BINNENLAND.
Hij acht daarom totale afschaffing zonder
meer ongewenscht.
De heer WILBRINK is tegenstander van
een gem. huurverordening. In het voorstel-
Van Stralen ziet spr., om met den heer Ver-
wey te spreken, onverdraagzaamheid, on-
rechtvaardigheid en onoprechtheid, want
het is terug te brengen tot een verschil in
principe, al deed de heer v. Stralen alle
moeite dit te ontkennen. Hij wil toch de
gemeente den weg opdringen, die de S, D.
A. P. gaarne ziet gevolgd en al heet het dan
tijdelijk, hij ziet daarin een gevaar: het
breidelen van het particulier initiatief en
een onder curateele stellen van de over
heid langzaam aan, maar toch. En daaraan
wil spr. niet meehelpen.
De heer HEEMSKERK: en gas en elektri
citeit danl
De heer WILBRINK; dat is heel wat an
ders en staat hierbuiten.
De heer v. ECK: niet zoo dogmatisch.
De heer WILBRINK: u is ook dogmatisch.
Spr. citeert een schrijven van den heer v.
Eek.
Al zou het niet noodzakelijk zijn, moest
de S. D. A. P. toch komen met deze voor
stellen, dat is principe (tal van ontkennin
gen). In iedere huurverhooging ziet men
woeker etc.; men denkt niet aan de econo
mische waarde van een perceel etc. Men
vraagt een verordening, uitgaande van de
stelling: de huurders kunnen het niet be
talen totaal verkeerd, want alleen mag gel
den de economische waarde.
De heer v. STRALEN: neen, de kostprijs.
De heer WILBRINK: dat is juist ver
keerd. Alleen geldt de huidige economische
waarde.
De loonen van thans zijn ook niet meer
de loonen van voor den oorlog: over het al
gemeen zijn ze z. i. meer dan verdubbeld.
Mogen de verhuurders echter geen reke
ning houden met de veranderde omstandig
heden? Ook zij moeien meer trekken, wil
len ze uitkomen.
Een tijd van opheffing komt nooit als
men niet de economische waarde van het
oogenblik als maatstaf neemt. Anders doet
het parL initiatief niets, kan het niets doen.
(Door een interruptie: verhoog de loonen
dan, ontspint zich een debat over de vraag
of voor de arbeiders is te bouwen door de
particulieren. De heer W. zegt, dat de
bouwmaterialen slechts tot 60 pCt. hooger
zijn dan vroeger, doch toch kan niets ge
bouwd, omdat het arbeidsloon een 300 pCt.
duurder is. Geroep; de opzetjes. Vraag de
vakvereenigingen etc.).
De VOORZITTER verzoekt niet te inter-
rumpeeren.
De heer WILBRINK zet dan nader uiteen
hoe alleen dan te bouwen is, wanneer de
loonen ook in overeenstemming zijn met <le
economische waarde. Hij wil aan de loonen
niet tornen, doch dan komt men er ook niet
uit, gelijk hij zcide. Laat de huurcommissie
zal men zeggen daarmede dan rekening
houden, doch daarvoor worden geen normen
vastgelegd. Voorbeelden van willekeur van
deze commissie zijn er ook wel.
Tegenover de citaten van den heer Van
Stralen van B. en W. van Amsterdam zou
hij citaten kunnen stellen van de wethou
ders Ter Haar en Vos, ook uit Amsterdam.
Hij ziet niet in, waarom de huiseigenaar
alleen niet rechtmatig gebruik kan maken
van de veranderde tijden.
Vele voorbeelden-v. Stralen zijn een ge
volg van overvragen om het gewilde te
bereiken (wanneer daarover wordt geïnter
rumpeerd) zegt de heer W., dat de S. D.
A. P. daarvan toch ook niel vies is).
Wat sleutel geld betreft (De heer GROE-
NEVELD: vele huurders bieden dat zelf, dat
is de consequentie van uw systeem!)
De heer WILMER: dat is toch de econo
mische wot van vraag en aanbod.
De heer WILBRINK zegt, dat dit laatste
hier niets mee te maken heeft. Hij wil wel
zeggen, dat hij er voor heeft bedankt. (Tal
van in'lerrupties, w. o.: wat een schat van
een huisbaas!)
De VOORZITTER dringt krachtig aan op
stilte. De vorige sprekers hebben toch ook
rustig kunnen uitspreken.
Mevr. v. ITALLIE: ja, maar hij gaat ook
op de interrupties in.
De heer WTLBRINK wil niet ontkennen,
dat er kwade huiseigenaren" zijn, doch daar
om mag men toch niet generaliseeren.
Hij zou wel eens willen weten, waarin
de crisistoestanden nog beslaan. Hij kan
dat niet zien en daarom is hij tegen een
gem. verordening.
Hierop schorsing.
AVONDZITTING.
De heer SCHONEVELD zegt te behoo-
ren tot degenen, die zich met het prae-
odvies van B. en W. niet kunnen ver
eenigen.
Cri6iswetten moeten verdwijnen, doch in
dezen is de tijd voor zich terugtrekken der
overheid nog niet gekomen. Principieele
bedenkingen behooren dan ook nu nog niet
te zwaar te worden genomen.
Het is moeilijk aan te geven in welke
richting de oplossing moet worden gezocht,
maar voorstanders van de vérordening be
schouwen de huiseigenaren daarom nog niet
als dieren.
De huurwetten z\jn tactisch op een on
juist oogenblik opgeheven. Vermoedelijk
waren zij op den duur wel uitgestorven. Een
socialisatie-poging ziet spr. niet in deze
kwestie, waarin de politiek te onpas is
gebracht, meent hij.
Voorkomen lijkt hem beter, dan het zoover
te laten komen, dat er geen helpen meer
aan is.
Het voorstel-Van Stralen lijkt hem op
het oogenblik het meest rationeel. Parti
culieren en woningbouwverenigingen kun
nen blijkbaar in woningen tot f6 niet
voorzien.
Ieder geval zal op zichzelf beoordeeld
moeten worden, meent hij, in groote trekken
verklarend, hoe hij zich de verordening
denkt, uitschakelend 4 categorieën, n.i.
dienstwoningen, gemeentewoningen, wonin
gen, gebouwd met gemeente-subsidie en
woningen, gebouwd na 1919.
De heer v. HAMEL wijst er op, dat
.vele gemeenten van oordeel waren, dat de
gemeente van deze kwestie moest afblijven,
nu de regeering zich heeft teruggetrokken
en spr. is het daarmee eens. Vermoedelijk
zal een verordening ook vernietigd worden,
crisisomstandigheden hebben opgehouden en
dan moeten ook de crisismaatregelen ver
dwijnen. Hij zal dus gaarne meegaan met
B. en W.
Wethouder SPLINTER zal niet ingaan
op het juridische gedeelte, dit overlatend
aan den voorzitter.
Twee vragen komen naar voren:
lo. is een huurverordening noodig;
2o. is deze wenschelijk?
Noodig is de huurverordening niet. De
crisis is voor rijk en gemeente voorbij,
en waar er geen woningnood meer is, ver
valt iedere reden. Dat er geen woningnood
meer is, geeft de woningtelling aan met
duidelijke cijfers, die zeer serieus zijn op
gemaakt. Hij aanvaardt dit rapport vol
ledig. Op het moment van opneming ston
den die woningen leeg en wanneer ze later
bewoond waren, dan zijn andere weer leeg
geworden, zoodat men in een cirkel kan
ronddraaien.
(Geroep: Ze zijn toch niet te vinden).
Wil men toch een verandering, dan is
het los van de crisis, hetgeen echter niet
op den weg der gemeente ligt.
Niemand kan wiskundig uitmaken, welke
huurreserve er is of welke wordt gewenscht.
De percentages hier zijn echter vrij hoog,
naar hij nader uiteenzet, en voor Leiden
ruim voldoende, èn volgens den directenr
van bouw- en woningtoezicht èn volgens
prof. Methorst van het bureau der statistiek.
Voor den oorlog was er ook geen groöter
overschot aan goedkoope woningen.
Toch een huurverordening instellen op
dit oogenblik wil zeggen voor eeuwig.
Het vlot bewonen van nieuwe huizen als
in Tuin8tad\vijk is te verklaren daaruit, dat
men liever in nieuwe dan in oude huizen
woent. En na de verschuiving staan elders
meer huizen leeg.
Met huurverhooging zal het ook niet zoo
hard loopen, door bestaande huurschuld
oninbare huurpenningen en meerdere onder
houdskosten van de huurders.
Vele menschen zijn in een woningbouw
vereniging, die daar feitelijk niet thuis
hooren. Spr. geeft eenige cqfers, ook van
Do Eendracht.
De heer DUBBELDEMAN: Van welk
bouwblok? Zeker uit de 3 Oct.-straat?
De WETHOUDER: Ook, niet allemaal.
De heer DUBBELDEMANO zoo, hui
zen, zonder steun gebouwd. Gaan ze daar
uit, dan krjjgen ze voor meer geld minder
ruimte.
De WETHOUDER geeft nog meer voor
beelden van menschen, die te laag wonen
in percentage.
De heer v. STRALEN: Welk percentage
verwoont u in uw woning
De WETHOUDER: Dat gaat u niet aan.
(Daverend gelach).
In ieder geval in verhouding niet als
de hier bedoelden, die zelfs soms nog niet
eens betalen terwijl ze radio hebben etc.
Gaan deze menschen wonen boven f 6,
dan wordt er wel gebouwd; door parti
culieren ook, kan hij verzekeren. Daar
ligt z.i. een mooi veld voor de S.D.A.P.
De heer KOOISTRA: Zeker, om de
menschen uit de woningen te jagen!
De WETHOUDER noemt het aantal ge
vallen, door de huurcommissie behandeld
(265) al zeer miniem in verhouding tot
het totaal aantal verhuringen (ruim 12000)
Dat de verhuurders 6oms meer vragen, is
een kwestie van tactiek.
Hoewel verhooging met 50 pCt. mogelijk
was, is dit in vele gevallen nog niet eens
in werking getreden,
Spr. wijst nog even op diverse redenen
tot huurverhooging als volkomen gerecht
vaardigd.
Tegenover de genoemde gevallen in di
verse andere steden, stelt spr. andere.
Zelfs van denzelfden wethouder uit
Utrecht, door den heer v. Stralen geci
teerd.
De heer DUBBELDEMAN: Dat is dan
een andere Smulders.
De heer SPENDEL: Neen hoor, dezelfde
De heer DUBBELDEMAN: Dan heeft
hij twee monden.
De WETHOUDER komt dan ook tot
Delft, Zwolle, waar ingrijpen evenmin ge-
wenscht geoordeeld werd; precies zoo te
Schiedam, Leeuwarden, 's-Hertogenbosch.
De heer BAART: Noem Haarlem ook
eens.
De WETHOUDER oordeelt, dat het niet
leeg-staan van vereenigingswoningen nog
niets zegt, er kunnen particuliere open
zijn. Trouwens, er hebben er ook wel de
gelijk leeg gestaan van de bouwvereeüi-
gingen, spr. geeft cijfers In doorsnee zijn
het huizen van boven de f4.
De huurwetten hebben veel belemmerin
gen opgeleverd ten aanzien van het on
derhoud van woningen, de opschuiving etc.
Het advies der huurcommissie was 2 om
2. Twee voor opheffing der huurwetten,
twee er tegen.
3 Aug. 1925 oordeelde de huurcommissie
opheffing van zich zelf nog ongewenscht,
oordeelde echter te kunnen worden be
perkt tot huren van f 5 maximum! En nu,
2 jaar later, stelt de heer v. Stralen f 6
voor. Spr. citeert nog eenage uitlatingen
dezer commissie.
Dat een gem. huurverordening ook niet
wenschelijk is, bepleit spr. door er op te
wijzen, dat een huuropzeggingswet zal ont
breken, zoodat practisch effect is uitge
sloten, dat deze nieuwbouw belet en on
billijkheden zou scheppen.
Op 1 Juni j.l. had spr. volgens een be
rekening een overschot van 164 woningen.
Spr. stelt het volste vertrouwen in het
bestuur van den verhuurdersbond en de
op schrift gezette toezeggingen, al gullen
enkele gevallen van huuropdrijving ver
moedelijk niet zijn te voorkomen. Spr.
wijst er nog op, dat in Den Haag de vrijz.-
dem. meehielpen een gcm. verordening te
verwerpen, hier zijn ze er voor.
(Geroep: Jawel, maar het betreft hier
plaatselijke Toestanden.)
Het voorstel Heemskerk ca at no;* verder
dan dat van den heer v. Strajen Beide dra
gen een tijdelijk karakter. Hoe lang is dal?
Tegenover de daling van inkomsten na
1921 (iets in 't algemeen) staat een verla
ging van het niveau van het levensonder
houd met 29 pet.
Hij hoopt van harte, dat de raad in het
belang der gemeente de verordening zal wei
geren.
De heer v. STRALEN kan niet alles voor
bij laten gaan, wat de wethouder zei. Hij
bestrijdt nogmaals het staatje van de onbe
woonde huizen. Zelfs huizen, nog niet ge
reed, zijn meegeteld, terwijl er massa's ge
gadigden voor klaar stónden; 1700 staan
ingeschreven voor de Stichting, waarvan er
enkele honderden wel een woning zullen
hebben, doch.er ügt nog al een verschil tus-
schen deze cijfersl Sommige menschen be
talen zelfs drie dubbele contributie: een be
wijs hoe naar een woning wordt gesnakt.
Vraag ook den bouwvereenigingsbesturen
maar eens.
De heer HUURMAN: dat zegt niets, er
zijn altijd menschen, die graag verhuizen
willen.
De heer v. STRALEN vindt ook niet goed,
dat velen percentagegewijs te goedkoop wo
nen, doch hoe dat tegen te gaan? Juist so
cialisatie zou daar kunnen baten, maar die
wil men niet Er staat echter dit tegenover,
dat velen te duur wonen.
Straks zal de gemeente voor de werkloo-
zen huren kunnen betalen, wanneer wordt
opgeslagen.
Dat er veel huurschuld is, is logisch, ge
zien het niel-kunnen betalen. En uit nood
biedt men sleutelgeld zelf aan, dat doet
men niet voor zijn pleizier.
Ook de huurcommissie heeft wel verhoo
ging toegestaan, waar dit billijk was en zij
zou dit blijven doen.
De 7 gevallen van fraude op de 19 heeft
de wethouder maar niet aangevoerd.
Nu wordt veel gevraagd, om wat te krij
gen, straks neemt men eenvoudig veel. Be
talen of er uit, wordt de leus.
Zeker, ook onder de huiseigenaren zijn
enkele philantropen, die nog niet tot de 60
pet. zijn gegaan, b.v. de heer Sijtsma heeft
nog een paar van die huisjes
De heer HUURMAN: hebben ze je zoo
overgehaald te teekenen, om je goedheid uit
te bazuinen?
De heer v. STRALEN: doch een statistiek
onder de huiseigenaren is opgegeven moe
ten worden door tegenwerking. Dat zegt hem
wel iéts.
Spr. komt nu tol de huurcommissie die
inderdaad 2 om 2 staat. De voorz. reikhalsde
reeds lang naar opheffing der crisiswellen
en heeft het rapport opgesteld, zoodat zelfs
de heer Creighton, spr.'s medestander, de
afwijkende meening der andere helft deed
opnemen van het slot om verkeerde indruk
ken te voorkomen.
Nieuw-bouw zal z. i. geenszins belem
merd worden door een gem. verordening, die
hij derhalve ten zeerste blijft aanbevelen.
De VOORZITTER wil zijn oordeel geven.
De raad moet zich losmaken van de sug
gestie, dat er gevaar dreigt, waardoor men
bevooroordeeld wordt en de groote lijn uit
het oog verliesl. De raad moet ruimer blik
hebben dan het volk,: dat zijn wenschen
ontwikkelt naar het eigen belang. De raad
moet zich daarboven kunnen verheffen en
zich niet schamen voor een loslaten zelfs
van eenmaal aangenomen houding zoo
anders handelen tenslotte beter lijkt. De
zaak kan uit verschillend oogpunt worden
bezien doch hoe deze ook wordt bezien,
hoofdzaak is, dat ieder een woning heeft.
De voorgeslagen maatregel toont een on
billijkheid tegenover een deel der bevol
king. waarvan men de vrijheid aan banden
wil leggen, ten aanzien van eigen bezit
nog wel.
Is dit noodzakelijk in 't algemeen belang?
Spr. valt het moeilijk dit te' erkennen daar
niet is aangetoond de waarschijnlijkheid van
huuropdrijving. Waarom moet wel geaccep
teerd worden verhooging van tal van an
dere dingen als suiker, etc., mede door de
re'eders. niet van huurverhooging?
De bond van huiseigenaren ontkent bo
vendien, dat algemeen verhoogd zal worden.
Verdient de huiseigenaar zooveel meer min
achting? Dat de huren hoog zijn. komt door
de prijzen van materiaal en werkkrachten,
zelfs zoo. dat bouw voor particulieren niet
meer loonend is in vele gevallen.
De prijzen van nieuwe en oude woningen
moeten dichter bij elkaar komen dat is on
vermijdelijk.
De loonen in de bouwvakken zijn 100 pCt.
hooger dan in 1917 de huren nog lang niet.
Hij wil niet zeggen, dat de loonen te hoog
zijn, doch waarom de verhuurders dan zoo
aan banden gelegd?
Waren de huurwetten zoo goed, dat uit
komst in een paar jaar is te verwachten?
Integendeel, de huizenbouw zal niet herle
ven voor er weer volkomen vrijheid is.
Socialisatie is vooralsnog uitgesloten, zie
uitingen van parlijgenooten van den heer
v. Stralen zelf.
Nog een voorwaarde van de onbillijkheid
tegenover de huiseigenaren die vervuld moet
zijn voor men deze invoert, is dat de deug
delijkheid vast moet staan evenals het effect.
Spr. is echter overtuigd, dat een gem.
huurverordening niet zal worden goedge
keurd daar de minister meent, dat dwang
niet langer mag worden gehandhaafd ge'let
hoe slechts een 16-tal gemeenten nog op
handhaving prijs stelden. En dan, een huur
opzeggingswet is voor de gemeente niet mo
gelijk en zonder deze is een huurverorde
ning niets^Het rijk moest zich destijds ook
haasten de huuropzeggingswet te stellen,
naast de huurwet.
Juist de 7 op de 19 gevallen van de heer
v. Stralen bewijst hoever men in ontduiking
toen al ging Hoe zal dat nu worden?
Wat geeft het een huurder het pleit te
winnen, doch dan zich de huur te zien opge
zegd?
Praetisehe uilvoering der verordening
lijkt hem ook niet mogelijk. Noch B. en W..
noch de raad zal alles voldoende kunnen
beoordeelen terwijl een commissie geen ver
antwoordelijkheid zal hebben, daar ze niet
kan beslisssen. En dan de samenstelling
van die commissie. De raad is niet onpartij
dig, gezien de wording etc.. waar partijbe
lang heerscht, klassebelang soms enz. Moet
die dan beslissen in rechtskwesties? Het is
wel een zeer slecht lichaam daarvoor.
Spr. is vast overtuigd, dat een verordti-
ning niet gewenscht is en niet uitvoerbaar.
Angst is een slechte raadgeefster doch hij
deelt die vrees niet.
Zeker, er bestaat nog geen ideale toe
stand op het gebied der volkshuisvesting,
doch dat is niet de schuld der huiseigena
ren. Meer schuld hebben z.i. de huurders
die beneden hun stand wonen en die er toe
zouden kunnen voeren nooit meer steun te
geven aan bouwvereenigingen.
Hij ontraadt ten sterkste de moties Van
Stralen en Heemskerk in het stadsbelang.
De heer SCHONEVELD wil nog even er
op wijzen, hoe is ontstaan de valsche ver
houding tusschen vele inkomens en de hu
ren. In 1914, '16 en '16 was er wel een
goede verhouding, doch door de inmiddels
ontstane inkomens van kinderen etc. is
deze veelal verbroken. Voor een juist over
zicht had men ook moeten nagaan, hoe dit
was bij particuliere huizen-verhuring en dat
is verzuimd.
STEMMINGEN.
Na eenige discussie over de vraag, welk
voorstel het eerst in stemming zal worden
gebracht, komt in stemming het voorstel-
Heemskerk. Dit wordt aangenomen met
1615 stemmen.
Voor de S. D. A. P., de vrijz.-dem., dem.
en de heeren Eerdmans, v. Tol, Heemskerk
en Eikerbout.
De heer v. STRALEN trekt daarop zijn
voorstel in.
INTERPELLATIE GROENEVELD.
De heer GROENEVELD herinnert er aan,
dat de winkeliers der Janvossensteeg in
1926 een adres aan den raad hebben ge
richt over trottoirverbetering en betere
straatverlichting. B. en W. praeadviseerden
nader onderzoek wanneer de Volmolen
gracht was gedempt en de brug in gebruik
genomen. Het college bleek meegaande,
wilden een motie en die is gekomen en vrij
wel unaniem aanvaard; toevallig was het
de zijne. Maar hij merkt er nog niets van
al is alles gereed.
Aan den heer Heemskerk zei de wethou
der, dat op de begrooting voor 1928 gelden
zouden worden uitgetrokken, hetgeen te
vens als praeadvies gold.
Spr. heeft bezwaar tegen zoo'n praead
vies en hij kan er ook geen genoegen mee
nemen. Zijn motie is toch niets voor niets
aangenomen. Zoo blijft de zaak nog een
jaar lang liggen en dat acht hij voor deze
winkelstraat ongewenscht. Hij dringt der
halve aan op uitvoering dit jaar.
Wethouder SPLINTER erkent, dat de
motie-Groeneveld is aangenomen; van B.
en W. is toen direct gezegd, dat er geen
bezwaar was, zoo niet al te veel spoed
werd noodig geoordeeld.
Hij zegt echter toe, dat aan den wensch'
van den heer G. zal voldaan worden en
zoo spoedig mogelijk praeadvies zal worden
uitgebracht.
De heer GROENEVELD dringt dan toch
aan op spoed; anders noemt hij het lijdelijk
verzet.
INTERPELLATIE-VAN STRALEN.
De heer v. STRALEN wijst er op, hoe 25
Oct. 1926 een verordening tot stand kwam
betreffende het tarief van bijdragen inzake
ziekenhuisverpleging vanwege de gemeente,
waarin opgenomen de bepaling, dat bene
den zekere grens de kosten geheel voor ge
meente-rekening komen. Er hebben zich
echter een paar gevallen voorgedaan, die
bewijzen, dat practisch de oude regeling
wordt toegepast, door de inkomens van fa
milieleden mee te rekenen. Spr. kan daar
mee niet accoord gaan. B. en W. moeten
zich aan de bepalingen houden, meent hij,
al is het andere makkelijker.
Het beroep op B en W. is afgewezen
zonder eenige motiveering.
Hij vraagt toezegging van toepassing der
verordening, gelijk deze is aangenomen.
Wethouder MEYNEN zal daarop in een
volgende zitting na onderzoek antwoorden,
waarvoor hij geen gelegenheid meer had.
RONDVRAAG.
De heer BERGERS klaagt, dat aan de
overdekte varkensmarkt de goten niet in
orde zijn.
De heer DUBBELDEMAN vraagt hoe
staat het met de woningbeurs. Z. i. iels
van veel belang.
Wethouder SPLINTER zegt, dat da stuk
ken in circulatie bij de C. v. F. zijn.
Hierop ruim elf uren gaat de raad
over in geheime zitting.
AMSTERDAM—BATAVIA V.V. DOOR
DE LUCHT.
Te Bangkok gearriveerd.
De H-NADP is volgens een van de vlie
gers zelf bij de K.L.M. ontvangen telegram
gistermiddag behouden te Bangkok aange
komen. Het weer gedurende de vlucht was
slecht. Aan hoord is alles wel.
De H-NADP vertrekt heden van Bangkok
naar Sengora. Deze etappe is 865 K.M. lang.
In de thans atgelegde etappes hebben de
vliegers afgelegd:
Afstand
Dagtrajecten in K.M. Datum
1. AmsterdamBudapest 1350 15/6
2. BudapestKonstantin. 1460 16/6
3. KonstantinopelAleppo 1070 19/6
4. AleppoBagdad 800 20/5
5. BagdadBender Abbas 1590 22/6
6. Bender AbbasKarachi 1180 23/6*)
7. Karachi-Ambala (Delhi) 1200 23/6*)
8. AmbalaAlahabad 820 24/6
9. AlahabadCalcutta 770 25/6
10. CalcuttaRangoon 1350 26/6
11. RangoonBangkok 790 27/6
Nog af te leggen trajecten:
12. BangkokSengora 865
13. SengoraSingapore 750
14. SingaporeBatavia 1200
Indien de vliegers heden te Sengora lan
den hebben zij dus nog slechts twee dag
reizen te maken en kunnen zij als alles
RECLAME.
4891
vlot verloopt reeds Donderdag, dus na;
een reis van zestien dagen van Amsterdam
te Batavia zijn aangekomen.
De zesde en zevende etappe werden
zonder landing te Ambala op één dag ge
vlogen.
DE PASPOORTENREGELINQ.
Ministerieele voorschriften.
De minister van binnenlandsche 'zaken
heeft thans in een aanschrijving aan de
Commissarissen der Koningin medegedeeld,
dat ook voortaan geen onderscheid wordt
gemaakt, ter zake van de heffing van leges,
tusschen paspoorten, welke voor één dan
wel die voor meer personen bestemd zijn,
In beide gevallen is zoowel bij eerste uit.
gifle als bij verlenging slechts f 1.leges
verschuldigd. Tot de afgifte van een gratis,
paspoort mag slechts worden overgegaan
in geval van zeer klaarblijkelijk onver,
mogen van den aanvrager, bijvoorbeeld ln,
djen deze armlastig is.
Bij de berekening der kosten van pas.
poorten, welke op of na 1 Juli worden af.
gevoerd, moet, gelijk al gemeld, het nieuwe
tarief worden gevolgd, ook al werden deze
paspoorten vóór 1 Juli aangevraagd. Werd
door den aanvrager een hooger bedrag
vooruit betaald, dan zal hem het meerdere
moeten worden teruggegeven. De vóór dien
dag uitgereikte gezegelde paspoorten be.
hooren niet te worden teruggenomen, ook
al heeft belanghebbende van zijn paspoort
nog geen gebruik gemaakt of kunnen
maken.
Collectiece paspoorten mogen voortaan
alleen worden afgegeven aan het hoofd van
een gezin met diens echtgenoote en kin.
deren beneden vijftien jaar. Een weduwe'
of gescheiden echtgenoole kan eveneens
met haar kinderen voor een collectief pas.
poort in aanmerking komen.
De paspoorten worden voortaan steeds
voor twee jaar afgegeven en eveneens voor,
twee jaar verlengd; paspoorten voor vreein.
delingen en gunstpassen slechts voor één
jaar.
Aangezien het signalement in den tijd
van twee jaar aanmerkelijk kan verande
ren, hetgeen zich o.a. veelal bij jeugdige
personen zal voordoen, wordt het gewenscht
geacht, dat er bij de verlenging van een
paspoort, goed op wordt gelet of het portret
nog voldoende gelijkenis verloont ei. de
verzoeker nog beantwoordt aan het signale
ment.
EEN AMBTENARENWET IN
VOORBEREIDING.
Er wordt voorbereid een ontwerp-Amb-
tenarenwet, waaronder zullen vallen „per
sonen, werkzaam bij diensten en bedrijven,
beheerd door of vanwege het openbaar
gezag, uitgezomerd zij, met wie een bur
gerlijke arbeidsovereenkomst is gesloten".
Onder deze wet, aldus het „Hbld.", zullen
niet vallen ministers, leden van den ltaad
van State, ambtenaren, wettelijk voor hun
leven aangesteld, en militairen.
Er worden Ambtenarengerechten ingesteld,
die dezelfde standplaats en hetzelfde rechts-
gebied zullen hebben als de Raden van
Beroep, bedoeld in art, 1 der Beroeps wet;
do Centrale Raad van Beroep te Utrecht
treedt ten aanzien van de Ambtenarenge
rechten als beroepscollege op. De Centrale
Raad van Beroep oordeelt evenwel in eersten
en eenigen aanleg over besluiten, in ad
ministratief beroep genomen. De benoeming
van de leden van het Ambtenarengerecht
geschiedt door Ged. Staten. Benoembaar
daartoe zijn 25-jarige in het Rijk geves
tigde Nederlanders, die geen ambtenaar zjjn
of zijn geweest en wonen binnen het ressort
van het desbetreffende Ambtenarengerecht.
De leden van de Ambtenarengerechten
kunnen door den Centralen Raad van Be
roep, bij met redenen omkleede beschikking,
worden geschorst en ontslagen. Ieder Amb
tenarengerecht bestaat uit een voorzitter en
twee leden; de leden krijgen vergoeding
van tijdverzuim en reiskosten. De ambtenaar,
nagelaten betrekking of rechthebbende, die
door eenig besluit, handeling of weigering,
rechtstreeks in zijn belang wordt getroffen,
krijgt de bevoegdheid tot het instellen van
beroep; als de beroepstermijn, 30 dagen,
is verstreken, kan de Minister van Justitie
beroep instellen in het belang der wet.
Partijen procedeeren in persoon of bij
gemachtigde, de terechtzittingen zijn open
baar. Ten behoeve van den Staat wordt
van den klager, die bij een Ambtenaren
gerecht een beroep instelt of een verzoek
om herziening indient, een griffierecht ge-
heven van Ï5, voor een beroep of een
hooger beroep bij den Centralen Raad zijn
die kosten f25. Onvermogenden zullen van
het betalen van die kosten zijn vrijgesteld.
DE FINANCIEELS VERHOUDING
TUSSCHEN RIJK EN GEMEENTE.
Op de vraag van het Tweede Kamerlid
den heer Lovink omtrent het tijdstip van
verschijnen van het verslag der Staatscom.
missie betreffende de regeling der finan-
cieele verhouding tusschen het Rijk en de
gemeenten antwoordde de minister van Fi
nanciën: Hel juiste oogenblik, waarop het
verslag der Staatscommissie zal worden in
gediend, is aan de regeering onbekend,
Evenzeer in hoever haar adviezen ten volle
zullen kunnen worden gevolgd. De mededce.
2—2