DE RAMP IN DEN GEUERSCHEN ACHTERHOEK IN BEELD
No. 20619
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 3 Juni
Tweede Blad Anno 1927
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
Foto W. Bleu ré. Lelden.
In ons Blad van gisteren waren wij nog
in staat onze eigen indrukken weer te geven
van de ontzettende ramp, welke Oostelijk
Nederland en in het bijzonder den Gelder-
schen Achterhoek heeft geteisterd.
Thans nu wij weer ver verwijderd van
het tooneel der verwoestingen achter onze
redactietafel zitten en ons de fotoJs, welke
de heer W. Bleuzé vervaardigde, onder de
oogen komen, is het als verkeeren wij op
nieuw te midden der puinhoopen, die kort
te voren het met hard werken verworven
bezit der bevolking vormden. j
Al hetgeen door jaren langen arbeid met
noesten vlijt was bereikt, werd in slechts"
enkele oogenblikken onherstelbaar ver
woest.
Is het wonder, dat de arme menschen
totaal verslagen rondom hun vroegere
eigendommen doolden en schier niet schei
den konden van de plek, waar zij zoovele
jaren in vreedzame, nooit verstoorde rust
hadden gewoond?
Beter dan onze woorden vermogen te
doen, geven nevenstaande foto's een beeld
van de ontzaglijke verwoesting, welke er is
aangericht. Op vrijwel alle foto's ziet men
zware brokken muur, dikke balken en bin
ten, dakpannen en forsche boomen over
den grond verspreid.
Wat men evenwel niet kan zien is de
grilligheid, waarmede de stormwind heeft
gewoed. Hier is een huis totaal van den
aardbodem weggevaagd, terwijl van een 15
Meter verderop gelegen boerderij slechts
eenige dakpannen zijn afgewaaid.
Eigenlijk is deze stormwind geen cycloon
geweest maar een tornado. Een tornado is
een zuiverder en heviger atmosferisch ver
schijnsel dan de cycloon. Zij bestaat in
hoofdzaak uit een sterk opstijgenden lucht
stroom, die zich in de hoogere luchtlagen
van water ontlast en door stadig nieuwen
toevoer onderhouden wordende, over de
aarde voortschrijdt.
Het best bekend zijn de Noord-Ameri-
kaansche tornado's, die op pl.m. den 40sten
breedtegraad bij de Rocky Mountains en.,
het Allighany-gebergte voorkomen.
Gewoonlijk blijven zij tot een ruimte van
13000 Meter (gem. 330 M.) beperkt en
bewegen zich voort met een snelheid van
Pl.m. 15 M. per seconde.
De opstijgende luchtstroom is zoo krach-
tig, dat de zwaarste voorwerpen somtijds
in de lucht worden meegevoerd en ver
buiten het centrum worden weggeslingerd.
Klaarblijkelijk hebben deze tornado's een
zeer sprekende overeenkomst met de tro
pische cyclonen en kan men ze tot op
zekere hoogte als cyclonen in het klein
aanmerken. Zij verraden haar nadering
doot- een zwarte wolk, die snel in grootte
toeneemt en zich van boven trechtervormig
verwijdt.
Onze eerste foto toont een burgerwoon
huis te Neede, dat oogenschijnlijk slechts
„licht" alles is betrekkelijk! bescha
digd werd. De voorkant van het dak is ge
heel uitgerukt, maar het typische van het
Bevalis, dat ook de vloer van de eerste
verdieping finaal verdwenen was, terwijl de
verbindingsdeuren en tusschenmuren daar
entegen intact bleven.
De tweede foto brengt ons op den weg
hisschen Ruurlo en Groenlo, die, zooals
onze kiek duidelijk te zien geeft, als weg
totaal onbruikbaar was door de zware
eikenboomen, die over een lengte van circa
meter zonder uitzondering zijn geveld.
Zelfs voor voetgangers was de weg ontoe
gankelijk Men ziet hoe door de inwoners
onmiddellijk met het opruimingswerk een
aanvang gemaakt werd.
De volgende opname toont ons het sta
tions emplacement te Neede, waar de tor
oado hevig woedde. Een zware goederen
wagen, wegende 18000 K.G. weïd opgeno-
I "ten van de linkerzijde van het emplact-
^nt (op onze foto niet zichtbaar), over de 1
la&dkade heen over een afstand van plm*
12 meter door den storm meegevoerd en
daar onderstboven weer neergesmakt. Op
den achtergrond ziet men duidelijk de ge
halveerde schoorsteen van do textielfabriek
der firma TeTweeme en. Zn. Geheel rechts
de weverij van genoemde fabriek waarvan
een zijmuur gedeeltelijk werd weggeslagen.
Bovendien dekt geen enkele dakpan deze
afdeeling. Daarvoor de goederenloods, die
eveneens geheel vernield werd en waarvan
de goederen in chaotische wanorde tot ver
in acn omtrek verspreid liggen.
Vervolgens een oveirzLoht&foto van eeimge
vernielde huizen te Neede, genomen vanaf
de brokstukken van een andere woningw
Men lette vooral op het huis op den voor
grond, waarvan de eerste verdieping in
stukken en brokken tot op grooten afstand
gevonden werd.
Bijzonder interessant is de opname van
een stevige boertenwoonplaatB, waarvan'
eveneens het dak werd afgerukt. Een
zware berkenboom zorgde er voor, dat ook
van de opstaande zijmuren nog weinig heel
bleef.
De daarop volgende kiek geeft eveneens
een goed beeld van de ontzettende kracht,
waarmede de tornado heeft huisgehouden,
De stevige steenen muur werd geheel weg-
gezogen, het dak honderd meter verderop
neergesmakt. De bewoners van dit huis, dia
de ramp zagen naderen, snelden allen naar
buiten en wierpen zich met het gezicht
voorover op een grasveldje achter de woning.
Verscheidene hunner werden min of rneer
ernstig door het vallend gesteente gekwetst.
Onze laatste foto tenslotte geeft een
kijkje op den weg van Neede naar Haaks
bergen, waar de boomen eveneens als
rietjes afknapten en dwars over den weg
neerploften.
Van harte hopen wij, dat het aanschou
wen van deze foto's er toe moge bijdragen,
dat alle lezers spontaan de hand in den zak
zullen stoppen en onze arme landgenooten
in oostelijk Nederland met een zoo groot
mogelijke gift zullen verblijden.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Hindeloopen (Fr.): A. Hoe.
kers, cand. te Elburg; Te Hedel: C. van der
Wal, te Rijnsaterwoude; Te Gouderak: S,
Goverts. te Oldebroek.
Bedankt: Voor Putten: J. Bus, te Aalburg;
Voor Dkksland: J. H. van Paddenburgh, te
Elspeet.
GEREF. GEMEENTES.
Tweetal: Te Tzum: G. H. de Jonge, te
Lutjegast; en E. H. Woldring. te Komhora,
Beroepen: Te Neede-Rekken (GId.): J,
Wiepkema, cand. te Bedum.
Aangenomen: Naar Franeker: J. D. Wie.
lenga, te Hoofddorp.
