van
de Katholieke Sociale Actie, Steenschuur
17, alhier. Het behoeft geen nader betoog,
dat splitsing der lessen in afzonderlijk van
elkander gelegen gebouwen verre van be
vorderlijk is voor den goeden gang van het
onderwijs. Wij blijven echter vertrouwen,
dat ook voor ons de tijd eenmaal aangebro
ken zal zijn, dat wij een meer naar de
eischen ingerichte school zullen kunnen
binnengaan, waarvoor wij ook hier de zoo
noodige medewerking van autoriteiten in
roepen.
Wat nu het leerlingen aantal betreft, kan
ik u mededeelen, dat dit bedroeg 233,
waarvan 116 tot den Roomsch Katholieken
en 117 lot den Protestantschen Godsdienst
behoorden terwijl 62 van het aantal leer
lingen woonden in 18 gemeenten, liggende
om onze stad Leiden.
In den loop van den cursus verlieten 15
leerlingen om verschillende redenen de
school, zoodat hun aantal op 31 Maart 1927
nog 218 bedroeg.
Wij telden: drie eerste, drie tweede, vier
derde, vier vierde, en vier voortgezette
vierde, of totaal 18 klassen.
Het onderwijs omvatte: Nederlandschen
Taal, Rekenen, Meetkunde, Vormleer, Pro
jectieleer, Handteekenen, Rechtlijnig tee
kenen, Projectieteekenen, Vakteekenen en
Hout- en Marmerschilderen, (erwijl per week
121 lesuren werden gegeven en in t geheel
2915 teekeningen en 16 Hout- en Marmer-
stalen werden gemaakt.
De heer Nijhuis richtte zich daarna in
het bijzonder tot de leerlingen en zeide o.a.
het volgende:
Bevorderd werden:
Van de le naar de 2e klasse 49. Voor
waardelijk 11. Niet bev. 10.
Van de 2e naar de 3e klasse 34. Voor
waardelijk 11. Niet bev. 8.
Van de 3e naar de 4e klasse 19. Voor
waardelijk 17. Niet bev. 8.
Van de 4e naar de 4e klasse voortgezel
vakteekenen en voortgezet Hout- en Mar
merschilderen werden 14 leerlingen bevor
derd; voor Meetkunde konden 11 leer
lingen niet overgaan, terwijl 4 leerlingen
niet in aanmerking konden komen voor be
vordering.
Mijne gelukwenschen aan hen, die naar
een hoogere klasse overgingen terwijl ik de
niet bevorderde leerlingen mei alle kracht
aanspoor den eerstkomenden cursus met
nieuwen moed wederom aan te vangen.
Dertien leerlingen komen in aanmerking
voor het eindgetuigschrift, voorgeschreven
in Art. 29 der Nijverheidsonderwijswet, die
ik verzoek naar voren te komen, om dit in
ontvangst te nemen.
Voor Vakteekenen aan Timmerlieden en
Meetkunde: B. P. Boers, W. Betram, C. Ch.
van Ingen. J. P. Jansen, A. J. Momberg, J.
Petiet, H. Vermond.
Voor Vakteekenen aan Metselaars en
Meetkunde: A. Kok.
Voor Vakteekenen aan Mach. Bankwer
kers en Meetkunde: G, Boers, F, v. d. Vel
den,
Voor Vakteekenen aan Verwarmingmon
teurs en Meetkunde: D. H. van Tongeren.
Voor Vakteekenen aan Modelmakers en
Meetkunde: H. Arnoldus,
Voor Vakteekenen aan Typografen en
Nederl. Taal: J. J. Jaspers.
Nadat bovengenoemde leerlingen hun ge
tuigschriften uit handen van den directeur
hadden ontvangen sprak de heer Nijhuis tot
slot nog als volgt:
Jongelui, hartelijk gelukgewenscht mot
deze door u bereikte resultaten, waardoor ik
u zooeven het reeds lang gewenschte docu
ment kon uitreiken. Al ziet dit er van bui
ten zeer bescheiden uil;, zijn inhoud is niet
temin voor u van groote waarde, en een be
wijs, dat ge u, zij hot dan voor een klein
gedeelte, eenige theoretische kennis, uw vak
betreffende, hebt eigen gemaakt.
Denk nu niet, ik ben er, neen, ga mot
onverflauwden ijver voort, u verder le be
kwamen, voor wat het steeds meer van ons
vragend maatschappelijk leven eischt en
waarvoor de gelegenheid in onze voortge
zette klassen nog ruimschoots voor u open
staat, Nog vertrouw, en dring ik er bij u op
aan: vergeet in uw verder leven nimmer,
leerlingen van de Avondteekenschooi van
den Nederl. R. K. Volksbond te Leiden le
zijn geweest en zorg daarbij steeds, dat wij
trotsch kunnen blijven, dat gij dat een
maal waart, dat zij zoo.
Nog rest mij onzen directeur, leeraren en
concierge voor hunne ook in dezen afge-
loopen cursus betoonde toewijding, dank te
zeggen.
Ten slotte is het mij een genoegen u nog
te kunnen mededeelen, dat onze oud-leer
ling en oud-assistent de heer J. C. Roelandse
wettelijk bevoegd tot het geven van Nijver
heidsonderwijs, vak N. j, op 11 Maart 1927,
uit een ruim 20-tal sollicitanten, tot leeraar
in het Machïnebankwerken en Autotech
niek aan de gemeentelijke Ambachtsschool1
te Breda benoemd is en 15 April daaropvol
gend als zoodanig in dienst getreden.
De heer Roelandse, ook van hieruit onze
"welgemeende gelukwenschen aangeboden
met deze zoo eervolle betrekking.
En nu mijnheeren, verzoek ik u, met
mij het werk van onze leerlingen te willjn
gaan bezichtigen, ik verklaar deze vergade
ring onder beleefden dank voor uwe aan
wezigheid gesloten, en open daarmede de
tentoonstelling van Teekeningen en Hout
en Marmerstalen.
Hierop begaven de genoodigden zich met
hel bestuur, directeur en leeraren naar de
achterzaal, waar het tentoongestelde werk
werd bezichtigd.
De vele teekeningen maakten op de be
zoekers een zeer goeden indruk en men
kreeg de overtuiging dat er door de leer
lingen van deze Avondteekenschooi gedu
rende den afgeloopen cursus serieus en hard
is gewerkt.
De teekeningen zijn naar men weet
heden en Zondag nog te bezichtigen. Men
zie de agenda.
MUZIEKVEREENIGING N. Z. H. T. M.
In den tuin van Zomerlust heeft gister
avond het Muziekgezelschap van de N.Z.
H.T.M. een concert gegeven, dat door slechts
weinig publiek werd bezocht. Om precies
„twintig" uur, alsof het het vertrek van
een tramtrein gold, werd het concert be
gonnen met een kloeke marsch en daarna
werden voor de pauze nog drie nummers
uitgevoerd.
N?. de pauze begon men met een marsch
van Sam. Vlessing, Vers l'Avenir, toen
plotseling alle lichten in de muziektent en in
deD tuin door het doorslaan van een lood-
zekering gedoofd werden. De kranige blazers
lieten zich evenwel niet storen en musiceer
den flink en goed door.
Na zeven minuten behoorde het „déraille
ment" tot het verleden, zonder dat het „ver
keer" vertraging bad ondervonden, zonder
dat de heer ir. Modderman, die het concert
bijwoonde, behoefde „in te grijpen".
Ook de rest van het programma werd
tot genoegen van de aanwezigen uitgevoerd
en het korps van de tram mag met vol
doening op dezen avond terugzien.
Het was een muzikaal succes voor de
uitvoerenden en voor hun aanvoerder, den
heer R. van 't Hoff.
Mogen de volgende concerten beter be
zocht worden.
HET WINTERPROGRAMMA VAN DE
AFD. LEIDEN VAN DE NED.
VER. VOOR HUISVROUWEN.
Het bestuur dezer afdeeling, die voort
durend in ledental toeneemt, denkt den
leden in de a.s. wintermaanden heel wat
aan te bieden. Éénmaal in de maand wordt
een theemiddag gehouden, waaronder er
zijn, die ons niet onbelangrijk voorkomen,
zooals: bezichtiging van weefwerk, enkeie
demonstralies, en voordrachten en zang;
dan staan eenige avondlezingen op de
agenda, waarbij verschillende - spreeksters
van buiten Leiden zullen optreden met on
derwerpen, welke speciaal vrouwen kunnen
inleresseeren, terwijl vervolgens een aantal
cursussen zullen worden gegeven o.a. in
moderne paedagogiek, door mevrouw Rie-
bensKeufslag, leerares in de paedagogiek
te Amsterdam, in Nederl. Letterkunde door
mevrouw GoemansBoldingh, over de Ita-
liaansche taal, zuigelingenverzorging, we
ven, slöjd en eenvoudig tuinieren, welke
laatste cursus zal worden gegeven door den
heer Jonker, opzichter der gemeente-plant
soenen alhier.
Er is dus voor elk wat wils en wat nut
tigs te leeren. Het bestuur wachtte zich
echler zij het alleen maar voor den
9chijn dat het verwijt hun treft de huis
vrouwen uithuizig le maken.
HET LEIDSCHE VOLKSHUIS.
Programma 19271928.
Wjj ontvingen het programma van het
Leidsche Volkshuis, waaruit blijkt, dat er
voor de kinderen van 613 jaar in het
komende seizoen o. a. zal zijn: Speelzaal
(G—9 j.), Clubs (9—13 Poppenaankleed-
clubs (meisjes 9—13 j.), Zaagclubs (jongens
1113 Gymnastiek (jongens 1118 j.)t
Rhythmisehe gymnastiek (meisjes 913 j.),
Kinderkoor (913 j.), Verteiuur, leeszaal
en bibliotheek.
Voor jongens en meisjes boven 13 jaar
is er o. a. eon weefclub, les in kantklossen,
zangkoor, rhythmische gymnastiek, teeken
club, mandolineclub, tooneelclub, museum-
bezoek, jeugdconcerten en eenige lezingen
Verder bevat het programma bijzonder
heden betreffende de afd. huishoud-onder-
wijs, waarin verstel- en naailessen en knip-
lessen voor meisjes worden gegeven.
Voor volwassenen zal weer onderwas
worden gegeven in de Ned. taal, rekenen,
lezen en schrijven, Esperanto, stenografie,
boekhouden. Engelsch. Duitsch, Fransch.
Er is een ontwikkelingsclub en een vrou
wenclub.
Cursussen worden gegeven over Verband
leer en Eerste Hulp bjj Ongelukken, natuur
kunde, ziekenverpleging in huis, letterkunde,
voingheid in het huisgezin, en over lage,
middelhoog© en hooge berglanden.
Er worden voorts acht voordrachten ge
houden en een aantal muziekuitvoeringen^
tentoonstelling, enz.
Een goed bezet programma.
DE BIOSCOPEN.
In het Luxor-theater draait voor de pauze
de beroemde film Gösta Berling naar het
niet minder beroemde boek van Selma La-
gerlöf door Svenden voor de film bewerkt
en door UFA uitgebracht.
Men mag aannemen, dat ook in Leiden
talloos velen Selma Lagerlöfs grootste werk
gelezen hebben. Zij in de eerste plaats zul
len deze film waardeeren, omdat bij de
verfilming van het moeilijke en aan regie
en acteurs hooge eischen stellende werk,
zeker even sterk de bedoeling van de
schrijfster wordt weergegeven, als zij die
zelf in woorden vermocht uit te drukken.
Iets van het Gösta Berling als scenario
te zeggen achten wij overbodig. Wie deze
film ziet, zal vooral door het suggestieve
spel van Majoorske en Gösta Berling (Lars
Hansen) geboeid raken en verlangend ook
naar het boek grijpen.
Na de pauze brengt „Luxor" deze week
de film „Verleiding", waarin Lya di Pulti
gelegenheid krijgt haar machtig dramatisch
talent ten volle te ontplooien. Zij wordt
daarbij terzijde geslaan door een aantal
acteurs, die waardig zijn in haar schaduw
'te staan,.... het gegeven is boeiend van
begin tot einde,.... een goéde film.
Tusschen de beide films doet de firma
Junglas Co. haar best om den bezoeker
met behendige en dwaze sprongen en won
dingen te amuseeren. En de beide komi
sche springers slagen daar opperbest in.
Want reeds bij hun eerste optreden te Lei
den hadden zij gisteren herhaald da
verend, en verdiend applaus.
Het City-theater brengt deze week een
welverzorgd en interessant programma Na
de Nieuwsrevue draait eerst een korte film,
getiteld „De Apache'nridder". waarna als
eerste hoofdnummer vertoond wordt ,.De
familie twee hoog" met in de hoofdrollen
J Farell Mac Donald als Vader en Virginia
Valli als dochter, genaamd Loes In deze
tragi-komische film krijgt men te zien hoe
BINNENLAND.
Een inspecteur van politie te Den Haag
door een inbreker levensgevaarlijk gewond.
(Gemengd., 2e blad).
Bij een ontploffing te Leimniden is een
20-jarige schippersknecht gedood. (Gemengd
2e blad).
Een sncces van mej. Brann bij de Enro-
peesche zwemkampioenschappen. (Sport,
4e blad).
Dnitschland leidt met 80 in den lawn*
tenniswedstrijd tegen Nederland. (Sport,
4e blad).
BUITENLAND.
De zitting van den Volkenbondsraad.
(Buitenl., le blad).
De 3e verkeersconferentie is gesloten.
(Buitenl., le blad).
Weer een incident in het Russische dele
gatiegebouw te Warschau. (Buitenl., le bl.).
Nieuws nit de vliegwereld. (Buitenl.,
le blad).
een bankbediende Charles Grant kennis
maakt met Loes. Haar vader is een een
voudige tramconducteur, doch moeder, die
zich voordoet ai&of zij van een gegoede
familie is, beteckenl voor Charles een .sta
in den weg' voor een huwelijk tusschen
Loes en hem. waarna hij zich voorstelt ver
der op eigen voet te gaan. Doch wanneer
haar vader Charles op de groote „bluf" van
zijn vrouw wijst, is hij weldra tot zijn oude
illusies teruggekeerd. Onderwijl is Loes naar
een Lunapaik in de nabijheid van New-
York gegaan, waar zij eenige vriend n ont
moet, waar zij zich mee vermaakt. Charles
echter volgt haar en spoedig weten zij het
daar weer roet elkander eens te worden,
v/at den toeschouwer ten slotte een huwe
lijk toont
Na de pauze als 2de hoofdfilm „De
Schipbreuk een sensationeel drama in 7
acten, waarin Siena Oweso, Joseph Schild-
kraut, Mathen Betz en Clarence Buston
ieder voor zich hun rol roemrijk weten We
vertolken.
Het geheel laat ons zien hoe een meisje
uit San Francisco door wanhoop als jongen
verkleed per boot den overtocht maakt als
blinde" passagier. Na echter door den
stuurman ontdekt te zijn, wordt zij naar
den kapitein geleid, waar dan uitkomt, dat
zij een meisje is. De kapitein, hiervan ge
diend, geeft haar kleeren en zij moet de
verdere reis zijn reisgenoote zijn. Zij wil
hier echter niets van weten, temeer daar
hij enkele vergeefsche pogingen doet om tot
een huwelijk te komen. Ondertusschen
breekt een groote storm op zee uit, waarbij
de bemanning zich in de sloepen probeert
te redden.
Hoe zijzelf den verdrinkingsdood ont
komt, leert de rest van deze film, die wij
gaarne aanbevelen om te gaan zien.
De directie van het Trianon-theater stelt
alles in het werk om den stroom van rol
prentliefhebbers, welke in de eerste weken
deze bioscoop bezocht, le doen voortduren.
En het is begrijpelijk, dat zij dit doel
tracht te bereiken door uitsluitend eerste
rangs films uit (e brengen. In dit teeken
slaat dan ook het programma, dat deze
week den bezoekers wordt geboden. Het
vangt aan met een zeer uitgebreide week-
revue, waarvan de mode-show in natuur
lijke kleuren vooral bij de dames stellig be
langstelling zal ondervinden. Nadat nog
een danspaar ons op het witte doek van
hun kunst heeft doen genieten en een ko-
misphe twee-acter „De Anti-boksbond" ons
een halfuurtje van onbedaarlijk lachen
heeft bezorgd, wordt voor het eerst in dit
theater onze aandacht gevraagd voor een
variété-nummer, nl. het optreden van de
Wladimir Pique Troupe, een uitstekend
Russisch kunsttrio, dat met z'n zang en
spel uitbundig succes oogstte en zes-, zeven
maal door het enthousiaste publiek werd
teruggeroepen.
Als na de pauze de lichten weer dooven,
verschijnen op het witte doek de dolle
avonturen van een drietal Amerikaansche
meisjes, die de gelukkige winnaressen zijn
van een kruiswoordraadselwedstrijd en als
belooning daarvoor een gratis-reisje naar
Monte Carlo mogen ondernemen Hoe het
hen daar vergaat, ga men zelf maar eens
zien. Men zal zich stellig kostelijk amu
seeren.
Ondanks het feit, dat het drukkend-
warme weer weinig noodt tot bioscoop-be
zoek, (rok het programma van het Casino
theater gisteravond nog tamelijk veel be
langstelling, welke belangstelling het dan
ook ruimschoots verdiende, en wel voor-.