r
GEBRS VLES
NIEUWSTE STOFFEN
HERFST EI WINTERSAISON
Prijsnoteering^ Kippenvoer.
n
DE JAEGER-ONDERGOEDEREN
RIBANA-ONÖERGOEDEREN
Fa. J. C. SCOUT
Winkeljuffrouw
GEMENGD NIEUWS.
KERK- EN SCHQOLNEUWS.
KUNST EN LETTEREN.
(55=
3 ESJE
EJC
KLEËRftiaKËRS
BREESTR&&T H7
ONTVANGEN
VOOR
k!Ejj
Gemengd Graan No. I. (mst Mais) per 50 KG. f 7.00, per 25 KG f 3.60, pet \U KG. 11.30
Gemengd Graan No. I. (zonder Ma is) per 50 KG. 17.50, per 25 KG. f 3.85, per 12l KG. f 2.00
Gemengd Graan No. 2 (Speciaal voor losloopende Kippen)per 50 K G. voor f 8 40
fa. GEBRS. BLONK - LEIDEN KORT GALGEWATER 12-15
STOPPAOS
PALTHE, K. Rapenburg 6
Dir. Gebr. A C. v. Beukering
GEEFT ONS
Musis Sacrum
Mevrouw en de Heer
ROTQWSKI
i^±La^r±-a
In het schrijven van dc Ned. Ver. van
Spoor- en Tramwegpersoneel heelt de mi
nister aanleiding gevonden om de commis-
(sie in overweging te geven de vakbonden
van het spoorwegpersoneel op ruime schaal
in de gelegenheid le stellen alle gewenschle
mcdedeelingen aan haar te verstrekken.
De Zondagswet.
Het Tweede Kamerlid Duymaer van Twist
heelt den minister van justitie de volgende
vragen gesteld:
lo. Is het den minister bekend, dat op
Zondag 19 September le 's-Gravcnhage een
btlooging is gehouden voor ontwapening en
medezeggenschap, welke belooging gepaard
is gegaan met optochten met muziek door de
gemeente?
2o. Heeft de minister kennis gekregen, dat
de optochten met muziek voor vele ingeze
tenen een rustige viering van den Zondag,
£ooals de Zondagswet van 1 Maart 1315
voorschrijft, hebben onmogelijk gemaakt?
3o. Kan de minister mededeelen, of de
optochten met muziek stoornis hebben ge
geven in de godsdiensoefeningen, gehouden
in kerken waarlangs de optochten werden
geleid?
4o. Zoo vraag 3 in dien geest wordt be
antwoord, dat inderdaad deze stoornis heeft
plaats gehad, is het dan juist, dat, in strijd
*nct artikel 5 van genoemde Zondagswet, de
Plaatselijke politie van 's-Gravenhage geen
zorg heeft gedragen, om te voorkomen of te
leen ophouden hinderlijke bewegingen en
gerucht in de nabijheid der gebouwen, lot
Jen openbaren eeredienst bestemd?
5o. Is de minister bereid, een onderzoek
In te stellen en mede te deelcn, of ingevolg®
de toezegging, gedaan in de memorie van
antwoord op het IVde hoofdstuk der Staats-
begrooting voor het loopend dienstjaar blz.
6, er bij hem aanleiding bestaat tot het tref
fen van de noodig gebleken voorzieningen?.
Reizen op Zondag.
In verband met vragen van den heer
Duymaer van Twist over reizen op Zondag,
ook legen verlaagd tarief, heeft de minister
geantwoord:
De directie der spoorwegen is gewoon, in
het zomerseizoen het reizen te bevorderen
door het inleggen van treinen met verlaagd
tarief.
Dit geschiedt op dagen en van en naar
plaatsen, die aan de directie voor dit doel
geschikt voorkomen, zoowel in de week als
des Zondags, en in beide gevallen wordt een
gelijke verlaging van het tarief toegepast.
Ondergeteekende heeft met de beantwoor
ding van de vragen willen wachten totdat
net resultaat van het zomerseizoen 1926 be
kend zou kunnen zijn, van welk uitstel hij
tevens gebruik heeft kunnen maken om zijn
eigen standpunt ten opzichte van dit vraag
stuk te bepalen. Inmiddels heeft hij er door
besprekingen met de directie naar gestreefd,
dat het inleggen van goedkoope treinen op
Zondagen niet werd uitgebreid.
Over de jaren 19221926 zijn er ingelegd
het volgende aantal goedkoope treinen- 1922
28 treinen, waarvan op Zondag 2, 1923 31,
waarvan op Zondag 9, 1925 64, waarvan op
Zondag 19, 1925 115. waarvan op Zondag
44, 1926 96. waarvan op Zondag 34.
Het loopende jaar is gerekend tot en met
Zondag 15 Augustus 1926. Zeer waarschijn
lijk zal dus het jaar 1926 een ongeveer gelijk
beeld als 1925 verloonen en is het aantal
niet vermeerderd. Blijkt het straks, dat dit
wek het geval is, dan zal dit nader worden
medegedeeld.
De directie der spoorwegen heeft mede
door goedkoope treinen, zoowel in de week
als op Zondag, de financieele uitkomsten
van het bedrijf willen bevorderen en volgens
mar inlichtingen is zij daarin ook geslaagd.
Tegenover den door ondergeteekende's
ambtsvoorganger en door hem zelf geocfen-
den aandrang om het reizen per trein tegen
verlaagd tarief op Zondag tegen te gaan,
heeft de directie der spoorwegen op de on
billijkheid gewezen, dat haar bedrijf'in zijn
bewegingsvrijheid aldus werd beperkt, ter
wijl het overige openbaar vervoer (autL»-
bussen. booten, enz.) op Zondag geen enkele
verhindering ondervond en ondervindt, in
verband waarmede voorts ook naar haar
meening een eventueel verbod van goed
koope treinen op Zondag geen bevordering
van Zondagsrust, maar alleen een verplaat
sing van Zondagsarbeid met zich zou bren
gen.
Naar ondergeteekende's meening kan aan
deze beschouwingen waarde niet worden
entzegd, al kan de redeneering van de ver
plaatsing van arbeid niet geheel opgaan voor
vervoer over grooten afstand als in de vragen
bedoeld.
Een wettelijke regeling nu van het open
baar vervoer op Zondag in dc richting van
algemeene beperking ligt niet op ondergetee
kende's weg.
Waar hij desniettemin met den steller der
vTagcn de bevordering van het reizen op
Zondag door middel van verlaagd tarief
om een neutrale uitdrukking le gebruiken
ongeyvenscht acht alleen reeds met het oog
op het meerdere personeel, dat daarvoor in
dienst moet worden gesteld én wegens de
verstoring van de Zondagsrust in daarop
prijsslellende streken, wil ondergeteekende
er door overleg gaarne naar blijven streven
dit gebruik zooveel mogelijk te beperken.
Het bestuur der Yereeniging van Ne
der! andsche gemeenten heeft lot ondervoor
zitter benoemd (wegens aftreden, ingevolge
de statuten, van den heer F. M. Wibaut)
bet lid van het dagelijksch bestuur den heer
mr. dr W. G. A. van Sonsbecck, burge
meester van Breda, tot wiens opvolger in
het dagelijksch bestuur is benoemd de heer
C. F. Klaar, secretaris van Enschedé.
Aan dc gevolgen overledeD.
In het gemeenteziekenhuis te Den Haag
is zonder bij kennis te zijn gekomen, over
leden mevrouw Van der Linden uit Delft,'
die j.l. Zondag onder Wassenaar door een
motorrijder werd aangereden.
Te water gereden. Gister-
middag omstreeks vier uur zijn twee vrou
wen in het water gevallen van het Groc-
newegje bij Den Haag. Spoorwegarbeiders
hebben 'beiden op het droge gebracht. De
G. D. oordeelde opneming in het zieken
huis noodzakelijk.
De vrouwen waren moeder en dochter.
De moeder, die 70 jaar is, tracht door
werken ook het broou te verdienen voor
haar 50-jarige dochter, die achterlijk is,
en in een invaliden-wagentje gereden moét
wordend
De oude Vróuw ^piekerde den laa-tsten
tijd veel over beider lot Op het Groenc-
wegje schijnt ze zoo in gedachten verzon
ken te zijn geweest, dat zij zonder het te
merken van den wal geraakt is.
Fraude van een postduiven-
houder. Een der leden van een te Delffc
gevestigde vereeniging van postduivenlief-
liebbers heeft op oneerlijke wijze een be
langrijk bedrag aan prijzen weten te 'be
machtigen. De miD had in den bodem
van de duivenldok een gat gemaakt en dit
met een plaatje bedekt-, waarop te lezen
stond: „wie hier naar binnen gaat komt
nooit tc vroeg, maar steeds te laat." Het
bleek een kleine moeite te zijn met een
dun voorwerp, dat door het gat gestoken
werd, de wijzers te verzetten. Dit kwam
aan het licht toen het bestuur der vereeni
ging de klok eens grondig onderzocht,
omdat het was opgevallen dat 's mans dui
ven, die niet tot de besten behoorden, tel
kens eerste prijzen behaalden.
Nadat aan de binnenzijde van de klok
ccn papier over het gat was geplakt werd
zij op de gewone wijze verzegeld.
Dit papier nu bleek Zondag, toen na de
wedvlucht de klok werd ingeleverd, te rijn
door stok en.
De aldus in den val geloopen bedrieger
bleef niet veel over dan het door hem ge
ploegde bedrog te erkennen en zich te ver
plichten de onrechtmatig verkregen prij
zen terug te betalen.
De man is als lid der vereeniging ge
royeerd.
Soldatenrelletjes le Ede.
Nader wordt gemeld uit Ede:
Maandagavond 10 uur is het hier aan dm
Parkweg, waar een voor militairen verbo
den caió is. erg rumoerig geweest van zin
gende, half-dronken militairen, hoofdzake
lijk van het 10de regiment.
Majoor Zeeman maande op kalme wijze
een groep Vak deze militairen tot door-
loepen aan en verzocht hun. zich netter
to gedragen. Dit stond hun blijkbaar nM
aan, ook niet, dat om 10 uur de café's ge
sloten werden.
Militaire-, gemeente- en rijkspolitie wist
de bende, die voortdurend aangroeide, naar
de kazerne te krijgen. Daar eischle men
vrijlating van de opgeslolenen en wegzeil-
ding van de militaire politie. Kapitein Jan
sen stond hen echter llink te woord en ge
lastte hun, uiteenden onder de wol le gaan.
Toen de bende ,de Internationale wilde
gaan zingen, sommeerde hij voor hel laatst
en schoot zijn revolver af. De schrik kwam
er toen in: in een oogenblik was het groot
ste gedeelte verdienen, en ook de rest lag
spoedig onder de wol.
Kolenmijn te Groen Io. H ei;
is nu vrijwel zeker, dat in de gemeente
Groenlo een kolenmijn tot stand zal ko
men. De bouw zal ongeveer vijf jaar duren
en er zullen cenige honderden arbeiders
voor noodig zijn.
Brandstichting. De poli-
tie te Enschedé heeft een 60-jarig man
aangehouden, die verdacht wordt van po
ging tot brandstichting Htj heeft n.l. door
een openstaand raam van eca perceel aan
de 2de Emmastraat aldaar verschillende
brandende lucifers in ten ledikant gewor
pen, waardoor de dekens vlam vatten. De
brand werd gelukkig tijdig door dc bewo
ners ontdekt.
Vergiftigde bessen gege
ten. Twee kinderen, 4 en 5 jaar oud,
van den groenkoopman Nysscn uit Schin-
nen, werden onwel en kregen hevige maag
krampen. Geneeskundige hulp werd on
middellijk geroepen Toen de dokter ter
plaatse verscheen was een der kinderen
reeds overleden, terwijl de toestand van
het andere ernstige zorgen baart.
De kinderen hadden vermoedelijk vergif
tigde Bessen gegeten.
E r n^s tige vak De 20-j a r i g e
K. mijÖphoven-Sittard, vloog bij het af
rijden der zeer steile helling Wintraeker-
bere, door te krachtig remmen, van zijn
fiets en botste met geweM vegen een kar
op, waardoor K. zeer ernstig aan het
hoofd werd gewond De vorwonding was
van dien aard, dat hij onmiddellijk naar
het ziekenhuis te Sittard moest worden
overgebracht.
Dat was een oplossing.
„Het huis is zeer geriefelijk," sprak de op
zichter, die de nieuwe huurders rondleid le.
„Hel eenige is, dat de spoorweg juist ach
ter Uw tuin omgaat; maar aan dat geluid
van de treinen went U wel in een dag of
drie!"
,/Nu ja, anders gaan we die drie dagen
maar zoolang in een hotel," zei, mevrouw.
Soldaten-Oproer te Assen.
Een jeugdig sergeant doodgeschoten.
(Van onzen eigen medewerker).
Assen, 21 September '26.
Zooals, wij bereids meldden zijn talrijke
militairen het slachtoffer geworden van de
zware oefeningen van het 12e«regiment in
fanterie in de brandende hitte van den vori-
gen Maandag. Van eenigen hunner was de
toestand des avonds zeer ernstig, en toen
kort daarna bekend werd dat ook bij het
9de regiment infanterie, uit Leeuwarden,
dat eveneens tijdelijk te Assen is gelegerd,
vele uitvallers waren geweest, werd de
stemming er niet beter op. Wel moge ver
meld, dat de oefeningen van het 9de tegen
één uur 's middags doör majoor Biestraten
werden stopgezet.
Steeds meer Friezen yerzamelden zich in
de soldaten-cantine (in de achterste, oftewel
Hendrik-kazerne), waar tientallen fleschjes
bier werden gebruikt zonder betaling; wel
dra ook klonken er oproerige kreten en
zoo duurde het niet lang of de eerste lamp
werd aan flarden geslagen. Dit was tevens
het sein voor een algeheele vernielings
campagne, waarbij de sergeant, belast met
do zorg voor de cantine, uit de zaal werd
gegooid.
De oproerige soldalen verbeten thans
eveneens het slagveld en trokken, luid de
„Internationale" zingende, rondom de ka
zernes, lampen vernielende, ruilen inslaan
de en officieren uil jou wende!
Van alle kanten stroomden de militairen
nu toe, waardoor zich in den tijd van éen
oogenblik eenige duizenden soldalen op de
karig verlichte kazerne-terreinen bevonden.
Door deze belangstelling aangemoedigd wer
den de oproerkraaiers voortdurend driester.
Zonder ophouden weerklonk het gerinkel
van vallend glas het wachtlokaal van de
voorste (of Wilhelmina-kazerne) werd zelfs
binnengedrongen en een zestal geweren le
gen den grond aan stukken geslagen. En
boven het lawaai van het oproer uit klonk
het gejoel der arrestanten, die vroegen om
bevrijd te worden!
Of het hiertoe ooit zou zijn gekomen valt
moeilijk uit te maken, doch thans werd de
aandacht der Friezen afgeleid door dc
komst van een 16 man sterke afdeeling mi
litaire politie, gewapend met revolver en
klewang, die zich, onder leiding van een
sergeant-majoor op het pleintje, nabij de
hoofdpoort opstelde! Dit toch werkte, zooals
te voorzien was. als de bekende roode lap
op den even bekenden slier, en het gevolg
was dal er van alle kanten werd opgedron
gen en de militaire polilie buiten de poort
werd gezet, zonder iels te hebben uitge-
richt. Waarbij dan moet worden opgemerkt
dat van eenige provocatie van die zijde ab
soluut geen sprake is geweest.
Toch was het te zien dal op deze wijze
de orde onder de oproerige soldaten niet zou
worden hersteld, en liet was dan ook de
overste van het 9de. regiment, die de mili
taire politie last gaf, onmiddellijk in le ruk
ken. Een order, die met daverend gejuich
werd begroet!
Hoe nu echter tot het gcwenschte doel le
komen? Even beraadslaagden 4e- talrijke
officieren, w.o. de garnizoenscommandant,
kolonel Van Bel. waarna zij. zich tusschen
de joelende cn schreeuwende menigte bega
ven cn trachtten door overreding de gemoe
deren te kalmeeren. Wel ontving de kapi
tein van piket, Glasius, daarbij een slag op
het hoofd, wel ook werden er af en toe nog
ruiten ingeslagen, doch het begon er nu
tegen tien uur in den avond (terwijl hon
derden burgers buiten de poorten stonden'
te kijken) op te lijken dat het rustige en
bovenal toegevende woord (want alles wat
de soldaten wenschten werd beloofd) ten
slotte de overhand zou krijgen.
Helaas mocht het zoo ver niet komen! De
commandant van het 9d^ regiment werd
ongeduldig en gaf aan een luitenant van
piket van het 12de regiment, den reserve
lste luitenant Visser, bevel de orde en rust
te herstellen. Op diens last werd nu de
hoofdwacht in het geweer geroepen en
wachlpatronen uitgedeeld. De officier trok
z'n klewang, liet eerst een charge maken
mot de bajonet op het geweer gaf order
tot een salvo met marga-palronencn
liet tenslotte, toen ook dit niet meer hielp,
vuren met wachlpatronen.
Scherp en bijtend klonk het bevel: „Ge
hoorzaamheid aan de wet of geweld zal
worden gebruikt".
Een nieuw opdringen en herhaald gejoel
was het antwoord.... en het volgend mo
ment knetterde het salvo-vuur door de lucht
met het droeve resultaat dat de sergeant-
titulair Munniken, uit Ter-Apel, de onge
veer 20-jarige zoon van een bakker aldaar,
die op ongeveer honderd meter van het ge
drang stond verwijderd, en niets met het
relletje te maken had, door het moordend
lood werd getroffen en achterover viel. De
kogel ging het oog binnen en kwam achter
het oor weer uit. Direct werd het slacht
offer naar het hospitaal gebracht, doch
reeds tien minutep later kwam de tijding
dat de dood was ingetredenDat heel
het garnizoen onder den indruk was van de
droeve tijding, die als een loopend vuurtje
blijkt le zijn verspreid, alhoewel niemand
z'n kamer meer mocht verlaten, spreekt
welhaast vanzelf, en eenig verder rumoer
werd dan ook niet vernomen.
Behalve Munniken werden nog twee an
dere militairen getroffen, de één in 't been,
de ander in den voet. geen van beiden ech
ter ernstig.. Op tal van plaatsen zijn dc
kogels binnengedrongen.
Schrijver dezes snelde met twee collega's
naar z'n tijdelijk verblijf, een barak, en zag,
op nog geen meter afstand vóór zich, een
kogel dwars door de openstaande deur drin
gen, waarna nog een ruit werd versplinterd!
Vele militairen hadden dekking gezocht in
een droge sloot achter het kazernelerrein,
weer anderen vluchtten hel bosch in en
kwamen pas laat in den nacht weer terug.
Het gevolg van hel oproer is geweest dat
nog denzelfden nacht de devisie-ocfening
voor heden werd afgelast. Men bepaalde
zich tot eenigen inwendigen dienst en het
alleen hel lste regiment naar Rolde rukken
voor een oefening, die later werd afgelast.
Tenslotte zij nog vermeld dat met ingang
van heden de wachten zijn versterkt en er
in plaats van één niet minder dan 6 onder
officieren op wacht moeten benevens 11
soldaten en één korporaal, als reserve voor
eventueel© relletjes, die geenszins onmog>
lijk worden geacht.
Nea.-Herv. Kerk.
Drietal: Te Ter ApelBardouw, le
Aardenberg, II. H. Baudct te Arum en v,
d. Ley le Midsland.
Aangenomen: Naar den Bommel, Cr.
v. d. Zee te Hagestein.
Bedankt Voor Berg-Ambacht. J. J,
Timmer tc Ermclo.
Gerei. Kerken.
Tweetal? Te Bier urn (Gr.), R. J. Aak
berts te Wormerveer en G. Wiersma te Mus-*
sclkanaal.
Beroepen: Te Ternaard, J. Meyncu,
cand. te Baarn.
Bedankt: Voor Barcndrecht, A. J. Fa*
noy, te Ferwerd. Voor Oltoland, J. JMeynen,
cand. te Baarn.
Gerei* Gemeente.
Be d a n k t: Voor Leiden, A. de Rlois, If
Dirksland.
NIEUWE UITGAVEN.
De achtste aflevering van Elsevier's uit*
gave „Duizend en één kijkjes in Zwitser^
land" bevat'wederom een keur van schik
terende foto's van heerlijke berglandschap
pen, glanzend-wiüe gletschcrs, spiegelgladde
bergmeren, enz.
Bij N. Samsom le Alfen is verschenen
het Rapport van het Anncxalievraagstuk
van den Bond van Anti-Annexatie-Comilé's»
Nu verschillende annexatieplannen aan
hangig zijn gemaakt, heeft de Bond het
noodzakelijk geacht, in een Rapport le doen
uitkomen, welke ernstige bezwaren aan
annexatie zijn verbonden, zoowel van de
gemeenten, die daarvan het slachtoffer
worden, als veelal ook voor do gemeente, te
wier behoefte zij geschiedt.
In het Rapport wordt er in 't bijzonder op
gewezen, hoe de niquwere studies op het ge-"
bied van samenwerking van gemeenten
doen zien, hoe langs dezen weg de ontwik-
kelingsmoeilijkheden tusschen aangrenzende
gemeenten het best kunnen worden opge->
lost waarbij de gemeenschappelijke belangen
tevens woiden behartigd.
TIJDSCHRIFTEN.
Symphonia.
In het dezer dagen verschenen tïerste
nummer van den lOden Jaargang van het
Muziektijdschrift „Symphonia" (Uitgave J,
J. Lispet, Hilversum) begint Wouter Hut*
schenruyter zijn Herinneringen te schrijven*
die veel interessants beloven te zullen be
vatten over het Ned. Muziekleven van de
laatste 45 jaar; M. G. v. d. Rovaart schrijff
over de Jazz; T. Telman, (de auteur van
het onlangs verschenen boek „Het Orgel")
schrijft over dit machtig instrument, welk
artikel met zeer fraaie cliché's is verlucht}'
een speciale correspondent schrijft over heÉ
4e Feest der Internationale Vereeniging
voor Moderne Muziek, te Zürich gehouden;
op de bijbehoorende foto's ziet men o.a. Wil
lem Pijper, Arthur Honnegger, Manuel de
Falla en Zoltan Székely.
Voorts bevat het tijdschrift de rubrieken
muziekbesprekingen en tal van mededee-*
lingen, betrekking hebbende op het muziek',
leven.
JE
TELEFOON 393
971 LH
O
Wegens de hoogere Graanprijzen zijn wij genoodzaakt onze
Kippenvoerprijzen iets te verhoogen.
Onze neteeringen zijn franco thuis voor
LET OP ONZE PRIMA KWALITEITEN
AANBEVELEND,
973
Al deze Granen zijn eveneens verkrijgbaar bjjJ. DE RIJK Jr., Heerenslr. 20. Lelden
Onzichtbaar Stoppen
volgens AmerikatDsch
systeem, ran scheuren,
brand- of motgaten in alle
soorten kleedingstukken
Almelo. Teleloon 47.
283
Bouw- en Woningbureau
„EIGEN HAARD''
Kantoor:
Breestr. 169, Tel. 2623
dw huizen in verkoop
of verlinur.
Dagelijks talrijke aanvragen
van woningzoekenden.
9034a
van ProL Dr. G. JAEGER
eu 975
Fabrikaat WILHELM BENGER SÖHNE, Stuttgart
zijn verkrijgbaar bijt
ALLEEN HAARL.STR. 122 - LEIDEN
TEGENOVER DE DONKERSTEEG.
De Fa. D. A. KELDER
Zoon vraagt een net degelijk
Meisje, als
9SO
Brieven met Inlichtingen,
opgaaf van verlangd salaris,
godsdienst enz. aan bovenst,
adres.
Donderdag 23 Sept., 8 uur
voorleden cn .Qirvduc^es
Plaatsbespreking a 20 ct. aan
do Zaal. 933
Xl-l J
