10. 20541 DINSDAG 1 MAART Anno 1927 Dfficieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. MUZIEK. BUITENLAND. Het voornaamste nieuws j van heden. EIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: 80 Cti. regeL Bi) regel abonnement belangrijk lageren prijs. Kleine AdvertentiSn uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdag9 en 60 Cta bij en maximum aantal woorden van 30 Incasso volgen9 postrecht Voor eventueele opzending van brieven i ets Porto te betalen Bewijsnummer 6 Cta Bureau Noordelndsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per S maanden f 2.35. per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd rijn, per week Franco per post 2 35 4" portokosten. 'f. 0.18, .T. „0.18, It nommer bostaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. r HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden, mgen ter algemeene kennis, dat door hen rgunning is verleend aan: a. A. J. Vossel- a en rechtverkrijgenden tot het uitbrei- j van de wasch- en strijkinrichting in het rceel Utrechtsche Jaagpad No. lila, ka- straal bekend gemeente Leiden, sectie O, i 1079; b. W. S. van der Noordaa en htverkrijgenden tot het oprichten van een ïriek voor machinale houtbewerking in t perceel Maredijk Nis 8789, kadastraal ;end gemeente Leiden, Sectie L No. 512. L VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris, [«en, 1 Maart 1927. 8770 HINDERWET. Inrgemeester en Wethouders van Leiden egen ter algemeene kennis, dat door hen beslissing op het verzoek van W. F. ene, om vergunning tot het oprichten van steenhouwerij in het perceel Oude Vest 81, kadastraal bekend gemeente Leiden, :lie H No. 1199, is verdaagd. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris, eiden, 1 Maart 1927. 8769 DRANKWET. urgemeester en Wethouders van Leiden mgen ter algemeene kennis, dat het be ur van het St. Antonius-Patronaat van de rochie Hartebrug een verzoek heeft inge- ter bekoming van verlof voor den ver- sp van alcoholhoudenden anderen dan rlen drank voor gebruik ter plaatse van rioop in het gebouw Caeciliastraat, hoek rawindsteeg. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Laden, 1 Maart 1927. 8768 WETHOUDER A. MULDER HET DIACONESSENHUIS OPGENOMEN. Toen gistermiddag de wethouder van Fa- cage, de heer A. Mulder zich naar de ladering van het college van Burg. en ■tb. begaf, gevoelde hij zich reeds niet I- Tijdens de vergadering verergerde de stand zoodanig, dat men het geraden die, dat hij zich per ziekenauto naar huis laf. Zijn huisdokter oordeelde opneming bel' Diaconessenhuis noodig, waarin hij werd opgenomen en onder behandeling een chirurg werd gesteld. Men vermoedt bij een operatie zal moeten ondergaan, verband met zijn hoogen leeftijd de Mulder is 71 jaar is zijn toestand zonder gevaar. &DIENSTEN TIJDENS DEN OORLOG U.SNOG DOOR DE BELGISCHE REGEERING GEWAARDEERD. ^'ialve aan den dekenfabrikant den heer Zaalberg, vroeger te Oegstgeest, thans te fcsenaar, die zooals wij gisteren mee lden, door de Belgische regeering werd 'oemd tot ridder in de Leopoldsorde, viel te onderscheiding ook te beurt aan mevr. JelgersmaSwildens en mevr. Mr. ;berSchotel. k heer mr. A. I. Fokker werdbe- ;&d met de Kroonorde. Naar wij vernemen zijn deze onderschei den verleend wegens de verdiensten van Jeemde personen jegens de Belgische 'chlelingen tijdens den Duitschen inval België. ff 35.JARIG JUBILEUM VAN HEN HEER J. SCHOTS Jbzn. lelijk gisteren gemeld, herdacht heden de Jacob Schots Jbzn. den dag, waarop hij 0r 35 jaar als reiziger in dienst trad bij de hlleerderij „De Fransche Kroon", aan 1 hoofd waarvan hij sedert de omzetting J het bedrijf in een N.V. in 1917 staat. behoeft nauwelijks gezegd, dat dit 1 riet zonder meer is gepasseerd, zij het 1 ook. dat de viering zooveel mogelijk tot J kring, waarin de heer Schots dagelijks ^rt. beperkt was gebleven. ^h wanneer men zooals de heer S. aan hoofd staat van een dergelijk bedrijf als I® 'ransehe Kroon", hetwelk niet alleen »if eutelstad. maar schier over het ge in Z1^n afzetgebied vindt, onttreki iten f aiet aan huldebetoon van D aI en zoo barstte dan hedenmorgen „l/0111 vao schriftelijke en telegrafische feachen los L r,0 pnvé-kantoor der directie, waar het 8k reiZ€n<* personeel met hunne igi wen het fabriekspersoneel vereenigd JvdivJ33 jubileerenden directeur een 8o huldiging bereid. Nadat de heer Schots met zijn echtgenoote en naaste familieleden door een deputatie uit het per soneel van zijn woning was gehaald, door de feestelijk versierde fabriekspoort was bin nengeleid en aan mevr. Schots bloemen waren aangeboden, voerde allereerst de ad junct-directeur, de heer L. Verkoren het woord, die in een hartelijk-gestemd toe spraakje wees op de buitengewone betee- kenis van dezen dag zoowel voor den ju bilaris als voor de firma, waaraan hij steeds zijn beste krachten 9chonk Het is spr. niet wel doenlijk op deze plaats de verdiensten van den heer S. en als reiziger en als di recteur uit te stippelen, en hij wil dan ook volstaan met zgn hartelijke gelukwenschen aan te bieden en de hoop uit te spreken, dat het den heer S. gegeven moge zijn om naast zijn echtgenoote, die hem in tijden van ziekte tot zoo grooten steun was, ook zijn achtste lustrum onder dezelfde pretttige omstandigheden als thans te vieren. Namens het kantoorpersoneel sprak de heer J. J. Kop. die zeide het voorrecht te heb ben gehad gedurende 33 jaar met den heer S. te hebben mogen samenwerken. In dien tijd, aldus spr. heb ik het bedrijf gedurig in bloei zien toenemen en voor een zeer groot deel meen ik dit temogen beschrijven aan uw energieke leiding, uw helder zakelijk inzicht en uwe bji uitstek goede koopmans eigenschappen. Onder aanbieding van een prachtige bloe menmand uitte spr. den wensch, dat 's heeren S. gezondheid hem zal toelaten zich nog vele jaren aan den groei der firma te wijden. De heer W. J. van der Heyden, sprekende namens het corps der vertegenwoordigers, zeide met genoegen te kunnen constateeren, dat, onaanks de moeilijke jaren, de firma zich op hetzelfde hooge niveau heeft kunnen handhaven en meende dit te mogen danken aan de ingrijpende veranderingen, welke tijdens het directeurschap van den heer Schots in het bedrijf plaats vonden. Mede uit naam zijner collega's bood spr. een bloemstuk aan, voorstellende het fa brieksmerk der firma, „de Fransche Kroon" Ten slotte werd nog het woord gevoerd door den meesterknecht, den heer N. Rijn- bende, die eveneens uiting gaf aan de ge voelens van waardeering en achting, welke het personeel hem toedraagt. Ook deze spr. verrastte den jubilaris met een schitterend bloemstuk. Daar de heer Schots te zeer ontroerd was om zelf de sprekera te beantwoorden, dankte zijn echtgenoote namens hem al degenen, die op dezen dag blijk van waardeering of vriendschap hadden geleverd om te ein digen met den wensch, dat het 40-jarig jubileum in denzelfden kring even prettig zou mogen worden herdacht. Ter herinnering aan dezen dag ontvingen alle leden van het personeel een gratificatie. Na afloop had ten huize van den heer Schots een gezellig samenzijn plaats, waarbij tientallen bloemstukken de feestvreugde nog verhoogden. 's Middags hield de jubilaris een druk bezochte receptie. ZESTIGJARIG BESTAAN DER „LEIDSCHE VRIJWILLIGE BRANDWEER" In een der zalen van „In den Vergulden Turk" herdacht gisteravond het Kader der Leidsche Vrijwillige Brandweer haar zestig jarig bestaan. In een feestvergadering welke werd gepre sideerd door den eere-voorzitler, den heer J. P. de Graaf, waren mede aanwezig alle in dienst zijnde hoofdlieden, de commandant en ondercommandanl en vele eere-leden. De burgemeester had tot zijn spijt bericht van verhindering moeten zenden. Op deze feestvergadering werd door den eere-voorzitter mededeeling gedaan, dat in een vooraf gehouden vergadering van het College van Opperbrandmeester9. uit het ondersteuningsfonds, gesticht 12 Mei 1871 over welk fonds het beheer en toewijzing van gelden berust bij het College van Opper- brandmeeslers. een belangrijke som als feestgave zal worden geschonken aan de ver schillende weeshuizen hier ter stede. De zeer goed verzorgde avond kenmerkte zich verder door een prettigen en vroolijken toon. In het bijzonder viel op de aangename verstandhouding tusschen commandant en kaderleden, waardoor de zoo noodige samen werking verzekerd is. Op een feestelijk uur werd deze prettige avond gesloten en behoort ook dit herinne ringsfeest wederom tot het verleden. WINKELWEEK 1927. Na gehouden besprekingen der drie Mid- denstandsvereenigingen en de vereeniging tot instandhouding der L.A.W.E.T. is be sloten om in het najaar een Winkelweek te organiseeren. In de bovenzaal van „In den Vergulden Turk" is door den heer C. Korteweg. voor zitter der Neutrale Middenstandsvereeniging een commissie geïnstalleerd, samengesteld uit deze vier Vereenigingen, welke de voor bereidende werkzaamheden voor deze Win kelweek zal ter hand nemen. DE PROVINCIALE STATEN VERKIEZINGEN. Bij de gisternamiddag ten Stadhuize ge houden zitting van het Hoofdstembureau voor de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten zijn alle bij de inleve ring reeds door ons vermelde lijsten geldig verklaard behalve die van de Plattelands- partij waarop geen voldoend aantal hand- teekeningen voorkwamen. Van de lijst der Dem. Partij werd de naam van den heer Witmans, die inmiddels over leden was, geschrapt, zoqdat nu de heer D. van Gruting te Katwijk, als nummer één op deze lijst voorkomt. Gisteren werd vanwege de vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat" een filmavond gegeven voor de leerlingen van de Am bachtsschool alhier, waarbij ook de direc teur en leeraren tegenwoordig waren. De heer Snoek, secretaris-penningmeester van bovengenoemde vereeniging opende den avond met een toepasselijk woord, waarbij hij deed uitkomen, dat wij. Hollanders, niet het oog behoeven te richten naar het bui tenland, daar wij in ons eigen land op het punt van fabricage een goeden naam hebben. Omdat .het niet altijd doenlijk is, dat de menschen de fabrieken bezoeken, stelt de vereeniging zich ten doel de fabrieken tot hen te doen komen door middel van het filmbeeld. Hij oordeelde het niet noodig de films nader te verklaren, daar zij duidelijk voor zichzelf spreken. Achtereenvolgens werden nu de bezoekers geplaatst in de brandkastenfabriek der firma de Haas te Rotterdam, de rubberfabriek „Vredestein" te Rijswijk, de meubelfabriek „Pander" te 's-Gravenhage, Philips gloei lampenfabrieken, Pleines zeepfabrieken, enz. Er was voor elk wat wils en met aandacht werden de beelden aanschouwd, welke een duidelijken blik gaven, hoe het er in die fabrieken naar toe gaat. Aan het einde van het programma dankte de directeur .de heer Kuijntjes, den heer Snoek en zijn helper voor den leerzamen avond, welken zij den jongens bereid had den, die door een krachtig applaus hun in stemming betuigden met het gesprokene van den directeur. Voor de tweede maal in dit seizoen heeft de N.V. Vereenigd Rotlerdamsch-Hof- stad-Tooneel alhier gisteravond in den Leidschen Schouwburg het bekende tooneel- spel „Leontientje" over het voetlicht ge bracht, en zooals te voorzien was ontbrak het ook nu niet aan belangstelling voor dit werk in 3 bedrijven (9 tafreelen) van Felix Timmermans en Eduard Veterman. Hoe schitterend was Annie van Ees als Leon tientje weer op dreef en hoe zuiver sloot vooral Cor van der Lugt Melsert als de pastoor, zich bij haar aanl Daarbij gaf het sappige Vlaam9ch aan het spel een extra aantrekkelijk karakter zoodat het warme applaus van het publiek begrijpelijk en ver diend was. Met ingang van heden Is de melk prijs met één cent per liter verlaagd en op 14 cent gebracht. Vanmorgen omstreeks 5 uur is brand uitgebroken in de woning van A. F., aan de St. Jacobsgracht 5, alhier. De oorzaak schijnt te zijn, dat de schoorsteen vuil was. Het behang bij den schoorsteen is verbrand, doch verdere schade werd vrijwel niet aan gericht doordat het vuur spoedig met een slang op de motorspuit was bedwongen. Bij de Leidsche Spaarbank is in de maand Februari ingelegd f 389.088.19 en terugbetaald f 320 026.77, terwijl 156 nieuwe inleggers zijn ingeschreven en 92 boekjes geheel werden uitbetaald. Het tegoed der 15902 inleggers bedroeg einde Februari f 6.412.254,21. HAARLEMSCHE ORKEST-VEREENIGING. Als een klassiek voorbeeld van programma muziek geldt Beethovens symphonie Pasto rale Merkwaardig is in elk geval, dat de aanduidingen boven de deelen van het werk van des meesters eigen hand z(jn. Wat lang niet altgd het geval is bij de namen en opschriften boven Beethovens werken, die van algemeene bekendheid zijn geworden. Die aanduidingen wijzen min of meer direct op verschillende tafereelen, op het landleven betrekking hebbend. De plek, die hem in het bijzonder inspireerde, was het Wiesenthal bij Heiligenstadt, even ten Westen van Wee- nen. Hoewel het voor eiken hoorder duidelijk is, dat de symphonie een uitgesproken lan delijk karakter heeft door de vele soms eindelooze herhalingen voor zeer korte thema's, die een zekere monotonie, maar geen eentonigheid, uitdrukken doe men toch goed Beethovens opschriften niet al te concreet op te vatten. Met de formuleering ervan schijnt B. meer moeite te hebben gehad, dan met de compositie zelve. In het oorspronkelijke handschrift der symphonie, in het bezit van Baron Huyssen van Katten- dijke te Arnhem, luiden ze anders dan op de keerzijde van een oorspronkelijke le vioolpartij, die weer te dézen opzichte af wijkt van de beide andere kenbronnen, het programma van de eerste uitvoering en het titelblad van de oudste gedrukte le viool partij, onderling ook verschillend. Wat ons on dit pnnt bet belangrijkst toeschijnt is de, door B. zeli gedane toevoeging aan al die opschriften: Mehr Ausdruck der Empfindung als Malerei. Beethoven, de hartstochtelijke bewonderaar van de natuur, heeft aan deze zooveel inspiratie ontleend, die ons telkens en telkens tegemoet treedt, dat het bijzondere van de Pastorale minder in de muziek dan in de titels schuilt. De Haarlemsche Orkest-Vereeniging open de met deze symphonie, een der meest populaire, haar concert van gisteravond. Zonder dat aan het publiek eenige toelich ting daaromtrent verstrekt, bleek de dirigent Gerharz niet de orkestleider te zijn; in zijn plaats trad op de tweede dirigent, orkest meester Knikker. Vooral als we in aanmer king nemen, dat het invallen van dezen allicht plotseling kan zijn geschied, dan valt zijn directie zeker te loven. Een zekere voorzichtigheid en behoedzaamheid, die aan de uitvoering der symphonie natuurlijk niet ten goede kwam (het andante werd daardoor te slap) kan gevoeglijk op rekening dier omstandigheden worden gesteld. Toch liet de nobele muziek niet na - grooten indruk te maken. De houten blazers, die een ge- gewichtige rol vervullen, hebben zich door loopend onderscheiden. De clarinet kan in de zachte passages zijn toon nog wel wat verfijnen. Het tweede orkestnummer was Liszt3, op Lamartine's gelijknamige gedicht geïnspireer de symphonisch gedicht „Les préludes". Dit repertoirenummer werd met het gewone élan der Haarlemmers ten gehoore gebracht. Solist van den avond was Theo van der Pas, onze voortreffelijke pianist, die onlangs op den pianistenwedstrijd (op dat vreemde inkruipsel zal men binnenkort ook te Genève stuiten) geclassificeerd werd onder de zes beste Chopinspeiers van de 36 mededingers. Hij speelde, met fijnen zin voor het intieme, Mozarts concert in A gr. t. Het eerste en laatste deel zijn allerbekoorlijkste stukjes echt Mozartsche muziek. Het andante staat, muzikaal, daarbij niet ten achter. Maar het is weinig gelukkig voor het instrument ge schreven: veeleer viool- dan pianofiguren; daardoor is dit deel vrijwel ongenietbaar. De deelen I en III echter heeft hij be wonderenswaardig voorgedragen. Het elas tische rhythme, de klaterende figuurtjes, de zangerige toon, de rijk-geschakeerde kleur, waardoor zjjn spel zich kenmerkt, stempelen Van der Pas als een Mozartspeler peer song. Maar ook in een geheel ander genre heeft hij zijn meesterschap getoond. Liszts electriseerende Hongaarsche Fantaisis heeft bij met echt pianistisch aplomb en zonder technisch één nootje schuldig te blijven, voorgedragen. Het publiek was, te recht, verrukt over deze pianistische pres tatie. Bloemen werden den kranigen pianist, die bovendien door zijn eenvoudig optreden a'ler sympathie heeft gewonnen, aangeboden zoowel na Mozart als na Liszt. Hij bespeelde een mooien Stainway-vleugel uit het magazijn Bender. De zaal was geheel bezet. DE ALGEMEENE TOESTAND. Engeland aanvaardt onder reserve Coolidge's ontwa- peningsplan. Sir Austen Chamberlain deelde in het Engelsche Lagerhuis mede, dat het volgende antwoord aan president Coolidge is verzon den op zijn voorstel betreffende een nieuwe vlootconferentie. Z. M.'s regeering heeft met hartelijke sympathie de uitnoodiging ontvangen van de regeering der V. St. om deel te nemen aan de besprekingen te Genève over een verdere beperking der vlootbewapeningen. De speciale aardrijkskundige positie van het Engelsche rijk, de uitgestrektheid der inter-imperiale verbindingen en de noodza kelijkheid om de voedsel bevoorrading van het rijk te beschermen, zijn bekend en met deze moet, zooals met de speciale omstan digheden en vereischten van andere landen, die uitgenoodigd zijn om deel te nemen aan de besprekingen, rekening gehouden worden Nochtans is Z. M.'s regeering bereid te overwegen, in hoever de beginselen, die te Washington aanvaard zijn, doorgevoerd kunnen gorden, hetzij wat betreft het per centage binnen de verschillende klassen van schepen van de verschillende mogendheden, hetzij in andere opzichten van belang. Daarom aanvaardt de regeering de uit noodiging der Vereenigde Staten en zal zij haar best doen om het doel der voorge stelde besprekingen te bevorderen. Zij wilde echter doen opmerken, dat het verband tusschen een dergelijke bespreking en de onderhandelingen d» r voorbereidende ontwapeningscommissie van Genève een zorgvuldige aanpassing vereischt. Verder heeft Chamber!"^ezeed. dat alle Dominions zich bij het antwoord aan gesloten hebben, behalve de Iersche Vrij staat, die nog niet geantwoord heeft. DUITSCHLAND. Nieuwe besprekingen met Polen? Rijkspresident vod Hindenburg heeft Rau8cher, Duitsch gezant te Warschau, ontvangen ten einde op de hoogte te wor den gestold van den stand van de Duitsch- Poolsohe onderhandelingen. De gezant heeft ook op buitpnlandsche zaken zijn besprekingen voortgezet. J^en acht het BINNENLAND. De nieuwe leden in de subcommissie uit de economische commissie. Het voorontwerp Ziektewet in den Hoogen Raad. De uitkeeringen aan mobilisatie-slachU offers. Het azbeidsverbod voor kinderen. BUITENLAND. Engeland aanvaardt onder reserve Coo- lidge's ontwapeningsplan. Engeland zal niet meer antwoorden op het Russische antwoord. Vermoedelijk nieuwe Dnitsche voorstellen te verwachten inzake de betrekkingen met Polen. Een politiek incident tusschen Estland en Dnitschland. Ernstige mijnramp in Wales. niet uitgesloten dat van Dnitsche zijde nieuwe voorstellen zullen worden gefor muleerd, die Rauscher dan na zijn terug keer naar Warschau, aa-n het oordeel van de Poolsche regeering zaJ ondeTweipen. ENGELAND. Geen antwoord meer aan sovjet-Rusland. In het Lagerhuis heeft Sir Austen Cham berlain verklaard dat de Britsche regeering de briefwisseling met sovjet-Rusland over de anti-Britsche propaganda niet verder zal voorzetten. Commander Oliver Locker Lampson vroeg hierop of het Lagerhuis gelegenheid zou krijgen voor debat en ook het conversatieve lid Sir William Davidson gaf als zijn mee ning te kennen, dat Russische nota de noo dige aandacht vergde. De premier zeide dat hiertoe zich wel een gelegenheid zou voor doen, namelijk bij de behandeling der cre- dieten. Daarop zeide Lampson dat hij hoopte niet met een debat van drie uur te worden afgescheept. Hetconservatieve parlementslid Locker Lampson een der personen, die in de Russi sche antwoordnota genoemd wordt als be- leediger van de sovjetregeering heeft nog gezegd, dat hij op de persoonlijke aantij ging niet zou ingaan De nota is de zesde in haar soort en de ergste van alle op de twee punten* van ontwijking van de punten waar het juist om te doen is en van drieste leu gens en beleedigingen. MacDonald heeft gezegd, dat hij het ant woord niet heel veel anders verwacht had, omdat ook de Engelsche nota meer had van een opstel van een Oxfordscholier dan van een betoog van een staatsman. De wisseling der nota's zal de toch al gespannen betrek kingen niet bevorderen en het is juist van overwegend belajig. dat deze betrekkingen weer Lq. het rechte spoor geleid worden. Geen regeering kan ongetwijfeld dulden, dat in haar eigen land propaganda tegen haar wordt gemaakt door vreemdelingen, maar de rest van Chamberlain's beschuldi gingen bestond uit algemeenheden en kran tenknipsels van vaak uit de derde hand ver taalde redevoeringen van Staatslieden Dat dezen zich daarvan niets aantrokken is be grijpelijk. De arbeidersafgevaardigde Hadon Gue6t heeft zijn ontslag ingediend als lid der arbeiderspartij, omdat hij het niet eene is met de officieele labourpolitiek inzake China. Hij zal zich aan zijn kiezers voor etellen als onafhankelijk candidaat. HONGARIJE. Het bolsjewistisch complot. In aansluiting op het gisteren gemelde nog het volgende: I De politie heeft een wijdvertakte commu nistische organisatie ontdekt, die onder lei- rling van den vroegeren Hongaarschen Volks commissaris Zoltan Szanto sinds een jaar l el geld uit Moskou te Boedapest een opstand wilde voorbereiden. Juist toen hg naar het buitenland wilde vluchten, werd hg aan de grens gearresteerd. Hg bekende onder den valschen naam van Jozef Czillag op den vervalschten pas naar Hongarije teruggekeerd te zijn. Hg leidde te Boeda- pest een teruggetrokken leven en gaf zich uit als student. Hij financierde de radicaal- ïrialistische Vagi-partij, die herhaalde ma- 1 m demonstraties organiseerde. Ook ver- leende hg financieel en steun aan bladen en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1