j N.V. Distilleerderij „De Fransche Kroon", voorh. HARTEVELT Zn. - LEIDEN - Anno 1760.
B Jf JU Jü éF% lit M "If r» i0"!) een der meest gewilde merken
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
UIT ONZE STAATSMACHINE.
VARIA.
VRAGENRUBRIEK.
Verkrijgbaar in l/l en 1/2 Literkruiken.
M Congres tooi openbare gezond-
heidsregeling, I.
i r Drankwet
Het jaarlijksdhe congres voor openbare
gezojHÜheidsrege'ling werd in dit jaar ge
bonden te Assen. Ook nu weer droeg het
een eigenaardig cachet, voornamelijk hier
door, dat vogels van diverse pluimage bijeen
komen. Behalve geneeskundigen ontmoet
men er rechtsgeleerden, apothekers, tand
heelkundigen, ingenieurs, predikanten en
bestuursleden van gemeenten en vereeni-
gingen. Dientengevolge worden de behan
delde onderwerpen veelzijdige* besproken
dan in vereenigingen, waarvan alle leden
tot eenzelfde beroep behooren. En wanneer
het zaken betreft, welke de volksgezondheid
raken, is het zeer gewensoht, dat ook andere
burgers dan uitsluitend artsen, hun mee
ning doen hooren. In den regel zijn de be
raadslagingen op deze congressen dan ook
zeer belangwekkend.
Zoo ook dezen keer. Er stonden drie* on
derwerpen op de agenda: het nieuwe ont
werp drankwet, de één-gezinswoning en
het rheumatiekvraagstuk. Den avond te
voren had nog een afzonderlijke vergade
ring van afgevaardigden der gezondheids
commissies plaats ter bespreking van Ge
samenwerking van gezondheidscomm. met
de overigei organen van het staatstoezicht,
met name van de gemeentebesturen. Van
de beide - inleiders was alleen dr. Bardet aan
wezig. Hoewel belangrijke besprekingen
werden gehouden, zal ik er hier 't zwijgen
toedoen, vooreerst omdat het onderwerp
niet bijzonder in het kader van deze brie
ven past, maar ook, omdat geen slot aan
de bespreking kwam en deze het volgend
jaar herhaald zal worden. Ik zal mij daarom
bepalen tot enkele opmerkingen over de driel
bovengenoemde onderwerpen.
Ontwer p-d rankwet. Zooal9 be
kend is, bestaat in ons land de Drankwet
sedert 1881. Wij kunnen wel zeggen, dat
destijds de bedoeling was misbruik van
sterken drank te weren; het was een wet,
gericht tegen de openbare dronkenschap
en haar uitvoering lag .hoofdzakelijk op het
terrein der politie.
Voor het houden van een drankgelegen
heid was afzonderlijke vergunning noodig
en het aantal dier gelegenheden werd be
perkt, zij moesten bovendien aan bepaalde
voorwaaiden voldoet, jeugdige personen
mochten er niet werkzaam zijn. verboden
werd aan jeugdige personen drank te ver-
koopen of hen in de lokalen toe te laten,
waar sterke drarik werd verkocht, enz.
i Intusschen werden de inzichten omtrent
4e beteekenis van den alcohol geleidelijk
gewijzigd, vooral ook onder den invloed
van de voortdurende actie der geheelont
houders en het daarmee samengaand we
tenschappelijk onderzoek. Vroeger stond de
acute alcohol-vergiftiging op den voorgrond
de roes en de dronkenschap, veroorzaakt in
de eerste plaats door 't gebruik van alcohol
in geconcentreerden vorm, verkregen door
destillatie, als brandewijn, jehever. cognac,
arak, rhum, whisky, absinth, en2. Wijn en
hier werden als minder schadelijk be-,
schouwd. Toch weet en wi9t ieder, dat men
ook door gebruik van een voldoende hoe
veelheid wijn, waarvan sommige soorten
(port, sherry) tot 15 en meer precenten al
cohol bevatten, acuut dronken kan worden
en zelfs van biet, dat van 212 pet. alcohol
bevat, kan hetzelfde resultaat verkregen
worden.
Maar meer aandacht werd gewijd aan
andere gevolgen van alcoholgebruik dan de
directe vergiftiging. De onderzoekingen van
Kraepelin e. a leerden, dat ook het zooge
naamde matige gebruik belangrijke veran
deringen kon teweegbrengen, vooral in het
zenuwstelsel en wel in het bijzonder wor
den de fijnere hersenfuncties getroffen. Het
waarnemingsvermogen, de contróle over
eigen handelingen woiden verminderd,
allerlei zenuw- en zielsziekten kunnen op
treden en het moreele en ethische niveau,
waarop men staat, wordt verlaagd. In ver
hand hiermede werd de strijd tegen den
sterken drank uitgebreid tot een strijd tegen
de drinkgewoonte, ook van wijn en bier.
En een zeer krachtig wapen in dezefo strijd
werd de ontdekking, dat alcohol een zeer
duidelijk kiem vergif is. tengevolge waarvan
de nadeelige gevolgen van een zelfs be
trekkelijk matig alcoholgebruik zich eetst
hij het nageslacht zal openbaren. Bescha
diging van de kiem kan de oorzaak zijn,
dat de kinderen als zwakzinnig, idioot of
(met andere defecten ter wereld komen of
dat zich later bij hen op andere wijze gees
telijke minderwaardigheid openbaart.
Met dit alles wordt in het nieuwe ont
werp rekening gehouden, zooals de memorie
van toelichting dan ook zeer juist vermeldt,
dat de wet van het justitieele naar het
sociaal-hygiënische terrein i9 overgebracht.
De zorg voor de volksgezondheid staat op
het eerste plan, de drankwet-inspectie staat
niet meer op zich zelf, doch behoort tot
het staatstoezicht op de volksgezondheid en
dienovereenkomstig is het ontwerp alleen
door den Minister van Arbeid. Handel en
iNijverheid, en niet meer, zooals vroeger,
mede door den Minister van Justitie» onder
teekend.
Geheel nieuw in dit ontwerp is de invoe
ring der plaatselijke keuze. Feitelijk bestaat
reeds thans de gelegenheid, dezen maatregel
in te voeren. Deze bestaat, zooals men weet,
daarin, dat voor een bepaalde gemeente, of
voor een deel van een gemeente, bepaald
wordt,, dat alle bestaande vergunningen ver
vallen en geen nieuwe mogen worden ge
geven. Volgens de wet van 1904 kan de
gemeenteraad, Gedeputeerde Staten ge
hoord, voorstellen, dat bij Kon. besluit aldus
bepaald wordt. In het nieuwe ontwerp kun
nen de kiezers dit zelfde, met voorbijgaan
van den gemeenteraad, aan de Kroon voor
stellen. Dat het niet al te gemakkelijk gaat.
moge' blijken uit het voorbeeld, dat mr. Van
Lier in zijn praeadvies geeft. Indien in een
gemeente 60.000 kiezers voor den Raad
zijn, dan moet het voorstel, om in stemming
te komen, worden ingediend door ten min
ste 4000 van deze kiezers, er voor moeten
zich verklaren 3/4 van de uitgebrachte
stemmen en in geen geval minder dan
30.001 kiezers.
Deze plaatselijke keuze stond zoo in het
brandpunt der belangstelling, dat het gan-
sche debat zich feitelijk tot dit onderdeel
beperkte. Misschien is dit voor een dee'l
hieraan te wijten, dat de tweede praeadvi-
seur, dr. Van der Spek. een overtuigd ge
heelonthouder, minder over de wet dan
over den drankstrijd sprak en door een
reeks lantaarnplaatjes nog eens den funes-
ten invloed van den alcohol trachtte te
verduidelijken. En vooral toen de droog
legging in Amerika ter sprake werd ge
bracht. hetgeen feitelijk niets met het be
handelde onderwerp te maken had, kwam
men niet veel verder. Hoewel de discussie
op zichzelf niet zonder beteekenis was,
moetet betreurd worden ,dat zoodoende het
doorwrochte artikel van mr. Van Lier niet
uitvoeriger besproken werd. Merkwaardig
was zeker op te merken, dat de meeste ge
neeskundigen, die aan het debat deelnamen
niet veel voor de geheelonthouding schenen
te gevoelen, hetgeen aan den predikant van
Hollandscheveld de opmerking ontlokte, dat
het hem meer getroffen had. dat dokters
zelden iets verboden, waar zij zelf veel van
hielden. H. A. S.
DE STAAT EN DE KRANKZINNIGEN.
Volgens artikel 2 der vigeerende Krank
zinnigenwet van 1884, waarin natuurlijk
in den loop der tijden wijzigingen aange
bracht werden, strekt het staatstoezicht
zich uit over alle krankzinnigen, met uit
zondering van hen, die, zonder van hun
vrijheid te zijn beroofd, in hun eigen wo
ning of in die hunner ouders of echtge-
nooten worden verpleegd. Dit toezicht wordt
niet uitgeschakeld, wanneer reeds toezicht
uitgeoefend wordt volgens de bestaande
voorschriften door provinciale of plaatse
lijke besturen. Hij, die een krankzinnige
verpleegt, welke aan het Staatstoezicht
onderworpen is, moet daarvan spoedig
(binnen 2 X 24 uur) mededeeling doen
aan den burgemeester zijner gemeente en
deze weer aan den officier van justitie en
aan één der inspecteurs; eveneens wordt
gehandeld bij vertrek.
Dit Staatstoezicht is opgedragen aan min
stens twee inspecteurs, welke geen parti
culiere praktijk mogen uitoefenen. Volgens
een Kon. Besluit moeten de begrippen:
krankzinnigen en krankzinnigheid in den
meest ruimen zin worden opgevat en mag
ook geen onderscheid worden gemaakt
tusschen idoten en krankzinnigen. De bo
vengenoemde inspecteurs hebben ruime
bevoegdheden, zoo omtrent het binnentre
den van een woning, waar een krankzin
nige wordt verpleegd en in de krankzinni
gengestichten. Alle gevraagde inlichtingen
moet hun worden verstrekt, terwijl het
register, waarin de in gestichten toegepaste
dwangmaatregelen worden opgeteekend,
hun moet worden voorgelegd. Blijkt het,
dat een krankzinnige niet goed wordt ver
pleegd of verwaarloosd en baten de po
gingen om daarin verbetering aan te bren
gen niet, dan geeft de inspecteur onver
wijld daarvan kennis aan den officier van
justitie.
Ook de officieren van justitie hebben een
deel van het toezicht Zij moeten een9 in
de drie maanden ten minste de gestichten
in hun arrondissement bezoeken om zich
te verzekeren, dat niemand daarin weder
rechtelijk geplaatst of teruggehouden wordt
en dat de verpleegden behoorlijk worden
behandeld. Ook wordt hun binnen 24 uur
bericht gezonden van elke opneming, ver
plaatsing, verlof, ontslag en overlijden. Tnet
bijvermelding van de redenen, die tot één
en ander hebben geleid.
Het tweede deel der wet behandelt de
oprichting en sluiting van krankzinnigen
gestichten. Voor de oprichting wordt ver-
eischt de koninklijke vergunning, waarvoor
voldaan moet worden aan de eischen, die
zonder overdrijving gesteld mogen worden
als: geschikt voor de gezondheid, 'gelegen
heid voor scheiding tusschen mannen en
vrouwen en voor afzondering, voorziening
in den geneeskundigen dienst en huisdienst
Bij de vergunning wordt vastgesteld het
maximum-aantal verpleegden en minimum
aantal geneesheeren. Uitzonderingen op dit
voorschrift vormen de door de Kroon aan
te wijzen inrichtingen of woningen of ge
deelten daarvan, staande onder een open
baar bestuur of onder dat van een instel
ling van weldadigheid in den zin der
Armenwet en verder de woningen, waarin
ten hoogste drie krankzinnigen, die gedu
rende tenminste dertig achtereenvolgende
dagen in een krankzinnigengesticht opge
nomen geweest zijn, krachtens een over
eenkomst met en onder verantwoordelijk
heid van dat gesticht ook wat betreft de
geneeskundige verzorging worden verpleegd.
Deze woningen worden beschouwd als een
deel van het gesticht.
Wanneer een gesticht niet meer voldoet
aan de vereischten, die daaraan gesteld
moeten worden en na een vastgestelden
termijn de onvoldoende toestand nog voort
duurt, kan de vergunning worden ingetrok
ken en het gesticht gesloten worden ver
klaard door de Kroon, die het bestuur en
het college van Ged. Staten eerst hoort.
Verder schrijft de wet het bestaan van
Rijksgestichten voor en het aangaan van
overeenkomsten met particuliere gestichten
en met particulieren. De provincies (hetzij
alleen voor zich, hetzij in combinatie met
andere provinciën) zorgen voor de oprich
ting en instandhouding van gestichten,
voor zoover in die provincie(s) niet op an
dere wijze in de behoefte aap gestichten
wordt voorzien.
De voorloopige plaatsing in een krank
zinnigengesticht moet worden aangevraagd
bij den kantonrechter door een meerder
jarig bloedverwant of aangehuwde, door
de(n) echtgenoot, voogd of curator. Deze
plaatsing moet wezen in het belang van
den patient of van de openbare orde. Wan
neer bedoelde personen er niet zijn, kan
de officier van justitie aan den president
van de rechtbank de plaatsing verzoeken.
Hij moet dat doen, wanneer deze plaatsing
is in het belang der openbare orde of ter
voorkoming van ongelukken of in geval
van verwaarloozing.. In spoedeischende ge
vallen kan de burgemeester, doch nooit
voor langer dan acht dagen, tot in bewa
ring stelling overgaan; liefst in een ge
sticht; bij noodzakelijkheid in een gevange
nis. Verder kan een meerderjarige, die ge
voelt, dat zijn toestand verpleging in een
gesticht wenschelijk maakt, eigen plaatsing
verzoeken of c.q. eigen in bewaring stel
ling. Bij de verzoeken en requisitoiren moet
't gesticht worden genoemd en de verkla
ring van één geneeskundige worden over
gelegd. Zoo mogelijk kunnen omstandig
heden worden vermeld en bescheiden wor
den overgelegd, waaruit de krankzinnig
heid nader blijkt. Op grond dezer stukken
kan een onmiddellijk uitvoerbare plaatsing
worden gelast, nadat al dan niet de persoon
in kwestie, zijn echtgenoot enz. gehoord
zijn. In het hoogste ressort beslist de recht
bank. Het besluit tot plaatsing moet bin
nen veertien dagen worden uitgevoerd.
Na iemands opneming moet de behande
lende geneesheer dagelijks gedurende de
eerste veertien dagen in een daarvoor be
stemd register aanteekening houden van
zijn bevinden, daarna een halfjaar min
stens wekelijks, daarna mins'ens maande
lijks Drie dagen na de opneming wordt een
afschrift dezer bevindingen gezonden aan
den officier van justitie met advies tot
opheffing der plaatsing of tot voortduring
daarvan. Binnen vier weken wordt op grond
van de dan weer ingekomen bevindingen
van den behandelenden geneesheer, verge
zeld van een gemotiveerde verklaring van
den geneesheer, beslist of de opgenomene
ook verder opgenomen zal blijven voor een
bepaalden tijd, hoogstens één jaar. Nader
bewijs of verhoor kan door de rechtbank
worden geëischt. ,De plaatsing kan telkens
op gelijke wijze voor één jaar worden ver
lengd. De overplaatsing naar een ander
gesticht kan zonder nieuwe machtiging
worden gedaan, terwijl de plaatsing in een
buitenlandsche inrichting voor krankzinni
gen kan geschieden onder mededeeling
daarvan binnen veertien dagen aan den
officier van justitie van het arrondissement
met overlegging eener geneeskundige ver
klaring.
Omtrent een tijdelijk verlof en het ont
slag uit een gesticht zijn eveneens maat
regelen voorgeschreven voor de veiligheid
en zekerheid, dat dit niet te kwader ure
geschieden kan.
Waar in de laatste jaren de krankzinnig
heid en de wijze, waarop deze patiënten
behandeld moeten worden, meer speciaal
nog een voorwerp geworden zijn van psy
chiatrische studie, spreekt het vanzelf, dat
ook deze wet zeer voor verandering vatbaar
gehouden wordt. Eén en andermaal werden
reeds voorstellen in deze richting gedaan.
Zoo werden niet lang geleden door de
staatsinspectie voorstellen gedaan, die ons
aanleiding tot dit artikel gaven en welke
beoogen:
Het tot stand komen van sanatorium- of
open afdeelingen in verband met de ge
stichten (voor krankzinnigen), reeds in
1915 begonnen, te vergemakkelijken.
Eveneens te bevorderen het tot stand
komen vari nog enkele observatie-inrich
tingen (resp. klinieken of klinische afdee
lingen), bestemd voor de observatie tij
delijke verpleging van de opgenomenen.
Een meer en meer rekening houden met
den eisch, reeds voor jaren d at tot
de plaatsing van een patient in een ge
sticht niet worde overgegaan zonder rustig,
nauwkeurig en volledig vooronderzoek in
een derrinrichtingen, zoo juist bedoeld.
Steun te verleenen aan het streven om
in snel genezende gevallen van geestes
stoornis, welke men uit maatschappelijke
overwegingen gaarne scheidt van de meer
ernstige vormen van krankzinnigheid, den
verpleegden althans het leed van in een
krankzinnigengesticht verpleegd te zijn ge
weest, te besparen.
Een goede wettelijke regeling voor het
beperkt aantal gevallen, waarin de obser
vatie van een persoon in een inrichting
moet geschieden tegen zijn wiL
Aan den kantonrechter, wien9 medewer
king wordt ingeroepen bij de voorgenomen
plaatsing van een patient in een gesticht,
alle gegevens te verschaffen, welke hij
noodig heeft voor het nemen van een deug
delijke beslissing.
Ook aan de rechtbank, wanneer deze
beslissen moet over de verlenging van het
verblijf in een gesticht, alle gegevens te
verschaffen, welke zij noodig heeft voor
haar beslissing en haar tevens te ontlasten
van allen overbodigen arbeid.
Het verleenen van verlof aan de ge-
stichtspatienten te vergemakkelijken^
Een wijziging van de voorschriften be
treffende de geneeskundige aanteekeningen
in dien zin, dat het maken van goede aan
teekeningen' vergemakkelijkt en bevorderd
wordt.
Een beperking van den arbeid, welken
de administratie van het gesticht ingevolge
de wettelijke voorschriften heeft te ver
richten.
DE KLOKKENTUIN.
In Californië, aan den oever der Colorado
vindt men een gebouw, bekend als Glen-
wood Mission Inn, een logement, waar de
zendelingen aan reizigers een onderdak ver
schaffen. maar dat tevens een museum is
van belangrijke voorwerpen op godsdien
stig gebied. Men vindt er kruisen kerk-
schilderijen. klokken, banieren, vlaggen,
rozenkransen, oude handschriften en meer
van dien aard. Het gebouw is gesticht door
een oude Spaansche zending en heeft een
mooie binnenplaats en een goed onder
houden tuin.
De tegenwoordige eigenaar. Frank Mil
Ier, heeft eenige malen den aardbol omge-
reisd, teneinde zijn schatten bijeen te bren
gen. die voor elk vrij te bezichtigen zijn.
Van buitengewoon belang is zijn verzame
ling kLokken, waarvan hij er over de 500
heeft Die verzameling wordt als de schoon
ste ter wereld beschouwd. Het gedeelte van
het hotel waar zij bewaard worden, heet
de klokkentuin.
Daar ziet men de oudste klok van het
Christendom en mr. Miller vertelt daarbij
een eigenaardige geschiedenis van de wijze
waarop zij in zijn bezit is gekomen:
„Toen ik eenige jaren geleden te Londen
was, hoorde ik den Big Ben, die van den
Westminstertoren de uren slaat, en daar
dat een beroemde klok is, vroeg ik. waar
zij was gemaakt. Den volgenden dag be
zocht ik de gieterij, die men mij had ge
noemd, en verzocht daar, een klein afgiet
sel van de Big Ben voor mijn verzameling
te maken. Men vond dat verzoek wel wat
Amerikaansch. maar men stemde erin toe.
Toen ik in de gieterij rondkeek, vond ik
onder een hoop rommel, voor den smelt
kroes bestemd, een oude klok en een Oos-
tersche gong. die ik dadelijk kocht. De klok
had een Latijnsch opschrift, dat mijn
dochter overschreef en waarmee zij den
zij vertelde het. Het Britsche Museum
ging, om het te laten vertalen.
Men vroeg haar waar die klok was. en
zij evrtelde het. Het Britsche Museum
heeft nog alle moeite gedaan, om te belet
ten, dat de klok Engeland uit zou gaan,
maar ik had ze reeds betaald, dus wa9 het
te laat.
De waarde van de klok bestaat in haar
ouderdom. Zij werd gegoten tijdens de re
geering van koning Jacobus I van Spanjo
en draagt het jaartal 1247.
De oudste klok xan Engeland i9 die in
de kerk van Lichford Saint Chad, in Staf
fordshire, die van 1255 dateert. Ongeluk
kigerwijze is het opschrift niet zeer duide
lijk, zoodat er over haar ouderdom nog
getwist wordt
Over den ouderdom der klok van Claughi-
ton Saint Chad in Lancashire bestaat geen
twijfel: zij dateert van 1299
Een andere mooie, oude klok is verkre
gen van het klooster te Monserrat bij Bar
celona. Zij is van brons en draagt het
jaartal 1704.
Reusachtig is de klok uit den Chinee-
9chen tempel te Nanking. Zij hing vroeger
in den tempel van Manchoe in het cen
trum der stad en moet gegoten zijn onder
de regeering van keizer Hsu. Het opschrift
luidt, vertaald, aldus:.
„Des keizers doel is 9teeds zijn volk ge
lukkig en welvarend te zien, want zijn hart*
is bij het volk.
Deze klok is circa 2 Meter hoog en weegt
1400 K G.
Ook is er een Japansche gong uit den
Boeddhistentempel te Zenkoji. die meer dan
1200 jaren oud moet zijn. Velen gelooven,
dat dit de oudste Japansche gong is. Zij
is gemaakt van metalen, die in de laatste
500 jaren niet meer gevonden zijn.
Er is nog een groot aantal Chineesch®
en Japansche klokken en gongs in de ver
zameling.
Een koperen klok is afkomstig van paus
Paulus III. wiens naam en titel eT in ge
graveerd slaan en aan de andere zijde het
wapen der familie Farnese waartoe hij be
hoorde. Mr. Miller vond deze klok in een
oudroesl-pakhuis te Rome. bedekt met een
laag vuil, en eerst toen dit verwijderd was,
kwam het opschrift te voorschijn, waardoor
bleek dat de klok historische waarde had.
Abonné te L. U kunt als u het vernis
bij een drogist of in den verfhandel koopt
er een gebruiksaanwijzing bij vragen.
Vooraf oliën lijkt ons niet noodig.
Met M P. te L. Wanneer daarvoor
belangstelling is en de behoefte blijkt, geeft
prof. dr. P. C. T. van der Hoeven, hoog
leeraar in de verloskunde en de leer der
vrouwenziekten aan de Universiteit alhier
een cursus voor kraamverpleegsters. Aan
melden bij Zuster Kruyt, gynaecologische
kliniek, Rijnsburgerweg 6.
K. M. te L Leiden, Zoeterwoude,
Stompwijk, Zoetermeer, Zegwaard, den
Hoorn, Kruisweg, Bleiswijk, Bergschen
hoek, Hillegersberg. Rotterdam, Charlois,
Goïdschalxoord, Klaaswaal, Middelsluis,
Numansdorp (Buitensluis), Willemstad, Din-
teloord. Steenbergen. Oude-Molen, Halste
ren, Tholen, Poortvliet. Totaal 91 K.M.
Mej. S. te A. De weg tot Utrecht is
zeker het minst mooie gedeelte van den
tccht, zoodat het aanbeveling verdient tot
Utrecht den trein le nemen. Vanaf Utrecht
is de weg naar Zutphen heel mooi, vooral
hel traject AmersfoortApeldoorn.
Utrecht, de Bildt, Soesterberg, Amers
foort. Hoevelaken, Voorthuizen, Oud- en
Nieuw Milligen, dan links af naar het
Uddelermeer en dwars door de heide naar
Apeldoorn, Voorst, Zutphen. Totaal plm.
90 K.M.
Mej. J. J. S. te L. Een dergelijke gele
genheid bestaat inderdaad. Vroeger vertrok
de boot iederen Maandagmorgen om 9 uur
uit Harderwijk; of dit nu nog zoo is, is ons
niet bekend, evenmin als de prijs.
Mevr. G. B. te L. Zeker mag een regee-
rend vorst vliegen. Dit is ook reeds meer
malen gebeurd.
P. M., te L. Leiden, Leiderdorp, Hoog-
inade, Ofwegen, Woubrugge, zijweg naar
Ter-Aar, Nieuwveen, Vrouwenakker, Uit
hoorn, Vinkeveen, Baambrugge, Loener-
sloot, Vreeland, Kortenhoef, 'e-Graveland,
Hilversum. Totaal 60-6 K.M.
Mej. R. v. d. P., te L Oegstgeest,
Sassenheim, de Leeghwater, Venneperdorp
Hoofddorp, de Lynden, Halfweg, Westzaan-
sche Overtoom, Zaandam, Koog a d. Zaan,
Zaandijk, Wormerveer, Knollendam, Mar-
ken-Binnen, de Hoorne, Alkmaar, Oudorp,
't Verlaat, Zijdewind, Behagen, Wieringer-
waard, Kleine Sluis, Breezand, Totaal
108.8 K.M.
Th. H., te L. Wendt u om nadere in
lichtingen tot den informatiedienst van do
V.V.V., kiosk Stationapleön.
Q. van W., to L. Van Vlieringen per
stoombootveer naar Breskena, Groede,
Nieuwvliet, Zuidzande, Sluis, grens, Houcke
Damme, Brugge, Scheepsdaele, Stroyen-
haen, Vijfwegen, Slijkena, Ostende. Totaal
58.5 K.M.
Vlissingen Breskens, Schoondijke, IJzen-
dijke, grens, Watervliet, Eeclo, Gent. To
taal 30 K.M.
Vlissingen aanlegplaats bij Borasele, Ter-
neuzen, Sluiskil, Sbroodorp, Sas van Gent,'
grens, Zelzaete, Rieme, Terdonck, Gent.
Totaal 33.6 K.M.
Op Walcheren kunnen wij u een bezoek
aan Domburg warm aanbevelen; ook Mid
delburg is zeer interessant.
Abonné te L. De Minister van Finan
ciën verleent audiëntie iederen Maandag
middag te halfdrie in het Departement,
Plein te '9-Gravenhage.
Het is niet absoluut noodzakelijk, doch
verdient wel aanbeveling (op ongezegeld
papier) audiëntie aan te vragen, met ver
melding van het doel van uw komst.
De „Staatscourant" van Dinsdag j.l. be
vatte het bericht, dat Z. Excellentie gedu
rende de maand Augustus geen audiëntie zal
verleenen.
J. C. K., te O. Leiden, Zoeterwoude,
Stompwijk, Zoetermeer, Zegwaard, den
Hoorn, Kruieweg, Bleiswijk, Bergschen-
hoek, Hillegersberg, Rotterdam, Charlois,
Goidsohalxoord, Klaaswaal, Middelsluis,
Numansdorp Totaal 54 K.M
Th. B., te O Leiden, Brug-Leiderdorp,
Groenendijk, Brug-Koudekerk, Alphen,
Zwammerdam, Bodegraven, Nieuwerbrug,
de Roskam, Woerden, Harmeien, de Meero,
Utrecht, de Bildt, Soesterberg, Amersfoort,
Hoevelaken, Voorthuizen, Oud- en Nieuw-
Milligen, Apeldoorn, Voorst, Zutphen,
Gorssel. Totaal 144.6 K.M.
KAAGWATER OUDE jenever!
2451
1
m
3-2