No. 20368,
ZATERDAG 7 AUGUSTUS
Anno 1926,
STADSNIEUWS.
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
PHUS DER ADVERTENÏIEN:
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs,
f Kleine Advertenti5n, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
.Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
;'10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRUS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.36, per week
Ko.ia'
Dit nummer besteat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
Nederl. Vereeniging van Christenen tot
bestrijding van den Oorlog.
De conferentie werd gisteravond voort
gezet. Een klein koortje zong bij den aan
vang de bekende liederen van Kees Bocke;
e ze weiden door de talrijke aanwezigen
geestdriftig meegezongen. Een persbureau
deed opnamen.
De heer Ververs liet Ps. 119 1 en 2
zingen, sprak een kort inleidend woord,
waarna ds. Warlena sprak over: „Kerk en
Oorlog". Spr. vond het moeilijk hot begrip
„Kerk" in dezen scherp te definieeren. We
zullen hier onder Kerk verstaan de zicht
bare geïnstitueerd# gemeenschap in haar
pluriforme openbaring. Christus bracht geen
kerk, maar hot Koninkrijk Gods, welks
trage wegbereiders en feilbare getuigen de
elkaar bestrijdende kerken zijn. Spr. zal
hier niet van een bepaalde formatie maar
van de Kerken spreken, die in Aug. '11 even
weer haar greep op de massa herkregen,
toen de wereld weg te zinken dreigde en
men greep naar des Eeuwigen hand. Niet
lang duurde deze „opwekking". De vrede
kwam niet, het levenswoord werd niet ge
sproken. de kerken, niet berekend voor haar
,taak. verdedigden of verdoezelden de oor-
logshcl. Alle zijn zij „vaderlandsche" ker
ken, behalve de Katholieke. I-Iaar faalt do
kracht voor grootscher taak in internatio
naal gebeuren en de machthebbers over
vleugelden de kerken, die organen des gees-
ites behoorden te zijn. Eens slond de Kerk
,'aan de spits der cultuur, wekte Godsvrede
'of geestdrift voor den heiligen strijd voor
den gewijden grond. Thans komt de Kerk
achteraan; dit behoeft naar Heerings wooi*}
jéen geestelijk verlies te wezen maar is het
helaas wel. Zelfs de macht van Z. H. den
Paus schoot te kort. Men zegende vliegtui
gen. er was slechts een schuchter pogen om
te komen tot bestrijding van de oorlogs-
zonde. De eenige vredespoging, een verzoek
om :ncl Kerstfeest althans niet te vechten,
mïs\ukle.
Groot is de schuld der Kerken, die de
wapens hebben gezegend. De vormoorde
millioenen roepen om wraak! Een vrouw
verhaalde spr. nog dezer dagen van de
vijandschap der proletariërs in het solda
tenpak tegen den oorlog en de Kerk, die hen
naar het slachtveld dreef. Hooger dan de
plechtig zegenende Kerk staat de in wan
hoop razende en vloekende soldaat
Spr. hekelt de misdadige waanzin der
kerkelijke oorlogsbidstonden. Welk godsbe
grip huldigde, men daar? Men kreeg den
„ouden Duitschen God" en diens collega's
in de andere landen. Bij de neutralen was
hel voor zooverre bekend, naar spr. weet,
niet beier. Men kreeg alleen den Synodalen
h.Vredcszondag" en een lippen-schuldbelij
denis maar de daden der oorlogsvoorberei
ding gingen voort. De dominéés sputterden
amechtig over de wereldzin en weeldedorst
der dienstboden! De kerken lalen den oor
log geworden en wie zwijgt stemt toe. Men
krijgt de leger- en vlootdominees om het
.moreel der troepen te versterken, maar de
benauwenis van de menschenziel die
/Zuchtte onder oorlogswee, werd niet ge
peild, veel minder verholpen. Men léérde
arme jongens zweren bij het machtwoord
van den dominee, die de gewetens.chloro
formeerde met zalvende praatjes over de
„godzalige krijgsknechten" uil Bijbel-ver
halen. Wij waren hier in Holland niet beter
dan de anderen. Hier te lande zijn 200 van
de 2G00 predikanten actief betrokken in de
oorlogsbestrijding. Slechts één Synode, die
'dor groote Amerika anschc Presbyteriaan-
sche Kerk met 10 1 12.millioen leden ver
oordeelde eiken oorlog, ook de verdedigende.
De Kerk draagt de geestelijke schat van het
verleden, conserveerond wordt zij licht con
servatief, haar houding is vreemd aan we
reldbegrip,. lijdensbereidheid en offerzin
onfbreken en streden ook de vrome
vaderen niet. Dc uitlegkunde legde alle anti-
oor! ogsleksten uit den Bijbel averechts uit.
Kerk en Staat, eenmaal vijandig, vonden
elkaar. Aandoenlijk is de belangstelling
voor het leger, met minachting beantwoord
door de militaire autoriteiten. Zie het ont-
tdag-Smith. De voormannon van het Geref.
volksdeel ontsloegen hem. omdat zijn ziens-
V'ij,:e hotste met traditie en bezit der vade
ren. Ook Israëls machthebbers smoordén
de stem der profeten
Hierna zongen de aanwezigen staande
het bekende: ..Ontwaakt gij die slaapt en
Rta op uit de dood", waarna een koortje nog
een lied zoiig. waarna de confercntielpider
de heer Ververs, de hoer en mevrouw War-
tena. dio de conferentie morgen niet meer
k'itmen bijwonen, dankte voor hun aanwe-
zighpid en hun een tot weerziens toeriep.
Daarna sloot hij de bijéénkomst met
"gebed.
Gemeente-archief.
Aan het door den archivaris van Lcidc-n,
nu dr. J. C. Overvoorde, uitgebracht jaar
verslag over het Gemeente-Archief aldaar,
ip1 tfDen W^' na ^et voérloopig afslui-
n der beschrijving van de archieven van
\rvraesorie en van fabricage geregeld
voortgegaan met de bewerking van de
hierbij aansluitende afdeelingen van hel
stadsarchief en van eenige later naar liet
Gemeente-archief overgebrachte kleinere ar
chieven. O.a. werden bewerkt de archieven
der jaag- en trekpaden, die van de bonnen
en buurten, de afdeeling militaire zaken en
inkwartiering, de collectie De la Court en de
daarbij gevoegde stukken over hel zoeken
naar de Noord-Oostelijke doorvaart naar
China, de bescheiden over de abdij Egmond,
enz.
De adjunct-archivaris ds. J. W. Verburgl,
die in hel verslagjaar met goed g3volg het
doctoraal examen in de rechtswetenschap
heeft afgelegd, beschreef .voorloopig hel -ar
chief van het departement Leiden van de
Maatschappij lot Nut van het ALgemeen Hij
hpwerkle daarna voorloopig de bescheiden
betreffende de Hoogeschool en begon met
het vergelijken van een groote verzameling
reed3 vroeger voorloopig beschreven eigen
domsbewijzen van verschillende hc-rkomst.
tot oen aantal van 500 charters.
Verder verrichtte hij eenige onderzoekin
gen en regelingen, waaronder een onder
zoek naar de geschiedenis der Vrouwen-
Kraammoodcrs, en naar de brug- en lig
gelden.
De volontaire mej. Chavannes begon aan
de voorloopige bewerking van het archief
van de Leidschc Maatschappij van Nijver
heid en Handel.
De ambtenaar W. P. van Rhijn collatio
neerde de doopbriefjes van de Luthersche
kerk over de jaren 16771811 en bracht het
afschrift van het doopboek der Jezuïeten-
kerk over 16701756 en van het trouw
boek dier kerk over 16941750 op fiches.
De klerken J. P. H. Staats en mej. J. S.
M. de Ni? bewerkten de doopboeken der
Waalschc Kerk over 16751730 en dc be
grafenisregisters over 16691685
Meer en meer wordt behoefte gevoeld aan
uitbreiding van de bergruimte. Voorloopig
wordt geregeld getracht om ruimte te win
nen door vereenvoudiging in de indeeling, in
afwachting dat hel ontruimen van de door
de politie in het Raadhuis in gebruik geno
men lokalen ingrijpender verbetering zal
mogelijk maken.
De toestand der archiefstukken en verza
melingen is zeer bevredigend, behalve die
van een gedeelte van het oud-rechterlijk en
oud-notarieel archief, hetwelk vóór de over
brenging naar het Gemeente-Archief veel
dooT vocht heeft geleden. Verbetering kon
niet worden aangebracht, daar het oorspron
kelijk hiervoor door hel Rijk verleende cre-
diet na 1921 niet is verlengd. (In 1926 werd
het crediet opnieuw verleend).
Inlichtingen werden gevraagd of gezocht
door 233 personen, waarvan 74 uit Leiden,
136 uit andere gemeenten in Nederland, en
23 uit het buitenland, waarvan 8 uit plaat
sen buiten Europa.
Het departement Leiden van de Maat
schappij tot Nut van het Algemeen gaf hel
oud-archief in bruikleen; hetzelfde deed de
Leidsche Maatschappij van Handel en Nij
verheid. Ook werd het archief van Neder-
landsch Metlray te Leiden over 1851 tot
1879 overgenomen.
Een zeer gewaardeerde aanwinst ontvrng
het archief door de overbrenging van de cot-
lectie De la Court, waarin naast vele be
scheiden van in hoofdstuk genealogisch be
lang ook een paar 17 en 18e eeuwsche reis
beschrijvingen voorkomen en aantekenin
gen over de schilderijencollectie van Fiéler
de la Court van der Voort en Allard de la
Court.
Verschillende aanwinsten werden verkre
gen door schenking of aankoop, waardoor
228 bibliotheek-nummers en 876 voor de
prentverzameling.
Voor Leiden en omgeving is ook zeer be
langrijk de aankoop van een serie echels-
boeken en teekeningen van A. J. Kouwens
en J. E. Kikkert welke aansluit bij de recus
vroeger verworven serie.
Uitstapje leerlingen Ambachtsschool.
Door een twintigtal leerlingen van de
Ambachtsschool alhier is onder leiding van
den directeur en vier leeraren een vier-
daagsch uitstapje naar Noord-Brabant on
dernomen. waarbij gekampeerd werd „er
gens" op de heide tusschen Bergen-op-Zoom
en Woensdrecht. Dinsdagmorgen vertrok
ken de jongelui per trein naar Roosendaal,
vanwaar de tocht naar het kamp verder
per rijwiel werd voortgezet. Van hieruit
werden geregeld uitstapjes ondernomen; zoo
werd p.m. een alleraardigste boottocht op i
de Schelde gemaakt. Het kampleven scheen
de jongens uitermate goed te bevallen, zoo
dat het een ieder speet, toen gistermorgen
de terugreis wederom aanvaard moest wor
den, hetgeen op dezelfde wijze, doch thans
in omgekeerde volgorde als op de heenreis
geschiedde.
Directeur en leeraren komt een woord
van lof toe voor hun opoffering om ook bui
ten de schooluren om het contact tusschen
onderwijzend personeel en leerlingen te
willen doen bestaan.
Bij Kon. Besluit is toegekend de eere-
medaille der Oranje-Nassau orde in brons
aan J. M. van den Bergh, smidsknecht bij
de firma wed. G. L. J. KloosGaastra, al
hier.
Voor het diploma Steno-Typen (Ned.
taaal, 130 letlergr. p. m.), afgenomen door
de Ver. v. Dir. v. rpntscholen slaagden de
dames G. G. Buys, C. J. Hansclaar, W. Mom-
berg en de heer G. de Kramer, allen alhier.
Voor het examen nuttige handwerken
is te Rotterdam geslaagd mej. G. Zwarts, al
hier.
Geslaagd zijn voor het examen nijver
heid-onderwijs de heeren A. van Weeren
(akte Nb.) en A. A. Bartelink (Nk.) beiden
alhier.
Te Den Haag is geslaagd voor het
tweede deel notarieel examen de heer, K.
H. Bosman, alhier.
Het City-theater brengt on9
deze week een uitgebreid programma. Na
het Wereldnieuws worden tot voor de pauze
de lachspieren danig in werking gesteld.
Allereerèt wordt aangevangen met een
klucht in één acte „De Jantjes in Egypte";
daarna een geestige twee-acter „De drie
musketiers". Vervolgens de film „Ook last
van de zenuwen" een bijzonder grappige
klucht in 5 acten, waarin de zoo bekende
komiek-acrobaat Zigoto in lal van moeilijk
heden geraakt, waaruit hij zich echter
steeds weer op kostelijke wijze weet te
redden Na de pauze krijgen wij -Richard
Talmadge in „Een gevaarlijke grap".
Richard is n.l. zwaar verliefd, doch.hij
loopt een blauwtje, waarover, hij erg zwaar
moedig is. Zijn vader, die zich hierover be
zorgd maakt, tracht hem sensatie en op
winding te bezorgen. Hierdoor geraakt hij
in een zaak betrokken, welke hij aanvan
kelijk als grap beschouwt, doch die blijkt
groote ernst te zijn, en waarin de uitvin
ding van de „doodende straal" een belang
rijke rol vervult. Kortom het programma is
geestig en onderhoudend, terwijl de muziek
het goede er aan bijdraagt
In het Luxor-t heater het vol
gende programma: ten eerste het Journal,
gevolgd door oen kostelijke twee-acter „Zi
goto bij de Chineezen". Nog voor de pauze
„Sporting Life", in 5 acten. Deze film met
een gezonden inhoud, waarin we weer on-
dervinden, hoe gevaarlijk het is, wanneer
liefde in haat verandert, brengt ons in de
voornaamste sportkringen in Engeland en
is interessant te volgen. Na de pauze een
mooie film „Misdaad der jeugd", in 6 acten.
Deze misdaad, bedoeld als een grap, waar
aan een lichtzinnig jongmensch zich schul
dig maakt, brengt een geheele familie ten
gronde en doet ons een geschiedenis bele
ven met aangrijpende momenten. Het goede
spel der hoofdpersonen houdt de bezoekers
in spanning tot de laatste acte.
In het Casino-theater blijven
Watt en V* Walt ook de komende week nog
hun triumfen vieren Geen wonder, dat de
zaal gisteravond wederom uitstekend bezet
was; het inderdaad voortreffelijke spel van
de beide J)eensche komieken met hun ori-
gineele, beschaafde humor, deed de bezoe
kers ook nu weer van de eene lachstuip in
dé andere vervallen. Ook het bijprogramma
staat hier in bet teeken der vroolijkheid.
Het „Hollands Nieuws" brengt ons dit
maal o.a op het concours hippique te
Hoofddorp en andere sportevenementen. Als
hoofdfilm voor de pauze wordt vertoond de
comedie in 7 acten „Excuseer", waarin
Conrad Nagel debuteert als blijspel-speler
en bewijst ook in dit genre voortreffelijk
werk te kunnen leveren. Tal van komische
verwikkelingen bezorgen <3e toeschouwers
een uiterst genoeglijken avond, zoodat wij
in het bijzonder zwaarmocdigep deze week
een bezoek aan het Casino van ganscher
harte kunnen aanbevelen.
Volgende week zal Dinsdag en Vrijdag
van half zes tot half acht nam. de Jan
Stcententoonstelling in het Museum „De
Lakenhal" wederom voor f0.25 voor belang
stellenden geopend zijn.
Voor het concert in het Kooipark, Dins
dag a s. nam. te 8 uur door het Stedelijk
Muziekcorps te geven, luidt het programma
als volgt- No. 1 Marsch Militair, Schuber;
2. Ouverture „Giralia", Adam; 3. „Woron-
zo", Wals. Lobitzkij; 4. Fantaisie uit ,Ein
Walzertraum". Strauss; 5. „Les Gnomes",
Eilenberg; 6. „Ueber Land und Meer", Wals
Gung'l; 7. „Die Ehrenwache", marsoh, Lehn
hardt.
Naar wij vernemen, heeft het Dage-
lijksch Bestuur van het Sumalra-Comité-
Leiden besloten de voorgenomen Sehaal-
collecte, wegens uitstedigheid van een groot
aantal ingezetenen, eerst te doen houden in
het begin der maand September.
Gistermorgen omstreeks 10 uur is de
19-jarige fabrieksarbeidster M. L. op den
hoek van Lokhorststraat en Pieterskerk-
gracht met haar rijwiel aangereden door een
kaasbrik. bestuurd door J. van H. uit Bent
huizen. Doordat de bestuurder onmiddellijk
het paard inhield werd erger voorkomen en
kwam de wielrijdster met eenige schaaf
wonden in het gelaat en een losse tand er
nog betrekkelijk goed af.
Op de Haarlemmerstraat werd gister
morgen de wielrijder A. B. aangereden door
een vrachtauto, bestuurd door J. O., toen
deze uitweek voor *en kar, tengevolge
waarvan het rijwiel ernstig beschadigd werd.
De Commissaris van Politie alhier ver
strekt inlichtingen omtrent een heerenrijwiel,
dat in den afgeloopen nacht onbeheerd op
de Pieterskerkgracht werd aangetroffen.
Tengevolge van het breken van een
trapleer is de wed. de G., terwijl zij in haar
woning aan de Kaiserslraat aan het glazen-
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „to. „0,18.(
Franco per post ƒ.2.35 portokosten.
wasschen was, naar beneden gestort en op
haar achterhoofd terechtgekomen.
De ontboden geneesheer van den E. H. D.
kon evenwel geen letsel constateeren, zoo
dat de weduwe met den schrik vrij kwam.
Gelijk bekend wordt Woensdag 11 Aug.
in de stichting Voordorp te Leiderdorp een
Voordorp-dag gehouden, welke des morgens
te halfelf geopend zal worden met een rede
van ds. Lekkerkerker uit Bennebroek, die
een opwekkend woord zal spreken in het
belang van den arbeid der opvoeding.
Te lialféén is de Voordorp-reünie, waar
aan ieder legen de alleszins billijke vergoe
ding van 50 cts. kan deelnemen.
Gedurende de middaguren bestaat er ge
legenheid de stichting te bezichtigen, opdat
men zich kan overtuigen, dat ten opzichte
van de verpleging en verzorging alles in
perfecte orde is.
Voor de kinderen zijn er dan diverse ver
makelijkheden georganiseerd, bestaande uit:
flesschen slaan, blokjes rapen, prijsjes knip
pen, spelen, enz. Tegen 6 uur begin het
avondfeest, waarbij verschillende sprekers
het woord zullen voeren, afgewisseld door
muziek van bet Leiderdorpsche fanfarecorps
en zang van het Voordorp-koor.
Niemand verzuime dien dag aanwezig te
zijn.
PREDIKBEURTEN.
Voor Zondag, 8 Augustus.
Leiden.
Evang. Lulh. Gem.: Voorm. halfelf, ds. Ph.
L. G. Sleenbeek van Zaandam.
Ver. van Vrijz. Ilcrv. (zaal Volkshuis):
Voorm. halfelf, ds. IC. H. Boersema.
Remonstr. Ger. Gem.: Voorin, halfelf ds.
H. G. Cannegieler van Haarlem.
Doopsgez. Gemeente Voorm. 10 uur dr.
C. D. Sax, van Oude-Wetering.
Egli-se Wallonne: dimanchc a dix hcures
el demi-heures du matin, mr. A. Ie Gras,
pasteur a Bois-le-Duc.
Vrije Kalh. Kerk (Stille-Rijn 1 a): Dienst
om halfelf voorm. (Zaterdagavond 8 uur
Vesper en lof)
Alphen.
Nod HerV. Kerk (^ulianaslraal): Voor.
10 uur, ds. Ecrtiard van Kethel; nam. 7 uur,
ds. De Bruin.
Hulpgebouw Gouwsluit: Nam. 7 uur, ds.
Eerhard.
Ned. Herv. Kerk (Oudhoornschewegj:
Voorm. halfelf, ds. J. van Linschootcn.
Evangelisatiegebouw (Hooftstraat): Voor
middag 10 uur, de heer v. d. Hoek. cand. te
Bilthoven; nam. halfzeven, ds. Beeken
kamp van Leiden.
Géref Kerk (Raadhuisslraat): Voorm. 10
en nam. 6 uur, d9. Roenen van Putten.
Geref. Kerk (Hooftstraat): Voorm. 10 uur
en nam. halfzeven, de heer v. d. Heijden
van Wassenaar.
Boskoop.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10.15 de heer N.
J. Pattist van den Haag.
Salvatorie: Voorm. halftien ds. Aalbers
van Ouderkerk a. d Usel; nam. 6 uur prof.
Ilaitsema van Groningen.
Ned.-Herv. (Geref.) Evangelisatie: Voorm.
halftien en nam. 6 uur ds heer Bouwman
van stellendam.
Geref. Kerk: Voorm. en nam. 6 uur ds.
Fernhout.
*r
Eazerswo ude.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. halfelf, de heer
de Wit. cAnd. te Noord wijkerhoul, nam.
halfacht de heer de Jnge van Boskoop.
Geref. Kerk: Voorm. halfelf en nam. hall-
acht, ds. Gis oen.
Hillegom.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. Ver
heul van Gouda, nam. geen dienst.
Geref. KerkVoorm. 10 en nam. 5 uur, ds.
M. Post van Bunschoten.
Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5
uur (afscheidsrede) dé. Zwiep.
Katwijk aan-Zee.
Geief. Kerk Voorm. 10 u. en nam. 6 uur,
ds. Hagenbeek, van Vlaardingen.
Katwijk aan den Rijn.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. halftien en nam.
6 uur, ds. Bollee.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 6
uur ds. Meyering.
Koudekerk.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur ds. Sun-
dermeyer van St. Nicolaesga-. nam. halfze
ven ds. Mulder van Zoeterwoude.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 7 uur ds.
Dekker, em -pred. te Scheveningen.
Lisse.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur ds. Kiehl
van Hoorn, nam. 6 uur de Hofstede van
Noordwijkerhout.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 4
uur dr. K. Wielenga van Voorschoten.
Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5
uur, ds. J. Jongeleen van Hilversum.
Geref. Gem.: Voorm. 10 en nam. 5 uur,
lccsdienst.
Ncd.-Prot. Bond: Voorm. 10 u. 15 ds. A.
Trouw, van Heemstede
BINNENLAND.
Twee personen te Rotterdam geariesteek,
inzake de inbraak te Gouda.
BUITENLAND.
Frankrijk en de financieele overeenkom*
sten van Washington en Londen.
Een Amerika ansche zwemt over het
Kanaal.
Oegstgeest.
Ned.-Herv. Gem. (Groene Kerkje): Voorm.
10 uur ds. A. Burger van Oosterwicrum.
Sassenheim.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur ds. L
Boer van Vriezenveen; nam. 5 uur de. L. D.
Poot van Haarlem.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 5
uur ds. Houtzager van Reeuwijk.
Chr. Geref. Gem.: Voorm. 10 uur en nam,
6 uur ds. Joh. Jansen van Leiden.
Ned. Herv. Kerk.
T w a a 1 f t a 1: Te Zuidlaren (alph.); Ji
Boonstra, Gieten; W. F. Dikboom, Wilder^
vank; J. G. Franck, Coevorden; H. de Groot
Emmen; F. L. Kan, Bovensmilde, B. R<
Knoltnerus Vries, C. Koenehoop Meppel, J
M. Natzijl, Langezwaag; W. G. Planten
Goor, A. N. Pijnacker Hordijk, Sappemeer;
J. N. Seulijn, Bennin^wolde; P. A. Tichci
laar, Beilen.
Aangenomen: Naar Diepenheim.
(loez.), A. Weedcr le Koog a. d. Zaan.
GereL Kerken.
T w e e t a l: Te Kampen D. van Dijk U
Groningen en A. J. Bouma te Wenswerd.
Gerei. Gemeente.
T w e e t a 1: Te Sliedrecht: J. R. van
Oordt le Opheusden en M. A. Minderman
le Lisse. v
Ned. Herv. Kerk*
Algemeene Synode. 1
XV.
De president heel den heer G. J. van def
Flier Jr. welkom, die als secundus van den
secretaris dezen bij de vervulling van zijD
werkzaamheden zal bijstaan.
In behandeling komt een rapport van den
heer Tammers over een motie en een ver
zoek over een voorstel tot wijziging van het
Reglement op het examen. Het voorstel is
van dr. C. J. Niemeyer, die van oordeel is,
dat de klachten over minder voldoende be
kwaamheid van sommige leden der prov.
kerkbesturen en over ongelijkheid in het af-,
nemen der examina door de onderscheidene
kerkbesturen, gerechtvaardigd moeten hee-
tcn. Daarom stelt hij voor, twee examen
commissies in het leven te roepen. De eene
gevestigd le 's-Gravenhage wordt gevormd
door leden uit Noord-Holland, Utrecht, Zuid-,
Holland, Zeeland en Noord-Brabant met
Limburg; de andere te Zwolle door leden
uit de andere provinciën. Tot leden zijn be-,
noembaar alle in het ressort wonende predi-
kaplen, emeriti en eervol ontslagen predi
kanten met emeritaats-bevoegdheid. Elke
commissie bestaat uit zeven leden met hun
secundi. Aan hen wordt opgedragen een van
de zeven vakken waarover het examen
loopt. Zij worden benoemd door de Alg. Sy
node uit voordrachten van twee personen
voor elk examenvak afzonderlijk ingediend
door de provinciale kerkbesturen. Hun zit-
tingstijd is zeven jaar. De voorsteller heeft
deze hoofdgedachte nauwkeurig in aan te
brengen mglemenls-wijzigingen uitgewerkt.
De motie, welke het rapport behandelt, is
ingediend door de classicale vergadering van
Emmen, aandringend op wijziging van het
reglement in den geest van een artikel van
dr. Obbink in het Weekblad voor Christen
dom en Cultuur. Het verzoek komt van het
congres voor Christendom en Cultuur en
dringt aan op het vragen van een bewijs,
dat de examinandus met goed gevolg lenta-
mina heeft afgelegd in paedogogiek met
daarbij bchoorende practische oefeningen.
De commissie wil motie en verzoék aan
stonds ter zijde leggen, omdat zij geen be
paalde voorstellen bevatten en gedeeltelijk
ook afkomstig zijn van een congres, welk?
leden niet allen lot de Ned.-Herv. Kerk be
hoorden.
Over het voorstel van dr. Niemeyer is de
commissie verdeeld, d. w. z. de meerderheid
op één lid na, wil het afwijzen le. omdat
het karakter van het proponents-examen
wegvalt; 2e. omdat zij niet erkent, dat het
examen zoo slecht wordt afgenomen als de
voorsteller meent, terwijl zij niet inziet, dat
het dan beter zal gaan, 3e. omdat het vol
strekt niet zeker is. dat de meest geschikte
personen tot examinatoren zullen worden
benoemd. Volgens de grondgedachte van den
voorsteller #is het examen een controle op
het academisch onderwijs, terwijl het inte
gendeel bij dit examen de vraag i9, of een