t
DIRECTIE en ADMINISTRATIE
INGEZONDEN.
VAN BEPHT EN ONRECHT.
LAND- EN TUINBOUW.
FAILLISSEMENTEN.
Onze Telefoonnummers
2500 (op 2 lijnen)
REDACTIE 1507
iiiiiiiiiiiiiiimiiiifiiiiiiiiiiiiiir^i
li A
gcherij de dood is voor de ontwikkeling van
de eens zoo hoog geroemde Noordzee-haring.
Mag dit dan zoo doorgaan?
Kan men aan dit zoo verkeerd werkende
bedrijf geen paal en perk stellen?
Op de eerste vraag kunnen we niet an
ders dan bevestigend antwoorden, want het
is ons niet bekend, dat er te dien opzichte
ook maar een of meerdere voorschriften ter
beteugeling bestaan.
Het mag dus zoo blijven.
Komende tot de tweede vraag, is er in
de verre verte een kleins lichtstraal in het
verschiet
Want van bevoegde zijde heeft men dit
groote kwaad ook reeds onder de oogen ge
zien. Men heelt er de regeering op gewezen,
en deze heeft ten spoedigste een staats
commissie benoemd, de commissie-Lo-
vinck die het vraagstuk heelt te onder
zoeken, een rapport heeft uit te brengen
aan de regeering en tevens middelen aan te
wijzen, die lot verbetering "kunnen leiden.
Die commissie werkt thans ongeveer een
jaar, doch tol heden hebben wij van haar
beslaan og niets gemerkt.
01 ze met recders en foD visschers con
fereert of andere middelen ter onderzoek
ter hand neemt, niets hoorden we daar
omtrent. doch dit wil volstrekt niet zeggeh,
dat die commissie met de handen in den
schoot zit.
Alleen maar: wij merkten er nog niets
'in.
Te zijner tijd zal deze commissie wel
met haar rapport klaar komen, doch hoe
lang zal dat duren?
Dit blijft voorshands voor ons nog een
open vraag.
Maar wat geen vraag meer voor ons is,
dat is, dat er ten spoedigste een regeling
dient getroffen te worden, die het uitmoor
den der vischrijkheid (en vooral die der
haring) in de Noordzee doet ophouden.
Teel kan er in ons land reeds gedaan
worden we wezen er reeds eerder op
ook de Commissie-Lovinck kan een Hinken
sloot in de goede richting geven, maar al-
doende maatregelen kunnen alleen getrof-
jlen worden door internationaal op te treden.
Daar zijn vooral nevens ons land
Engeland. Duitschland, Denemarken. Belgis,
Frankrijk en de landen boven het Skagerak
dis er alle de een meer, de ander min
der belang bij hebben, dat de visch der
Noordzee van al de kuit tot volwassen uit
groeit.
Men dient Internationaal zwaar le straf
fen den schipper of captain, die met zijn
ischnet de broedplaatsen kuitbedden
van de haring bevischt.
De geologen van den laatsten tijd weten
oor hun wetenschappelijke onderzoekingen
ijna minitieus waar die zich bevinden,
"oodat die plaatsen in N.B. en W.L. in een
nlernationeele overeenkomst gemakkelijk
'asl te leggen zijn.
Doch men betrachte vooral spoed!
Hoe langer men wacht met deze zaak
Internationaal te regelen, des te meer gaat
et bedrijf verslappen, de energie van ree-
er en vis9cher wordt matter en de zee
ccessievelijk vischarmer.
Het gaat er mee als een brandje in een
oots massa bran<Tbare stollen. Dooft men
het vuur niet In eerste instantie, dan gaat
"^herroepelijk de heele massa er aan.
Daarom; Noordzeevisschers, Handel en
dustrie in Nederland, ontwaakt I
Dringt op redelijke gronden aan op spoed
ij de regeering om deze saak ten spoedigste
met de betrokken rijken te bespreken en
men ruste niet. alvorens deze levensvraag
die voor een vijfde gedeelte gewis de wel
vaart van ons land beheerscht, met een
EWstigen uitslag bekroond isl
Dl Invloed van het nieuwe Fransche
Douanetarief op.den V schexport uit
Nederland.
Men schrijft ons van bevoegde zijde:
Frankrijk helt 6edert jaren invoerrecht
p verse he zeevisch en is daarmede een
Unicum in de diepzeeuitoefenende landen
tond de Noordzee gelegen. Noch Enge
land, noch Duiitèchiand, noch België noch
de Skandinavische Htaten heffen evenmin
fi-ls ons land invoerrechten op versehe zee
visch Nederland exporteert versehe zee
visch naar Engeland, Duitschland, België
en Frankrijk en in geringe mate naar Zwit
serland, dat eveneenr geon invoerrecht op
det artikel legt,
Oorspronkelijk bedroeg het invoerrecht
op versehe zeevisch in Frankrijk 20 francs
per 100 K.G Deze werden ld de naoorlog-
eohe jaren by algcmeenen maatregel ver
hoogd met een coefficient van 1.9, zoodat
gedurende enkele jaren 38 francs per 100
K..G werd geheven. Door eeD verzuim,
waardoor de bestuursmaatregel niet werd
vernieuwd, werd het invoerrecht tot het
^ettelijke bedrag vai> 20 francs terugge
bracht en gold dit recht o-a. ook nog in
1925.
In April 1926 wtrd het invoerrecht we
der verhoogd uiet een coefficient van 30
procent en ld Augustus van dit jaar nog
eens met eenzelfde verhooging, zoodat
het invoerrecht thans bediaagt 20 francs
peT 100 K.G vermenigvuldigd met een
coefficient van 1.7, waardoor het invoer
recht is' verhoogd tot 34 franc6 per 100
Q. Dit recht geldt echter alleen de ge
wone tnnchaoorten Voor tong, tarbot en
gnet wordt bovendien oog eeD invoerrecht
geheven vaD 30 francs pei 100 K.G
Dit zyn echter slechte de directe invoer
rechten. Indirect worden de vischzendin-
gen nog belast met:
a 2 procent van de waarde, welke wordt
berekend naar de waaide vaD de visch op
den dag van aankomst, plus de transport
en douanekostcn
b. statists**krecht ad 0.90 francs per collo;
o. een recht voor een permis" voor
iedere zending van 3 francs te betaleD
zoowel dooi deD expediteur als door den
importeur (Bi» zendingen ra consignatie'
verhaalt de importeur deze natuurlijk op
den expediteur)
d. een taraore administratief zegelrecht"
ad 0.20 trance pei 100 francs invoerrecht,
gcde-iten van 100 free als geheel te be
schouwen
e. een quitantie-zegelrecht van 0.50 frea,
per zending;
f. voor de douanen een bedrag van. 1
franc per 1000 francs invoerrechten
g. eeD „timbre acquit" ad 0.60 francs;
h. vacatie voor werk buiten het wette
lijk voorgeschreven®; 20 francs por uux
per venficateuT en 12 francs per ,,homme
de service", terwijl op ZoDdageD 160 francs
per dag wordt berekend (Hierby zij opge
merkt, dat in de „Halles Centrales'' te
Parijs des Zondags wel, doch' des Maan
dags geen visch wordt verkocht).
Boven en behalve deze staatsrechten
worden de versehe zeevischzendragen nog
belast met een stadsrecht van 2 procent
van de bruto-opbrengst en 4 francs per 100
K.G. recht van „abn
Als we nu nog gemeld hebben dat de
stad Parijs aan de tactoors toestaat 9
procent commissieloon te heffen van de
bruto-opbrengst en dat de exporteurs be
halve de vrachten nog te betalen hebben
voerloon en losgeld, dan krijgt men eenig
begrip van de enorme kosten, waarmedo
de export van versehe zeevisch naai; Frank
rijk wordt belast.
Als voorbeeld moge bijv. dienen een ons
overgelegde afrekening, waarbij een bruto-
opbrengst van 10 manden gewone soort
vnsoh, gToot 3000 francs, belast is met een
onkosteorekening van 1745 francs, de
vracht inbegrepen, doch zonder de bijzon
dere réchten, die bovendien nog gelden
voor tong, tarbot en gnet.
Het nieuwe Pransche douanetarief nu
stelt voor alle coëfficiënten te doen ver
vallen en zou dus zonder verhooging het
recht zijn 20 francs per 100 K G In het
nieuwe tarief wordt niet gesproken van
extra-heffing voor toog, tarbot en griet,
doch wordt voorgesteld het invoerrecht
vast te stellen als volgt; (minimumtarief).
40 francs per 100 K.G. voor gewone visch-
soorten (een verhooging alzoo van 100 pro
cent boven het thans bestaande reoht zoo-
der coëfficiënt) en 20 procent met coëffi
ciënt en 75 francs per 100 K.G. voor tong,
tarbot en griet (een verhooging alzoo van
50 procent boven het thans bestaande, in
clusief* het eMtra-reciht van 30 francs zon
der coëfficiënt en plm. 20 procent boven
het recht vermenigvuldigd met het coëffi
ciënt van 1.7.
Bij de regeering ie door belanghebben
den te IJ muiden aangedrongen niet alleen
tegen de voorgestelde verhoogingen te
protesteeren, doch zoo mogelijk op eenige
verlaging van de zeer hooge invoer- en
andere rechten aan te dringen, te meer
daar door belangrijke inkrimping van den
export naar Duitechland, de rischhandel
te IJmuiden er op aangewezen is andere
afzetgebieden te verruimen, tot plaatsing
van de ongeveer 50 procent van de aan
voeren, welke geen plaat# in ons land
vinden.
Het vervoeT van versehe zeevisch van
IJmuiden naar Frankrijk gedurende het
eerste kwartaal van 1927 bedraagt dan ook
reeds meer dan het dubbele van de export
gedurende dat tijdvak in 1926, n.l. I.248.oo0
K.G in de eerste drie maanden van dit
jaar tegen 524.000 K.G. in gelijk tijdvak
van het vorig jaar.
Deze belangrijke toename i» deels een
gevolg van den verminderden uitvoer naar
België, wegens de stabilisatie van den
franc op 6 94 en de verhoogde ,,taxe de
transmission" aldaar van 1 op 4 procent
der verkoopwaarde, doch ook deels door
dien de te IJmuiden markten de stoom-
treileTS, behalve de in Parijs zeer gewilde
griet .tarbot, en fcoDg, ook enkele visch-
soorten in groote hoeveelheden aanvoeren,
welke door de Fmnsche stoomtreilers niet
gevangen worden en in Parijs gaarne ge
geten worden ïl.1 hake, kool visch, schar
ren enz.
Duitschland beschermt zijn visecherij
door speciale lage tarieven, die alleen van
Duitsche havens in binnenlandsch verkeer
gelden cd door speciale vervoergelegen-
heclen Frankrijk op dezelfde wijze en bo
vendien nog door beschikbaarstelling van
veel koelwagen* voor export naar Zwitser
land en door zeei hooge invoerrechten.
Dat is hun goed recht Toch is Frankrijk
nog op import van bepaalde vischsoorten
aangewezen, evenals ons land op export
Zij bemoeilijki op deze wijze onze risch-
export in niet gennge mate en belangheb
benden koesteren de verwachting, dat het
onze regeering zal gelukken van de Fran
sche regeenng verlaging van invoerrechten
op visch te verkrijgen
Hierbij zij jog opgemerkt, dat in het
nieuwe- Fransahe douanetarief ook wordt
voorgesteld de invoerrechten op versehe,
gezouten en gerookte hanng belangrijk te
verhoogen n.l van 15 franc peT 100 K.G.
(tijdelijk verhoogd met eeD coëfficiënt van
17) tot (minimumtarief) 35 francs per 100
K G voor versehe haring, 40 francs voor
gezouten en 45 francs voor gerookte bar-
Tegenover deze vrij belangrijke verhoo
ging zijD van andere zijde bij onze regee
ring bezwaren ingediend, welke bereids ter
kennis van onzen gezant te Parijs zijn ge-
k Als de ons omringende landen, waarop
onze riscbexport is aan gé wezen, voortgaan
door beschermende maatregelen lc hooge
invoerrechten, die export ernstig te be-
moeilijken, mogen maatregelen om deze
onze nationale industrie aan dien hoogen
druk te'onttrekken niet achterwege blij
ven Men hoopt, dat onze regeenng voor
dit groote belang een op<ra oog ral hchl
blieeerd, die dezelfde strekking heeft en
die, niet alleen omdat zij van ons hoogste
rechtscollege afkomstig is, maar ook om
de ruime overweging, waarop zij steunt,
alle aandacht verdient.
Het betreft hier het onnoodig vcroorza-
kon van kosten, dat zich in de praktijk
bij de executie vooi hypotheekschuld her
haaldelijk voordoet.
Zooals men weet, ie het de gewoonte,
dat de eer6te hypotheekhouder ;to de akte
bedingt, dat hi; de bevoegdheid heeft om
ingeval van wanbetaling van rente of af
lossing zonder beslaglegging of andere
formaliteiten tot verkoop over te gaan (de
zoogenaamde onherroepelijke machtiging
van art. 1223 burgerlijk wetboek). Even
eens ia het gebruikelijk dat deze oe-
voegdhedd bedongen wordt, niet alieeD bij
wanbetaling, maar ook in een aantal an
dere gevallen, waann zy nuttig kan zyn,
daaronder dat. van beslaglegging op het
goed door een deTde. al zou dus ook de
schuldenaar zijn verplichtingen jegens den
eersten hypothecadren crediteur op de
meest correcte wijze nakomen. Het beslag
toch, zou executie verkoop tengevolge heb
ben en daar de opbrengst in elk geval
eerst aan de tweede en volgende schuld-
eischers ten goede kan komen, nadat het
aan den eerste toekomende voor hom is
gereserveerd of aan hem is uitbetaald, is
een wijze van verkoop, die maakt dat deze
opbrengst zoo hoog mogelijk is, in het be
lang van alle partijen, of juister van hem,
wiens vordering slechts gedeeltelijk of
maar net op het kantje daaruit voldaan
kan worden. Daar dit van te voren nooit
vast staat, zijn alleen eT bij geïnteresseerd.
Een voorbeeld kaD dit verduidelijkeneen
huis, incjertijd geschat op f 12000, is be
zwaard mot een eerste hypotheek van
f 9000, een tweede van f 2000 en een derde
van f 1000. Is de opbrengst nu slechts
f 11000, dan krijgt de derde in het geheel
niet# daarvanis zij f 10000 dan wordt ook
de tweede niet ton volle uitbetaald. Ver
der is het va® bo' mg, dat de kosten d'«
de opbrengst drukken zoo laag mogelijk
zijn.
Dit een en ander bereikt men eerder
met de „willige verkooping" krachtens
het genoemde beding, dan met een ge
dwongen© krachtens rechterlijke tuzschen-
komst na gelegd beslag Id beide gevallen
is men er voorts bij gebaat om de aanwij
zing van wat aan ieder uit de opbrengst
ten goede kan komen*, in onderling over
leg te doen geschieden, in plaats van ook
daarvoor de hulp van d?u rechter in te
roepen om een officieele rangregeling tot
stand te brengen In niet twijfelachtige
gevallen kan dat heel goed aam den no
taris, die de verkooping houdt, worden
overgelaten De schuldeisohers wier vor
dering niet of niet ten volle voldaan kan
worden, berusten dan ra het onvermijde
lijke, zonder kosten te veroorzaken, die
hun niet baten, doch wel de meer bevoci-
rechte schuldeisc-hcrs schaden. Zij geven
dam vrijwillig toesteapmdng tot doorhaling-
hunner inschrijving.
In de zaak, dne tot de bedoelde beshs-
eing leidde, legde de derde crediteur be
slag; de eerste verkocht vervolgens krach
tens hot gemaakte beding, doch de op
brengst was zoo laag, dat hij zalf niet eens
geheel betaald kon worden, in het voor
beeld dus b.v. f 8500. Er waa derhalve
geen sprake van dat de tweede, laat staan
de derde, iets daarvan kon ontvangen.
Toch vroeg deze laatste rangregeling en
de kosten daarvan ad f 45 verminderden
nog de f 8500 en kwam*® alzoo ten na-
deele vam den eersten crediteur. Deze be
weerde nu, dat de geheele rangregeling
onnoodig was gevraagd door den derde,
die zich evemaJs de tweede' dat reeds deed,
had moeten schikkan in zijn lot. De recht-
bank beaamde dat en ook in oas&tie kon
de derde schuldei6cher geen gunstiger be
slissing verkrijgen. Wel vond hij steun bij
den procurour-generaaJ op grond, dat hij
tot een minnelijke schikking niet verplicht
zou zijn en dat de zekerheid, dat het niet
tot batige rangschikkrig zal komen, nooit
bestaat. Maar de Hooge Raad overwoog,
dat de rechter bevoegd is om ook in geval
van rangregeling onnoodig gemaakte kos
ten te laten ten laste van hem. die .ze
veroorzaakt heeft en verder, dat het recht
om rangregeling te vragen, wel in het al
gemeen bestaat, maar dat van dit recht,
evenals van edk recht. eeD onnoodig en
onredelijk gebruik kan worden gemaakt.
Dat was hier volgens de rechtbank ge
beurd eD deze iritsoraak is, als vam feite
lijke1® aard in cassatie onaantastbaar.
Met zoovele woorde® erkent thams onze
hoogste rechteT de mogelijkheid van mis
bruik van een recht en opent daarmede
de gelegenheid tot beschernrn« tegen on
recht. ook zonder dat- onze wet, anders dan
de Piriteche, daaromtrent een voorschrift
inhoudt.
(Nadruk verboden)..
0NN00DIGE KOSTEN BIJ EXECUTIE VAN
hypotheek.
Werd de vorige maal op deze plaats een
arrest van een Hof besproken dat onge-
motiveerd pro^édeeren afkeurde, thans is
een. uitspraak van den Hoogen Raad gepu- J
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
VOOR DE BLINDEN.
De Afdeelrag Leiden van den Neder-
landscheo Blindenbond heeft aaD het Col
lege van B. e® W. het volgende schrijven
gericht, waarop zij gaarne de aandncht
der lezers van dit blad zou vestigen.
Namens de Afdeeling Leiden van den
Nederlandsche® Blindenbond, komen wij
tot Uw College, met het vriendelijk ver
zoek, op nadeT te noemeD datum, een bloe
mendag te mogen houden, aangezien de
geldmiddelen waarover de afdeeling be
schikt, zeer gering zijn, en wij deD ver
koop der bekende bloempjes als eeD uit
muntend middel beschouwen, om die geld
middelen te versterken.
Vertrouwende voor het beoogde doel Uwe
vergunning te zullen mogen erlangen, tee
kenen wij, namens de genoemde afdeeling,
L. ROM BOUT. Voorzitter.
L. BOOM, Secretarie.
Het bestuur der Afdeeling Leiden hoopt
op uw aller belangstelling in de zaak vaan
den Blindenbond, en.doet een dringend
beroep op uwe medewerking, opdat de
voorgenomen bloemendag moge slagen, en
het bestuur der Afdeeling Leiden, moge
kunnen voortgaan de Letdaqhe blinden
te helpen bij den moeilijken strijd, dien
zij moeten voeren voor hun levensonder
houd.
Het Bestuur der Aideeling Leiden,
van den Nederl. Blindenlbond.
RUKSZUIVELCONSULENTSCHAP
ZUID-HOLLAND.
Blykens het versiag van den Kyks-laod-
bouw cunsuient voor /jdid-Hul.an(l over I&.6
beiroiien de meeste aanvragen oin advies,
geLtei naar den oedryisaaru in deze pro
vincie, gevadeu van k.wanteiteal«ytdng of
een laag veigeüaite in de droge stol der
volveiie Gouuache boerderytuae. del bet
oog Hierop Werden d-J Kaaowüeideryeü be*
zocül en (b keeren de kaaeüeieidiug uitge
voerd. 79 keer werd adviea gevraagd m
verband met een van hei kwUweoutrolvs.uUon
Zuid-iiOilana ontvangen v.aar*cuu*ing over
een laag vetgenaiie. Nagegaan werd oi het
lago veicyfer der kaas moest worden toe
geschreven aan een toevaUge oi ai thans
by uiizonuenng voorkomende oorzaak,dan
wei oi dit bet gevolg was van by de be
reiding gemaakte iouteu, in bel laatste geval
werd de boerdery bezooht en de bereiding
voorgedaan. Hei trok de aandacht, dat soms
nagenoeg geiyke vetgehalten in de kaas
vei Liegen worden by zeer uiteenloopenae
veigeoaiten van de melk, en ook dai by een
geiyk vetgehalte der melk het vetgehalte
in de droge stof der kaas by een geheel
normaal verioopende bereiding zeer sterk
j kan schommelen, in het versiag wordt dit
met cyfers toegelicht, waarna daaruit de
conclusie wordt getrokken, dat de verschillen
in hei vetgeha.te van de droge stof der
kaas slechts ten deele gezocht kunnen worden
in het veigeüaite der kaasmelk en wei, en
voor het overige vooral moeien worden toe
geschreven aan het kaa^siofgeha.te der melk.
Wat de oorzaken van een laag vetgeualte
in de droge stof der kaas betreit, vermeldt
hei verslag, dat in de meeste gevalien by
-een bereiding te veel vet verloren ging
door het gebruik van een verkeerd kaas
mes. 'Het is daarom een goed verschynsel,
dat in 1926 door de kaasraakende boeren
zeer veel nieuwe en goede kaasmessen zyn
aangeschaft.
De schade in 1926 door het kaasgebrek
„los" ontstaan, zal wederom zeer aanzienlijk
geweest zijn. Evenals in voorgaande jaren
is daarom meer dan gewone aandacht be-
sieeo aan de vraag, op welke wüze dit
gebrek het. best bestreden kan worden. In
het verslag wordt hierover uitgeweid, als
mede over andere kaasgebréken en hun be
strijding.
Dai dp animo voor de kaasdagen groeiende
bleef, blykt uit het feit, dat in 1926 op
16 plaatsen uitstekend geslaagde kaasdagen
zijn gehouden. Het totaal aantal deelnemers
bedroeg 960.
In overleg met den directeur van het
P.ijksiandbouwpi'oei'station, 1 afd. Zuivelbacte*
riologie te Hoorn word een aantal kazen op
zucrheidsgraad onderzocht, teneinde te kun
nen vaststellen in hoeverre deze verband
zou houden met het optreden van los in
do kaas. Het resultaat van het onderzoek is
in hel verslag weergegeven; het komt den
rykszuivelconsulent voor dat deze gegevens
weinig of geen verband aantoonen tusschen
dei zuurheidsgraad en het gebrek los. An
derzijds bewijzen ze echter evenmin, dat
zoodanig verband volstrekt niet zou bestaan,
aangezien andere factoren wellicht van
grooteren invloed zyn geweest Opvoeren
var den zuurheidsgraad lijkt den rykszuivel
consulent in het algemeen uiet zonder be
denking omdat daardoor de smaak, die voor
Goudsche kaas karakteristiek is, zou kunnen
lyden.
De consulent hield 34 voordrachten, die In
totaa. gevolgd werden door 1716 personen,
en leidde voorts enkele excursies.
Aa de paragraaf, gewyd aan de uit-
kemsten van het veehouders- en zuivelbedrijf
ontieenen wij, dat de melkprijzen in 1926,
vergcieken met 1926, per liter ongeveer
V/x r l3/» cent lager zijn geweest Deze
daling komt overeen met ongeveer 15 ->ct
In het algemeen zijn de melkprijzen een
afspiegeling van de vraagpryzen, zoodat ook
vo-T de laatste een aanzienlijke prijsdaling
is aai te nemen.
Melkcursussen werden gehouden te Bly-
kensgraaf en S3ssenheim. De in 1925 aan
gevangen cursus ter opleiding van melk-
contrcleur werd beëindigd; 12 leerlingen
verwierven een diploma als controleur aener
Fik of controlevereeniging. In October 1926
werd een nieuwe cur3us aangevangen met
17 leerlingen. Te Aarlanderveen, Aiphen a»
d. Rjjn en Reeuwyk werden cursussen in
kaasbereiding gegeven.
De hrer B. M. Domsdorff, landbouw-on-
derv^zer te Nieuwkoop, paste in 1926 een
werkwijze toe tot het weer sluitend maken
van losse kaas. De Rykszuivelconsulent had
gelegenheid eenige behandelde kazen te be-
ocrdeelen. Het bleek hem, dat deze kazen
inderdaad het bewuste gebrek niet meer, of
in geringe of sterk verminderde mate ver
tornden. De korst der kaas was na de be
handeling echter onsolide of althans vaak
siechter geworden. In hoeverre de bedoelde
behandeling welke geheim wordt ge
houden een verbetering beteekent, zal
op den duur moeten blijken. De^ mogelijkheid
eecer verbeterde toepassing is misschien
niet uitgesloten.
Het gras neemt in menigen tuin nog
heel wat ruimte in. Niet zelden verkeert
bet ra een zeer tlechte*. toestand, vooral
ra stadstuinen, waar het zonlirht tusschen
de hooge huizen schaar» naar binnenkomt
of wel waar opgaand hout geregeld drup
en schaduw veroorzaakt ln zulke tuinen
wordt het grae niet zelden geheel door
mos verdringen ook iiutuinen waar
voldoende licht en lucht aanwezig is, vet-
keeren de grasperken vaak ra zoodnnigen
armoedigen toestand, dat ze allesbehalve
een sieraad kunnen genoemd. April is do
beste maand om grasvelden aan te leggen.
Dit kan best gedaan door te zaaien. Een
voornaam punt hierbij is het losmaken van
den ondergrond. Gras heeft veel water
noodig en waar niet kunstmatig water kan
aangebracht, daar zal vooral ra droge tij
den 't vocht voldoende uit den ondergrond
moeten kunnen worden aangevoerd. Diep-
spitten, liefst tot aan 't grondwater is aan
te bevelen Daarna wordt meet «raaerge-
epit, waarbij vooral do wortel# var lostigo
onkruiden worden verwijderd Wanneer de
oppervlakte in de goede ligging is geharkt,
kan gecaaid. Me® betrekke het taad van
een bekend zaadhandelaar, die speciale
zaadmengaels voor gazons (grasperken) in
den handel brengt. Bij het bestellen geve
me® op de grondsoort en of de grond meer
of minder vochtig is en veel zon krijgt of
meer in de schaduw ligt Hiermede wordt
bij de samenstelling van het zaadmengsel
rekening gehouden Per i00 M2. is 1.5 a 2
kilo zaad noodig. Als dit is gezaaid wordt
het ingeharkt en flink aange«rold of ge
trapt. Dit laatste ie voor een goed kiemen
van groot belang De Aprilregen zal het
zaad spoedig doen kiemen. Eind Med, begin
Juni wordt voor de eerste maoJ met een
z£ï® gemaaid, waarna later één of twee
maal per week met een grawnacluine wordt
geschoren. Om een mooie, vaste bodem te
krijgen dient telkens na het maaien te
worden gerold met een tuiiwoL Tot het
verder onderhoud van de grasvelden be
hoort het geregeld weghouden van on-
kruidplante® als paardebloem, madeliefje,
weegbree enz., terwijl ééns per maanil
dient gemest met 1 kilo Chili salpeter per
100 M2. Deze meststof wordt uitgestrooid
wanneer hei gras droog is of anders in
water opgelost en uitgegote®.
Wanneer geen diep omspitten kan plaats
hebben, kunnen slechte grasperken met
een ijzeren tuinhark flink va® mos gezui
verd en daarna bestrooid met een meng
sel van goede tuinaarde en oude, verteerde
mest. Hierin wordt bovengenoemd zaad-
mengsel gezaaid, waarna alles wordt go-
trapt of gerold Wanneer voor den aanleg
graszode® worde® gebruikt, dienen deze
uit goed gras te bestaan, zuiver van on
kruid.
Vele vaste planten kunnen nog worden
gescheurd. HiervooT graaft men de oude
pollen uit den grond en steekt ze mot een
schop in meerdere doelen. Vooral de bui
tenste, jongste gedeelten worden opnieuw
geplant en de oudere opgeruimd. Door het
meerdere jaren op dezelfde plaats blijven
staan, gaan de meeste varte planten in
bloemrijkheid vermandere®, terwijl deze
laatste veel kleiner van stuk worden.
De overwinterde Dahlia-knollen worden
nu langzamerhand voor de® dag gehaald.
Beschimmelde en verdroogde gedeelten
wordei^ verwijderd. Om oude knolle® te
kunnen scheur on dient me® te wachten
*tot ze flink uit gaan loopen. Men kan dan
zóó verdeelem dat op elk gedeelte een of
yieer scheuten blijve® Gedeelten waarop
geen oogen voorkomen zijn waardeloos.
Zoo wordt ook gehandeld met groote knoL
len van Begonia's. Zulke knollen kunnen
in 6tukken gesneden, als men maar zorgt
dat op elk deel eeD spruit voorkomt, dus
roet het deelen wachten tot de knollen
flink uitloopen.
Wie nog boomen of heesters wil planten
of verplanten, moet zich nu haasten. Het
regenachtige weei doet alles flink uitloo
pen ten teeke® vaD hervatten van den
groei. Verplanten ito <Ke omstandigheid
geeft meeT risico van hergroeó. Indien zulk
laat planten noodig mocht zijn, ia het wen-
scheJijk de® grond na hot planten met mest
of ruigte te dekken. Dit voorkomt het uit
drogen van een bovengrond en voorkomt
watergebrek.
Waar de rozen nog niei zijn gesnoeid,
dient men dit onverwijld te doen De
mecet voorkomende zijD de doorbloeiende
of remonteerende eoorten De hoofdbloei
hiervan valt in Juni. m<oar den geheelen
romer wordom bloemeD gevormd tot diep
in het najaar. Uit deze struiken wordt het
oude hout verwijderd, evenals de dunne,
slappe takken E>e stevige, één-jarige wor
den op ongelijke lengte, n.l. op 4, 6 en 8
oogen ingesneden. Men krijgt da® de
mooiste bloeme® Op oud hout komen geen
mooie bloemen voor Van klimrozen worde»
de oude uitgebloeide takken gebee! weg
gesneden e® de jonge takken, welke veT-
ledcn jaar zijn gevormd, aangebonden.
J. ft.
Uit gesprok en:
A G. Boekwijt, koopman, te Leiden. Lange*
Mare. Rechter-comra.: mr. F. J. A. Hijink,
cur., mr. J. J. Koeleman.
Firma t. Lion en Co.. Langegracht 33. te
Leiden en L. Schenk, te 's-Gravenhage,
v. Hoornbeekstraat 96 Rechter-comm. jhr.
H 0. Feith cur.: mr. G. H. E. Nord Thom
son, te Leiden.
E. van Frank, koopman, te Leiden, Haar
lemmerstraat 18 Rechter-comm.mr. A B.
Bommezijn; cur.; mr. A. Beets, te Leiden,
Opgeheven:
J. J. Aarts, te Leiden.
lllllll!ll!IHIiil(lllllini(iliilllitlllinih<'ir
