No. 20347,
Ï1EIDSCH DAGBLAD, Woensdag 14 Juli
Derde Blad Anno 1926
S UIT DE RIJNSTREEK.
UIT DE OMSTREKEN.
LAND- EN TUINBOUW.
UIT ONZE STAATSMACHINE
Alphen. Dinsdagavond aanvang 8 uur
«al het muziekgezelschap „Orpheus" uit Lei
den een volksconcert geven in den muziek
tent aan de van Zaalbcrgslraat, waarvoor 't
programma luidt:
1 The Menin Road March, W. Guitarist;
2 Lucio Silla Ouverture, Mozart; 3. O Scho
ner Mai Walzer, Joh. Strauss-. 4 L'Angelus,
Massenet; 5. Madame L'Arehiduc Fantaisie,
Offenbach; 6. Ouverture Egmont, L. Beet
hoven, 7- Suite Oriëntale a. les bayadères,
h au bords du gange, c. les almées, d. Pa-
irouile, F. Popy, 8. Elza's Braulzug, aus Lo
hengrin, R- Wagner; 9. Ballet de l'opera
.Faust", Oh. Gounod. 1. Allegro, Adagio,
'Allegretto, Moderato Maestoso, Moderato con
moto. allegro vivace; 10. Distant Greeting
March, A. Doring.
Hazerswonde. Tot eerste ambtenaar ter
jjemcente secretarie van Hazerswoude is
benoemd de heer C. F. Smeets, thans amb
tenaar ter secretarie te Posterholt CL.)
Waddinsveen. De herstellingen aan de
Hooge brug alhier zijn beëindigd. De op
rillen en hekken zijn vernieuwd, terwijl het
brugwachtershuisje aan een grondige her
stelling is onderworpen en eenigszins is
verplaats!. Alles staat netjes in de verf.
Vrijdag 13 Augustus a.s. zal ten raad-
huize alhier loting plaats hebben voor de
ingeschrevenen van de lichting 1927, die bij
'e keuring daarvoor geschikt zijn bevonden.
Zwammerdam. De leerlingen der Ned.
Fcrv. School alhier hebben een uitstapje ge
maakt naar Soesterberg. De dag werd door
gebracht met een gezellig verblijf in den
speeltuin, een bezoek aan het vliegveld en
de omgeving.
Het weer was buitengewoon mooi, zoodat
onbezorgd volop kon worden genoten van
hetgeen de natuur biedt en door mensche-
lijk vernuft is uitgedacht.
Een collecte ten bate van de inwendige
Zending. Zondag in de Hcrv. Kerk alhier
gehouden, bracht ruim f41 op.
Aalsmeer. De schildersknecht de M.
■was Maandagmiddag werkzaam, staande op
een ladder, aan een perceel aan de Chry-
santonslraat, alhier. Plotseling schoot de
ladder weg en de man kwam van het dak
naar den grond vallen. Hoewel hij op zijn
beenen terecht kwam, werd hij bewusteloos
bij iemand binnengedragen. Hier kwam hij
gelukkig weer spoedig bij. Later kon de
man zijn arbeid weer voortzetten.
Haarlemmermeer. Terwijl de brug
t>ver de Ringvaart bij de Nieuwe-W cterrng
na het doortatcir van een vaartuig werd
dichtgedraaid, was de bestuurder van e*a
nuto, die over de brug moest passecren, uit
gestapt om den motor aan le zetten. Een
jongen, die naast het stuurrad was gezeten
«n de kunst van auto-rijden nog niet al le
best .verstond, wilde ook maar vast dsn
wagen op gang brengen, met het gevolg
«venwel, dat het motorrijtuig in plaats van
vooruit achteruit reed, bij den arbeider M.
eerst een hek vernielde, daarna tegen het
huis bolste en door de ruiten heen gedeelts-
iijk in het water kwam te staan. Persoon
lijke ongelukken kwamen niet voor.
De heer S. Thuis te Hoofddorp heeft
met goed gevolg afgelegd het examen voor
het diploma boekhouden, afgegeven van
wege de Vereeniging van Leeraren in het
Boekhouden en van Mercurius.
Bij den landbouwer R., aan den Sio-
terweg alhier, werden 's nachts 11 schapen
door twee bloeddorstige honden aangevallen
en verscheurd. Na een ingesteld onderzoek
werd het spoor van één dier honden spoedig
ontdekt. Hel dier werd dadelijk op verzoek
van den eigenaar onschadelijk gemaakt
De andere hond is thans ook komen op
dagen, na misschien elders nog meer
slachtoffers te hebben gemaakt. Ook deze
hond werd direct doodgeschoten.
Hillegom.
i Gemeenteraad.
De raad der gemeente vergaderde Dins
dagmiddag onder leiding van weth. Bal
vers De burgemeester was ongesteld.
Tot de ingekomen stukken behoorde de
mededeeling dat mr. J. B. Sens te LeideD
de benoeming tot gemeente-secretaris heeft
aangenomen, dat B en W. vergunning
verleend hebben aan den heer J. C. Schou
ten, ambtenaar ter Secretarie om op te
treden als vertegenwoordiger eener verze
keringmaatschappij en dat de kosten van
den keuringsdienst van waren voo'r 1926
zijn bepaald op f 1304 69 De verleende vcr-
giuinig lokte eenig debat uit.
De nieuwe secretaris mr. Sens werd be-
eedigd na een toespraak van den voorzitter.
De heer "Vooren sprak als oudste lid een
woord van welkom, waarop de nieuwe se
cretaris antwoordde.
Aangeboden werden het verslag der
volkshuisvesting over 1925 en het Gemeen
teverslag over 1925.
De vroegere zckerheidsstelling van den
Gemeenteontvanger is opgeheven en ver
vangen door een nieuwe borgtocht over
eenkomstig de Gemeente-Borgtochtenwet.
Vervolgens zijn de vergoedingen volgens
de L.O.-wet aan dc bijzondere scholen vast
gesteld voor de jaren 1922 en 1923.
Gelden zijn beschikbaar gesteld aan de
R-K. Scholen van St. Martinus aan de
Mariastraat voor het inrichten van een
speelplaats en het aanleggen van waterlel.
ding en veranderingen aan de privaten Er
is aangedrongen op de stichting van een
of meer gymnastieklokalen voor alle scho
len te zamen.
De Verordening voor het Noodslacht-ge-
bonw is gewijzigd. De slagers hebben een
waarborgsom van f 2.50 te storten en een
boete te betalen van f 1 als zij den sleutel
Biet afgeven. Zij vergaten dat vroeger nog
al eens.
Een nieuw verzoek om hef woonwagen
kamp aan de Frcdcrikslaan naar elders te
Verplaatsen, is voor kennisgeving aange
nomen. B. cn W. kunnen geen geschikt ter
rein bemachtigen. Het bestaande terrein
zal nog eens bekeken worden of verbete
ring mogelijk i*.
In de commissie tot wering van school
verzuim vacature A. M. v. d. Jagt, is be
noemd mr. Sens, gemeente-secretaris, met
12 stemmen.
De salarisregeling voor de ambtenaren
der gemeente, die voorgesteld werd, kwam
hierop neer, dat de heer J. O. Schouten
wordt hoofdambtenaar, en de heeren H. J.
Lijcklama en J. M. Martens eerste ambte
naren, verboogingen krijgen van f 300 per
jaar, tezamen op het oogenblik precies het
bedrag dat de nieuwe gemeente-secretaris
minder verdient dan zijn voorganger. Het
voorstel werd krachtig verdedigd door den
voorzitter en den heer Vooren; het is ech
ter verworpen met 7 tegen 6 stemmen.
De jaarwedden der ambtenaren van den
Burgerlijken Stand bedragen tezamen f 360
Vroeger werden zij ongelijk verdeeld. Thans
stelden B. en W. voor elk van de twee
f 180 uit te keeren, hetgeen is goedgekeurd.
In de vacature A. M. van der Jagt als
ambtenaar van den Burgerlijken stand werd
mr. Sens benoemd met algemeene stem
men.
De begrooting van de Gezondheidscom
missie voor 1927 groot f 270.05 als aandeel
in de kosten voor deze gemeente zal op de
gemeentebegrooting geplaatst worden.
Aan opmerkingen van Ged. Staten over
de gemeentebegrooting 1926 werd door den
raad tegemoet gekomen
Tot fitter aan het waterleidingbedrijf is
benoemd J. Burgerhout te Katwijk-aan-
Zee. De bezoldiging is f 29.50 per week.
Reclames betreffende schoolgeld en af
schrijvingen op de hondenbelasting werden
in gesloten zitting behandeld.
In de rondvraag werd gesproken over
een ziek paard, de bestrating van den Sta
tionsweg, de levering van bloemen in de
gemeenteperken, en het materiaal van de
brandweer. De voorzitter antwoordde daar
op, o.m. met den wenk om niet met alle
kleinigheden in de rondvraag aan te komen
Hij zei ook nog een en ander over het ver
worpen voorstel betreffende de ambtenaars
promotie.
Katwijk aan den Rijn.-Hedennacht le
3 uur is in de villa Beatrice van den heer
H. D. Lamen8 ingebroken, waarschijnlijk
door beroepsinbrekers.
De raampennen heeft men uitgeboord,
waarna men zich door het open raam toe
gang heeft verschaft.
Er zijn eenige kasten opengebroken. Geld
was juist nu niet aanwezig zoodat de in
brekers zich tevreden moesten stellen met
enkele gouden broches.
Men had 's nachts voetstappen gehoord
rondom de villa doch er verder geen aan
dacht aan geschonken.
Noordwijk. Het 4-jarig meisje G. v.
d. H. is gisteren door een wielrijder in de
Tramsteeg aangereden, ten gevolge waar
van het meisje haar been brak en op advies
van den dokter naar het Ziekenhuis te
Leiden is vervperd.
De politie stelt een onderzoek in.
Rijnsbnrg. Een zoontje van den heer
P. S., dat door een onder zusje in een sport
kar werd rondgereden, geraakte met kar en
al in de Vliet. De vader, die het ongeluk be
merkte, sprong het kind geheel gekleed na
en mocht het genoegen smaken, het kind
tijdig te redden.
Sassenheim. Met ingang van 16 Juli
is aangesteld als leerling-telefoniste alhier
mej. N. Jansen te Middelburg.
Gedurende het tijdvak 15 Juli15 Sep
tember i9 de telefoondienst alhier openge
steld van 7 uur voormiddags tot 10 uur na
middags. Behalve met Lisse en Hillegom
kunnen ook interlocale gesprekken worden
gevoerd met de aangeslotenen op de kan
toren. welke op die uren zijn opengesteld.
Heden werd openbaar aanbesteed de
bouw van een landhuis met bollenschuur
voor den heer A. B. Oostveen alhier, hetgeen
geschiedde door het Bouwkundig Bureau
„Verhoog", architecten Lohman en Ponsen,
te Leiden. Er was als volgt ingeschreven:
Marcel is en Heemskerk, te Leiden, f22585,
A. v. d Wal, te Leiden, f 199 30; C. Riebert,
te Sassenheim. f 17584; A. v Duin te Noord-
wijk aan Zee, f14600; H. Bakker Pzn., te
Voorhout, f 12889. Gunning aangehouden.
Stompwijk. De schilder P. J.. die Don
derdag j 1. le Stompwijk van een steiger
gevallen is. is aan de bekomen wonden
overleden.
Warmond. De muziekvereeniging de
Warmondsche Fanfare geeft op Vrijdag a.s.
des avonds halfnegen een muziekuitvoering
in de muziektent op de Baan.
De raad dezer gemeente is tegen Don
derdag 15 Juli a.s. des voorm. 9 uur bijeen
geroepen tot behandeling van onderstaande
agenda- I. Ingekomen stukken; II. Bespre
king stratenplan voor het gedeelte tusschen
de Spoorbaan en R.-K Kerk met den In
specteur der Volkshuisvesting, waarna even-
tueele vaststelling; III. Instelling van een
bedrijf voor de voorziehing van drinkwater;
IV. Rondvraag.
Zoeterwonde. Voor rekening van het
gemeentebestuur had gistermorgen ten raad-
huize de publieke aanbesteding plaats van
de navolgende werken: Bestek 1. in twee
perceelen. nml.: Dempen en rioleeren
van een sloot langs de Bruggestraat en 2.:
Leggen eener rioleering in de Zuidbuurt.
Hiervoor werd ingeschreven door:
J. II. van Wijngaaren. te Leiden, voor
perceel 1 voor f 1700. perceel 2 voot f 1040;
A. van Biemcn, te Leiden, voor 1 en 2 le
zamen voor I 2933.47; N. Overdevest v. per
ceel 2 voor f 586 A. H. Volleberg voor per
ceel 1 voor f 1517. voor perceel 2 voor f 614;
Belt en Pieterse voor perceel 1 voor f 1650,
voor perceel 2 voor f512; A Staal, te Lei
den voor 1 en 2 resp. voor f1619 en f609;
A. Strijk, te Rijpwetering. resp. voor f 1695
en f520 W. van Alphen en H. v. d. Star,
te Leiderdorp en Rijpwetering. resp. voor
f 1485 en f 600; J C Evert, te Leiden, resp.
voor f2680 en f1190; N. J. Smit. te Voor
scholen, resp. voor f 1585 en f 995; H. Baks
en H. Steenkist, te Haarlem, in totaal voor
f2485; J. Warnaar, te Leiden, resp. voor
f 1490 en f795
Bestek no. 2 in drie perceelen, te weten:
1. Veranderen van lichlkozijnen in de O. L.
School; 2. Onderhoudswerken van bruggen;
3. Werkzaamheden ten behoeve der Water
leiding.
Ingeschreven werd door: J. van Wijn
gaarden. te Leiden, voor perc. 1 en 2 resp.
voor f495 en f 1580; N. Overdevest voor l
en 2 resp. voor f 490 en f 391A. H. Volle-
berg voor peTceel 3 voor f290; L. J. Bos
man voor perceel 2 en 3 resp. voor f 179
en f225; Belt en Pieterse voor de perc. 1, 2
en 3 resp. voor f360,»f77G en f 292. A.
Staal, te Leiden, resp voor f 500, f 569 en
f258; G. P. J. Paardekooper, resp. voor
f 483, f359 en f 167; J. Rodewijk. resp. voor
f470, f520 en f200; E. Hulsbos, resp. voor
f465, f516 en f200. Waar geen woonplaats
is vermeld, zijn de inschrijvers te Zoelcr-
woude woonachtig.
De gunning der werkzaamheden is aan
gehouden.
Tot secretaris der Commissie lot We
ring van schoolverzuim is benoemd de heer
N. Roos, hoofd der Openb. Lagere School.
Teneinde het verkeer met auto's op
het Watertje tegen (e gaan is er van ge
meentewege een paal geplaatst bij de brug
van J. Roeleven, zoodat er'geen gelegenheid
meer is om daar te keeTen.
Tegen J. W., te Leiderdorp, is proces
verbaal opgemaakt wegens mishandeling
van de 73-jarige wed. Van P. aan den Hooge
Rijndijk alhier.
Aan den heer J .van der Poel, alhier,
is door B. en W. vergunning verleend tot
het plaatsen van 2 eleclro-moloren, ter ver
vanging van een ruwoliemotor, met een
gezamenlijk vermogen van 53 P.K., ten be
hoeve van diens graanmaalderij.
PLUIMVEE.
Kippenmoeders.
Als de kuikens gaan uitkomen verlaat
de kip haar nest voorloopig niet en breken
voor haar soms vrij moeilijke oongenblik-
ken aan. Zij schijnt er van bewust te zijn
dat er buitengewone voorzichtigheid toe
noodi gis om haar kleinen geen schade toe
te brengen, vooral met de pooten, welke
in deze oogenblikken eigenlijk niet moes
ten bestaan. Zij is daarom zeer voorzich
tig. Ze moet haar eigen lichaam toch ook
steunen en als zij zich dan ook omwendt,
doet ze dit zoo langzaam mogelijk. Het op
zij werken van de ontstane leege doppen
is ook een deel van haar taak, hoewel de
eene hen daar heel wat behendiger in is
dan de andere Een volleerde broedster
weet al die doppen netjes in een boek te
doen, waardoor het bedekt raken van een
aangepikt ei door een leege dop wordt
voorkomen. Zoodra er een paar kuikens
zijn heft de kloek zich wat op om meer
ruimte te geven.
Onze taak is heel eenvoudig en bestaat
in toezien, want zood<ra wij, door nieuws
gierigheid gedreven, de broedster optillen,
werkt dit nadeelig op de eivliezen, omdat
de warme, maar ook vochtige lucht die zich
onder het lichaam van de kip bevindt,
maar al te gauw geneigd is om te ontsnap
pen en daardoor niet alleeD de vereischte
temperatuur te doen dalen, maar ook het
vochtgehalte te verminderen. Door deze
beide dingen wordt het uitkomen gestoord
en gaat menig kuiken verloren.
Nu is het karakter van alle kloeken niet
gelijk. Er zijn er die zich slecht lichten en
juist steeds vaster het lijf op de kuikens
aansluiten, waardoor de kans op het plat
drukken wordt verhoogd. Juist tegen het
moment van uitkomen schijnt de schaal
brozer te zijn dan te voren. Het eigen ge
wicht van de broedster draagt ook voor een
deel schuld, waarom voor kuikens van klein
ras en voor krielen speciaal lichte broed-
hennen moeten uitgekozen worden, üok
zijn er weer andere, die woelig en onge
durig worden bij het uitkomen en die zich
te hoog opheffen, ieder oogenblik onder
haar borst doorkijken wat er gebeurt en
haar eieren te koel en vooral te droog doen
worden. Zoo zijn er ook dieren, die bij het
geboren worden der kuikens zich zoo uit
stekend gedragen, dat men ze daarom
gaarne aanhoudt om weer een volgend sei
zoen van haar goede eigenschappen te pro
fiteered Een uitmuntende broedhen is wel
evenveel waard als de beste legster.
Een soms best werkend voorbehoedmiddel
tegen het dooddrukken is het bijvoegen
een of twee dagen voor het uitkomen van
een paar naar verhouding groote kunst
eieren, grooter dus dan de broedeieren,
waarop dan de druk meer aankomt en er
voor de andere eieren of reeds aanwezige
kuikens meer ruimte blijft. Het is duidelijk
dat deze kunsteieren niet koud, maar goed
verwarmd ondergelegd moeten worden, zoo
nat uit het warme water genomen en ook
dat het onderschuiven handig en vlug moet
gebeuren. De juiste vorm van de nestholte
doet hierbij veel af. Is die holte te diep
dan is het gevaar ejrooter dan bij een te
vlak gebouwd nest.
Als men berekenen kan dpt de broedtijd
om is en als men riet dat er kuikens zijn,
dan pas gaat men er langzaam toe over
de hen voorzichtig van het nest te nemen,
maar men vergete daarbij niet dat eenigo
uren uitstel de zaak slechts ten goede zal
komen, want het eenige wat de kuikens
noodig hebben is rust, maar vooral warmte.
Van voeren komt vooreerst heelemaal niet,
het mag niet omdat het kleine lichaam nog
vol rit met dooierstof, die eerst verteerd
moet zijn, opgebruikt althans, voordat het
kuiken eten mag. Is er in het darmkanaal
nog geen ruimte disponibel, dan ontstaat
er heel gemakkelijk een verstopping, een
opeenhooping, die zoo storend op de ver
dere spijsvertering werkt, dat vele kui
kens er het leven door verlieten.
De Nederlandsche Politie.
Dezer dagen heeft men in dc couranten
kunnen lezen, dat het Tweede Kamerlid de
heer Van Rappard aan den Minister van
Oorlog de vraag gericht heeft of de berich
ten waarheid bevatten, volgens welke er
plannen zouden beslaan om het wapen der
Koninklijke Marechaussee van het Ministe
rie van Oorlog te doen verhuizen naar dat
van Justitie. In deze vraag komt de Neder
landsche politie aan de orde, in het bijzon
der het wapen der Marechaussee en we
rneenen derhalve enkelen lezers geen on
dienst te doen op deze plaats een en ander
te vertellen over de Nederlandsche politie.
Voorop ga de mededeeling, dat we, gezien
de beperkte ruimte, welke tot onze beschik
king staat, geen volledig overzicht kunnen
geven.
Wij hebben in ons vaderland feitelijk
meer dan één politie. Men kent de politie
van het rijk, welke in de Grondwet en de
daarmee zoo nauw in verband staande Ge
meentewet is erkend. Deze Rijkspolitie werd
in 1858 als een zelfstandige Rijksveldwacht
ingesteld. Een tweede Rijkspolitie is^ het
„Wapen der Koninklijke Marechaussee",
die haar beslaan baseert op het souverein
besluit van 30 Januari 1815. Ten slotte
heeft dan nog iedere gemeente haar eigen
politie, beschreven in de Gemeentewet,
welke 1 Januari 1852 in werking is ge
treden.
liet kan geen kwaad om na te gaan, wat
feitelijk de beteekenis van het woord politie
is Het is afgeleid van hetzelfde woord,
waar ook on9 woord politiek vandaan komt,
n.l. van het Grieksche woord „polis", dat
slaat of stad beleékent. Politiek beteekent
dan onder meer de leiding en het bestuur
van den slaat. Later, langs een heel langen
weg, werd het woord politie bijna uitslui
tend gebruikt voor de staatszorg ter bevei
liging van de gemeenschap en van den en
kelen burger. Zooals het meer gaat werden
de personen, die deze veiligheidsfunctie uit
oefenden, vereenzelvigd met hun functie in
den staat en werden deze veiligheidsamble-
naren ook met den naam politie versierd.
Toch bleef in de Grondwet en de Gemeente
wet ook de oude beteekeni9 van het woord
bewaard. Zoo spreken de artikelen 179, 187,
188 G. W. van de politie over het begraven
en de begraafplaatsen; van de politie over
de schouwburgen, herbergen en tapperijen
en over voorschriften van politie voor de
inwoners.
We laten in ons artikel rusten dat deel
der Nederlandsche politie, dat men de ad
ministratieve of technische politie zou kun
nen noemen, die weer in verschillende on-
derdeelen kan gegroepeerd worden, van
welke we hier noemen: de arbeidsinspectie;
de visscherij-inspectie; de bouwpolitie; de
haven- en de marktpolitie enz. enz., want
we hr* ben heel wat van deze politie in ons
lieve vaderland. Tot onzen spijt is het ons,
niettegenstaande onzen navraag, niet mogen
gelukken het totaal cijfer aller hoogere en
lagere dienaren van politie in Nederland
machtig te worden, maar dat het er heel
wat zijn, dat kan men gerust aanvaarden.
We zullen na de algemeene zijde dus in
het kort te hebben aangestipt, ons verder
bepalen tot de bespreking van de boven
door ons reeds genoemde onderdeelen van
de politie. En komen dan het eerst tot de
Marechaussee. Merkwaardig, dit vreemde
woord, dat herinnert aan een oude Fransche
waardigheid, die der Maréchaux de France,
een waardigheid, welke reeds in de elfde
eeuw bestond, oorspronkelijk aan een. later
aan meerdere personen geschonken. Merk
waardig verder is. dat in de middeleeuwen
onze provincie Utrecht een viertal maar
schalken bezat, die moesten zorgen voor de
rust en de veiligheid op het platteland. De
Marechaussee, die dus in geen verband
staan met het andere Fransche woord
„chaussée" straatweg, werd in 1791 om
gedoopt in Gendarmerie, welken naam in
Frankrijk dit corps nog draagt. In het toen
met België verbonden Nederland werd dit
wapen in 1814 ook opgericht speciaal voor
de zuidelijke provinciën, ofschoon een
kleine afdeeling ook in Braband gestatio
neerd werd In 1843 werd het kleine Neder
landsche corps uilgebroid. twintig jaar later
nog eens, eveneens in 1889, en in 1913 Hel
resultaat van de bemoeiingen met de Mare
chaussee is. dat hel wapen thans bestaat
uit vier division en één depot De divisiën
worden verdeeld in brigaden Aan het hoofd
van een brigade slaat een opperwachtmees
ter. van een district een luitenant of een
kapitein, van een divisie een majoor of lui
tenant-kolonel. De leiding van het geheele
wapen berust bij een kolonel, die tevens in
specteur van het wapen der Koninklijke
Marechaussee is. Het merkwaardige van dit
corps is, dat het ten dcele ressorteert onder
het departement van Oorlog, n.l wat het
materiaal en de discipline betreft-, ten ande
ren echter, n.l wat de uiloefening van de
politiefunctie betreft, onder het Departement
van Justitie. De officieren en onderofficie
ren zijn tevens hulp-officier van Justitie en
q.q. opsporingsambtenaren. Hun bevoegd
heid strekt zich uit over het geheele rijk.
In tegenstelling met de Marechaussees,
die een onderdeel der Rijkspolitie zijn. is de
laak der militaire politie geen andere dan
het doen van politie-diensten bij het leger.
Alleen wanneer de daartoe bevoegde autori
teiten oordeelen. dat de gewone politie in
bepaalde omstandigheden niet sterk genoeg
is, kan ook de militaire politie voor gewone
politie-diensten worden gebruikt, gelijk we
dat in de laatste jaren hebben gezien Deze
politie beslaat uil een staf. vier compagnieën
onderverdeeld in afdeelingen en groepen.
Aan het hoofd van hel geheele corps is een
majoor of luitenant-kolonel geplaatst Ook
deze militaire politie slaat in betrekking lot
twee departementen, tot dat van Binnen-
landsche Zaken en dal van Oorlog.
Van de Rijkspolitie bespreken we alleen
de Rijksveldwacht Zij wordt verdeeld in do
door het Rijk bezoldigde en niet door het
Rijk bezoldigde. D° laatste werd ingesteld
bij K. B van Tl Nov 1856 Was de oor
spronkelijke bedoeling de onbezoldigde
Rijksveldwachters ook te bestemmen voor
de handhaving van de orde in of bij inricht
tingen. werken eirz. van het Rijk. langza
merhand zijn deze dienaren van politie ook
in dienst gekomen van particulieren als
boschwachters, jachtopzieners enz., even
eens in dienst van gemeenten, provinciën
enz. traden zij en werden dan door deze be
zoldigd Zij staan onder eede en hebben op
sporingsbevoegdheid over het geheele ko
ninkrijk.
Hetzelfde K. B. gaf ook het aanzijn aan
dc bezoldigde Rijksveldwacht, wier taak ve
lerlei is, we noemen van het vele: hand
having van de openbare orde; beveiliging
van personen eri goederen; het arresteeren
van misdadigers, zwervende en dronken
personen; toezicht op de vreemdelingen en
het bijstaan van de gemeentepolitie Meer
ware nog te noemen, doch dit is wel het
voornaamste. De Rijksveldwacht is verdeeld
in negen districten, aan welker hoofd slaan
de districtscommandanten, levens inspec
teurs der Rijksveldwacht, elk district is
weer onderverdeeld in brigades, aan wier
hoofd de brigade-commandant staal (een
brigadier-majoor of een brigadier) De 'op
sporingsbevoegdheid der Rijksveldwacht
gaat over het geheele rijk Eog kent men de
rijksveldwachters-jachtopzieners en de rijks
veldwachters-rechercheurs, wier laak en
bevoegdheid uit hun titel blijkt
Ten slotte de Gemeente-politie Het hoofd
dezer politie is de burgemeester, die in het
bestuur der politie in sleden van eenig be
lang wordt terzijde gestaan door den (Hoofd)
Commissaris van politie, die evenals de
burgemeester door de Koningin wordt be
noemd. De laak der Gemeentepolitie is te
waken voor de richüge naleving van de
plaatselijke verordeningen en de openbare
orde en veiligheid De taak dezer politie ligt
opgesloten in de politic-bevoegdheden, dia
o.a. de arlt. 184—190 G. W aan den bur
gemeester verleenen. De dienaren der Ge
meentepolitie maken, op bepaalde uilzon
deringen na. geen deel uit van de Rijks
veldwacht. Ze worden beëedigd door den
Burgemeester of Commissaris van Politie en
hun bevoegdheid strekt zich niet verder uit
dan de grenzen hunner gemeenten Overi
gens mogen we de taak en de bevoegdheden
der gemeentepolitie als van voldoende be
kendheid veronderstellen.
Ten slotte nog de opmerking, dal de arti
kelen 192 en 193 G. W. de bevoegdheid
aan den burgemeester verleenen om. wan
neer de gemeente-polilie niet in staat is om
de openbare orde te handhaven of in hel
algemeen belang, inwoners op le roepen lol
het doen van persoonlijke diensten, gelijk
ook de Engelsche regeering bij de laatste
staking gedaan heeft.
Ofschoon veel meer over dit onderwerp
mede te deelen wa9, hebben we ons van
wege de ruimte, ons toegemeten, moeten be-
paten tot het bovenstaande, dat naar we
vertrouwen een niet te onduidelijk beeld
geven zal van de Nederlandsche Politie.
Opgave van personen, die zich te
Leiden hebben gevestigd.
P. G. Blom en fam., wachtmeester, Tromp
straat. 35. H. J. Boom en fam., verfma-
ker, Driftstr. 122a. J. L. Barkey, Sta
tionsweg 47. J. G. Boodt, le luit. veld.-<
art., N.-Rijn G5a. M. Nagy, dienstbode,
Et. Rijndijk 2. G. Engelkamp, buffefc-
juffr., Burgstrceg 14. A. Lindner, Haarl-
sbraat 196. C. Vaalberg, dienstbode,
Rijnsb.weg 52. G. v. d. Zwart, dienst
bode, Rijnsb.weg 92. F. L. C. Looij-
mans, Pasteurstr. 12a A. Brouwer en
fam., melkhandelaar, Molensteeg 12. G.
Deak, verpleegster, Zoeterw.-Singel 92.
G. de Vries, koopman, Haarl.str. 283.
J Peer, dienstbode, Hooigracht 84. A.
H. C. Zwang, hulp huish., Zoeterw.-Singei
92. P. de JongElsgeest, Schoolsteeg
6a. E. A. Pennlcgs, bakker, H.-Rijndijk
194. H. A. Mom, meubelmaker, K Han-
senstr.. 7. Wed. J. J BoodtHollen-
bach, N.-Rijn 65a. G Oollé, W. Pyrmont-
straat 10. H. van Venetien, suikerwer
ker, Mariënpoelstr. 19a M. M. van
Saazen, Thorbeckestr. 14. J. PeesFa-
vier, Langegr. 212. A. A. Segaar, Hoogl.
Kerkgr. 42. H. G v. d. Hoeven, bakker,
Haari.weg 25. A. IJ. Fokker, Rapenburg
31. S. Croiset en fara., winkelier, Haarl.
6traat 237. J. C. A. v. der Hatert, kin-
derjuffr., Haarl.str. 237. H. Nap en fam.
koopman, Haagweg 78a. J. Koeman en
fam., koetsier, Oude-Vost 107a Wed
H. L. AffourtifcJeroel, H.-Rijrfdijk 21.
Opgave van personen, die uit Leiden
zijn vertrokken.
Joha. Muller, vr., Den Haag, Ampèrestr
41. M. J. Straver, vr., Hazerswoude,
Wed. Straver 't Zwaantje. D. Schou
ten, Rijssen, B 274. J. Lccnders, vr.,
Tiêl, a.b. Lichter Anna. 1). A. M.
Keuls, Nijmegen, Graafschewcg 207 Ph.
de Vries, Voorburg, v. Alphenstr. 94.
H. C. Hoogeveen, Noordwijk-Binnen, Kerk
straat 49. A. Chr. Heemskerk, vr., Rot-
terdam( Betje Wolfstr. 68 II. G. G J.
Smelt, Ocgstgcest, Dorpsstr 42 G. - A.
J Engelvaart, vt., Tholen, Hoogstr Wed.
de Jong Joh. v. Velzen, Zoeterwoude,
R.-Rijndijk 154 C. A. Oammeraad, vr.,
Moercapelle Oranjebuort 237. E. Glas
bergen, vr., Rijnsburg, Heeren weg bij Tim
mer. M. Barnstijnv. d. Berg, Scheve-
ningen, Rotterd.str. 400. O. Timmers,
O.-W. Souburg, Woningbouw 6 PR.
v Wijk, Eindhoven St. Petrusstr. 32
H. Th. M. Dolders, vr., Rottcrdam( Zoeie-
stecg 2. Chr A. de Bruin, Lisse, Molen-
steeg 19. Th. v Wijk. Helder, Binnen
haven 79. M. A de Wolf, vr.. Purmerend
Nieuwegr. C 30. Fr. C. Vera, Eindho
ven, H de Grootstr. 15. H. \V. Mans-
sen, Veghel, Nieuwst*. 191 J. Gorter,
Den Haag, L. IIoulsLr. 15a. H Wja-
kerkc, vr., Oudelande (Z.) B 36. J v.
der Veen Vonk, Den Haag, Javastr. II.
P. A. Wagenaar, Maastricht, Bosserweg 8.
G. Rcijnpaal, Hengelo (O.) Sophiastr.
12 C. J A. Bognetteau, vr., Heel el
Panheel Inst. St. Anna.
