PUROL
PRIMA ANTHRACIETSOORTEN
No. 20507
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 20 Januari
Derde Blad Anno 1927
UIT DE RIJNSTREEK.
Meisjes
j UIT DE OMSTREKEN.
RECHTZAKEN.
NIEUWS UIT BELGIE.
ALPHEN.
Een tweetal wielrijders kwam gister
avond in de Hoorn alhier met alkaar in bot
sing. Beiden rolden over de straat juist
toen een auto passeerde. De chauffeur rem
de uil alle macht, doch reed de beide fietsen
aan De karretjes werden deerlijk gehavend
doch de wielrijders bekwamen geen noe
menswaardig leisel.
BOSKOOP.
Do Sis Crt." bevat de gewijzigde sla-
tuten van de Vereeniging van Boskoopsche
Culturen.
HAZERSWOUDE.
De ambtenaar van den Burgerlijke
Stand heeft gisteren het eerste huwelijk in
het nieuwe raadhuis voltrokken.
Bij die gelegenheid werd het jonge bruids-
r- van Luijkvan der Meer. een prach
tige groote taart met passend opschrift door
d-n ambtenaar ten geschenke aangeboden,
welke natuurlijk dankbaar werd aanvaard.
LEIMUIDEN.
Als derde spreker trad voor het Comité
voor Winterlezingen op dr. P. Slegenga Azn.
Luthersch predikant te Amsterdam met het
onderwerp „De Profeet Jeremia Achter
eenvolgens sprak hij over:
/De profetie in de Oudheid, de toestand
ten tijde van den profeet rondom Juda. en
de toestand in Juda zelve ten tijde van Je
remia. Hij deed dit op een eminente ma
nier, Jeremia schetsende als een God\ ree-
zend man maar levens als een warm va
derlander. die door zijn landgenooten dik
wijls veracht en bespot wordt, als een man
van smarten maar eveneens, zooals een
Duitsciit-fTheoloog dat zoo treffend zegt als
een man van staal die toch in tranen weg
smelt. Tenslotte las spreker nog de hoofd
stukken 4. 14. 28 en 20 uit het boek „Jere
mia", waarop hij nog eenige toelichting gaf.
De vrij talrijke aanwezigen luisterden allen
aandachtig en hingen ais het ware aan
sprekers lippen, om ten slotte zeer zeker,
gesticht huiswaarts te gaan.
De raad der gemeente vergadert niet
hedenavond maar Maandagavond a.s. te
halfacht.
B. en W. dezer gemeente hebben bij
hun besluit van 13 Januari 1927, de arti
kelen 16a en 24 van het melkbesluit met
ingang van 1 Februari a.s. van toepassing
verklaard.
RECLAME.
Er is geen deugdelijker middel voor
liet verkrijgen en behouden van een
fraaie Huid van Handen en Gelaat, dan
30-60-90 ct.
6908
HAARLEMMERMEER.
Bij het afrijden van een oprit van den
Ringdijk alhier, sloegen twee voor een
boerenwagen bespannen paarden op hol,
doordat een der dieren schrok voor een pas-
seerende auto. De voerman had het ongeluk
van den wagen te vallen en een been te bre
ken. De paarden konden spoedig tot staan
Worden gebracht.
£1 Dinsdag wilde alhier op den Hoofdweg
de bestuurder van een motorrijwiel uilwij-
ken voor twee uit verschillende richting
passeerende auto's. De motorrijder raakte
echter de macht over hel stuur kwijt en
kwam daardoor zoodanig in de knel, jat hij
zich genoodzaakt zag een poging te wagen
om nog tusschen de auto's door te komen of
in den waterkant te rijden. De man koos het
.aatste, doch had het ongeluk met motor en
al in de Hoofdvaart te tuimelen. Gelukkig
kon hij weder spoedig op het droge worden
gebracht en kwam hij er, behoudens een
paar lichte kwetsuren, met den schrik en een
nat pak af.
HILLEG0M.
v n6 a^ee^'n2 Hillegom van de vereeniging
Volksonderwijs heeft een openbare vergade
ring gehouden in het Nutsgebouw. De voor
zitter, de heer J H. A. Vooren. opende de bij
eenkomst met een toespraak om prof. dr. B.
D. Eerdmans. uit Leiden, als spreker in te
leiden. Deze had zijn rede getiteld: „Heeft
'bet bijzonder onderwijs uit godsdienstig
oogpunl reden van bestaan?" Prof. Eerd-
ma?Si])egon me* een historische inleiding en
■Vertelde hoe na 1887 al meer en meer het
verlangen naar subsidie opkwam totdat ein-
u i gelijkstelling kwam. De openbare
mt°°LVOedl.de ónderen op voor behoor-
j e Lhr\stelijke en maatschappelijke deug-
bijzondere scholen daarentegen wil-
eeij ir ?ei°°f in bepaalde vormen, m
dj? en de kinderen in hokjes. Onder aanha-
ïng van Mattheus 25 vers 31 en Johannes
vers 16 zette spr. uiteen waarom de
openbare school volgens hem de ware Chris-
ijke school is De afscheiding in hokjes
kweekt liefdeloosheid en haat jegens ande
ren \erwijien aan de openbare school wer
den bestreden, evenzoo het beroep op het
^JJoopformulier. wat is ontstaan lang voor de
bijzondere scholen. De Godgeleerden worden
Langzamerhand gelijkgezind; zij passen zich
jan. de voorstanders van het bijzonder on-
lerwijs passen zich niet aan De rede werd
nel applaus ontvangen Er werd gedebat-
ierd door den heer Heirman. hoofd eener
uh school, waarop prof. Eerdmans ant
woordde.
r Hierna hield de vereeniging een leden-
ergadering, waarin eenige huishoudelijke
KATWIJK.
Statistiek over het dienstjaar 1928.
In 1020 gevallen is de hulp der politie in
geroepen, terwijl 1084 stukken zijn behan
deld. Kennis werd genomen van 30 ver
keersongevallen; verder van* 10 branden,
waarvan het meerendeel door de noli tie met
eigen hulpmiddelen werd gebluscht. In
twee gevallen werd de hulp der brandweer
ingeroepen. Aan 51 personen werd nacht
verblijf verstrekt. Verder werden 18 onge
vallen behandeld waarvan twee met doo-
delijken afloop. Als ..verloren" werden 133,
als „gevonden" 189 voorwerpen aangege
ven. In de Asphixiatie-inriehting werden
178 dieren op pijnlooze wnze afgemaakt. In
het totaal werd tegen 414 personen **-eces-
verhaal. opgemaakt, waarvan tegen 85 per
sonen terzake van misdrijf. Verder werden
nog 566 overtredingen der Leerplichtwet
(onwettig schoolverzuim) behandeld; in
1925 eischte dit een totaal van 754 verba
len, zoodat het onwettig 'schoolverzuim veel
verminderde. De administratie voor de po
litie is in 1927 verdubbeld.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Onze plaatsgenoot, de heer A. van den
Berg Jun. slaagde te Delft voor eleclrotech-
nisch ingenieur.
Mej. IT. v. K. wonende Kerkstraat,
waarvan wij dezer dagen meldden dat zij
zich zoo ernstig gebrand had. doordat haar
kleeren bij de kachel in brand waren ge
raakt, dat zij in het Academisch Ziekenhuis
te Leiden moest worden opgenomen, is aan
de gevolgen overleden.
KATWIJK-AAN-2EE.
De opvolger van ds. Nauta.
Bij de Ned. Herv. gemeente alhier is in de
vac.ature-ds. Nauta, beroepen ds. Becht, te
Arnhem.
LISSE.
Bloembollenveiling.
Woensdagmiddag had in Holland's
Bloembollenhuis een voorveiling plaats van
bloembol^n zoowel leverbaar als plant
goed. De belangstelling was enorm. Het
groote veilinglokaal kon do aanwezigen
lang niet bergen, ondanks het feit dat alle
paden met klapstoeltjes waren bezet. De
catalogus bevatte 919 nummers.
De volgende prijzen werden besteed:
Darwt. Bartigon 13 op f 2.40, 12 f 1.80,
11 f 1.60. Wil. Copland 13 op f3.20, 11 f2.
Princ. Elisabeth 12 op f 13, 11 f2.20. Prof.
Kauwenhoff 13 op f 2.20 12 f 2. Clara Butt.
11 op f 1.30. Nauticus 12 op f 1 20. Tak van
Poortvliet 11 op f130 Farnc. Sanders 12
op f 1.60. Pride of Haarlem 12 op f 1.50.
An toon Roozen 12 op f 2. Faust 12 op
f5.30. Will Pitt. 12 op f3.20. Le notre
12 op f3.20. La Candeur 11 od f2. Rev.
Ewbank 11 op f2. Sieraad van Flora 12
op f 1.50. Dream 10 op f 2. Gretchen 10 op
f 1.40. Zulu 10 op f 2. Bar. de la Tonnay
10*4 op f 1.40. Painted Lady li op f 2. Mad.
Krelage 12 op f 1.60. Pygmalion 11 op f l.eO
Loveliness 11 op f 2. Late Tulpen. Isa
bella I 11 op f 1.80. John Ruskin f I.öo.
Mr. Moon f 5.60. Gesu Lutea 10 op f 2.
Ingl. Pink 11 op f 1.20 The Fawn 10 op
f 1.20. Soltin 10 op f 1.50. Breeders Lode-
wijk XIV 12 op f 10.25 Clio 11^ op f 3.
Vroege tulpen. Enkele Fred. Moorc 11 op
f2.80. Scrarlet Due. 11 op f2.80. Rose
Gnsdelin 11 op f 2. Prins van Oostenrijk
12 op f 3.50. Cram Brillant li op f 2. Mon-
tresor 12 op f5.20. King o/t. Yellow 10 op
f4. Couleur Cardinal 12 op f4.20. Brillant
Star 11 op f5 10, 10 f4.50. Rose Luisante
12 op f3.90. Diana 11 op f 1.80. Herm.
Schlegel 11 op f 2.30. La Reine 11 op f 2.20.
Prosperity 11 op f2.90. Artus 11 op f2.10.
Grand Due 12 op f 5.90 Gele Prius 12 f 3.50.
Proserpine 12 op f 5.50 Due de Berlin \0Vj
op f 3. Witte due Max. 10$ op f 2. Zilv.
Standaard 10 op f 2. Verm. Brillant 11—12
f4.10. Flamingo 11 op f3. Calipeo 11 op
f 2.80. Rijzende Zon 11$ op f 5. Vroege
tulpen dubbele. Theeroos 11—12 f2.60. Sal-
vator Rose lVAr-12 f2.70. Azalea 11—12
f 3 90. Thournesoll I en II f 4. Murillo 12
op f 2.90. 11 f 2.50, 10 f 1.50 Cour d'Or 11
op f4.40. Vuurbaak 12 op f4.50. El To
reador 10 op f 6.60. Peach Blossom 12 op
f 6. Mr. v. d. Hoeff 11 op f 5.40 Hyacin-
fchen. L. Innocence 19 f 19, 18-19 f 17, 17—
18 f 14 16—17 f 10.50. 15-16 f 7, 14—15 f 6,
12—14 f 5.75. Gertrude 19 f24, 18 f21, 17
f 17. Grand Maitre 20 f 26, 19- 20 f23, 18—
19 f 21, 17—18 f 18. Bismarck 19 f 25, 18—19
f 21, 17—18 f 18. Moreno, 19 f 24, 18—19
f 18.50, 17—18 f 15. La VictoLre 19 f26 50,
1819 f22.50, 17—18 f 18.50, 16—17 f 14,
Queen o/t. Pink 19 f 26 18—19 f J9.50, 17—
18 f 17.50, 1617 f 14. Narcissen. Sir
Watkin I f4.30. Poet. Laur. Koster I f2.40
Bar. Conspicius I 12.60. Poët Ornatus I
f2.10. Poët. Oranje Cup I f 5. Master
Piece I f 4. Bic. Victoria I f 4.50. Emperor
1 f 5. Spring Glory I f 5.60. Golden Spur
I f 6. Dw. von Sion I f 4.80 Empress I
f 5. Crocussen. Brunow 9—10 f 1.60, 89
tij 7—8 f 0.70, 6—7 f 0.50. Ment Rlanc 9—
10 f2.10. 8—9 f 1.50, 7—8 f 1, 6—7 f0.75.
Geel 10—11 f2 60, 9—10 f2, 8—9 f 1.60,
7—8 f 1.30, Walter Scott 9-10 f 1.90, 8—9
f 1.40, 7—8 f 0.80, 6—7 f0 45. Purp. Grand.
10—11 f 1.75 9—10 f 1.10, 8—9 f 0.80, 7—8
f 0.75. Diversen Enk. Galanthus 67
f 2.50. Scilla Siberica 47 f 1.30. Fritt.
Mei. 57 f 3. Musc. Az. Hav. Bleu 47
f0.40. Blauwe Druifjes 57 f0 40. Lil.
Croceum 15 op f23, 16 op f27 Holl Iris
7 op f 0.55, 67 f 0.22 Rembrandt 7 op
f 1 Van Everdingen 7 op f 1.80. Hyac.
Candicans 18-20 f4. 16—18 f2.50. Plant
goed per H L. Dvt Murillo f 37.50. La
Reine f 23. Bartigon f25. Wil Pitt f 50.
Rose Gris de lin f41 Gele Prins f62. La
Reine Max f 43 Fam Sanders f 15 Sieraad
van Flora f 20 Roi de Islands f 98 50. Mon
Tresor f106 Narcissen per K.G Glory of
Lisse f0 72. King Alfred f 0.?5. Emperor
f 0-46 Empress, f 0.45
Uit een en ander bleek dat de handel in
Darwin tulpen traag was, vroege tulpen gin
gen vlugger, Crocussen en Hyacinthen best
Narcissen goed
Van .t leverbaar ging veel weg. Met het
plantgoed was dit niet het geval. Het vei-
lingsbestuur heeft de bedoeling bij vol
doende deelname eenmaal te veilen.
Bankbiljetvervalsching.
Door een tweetal opgeschoten jongens
alhier, werd bij een sigarenhandelaar ook
hier woonachtig, een briefje van f 20 ge
wisseld. Het geld werd hun op de tooa-
bank uitgeteld Gelukkig dat deze winke
liers te binnen schoot even na te zien of
het biljetje wel goed was, want het was in
den avond. Bij nader onderzoek bleek
dat het een uit de courant aan elkaar ge
plakt briefje was.
Met een raededeeling aan de ouders zijn
ze er afgekomen.
NOORD WIJKERHOUT.
Maatschappij vooi Tuinbouw en Plantkunde,
In café v. d. Berg alhier, vergaderde de af-
deeling Noordwijk van de Ned. Maatschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde. Met een
extra-autobus arriveerden leden van ge
noemde afdeeling, alhier
De zaal was aardig bezet ook met vele
belangstellenden uit deze gemeente.
De heer Spaargaren uit Aalsmeer hieid
een rede over forceeren. en over het trekken
van seringen Hij besprak de verschillende
warmtegraden, benoodigt van 10 October
tot 1 Februari. Alles werd duidelijk gemaakt
met teekeningen op het zwarte bord en
daarna hadden film-vertooningen plaats.
Een prachtige collectie bloemen werd
onder de aanwezigen verloot.
Protestantsch Ondersteuningsfonds.
Woensdagavond vergaderde in de „Ge
meentewoning" het Protestantsch Ondersteu
ningsfonds.
De voorzitter, de heer D. J. Westrik
opende met gebed. De heer P. Zonderwijk Sr.
las de notulen. De penningmeester, de heer
J. Bouwmeester Jzn. deed rekening en ver
antwoording Er was een batig saldo van
f 12 10. Het reserve-fonds steeg hierdoor lot
f 1066.85. geplaatst op de Noordwijksche
spaarbank
Donateurs gaven f32 aan bijdragen. Drie
nieuwe leden werden aangenomen. Drie be
stuursleden nl. de heeren D. v. d. Niet, G
Wesseling en Chr Weslrik werden met al-
gemeene stemmen herkozen.
Tot controleurs werden aangesteld de
heeren J. Passchier, J. de Rijk en H. Tim-
mers Hierna ging men in besloten vergade
ring ter bespreking van de brandstoffen-
leverantie.
SASSENHEIM.
Pluimveetentoonstelling.
Van de pluimveetentoonstelling volgen
hier nog de toegekende bekroningen voor
konijnen.
Zilv. med. voor het hoogst aantal punten,
Pollé le Lisse.
Br. med. voor zwaarste konijnen, Heuer
te Warmond.
Verzilv. med. voor mooiste ram of voed
ster. Heuer te Warmond.
Verder behaalde P Langeveld drie eere-
prijzen voor Black en Tan en Angora-
konijnen: A. v. d. Voet te Lisse kreeg drie
cereprijzen voor Havanna-, Russische
Brandncuzen en Hollandsche konijnen en
C. de Breuk, te Abbenes een 2e prijs voor
Vlaamsche reuzen.
In de vorige opgaaf stond: zilveren me
daille voor mooiste coll. één kleur, één ras,
van Ruiten, Lisse. Dit moet zijn Ruigrok te
Lisse.
VOORHOUT.
Bnraerliike Stand.
Geboren: Johannes Cornelis, z. van M. J.
de» Jong en E. v. Werkhoven. Querina
Joanna, d. van en Joannes Arnoidus, z. van
P .L. Warmerdam en M C. v. d. Salm.
Ondertrouwd: J. van Leeuwen 24 j. en J.
G. A. Bel 23 j., beiden van Voorhout.
VOORSCHOTEN.
Het bestuur van het Departement
Voorschoten der Maatschappij tot Nut van
het Algemeen zorgt telkens voor afwisse
ling. Een afwisseling die valt te prijzen.
Gisteravond werd den leden en genoodig-
den een muziekavond geboden. De zang
nummer? werden uitgevoerd door het dub-
belmannenkwartet ..Inter Nos" uit Leiden,
onder leiding van den heer D. van Wouw
en de muzieknummers door mej. A. Stoker,
piano, en den heer R. Oldeman, viool.
Alle medewerkenden verschaften den
aanwezigen een genotvollen avond en zij
werden na ieder nummer beloond met een
warm applaus.
In het R.-K. Verenigingsgebouw ver
gaderde de afdeeling Voorschoten van den
Ned. R.-K. Volksbond onder leiding van
den voorzitter den heer Th. Bergman. Na
opening met den Chr. groet, leest de secre
taris de heer F. Oorschot, de notulen en
het jaarverslag, die onveranderd werden
goedgekeurd. In het jaarverslag werd dank
gebracht aan den heer J. A. Mens, lid van
den gemeenteraad, voor den steun, ver
leend aan het voorstel om de georgani
seerde werkloozen méér te geven dan de
ongeorganiseerden. De penningmeester was
wegens ziekte afwezig, zoodat de rekening
en verantwoording achterwege bleven.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren B. Lambo en M. Opdam en gekozen
de heeren N. van Os. P. v. d. Burg en J.
Warmenhoven. Het jaarfeest zal Zondag
13 Februari a.s. worden gehouden. Tot
voorzitter van de afdeeling werd crCv0Zen
in de plaats van den heer Tlv Bergman,
die zich niet meer beschikbaar stelde, de
heer J. Warmenhoven.
Dank zij de opmerkzaamheid van een
surveilleerende pol'l'c-agent i3 de familie
H. aan een groot onheil on^-nmen. Eon
dezer nachten werd tegen de deur van hel
woonhuis een eiken snoorheel eezet. zoodat
•bij het openen van de voordeur één der
huisgenooten den zwaren paal tegen zich
aan zou hebben gekregen, waarvan de ge
volgen niet zouden zijn uitgebleven. Door
hem werd de paal verwijderd. Een drietal
personen is aangehouden, alhier woonach
tig. die zich in de omgeving van deze wo
ning ophielden. Proces-Verbaal is tegen
hen opgemaakt
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Er stonden gistermiddag 46 zaken op de
rol, waarvan 43 bestemd voor openbare be
handeling. Al9 Kantonrechter fungeerde mr.
P. E. Brièt
Daniël Z., chauffeur te Leiden, opende de
rij der verdachten en was gedagvaard, ter
zake het met een vrachtauto aanrijden van
een met een paard bespannen kolenwagen
op de Haarl straat, hoek Pelikaanstraat.
Verdachte was met zijn auto van den
Oudc-Rijn den hoek omgeslagen de Peli
kaanstraat in en moest daarom een beetje
vaart bijzetten, al had hij allesbehalve hard
gereden, naar hij verklaarde. Bovendien had
hij herhaaldelijk een signaal gegeven. Hij
had den wagen ook niet aangereden. Ilct
paard van den kolenwagen was juist tegen
hem opgereden wat bleek uit het stuk gaan
van het rechter spatbord van de auto.
Een ooggetuige, de heer Piket, station-
ambtenaar, die zich tijdens het ongeluk in
de Pelikaanstraat bevond, dacht dat er le
hard gereden was. Wanneer verdachte heel
kalm had gereden was volgens hem het on
geluk niet gebeurd. Wel had verdachte her
haaldelijk getoeterd.
De werkman Roodakkers, in dienst bij de
firma Wijntjes die op den wagen met kolen
had gezeten verklaarde, dat de wagen geheel
afgeladen was en slechts met één paard be
spannen; er werd du6 langzaam gereden
Signalen had hij niet gehoord en toen to
auto de Pelikaanstraat uitkwam, was stop
pen voor den bestuurder van den wagen on
mogelijk, de wagen liep een eind door en zoo
reed de auto tegen het paard op.
De schilder A. J. van der Lelie, l^t vrij
wel in het midden waar de schuld lag en
verdachte, die langer dan 10 jaar chauf
feert en nog nooit een ongeluk had, hield zijn
onschuld vol.
De Ambtenaar bleef echler van meening
dat verdachte onvoorzichtig gereden had en
eischte f 10 subs. 10 dagen.
Dirk Zw., winkelier te Katwijk, had blij
kens het proces-verbaal in zijn winkel aan
wezig gehad een op boter gelijkend vetaiti-
kel, dat boter zou kunnen vervangen zonder
dat de naam „margarine" daarop voorkwam.
Als gemachtigde trad op mr. A. J. Fokker
alhier, die zich refereerde aan de verklarin
gen van verdachte afgelegd voor den verba-
liseerenden ambtenaar.
De Ambt. eischic f 40 subs. 20 dagen hech
tenis.
De gemachtigde vroeg ontslag van rechts
vervolging, op grond van nietigheid van de
dagvaarding. Door het niet noemen van hal
vetarlikel staat niet vast of dit artikel be
hoorde tot dc in art. 8 der Boterwet genoem
de vetten die wel mogen aanwezig zijn.
Mocht de Kantonrechter verdachte we!
schuldig oordeelen den pleitte hij voor een
veel lichtere straf.
De 19-jarige A. II. H., chauffeur te Bos
koop, had door onvoorzichtig naar den ver
keerden kant op den Hooge-Morsch uit te
wijken den heer J. J. van Bostelen, hoofd
cener openbare school alhier, die daar op een
rijwiel passeerde met een auto aangereden,
tengevolge waarvan de heer B. ernstig was
gewond aan het hoofd en het rijwiel vrij w*l
vernield. De heer van B. was drie A vier we
ken in het Diaconessenhuis verpleegd gewor
den. Hij had aan verplegingskoslen, vernie
ling van het rijwiel een schade van f 297
onkosten gehad en vroeg dit bedrag als
schadevergoeding.
Verdachte kon niet ontkennen dal hij ver
keerd uitgeweken had doordat hij een hand
wagen moest passeeren. Hij verdient slechts
vijf gulden per week; het zal hem dus moei
lijk vallen de schade te vergoeden.
Hij heeft echter ook weinig belangstelling
geloond in den getroffene en zelfs niet eens
naar diens toestand geïnformeerd laat staan
met hem over de schadevergoeding gepraat.
De Ambtenaar eischte f 10 subs. 10 dagen.
C. VI., 21 jaar, timmerman te Katwijk, had
aldaar op verboden grond geloopen en daar
voor aangehouden een valschen naam opg»-
geven. Hij zou Maarten Kuit hebben gehee-
ten. Verdachte bekent. De valsche naam
was hem zóó maar uit den mond gevallen.
Eisch f 3 of 3 dage voor de eerste overtre
ding en f 10 sub9. 10 dagen voor het opgeven
van een valschen naam.
J. van der B.. arbeider te Katwijk had ge
loopen op grond, toebehoorende aan het
departement van oorlog. Verdachte had het
niet geweten. Vroeger was het een vrij pad
loopende naar het Zeehospitium.
Eisch f 3 subs. 3 dagen.
Corn, de B., loopknecht te Leidem, had
*s avonds laat onder Oegstgeest op een rij
wiel gereden, zonder licht
Eisch f 3 subs. 3 dagen.
A. J. de T., kapper te Leiden, had in zija
salon na halfnegen nog klanten bediend, wat
hij toegaf. Hij was door ongesteldheid met
hel knippen achterop gekomen en wilde nu
de schade inhalen. Trouwens al werkende
had hij niet aan den tijd gedacht.
De Ambtenaar eischte f 4 subs. 4 dagen.
H. S. te Leiden, was ten laste gelegd het
ongemuilband laten losloopen van een lot
bijlen geneigden hond. Het beest was hem
ontkomen, zeide hij. Eisch f0.50 subs. 1 dag.
Eindelijk kwamen nog een aantal leer-
plichlzakpn aan de orde, waarvoor speciaal
de moeders waren opgeroepen. Slechts enke
len waren verschenen waartegen f 3 subs. 3
dagen werd gevraagd.
Uitspraak over twee weken.
Naar aanleiding van ongepaste uitdruk
kingen op de publieke tribune werden een
paar personen verwijderd, en werd door den
waaraemenden Kantonrechter gedreigd met
RECLAME.
Firma Wed. E J. WIJNTJES Zoon
HAVEN 14.
6791
TELEF. 6.
algeheele ontruiming.
(Van onzen bijzonderen correspondent).
Geestelijke nood.
Brussel, 11 Januari 1927.
Het is een gemeenplaats te herhalen dit
de economische en.andere, noemen wij het
materieele, betrekkingen, tusschen Neder
land en België door de moeilijke financieels
omstandigheden welke de Zuidelijke nabuur
heeft doorgemaakt en nog doormaakt
fel hebben geleden Maar wie denkt er aan
dat ook de geestelijke relaties tusschen Ne
derland en België tot betalen aan dezen
stand van zaken en feitelijk meer dan ooit
kwijnen?
Het treft minder den „man in the street"
maar de zaak is niettemin van zoo'n groot
gewicht, dat zij een bijzondere belangstelling
verdient en als wij er u over schrijven dan
is dit overal ook omdat de oorzaken en de
gevolgen van dezen jammerlijken toestand
zoo nauw verband houden met den algcmee-
non gang van zaken hier te lande.
Spreekt men over geestelijke betrekkingen
tusschen Nederland en België dan is dit,
moor bepaald, Nederland en Vlaanderen.
Dergelijke meer massale betrekkingen uiten
zich immers inzonderheid door het boek
in dit geval althans en in welk gedeelte
van België zou het Ncderlandsche boek meer
afzet vinden dan in Vlaanderen? De vraag
stellen is ze beantwoorden .Welnu, deze af
zet heeft in de laatste jaren door het koers
verschil van den franc en gulden zoo n
moeilijkheden gekend dat men hem vrijwel
onbelangrijk mag achten, en. het is duide
lijk, de verarming van het geestelijk leven,
de geestelijke verwijdering tusschen Neder
land en Vlaanderen er i9 uit voortgevloeid.
Het is sedert een paar jaren een nood
lottige toestand geworden, niet alleen voor
al wie in België een hóeken-liefhebber is,
maar ook voor al wie studeert. De koop
kracht van den franc maakt een Neder-
landsch romannetje, d i. een in Nederland
uitgegeven werk, voor een Belgische beurs
onbereikbaar. Wetenschappelijke werken of
vakboeken koslen in Belgische francs e^n
klein fortuin. Dit heeft op zich zelf een on-
gewonen toestand in het leven geroepen
want „de een zijn dood is den ander zijn
brood", wat in dit geval beteeken! dat het
uitschakelen, om zoo te zeggen van de Ne-
dcrlandsche concurrentie, den bloei van de
Vlaam9che uitgeverij heeft bevorderd. Inder
daad. nooit was er in Vlaanderen meer
vraag naar goede lectuur dan tijdens en
sedert den oorlog. Wat daartoe aanleiding
gaf valt buiten hel kader van deze uiteen
zetting. maar onmiskenbaar is het feit. Als
nu de Nedertandsche boekenmarkt in
Vlaanderen geen afzetgebied vinden kan -n
aan de stijgende vraag naar het Neder-
landsche boek met kon voldoen dan wis
daarvan het logische gevolg, dal Vlaamsche
uitgevers zelf in de behoeften zijn gaan
voorzien, en dit met succes De tijd is reeds
lang achter den rug dat Hendrik Conscience
het Vlaamsche volk leerde lezen" en als
vóór den oorlog de oplage van een Vlaamsch
boek slechts tot de 600 liep en de schrijvers
de grootste moeite hadden om een uitgever
voor hun werk te vinden, terwij! dan nog
meestal op eigen risico de uitgave werd ge
daan. zijn de Vlaamsche uitgaven thans niet
zeldzaam meer die een aardig cijfer van dui
zenden bereiken en waarvan de auteurs
een even aardige som aan honorarium op
strijken. Een opsomming van de Vlaamsche
uitgeverijen die van de extra kans. /lat ook
het Engelsche boek eenvoudig van de markt
is verdwenen, evenals het Duitsche. na de
mark-inzinking, flink hebben gebruik ge
maakt om zich in te voeren, zou zeer leer
rijk zijn Zelfs in Nederland hebben zekere
Vlaamsche uitgeverijen alle verhoudingen
in acht genomen en in zooverre wij er naar
onze gegevens kunnen over oordeelen
vroeger onbereikbare posities ingenomen.
Op zich zelf, in het belang van het zelf
standige Vlaamsche cultureele leven, is dit
bezwaarlijk te betreuren, maar de omsfap.-
digheden die dezen opbloei mogelijk maken,
zijn zoo abnormaal, dat men er in Vlaam
sche kringen ook moei'ijk over verheugd kan
wezen Tenslotte is voor de Vlamingen de
hoofdschotel van den maaltijd, de bron van
het Ncderlandsche cultuurleven, zooals lit
vastligt in de Nederlandsche boeken, tijd
schriften. ja in de Nederlandsche dagblad
pers niet te bereiken en dit i9 des te jammer
omdat in Vlaanderen van het goede nret te
veel is cn omdat er aldu9 een kostbare
medewerking van Nederland aan de geeste
lijke opleving van het Vlaamsche volk zoo
niet verloren gaat. dan toch wordt vertraagd
en ernstig belemmerd. Wat dan nog een dub
bel nadeel oplevert door het feit dal de reeds
in gewone omstandigheden met groote mas
sa's in België ingevoerde Parijsche uilgaven
nog meer afzet vinden daar zij alleen den
prijs kosten dien de gewone Belgische beure
betalen kan Het door het Ncderlandsche
boek. vooral het vakboek, verovprde gebied
gaat aldu9 terug, vprloren. al dient vastge
steld dat. sedert de Belgischp stabilisatie, en
de wederopleving van den Franschen frank,
de Parijsche uitgaven met dezelfdp moeilijk
heden te rekppen hphhen als dp Duitsche
Engpl9che en Nederlandsche. ten opzichte
van België
Tn Nederland zijn de bijzondere omstan
digheden die de op slot van rekening, toch
zakelijke concurrentie van Rpleische zijde
bevorderden, ook op zakelijke manier be
schouwd en hpeft men zich op zakplijkp ma
nier geweerd zooals in den Duilschen infla
tietijd. tegen de Duitsche mededinging Men
heeft n.l. maatregelen genomen ter be
scherming van de Nederlandschp uitgeverij
en dmkniïverheid en inkomendp rechten in
gesteld op den invoer in Nederland van
