No. 20606
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 18 Mel
UIT DE RIJNSTREEK.
UIT DE OMSTREKEN.
RECHTZAKEN.
LElHuiDEN.
Het jaciitrecht op de Westpias en
op de Rietlanden is verpacht voor f 77 p.
jaar, voor den tijd van 3 jaren. Bij de
vorige verpachting bracht het jachtrecht
f61 per jaar op.
OUDEWETERINQ.
De collecte ten bate van het Drentsche
VeenMnd heeft alhier opgebracht f 48.11.
ROELOFARENDSVEEN.
Maandagavond ia het zoontje van den
heer B. alhier, terwijl hij over een ijzeren
hek wilde springen met zijn kuit aan een
der ijzeren punten blijven haken, tenge
volge waarvan de-ze kuit geheel openr
scheuide. Hij werd bij dr. Van Dooren
binnengedragen. Deze kon evenwel geen
hulp verleenen, waarna de knaap naar
het Academisch Ziekenhuis te Leiden is
vervoerd.
Gisteren herdacht het echtpaar Kora
van der Meer zijn 60-jarig huwelijksfeest.
Van zeer vele zijden mocht het echtpaar
gelukwenschen ontvangen. Tegen 12 uur
werd Van der Meer op de veiling ontboden,
waar hij in zijn kwaliteit van veilingknecht
door den directeur namens de directie werd
gecomplimenteerd en hem een bewijs van
erkentelijkheid werd aangeboden. Namens
de kooplui voerde nog het woord de heer
Ooms uit Amsterdam, die de goede kwa
liteiten van den jubilaris schetste en hem
'n leuningestoel offreerde. Zeer onder den
indruk dankte de jubilaris voor de blij
ken van belangstelling. Vanaif de oprichting
ia de jubilaris aan de veiling verbonden
geweest. In den avond werd aan hot echt
paar door de muznekvereenigmg „Liefde
voor Harmonie" een serenade gebracht,
wat heel wat volk op de been bracht. Wij
wenschen het echtpaar een rustigen ouden
dag toe.
WADDINXVEEtf.
De herijk der maten en gewichten zal
voor deze gemeente plaats hebben op
80 Mei.
Het teeren van den Kerkweg is klaar
fekomen. Begunstigd door goed weer is het
werk uitstekend geslaagd. Tevens zal dezer
dagen een proef worden genomen met het
aanbrengen van een nieuw soort bestrating
vanaf de begraafplaats tot aan de smederij
van den heer Glasbeek.
WOUBRUGGE.
Onder leiding van den heer P. F.
Noordam werd de jaarlijksche vergadering
met ingelanden van den polder „Vier
baoht" gehouden. De rekening over 1926
gaf aan inkomsten f 32602 63 en aan uit
gaven f22930.45, batig slot f 967.17.
De begrooting voor het dienstjaar 1927
«loot aan inkomsten en uitgaven tot een
bedrag van f 34686.87. De polderlasten wer
den verlaagd met f 4 per H.A.
Eenige "af- en overschrijvingen op dc be-
grootmgsposten en een onderhandsche aan
besteding of uitvoering in eigen beheer
verden goedgekeurd.
Een verzoek van eenige Ingelanden uit
de „R.idderbuurt", om het waterpeil met
25 c.M. te verlagen, vond geen bijval. Tal
van bezwaren werden geopend. Het voor
stel weTd na stemming verworpen. Om
toch eènigszine aan de verzoekers tegemoet
te komen, werd het peil met 8 c.M. ver
laagd.
Tot het nazien der rekening 1927 wer
den de volgende Ingelanden gekozen n.l.
de heeren F. Kroes, L. Noordergraaf en
J. H. de Wit. Na de rondvraag sloot de
voorzitter de vergadering.
AALSMEER.
Ernstig ongeval.
Een ernstig ongeval trof het zoontje van
den landbouwer v. d. S., in den Noorder
Legmeerpolder. Het knaapje wilde nog den
weg overstreken, toen 't gegrepen werd
door een vrachtauto. Met vele kneuzingen
*erd de jongen opgenomen. De ter hulp
geroepen doktoren van hier oordeelden zijn
overbrenging naar een ziekenhuis noodza
kelijk en het werd daartoe naar Amster
dam overgebracht.
„Aalsmeers' Koorvereeniging" alhier,
zal den 12den Juni a.a. mededingen op het
zangconcours te Bergen (N.-H.) en wel
de afdeeling „Uitmuntendheid."
HAARLEMMERMEER.
Tweede predikantsplaats.
Naar wij vernemen zal alvorene tot
definitieve vaststelling van het plan tot
stichting van éen nieuw Ned.-Hervormde
Kerk aan den Aalsmeerder weg te Rijk in
Haarlemmermeer ov©t te gaan de vraag
borden besproken in hoeverre het mis-
Khien aanbeveling verdient om thans geen
gebouw met woning als één geheel, zooals
het bestaande, te stichten, maar een kerk
gebouw met afzonderlijk daarnaast een
pastorie en zulks met het oog op het mo
gelijk in de toekomst te verwachten plan
het instellen van een tweede predi-
bantsp laats.
Hel Meer 75 jaar droog.
In de wordingsgeschiedenis van den groo-
!eQ Haarlemmermeerpolder was 1852 een
har van groote beteekenis, wijl in de eerste
°e.It van dit jaar alzoo 75 jaren geleden
de drooglpgging van het Haarlemmer-
tot stand kwam.
Hieronder iets over de wordingsgeschie-^
flenis.
29 November 1836 werd door een gewel
ven storm uit het westen het water uit het
naar de zijde van Amsterdam tot voor
de poorten der stad opgejaagd; zoover Rijn
land zich uitstrekte, liep het over polders,
kaden en wegen. Ruim 4000 bunders
land werden overstroomd. Op 26 Decem
ber d.a.v. deed een hevige storm uit het
Oosten het water met groot geweld in tegen
overgestelde richting naar de zijde van Lei
den opstuiven, waardoor een groot gedeelte
van deze stad werd overstroomd. Vele wegen
liepen onder water; kaden en dijken wer
den weggespoeld en 7500 bunders land
onder water gezet. Meer dan een jaar duurde
het voordat al het overstroomde land weder
van het water was bevrijd.
Nadat Ged. Staten van Zuid- en Noord-
Holland zich tot Koning Willem I hadden
gewend om middelen te beramen ter beteu
geling van den gevreesden waterplas en nog
enkele bezwaren waren overwonnen, werd
in de Tweede Kamervergadering van 19
Maart 1839 een ontwerp tot bedijking en
droogmaking van het Haarlemmermeer met
45 tegen 5 stemmen aangenomen en bij een
wet van 22 Maart d.a.v. een geldleening
daarvoor uitgeschreven van 8.000.000 gul
den.
Eer men met 't droogmaken kon beginnen,
mo?st er ter afsluiting van het Meer een
doorloopende Ringdijk gelegd worden ter
lengte van 59.596 meier op bijna 11 uur
gaans. Op 5 Mei 1840, dus 87 jaren geleden,
heeft de toenmalige burgemeester van Am
sterdam, mr. F. van de Poll, als voorzitter
van de commissie van beheer en toezicht
over de droogmaking van het Haarlemmer
meer te Hillegom achter de hofstede Tres
long de eerste spade in den grond gestoken
en de eerste zode aarde opgekruid voor dezen
ringdijk,waarmede het groote werk moest
worden aangevangen.
Om dezen ringdijk heen moest een ring
vaart van 38 tot 46 meter breedte gegraven
worden om het water af te voeren en voor
de scheepvaart te dienen. De ringvaart en
ringdijk hebben samen f2 015.657 gekost.
In Juni 1848 was men met de werkzaam
heden voor de afsluiting van het groote Meer
zoover gevorderd, dat met de droogmaking
kon worden begonnen en „de Lceghwater"
bij een waterstand van 0.65 M.A. P in
werking kon worden gesteld. Op 7 Juni 1848
begon „de Leeghwater" te werken; „de Lijn
den" 1 April 1849 en „de Cruquius" 19 April
1849.
Op 1 Juli 1852 werd allerwege de heug
lijke en blijde tijding vernomen „het Meer
is droog" en waren 18.000 bunders grond
aan de wateren ontwoekerd; een oppervlakte
zoo groot als het geheele eiland Texel of
Walcheren.
Als men rekent dat op 1 April 1849 het
reuzenwerk werd aangevangen, dan zijn
daarmede 39 maanden gemoeid geweest.
Het Haarlemmermeer had plaats gemaakt
voor den Haarlemmermeerpolder!
In 1855 werd de Haarlemmermeer tot zelf
standige gemeente verheven en bedroeg het
aantal inwoners reeds 5100. Het zielental
steeg bijna ieder jaar en bedraagt nu reeds
bijna 26.700.
Reeds kort na de voltooiing der droogma
king werd door de polderbewoners ingezien,
dat een deel van de toekomstige welvaart af
hing van goede verkeersmiddelen.
In 1864 werd door een der eerste burge
meesters van Haarlemmermeer, mr. P. J.
Amersfoordt zelfs een eerste spoorwegplan
ontworpen. Verder werden in den loop der
jaren telkens weder spoor- en tramwegplan-
nen gemaakt, om allen echter weder in het
polderarchief te worden opgeborgen.
Tol dan ten laatste door de in 1898 opge
richte „Hollandsche Eleclrische Spoorweg
maatschappij" een plan werd ontworpen,
waaruit na vele wijzigingen de rich
tingen ontstonden van de spoorwegen door
den Haarlemmermeerpolder en zijn om
geving.
Het eerste van het omvangrijke spoorweg
plan werd op 2 Augustus 1912 in exploitatie
genomen.
Hoewel er alleszins thans aanleiding is
om ter herdenking van het heuglijk feit dat
het Haarlemmermeer 75 jaar droog is,
feest te vieren, schijnt het toch in de bedoe
ling te liggen om eventueel te organiseeren
feestelijkheden tot het 75-jarig jubileum van
de gemeente Haarlemmermeer te verschui-
HZLLEGOM.
Raadsagenda.
De raad dezer gemeente vergadert Dins
dagmiddag a.a. voor de behandeling van
de volgende onderwerpen:
1. Vaststelling der notulen der vorige
vergadering. 2, Ingekomen stukken. 3. Be
noeming 2 leden Schattingscommissie Ge
meentelijke Inkomstenbelasting wegens
niet-aannemen der benoeming door de hee
ren H. A. van Waveren en J van Til Rzn.
4 Aanvrage subsidie door de R.-K. Gei-
tenfokvereeniging, groot f 100, hetgeen B.
en W. voorstellen te verleenen. 6. Vast
stelling vermenigvuldigingscijfer der Ge
meentelijke Inkomstenbelasting 19271928.
Voorgesteld wordt 0.95 terwijl dit voor
1926—1927 was 1.3. Een verl&giDg alzoo.
6. Verzoek van J. J. Rusman alhier om
vergunning tot het plaatsen van een hek
voor zijn woning aan de Leidschestraat
alhier voor de door den raad vastgestelde
rooilijn. 7. Verzoek van L. Teeuw alhier
om vergunning tot het plaatsen van een
hek voor zijn nieuw gebouwd woonhuis
aan den Loosterweg II alhier, voor de
door den raad vastgestelde rooilijn. 8. Ver
zoek van N. Verhaar, gemeenteveldwachter
alhier, tot verandering van de door hem
bewoonde ambtswoning en tot het doen
aanbrengen van waterleiding en elec-trisch
licht. B. en W. stellen dat voor en om
een geldleening er voor aan te gaan. 9.
Verzoeken om adhaesi©betuiging inzake be
roep concessie auto-bussen. B en W. zijn
niet, gelijk Lisse en de Brockway-Mij., voor
een beroep bij de Ktood om de concessie
aan de auto bus voor onbepnalden tijd te
verleenen. Ged Staten van N.- en Z.-Hol-
land gaven een concessie voor 3 jaar, iD
welken tijd de stoomtram zich kan elec-
trificeeren B. en W. prefereeren een elec-
trisch e tram boven bussen, en waar de
tram haar bedrijf op het traject Heemstede
Leiden zal stopzetten als de bussen niet
verdwijnen, stellen B. en W. voor de ver
zoeken van de Brockway en van de ge
meente Lisse om adsaesie aan haar adres-
een tot de Kroon te richten, voor kennis
geving aan te nemen.
KATWTJK-AAN-ZEE.
Naar wjj vernemen, is thans pachter
de rijwielbewaarplaats en kabinet aan den
boulevard geworden de heer H. F. Gregoire,
alhier.
De bakkersknecht J. t. D., in be
trekking te Noordwqk, kwam gisteren in
botsing met H. M., mede van hier, toen
zij elkaar op de grens van Noordwijk per
rijwiel passeerden. Doordat M. plotseling
van links naar rechts overstak, botsten beide
rijwielen zoo tegen elkaar, dat de voorvork
van v. D. vernield werd. De politie maakte
proces-verbaal op.
Gisternamiddag wandelde de oud-hoofd
onderwijzer, de heer W.? op het trottoir
aan den boulevard, toen hij door den jongen
S. per fiets werd aangereden. Hoewel beide
in de heim terecht kwamen (doordat de
heer W. den jongen S. vastgreep) had de
beer W. zich gelukkig niet bezeerd. S. zal
dit feit bij den Kantonrechter te verant
woorden hebben.
NOORDWIJK.
Lijst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, van welke de afzenders onbekend
zijn. Terugontvangen in de le helft der
maand Mei.
Brieven Binnenland: Raad van Arbeid,
Leiden. C. Corven, Haarlem. H. J.
v. d. Voort, Sassenheim.
Briefkaart Binnenland: G. H. v. d. Boo
gaard, Amsterdam.
Brief Buitenland: Rexln Agnes, Berlin.
Briefkaart Buitenland: J. Ch. v. d. Bosch,
Wien.
NOORDWIJK-BÏNNEN.
Maandagmiddag stond eea rietschelf,
staande op het land van de firma K. M.,
alhier, in brand. De spoedig aanwezige
brandweer had het riet snel gebluscht en
kon een belendende schuur, met boonenrijze*
gevuld, nog behouden. Uit het politie-onder-
zoek bleek de brand ontstaan doordat een
drietal lgiideren van pl.m. 6 jaar met vuur
hadden gespeeld.
NOORDWIJKERHOUT.
Coöperatieve Boerenleenbank.
Dinsdagavond had in café ,,'t Wapen van
Noordwijkerhout" een algemeene ledenver
gadering plaats van de Coöperatieve Boeren
leenbank. De heer P. Verdegaal opende en
heette allen welkom.
De kassier de heer J. J. v. Noort deed ver
slag van den toestand der iiank, en de reke
ning en balans over '192G (reeds uitvoerig
vermeld in dit blad werd daarna vastge.-
steld.
Een daartoe benoemde commissie vond
alle boeken en bescheiden keurig in orde en
de kassier oogstte den dank der vergade
ring.
Hierna was aan de orde, de verkiezing
van een lid van ien Raad van Toezicht,
wegens het bedanken van dr. Sengers.
Met groote meerderheid van stemmen
werd al9 zoodanig gekozen, jhr. J. II. Gevers
van Kethel en Spaland.
Tot bestuurslid werd herkozen, de heer
J. WarmerdamDe Groot.
De vergadering was zeer dTuk bezocht.
0EGSTGEEST.
Raadsagenda.
De gemeenteraad zal vergaderen Woens
dagavond 18 Mei te 7 uur, ter behandeling
van
1. Ingekomen stukken. 2. Voorstel Bouw
en Woningverordcmng. 3. Voorstel wijzi
ging verordening algemeene bepalingen
enz. 4. Voorstel betreffende uitvoering be-
e luit en burgerrechtelijke belangen, J>. Vaat-
stelling rekening 1926 en begrooting 1928
Burgerlijk Armbestuur. 0. Adres K. Tim-
mer8 om ontheffing gra'spacht. 7. Voorstel
tot het aangaan van een geldleening. 8.
Adressen bouwvereeniging „Buitenlu&t",
inzake stratenplan en bouwvoorschot. 9.
Voorstel aangaan overeenkomst inzake
burgerlijke begraafplaats. 10. Comptabili
teit. 11. Adres schoolgeld.
SASSENHEIM.
De bloembollenveiling ton bate der
Ned.-Herv. Kerk, heeft ongeveer f 1500 op
gebracht.
Door het plotseling voor een auto
moeten remmen, sloeg de heer V., bij de
Zandslootkade, 'met zijn motorrijwiel tegen
den grond, waarbij hij ©cd flink bloedende
wond aan den arm opliep. Zijn knecht, op
de duozitting, sloeg met het hoofd tegen
de keien. Beiden hebben zich naar de zus
ter van de PrOtestantsche Ziekenverple
ging begeven, om verbonden te worden.
VOORHOUT.
Loop der bevolking.
Gevestigd: G. W. Koekebakker, van
Delft. H. C. J. v. d. Heuvel, van Reu-
sel, beiden Lei ds oh e vaart 2. J. M. van
Dijk, van Sassenheim, naar Oude Duinweg
1. O. K Opdam, van Leiden, naar
Boekhorstlaan 31. W. van der Stoel, van
Alphen a. d. Rijn, naar Jacoba v. Beieren-
weg 98.
Vertrokken G. J. Vonk, naar Sassenheim
Hoofdstraat 238 H. M. Ruiter, naar
Lisse. G. J. Ouwehand en gezin, naar
Wassenaar. H. Landreoli naar Haar
lem, Smedestraat 37 R A A. Ouwe
hand, naar Noordwijk, Duinweg 37. J.
A eD H. E. van Dam naar Leiden, Noord
einde 54.
De herijk van maten en gewichten
voor deze gemeente zal gehouden worden
op het raadhuis op Woensdag 1 Juni van
0—12 v.m. en van 13 uur n.m.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
De ambtenaar van het O. M. heeft appèl
aangeteekend tegen het vonnis van den
Kantonrechter, waarbij P. H. alhier werd
vrijgesproken van de hem ten laste gelegde
onbevoegde uitoefening van de geneeskunst.
Ook tegen het vonnis in de zaak tegen Th.
A v. d. H. te Oud-Ade, wien overtreding van
de provinciale verordening betreffende het
hebben van reclame aan den openbaren
weg was ten laste gelegd, heeft het O. M.,
mr. Van der Eist, appèl aangeteekend.
De Kantonrechter mr. Klein heeft de
directeuren van de machinefabriek te Hen
gelo, D. W. S. en C. F. S., legen wie naar
aanleiding van het ongeval aan de Licht
fabrieken tijdens den bouw van een ketel
voorgekomen, veroordeeling tot een boete
van f 10 of 2 dagen hechtenis was gevraagd,
ontslagen van rechtsvervolging.
MILITAIRE RELLETJES TE ASSEN.
Kapitein G. voor den Krijgsraad.
Voor den krijgsraad te 8-Hertogenbosch
zijn gisteren opnieuw de militaire relletjes
te Assen behandeld. Terecht stond kapi
tein G. van het le regiment infanterie te
Assen, wien ten laste is gelegd, dat hij
op 20 September 1926 als kapitein van
piket en oudste aanwezige officier, getuige
zijnde van het militair oproer te Assen,
nagelaten heeft tegen de daders de noo-
dige daden van geweld aan te wenden en
integendeel een afdeeling po-li tietroepen,
die op het terrein was aangekomen om
met kracht tegen wanordelijkheden te
kunnen optreden en de militaire overheden
te aesisteeren deze te onderdrukken, last
heeft gegeven zich te verwijderen, niette
genstaande hun aanwezigheid ter plaatse
onmisbaar was. Verder legt de dagvaar
ding hem ten laste dat hij, toen de wacht
in het geweer was gekomen om do wanor
delijkheden te onderdrukken en de wacht
commandant Visser de oproerige muitonde
soldaten tot driemaal toe had gesommeerd
om uiteen te gaan, den commandant ge
sommeerd heeft met de wacht in te rukken.
Verdachte had geen verdediger genomen.
Hij deelde mede op het terrein te zijn
gekomen en gevraagd te hebben wat er
gaande was. De manschappen bleken on
tevreden over de lange marschen. Ver
dachte was van meening, da^ de politic
mannen op het terrein niets te maken had
den en er geen goed konden doen. Daarom
zond hij hen heen met de woorden: ga
heen met die vertooning. De aanwezigheid
van de wacht vond hij bespottelijk. Alleen
verdachte was bevoegd om pp te treden,
maar de aanwezigheid der wacht bedierf
zijn optreden. De manschappen drongen
om hem samen, duwden hem, verlangden
het loslaten van een arrestant, terwijl ver
dachte door een steen werd gebroffen. Hij
zeide tot do manschappen, diat men hem
kapot kon maken, maar dat hij niet heen
ging. Hij heeft de politietroepen niet weg
gezonden, omdat dit-door de manschappen
geëischt werd, al riepen zij dat ook, maar
omdat hij ze niet noodig vond. Toen de
politie wpg was, werd er geroepenleve
de kapitein. Verdachte verklaart dat zrjn
maatregelen de beste waren era hij alleen
bevoegdheid had om te bevelen. Hij wilde
de mannen op vredelievend wijze uit el
kander doen gaan. Ze waren daar reeus
mee begonnen, want van de 500 waren er
nog slechts 150 over. Dat was bem gelukt
door te toonen dat hü niet bang was.
Overste J. van de Brandbof als getuige
gehoord, verklaarde dat boen luit. Visser
met opgeheven klewang voor de man
schappen stond en hun gelastte naar d«
kazerne te gaan, verdachte tot V. zeide:
schei uit met die flauwigheid en ruk in,
Door dat optreden ontstond er verwarring,
doch voordien was de wacht wel in de
hand. Vérmoedelijk door de verwarring
die ontstaan wae, zijn er eenige schoten
gevallen. Als getuige in plaats van ver
dachte had moeten bevelen, zou hij zeker
de wacht haar garag hebben latera gaan.
Door het bevel van verdachte om in le
rukken verloor de sommatie tot de militai
ren haar kracht. Toen Inter de manschap
pen geen gehoor gaven aan het bevel om
naar de kazerne t« gaan, heeft getuige
de wacht opnieuw geroepen en na herhaal,
de waarschuwingera en toen met steen en
gegooid werd, latera schieten. Maatregelen
van geweld waren tot handhaving van de
orde beslist noodig Het optreden van ver
dachte was onoordeelkundig.
Verdachte verzekerde hierop, dat de
schoten gevallen zijn, voor hij de politie-
troepen last had gegeven om in te rukken.
Als men hem zijn gang had laten gaan,
was allee goed afgeloopen. Hij heeft het
recht om te'beletten wat er z.L op een
gegeven moment niet dienstig is. Ook an
dere officieren hebben blijkbaar gemeend
door overredingskracht de orde te kun
nen herstellen.
Getuige C. Chivat, overste der politie-
troepen, deelde mede, dat hij kapitein O.
zich onder de manschappen zag begeven.
Er was echter zooveel rumoer, dat men
zich niet verstaanbaar kon maken. Toen
getuige met zijn troepen vertrok klonk er
een oorverdoovend gejuich en hoorde men
den kreet: leve de kapitein I Het werd
daarna veel rumoeriger, volgens de mee
ning van getuige wae dat een uiting van
blijdschap, dat de muiters het gewonnen
hadden.
Verdachte herhaalde, dat hij de polatie-
troepen niet noodig vond en in een minuut
een beslissing moest nemen.
Uit de mededeelingen van kapitein C.
van Keulen, thans te Groningen, bleek, dat
hij met luitenant Visser en de politietroe-
pen op het gejoel oaaT de plaats van het
oproer was getrokken. Toen luitenant Vis
ser sommeerde, zeide verdachte: Wat ia
dat voor flauw gedGa heen. De troe
pen zijn toen op Itust van verdachte ver
trokken, doch op bevel van overste Chivab
weer teruggekeerd. Door het rumoer was
er vara overreding geen sprake. Spr. was
overtuigd, dat geweld moest worden ge
bruikt om de orde te kunnen herstellen.
De politietroepen zijn er heen gegaan,
omdat twee sergeants mededeelden, dat
kapitein G. in het nauw zat, maar get.
had er toch al over gedacht om de wacht
te laten oprukken.
Verdachte oeweerde niet in het nauw te
hebben gezeten. Het was de taak van V#n
Keulen geweest zich eerst, met hem in ver
binding to stellen. Hij aahtte geen hulp
noodig.
Do president we>es er verdachte echter
op, dat hij leclijk in het 'nauw zat» van
alle kanten geduwd werd en een steen
irn de rug kreeg.
Verdachte verzekerde dat hij het best
alleen af had gekund, doch het optreden
van de politietroepen had zijn maclit ge
schaad.
Getuige majoor Andringa uit Assen heeft
kapitein G. de militairen zien toespreken.
Hij hoorde militairen roepen: Jongens,
6chei uit met duwen en er kwam ook meer
ruimte. Toen de wacht vertrokken wae,
meende getuige dAt de kapitein het wel
zou klaar spelen. Dat de wacht in het ge
weer kwam was beslist overbodig. Getuige
hoorde luitenant Visser sommeeren en di
rect daarop volgde een schot, een salyo
en weer een schot. Kapitein G. gaf toen
aan luitenant Visser een tegenorde. Naar
de overtuiging van get. had luitenant Vis
eer de wacht niet in de hand.
Verdachte deelde mede, dat hij van den
beginne af gevraagd heeft dezen getuige
te hooren, doch het gebeurde eerst nadat
verdachte een klacht bij den kolonel had
ingediend.
Volgens getuige sergeant Frank is het
een rovolutionnaire beweging geweest. De
bende zong de Internationale, liep orde
loos door elkaar, gebruikte arati-militairis-
tische uitdrukkingen en eiechte vrijlating
der arrestanten en het wegzenden der po
litietroepen. Getuige, die zelf ook poHtie-
man is, sprak als zijn meen ing uit,, dat
het beter zou zijü afgeloopen als er geen
militaire politie was geweest. De bende
had door een paar politiemannen bedwon
gen kunnen worden. Het aanrukken van
de wacht met de opgestoken bajonet werk
te irriteerend. Getuige vond het optreden
van verdachte het meest tactisch.
De milicien Toornstra heeft gezien dat
kapitein G. in het gedrang zat, maar die
't dichtst bij den kapitein stonden waren
geen oproerige elementen en luisterden
naar hem. De kapitein vroeg hun wat zij
toch wilden en waarom tij niet naar hun
kamers gingen. Het was een heel goede
maatregel, vond getuige dat een kapitein
zich onder de manschappen begaf om hen
te kalmeeren.
le luitenant M. van de Wetering deelde
mede, dat de militairen wel rumoerig, doch
niet oproerig waren. Toen de wacht kwam
werd het erger. Voor het aantreden van
de wacht was er geen geweld noodig ge
weest, doch daarna wel, maar mom had niot
behoeven t<e schieten
Getuige H. van der MeuleD vond als po
litieman hulp bcalist noodig Er viel met
de oproerlingen niet te praten. Het zou
tot een goed einde zijn gekomeD als de
wacht haar werk had kunnen blijven doen.
Toon *de wacht inrukte is er niet ge
schoten.
Getuige C. de Ruyter zeide, dat de bende
zeer opstandig was en de Internationale
zong. Hij voüd het gevaarlijk eT zich tu,s^
schen te begeven. Kapitein G. was zenuw
achtig (wat deze bij interruptie ontkent.)
Kapiteiin G. wilde alles doen om de man
nen te kalmeeren, doch luitenant Visser
trad streng op.
Volgens getuige P. Huizinga heeft het
wegtrekken der wacht zeer ongunstig ge
werkt. Hij heeft de patronen zien inne
men. Er ontbraken er 5 aaij. Hulzen heeft
hij niet gezien.
Luitenant Van Koot-en deed nog eenige
mededeelingen over het oprukken der po
litietroepen en verklaarde dat er op het
eerste inrukken der wacht geen schot ij
gevallen.
Verdachte wees er ten slotte op, dat
majoor Biestrater en luitenant Stel door
door overreding 150 man naar de kazerne
hebben gekregen.
De Auditeur Militair vindt de zaak even
eenvoudig als verdachte, die geen verdedi
ger meent noodig te hebben, doch dan in
anderen zin. pr. kan zich verecnigen met
wat door den advocaat uscaal in de be
kende zaak is gezegd. H»%t staat vast, dat
er een samenrotting plaats had en dat er
insubordinair is opgetreden tegen verdach
te, die meende het zaakje wel alleen te
kunnen opknappen, maar had moeten be
grijpen dat het zijn plicht was de hulp te
nemen, waarop hij aangewezen was. Ver
dachte had als kapitein moeten inzien, dat
assistentie noodig was en de tijd voor over
reden voorbij was. Van medeplichtigheid
van verdachte is geen sprake, doch waar
hij tekort is geschoten in zijn plicht om
maatregelen te treffen tegen het militair
oproer, moet straf worden opgelegd. l>e
eisch luidde drie dagen gevangenisstraf.
Verdachte merkte op, dat toen hij ver
leden jaar 7 dagen arrest kreeg, de garni
zoenscommandant hem mededeelde, dat de
Auditeur Militair de zaak beschouwde als
niet voor den krijgsraad dienende. Waar
om nu in eens wel
De Auditeur Militair repliceerde, dat hij
zich niet heeft uitgelaten legenover verd.
en dat deze het maar net d«-n garnizoens
commandant moet uitmaken.
De uitspraak van den Krijgsraad volgt
later.
H8-
