I
Let op het adres.
Om 20355.
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 23 Juli
Tweede Blad
Anno 1926.
BINNENLAND.
NIEUWE RIJN 21.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
na-
De Koningin in Zwitserland.
De gezondheidstoestand van de Koningin
'schijnt tot tevredenheid aanleiding te geven.
Niettemin was Woensdag professor Olto
Naegeli, hoogleeraar van de medische facul
teit aan de universiteit te Zürich, directeur
'van de medische kliniek van het kantonale
ziekenhuis aldaar, naar Beatenberg ontbo
den.
H. M. mag haar vertrekken in het hotel
Jtegina Palace nog niet verlaten en het moet
uitgesloten worden geacht, dat de terugreis
•naar Nederland vóór aanstaanden Maandag
kan worden aanvaard.
DE HUURWETTEN.
lie hoofdinspecteur der Volkshuisvesting
voor spoedige verdwijning.
De hoofdinspecteur voor volkshuisves
ting deelt in zijn jaarverslag over 1925 mede,
'dat meer woningen zijn gebouwd -dan ooit
te voren, n.L -47,919 legen 45,868 in 1924,
terwijl er op 31 December nog 28,299 in
Sanbouw waren (29,622 in 1924).
Omtrent de Huurwetten merkt hij op:
„Reeds herhaalde malen had ik omtrent
Bpheffing der Huurwetten geadviseerd. Ik
heb steeds de aandacht gevestigd op het
feit, dat de omstandigheden, die liet be
staan van Huurwetten noodzakelijk ma
ken, thans niet meer aanwezig zijn. Deze
nmglandigheden toch bestonden niet in een
tekort aan woningen dit toch is een perio
diek terugkeerend verschijnsel doch in
jhet feit, dat ten gevolge van hel groote
risico, aan den bouw van woningen ver-
Jxmden, in het tekort niet kon worden voor-
|zien. Deze omstandigheden behooren thans
tot het verleden. De bouwkosten zijn sinds
1923 stabiel, en voor valide arbeiders kan
Jallerwegen zonder bijdragen uit 's rijks kas
gebouwd worden.
Natuurlijk moest de mogelijkheid onder
jie oogen worden gezien, dat het tekort zoo
groot zou kunnen zijn, dat slechts een
lange periode van groote houwbedrijvig-
peid toereikend zou kunnen zijn om het
tekort in te halen. Ook dit was niet het
geval. In de koopkrachtige vraag naar
jvoningen was, globaal gesproken, in ver
reweg de meeste gemeenten voorzien. De
Serdere productie dient voornamelijk tot
(voorziening in de toenemende behoefte en
ïoor het vormen van een reserve.
De nog aanwezige samenwoningen zul
len in de meeste gemeenten ook door ver
sere vergrooting van den woningvoorraad
Piet worden opgeheven, hetgeen o.m. hier
uit blijkt, dal in vele gemeenten reeds een
aanmerkelijk aantal woningen leegslaat.
Het is een feit, dat de voorraad van de
allergoedkoopste woningen beperkt is,
«naar daaraan kan het voortbestaan der
HuurweBten niets veranderen. Ook v66r de
jOrisisjaren was hel aantal woningen in
(huurprijzen van f 1 tot f 1.50 kleiner dan
de vraag, omdat woningen van dien prijs
niet gebouwd konden worden evenmin als
iluulu in de grootere gemeenten woningen
v.rïl f 2 tot f 3 kunnen worden gebouwd.
Nochtans is mij nimmer iels gebleken
(van onredelijke huurverhooging van der
gelijke woningen. Evenmin zal daarvoor
thans gevaar bestaan om de eenvoudige
reden, dat de bewoners dezer woningen niet
ïneer kunnen betalen. De economische mo
gelijkheid stelt aan de huurverhooging een
grens.
Zou men de Huurwellen willen 'iand-
Kaven, totdat in alle huurgroepen een over
schot aan woningen aanwezig is, dan zou
Bulks beteekenen, dat van die wetten een
permanent instituut wordt gemaakt
In het belang van de woningvoorziening
(s het gewenscht, dat zij ten spoedigste ver
swijnen."
Het Nederlandsch-Belgische verdrag.
Het wetsontwerp tot ratificatie van het
Nederl.-Belgische verdrag komt Woensdag
.of Donderdag van de volgende week aan de
lorde in den Belgischen Senaat. Baron
iRecamps David, oud-minister, is rapporteur.
Otficieele berichten.
Bij Kon. besluit is benoemd buiten be
zwaar van 's Rijks schatkist tot regeerings-
'gedelegeerde bij het van 27 October9 No
vember te Tokio te houden derde Pan Pa
cific Science Congress, dr. P. van Rom-
hurgh, hoogleeraar to Utrecht.
De electrificatie van de lijn Rotterdam
Amsterdam.
Dezer dagen zijn op het spoorweg-empla-
fcement bij het station D. P. te Rotterdam de
eerste draadmasten aangevoerd ton behoeve
San de electrificatie van de lijn Rotterdam
r—Amsterdam via 'e-Gravenhage.
Zooals bekend is, is het traject Den Haag
•—Leiden reeds voltooid en hebben het vo
rige jaar op deze lijn de nieuwe wagens
flie thans tijdelijk in gebruik zijn bij de
Zuid-Hollandsch Electrische proefgere-
den. De trajecten DelttDen Haag en Lei
denHaarlem zijn thans ook gereed geko
men. Op de lijn HaarlemAmsterdam ie
men met het plaatsen van palen en het op
hangen van de draden bezig. Op 1 Augustus
Wordt het laatste stuk, n.I. Rotterdam
Delft, onderhanden genomen.
Met ingang van 1 Mei 1927 zullen de
hlectrische treinen op de lijn Rotterdam
Amsterdam gaan rijden.
Reorganisatie van de cavalerie.
Het ligt in het voornemen van den Mi
nister van Oorlog behalve de bezuiniging
«er legerpaarden van 130 tot 110 per esca-
w» huzaren, en 4e inkrimping van het
jaarlijks voor de cavalerie Ie bestemmen
conhngenl van 1200 op 1070 gewone dienst
vers 3? ^van w'e bestemd voor de
'descadrons en de overigen voor paarden-
_erzorger of oppasser) ook de encadreering
r regimenten huzaren als volgt to wij
zigen:
nnV~m'in?ierin,! van 'iet aantal luitenants
wachtmeesters met één per escadron;
vermindering van het aantal trompetters
tol 2 per regiment. Dat zal in totaal een
vermindering geven van tien luitenants (en
totaal zijn er thans 57) en van 10 wacht
meesters en van 6 trompetters (wachtmees
ter). In plaats van den luitenant-adjudant
per half regiment zal dit in de toekomst
een ritmeester-adjudant worden, terwijl bo
vendien per regiments- en halfregiments-
staf een luitenant in speciale diensten zal
worden ingedeeld (deze functie bestaat
reeds jaren bij alle andere wapens).
Het aantal opperwachtmeesters-instruc
teur zal per escadron met één worden ver
meerderd.
In totaal zullen door dezen maatregel
6 luitenants en 16 wachtmeesters (o. w. 6
wachtmeesters-instructeur) overcompleet
komen.
De promotie-verhoudingen van hei wapen
zelf, zoowel voor de officieren als onder
officieren, die door de reorganisatie in 1923
allerongunstigst waren, zijn echter door
deze bezuiniging in de toekomst eenigszins
verbeterd. (H. Ct.)
De sergeanten-vlieger.
De commissie voor georganiseerd overleg
Landmacht B., onderofficieren, heeft be
handeld de positie van de sergeanten-vlie
ger. Algemeen was men van oordeel, dat de
jaarlijksche vliegerstoelage alsmede de toe
lage voor vlieguren geen voldoende vergoe
ding biedt voor het gevaar en het sloopende
karakter der betrekking. Besloten is te ad
viseeren: 1. De vliegersjaren dubbel te doen
tellen voor pensioen. 2. Een periodieke be
vordering in te voeren tot de rangen van
sergeant-majoor en adj.-onderofficier. (De
meeningen verschilden ten aanzien van de
daarvoor noodige aantallen dienstjaren; een
deel der commissie stemde voor 6 bij 6 ja
ren, een ander deel voor 12 bij 12, terwijl
de overige gewenschte perioden lagen tus-
schen die grenzen). 3. De bevorderingskan
sen bij overgang tot den vliegdienst te doen
behouden. 4. Verlofsonderofficieren in in
komsten en kleeding gelijk te stellen met
beroepsonderofficieren. 5. De korting ad
10 pCt. op de vliegerstoelage weder in te
trekken.
De onderscheidingsteek enen.
De commissie voor georganiseerd overleg
Landmacht B., onderofficieren heeft met 4
tegen 2 stemmen besloten, den minister te
adviseeren tot het brengen van verandering
in de toekenning van onderscheidingsteeke
nen voor langdurigen dienst. Met 5 tegen
1 stem is besloten, te adviseeren tot het be
houd van de medailles alleen; 4 stemmen
zijn uitgebracht voor toekenning na 12. 24
en 36 jaren, twee voor 10, 20 en 30. Onder
de aandacht van den minister zal worden
gebracht, dat de tegenwoordige wijze van
bevestiging der gespen (n.I. op het lint der
medailles) weinig sierlijk mag heelen.
Vereeniging van Bioscoopcommissies.
Do jaarlijksche vergadering van de Ver
eeniging van leden van gemeentelijke en
particuliere bioscoopcommissies in Neder
land is te Bussum gehouden. Tevoren zijn
de leden officieel door het gemeentiebestuur
tien raad huizo ontvangen.
Na de opening door den voorzitter werd
het jaarverslag van den secretaris, den heer
L. W. J. van Hasselt, voorgelezen. Met vol
doening werd de toetreding van Amsterdam
tot de vereeniging geconstateerd, evenals dat
in de wet de ditferentieering naar leeftijd
op advies der vereeniging is opgenomen.
Dank werd gebracht aan de leden der Rot-
terdamsche R;>"eoopcom«iissie die door het
bekende conf'M hun ontslag hadden reno-
men. Een bestuursvoorstel om oud-teden
van commissies toe te laten lol de vereeni
ging, gaf aanleiding tot een discussie,
waardoor dit voorstel werd teruggenomen.
Wel werd de mogelijkheid geschapen eere
leden te benoemen en hiervan werd ge
bruik gemaakt door de vergadering om
mevr. van Renterghem uit Rotterdam als
zoodanig te benoemen, terwijl in een vol
gende vergadering nog meerderen r illen
volgen. Evenwel zonder stemrecht of ver
kiesbaarheid in het bestuur. Het bestuur
werd met twee leden uitgebreid en daarin
herkozen de aftredende leden G. H. W. Wee-
kenstroo en L. W. J. van Hasselt, en geko
zen mevr. C. C. Joncquière (Rotterdam), A.
C. Eskens (Leiden) en rar. dr. J. A. van
Thiel en P. L.Gerritse (Amsterdam), ook
alweer niet dan nadat gebleken was dal aan
Amsterdam twee zetels in het bestuur waren
toegezegd, en zoowel de voorzitter als de
secretaris hun mandaat tier beschiking stel
den, nadat bij de stemming maar één der
Amslerdamsche heeren gekozen was.
Allereerst kwam nu de heer L. W. J. van
Hasseit aan het woord om een toelichting
te geven op een reeks vragen die de verga
dering ter bestudeering heeft gekregen om
in een volgende vergadering na voorberei
ding in de plaalselijke commissies een oor
deel uit te spreken.
De heer van Oest, secretaris van de Haag-
sche bioscoopcommissie, had een schema
ontworpen van een centrale keuring, be
staande uit personen, woonachtig in alle
doelen van het land. Dit schema werd ter
bestudeering rondgedeeld. Er werd een com
missie van rapporteurs benoemd, bestaande
uit de heeren mr dr. van Thiei, D. van Sla
veren en Jager, om uit de door de verschil
lende commissies te geven beschouwingen
en hesluiten een rapport te maken als leid
draad voor een volgende vergadering
De heer van Slaveren werd herkozen als
redacteur van hel Lichtbeeld.
Bond van Steenhouwerspatroons.
Te Deventer werd de 20ste algemeene
vergadering gehouden van dén Bond van
Steenhouwerspatroons in Nederland, onder
voorzitterschap van den heer Harmsen, die
wees op de slechte lijden, waaraan ook het
sleenhouwersbedrijf niet ontkomen is.
Uit de verslagen bleek, dat de geldelijke
toestand niet rooskleurig is. Ten gevolge
van den slechten hedrijfstoestand vermin
deren de contributie-afdrachten, zoodat het
hoofdbestuur de opdracht kreeg, te over
wegen of verdere bezuinigingen moge
lijk zijn.
Uitvoerige besprekingen werden gevoerd
over fusie met de Ned. Vereeniging van Na
tuurstee nh andelaren, waarvan algemeen de
wenschelijkheid werd ingezien.
Algemeen werd het gevoerde beleid van
hot hoofdbestuur goedgekeurd. In toene
mende male werd de behoefte gevoeld om
op wijziging der Steenhouwcrswet aan te
dringen.
Uit de verslagen van de keuringen der
steenhouwersgezellen is, naar betoogd werd,
overtuigend gebleken, dat het sleenhou
wersbedrijf, zooals het in den tegenwoor-
digen tijd wordt uitgeoefend, niet meer on
gezond is. Verruiming der verschillende be
palingen, die hel bedrijf 1e veel aan ban
den leggen, achtte men daarom urgent.
Daarna werden verschillende voorstellen
van huishoudelijken aard aangenomen.
Het jnbilenm der Reisvereeniging.
Uit Rigi-Klösterli wordt geseind:
Met levendige vreugde vierde gisteren de
Nederlandsche Reisvereeniging haar 20-ja-
rig bestaan op den Rigi in het Rigikulmhotel
waaraan in het geheel duizend Nederlan
ders deelnamen.
Woensdag waren ongeveer 600 leden uit
alle deelen van Nederland met vacantie in
Zwitserland aangekomen.
Voor den aanvang van het feestbanket
sprak prof. van Baren uit Wageningen een
rede uit
Als vertegenwoordiger van de Zwitsersche
regeering was de Regeeringsraad Ridler aan
wezig. Voorts waren aanwezig de president
van de gemeente Arth Goldau, de heer Roe
mer en in de plaats van den Nederlandschen
gezant, die wegens ziekte verhinderd was,
nam jhr. van Lennep, legatie-secretaris, aan
den maaltijd deel. Voorts de heer Junod se
cretaris van de Zwitsersche Verkeerscen-
trale. Riffel en Beriger, vertegenwoordigers
van de Zwitsersche spoorwegen, van de ho-
telhoudersvereeniging en van de Zwitsersche
en Nederlandsche pers en zooals vanzelf
spreekt ongeveer het geheele bestuur van de
Nederlandsche, Reisvereeniging.
Telegrammen met huldebetuiging werden
gezonden aan Koningin Wilhelmina in St.-
Beatenberg en aan den Zwilserschen Bonds
president te Bern.
Aan den feestmaaltijd sprak de heer
Bastiaan uit Den Haag, voorzitter van de
feestcommissie, een welkomstwoord en hield
de president van de Nederl. Reisvereeniging
mr. van der Vlier een feestrede, waarin hij
onder groot enthousiasme mededeelde, dat
vandaag een telegram uit Nederland binnen
gekomen was, meldende: Vijftigduizendste
lid ingeschreven.
Nog spraken de vertegenwoordigers der
Zwitsersche Regeering, en van den Neder
landschen Gezant en nog vele anderen ge-
lukwcnschen uit
Des avonds om half tien werd op den Rigi
vuurwerk afgestoken, dat door den Sonnen-
berg in Luzern beantwoord werd. Om 10 uur
vond een rondgang op den Rigi plaats met
fakkels, hetgeen een sprookjesachtigen aan
blik gaf. Het feest duurde den ganschen
nacht lot den op den Rigi beroemden zons
opgang, welke natuurlijk iedereen wilde
medemaken.
Te Brommen is overleden notaris Ch.
H. Marin.
RECLAME.
SIGARETTEN tegen valnta-prijs. Prima
SIGAREN tegen verlaagde prijzen. 8427
Zie de Etalage. P. PRONK.
PREDIKBEURTEN.
VOOR ZONDAG 25 JULL
Boskoop.
Ned. Ilerv. Kerk- Voorm. 10 uur, ds.
Glas.
Salvalori: Voorm. halftien en nam. zes
uur, de eerw. heer de Jonge.
Ned. Herv. (Geref.) Evangelisatie: Voorm.
halttien en nam. 6 uur, ds. Bindstiergen, uit
Mastenbroek.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur, en nam. zes
uur, ds Femhout.
De Kaag.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. Van
Baaien.
Leiderdorp.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, de heer
E. L. de Wilt, uit Noordwijk aan Zee; nam.
halfzeven, geen dienst.
Geref. Kerk: Voorm. halftien, en nam.
halfzeven, ds. Woudslra.
Nooidwijk-aan-Zee.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. F.
G. Hospers (bed. H. A.) en nam. 5 uur, ds.
Nauta, uit Katwijk aan Zee (dankz. U. A
Geref Kerk: Voorm. 10 uur. en nam. 5
uur, ds. Koers.
N oordwijk-Binnen.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, prof. dr.
D. Ptooy, uit Leiden.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur, en nam. 5
uur, ds. Prins, uit Ooslerwolde.
Valkenburg.
Ned Ilerv. Kerk: Voorm. 10 uur, (II D)
en nam. 5 uur, ds Hermanidee.
Voorschoten
Ned Herv. K-rk: Voorm. 10 uur en nam.
5 uur. ds. H. P. Forlgens.
Voorhont.
Ned Herv. Kerk: Voorm. 10 uur. ds. F.
G. H. Nicolal.
Waddinxveen.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, lees-
dienst; en nam. halfzeven, ds. Van der Wal,
uit Rijnsaterwoude.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur, cn nam. zes
uur, ds. D. Bremmer, uit Bruinisse,
Zoeterwoude.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. halfetf (nieuwe
tijd), de eerw. heer de Jonge, uit Den Haag
(voorber. H. A.).
Zwammerdam.
Ned. Herv. Kerk: Voorm 10 uur (onbe
kend) en nam. 7 uur, ds. Kioots.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur en nam. 7
uur, ds. .Wissink.
Ned. Heiv. Kerk.
Beroepen: Te Domburg (toez.): J. A.
Steenbeèk, te Dantumawoude; Te Ouddorp:
J. H. Paddenburg, te Elspeet.
Aangenomen: Naar Sint Anna ter
Muiden: J. P. Scholle, te Schoondijke.
Bedankt: Voor Ijlst: A. D. Meeier, te
Loosduinen; Voor Zetten: I. Kievit, te
Baarn; Voor Hattem: A. Luteyn, te Muiden;
Voor Leksmond: S. Ronner, te Doornspijk,
De zaak-Ds. van den Brink.
De commissie van beheer zal als kerke-
raad van Zandvoort blijven erkennen dien
kerkeraad, waarvan ds. Van den Brink
voorzitter is, zoodat de kerk van ds. Van d.
Brink voorloopig weigeren zal, het kerkge
bouw aan de synodalen af te staan. Later
zal, zooate ook in Amsterdam-Zuid is ge
schied, tusschen beide partijen onderhan
deld moeten worden over de definitieve be
stemming van het kerkgebouw-. Voor de
kerkdiensten op Zondag is door de synoda-
len voorloopig beslag gelegd op het geheel
onthouderskoffiehuis nabij het Oranjehotel,
Ds. Van den Brink preekt Zondagmorgen
en -avond in het kerkgebouw aan de Brede,
rodestraat. In den ochtendienst zal hij een
en ander over den kerkelijken toestand te
Zandvoort zeggen, en ook zijn afzetting door
de classis behandelen.
41 belijdende leden te Zandvoort hebben
zich voor de kerk van ds. Van den Brink
uitgesproken. Verwacht wordt, dat er in de
toekomst ongeveer 105 ieden in totaal aan
zijde zullen slaan. De kerk van ds. Van den
Brink is onmiddellijk in kerkelijke gemeen,
schap getreden mét de kerk van Amsterdam.
Zuid buiten het Geref. kerkverband. De
kerkeraad van ds. Van den Brink ontving
verder verschillende verzoeken van gelijk
gezinden uit Haarlem en omstreken, om te
mogen toetreden tot de Zandvoortsche kerk.
De kerkeraad heeft daartegen geen bezwaar
gemaakt.
Ds. Van den Brink, die op aandrang van
de classis afgetreden was als voorzitter van
het landelijk coöiilé voor leiding en advies
(de Geelkerken-partij) zat nu weer in dit
comité zitting nemen.
Ds. Van den Brink verklaart nog steeds
bereid te zijn weer tot het Geref. Kerkver
band toe te treden, wanneer de beslaande
hinderpalen uit den wefg worden geruimd.
Hij zelf gelooft niet, dat dit reeds op de a.s.
generale synode te Assen zal gebeuren.
Dan zou de synodale commissie van ad
vies het niet zoover hebben laten komen.
Het aantal bezwaarden in het land neemt
sterk toe, zoo verzekerde ds. Van den Brink.
Er zijn meer prdikanten in conflict met As
sen dan publiek bekend is. Ds. Van den
Brink zal niet in beroep gaan bij de synode,
aangezien hij daar niet alleen niet veel van
verwacht, omdat het dezelfde synode is,
maar ook, omdat het in strijd is mei hel Ge
reformeerd kerkrecht, dat dezelfde synode
zal beslissen over bezwaren, die men tegen
haar inbrengt. Als men te Assen evenwel op
zijn komst prijsstelt, b.v. om te confereeren
over mogelijk herstel, of over een modus
■Vivendi, dan zal hij natuurlijk komen.
No ds. Hasper.
Ds. II. Hasper te Heemslede, vroeger pre
dikant der Gerei. Kerk van Oldeboorn,
thans buiten vaste bediening, is in de va
cante Geref. Kerk van Bolnes beide malen
in de godsdienstoefening voorgegaan ln den
middagdienst gedacht hij in het voorgebed
den geschorsten ds. W. E. van Duin. die
vroeger langen tijd de kerk van Bolnes
heeft gediend en wiens schorsing hij on
rechtmatig noemde, en bad voor de komende
kerkelijke vergaderingen, dat zij omtrent
deze predikant tot een ander besluit zou
den mogen komen. Een paar leden der ge
meente verlieten na dit gebed het kerkge
bouw en hebben de prediking niet willen
bijwonen.
Na samenspreking met jk-n consulent der
vacantie kerk van Bolnes heeft haar kerke
raad besloten, de depulaten der Generale
Synode in belrekking tot de hangende kerke
lijke kwestie, de Synodale commissie van
advies, beslaande uil de professoren Gros
heide en Kuiper en ds. J. L. Schouten, met
het optreden van ds. Hasper in kennis te
stellen.
Ned. Herv. Kerk (Algem. Synode).
II.
De president doet mededceling van de
benoeming van do volgende commissies
:Voor de tabellarische verslagen der
examens, de heeren Van Zwet en Van der
Veen. Voor de kleine toelagen aan ge
meenten eü personen, de quaestor gene
raai en den heer Van der Veen. Voor de
consideration over voorloopig aangenomcD
wetsvoorstellen, de heeren Barbas, Bou-
gors en Zoete. Voor de stukken ter bo-
h.indeling, de heeren prof. dr. Knappert,
Gravemeyer, Bongers, Boonstra, Veen-
man, Idenburg en Van der Veen. Voor de
nieuwe wetsvoorstellen de heeren prof. dr.
Haitjema, Tc JVinkcl, Eilerts de Haam,
Tammens, Bloem, Picard en Bolt. Voor
de afschriften en staten van kosten dr.
Nicmeyer en E. baron Prisse. Voor de
eindredactie prof. dr. Haitjema cn D.
Eilerta de Haan. Voor de stukken betref
fende oombinatie van gemeenten de hee
ren Niemeyer en Van Zwet. Voor eenige
aangelegenheden in verband mot voorstel
len enz. van don Raad van Beheer, de
heeren Barbas, Van Zwet en Wolffensper-
ger. Voor de behandeling van een verroek
van den kerkeraad te Lichtenvoorde, om
herziening van de beebsaing in hooger be-
tt>ep der Synod us contracta in rake grenl
wijziging, 4e heeren Bloem, Picard cn
Wolff ensp erger
Uitgeloot worden twee 6ynodi contrac
ts© ter behandeling van le. een hooger
beroep van H. J. Pijnacker Hordijk van
een besluit van het Provinciaal Kerkbe
stuur van Friesland; 2e. een verroek van
den kerkeraad van Monnikendam, om
goedkeuring van het Plaatselijk Regle
ment, welke goedkeuring door het Pro v.-
Kerkbestuur van Noord-Holland is ge
weigerd.
Tot lid van den raad van beroep wordt
in de vacature mr. R. del Campo, be
noemd jhr. dr. W. A. BeeJaerts van Blok
land, en tot plaatsvervangend lid dr. J.
Th. de Visser. Tevens wordt besloten aan
de Alg. Synodale Commissie de bevoegd
heid te geven in eventueele vacaturen
van den raad van beroep te voorzien. De
heeren Niemeyer on Te Winkel dienon
het voorstel in, art. 16 van het Reglement
op de predikants-traktementen aldus te
wijzigen, dat voor elk van de drie leden
van den raad van beroep een secundus
worde aangewezen.
Ook door de heeren Van der Veen, Iden
burg, dr. Niemeyer en door den sec-retarifl
worden voorstellen ingediend.
De vice-president rapporteert over de
registers van den secretaris. Van 15 Juli
1925 tot 21 Juli 1923 zijn ingekomen 1443
en uitgegaan 1751 stukken. Den secretang
wordt dank betuigd voor zijn nauwgezet
werk.
Des middags is aan de commissies ge
legenheid gegeven tot besprekingen.
Onderwijs door kloosterlingen
en 's Rijks kas.
Op de vragen van den heer Lingbeek be
treffende het verstrekken eener opgave van
•het aantal der tot den geestelijken stand be-,
hoorende mannelijke en vrouwelijke leer
krachten (kloosterlingen), ten aanzien van
welke uitkeeringen uil 'sRijkg kas werden
ontvangen, verbonden aan R.-K. scholen
voor lager, middelbaar, hooger en ander on
derwijs op 1 Januari 192G; de bedragen,
waarop de voor 1926 gemelde Rijksuilkee-
ringen aan de betrokken schoolbesturen Ier
zake van salarissen der bedoelde klooster-,
lingen worden geraamd, en het bedrag,'
waarop de belastingadministratie het genot'
van kost en inwoning van kloosterlingen
voor den aans'ag in de Rijksinkomstenbe-
laiting scha*, hebben de mia.l.TS Waszink
en do Geer geantwoord:
liet Departement van Onderwijs, Kunsten
cii Wetenschappen vergoedt naar de geL
dende onderwijswetten aan de schoolbestu
ren zekere bedragen der tegemoetkoming
in de kosten van het van hunnentwege ver
strekte onderwijs. Het staat echter niet in
rechtstreeksche verhouding tot de personen
zelf, die aan de bijzondere scholen het on
derwijs geven, en hel beschikt dan ook niet
over officieele gegevens betreffende het aan
tal der lot den geestelijken stand behoorende
mannelijke en vrouwelijke leerkrachten
(priesters en kloosterlingen). Een maatstaf
om dit aantal te schatten ontbreekt even
eens.
Het R.-K. Centraal Bureau voor Onderwijt
en Opvoeding te 's-Gravenhage beschikt ten
aanzien van dit punt over de noodige sta
tistische gegevens. Uit die door het bureau
welwillend verstrekte gegevens puttende,
kunnen- do ministers het volgende mededee-
len.
Op 1 Januari 1926 waren bij het lager on
derwijs werkzaam 3140 religieuzen (kloos
terlingen). Het door het Rijk wegens sala*
rissen van deze personen te vergoeden be
drag valt te ramen op zeven milLioen gulden
Op 1 Januari 1920 bedroeg het getal
priesters en kloosterlingen bij het middeL
baar onderwijs (gymnasiaal en handelson-»
derwijg inbegrepen) 198. Om te kunnen na
gaan, welk bedrag te hunnen behoeve uit do
Staatskas over 1926 zal worden uitgekeerd
zou men moeten weten, welk salaris ieder
hunner zal ontvangen Dit i9 echter niel
bekend Ook het getal hunner lesuren moet
worden geraamd. Aannemende, dat zij,
dooreengenomen, hetzelfde getal lessen ge
ven als aan de overige docenten, gemiddeld
is opgedragen, en de subsidicn over 1924
als maatstaf nemende (de subsidiön ovei
1925 zijn nog niet becijferd), raamt minis,
ter Waszink bedoeld bedrag globaal op
f 380.000.
Het aantal priesters en religieuzen, dat
op 1 Januari 1926 verbonden wa9 aan nij-
verheidsdag- en avondscholen, zoomede het
bedrag hunner salarissen, is nog niet be
kend. Op 1 Januari 1925 waren aan deze
scholen verbonden pl.m. 300 priesters en re
ligieuzen. In hun salarissen wordt door het
Rijk in den vorm van subsidie naar ruwe
schalling schatting pl.m. f 200.000 bijgedra
gen.
Bij het Roornsch-Katholiek universitair
onderwijs eindelijk waren op 1 Januari
1926 16 priesters en religieuzen werkzaam.
In de kosten van hun salarieering droeg het
Rijk, dat slechts een kleine tegemoetkoming
in de kosten der gebouwen geeft, niet bij.
Naar de leer van den Iloogen Raad. neer
gelegd in zijn arrest van 22 Februari 1917
(Beslissingen in Belastingzaken no 16C5),
wordt de waarde van hetgeen als opbrengst
in natura wordt genoten, bepaald door het
bedrag der uitgaven, die de genieter zicb
daardoor bespaart, met dien verstande,
dat nimmer aan die voordeelen een hoogere
geldelijke waarde kan worden toegekend,
dan zij in zich zelf hebben. Aangezien du®
de geldswaarde van het genot van kost en
inwoning van kloosterlingen moet worden
bepaald naar de bijzondere omstandighei
den van eiken genieter is niet in 't algemeen
te zeggen, op welk bedrag de belastingadmi*
nistratie dat genot schat 1