AGENDA.
LEIDSCHE SCHOUWBUR
Dinsdag.
Graanbeurs: Jaarfeest Leger des Heils.
8 uur.
Nutsgebouw: Lezing van dr. Brouwen uit
Oegsigpesl over „Gelijk of ongelijk". 8 uur
Volkshuis: Openb. verg. S.D.A.P. en L.B.B.
Sprekers de heeren K. ter Laan en F. S.
Noordhoff, over „Ontwapening". 8 uur.
Woensdag.
Amicitia (Breestraat)Alliance Fran^aise.
Conférence de M. Emile Sorel. 8 uur.
Botanisch Laboratorium (Nonnensteeg):
Leidsche Ver. voor Wetensch. Voordrachten.
Prof. Ch. Picard uil Lyon over „Le sanc-
tuaire de Delphes, d'après Texploralion
récente". 8 uur.
Jeruël (Groenesteeg 16): Samenkomst te
8 uur.
Kutsgebouw: Spr. de heer B. de Ligt
over „Nieuwe vormen van oorlog en hun
bestrijding". 8- uur.
Katwijk-aan-Zee (Gemeentezaal)
Filmvoorstelling „De eeuwige stilte". Half-
acht
Noordwjjk, (Vereenigingsgeb. Hoofd
straat): Propaganda-avond Noordwqksche
Reddingsbrigade. Halfacht.
Sa6senheim, (Geref. Kerk): Orgel
bespeling door den heer Jieuning. 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 14 lot en
met Zondag 20 Kebr. a.s. waargenomen door
de apotheek van den heer W. Pel Ie, K. Ra
penburg 12, Telefoon 494.
der "bezorgdheid voor Leiden's nijverheid
zijn. Bezorgdheid vooral omdat fret niet al
léén in de macht van het gemeentebestuur
staat, noch staan kan, het der industrie te
doen wel gaan. Te veel* factoren waarop
zoomin leiders als arbeiders, laat staan ge
meente of staat invloed hebben, komen
daarbij in het spel. De voorspoed onzer nij
verheid toch wordt ook bepaald door toe
standen en omstandigheden in het buiten
land èn daar heerschen.opvattingen, die het
voor de onzen wel zeer moeilijk maken zich
„te handhaven, want de strijd wordt niet
met gelijke wapenen gevoerd.
Intusschen bedenk ik met blijmoedigheid
dat de Leidsche nijveren meer dan eens be
wezen hebben, dat zij over taaie volharding
beschikken en dat aanpassingsvermogen en
vindingrijkheid hun als aangeboren zijn.
Een voorstander van ongevraagde over
heidsbemoeiing ben ik niet, maar wel acht
ik het op den weg van de gemeente liggen
om met rusteloozen ijver alles te doen wat er
toe kan strekken dat de industrie zich zelve
kan blijven ontwikkelen en uitbreiden naar
hare behoefte. Er moet naar gestreefd wor
den, dat alle inwoners van de stad gelegen
heid vinden door productief werken in hun
onderhoud te voorzien. Met groole belang
stelling zal ik volgen de pogingen die aange
wend worden in verband met omvorming
van beroepen en vakopleiding.
Het derde Leidsche belang is haar handel
en verkeer. Vooral hier heeft de gemeente
een tak die van ingrijpenden aard is. Voor
een groot omliggend gebied is Leiden de eco
nomische bemiddelaar, markten,veilingen
en tal van neringen heeft onze stad ten
diénste van de bewoners van deze streek
gesteld. Het handhaven niet alleen, maar
ook het uitbreiden van dien rol van onze
gemeente is een plicht die van het gemeente
bestuur eischt vooruitzien, ingrijpen en hel
pen. Ook de handel bloeit het meest wan
neer hij de grootst mogelijke vrijheid geniet.
Het verkeer is een probleem dat nagenoeg
uitsluitend door overheidsinmenging en be
moeiing kan worden opgelost Leiden biedt
op dat terrein zeer groote moeilijkheden, niet
alleen wegens de duurte Van ieder middel
dat men aangrijpt om daarin de meest noo-
dige verbetering te brengen, maar ook vooral
omdat de architectuur van de stad belemme
ringen in den weg legt aan de oplossingen
die het meest rationeel schijnen. En juist
aan dien aantrekkelijken bouw-der stad mag
niet getornd worden, want ik twijfel niet of
U zult met mij van meening zijn. dat Leiden
haar karakter ook naar het uiterlijk bewaren
moet. Laten wij vrij scheppen naar onzen
smaak daar, waar daarvoor de'ruimte is.
doch laat ons houden het schoone dat wij
van onze voorouders hier erfden. Moderne
architectuur, moderne stedenbouw, zij mo
rren hun eigene plaats vinden, laten zij niet
de stemmiilg van hel dnor vorige geslachten
geschapen stadsbeeld verstoren. liet valt
lederen oud-Leidenaar. die zijn geboortestad
na langen lijd weer betreedt, op hoe in de
laatsle 15 jaren het verkeer is toegenomen,
hoe ontzaglijk veel levendiger het stadsbeeld
thans in vergelijking mpt toep is. hoe 'de
ondernemingslust der burgerij is wakker rre-
worden. Deze gelukkige omstandigheden
maken een ruslelooze arbeid om voor de
daardoor ontstaande problemen oplossingen
fe vinden noodig «71 op het zeer vele wat
reeds geschiedde zal meer nog moeten vol
gen.
Met eenige bezorgdheid heb ik kennis ge
nomen van den hoogen belastingdruk die op
de burgerii gelegd is, ook omdat dikwijls de
nering naar de tering gezet moest worden.
De balans ziet er echter niet slecht uit en
de energie die de burgerij aan den dag legt.
haar wakkere ondernemingsgeest doen het
beste voor de regelmatige toeneming der in
komsten hopen, maar de druk is wel zoo
zwaar, dal de orincipieele eisch van een
sluitend budget zieh slecht verdraagt met
den wenseh naar verbeteringen en uitbrei
dingen in een «nel tempo.
Aan allp vitale belangen naast die welke
iedere gpmeenfeliike sampnlpving tegen
woordig naar voren brengt zal hef mij een
groot voorrecht zijn mpt TT tp mogen sampn
werken 11* verheug mii daarop en. zal mij
nevoid? alle? dopp om. die samenwerking
gemnkkeliik ep vruchtbaar te doen zijn
Mag ik een bornep on U Dame? Heeren
doen om ook Uwerzijds, mij Uwen hulp e i
steun en vooral Uwen goeden wil niet te
onthouden. De taak die ik op mij sta te
nemen is gewis een zware en wanneer ik op
Uwe medewerking zou mogen rekenen, ver
licht Getmi] die werkelijk.
Ter verzorging der gemeentelijke belan
gen heeft de burgerij U hierheen afgevaar
digd en als zoodanig vertegenwoordigt Gij
talrijke politieke partijen, gebaseerd op ver
schillende levensbeschouwingen, verschil
lende oovatlingen over den aard van het
staatsleven en de richting waarin de lands-
regeering gevoerd behoort te worden. Die
Splitsing heeft gelukkig in gemeentelijke
belangen niet dezelfde scherpte, niet dezelf
de diepte, die haar in de landspolitik ken
merkt.
Het zal. waar mij de aangename plicht is
ten deel geworden Uwen Raad voor le zitten
mijn ernstig streven zijn om als zoodanig,
niet minder dan in mijn verhouding tot de
geheele burgerij, mij steed9 boven die partij
en te houden, ieders meening te eerbiedigen
en daaraan recht te doen wedervaren. Wan
neer we ons allen laten leiden door de ge
dachte dat het belang onzer stad vóór moet
gaan, dan moet ook bij verschil van poli
tiek inzicht samenwerking mogelijk zijn.
Tot U, mijne Heeren Wethouders, richt
ik de vraag mij met Uwe rijke en rijpe ken
nis van de stad, haar bewoners en haar be
stuur, welwillend te willen terzijde staan.
Veelvuldig zal de aanraking met U zijn.
overtalrijk zullen de moeilijkheden zijn ons
ter oplossing voorgelegd en vooral in den
aanvang zal ik groote behoefte aan Uwe
voorlichting, Uwen raad hebben. De taak
die ieder Uwer op zich genomen heeft, is
een dagelijks groeiende, te veel eischende
durf ik bijna zeggen en fret feit dat II
zich daarvoor beschikbaar gesteld heeft en
dat Gij die taak op zoo voortreffelijke wijze
vervult, bewiist dat U v. Leiden bezield zijt
met 'n liefde die eigen zelf niet kent. In die
gezindheid tegenover de stad zullen wij el
kaar ik hoop het met beel mijn hart
dra vinden.
In U, mijnheer de Secretaris, mag ik be
groeten ik weet het, ook uit andere bron
een bekwaam en grondig kenner van ons
gemeenterecht en vooral ook een man ge
heel thuis in het labyrinth der gemeente
lijke administratie. De roep van hulpvaar
digheid, die van U uitgaat, vervult mij met
blijdschap, want ik zal daarop maar al le
vaak een beroep moeten doen, onervaren
als ik sta in de nieuwe taak, die mij wacht
Op de nauwe aanraking, die wij zullen heb
ben, verheug ik mij en ik hoop, dat ook U
mij zult willen bijstaan op dezelfde voor
treffelijke wijze, waarop U dat mijn voor
ganger deed.
Het is zeker niet te kort doen aan de
bewondering, die wij allen voor den afge
treden burgemeester hebben, wanneer ik
zeg, dat het groote werk der verjonging van
Leiden in zijn uiterlijk, zijn energie, zijn
organisatie, Zijn burgerzin door hem fliet
hadden kunnen worden tot stand gebracht,
indien hij niet den bijstand genoten had van
een corps hoofden van diensten, dat een
waar keurcorps genoemd mag worden Dat
zij hun krachten aan Leiden's verderen
bloei en ontwikkeling zullen blijven geven,
stemt mij tot vreugde. Waar het in mijn
vermogen ligt, is hun mijn warme belang
stelling in hun werk, mijn steun, waar die
noodig is, toegezegd. Het is mij een eer met
hen die vele en velerlei belangen te mogen
behandelen en behartigen.
Er is in den loop der jaren niet zeer veel
veranderd in den aard van het werk, dat
de Burgemeester te doen heeft. Intusschen
is de hoeveelheid. daarvan en de verschei
denheid niet minder, wel zoo gegroeid, dat
tusschen hem en de burgerij een statige rij
van diensten, colleges, commissies in het
leven geroepen moest worden om al die be
langen eenigermate tot hun recht tc doen
komen. In de grootste gemeenten van ons
land heeft dit de persoonlijke aanraking
tusschen het hoofd van het stadsbestuur en
de burgerij noodzakelijkerwijze doen ver
flauwen. Niet alzoo hier gelukkigl Zoolang
ik mij herinneren kan heeft er, zonder da\
daardoor fe kort gedaan werd aan de hoog
houding van het gezag, een band van on
derling vertrouwen en een van oudsher
stammende bijzondere verhouding begaan
tusschen den Leidenaar en zijn burgemees
ter, heeft ieder burger, van welke richting,
welken stand ook. iedere vereeniging aan
spraak kunnen maken en gemaakt op de
persoonlijke belangstelling van het hoofd
van het bestuur voor hun streven, hun
vreugde, hun smart, hun moeilijkheden,
hun succes.
Wanneer men er in slagen mag de ver
houding zóó te maken, wanneer men dat
vertrouwen zich weet' waardig te maken,
dan moet daarin een groote genoegdoening
schuilen. Doch om dat te bereiken, is het
noodig dat de burgemeester der stad en der
burgerij groote liefde toedraagt. En zie hier
nu, Dames en Heeren. het ééne punt waarin
ik mij met mijn voorganger durf meten. Met
niet dieper gevoeldev beproefde liefde voor
deze stad kon hij hier binnentreden, dan ik
kom aandragen als pand voo^ mijn gelof
ten. De liefde die ik voor Leiden koester is
niet die van iemand die zijn geboortestad
nooit verliet, het is de gehechtheid, beproefd
door verblijf in tal van andere steden, ge
toetst aan verkeer met tal van andere vol
ken. Met innige en toenemende ontroering
van het gemoed heb ik de gedachte naar
het vaderland terug te keeren, niet om te
rusten, maar daar nog te mogen werken,
in mij laten bezinkefr. Nederland te dienen
in den vreemde was mij een eer en waar 'k
voor andere verleiding nu nog niet zou zijn
bezweken, kon ik daar waar het Leiden
gold aarzelen? Immers neen! Tusschen Do-
nau en Blocksherg. hoe schoon ook. en
Breestraat, Rapenburg en Singels was de
keuze licht. Naar Leiden terugkeerend. keer
ik terug tot het volk waartoe ook ik behoor
waar velen met mij nog mijn onvergetelij
ken vader en moeder in dankbare herinne
ring houden. Toen ik gisteren hier aan
kwam. ben ik gekomen thuis! Thuis, na
lange en verre omzwervingen, bezield met
den oprechten wenseh thans mijn beschei
den krachten te mogen wijden aan den
voorspoed hef welvaren dezer stad.
Moge God Zijn hoogen zegen schenken
op onzen gemeenschappel ijken arbeid ten
bate van Leiden en haar burgerij.
En hiermede verklaar ik het voorzitter
schap van den Rafad te aanvaarden. (Tee
kenen, van instemming bij de vergadering).
4
Na afloop van de raadsvergadering was er
gelegenheid met den burgemeester kennis te
maken in de kamer van B. en W. Eerst wer
den de raadsleden ontvangen, daarna de ge
meente-ambtenaren en vervolgens bestuurs
leden van diverse corporaties hier ter stede.
Met deze installatie heeft Leiden dus weer
eenburgemeester en wordt een nieuwe pe
riode ingeluid. Uit den aard der zaak moet
men afwachten, hoe de toekomst zich zal
opensluiten, doch wanneer men boyen^
staande rede van den nieuwen „burger
vader", die hij oprecht en eerlijk wil zijn,
nauwkeurig beschouwt, dan-mag men 0. i.
alle hoop koesteren. Groot, zeer groot is zijn
liefde voor onze goede sleutelstad. Alleen het
verlaten van een mooie loopbaan, als Neder-
land's vertegenwoordiger in den vreemde
voor het burgemeesterschap van zijn ge
boortestad deed dit reeds uitkomen, doch ook
zijn rede is een warme peroratie voor de
aanhankelijkheidsgevoelens aan Leiden en
Leiden's bloei, waarna hij naar alle krach
ten streven wil.
Zeer terecht ziet onze nieuwe burge
meester Leiden in het teeken van drie groote
vraagstukken: le. de academie, 2o. de nij
verheid, 3e handel en verkeer. Inderdaad,
Leiden's bloei .en groei hangen we! af van
deze factoren. Bloeien deze, dan zal ook
Leiden gedijen en zal het onze stad in alle
geledingen goedgaan.
Moge het streven tot bevordering hiervan,
dat de heer Van de Sande Bakhuijzen zoo
warm heeft uitgesproken, beloond worden
met succes. Zijn eerste optreden naar buiten
biedt gegronde hoop, dat met vertrouwen de
toekomst mag worden tegemoet gezien met
dezen nieuwen „stuurman aan het roer van
het stedelijk scheepke met de sleutels".
PROPAGANDA-KUNSTAVOND
VAN DEN NEDERL. BLINDENBOND.
In de concertzaal van „l'Union", daar
voor door den heer Rap kosteloos beschik
baar gesteld, hield gisteravond de Nederl.
Blindenbond een propaganda-kunstavond.
waarin als sprekers optraden de heer Jo
van den Berg, propagandist van dezen
Bond te Amsterdam, en mevrouw mr. Bak
kerNort, lid der Tweede Kamer der Sta
len-Generaal te 's-Gravenhage, terwijl de
mannenzangvereeniging „Kunst na Arbeid"
haar welwillende medewerking verleende.
Voorts had men den heer J. de Wind,
tooneelspeler en declamator te Amsterdam,
geëngageerd, terwijl de organist der Mare-
kerk en muziekleeraar, de heer J. Boom,
zich bereid had verklaard eenige muziek
nummers op den vleugel ten beste te geven.
Het doel dezer bijeenkomst was in de
eerste plaats meerdere bekendheid te geve*
aan het werk van den Blindenbond en sym
pathie te wekken voor zijn streven, om niet
alleen particulieren, maar vooral ook de
overheid op te wekken zich om het lot der
misdeelden door Moeder Natuur meer dan
tot dusverre te bekommeren.
Dit doel is ongetwijfeld bereikt geworden.
De opkomst was zeer bevredigend en onder
de aanwezigen waren ook enkele leden van
den gemeenteraad, die daartoe door het
Leidsche Blindencomité dat dezen avond had
voorbereid, waren uitgenoodigd.
De bijeenkomst werd met een kort woord
van welkom door den voorzitter van het
comité den heer L. Rombout, geopend die in
kprte trekken het doel van den avond uit
eenzette, waarna „Kunst na Arbeid" onder
haar eminenten leider den he^r W. Hoogzaad
het kunstzinhig gedeelte openae met het zin
gen van een drietal liederen, die met stille
aandacht gevolgd en warm toegejuicht wer
den.
Hierna hield de heer Jo van den Berg,
zelf een blinde, de propagandarede. Met
groote warmte schetste» spr die uit ervaring
kon spreken het lot van den blinde en zette
in krachtige bewoordingen uiteen dat staat
en gemeente den plicht hebben zich de op
voeding en de vakopleiding aan te trekken
en dit niet hebben over te laten aan het
trouwens in erge mate te kortschietend par
ticulier initiatief. Behalve de gemeenten
Amsterdam. Rotterdam en Den Haag, die
hel particulier initiatief steunen, wordt er in
Nederland zoo goed als niets voor de blinden
gedaan. Ook in Leiden waar tusschen de 20
en 30 blinden zijn, wordt niets door de
plaatselijke overheid gedaan De Bond vraagt
in de eerste plaats ook leerplicht voor fret
blinde kind en verder na het gewoon onder
wijs vakopleiding. De vurige rede werd warm
toegejuicht.
De heer Jo de Wind droeg vervolgens op
bijzonder verdienstelijke wijze fragmenten
voor uit „Schakels" en „Droom" van Heyer-
mans waarmede hij veel succes had evenals
ook met Pol de Mont's „Kurasiers" van Can
Robert.
Hierna ging de pauze in, die werd benut
voor 't verkoopen van propagandageschrift-
jes door eenige jonge dames.
Na de pauze hield mevrouw Bakker No#
eeji korte rede waarin zij zich in hoofd zaaK
aansloot bij den heer Van den Berg waar
deze een pleidooi had gehouden vopr over
heidsbemoeiing in dezen. Zij ging echter
niet zoo ver als deze. Zij wilde hier vooral
het particulier initiatief niet uitschakelen.
De overheid moet hier aanvullend optreden.
Zij stelde echter de Nederlandsche Regee
ring in gebreke. Teederheid en barmhartig
heid is bij onze huidige regeering ver te
zoeken. Meer dan eens heeft spr in het par
lement aangedrongen op steun aan licha
melijk misdeelden dus ook voor de blinden
Leerplicht is de eerste eisch die gesteld moet
worden en daarna vakopleiding en werk
verschaffing.
In treffende woorden schetste zij het lot
van den blinde die gedwongen is in ledig
heid den tijd door te brengen.
Haar gevoelvol woord maakte diepen in
druk op de aanwezigen en werd luide toege
juicht.
De heer Boom speelde vervolgens op uit- J
nemende wijze een paar nummers op den
vleugel en demonstreerde daarmede tevens
wat een blinde met muzikalen aanleg ver
mag op het gebied der toonkunst.
Nadat de declamator nog een paar aardige
voordrachten had gegeven werd de bijzonder
goed geslaagde avond besloten met eenige
welgekozen zangnummers door „Kunst na
Arbeid".
EEN ZILVEREN JUBILEUM.
Vandaag was het 25 jaar geleden, dat
onze stadgenoot L. van, Casterop, Sint-
Aagtenslraat 16 in dienstbetrekking kwam
bij de carrosserie- en wagenfabriek der firma
Gebrs. Josemans alhier.
De firmanten meenden dit feit niet onop
gemerkt te mogen laten voorbijgaan en ver
welkomden hem hedenmorgen bij zijn komst
aan de zaak, waar de oudste zoon hem met
eenige hartelijke woorden complimenteerde
en hem een enveloppe met inhoud en een
mooie bloemenmand overhandigde.
Van den ouden heeT Josemans, onder
wiens leiding de jubilaris twintig jaar werk
te, mocht hij eveneens stoffelijke blijken
van Waardeering ontvangen, terwijl het per
soneel bloemen aanbood.
Den verderen dag mocht de jubilaris in
den huiselijken kring doorbrengen.
J.I. kflaandagochtend vergaderde al
hier in gebouw Prediker het dislricls-comité
van de Nat. Christelijke Geh. Onth. Ver.
(N. C. G. O. V.) met het bestuur der plaat
selijke afdeeling om het een en ander te re
gelen voor de Voorjaarsvergadering die 4
Mei a s. alhier gehouden zal worden.
Op de agenda voor deze vergadering is
geplaatst een bidstond om 10 uur v.m om
10.30 de huishoudelijke vergadering, om
12.30 koffietafel, om 2 uur de middagver
gadering waar 'n 2-tal sprs. bekend in den
drankstrijd het woord zullen voeren in een
tweetal referaten. Vervolgens een excursie
door Leiden, een gemeenschappelijk diner
in Oud-Hortuszicht en voor de afd. Leiden
een kerkdienst met waarschijnlijk ds. Ko
ningsbergen uit Amsterdam en een Leidsch
predikant als sprekers.
Naar wij vernemen heeft het bestuur
der plaatselijke anti-revolutionaire kiesver-
eeniging in zijn laatste vergadering beslo-
,ten aan de ledenvergadering voor te dragen
om de heeren dr. J G. van Es, B. J. Huur
man en T .S. Gosünga o.a. een plaats te ge
ven op de Candida tenlijst voor de aanstaan
de verkiezingen voor den gemeenteraad.
Men verzoekt ons de aandacht te wil
len vestigen op een lezing, welke dr. C.
Thomassen morgenavond van 61/» tot 63/«
uur zal houden voor den Hilversumscheji
Draadloozen Omroep over „Lijders, die wij
vergeten". Deze lezing houdt verband met
de te verwachten oprichting eener Vereeni
ging lot behartiging van de belangen der
lijders aan been- en gewrichtstuberculose
en de stichting van een speciaal sana
torium.
Naaj wij vernemen wordt de autobus-
dienst LeidenWarmond v.v. met ingang
van 20 dezer Opgeheven.
De politie alhier heeft aangehouden
den 48 jarigen J. P., gedomicilieerd te -Arn
hem, die door de rechtbank te Utrecht
wegens wederspannighcid tot zes weken
en wegens vernieling tot één maand gevan
genisstraf was veroordeeld.
Het is de politie alhier mogen geluk
ken de daders te pakken te krijgen van
de talrijke diefstallen vaD rijwielbelasting
plaatjes, welke in den Iaafcsten tijd hier
ter 6tede voorkwamen.
Het zijn de 18-jarige Jac. den H., de
19-jarige H. van H. eto de 20-jarige D. S.,
allen alhier.
Daar eenige plaatjes in hun bezit wer
den aangetroffen, waarvan de herkomst
moeilijk was vast te stellen, verzoekt de
Commissaris van Politie allen, die gedu
rende den loop van dit jaar een rijwielbe-
lastingplaatje vermisten, dat vermoedelijk
van him rijwiel werd ontvreemd, waarvan
tot heden geen aangifte werd gedaan," hier
van kennis te geven aan het bureau van
politie afdeeling recherche.
Hedenmorgen te ruim elf uur is een
77-jarige man op het Noordeindsplein aan
gereden door een wielrijder, waardoor de
man viel en dusdanig ongelukkig op zijn
hopfd terecht kwam, dat hij het bewust
zijn verloor.
Na in ons Bureau te zijn binnengedra
gen, werd de oude man door den dokter
van den Eerste-Hulpdienst onderzocht, die
een lichte hersenschudding constateerde enr
hem ter verdere behandeling naar het Aca
demisch Ziekenhuis liet overbrengen.
Hedenmorgen om balfnegen is de 8-
jarige C. A S. op den Haagweg aangere
den door een auto, waardoor de jongen
kwam te vallen en eeD lichte schaafwond
*aan het voorhoofd bekwam. Bovendien
klaagde hij over hevige pijn in den rug.
Op verzoek van den Commissaris van
Politie alhier is te Den Haag aangehouden
de 24-jarige dienstbode B. E. als verdacht
van oplichtiDg tën nadeele van een winke
lier hier ter stede.
Gistermorgen omstreeks 10 uur is de
37-jarige D. A v. d. L., terwijl hij bezig
was op het stationsemplacement balen rijst
te losscn.^met zijD rechterzijde op den rand
van een wagon gevallen, waardoor hij eeni
ge ribbenkneusde en ter observatie naar.
het Acad. Ziekenhuis moest worden over
gebracht.
De Commissaris van Politie alhier ver
strekt inlichtingen omtrent een rijwiel, dat
onbeheerd voor een winkel op den Morsch-
weg was achtergebleven.
HET NIEUWE ROTTERDAMSCH TOOKI
50-jarig Jubileum Frits Tartan!
„De Scheepsbouwer", toe
spel in 3 bedrijven
Sl John G. Ervine.
Een gouden t-ooneeljubileum van
speler,, die Leiden altijd zeer trouw
weest en ee Dmatig bezette schouwbj
Dat was een pijnlijk contrast, dat 1.
stemde. Verlaten studenten banken, [J
loges buiten wapperden de feestvla*
Dat had anders moeten zijn. Om den jij
laris in de eerste plaats, doch 00b om J
stuk op zich zelf. „De Scheepsbouwer"!
wel geen hoog-vlieger van eeu echt famiM
stuk, het blijft tot m de karakterteekeoj
wat vaag, waagt zich niet aan diepe 0
leding, maar het ie vlot gebouwd en 1
zich uitnemend volgen* Bovendien geeft 1
gelegenheid te over voor spel en is dat|
niet een zeer groote verdienste
In 't kort geeft het stuk weer de 5
tusschen een noest werkenden scheepshol
wer, die steeds vooruit wil en steeds
uit gaat, onverschillig tegenslagen en j
genspoed, en zijn zoon, die een afschl
frëeft van het knechtbaar-maken van f
menschen aaD de machines, daarom vanl
werf van zijn vader niet wil weten, all
hij de eenige zoon, dien de vader juie^I
zijn opvolger wil. De zoon gaat zich dJ
om aan den landbouw wijden. Al scherj
spitst deze strijd zich toe in het nail«|
van den vader, mede als gevolg van h
feit, dat de grootmoeder het opneemt
haar kleinzoon, ook al blijft zij zelf hopj
dat eens den kleinzoon de oogen
worden geopend en zijn Sturm und Drail
principes zullen wijken voor de werkehj
heid.
Jammer wordt de strijd ietwat goedtal
Opgelost doordat de zoon, wanneer 1
vader hem prest de eerste rois vaD
nieuw schip mee te maken, met het 1
te gronde gaat. 't ls daü de groot moed!
die de vader beweegt tot doorzetten
Doch, gelijk gezegd, het conflict is g
uitgewerkt in 't algemeen en doet I
Mede als gevolg van het uitnemende eJ
over de ganscfre lime. In de eerste plaiT
speelt Tartaud, die bij zijn eerste optred
met applaus werd begroet, den scheel
bouwer met kracht en gloed. Naast I
vertolkt zijn echtgenoote subliem de c
grootmoeder, een genre, waarin we meJ
Tartaud—Klein nog niet zagen, als we a
goed herinneren. Zij maakte een prachi
afgestemd typë van deze begaafde en If
schaafde vrouw. De zoon van Adolf Rijkel
begon wat mat doch werd gaandeweg if
ter en paste zich tenslotte goed
het spel der Tartauds.
Aleida Roelofsen had weinig moeite a
do ietwat onbenullige vrouw van i'
scheepsbouwer, terwijl wij apart nog
len noemen het schitterend type van Jol
Verstraete van den door den oorlog uit iT
evenwicht geraakte.
De bijrollen en decor goed.
Summa summarum is de eerste kemj
making met dit nieuwe gezelschap een 8
gename geweest.
Na afloop had- de huldiging plaats. I
eerst werd het woord gevoerd door prl
mr. E. M. Meyers, als voorzitter <f
schouwburgcommissie, die begon te herl
neren aan de Latijnsche spreukars loof
vita brevis est, om dan te verzekeren 4
het sc hou wbilrgb e stuur het uitstel van lil
gouden jubileum van Tartaud voorbij Ifl
gaan, doch niet het feit zelf. L)e jubilil
als vertegenwoordiger van het Kottf
damsch Tooneel is Leiden immers dierbs[
Dat kan ook niet anders, want' al hebt
vele andere gezelschappen de Sleutels!^
niet verwend, het Rotterdamsch heeft b
nimmer overgeslagen. Daarvoor is de st|
dankbaar, al toonde zij dit dezeD ara
dan niet quantitatief, want de opia
had grooter kunnen en moeten zijd.
Bij alle huidewoorden, elders reedsi
den jubilaris gericht wilde spr slechts w
enkele voegen. Spr. die als docent 0
niet altijd rolvast is, evenmin als eeD I
teur, heeft altijd groote bewondering j
koesterd voor het geraak eD de zekerbfl
waarmee de jubilaris 'zich in zoo'd gf,|
er doorheen sloeg, zomler dat het publi
het merkte en tevens wilde hij deD jubiU
nog hulde brengen, voor het feit, dat ibl
geregeld rollen speelde, dje hem 'agl
Rollen, vooral tut het familieleven,
ook nu weer, hetgeen alleen mogelijk
daar de jubilaris zelf heeft eeD gelutlj
thuis naast zijn begaafde echtgenoote. lfi
waarvan tevens opvoeding uitgaat en f
eindigde met den wenseh, dat de jubilw
die opvoeding nog laDg zou mogeD gfal
ten. Deze woorden gingen vergezeld
een fraaien krans.
Onder betuigingen van waardeering *1
den den heer Tartaud vervolgens krausf
overhandigd door het Leidsch Studeujl
corps en de Vereen, van Vrouwelijke
denten. m
Tenslotte t.rad namens de afdeeling li
den van het Nederl. Tooneolverbund
presidente, mevr. Van Itallie— Van
den naar voren. Zij wees er op, boe iM
goed gezin en die zijn er, tocb 00b n'j
man en vrouw een genootschap vorEj
De jubilaris heeft dat dubbelthuis enj
het tooneel Spr. herinnerde daD
kele draken uit de jeugd van den jub^l
als b.v. „Honig en Azijn" enz., Ü&]T
titels eD ook wel naieve stukken, die er1
wel vroegen sterk spel en daariD *>'1
heer Tartaud meester getuige
feit, dat niemand minder dan Louis I
meester hem tot het beroep6toonefll brSlj
Momenteel beleven wij een reactiej
het tooneel. Het publiek ziet liever 1
tigheid, society plays etc., doch, al rt!j
de draken niet terugkeeren. wel bel *|fJ
spel in sterke stukken, tot welk Cpnr?7
het stuk van den avond behoorde 1
het publiek wel worden teruggevoerd^
het tooneel. dat immers is een wedfr|
van het leven.
