Dik in orde - en de
beste voor
ezondheidf
STRAATOPROER TE WEENEN
VIRGINIA
No. 20655
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 16 Juli
Tweede Blad
Anno 1927
ARDA'TH - LONDON
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
GEMENGD NIEUWS.
Bloedige botsingen tusschen socialistische arbeiders en de
politie Het Paleis van Justitie in brand gestoken De
telefonische- en telegrafische verbinding met Weenen
verbroken Er zijn 40 dooden en 200 gewonden.
RECLAME.
5785
(hief Whip
Te "Weenen is gisteren een zeer ernstig
'oproer uitgebroken, dat momenteel reeds
eenige tientallen dooden ten gevolge heeft
gehad en dat, voor zoover bekend, nog al
tijd niet is bedwongen. De aanleiding tot
deze botsingen is de volgende
In Januari zijn bij een vechtpartij tus
schen socialistische arbeiders en fascisten
(de z.g. frontstrijders) te Schattendorf in
het Burgenland een arbeider en een jon
getje van acht jaar neergeschoten en vier
arbeiders en een jongetje van zes jaar ge-
Wond. Donderdagavond om halftien is uit
spraak gedaan in het proces, dat hierover
ontstaan was. De drie voornaamste be
klaagden werden vrijgesproken. Voor de
rechtbank was een groote menigte, meest
jongelieden, samengestroomd, die het von
nis al naar hun gezindheid met kreten van
hoon of gejubel ontvingen. De politie had
geen moeite om de menigte te verspreiden.
Tegen gisterochtend echter hadden de
feocialnsten op de Ringstrasse, voor de uni
versiteit, voor het paleis van justitie en
voor het parlementsgebouw betoogingen
"uitgeschreven, waaraan naar schatting on
geveer veertigduizend arbeiders deelnamen
De bereden politie moest herhaaldelijk tot
'charges overgaan, waarbij aan beide kan
ten gewonden vielen. De politie hield ver
scheidene betoogers aan. In de wandel
gangen van het parlementsgebouw en voor
de clubgebouwen van de groot-Duitschers
'en de socialisten werden de eerste hulp
posten opgericht, waar aanvankelijk 27 ge
wonden binnengedragen werden, onder wie
Vier wachtmeesters.
Langzamerhand begon de situatie een
feteeds meer ernst-igen vorm aan te nemen
'en op verschillende plaatsen moest de po
litie wijken voor de opdringende menigte,
die een bouwsteiger afbrak en met latten
ten balken gewapend naar het Parlements-
'gebouw optrok. Ook hier moest de politie
terug. De politiepost bij het stadhuis werd
bestormd en in brand gestoken, waarbij
teen negental dooden vielen. Meerdere
'slachtoffers volgden bij den aanval op de
expeditie lokalen van de .Wiener Neuester
Nachrichten", waar al 'het expeditie-ma
teriaal op straat gegooid en in brand werd
ges-tok en. Ook in het gebouw zelf werd
brand gesticht.
De poging der demonstranten om de re
dact! e-bureaux binnen te driügen, wist cie
politie, gesteund door de redacteuren en
het overige personeel te voorkomen. Hier
bij werden ook de politie-agenten gewond.
De brandweer werd door de demonstran.
ten tegengehouden om het vuur te blus-
Êchen en slaagde er niet in tot blussching
over te gaan.
Het gerechtsgebouw op den Schmerling-
platz werd door de demonstranten bezet.
Even voot 1 uur brak in dit gebouw
brand uit. De menigte had alle belangrijke
documenten en akten in de voorhal ge
bracht en daar in brand gestoken.
Ook hier werd.de brandweer verhinderd
het vuur te blusschen en spoedig stond het
geheele gebouw in brand.
Het tram- en het autobus verkeer stond
geheel 6top. De middagedities der bladen
verschenen niet, terwijl ook de avondbla
den evenmin al® die van hedenochtend
zijn uitgekomen.
Om 2 uur gistermiddag heeft de politie
érnstige maatregelen genomen en rukten
politieagenten met karabijnen gewapend
uit. De menigte, die het stadhuis had be
zet, dacht dat militairen van buiten Wee
nen waren ontboden en barricadeerde het
stadhuis. Onophoudelijk wordt gevuurd. In
het stadhuis, waar de politie tegen drie
uur aankwam, werden een arbeider en een
beambte gedood en vijf personen ernstig
gewond.
Tegen dien tijd gehikte het. de brand
weer het gerechtsgebouw te bereiken en
met het blusschen te beginnen.
In den namiddag kwam de regeering in
het parlementsgebouw bijeen om te onder
handelen over den toestand met de leiders
der sociaal-democraten
Om 4 uur duurde het schieten nog steeds
Voort. Ook in de omgeving van het parle
mentsgebouw trachtten de arbeiders barri
cades op te werpenhet raadhuis werd
PREDIKBEURTEN.
VOOR ZONDAG 17 JULI.
LEIDEN.
Eglise Wallonne: dimanche h dix beur es
tet demie du matin, Mr. P. J. Molenaar,
pasteur a la Haye. -
Evang. Luth. Gem.: Voorm,, halfelf, ds.
'J. Ph. Makkink.
Remonstr. Geref. Gem.: Voorm., halfelf,
'dr. Lente.
Doopsgez. Gem.: Voorm., 10 uur, d3. Van
Nieuwenhuizen, Herv. pred. te Ódoom.
Vrije Kath. Kerk: Zaterdagham., 8 uur,
iVespers en Lof; Zondagvoorm, halfelf, Mis.
Ver van Vrijz. Hervormden (Volkshuis):
iVoorm., halfelf, ds. E. L. Nauta (P. of K.)
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Ned.-Herv. Kerk (Julianastiaat): Voorm.,
•10 uur, ds.' Veldhoen; nam., 7 uur, ds.
'Altena, van Rijnsburg.
Hulpgebouw Gouwsluis: Nam., 7 uur, ds.
De Bruin.
Ned.-Herv. Kerk: (Oudsh.weg): Voorm.,
10 uur ds. Van Linschooten.
L .Evangelisatiegebouw {Hoof tstraat)Voorm.
eveneens versterkt. De brandweer werkte
met koortsachtigen ijver om den in het
Paleis van Justitie woedenden brand te
bedwingen. Er is niet veel kans iets van
het gebouw een der fraaiste van Wee
oen te behouden Ook het redactiebu
reau van de „Reichspost" werd in brand
gestoken, nadat de menigte het gebouw
was binnengedrongen en het meubilair, als
mede een groot aantal zetmachines, had
verbrijzeld.
De treinen werden in de middaguren,
na het bekend worden van het uitbreken
der onlusten, door het publiek voorna
melijk bestaande udt buitenlanders be
stormd. Naderhand kon geen enkele trein
meer vertrekken, daar het personeel het
werk had neergelegd. In de groote parti
culiere bedrijven werden de werkzaamhe
den eveneens gestaakt.
Uit de provincie schijnen treinen met
leden der republikeinsche garde naar Wee.
nen te zijn gedirigeerd, hetgeen beschouwd
werd als een t-eeken, dat de toestand in
de hoofdstad nijpender werd.
De menigte verkeerde in een toestand
\mn onbeschrijfelijke opwinding en de too-
neelen, die zich afspeelden rondom de bran
dende overblijfselen van het geheel ver
woeste Paleis van Justitie, waar allen, ook
tal van vrouwen, onder het zingen van re
volutionaire liederen wilde rondedansen
maakten, herinnerden aan de dagen van
de Fransche revolutie en de verwoesting
van de Bastille. De leiders hadden de con
trole over hun menschen verloren en toen
d-j socialistische burgemeester van Weenen,
Carl Seitz, en de president van de Repu
blikeinsche Garde, de voormalige minister
van oorlog Julius Deutsch, het volk be
zwoeren de brandweer te laten passeeren,
opdat het schoone in Renaissance-stijl op
getrokken gebouw zou kunnen worden be
houden, werd dit geweigerd; zelfs werden
steenen geworpen naar Seitz, die gedwon
gen was zich in veiligheid te brengen.
Het aantal dooden scheen aanvankelijk
ongeveer tien te zijn, wat betrekkelijk
klein is, gezien den omvang van het op
roer van het gepeupel. Men meent dit te i
moeten verklaren, uit het zeer gereser
veerde optreden der politie in den beginne.
Toen daarna echter door de oproerkraaiers
het vuur werd geopend, heeft de politie
eveneens van de vuurwapenen gebruik
moeten maken, zoo o.a. om 40 in het
Paleis van Justitie opgesloten politie-be-
ambten te bevrijden. Het aantal slachtof
fers steeg t-oen snel en naar Reuter ons
hedenmorgen meldt, heeft de chef-arts der
Weensche vrijwillige reddingsbrigade ver
klaard dat voor zoover hem bekend het
aantal slachtoffers tot dusver 40 dooden
en 200 gewonden bedraagt.
Om 7 uur in den namiddag werd de te
lefoonverbinding met Weenen verbroken
en een oogenblik daarna ook de telegrafi
sche verbinding.
De politie-directte publiceerde des
avonds een bekendmaking, waarin zij er
op wijst, dat de gebeurtenissen een uiterst
scherp optreden der ,,Sicherheitswache"
noodzakelijk maken met het oog op het
herstel der orde en veiligheid. Derhalve
worden alle bijeenkomsten en samenscho
lingen op openbare pleinen en straten, als
mede alle tegen de autoriteiten en haar
organen gerichte betoogingen verboden
Het niet opvolgen van de bevelen der po
litie en elke verstoring van het verkeer
wordt zwaar gestraft.
De politie zal daarbij met groote streng
heid optreden en eventueel van alle wette
lijke dwangmiddelen gebruik maken.
De politie-directie doet een beroep op
allen om de wetten na te leven en niet te
dulden, dat misdadige en lichtschuwe ele
menten om hun doeleinden te bereiken de
rust en ordé trachten te verstoren.
Nader wordt nog gemeld dat de alge-
meene staking is geproclameerd. De post
en telegraafbeambten en het spoor- en
trampersoneel hebben zich daarbij aange
sloten. Het bestuur der Oostenrijksche so
ciaal-democratische partij heeft besloten,
een deputatie naar bondskanselier Seipel
af te vaardigen, ten einde hem te verzoe
ken af te treden.
10 uur, en nam., halfzeven, ds. A. Dekker,
van Bleiswijk.
Geref. Kerk (Raadhuisstraat): Voorm., 10
uur, de heer Kamper; nam., 6 uur, ds.
Bosch.
Geref. Kerk (Grgpesteinstraat)Voorm.,
10 uur, ds. Bosch; nam., 7 uur, de heer
Kamper.
Geref Kerk (Hooftstraat)Voorm., 10
uur, en nam., halfzeven, d3. Wientjes (H.A.)
BODEGRAVEN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en
nam., halfzeven, ds. Pott.
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en nam.,
halfzeven, ds. Dam.
Geref. Gem.: Voorm. 10 uur en nam.,
halfacht, preeklezen.
BOSKOOP.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds.
Glas.
Ned.-Herv. (Geref.) EvangelisatieVoorm.,
halftein, en nam., 6 uur, de heer L. Kroeg-
in-den-weg, van Middelharnis.
Salvatori: Voorm, halftien, en namk, 6
uur, de heer De Jonge.
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en nam.,
6 uur, ds. Koers, van Noord wijk.
DE KAAG.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds.
Van Baaien.
HAZERSWOUDE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., halfelf, en nam.,
halfacht, ds. Luuring.
Geref. Kerk: Voorm., halfelf, preeklezen;
nam., 8 uur, ds. K. Schilder, van Oegstgeest.
HILLEGOM.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds.
C. J. Warners, vlootpred.nam., 5 uur,
de heer I. C. Baas.
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en ham.,
5 uur, ds. Van Herksen.
Chr. Geref. Kerk: Voorm., 10 en nam.,
5 uur, leesdienst.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., halftien, en
nam., 6 uur, ds. Bollee.
Geref. Kerk: Voorm., halftien, en nara.t
6 uur, ds. Meyering.
KATWIJK-AAN-ZEE.
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en nam.,
6 uur, ds. C. v. d. Woude, uit Gorredyk.
KOUDEKERK.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur (H.A.)
en nam. halfzeven, ds. Israël.
Geref. KeTk: Voorm. 10 en nam. 7 uur ds.
Haspers.
LEIDERDORP.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, de
heer De Jonge, uit Boskoop; nam., half
zeven, ds. Meeter, uit Leiden.
Geref. Kerk: Voorm., halftien, en nam.,
halfzeven, ds. F. H. Woudstra.
LISSE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en
nam., 5 uur, ds. G. van Dyk (Bed. H. D.).
Geref. Kerk: Voorm., halftien, en nam.,
4 uur, leesdienst.
Chr. Geref. Kerk: Voorm., 10 en nam.,
5 uur, ds. S. v. d. Molen.
Geref. Gem.: Voorm., halftien en nam.,
4 uur, ds. H. A. Minderman.
NOORDWIJK-BINNEN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds.
Van Haaften (Bed. H.A.); nam., halfdrie,
dezelfde (Danks. H.A. en Bed. H.D.).
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en nam.,
3 uur, ds. K. Schilder, van Oegstgeest.
NOORDWIJKERHOUT.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds.
P. Hofstede.
NOORDWIJK AAN ZEE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm 10 uur, ds. I.
Voorsteegh van Katwijk-aan-Zee, nam. 5
uur, ds. F. G. Ilospers:
Geref. Kerk: Vóorm. 10 en nam. 5 uur,
ds. K, Fernhout, ber. pred. te' Bandoeng.
OEGSTGEEST.
Ned.-Herv. Gem. (Groene Kerkje): Voorm.,
10 uur, ds. T. J. Jansen Schoonhoven (Bed.
H.A.).
Irene: Nam., 5 uur, ds. G. Hennemann.
OUDEWETERING.
Remonstr. Gem.: Voorm., halfelf, mej. A.
A. van' Royen, proponents.
SASSENHEIM.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en
nam., 5 uur, ds. Krrjkamp.
Gertef. Kerk: Voorm., halftien, en nam.,
6 uur, ds. Boeijenga.
Chr. Geref. Kerk: Voorm., 10 uur, 'preek
lezen; nam., 5 uur, de heer D. L. Aan-
geenbrug.
VALKENBURG.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en
nam., halfzeven, ds. Hermanides.
VOORHOUT.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. F.
G. H. Nicolaï.
VOORSCHOTEN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur (H.A.),
ds. H. P. Fortgens, nam kwart over vijf, ds.
Hofstede van Noordwijk.
WADDINXVEEN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, lees
dienst. nam., halfzeven, ds. H. A. de Geus.
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en nam.,
6 uur, ds. W. Veder.
Chr. Afgesch. Gem.: Voorm., 10 uur en
nam., halfzeven, ds. H. J. Grisnigt.
WARMOND.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur (H.A.)
en nam., 6 uur, dr. J. J. Woldendorp.
WASSENAAR.
Ned. Prot. Bond: Voorm., halfelf, prof.
B. D. Eerdmans, van Leiden.
WOUBRUGGGE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en
nam., halfzeven, ds. Joh. Kijna
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur en nam.,
halfzeven, ds. D. Nauta.
ZOETERWOUDE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds.
J. H. Mulder.
ZWAMMERDAM.
Rem. Geref. Gem.: geen dienst
Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en
nam., 7 uur, ds. Kloots.
Geref. Kerk: Voorm., 10 uur, en nam.,
7 uur, ds. Wissink.
B
NED. HERV KERK.
Beroepen: Te 's-Grevelduin—Capeüc
J. D. van Hof, te Wilnis; te Haarlem (8e
pred.-pl. voor den arbeid in 't diaconessen-
huis, aldaar): T. Postma, pred.-dir. van het
diaconessenhuis, te Haarlem.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Oudemirdum: II. W.
Ploeger, te Appelscha.
EVANG. LUTH. GEM.
Aangenomen: Naar Wildervank-Veen-
dam: W. J. Kooiman, cand. te Hollaiidsche
Veld.
GROOTE BRAND
IN DE LOOSDUINSCHE VEILING.
Een 12-tal loodsen een prooi der vlammen.
Te kwart over 12 hedennacht werd de
politiepost aan de Wilhelminastraat te
Loosduinen gewaarschuwd, dat er op de
terreinen der Loosduinsche Groentenvei-
ling welke verleden jaar nieüw gebouwd
i3 een ernstige brand woedde.
Oogenblikkelijk werd de brandweer van
Loosduinen gealarmeerd. Met twee spuiten
poogde deze het vuur te beteugelen, maar
al spoedig bleek, dat de primitieve spuiten
niet den minsten invloed hadden op het
vuur, dat zich al meer en meer over de
veilingsgebouwen uitbreidde.
De brandweer van Den Haag werd ge
waarschuwd. die spoedig met motorspuiten
ter plaatse verscheen en de bestrijding van
het vuur krachtdadig ter hand nam. Maar
ondanks deze krachtigp bestrijding sloegen
om halftwee de vlammen nog hoog op. Een
tiental dubbele loodsen, welke met kom
kommers en tomaten gevuld waren, zijn
totaal uitgebrand, zoodat men op het oogen
blik reeds kan zeggen, dat de materieele
schade zeer grool is.
De oorzaak van ""den brand is nog onbe
kend. Aanvankelijk meende men, dat de
brand ontstaan was door de benzine van
een Ford-auto, die in een der loodsen stond,
maar later bleek, dal dit niet juist kon zijn,
daar de brand op een geheel andpre plek
begonnen was. In een loods van de N V
Inventu lagen eenige vaten teer. welke het
vuur stevig aanwakkerden, evenals een
groote hoeveelheid carholineum. die in een
loods van de V. E. T. A was opgeslagen
Een spoorwegwagon, die op hpt veilings
terrein stond, liep gevaar brand te vatten,
maar kon nog juist op het laatste moment
door een 20-tal mannen van de gevaarlijke
plaats weggeduwd worden.
Het blusschingswerk was om twee uur
des nachts nog in vollen gang.
ERNSTIGE AANRIJDING.
Gisterochtend omstreeks halfelf is in de
Fredenk Hendriklaan bij de Willem de
Zwijger!aan te Den Haag een bejaarde dame
mevr. V., wonende aan het Statenplein, bij
het oversteken van den rijweg door <_en
vrachtauto aangereden. Zij kreeg een vrij
ernstige hoofdwonde en moest in het Zie
kenhuis opgenomen worden.
Haar toestand was gistermiddag vrij goed.
ONVEILIG STRAND.
Het slrand te Scheveningen is Maandag
18 Juli a.s. onveilig tot ongeveer halfweg
den Wassenaarscheslag, van 9 tot 11 uur
des morgens, wegens het schieten met ge
schut.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de onveiligheid eerst is opgeheven, nadat
de roode vlaggen, welke de onveilige strook
aanduiden, zijn weggenomen.
VLIEGONGEVAL TE SOESTERBERG.
Gevallen van 300 M. hoogte.
Gistermiddag heeft te Soesterberg een
ernstig ongeval plaats gehad, waarbij won
der boven wonder geen persoonlijke onge
lukken te betreuren vielen.
Het toestel 614 van het type C. 6, waar
mede de sergeant-vlieger C. Elout voor de
tweede maal een oefenvlucht maakte, ge
raakte op lage hoogte, ongeveer 300 M.,
in een vrille.
Met geweldige snelheid stortte het toestel
omlaag en eerst zeer kort hoven den grond
gelukte het den vlieger het toestel nog
eenigszins vlak te brengen, zoodat het in
vrij horizontalen toestand in een dennen
bosch geraakte, waar verschillende boomen
afgekraakt werden.
Deels doordat de schok hierdoor eenigs
zins gebroken werd. deel9 doordat de be
schermende Fokkerconstructie van stalen
buizen de vliegers beschermde, werd een
ernstig ongeluk voorkomen en kwamen
vlieger en passagier met betrekkelijk lichte
kwetsuren vrij. De vlieger, sergeant Elout,
brak zijn kuitbeen, terwijl de passagier, ser
geant-werkman Los, een verwonding aan
het neusbeen bekwam. De kwetsuren zijn
van lichten aard.
VAN EEN ZOLDER GEVALLEN.
In de Teelingstraat te Utrecht is een
driejarig jongetje van een hoogte van zes
meter van den zolder gevallen. Het knaapje
bekwam een hersenschudding. In ernstigon
toestand werd het naar de rijksklinieken
overgebracht.
