Hebt eg pijn hi
rug en lendenen
Klooster balsem
FAILLISSEMENTEN.
GEMENGD NIEUWS.
INGEZONDEN.
reclame.
H. P H. KEEREWEER
UIT ONZE STAATSMACHINE
eisch, er een nauw verband is tusschen het
doel der belastingen en het object, waarvan
de wegen waarvoor deze belasting wordt ge
heven nimmer zullen profiteeren.
Het arme eiland Texel, dat nooit een be
hoorlijken weg zal krijgen, zal toch mede
moeten betalen Zoo zijn er ook in de ha
vensteden vrachtauto's die alleen rijden van
de pakhuizen naar de booten Toch zullen
zij moeten betalen in de kosten van wegen
aanleg in de provincie. Nu zegt de minister,
dat degenen, die direct geen gebruik maken,
van de wegen, toch indirect daarvan zullen
profiteeren. Spr. vindt dat geen ernstig ar
gument.
Een tweede bezwaar tegen dit wetsont
werp is, dat het zoowat alle zake, die ver
band houden met de wegenverbetering, on
geregeld laat Aanneming van dit ontwerp
beteekent dan ook een stap in het duister.
Alles 19 onzeker, behalve dat men betalen
moet Waarom worden de rijksbijdragen
aan het Wegenfonds niet wettelijk vastge
legd? Dit gebeurt toch ook met het invalidi-
teits- en het ouderdomsfonds?
De urgente kwestie voor enkele gedeel
ten van het land is de onbillijke verdeeling
van den last voor het onderhoud dezer we
gen. Zal bij de wegen, die door het rijk wor
den overgenomen, rekening gehouden wor
den met de onderhoudskosten, die de laatste
jaren besteed zijn? Ook zijn er bezwaren
tegen, dat de rijwielbelasting in dit ontwerp
wordt opgenomen. Zal men ook van de
boerenarbeiders, die in de verte zelfs die
nieuwe wegen nooit zien, en zelf op modder
wegen moeten rijden, die belasting blijven
heffen? De belasting werkt niet billijk en
legt bovendien een nieuwen last op de be
drijven. die van autotraclie gebruik moeten
maken. Het wegenvraagstuk is een groot
belang, maar men kan alles te duur beta
len. Als de minister niet eenige veranderin
gen in het ontwerp brengt, zal spreker zijn
stem daaraan niet kunnqn geven.
De heer WINTERMAN8 (R.-K.) be
toogt, dat hij de voorkeur gegeven had
aan een belasting, berekend naar het aan
tal ton-kilometers. Over de onvolkomen
heden van het tarief stapt spr. echter heen
want het tarief is niet essentieel voor de
grondgedachte van het ontwerpde ver
betering van het verkeer over de Open-
bare wegen. Het wetsontwerp zegt in art.
1, dat er belasting zal geheven worden
van het rijden met motorrijtuigen over
den openbaren weg, Maar het is heelemaal
andera. De belasting zal geheven worden
over wegen, die het rijk nu toch al voor
3/4 onderhoudt.
De provincies krijgen een fractie voor
hun wegen en de rest krijgt o.o. Daarna
zegt de regeering zuilen de tertiaire
wegen een beurt krijgen. Daarvan komt
dus in de eersie 25 jaar niets. De conclu
sies van het voorstel, die voorop gezet
zijn, maken, dat het voorstel rammelt in
al zijn onderdeelen. Er is eohter niet veel
verandering noodig om aan sprekers be
zwaren tegemoet te komen. Als de minis
ter het net verdeelt in een rijks- en een
provinciaal net, is spr. tevreden.
Alle onderhoudsplichten dienen gelijke-
Hjk te worden verdeeld naar billijkheid en
logica.
De heer EBELS (V.-D.) meent, dat de
idee, welke dit ontwerp beheerscht, nog
afkomstig is uit een tijd, toen onze rijks
middelen nog niet zoo gunstig waren.
Thans staan de zaken anders en diende
het onderhoud van onze wegen te worden
bestreden uit de gewone middelen en met
door een retributie-heffing. Het is niet te
ontkennen, dat deze belasting een nieuwen
druk op het bedrijfsleven legt. Als het
ontwerp dan ook alleen diende om de gei
den te krijgen voor nieuwe wegen, zou er
voor spreker weinig aanleiding zijn, er
voor te stemmen, maar daarnaast brengt
het ontwerp een betere verdeeling van den
onderhoudslast.
Een der voornaamste oorzaken van den
toestand van vele wegen is, dat zij zijn
aangelegd voor locaal verkeer en langza
merhand beteekenis hebben gekregen voor
het doorgaand verkeer.
De heer DROOGLEVER FORTUYN (V.-
B.) herinnert aan de uitlating van den mi
nister, dat over 6 jaren de wegen in behoor
lijken staat zullen zijn. Deze uitlating geeft
spr. den indruk, dat vóór die termijn om is.
niet veel te wachten is van verbetering Vol
gens spr. is uitbreiding van het onteige-
ningsrecht noodzakelijk. De grondslagen,
waarop het tarief is uitgewerkt, hebben
groote ongerustheid teweeggebracht. Men
krijgt den indruk, dat op de bedrijven een
druk wordt gelegd, die niet evenredig is
aan het nut, dat daarvan zal zijn te ver
wachten mettertijd Dan zijn er nog de z.g.
stadsbedrijven, die geen enkel voordeel zul
len hebben bij de nieuwe intercommunale
wegen. Het natuurlijk accres van de op
brengst dezer belasting zal de regeering
noodig hebben Hij hoopt, dat de regeering
echter het tarief zal verlagen, als van een
onnatuurlijk accres sprake is. door ver
keerde schatting Een nadeel van het. ont
werp is. dat men de autobussen zwaarder
wil gaan belasten dan andere, motor voer
tuigen De motorbussen hebben toch reeds
van allerlei belastingen te betalen Ook
voor een standplaats moeten zij tegenwoor
dig reeds een belangrijk bedrag betalen De
autobussen vormen een nuttige instelling,
die o.a het platteland uit zijn isolement
hebben verlost Spr zou de voorkeur geven
aan een wegenraad. maar als de ministei
dien raad niét wil, dan dient zij toch toe
te zeggen, dat zij een centralen wegen-
dienst zal instellen, die beter dan een niet
centralen dienst, rekening kan houden met
de wenschen van belanghebbenden.
De heer BAKKER CC.-H.). heeft er be
zwaar tegen, dat het ontwerp tegelijk be-
stemmingsontwerp en een retributieregeling
13 De landbouwbedrijven hebben niet veel
belang bij de rijkswegen, wel bij dp auto
bussen. die in dit ontwerp dubbel belast
worden
Zeer sterk dringt spr. er op aan. dat het
tarief voor vrachtauto's en autobussen zeer
verlaagd zal worden.
De heer LEENSTRA CA-R.V betoogt daf
wel de aanleg van wegen een groot belang
is, maar dat het onderhoud het duurst is
en het groote probleem vormt. Daarom zou
spr. uit dit ontvjjèrp willen verwijderen al'en
aanleg van we^en Daarvan zal het gevolg
zijn. daf een veel grooter traject zal kun
nen worden vdfbetcrd.
Spr. zou gaaffte een bandenbelasting zien
inplaal9 van $eri belasting r.sar het ge
wicht. ,n-
De heer KORTENHORST (R.-K.) ge-
leoft, dat het onjuist is, een bestemming9-
bplasting te nbernen een retributie Een be-
slemmingsbelaéting is in wezen onsociaal
Deze wegenbelasting wekt een soort jalou
sie tusschen degenen, die van de land
wegen en hen,"3ie van de waterwegen pro
fiteeren. en tOSschen hen. die zich van
paardentractie''" eebruiken Ook verdeeling
van den buit wékt naijver.
Wanneer spr zich met deze belasting
toch kan verêfmigen dan is dat uit over
weging. dat het geld er moet zijn voor de
Wegen en dab' wanneer hef Rijk niet was
gekomen, de Provincies niet langer zouden
hebben gewadtrt met wegenbelastingen te
heffen. Een aigemeene regeling lijkt spr.
dan nog' beterh
Spr. is in 'algemeen niet voor vrijstel
lingen. Zou decminisler niet een proef wil
len nemen, dwnr voor 1027 een tarief te
doen gelden, ^dat de helft of 1/8 van het
voor de bedrijfsauto's voorgestelde be
draagt? Hoe -staat het voorts met de uit-
keeringen van het Rijk? Is het al dan niet
de bedoeling, de normale uitgaven voor
wegvorbeterin& die thans op de Water-
staatsbegrootina drukken, over te brengen
naar hpt Wegenfonds?
De heer HjLÊMSTRA CS.-D.) zegt-, dat
de opheffing /jler rijwielbelasting niet veel
beteekent al6n«ij wordt omgezet in een re
tributie De .«rijwielbelasting kan op dit
oogenblik gevoeglijk worden afgeschaft,
daar zij onbijljjk werkt en te zwaar drukt.
Spr. dient daarom een motie in, de re
geering uitnoodi^ende, een voorstel te
doen tot afschaffing der rijwielbelasting.
De heer KRIJGER (C-H meent, dat
voor het groate, nationaal belaDg, dat hie;
in het spel i% een gelukkiger oplossing is
gevonden. ol
Hij acht eeto heffing op het rijwiel niet
onbillijk, omdat het de aanlegkosten van
wegen verzwaart, door het aanbrengen
van rijwielpaden.
Spr. acht he,t gewenscht voor autobussen
de belasting <met 20 pCt. te verlagen.
De directie van den wegendienst zal
rechtstreeks moeten ressorteeren onder den
minister Het,i amendement tot het instel
len van eeni^flvegenraad zaJ spr. 6teunen
als de minister hem geen bevredigende
toezegging cR#t.
De heer DtfYMAER VAN TWIST (A.R.)
wijst op eigppaars van verhuiswagens met
paardentractite die de wegen stukmaken
en niet begtppen zijn in het ontwerp.
Hij waarschuwt ertegen, nieuwe lasten
op de schipfojrij te leggen.
De heei __BRAAT (JP.B.) herinnert er
aan, dat hij reeds in 19<19/ pleitte voor we
genverbetering Het is volstrekt niet
steeds noodig. zulke sterke wegen aan te
leggen Epr. doelt hier op de 2e en 3e
soort wegens De afschaffing der tollen
dient eerst t*r hand te worden genomen.
Voor degenen, die afgesloten zijn van
de groote wegen dient een afzonderlijke
regeling te^worden getroffen. Spr. be
houdt zijn sfftn nog voor
De heer v. <R JCKEVORSEL (R.-K.) zal
ondanks bezwaren, die zijn in te brengen,
vóór dit onttfrerp stemmen omdat er an
ders binnen flfzienbaren tijd niets komt
van wegen verbetering.
De provinciën ddenen veel meer te gaan
doen dan zij tot nog toe deden, en dat
kunnen zij door de subsidie uit het wegen
fonds. Er is efchter een nieuw gevaar ont
staan, door de voorgestelde bepaling, dat
provinciën geen weggeld op rijwielen mo
gen heffen Voor enkele provinciën betee
kent dit een,, verlies vao honderdduizen
den, waartegenover geen enkele inkomst
staat. do.
Het is een ^ngewenschte omstandigheid,
dat de tertiaire wegen pas over een 15-tal
jaren iets zullen krijgen. Gehoopt mag
daarom wordefn op het accres der inkom
sten.
Voor de airbussen geldt het bezwaar,
dat zij. ook villen onder de personeele be
lasting.
Ten opzicht^ van allerlei uitzonderingen
staat spr voorzichtig, maar aan den an
deren kant is Tiet niet wenschelijk, op de
bedrijven nfeViwe lasten te leggen. Hij
hoopt, dat de.Vegeermg hier naar een op
lossing zal zoeken
De heer VAN DI.TK (A.-R.) gelooft, dat
te weinig achtir is geslagen op het groote
nationale béldM van dit ontwerp.
De regeerin^ dient zooveel mogelijk be
zwaren te ondervangen, doch spr gelooft
niet dat een inwerking van het ontwerp
in dien geest mogelij is. Hoe denkt de
regeering er over, dat aan de Kroon de
bevoegdheid wórdt gegeven, vrijstelling te
geven waar zij-dat noodzakelijk acht
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag 1 uur.
Reclame.
Blijf déörmee toch niet loopen. Akker's
Kloosfctbalscni zal Uw pijn onmiddellijk
tot bedgren brengen. U snel behaaglijke
verlich^ag. kalmte en rust bezorgen.
verdrijft de pijn
"831
UitgesproTfen:
R J van Lr'Ramp Loopman te Boskoop,
Reyerskoop 5: Véchtor eomm mr F J. A.
Hijink; cur. mr. G. M. Lopf, ta Boskoop.
MAN DOODGEREDEN.
Gistermiddag is de 42-jange F. B., woon
achtig in het Lamgroen te Den Haag op
het Spui tegenover de Amsterdamsche
Veerkade bij het oversteken van de rails
door een passeerende tram gegrepen,
die stokdoof was, hoorde blijkbaar de tram
niet aankomen, en toen de bestuurder
krachtig remds, was het reeds te laat B.
kwam onder den wagen, doch bleef vóór
den baanschuiver liggen. Toen hij werd
opgenomen, leefde hij nog, doch tijdens
zijn overbrenging door den Geneeskundi
gen Dienst naar het Ziekenhuis aan den
Zuidwal is hij aan de bekomen verwon
ding een schedelfractuur overleden.
HET VLIEGONGEVAL
BIJ SCHELLINGWOUDE.
Nader meldt men, dat de piloot Lindner
het zeer goed maaJct. Hij heeft niets ge
broken en alleen enkele vleeschwonden,
welke zeer spoedig genezen zullen.
STOFFEERDERU UITGEBRAND.
Gistermiddag u> de stoffeerderswerk-
plaats van M. J in het sousterrein van
perceel 73 Da Costastraat te Amsterdam,
geheel uitgebrand, vermoedelijk ten ge
volge van .het omvallen van een petroleum,
stel, waarop lijm stond te koken. De eerste
verdieping, bewoond door de familie J.,
heeft ernstige waterschade bekomen.
GELDKISTJE VERDWENEN.
De Officier van Justitie te Alkmaar
heeft verlof gegeven tot de teraardebestel
ling van de drie slachtoffers, dié Zondag
tengevolge van gasverstikking zoo nood
lottig om het leven kwamen.
Volgens de familie moet de vrouw in
het bezit zijn geweest van een geldkistje
en een spaarbankboekje van f 700, zijnde
het grootvaders erfdeel van den jongen.
Het geldkistje, noch het boekje werden
gevonden. De familie vroeg hierover eon
nader onderzoek. Een verzekeringsagent
verklaarde, dat hij voor enkele weken net
geldkistje nog in het bezit van de vrouw
had gezien, toen zij daarin het premie
boekje van de levensverzekering borg.
ALLES OM EEN OUD SPOORBOEKJE.
Op 2 October kocht ik, zoo vertelt een
'inzender in ,,De Zakenwereld", een nieuw
spoorboekje. Moeilijk is het echter, naar
ik ondervond, bet oude boekje kwijt te
raken. Eerst probeerde ik het op den
Dam. Ik was geen honderd stappen de
Kalverstraat in geloopen, toen een welwil
lend heer mij op den schouder tikte en hij
gend verklaarde:
,,U hebt uw spoorboekje laten vailon,
mijnheer."
Kon ik den man, die zich buiten adem
geloopen had om mij in te halen, een
smadelijke teleurstelling bereiden 1 Er viel
niets anders te doen dan den eerlijken
vinder vriendelijk te bedanken cn inijn
zomerdienstregeliag weer bij mij te steken.
Een straatje verder waagde ik het er
weer op. Voorzichtig deponeerde ik het
boekje op den vensterpost van eon winkel
en wandelde verde*.
,,Meheir, meheirl"
Dezen keer was het een straatjongen die
mij met een triomfantelijk gebaar uit ue
verte reeds mijn boekje toezwaaide.
Met geveinsde blijdschap nam ik den
ongelukkigen zomerdienst weer in ont
vangst, zeggend
,,Dank je wel jo, iik ben blijj dat ik het
weer terug heb."
Ter hoogte van den Heiligeweg ont
moette ik een kennis, waar ik even mee
bleef staan spreken.
Met voorzichtige manipulaties wurmde
ik ai pratende het boekje uit de diepte
van mijn zak naar boven. Pats, achter
mijn rug. Meteen werd er aan de overzij
op een ruit geklopt.. Het kloppen werd
een trommelvuur, dat ik tevergeefs tracht
te aan de aandacht v&n mijn vriend te
doen ontgaan.
„Zij roepen je", zeide hij.
„Wie, wat?", vroeg ik den verkeerden
kant uitkijkend.
„Neen, daar in dien winkel, zij wenken
iets."
„Ik voelde, dat ik het spel verloren had
cn nam het boekje maar weer op.
Ik kwam op de Munt en verkende het
terrein. Voorzichtig naderde ik de brug
leuning van het Singel Mijn hand tastte,
greèp het boekje, ik keek nog even om
en staarde in het verwonderde gelaat van
een politie-agent, die mij nauwlettend
gadesloeg.
Een politie-agent, een dreg... bliksem
snel doorzag ik de situatie. Met een on-
noozelen grijns merkt* ik op:
„Hoog water vandaag wat?"
De agent gaf geen antwoord- Ik begreep
dat hij mij in de gaten zou houden. Met
een onverwachte beweging stak ik het
plein over, liep de brug naar de Doelen
straat op en weer terug en smeet bij het
omdraaien meteen het spoorboekje over
boord. Welk een verlichting, toen ik den
plons in het water hoorde.
's Avonds, thuis, wilde ik in het nieuwe
spoorboekje een trein opzoeken, ik haalde
bet uit mijn zak het was de oude zo-
merdien8tregeling.
AANRIJDING TE NIJMEGEN.
Maandag i9 te Nijmegen op den Bergen-
dalschen weg een 62-jarige opperman. Th.
A S. op zijn fiets van achteren aangereden
door een auto. In zorgwekkenden toestand
(hersenschudding en schedelfracb -) werd
hij naar het Wilhelmina-ziekenhuis ver
voerd, waar hij is overleden. Den auto
bestuurder treft waarschijnlijk geen schuld
GEVANGENE ONTVLUCHT DOCH WEER
GEPAKT.
Gisteren werden vier gedetineerden uit de
strafgevangenis te Arnhem op transport ge
steld naar Breda, onder geleide van twee
rijksveldwachters. Het viertal wachtte op
het tweede perron van het station te Arn
hem, ongeboeid, met de veldwachters op de
komst van den trein Opeens zette een d*r
gedetineerden het op een loopen, stak de
rails over en wist over de afsluiting langs
den spoorweg op den Amsterdamschen wng
te komen. Hij werd terslond nagezet door
een reiziger, die juist uit Zutphen was aan
gekomen en die er in slaagde, na over de
omheining langs den spoorweg te zijn ge
sprongen. den vluchteling te grijpen en vast
te houden. De veldwachter die. zijn ge
vangene eveneens achtervolgd*, had het
ongeluk, over de rails te struikelen en een
knie te verwonden Toen. kwam hij over de
spoorwegafsluiting heen en hij kon toen den
arrestant van den reiziger overnemen,
boeien en naar het station brengen, van
waar men met een volgenden trein naar
Breda ging.
ZWENDEL MET STEENKOOL.
Van 27 September tot 1 October logeerden
in een hotel te Venlo drie onbekend geble
ven mannen, die voorgaven verbonden te
zijn aan de steenkolenfirma Vaas te Rot
terdam Zij ventten met een wagen beladen
met steenkool langs de huizen en beweer
den deze brandstof te betrekken van een
schip, dat in de Maas lag In werkelijkheid
kochten zij de kolen echter van een hande
laar te Venlo. De wagen was flink belad*n.
aan den buitenkant stonden zakken van
60 K.G. met goede anthraciet gevuld daar
achter echter zakken die maar pl.m. 40 K.G
wogen en met zgn. smcedkolen gevuld wa
ren. Alles werd door elk&ar voor anthraciet
verkocht. De mannen verdwenen op 1 Oc
tober plotseling, zonder een adres achter te
laten. De huur van den wagen bleven zij
9chuldig.
De commissaris van politie ie Venlo ver
zoekt thans hun opsporing.
In het hotel schreven zij rich in als ge
boortig uit Antwerpen en resp. te Borgmont
en Antwerpen woonachtig; zij gaven voor
Mazer en Studenberg te heeten.
BEN DAK VAN BEN LOODS INGESTORT.
Gistermiddag waren enkel© arbeiders
bezig het dak van een loods, staande op
het stationsemplacement te Goe9. met en
kele palen te stutten, toen olotseling het
dak instortte. De arbeider J. v. d. Stel uit
Kapelle, werd door het vallend houtwerk
getroffen en moest in ernstigen toestand in
hel R.-K. Ziekenhuis worden opgenomen
De politie maakte van het geval proces
verbaal op, terwijl de directeur van Ge
meentewerken op verzoek van den Com
missaris van Politie een deskundig onder
zoek instelde.
IN EEN SLOOT GERAAKT EN
VERDRONKEN.
Gistermorgen heeft men naar de ,,Zw.
CrL" meldt, achter het pompstation onder
Lonneker het lijk gevonden van den pl.m.
40-jarigen bouwkundige B. te Enschedé
woonachtig. Hij werd met het hoofd naar
omlaag in een sloot aangetroffen. Vermoe
delijk is de man, die .betrekkelijk kort ge
leden fietsen had geleerd, van het smalle
fietspad in de sloot geraakt. De fiets werd
met omgebogen stuur in de nabijheid ge
vonden.
Jonge man: Waarom wil je niets van
me weten
Jonge dame: Omdat ik te veel van
je weet.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
LIJSTEN-REGEN.
Hooggeachte Redactie,
Vergun mg, naar aanleiding van boveor
genoeinu ingezonden stuk, iets te mogen
zeggen. Allereerst, dat de dames des avonds
loopen, moest op koogen prys gesie.d wor
den, te meer, daar bat meestal meisjes
zijn, die zoo veel liefde gevoelen voor den
arbeid der Zondagsschool, dat zij na bun
arbeidstijd nog uilgaan, om iets m te za
mel er voor het benoeftige kind, om het
zoo een aangenaam Kersfeest te geven.
Ook vraagt inzender, of deze lijsten ge
wettigd zijn. Zeer zeker, want zonder toe
stemming van B. en W. mogen wjj uit niet
doen.
Ook vraagt inzender, of deze lijsten alleen
in de Wasstraat worden aangeboden. Dit
zou een slecht resujtaat afwerpen; neen,
deze dames getroosten zich de moeite oin
door regen en wind, zooveel mogelyk straten
en grachten af te werken als mogelijk is.
Het is wel jammer, dat dit noodig is,
aangezien er te weinig inkomt om zich
alleen bjj de Waastraat te beperken.
Nu is er wel een oplossing te vinden,
dat dit niet meer noodig is: vv\j zouden
het op hoogen prgs steden, als er eens
vele gegoeue Burgers begunstiger worden
van onze scholen met een jaarlyksche bij
drage. 't Zg groot of klein. VVjj vragen
gten groote sommen. Een ieder geve raar
hij van God den Heere ontvangen heeft.
Dan zal het penningske der weduwe zoo
goeö gezegend zijn, als het meerdere, dat
uit den overvloed gegeven wordt.
Mocht dit eens zoo worden, wat zouden
wij dan dubbel dankbaar zijn, die zich jaar
uit jaar in geheel belangloos voor dit heer
lik werk geven.
En niet minder dankbaar zouden de
dames zijn. die dan van zulk een arbeid ont
slagen waren.
U dankende voor de plaatsruimte, mij
gegeven, tee ken ik met hoogachting,
L. ZITMAN, Ver werstraat 22,
Voorzitter der Zondagsschool
„De Graankorrel".
.Tienbei maker-Stoffeerder
AALMARKT 16 - TELEF. 861
3645
Eén en ander over en nit de
StaaUbegiooüng vooz 1027.
We werden door de Landsdrukkerij ver
rast met een tweetal pakken drukwerk. We
lieten ze op een nauwkeurige schaal wegen
Het eerste woog precies drie pond en vier
en een half ons, het tweede drie pond
en dertig gram. Die paketten t>evatten de
Staatsbegrooting, welke de MinLter van Fi.
nancièn ieder jaar aan het begin der Kamer
zitting aan de Kamer aanbiedt. Deze aan
bieding geschiedt op de volgende wijze: op
de ministerstaf el ligt de groote stapel
paperassen, die de Staatsbegrooting bevat,
de Minister verkrijgt het woord en zegt,
dat hij, daartoe door H. M. de Koningin
gtmachtigd, de eer hceft aan de Kamer de
begrooting voor het komende jaar aan te
bieden; daarna komt een bode van de Kamer
en brengt den stapel van de ministerstafel
naar die van den voorzitter, voilh tout.
Het is onze bedoeling in dit artikel eo
mieechien in volgende artikelen over de nu
ingediende Staatsbegrooting het één en coder
mee te deel en, waarvan we verwachten, dat
het den lezers dezer serie-artikelen into-
reèseeren kan.
Wjj vonden eenigen tijd geleden een boekje
uit der jare 1908, dat geschreven was door
Mr. A. Polak, oud-hoofdredacteur van „Hel
Algemeen Handelsblad", onder den titel:
:„Bijna tweehonderd millioen". Vergden we
ons niet, dan was dit boekske een ver
zameling van in genoemd blad verschenen
artikelen over de inkomsten en de uitgaven
van het Koninkrijk der Nederlanden. De
Staatsbegrooting voor het jaar 1908 weee
voor de uitgaven een totaalcijfer van ruim
194 millioen aan, een record-cijfer, want
vorige begrootingen hadden dit cijfer nog
niet bereikt. Mr. Polak vond dit feit merk
waardig genoeg om er een boekje aan te
wrjder. en het Nederlandsche volk eens te
vertellen, waar die tweehonderd millioen
guldens aan besteed werden.
Zeker heeft de schrijver niet kunnen
bevroeden, dat een begrooting van 194 mil
lioen gulden een kleine twintig jaar later
als een sprookje klinken zou. immers de
beerooting voor het komende dienstjaar
1927 vertoont een cijfer, waar Mr.
Polak kippevel van krijgen zou, liefst
f664.699.696.71. En wat zouden de volks
vertegenwoordigers uit den jare 1850 wel
van dit cijfer zeggen? In dat jaar werd
de eerste Staatsbegrooting ingediend en deze
ging over een bedrag van f69.576.608.77.
Een verschil van liefst plus minus zes
honderd millioen gulden. Excusez du peul
Waarmee we maar willen zeggen, dat de
tijdsomstandigheden en de dringende eischeo,
gesteld aan de schatkist, reusachtig zrja
toegenomen.
Nemen we aan, dat de bezuinigings-tó-
specteurs nu wel langzamerhand de gaten
zullen ontdekt en gestopt hebben, waardoor
het lieve belastinggeld te snel wegliep, dan
kunnen we vaststellen, dat ingrijpende da
ling van dit cijfer wel niet meer te ver
wachten zal wezen. Als er tenminste maar
een einde komt aan de st^gingen, mag het
Nederlandsch belastingbetalend publiek al
dankbaar wezen.
Nu, de daling is ingetreden. Immers deze
begrooting bedraagt ruim drie en dertig
millioen pilden minder dan die voor 1926.
Deze bezuiniging werd verkregeD door
een besnoeiing op vijf departementen, ter
wijl de bedragen voor de overige departe
menten geschat, zelfs meer zijn dan die
voor 1926 uitgetrokken woren. Gaan we
even de schuldigen aan deze meerdere uit
gaven na. De antirailitairisten- kunnen gerust
zijn; oorlog en marine hooren er met bij!
In den loop van het volgend jaar wordt
Prinses Juliana achttien jaar en naar de
gewoonte in de vorstelijke wereld zal ze
uan een eigen huis hebben. De kosten daar
van zijn in de Grondwet geregeld, immers
art. 28 bepaalt 't inkomen van de(n) trooa-
opvolgster(ger) op f 200.000, waar echter cp
den overigen post Huis der Koningin bezui
nigd werd, bedraagt de stijging van genoemd
hoofdstuk niet twee ton, maar f 133.888.S9.
Ook het volgend hoofdstuk Hooge Col
leges van Staat en het Kabinet der Ko
ningin is hooger geraamd moeten worden
wegens hoogere uitgaven voor de Staten-
Gcneraal f9072 en de Aigemeene Reken
kamer f9790 en de Kanselarij der Neder
landsche Ridderorden f1100, terwijl voor
den Raad van State minder werd uitge
trokken f588 en voor pensioenen, wacht
gelden en gratificaties f 19.227, zoodat het
geheele meerdere bedrag tenslotte nog maar
f218.97 is.
Buiienlandsche Zaken eischt meer seld,
VOO? een deel door de aardbeving in Tokio,
die een wederopbouw van ons gezantschap
aldaai noodig maakte, daarvoor is noodig
vier ton. Dat lgkt ons veel. Over het dure
meubilair mopperde de Rekenkamer reeds.
Ook ons lidmaatschap van den Volkenbond
eischt meer geld, n.l. f 20.000. Ook de
andere representaties van Nederland in den
vreemde kosten meer geld. Alleen op den
post consulrtm kon worden bezuinigd gelijk
het Rr)kspaspoort'-,'nkantoor, dat f 10.000
kostte, kon worden opgeheven. Gevolg van
één en ander is, dat Buitenlandsche Zaken
in 1927 f 435.280 meer zal kosten dan
voor 1926 was geraamd.
Ook Justitie vraagt meer geld, niettegen
staande de opheffing van rechtbanken,
kantongerechten, gevangenissen, tuchtscho
len, opvoedingsgestichten, enz. Bezuiuizd
kon worden op de rechterlijke macht
f52.768, op de Rijkspolitie en het Pas
poortenkantoor op de beperking van de
grcufcbfcwaking f 115.964, op de gevange
nissen en Rijkswerkinrichtingen f 109.372
en op het tucht- en opvoedingswezen wegens
opheffing van het Rijksopvoedingsgesticht
te Leiden f59.465. Daarentegen stijgt
pensioenlast met t 365.700, de wachtgeld^"
met f 39.300, terwijl het Departement zen
f5568, het onderhoud der gebouwen f9482
en de verschillende andere aitgaven f 17.839
mee. vragen.
v Binnenlandsche Zaken en Landbouw
eischen ook meer. We noemen de aigemeene
22
