m
9
9 ra
9
No. 20585
LEiDSCH DAGBLAD, Zaterdag 23 April
Tweede Blad
Anno 1927
Het in cultuur brengen van Duingronden tusschen de gemeenten Katwijk en Noordwijk.
BINNENLAND.
VOOR DE HUISKAMER.
ra
f
(H#
ra
ra
£3
Foto W. Bleuté, Lelden.
Een overzicht van reeds in cultuur gebrachten grond.
De afgraving der duinen. Onze fotograaf kiekte den zandtrein,
welke voor het vervoer wordt gebezigd.
Büoor de aannemersfirma J. van den Els-
feut Gzn.. te Scheveningen. werd in 1910
tn den Staat der Nederlanden de concessie
-kreeen tot het afzanden van een gedeelte
'ngrond, gelegen tusschen de gemeenten
ilwijk en Noordwijk en wel voornamelijk
n dat gedeelte, hetwelk ligt ten Noord-
isten van een lijn van 600 Meter, ge-
ten uit de lijn der strandpalen.
Reeds vroeger werd door de firma C. de
ifuiter, te Leiden, dit plan geopperd, doch
jam niet tot uitvoering.
Nadat de firma v. d. Elshout een los- of
Srt-steiger had gemaakt aan het Uitwate-
gskanaal van Rijnlahd, werd in 1911
t de afgraving der duinen begonnen.
*n plan tot afzanding, verkaveling, al
tering en wegenaanleg werd voordat de
cessie was verleend door den domein-
~aner te Katwijk gemaakt.
De vrij gekomen grond werd publiek ver-
ht en de opbrengst was voor den Staat
itterend.
Tadat de concessie in verschillende han-
was overgegaan, is zij thans in handen
van de N.V. Nijmeegsch Bagger- en Aan
nemersbedrijf. die, door aankoop van mo
derne materialen en machineriën en door
toepassing van een geheel nieuw werk-
systeem, deze af zanderij productief heeft
gemaakt, wat bij vorige concessionarissen
niet gelukte.
De ontgonnen grond wordt nu in hoofd
zaak voor de bloembollenteelt benut, waar
voor hij zich dan ook in bijzondere mate
leent. Een groot stuk ontgonnen grond ten
Noord-Oosten van de afwateringssloot werd
op langen termijn gepacht door de N. V.
Vcreenigde Bloembollenculturen v.h. S. A.
van Konijnenburg Co. en Gebrs. De Graaff
gevestigd te Noordwijk. Reeds ruim 40 H A.
werd in cultuur gebracht, wat. gerekend de
hooge pachtwaarde, voor den Staat een zeer
waardevol bezit is.
De Staat heeft een dozijn betonnen bak
ken laten maken, inhoudsmaat ca. 5X5*2
Meter, welke speciaal gebruikt worden voor
het isoleeren van ondeugdelijken grond en
zieke bloembollen.
Nauwelijks eenige tientallen meters over
de brug van Rijnlandsch Stoomgemaal vindt
men ten Noorden daarvan en links van den
weg naar Noordwijk een kweektuin van
jonge dennen en loofhout, aangelegd om
enkele gedeelten in de overblijvende duinen
daarmede te beplanten. Staat een deel van
het jonge goed al flink in de rij, een ander
deel is nog bezig in de aarde tot leven en
wasdom te komen. Bedriegen de voorteeke-
ntn niet, dan zal deze proeftuin er toe bij
dragen. dat de bebossching van Katwijk's
Noordduin een tijdperk tegemoet gaat. waar
door het natuurschoon der duinen tot groo-
ter ontwikkeling komt.
Het is evenwel te bejammeren, dat de
afzanding het einde zoo nabij is. daar nog
maar een betrekkelijk klein gedeelte van
de duinstrook kan worden afgezand.
In de eerste plaats is dit jammer voor een
groot deel der arbeiders van de concessio
narissen en in veel grooter mate nog voor
hen, die in de bloembollencultuur hun be
staan vinden, welk kwantum nog enorm
veel hooger is, want een teeltterrein van
bijna 500.000 vierk. Meter, wat winter en
en zomer arbeidskrachten vereischt, is toch
zeker wel een bron van welvaart voor de
nijvere arbeiders-bevolking te noemen.
Wanneer wij in dit verband doordenken,
dan komt het ons voor. dat deze zanderij
met de daarop volgende in-cultuur-brenging
der vrij gekomen gronden veel grooter ge
maakt kan worden, door bijv. nog een duin
strook van 100 M. breedte af te zanden.
Hierdoor zou eerstens nog langen tijd
werk verschaft worden aan de grondwer
kers. de zandlransporleurs en schippers, en
niet te vergeten, zou er nog een 40 H.A.
best bollenland geschapen worden, dat im
mer aan massa' nijveren een behoorlijk be
staan zou opleveren. Werkloosheidsbestrij
ding dus op groote schaal.
Voor den Staat beteekent dit een ver-
koopswaarde van 3.5 4 ton gouds, die
daardoor in de staatskas zou vloeien, wat
zeker ook een zaak is, die men ernstig ter
harte heeft te nemen.
Komt men echter met het bezwaar aan
dragen. dat deze duinen moeten dienen tot
zeewering, dan durven wij gerust zeggen:
alvorens de overblijvende strook van pl.m.
400 M. door de zee verzwolgen is. kan men
er vast op rekenen, dat Leiden. Woerden,
Utrecht enz. reeds lang door de woedends
elementen verzwolgen zijn. Op verschillen-*
de plaatsen langs de kust toch is de duin
strook veeLsmaller dan deze overblijvende
bijna een halve K.M. breede duinstrook.
Dit alles te zamen genomen, lijkt l et ons
zeer ernstig in overweging te nemen om tot
meerdere afzanding over te gaan. Opdat
men zich eenigermate een kleine voorstel
ling zal kunnen maken van de hoe-grootheid
van het bedrijfsleven in de onmiddellijke
nabijheid van Katwijk aan Zee, geven we
hierbij eenige foto's, die wel waard zijn
eens rustig bekeken te worden.
De bloembollen bloeien in de onmiddel
lijke omgeving van Katwijk aan Zee en
vlak bij Rijnlandsch Stoomgemaal en slui
zen, hetgeen de'foto's duidelijk aangeven.
H8H
Jhr. Mr. E. P. M. J. MICHIELS
VAN VERDUYNEN.
irolcer van jhr. mr. Beelaerts van Blokland
[Thans is bij Kon. Besluit jhr. mr. E F.
11 J. Michiels van Verduynen, buitenge
woon gezant en gevolmachtigd Minister ter
Beschikking, weder in werkelijken dienst ge-
I eld en werkzaam gesteld aan het Depart
ment van Buitenlandsche Zaken.
Gelijk reeds eenige dagen geleden is bo-
cht, is jhr. mr. Michiels van Verduynen
jdelijk belast met de leiding van de afdee-
flg Diplomatieke Zaken van het Departe
ment, aan het hoofd van welke gewichtige
fdeeling jhr. mr. F. Beelaerts van Blok-
and, vóór diens benoeming tot Minister van
uitenlandsche Zaken stond.
1 Jhr. mr. Michiels van Verduynen is Ne*
lerlandsch gezant te Praag geweest, als hoe
danig hij in Februari 1920 benoemd werd.
zijn terugroeping op verzoek werd hij
13 September 1923, met behoud van zijn
png van gezant, ter beschikking gesteld.
Vóór zijn benoeming tot gezant te Praag
[as de heer Michiels van Verduynen werk-
iam als 9ous-chef der Directie van Econo-
ische Zaken van het Departement van
uitenlandsche Zaken.
Hij is een der zoons van den secretaris-
leneraal van het Permanente Hof van Arbi-
fra?e mr. L. P. M. H. baron Michiels van
jïferduynen.
de koning van siam naar indië.
De koning van Siam heeft, naar wij ver-
fcemen, zegt de ,,Tel het voornemen
pezoek te brengen aan Ned.-Indië. Aan'
Pankelijk was het de bedoeling dit jaar
Mndië te bezoeken, doch in verband met
Pmstamdigheden is dit voornemen voorloo-
T»g uitgesteld em kan men het bezoek thans
let volgend jaar tegemoet zien.
porting van te weinig betaalde
belasting.
Men zendt ons het volgende communiqué:
I Nog steeds schijnen er personen te zijn,
Ple> nadat zij in vroegere jaren vermogens-
|f inkomstenbelasting hebben ontdoken,
plijven voortgaan met jaar in jaar uit on
juiste aangiften in te leveren, hoewel zij
gaarne hun verhouding tot den fiscus zou-
Jen willen zuiveren De vrees voor strafver
volging of wel de onzekerheid nopens de te
Tietalen ontdoken belasting, weerhoudt hen
hun belastingzaken in het reine te brengen
en voor het vervolg juiste aangiften te doen.
Naar wij van bevoegde zijde hebben ver-
fomen, wordt echter in gevallen waarin de
belastingschuldige geheel uit eigen bewe
ging den inspecteur met de ontduikingen in
#enni9 stelt, volstaan mef vordering van de
■P weinig betaalde belasting over de jaren
r^V0°r *Prm'™ van navordering nog
NI e is verstreken, dus over ten hoogste drie
■T* zon^er eenige verhooging. Strafvorde
ring zal tegen zulk een belastingschuldige
niet worden ingesteld.
Bovendien kan aan hem. die de te weinig
bctaa'de belasting niet dadelijk en intens
kan voldoen, gelegenheid worden gegeven
het viTH huldigde op eerig.-2ins langen ter-
njün asn te zuiveren.
DE MAIL VLUCHT
MARSEILLE—ROTTERDAM.
Het vliegtuig H N D A K, dat de post der
„Slamat" uit Marseille haalde, landde om
1 uur 5 op de Waalhaven. Op het traject
DyonRotterdam was het weer minder
gunstig geweest. De passagiers waren
echter opgetogen over hun snellen en
geriefelijken overtocht.
Gedurende den geheelen tocht slond het
vliegtuig in radioverbinding met de grond
stations en van 1 uur 's morgens af reeds
met het radiostation Waalhaven.
Het postkantoor van Rotterdam had een
eigen postauto naar de Waalhaven gezon
den, zoodat de post zich reeds om 1 uur 50
op het hoofdpostkantoor te Rotterdam be
vond en het voor Den Haag bestemde ge
deelte reed9 met den trein van 2 uur naar
de residentie ging, waar de post dan ook
in de derde bestelling kon worden uitge
dragen.
Het toestel is na een oponthoud van
slechts 10 minuten op de Waalhaven door
gevlogen naar Amsterdam, waar het om 1
uur 42 landde. Ook daar hadden de poste
rijen bijzondere maatregelen genomen, zoo
dat de Indische mail reeds om 2 uur 15 zich
op het hoofdpostkantoor bevond. Hoewel
dus door de late aankomst van de „Slamat"
gistermiddag te Marseille het niet meer
mogelijk was het vliegtuig denzelfden dag
naar Nederland te laten vertrekken, daar
anders bijna de geheel, route in duisternis
had moeten worden gevlogen, is toch nog
een belangrijke tijdwinst in de bestelling
van de Indische post in Nederland
verkregen.
BUITENLANDSCH VET.
Op VTagen van het Tweede Kamerlid
Weitkamp:
1. Is het den minister bekend, dat m ons
land groote hoeveelheden bevroren buiten-
landsch vet worden ingevoerd, hetwelk dan
onder den naam inlandsch vet in den han
del wordt gebracht, zoodat de concurrentie
ran dit builenlandsch product mede een der
oorzaken is, dat de kleine boeren der zand
gronden weinig meer dan de helft verdienen
van datgene, wat de stedelijke arbeiders die
naar Drenthe worden gezonden zullen ont
vangen?
2. Zoo ja, is dan de minister bereid, opdat
de concurrentie voor de betrokken inland-
sche vleeschproducenten eenigszins minder
moordend worde, te bevorderen, dat het in
de eerste vraag bedoelde buitenlandsche
vet. evenals hef buitenlandsche vleesch, ver
kocht moet worden met het opschrift „Bui-
tenlandsch vet"?
heeft de minister van arbeid, handel en
nijverheid geantwoord:
Vraag 1. Het is ondergeteekende bekend,
dat in ons land groote hoeveelheden builen
landsch vel worden ingevoerd. Dat dit vet
in den handel wordt gebracht onder den
naam inlandsch vet, is echter den onderge
teekende niet bekend.
Alle vleesch, waaronder de wet ook vet
begrijpt, dat uit het buitenland wordt inge
voerd, en wordt goedgekeurd, moet worden
voorzien van afzonderlijke stempelrrierken,
die o.m. het woord „invoer" bevatten. Ver
koop van dit vet als inlandsch vet is dus
zonder meer niet mogelijk. Wel bestaat de
mogelijkheid, dat misleiding van hel publifk
hier of daar plaats vindt; het plaatselijk toe
zicht moet daartegen dan optreden. Óf, en,
zoo ja, in welken omvang misleiding voor
komt, is den ondergeteekende niet bekend.
Voor de beoordeeling, of de kleine boeren
der zandgronden weinig meer dan de helft
verdienen van datgene, wat de stedelijke ar
beiders, die naar Drenthe worden gezonden,
zullen ontvangen, en voor de beoordeeling,
of een oorzakelijk verband bestaat tusschen
de omstandigheid, dat die boeren weinig ver
dienen, en het feit, dat bevroren buiten-
landsch vet onder den naam inlandsch vet
in den handel wordt gebracht, ontbreken de
gegevens.
Vraag 2. Ter beantwoording van de tweede
vraag diene het volgende:
De Vleeschkeuringswet verplicht niet tot
het aanbrengen van het opschrift „buiten-
landsch vleesch".
Sommige gemeenten echter hebben een
verordening vastgesteld, waarin bepaald i9,
dat op winkels, waarin buitenlandsch
vleesch verkocht wordt, een opschrift moet
worden aangebracht, hetwelk dit feit ken
baar maakt. Het Rijksgezag is daartoe niet
bevoegd.
Daar. zooals uil het voorgaande blijkt, de
grondslag, waarop de gevraagde maatregelen
zouden moeten rusten, ontbreekt en van de
noodzakelijkheid van een zoodanige regeling
ook overigens niet is gebleken, meent onder
geteekende de tweede vraag ontkennend te
moeten beantwoorden.
de invasie van weensche kellners
Door den heer Kuiper zijn aan den mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid de
volgende vragen gericht:
le. Is het den minister bekend, dat hon
derden mannelijke en vrouwelijke hotel- en
restaurant-geëmployeerden uit Weenen
naar Nederland zijn vertrokkken, waar zij
reeds betrekkingen gevonden hebben?
2e Kan de minister mededeelen, door
wien en op welke wijze deze blijkbaar ge
organiseerde verplaatsing van arbeids
krachten heeft plaats gehad en in hoeverre
de Rijksdienst der Arbeidsbemiddeling
daarin betrokken of geraadpleegd is?
3e. Acht de minister het toelaatbaar, dat
honderden buitenlandsche hotel- en restau
rant-geëmployeerden in ons land worden te
werk gesteld, terwijl volgens de opgaven
van den Rijksdienst der Werkloosheidsver
zekering en Arbeidsbemiddeling op 26 Fe
bruari 1.1. 1300 werk zoekende Nederland-
sche hotel- enrestaurant-geëmployeerden
bij de arbeidsbeurzen stonden ingeschre
ven?
Zoo ja, op welke gronden?
Zoo neen, welke maatregelen zal de mi
nister dan nemen, om onze Nederlandsche
arbeiders tegen deze erf andere tewerkstel
ling van overbodige buitenlandsche ar
beidskrachten te beschermen?
DE POLITIE TE BATAVIA EN DE
ONLUSTEN.
De heer Van Boetzelaer van Dubbeldam
heeft aan den minister van Koloniën de
volgende vragen gericht:
1. Is het juist, dat aan de Indische Regee
ring gegevens ten dienste staan, waaruit
zou blijken, dat de plaatselijke politie te
Batavia in November 1926 in alle bijzon
derheden op de hoogte was van den voor
genomen aanval der communisten op de
gevangenis te Glodok en het telefoonkantoor
te Batavia, maar dat deze verzuimd heeft
de bevoegde autoriteiten daarmede in ken
nis te stellen?
2. Kan de minister mededeelen, in hoe
verre dit bericht juist i9, en. zoo ja, in hoe
verre hier aan een opzettelijk verzuim
moet gedacht worden?
3. Zoo deze tweede vraag in hoofdzaak
bevestigend moet worden beantwoord, i9
de minister dan niet van oordeel, dat een
zoodanig verzuim in alle geval strenge be
straffing verdient?
CENTRAAL GENOOTSCHAP VOOR
KINDERHERSTELLINGS- EN VACANTIE-
KOLONIES.
Herdenking van het 25-jarig bestaan.
Gistermiddag is te Utrecht in de groote
zaal van het Jaarbeursgebouw de feest-
vergadering gehouden van het Centraal
genootschap voor kinderhersfellings- en va-
cantiekolonies ter herdenking van zijn
25-jarig bestaan.
De vergadering was zeer druk bezocht.
Prins Hendrik woonde haar bij. Onder de
talrijke aanwezigen uit alle oorden des
lands waren dr. s' Jacob, Commissaris der
Koningin in Utrecht; dr. Fockema Andrea*,
burgemeester, en de heeren van Schaik en
de Waal Malefijt, wethouders van Utrecht,
baron van Lijnden, voorzitter van het col
lege van curatoren der Utrechtsche univer
siteit; dr. Litaert Peerbolte, directeur-gene
raal van de volksgezondheid, die tevens den
Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid
vertegenwoordigde.
De voorzitter van het Genootschap, dr.
A Schuckink Kool te Utrecht, hield de ope
ningsrede. waarin hij een overzicht gaf van
de geschiedenis van het Genootschap en de
personen herdacht, die aan het werk hun
krachten en liefde gaven.
Nadat een meisjeskoor, onder leiding van
mej. H. Wegerif. eenige liederen had gezon
gen. sprak de heer Th. M. Ketelaar, als oud
ste bestuurslid in dienstjaren, de feest-
redp uit.
Hij deed in het bijzonder den verblijden
den groei in alle opzichten uitkomen.
In den loop der jareD heeft het Genoot
echap aan 52.250 kinderen nieuwe gezond-
DE SLIMME GRONDEIGENAAR.
Het hui9 van een grondeigenaar is om
ringd door 8 pereboomen. Buiten deze
boomen staan 8 huisjes, welke aan pach
ters verhuurd zijn; en hier buiten staan 10
appelboomen.
De grondeigenaar wenscht deze appel,
boomen voor zichzell te behouden en ieders
pachter een pereboom te geven. Na eenig
nadenken slaagde hi) er in één afrastering
te maken, waardoor zijn eigen huis en de
10 appelboomen ingesloten werden, terwijl
iedere pachthoeve een pereboom binnen
zijn omheining kreeg. Hoe deed hij dit?
heid gebracht. Er is alle reden tot feestvie
ren, als men ook de reusachtige cijfers der
verpleegdagen ziet, namelijk in totaal
1935 000 dagenI Hoe is dat alles mogelijk
geweest? Door de groote offervaardigheid
van het Nederlandsche volk.
De heer Ketelaar overhandigde daarna
aan het bestuur een feeslgave ten bedrage
van f 12.000, van de leden, de afdeelingen
en vele belangstellingen, met giflen van de
Koningin, de Koningin-Moeder en den
Prins. In een album waren de namen des
schenkers vermeld.
Dr. Lilaert Peerbolte bracht namens da
regeering gelukwenschen aan het genoot
schap over.
Spr. deelde mede. dat het de Koningin
behaagd had den heer A. C. Bos, admini
strateur van het Genootschap, te benoemen
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau.
De Prins heeft daarop de vergadering ver
laten. In de rustpooze wenschten velen den
heer Bos met zijn onderscheiding geluk.
Vervolgens spraken nog velen hun geluk
wenschen uit en dankte de voorzitter hier
voor.
Daarna begaf men zich naar het stad
huis.
„schtjttevaer".
In de gistermorgen te Delft onder lei
ding van den heer L Hortensius oit Bo
degraven voortgezette vergadering van de
Srhippersvereeniging ..Sehiittevaer" kwaal
allereerst in behandeling het volgende voor.
stel ven het hoofdbestuur: „De Vereen».
