No. 20340.
DINSDAG 6 JULI
Anno 1926.
DE RAMP OP SUMATRA.
STADSNIEUWS.
GEMENGD NIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
IDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel. Bij regelabonpement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertentiên, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden ƒ,2.36, per week .ïrtóiö'.i Ï0.18,
Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0,18,
Franco per post f 2.36 H" portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Blader.
EERSTE BLAD.
Gelijk men elders zal kunnen lezen,
is de ramp op Sumatra no? aanmer
kelijk in omvang toegenomen. Steun
jvordt zoodoende zeer, zeer noodig.
Giften, groot en klein, waarvan
nauwkeurig verantwoording zal wor
den gedaan, worden, met vermelding
yan „Voor de Padang-ramp" gaarne
ingewacht aan het adres van den
[Kon. Nat. Bond „Het Oranje-Kruis",
tekening houdende bij de Hollandsche
[Bank voor Zuid-Amerika, Heeren-
gracht 438, Amsterdam, of aan dat
yan den secretaris: Postgironummer
H 06900.
Ook kunnen de giften worden ge
stort aan de bureaux van ons Blad.
tVoor doorzending en verantwoording
zullen wij dan zorg dragen.
DE-DIRECTIE.
<r
DE AMERIKAANSCHE WEEK.
V eerste dag.
Zooals wij reeds gisteren meldden had
fcislermiddag in de Sociteit Minerva, een
noenmaal plaats, waarover nog het vol
gende:
Aan de zeer lange laf el, die keurig met
ibloemen versierd was hadden plaats geno
men naast den voorzitter van Soc. Minerva
.Jhr G. J. A. de Ranitz, de voorzatter van
'de Ned. Amerikaansche Fundatie de heer W
.Westerman en de overige leden van het be-
nlliur van deze Fundatie, de rector magni
ficus van de Leidsche Universiteit prof. dr.
•W- de Sitter en mevr. de Sitter, de secretaris
van de Amerikaansche legatie Mr. Norweb,
Vprof. Lorentz, de praeses van het Corps van
Leidsche Studenten de heer Ripperda
Wierdsma benevens de Senaat van het
.Corps het Bestuur van de Ver. voor Vreem
delingenverkeer, tal van hoogleeraren en
andere sprekers gedurende de Amerikaan
sche week benevens de Amerikaansche
■gasten.
Be rij der sprekers werd geopend door
'Jhr. de Ranitz, die den- aanwezigen welkom
iloeriep en zijn spijt erover betuigde, dat de
burgemeester van Leiden Jhr. Mr. Dr. N. G.
lifle Gijselaar verhinderd was aanwezig te
'lijn, alsmede de Amerikaansche Gezant, die
wegens een klein ongeval eveneens niet
aanwezig kon zijn.
Spr. wees er op, dat de gasten wel teleur
gesteld zullen zijn te zien, dat de Hollan
ders, die zij zich misschien hadden voorge
steld met dikke pofbroeken en klompen er
'zoo geheel anders uitzien, doch daarvoor
dienden zij naar de plaatsjes rond de Zui
derzee te gaan, welke zee echter lot een
yvasle massa gemaakt wórdt hetgeen prof.
Kersom zoo pas met het helium gelukt i9.
Als voorzitter van de Ned. Am. Fundatie
(verwelkomde mr. Westerman de gasten,
bracht zijn dank uit aan het bestuur van
'Minerva, die de gelegenheid geopend had
dit noenmaal in de studenten sociteit te
houden en roemde hot vele, dat door de
ver. voor vreemdelingenverkeer is verricht.
Spr. hoopte ten slotte dat lie mogelijk
zal blijken e zijn elke twet jaar een Ame
rikaansche week te kunnen organiseeren.
De rector-magnificus prof. dr. W. de Sitter
ivestigde er de aandacht op dat er zeer vele
moeilijke vraagstukken in de wereld waren,
[Waaronder ook dat: wie wel als de voor-
tnaamsten bij een Universiteit dienden aan
gemerkt te worden de professoren of de stu-
1 denlen. Beiden zijn noodig, een Universiteit
as mogelijk noch zonder professoren noch
zonder studenten.
Behalve de internationale samenwerking
Husschen de hoogleeraren wat de weten-
Sschap betreft is het zeer toe te juichen, dat
pok studenten van verschillende landen bij
jelkaar komen, dan kan dit niet anders dan
!de algemeene verbroedering ten goede ko
men. Spr. hoopte ten slotte, dat het aan de
^Ned. Amerikaansche Fundatie mogelijk zal
zijn dit bijeen komen van de studenten mo
gelijk te maken.
De praeses van het Studentencorps be
treurde hol, dat er thans niet meer stu-
Senten in Leiden aanwezig waren, doch het
Raat hier evenals bij U in Amerika ook zoo.
Zoodra de vacantietijd aanbreekt men naar
huis gaat.
Prof. Lorentz met langdurig applaus be
doel deelde mede, dat van zeer bevriende
Jfcijao (zijn vrouw) hem op een fout gewezen
in zijn rede van dezen morgen. Daar
ppr veronderstelde dat alle aanwezigen di
rect de ooor hem meegedeelde proeven zou-
ffen probeeren, wilde liij er op wijzen, dat
JL. J*°°r hem genoemd aantal omdraaiingen
/ij de proef van prof. Piccart niet juist was
/weergegeven.
Door den secretaris van de Ned.-Am. Fun
datie Prof. W. Martin, werd meegedeeld,
dat zoo juist twee deelnemers- aan de Ame
rikaansche Week per vliegmachine uit
Londen waren gearriveerd. Tevens was een
telegram met de beste wenschen voor 't wel
slagen van de Amerikaansche Week ont
vangen was van de zuslervereeniging te
New-York.
Hierna liield de secretaris van de Ameri
kaansche Legatie mr. Norweb de reeds in
ons Blad van gisteren gepubliceerde rede.
Namens de Amerikaansche gasten werd
een woord van dank gesproken door dr. K. P.
Link zoowel aan de professoren als aan de
studenten en aan allen, die aan het welsla
gen van de Amerikaansche Week hebben
medegewerkt.
In een stemming van algehecle verbroe
dering werd de reis naar Den Haag aan
vaard.
TWEEDE DAG.
Hedenvoormiddag kwamen de deelnemers
aan de Ned. Amerikaansche Week in het
Natuurkundig Laboratorium bijeen, waar al
lereerst dr. C. A. Crommelin een voordracht
hield over:
Leidsche Natuurkunde en Instru
mentmakerskunst in de 17e en
18e eeuw.
De natuurkunde werd aldus ving spr.
aan aan de Leidsche Academie reeds aan
het einde der 16e en aan het begin der 17e
eeuw onderwezen en wij ontmoeten dan als
hoogleeraren vooral Gerardus Bontius (pl.m.
1599), Rembertus Dodonaens (15151585)
en Gilbertus Jacihaens (1518—1585). Deze
en andere docenten kunnen ons echter uit
natuurkundig oogpunt weinig belang inboe
zemen, aangezien de dragers zich bij hun
onderwijs angstvallig hielden aan het
systeem der physica van Aristoleles. Een
lichtpunt in dit tijdperk vormt evenwel
Willebrordus SnelLius (15911626) die in
1613 tot hoogleeraar benoemd een man van
groote vermaardheid werd.
In de natuurkunde wordt hij genoemd als
de ontdekker van de brekingswet van het
licht.
Was de 17e eeuw een der roemrijkste tijd
perken voor de ontwikkeling van wis- en
sterrekunde en schitterden de namen van
Cartesius, Huygens en Newton als sterren
van den eersten rang, de beoefening der na
tuurkunde aan de Leidsche Universiteit was
in deze zelfde eeuw in verval.
Tegen het einde der 17e eeuw komt er
echter als voorspel van de zoo belangrijke
18e eeuw een opleving. Spr. noemde een
reeks namen, zooals Burchanlius de Volder,
Wolferdus Iengwerdeus en Jacobus 'sGra-
vensande, welke laatste speciaal op het ge
bied der natuurkunde zich een grooten naam
verzekerde.
Spr. gaf een uitvoerig overzicht van de
verdiensten van 's Gravensande en van
Musschenbroek, om vervolgens le komen tot
den stand der natuurkunde in het begin van
de 18e eeuw, Het is een der verdiensten van
's Gravensande, dat hij een der eersten is
geweest, die de denkbeelden van Newton in
zich heeft opgenomen en deze in woord en
geschrift heeft helpen verbreiden.
Ilij had in Leiden in de rechten gestu
deerd en daarnevens ook de wiskunde be
oefend. In 1713 vestigde hij zich als advo
caat in Don Haag; in 1715 vertrok hij als
gezantschapssecretaris naar Engeland en
leerde bij die gelegenheid Newton kennen.
Newton was hoogelijk met 's Gravensande
ingenomen en aan deze omstandigheid had
hij het te danken dat hij reeds in 1717 tot
het hooglceraarsambt te Leiden geroepen
werd. In sommige -opzichten was hij een
kind van zijn tijd, in andere was hij zijn tijd
ongetwijfeld vooruit, 's Gr. heeft onder meer
het eerst beseft dat de toen moderne experi-
mentcele natuurkunde alleen dan goede
vruchten kan dragen, wanneer men den toe
hoorders de behandelde stof in den vorm
van demonstratieve proeven voor oogen
voert.
Hij ondernam het om in samenwerking
met zijn intiemén vriend, den instrument
maker-natuurkundige Van Musschenbroek
(16871784) een volledige verzameling van
instrumenten voor demonstratie der ver
schijnselen uit de geheele toenmalige na
tuurkunde te doen vervaardigen.
Bij de familie Van M. schijnt de kunst
van het metaalbewerken in het bloed te
hebben gezeten. Zoo hebben de Musschen-
broeks o.a. gewerkt voor Leeuwenhoek,
Boerhave, Huygens en anderen.
Van de hand van Jan van M. is afkomstig
de eerste volledige verzameling demonstra
tie- en onderzoekingsinstrumenten, die ooit
bestaan heeft.
Deze instrumenten zijn op voorstel van
curatoren in 1743 voor het Academisch
onderwijs aangekocht. Het grootste deel van
deze verzameling bevindt zich nog heden
ten dage in de Leidsche collectie en vormt
er ongetwijfeld de kern van. Hij was tot
ver over de grenzen van ons land beroemd,
Graaf Karei van Hessen bestelde voor zijn
particulier een aantal instrumenten, die nog
in het museum te Cassel bewaard worden.
Tot de natuurkunde teru'gkeerend, wees
spr. er op, hoe het werk van 's-Gravensande
op waardige wijze werd voortgezet door
Jan's jongere broeder Petru3 van Musschen
broek, die. na te Duysburg en Utrecht hoog
leeraar te zijn geweest in 1740 als hoog
leeraar in de natuurkunde te Leiden werd
benoemd.
Moge het tijdvak dat door de namen van
's-Gravensande en Van Musschenbroek go-
kenschetst wordt, zoo besloot spr. zijn voor
dracht, ons al geen groote ontdekkingen
gebracht hebben, toch kan men in dat tijd
vak spreken van den grooten bloei der
natuurkunde en der inslrumenlmakerskunst
aan de Leidsche Academie. Zij hebben zich
verdiensten verworven, die hen voor altijd
een plaats in de geschiedenis der natuur
kunde hebben verzekerd, waar Nederland
terecht trotsch op mag zijn. (Warm applaus).
Hierop verkreeg'prof. dr. W. J. de Haas»
directeur van het Natuurkundig Laborato
rium het woord om te spreken over:
Snpraconductiviteit van metalen.
Spr. lichtte met behulp van afbeeldingen
de verschillende eigenschappen van de
boven geleidende metalen loe.
Het allereerst is de bovengeleidende
eigenschap van me laten door wijlen prof,
Kamerlingh 0nne9 onraekt en op het oogen-
blik zijn als bovengeleidende metalen be
kend: Indium, Tin, Kwikzilver, Thailuim
en Lood, terwijl het gedrag van Cadmium
twijfelachtig is. Achtereenvolgens behandel
de spr. den invloed van elastische en mag
netische krachléa
Eigenaardige verschijnselen zijn in het
.afgcloopen jaar op het gebied der supra-
ccnducliviteit ontdekt. Zooals bekend is, kan
men bij bovengeleidend metaal, bijv kwik
zilver, dat in vloeibaar Helium gedompeld
is, den gewonen weerstand weder verkrij
gen door het aanbrengen van een voldoend
sterk magneetveld. Omgekeerd is het mo
gelijk door het magnetisch veld te verlagen
de weerstand te laten verdwijnen. Het blijkt
evenwel, dat de wijze van verdwijnen en
ontstaan \jan den weerstand, afhankelijk is
van de wijze van versterken en verzwakken
van het magneetveld. Hysteresis-verschijn-
selen in de electrische weerstandsmeting
treden dan op. Dit nieuwe verschijnsel is
nog niet geïnterpreteerd. Heel eigenaardig
is het evenzeer, dat het verdwijnen van den
weerstand in sprongen, het ontstaan daar
entegen continu plaate heeft.
Na nog eenige bijzonderheden besproken
te hebben, behandelde spr. ten slotte de
verschijnselen der zelf inductie bij boven-
leiders. Een evenwijdig geschakeld systeem
van bovengeleidende draden, tracht, wan
neer men den weerstand laat verdwijnen,
zijn krachtveld in denzelfden toestand te
handhaven. Door verschillende kunstgrepen
gelukt het in evenwijdig geschakelde draden
zeer verschillende slroomverdeeling in het
leVen te roepen. Zooals vanzelf spreekt
aldus eindigde spr. gaan de wetten van
Kirchhoff niet meer op.
Prof. De Haas' duidelijk uiteengezet be
loog werd met biiznndere aandacht gevolgd,
Het vloeibaar maken en het
vastmaken van helium.
Prof. dr. W. H. Keesom was de laatste spr.
van dezen dag en sprak over het vloeibaar
maken en het vastmaken van het helium.
Deze spr. ving aan met aan het audito
rium toeslemming te vragen om den titel
van zijn rede, die volgens het program zou
luiden: „Het vloeibaar maken van helium
en de physische verschijnselen tot beneden
1° M.te veranderen in: „Het vloeibaar
maken en het vastmaken van helium en
phy9ischc verschijnselen tot beneden
1° Kao
Spr. behandelde dan eerst aan de hand
van lantaarnplaatjes, de wijze» waarop door
prof. Kamerlingh Onne9 het helium is vloei
baar gemaakt en hoe dit nog steeds in het
Cryogeen Laboratorium geschiedt. Hij ging
daarna over tot een meer uitvoerig verslag
van zijn laatste onderzoekingen, die geleld
hebben tot het vastmaken van het helium.
Kamerlingh Onnes aldus spr. heeft
een temperatuur bereikt van 0.82° K., maar
het helium was nog steeds vloeibaar. De
vraag was nu of het niet mogelijk zou zijn
het helium vast te maken door het bij een
uiterst lage temperatuur onder hoogen druk
te brengen.
De proef geschiedde in een U-vormige
metalen buis, waarvan het benedengedeelte
in vloeibaar helium gedompeld. Nadat nu
het helium in de buis onder een druk van
250 alm. gebracht was, werd aan de eene
zijde van de U-bus de druk iets verlaagd.
Een difirentiaalmanometer wees aan; dat
dit drukverschil bleef bestaan, m. a. w. dat
de buis door vaslgeworden helium verstopt
was. De druk werd nu verminderd. Bij 128
alm. bleek de bui3 nog verstopt te zijn, bij
126 atm. echter was hij open.
De proef werd nu herhaald bij verschil-,
lende temperaturen, waarbij telkens het
helium bij een anderen druk vast werd,
resp. smolt.
Ter controleering werden de proeven nog
eens gedaan den lsten Juli. Het resultaat
was, dat de hierboven genoemde resultaten
volkomen bevestigd werden bevonden.
De smeltkromme heeft een zeer eigen-,
aardig verloop. Bij de laagste temperaturen
buigt hij om en gaat meer en meer parallel
loopen aan de temperatuuras. Dus, wanneer
de smeltkromme niet ombuigt bij nog lagere
temperaturen zal het nooit mogelijk zijn het
helium vast te maken door alleen de tem-»
peratuur te verlagen. De smeltkromme
schijnt de dampdrukkrorame in het geheel
niet te ontmoeten, zoodat er geen triplepunt
is. Er i9 dan aldus eindigde spr. geen
sublimatielijn en het vaste helium zal nooit
direct in damp kunnen overgaan. Dat is een
eigenaardigheid te meer, die het helium on
derscheidt van alle andere stoffen.
Spr.'9 voordracht werd met aandacht ge
volgd en aan het slot werden enkele vragen
gedaan en opmerkingen gemaakt, die door
prof. Keesom werden beantwoord.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland te Leiden.
De Kamer zal vergaderen op Woensdag 7
Juli a.s., des middags halfdrie, in het gebouw
„Amicitia".
De agenda vermeldt:
1.Opening. 2. Notulen. 3. Ingekomen stuk
ken. 4. Mededeelingen; Postconferentie3;
Verbouwing Pand. 5. Waarborgfonds proef
nemingen ten behoeve der Zeevisscherij. 6.
Vaststelling instructie concierge. 7. Handels
onderwijs. 8. Districtsbelangen. 9. Doorha
ling ingeschreven handelszaken.. 10. Rond
vraag. 11. Huishoudelijke Vergadering:
Rechtsversnelling. 12. Sluijing.
In de jaarvergadering van de Ned. Mij.
ter Bevordering der Pharmacie werd aan
prof. Van Itallie de zilveren medaille van
verdienste der Maatschappij aangeboden.
De alhier tot arts bevorderde heeren
L.' van Dort en H. van der Upwich zijn be
stemd tot reserve-officier van gezondheid
2de kl. bij het leger hier te lande.
Voor de vierde groep van de Chr.
Kweekschool voor Onderwijzers en Onder
wijzeressen alhier werden voor het onder
wijzers-examen 4 mannelijke candidaten
geëxamineerd, waarvan slaagden de heeren
E. van Wensveen le Bodegraven en A. We
zelenburg te Hazerswoude.
Hiermede zijn de examens afgeloopen; in
totaal slaagden van de 22 candidaten er 19.
Bij Kon. Besluit is benoemd lol lector
in de radiologie aan de Rijksuniversiteit al
hier dr. D. J. Steenhuis.
Geslaagd is voor het Mercurius-diploma
Boekhouden te Den Haag onze stadganooten
de heeren J. A. Kriek, J. L. Questroo en
I. J. M. Groffie, benevens de heer G. J. Guit,
te Kalwijk-aan-Zee.
Voor het vakexamen in den postdienst
zijn geslaagd de kantoorbedienden 2de kl.
J van Bieren le Wassenaar, G. Th. Litjens
te Noordwijk, mej. A. A. W. Glerx alhier en
W.' C. Blessenaar te Bodegraven.
Zaterdag a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat A. M. Sierat in betrekking kwam
bij de firma P. J. Fontein, handel in bouw>
materialen, alhier.
Morgen, 7 Juli, zal het vijftig jaar ge
leden zijn, dat onze stadgenooten Abraham
Delfos en mej. Johanna Jongbloed, wonende
Sint Annahof (Zegersteeg 14), ten stadhuize
aangiften gingen doen van hun voorgenomen
huwelijk om den J19den Juli d.a.v. in den
echt te worden verbonden.
Beiden zijn 73 jaar oud en mogen zich
in het bezit eener goede gezondheid ver
heugen. Het zal den krassen oudjes in de
komende dagen voorzeker aan belangstelling
niet ontbreken.
Ter gelegenheid van liet 40-jarig be
slavan der Leidsche Zwemclub ontving het
bestuur van een belangstellend stadgenoote
een gift van f 60 ten behoeve van de Red
dingsbrigade.
Gistermiddag kregen I. S. en Z., beiden
woonachtig in de Bouwenlouwensteeg, twist
welke zóó hoog Liep, dat S. het hoofd van
zijn tegenstander met een bierglas be
werkte, zoodat deze eenige bloedende won
den bekwam. De politie maakte tenslotte
een einde aan de vechtpartij.
Ten politie-bureele is een collie (rood
met wit dek met witte pooten) gedeponeerd.
Inlichtingen verstrekt de Commissaris van
Politie.
'Auto door tram gegrepen.
Bij het oversteken van den .Wagenaarweg
naar den Pompstationsweg te Den Haag
is gisteravond even voot negen uur een
auto, waarin de heer D. M., bloemist al
daar met zijn vrouw en drie dochters geze
ten was, door een tramtrein van do N.Z.
H.T.M. gegrepen. De oudste dochter be-
Btuurde den wagen en zag ïtn den schemer
de uit Scheveningen komende tram te laat
om nog tijdig te kunnen remmen; het
eenige wat haar te doen stond was zooveei
mogelijk gas geven om nog te trachten de
overzijde van de raHe te bereiken. Deze
poging mislukte echter en de tranï reed op
het achterste deel van den auto in. De heer
M. werd met 2rware hersenschudding opge
nomen en naar het Ziekenhuis aan den
Zuidwal vervoerd. De 25-jarige dochter
werd licht gewond* terwijl de andere doch
ters en mevrouw M, met den schrik vrij
kwamen.
Yan de auto is het achterstuk vernield.
De gelukkige initialen.
'Gisteravond wilde de loopknecht J. V. op
den Nieuwen Binnenweg te Rotterdam bij
den hoek van de Mathenesseriaan een stil
staande tram aan den linkerkant voorbij
rijden. Yan de andere zijde kwam een mo-
BINNENLAND.
De Leidsche Gemeenteraad besluit tot het
bonwen van een openb. school voor L.O. in
het Kooipark.
Zitting van Prov. Staten van Zuid-Holland
Uitbreiding der ramp op Sumatra.
BUITENLAND.
Het herstel pogen van den franc in Belgis
en Frankrijk.
Rondom het Engelsche mijnconflct.
De schade door noodweer in Duitschïand
en eldeTs aangericht
torwagen van lijn 7 en hoewel de bestuur
der uit alle madht remde, kon hij niet ver
hinderen, dat J. V. aangereden werd en
onder den wagen verdween. Tengevolge van
de gladheid der rails gleed do wagen nog
ruim 8 meter door. Toen de tram eenmaal
stilstond, kroop J. V. echter ongedeerd on
der den wagen vandaan. Hij had de tegen
woordigheid van geest gehad, zich aan den
baanschuiver vast te klemmen. Terstond
greep hij zijn Fiets en vervolgde bedaard
zijn weg.
Een ander, die eveneens de initialen J.
V. voert, zat gisteravond in do Stieltjes
straat aldaar op den bok van een met zware
ijzeren buizen geladen sleeperswagen. In
een booht sloeg de wagon om. J. V. viel
van den bok en kreeg drie buizen, die elk
ongeveer 700 K.G. wogen op het lichaam.
Yoor alle zekerheid is de man naar het
ziekenhuis aan den Coolsingel vervoerd,
waar bleek, dat hij met een schrammetje
vrij gekomen was. Hij kon terstond te voet
naar huis gean.
Branden. Tc Delftontst oud
gisteravond omstreeks halfacht aan den
Rotterdamschen weg een uitslaande brand
in een magazijn bij de Haspelfabriek, waar
in licht ontvlambare stoffen worden be
waard. De technische dienst der politie
was spoedig ter plaatse en doofde het vuur,-
waardoor èe» groot onheil is voorkomen.
Voorts heeft brand gewoed in het hoe-
denmagazijn van de firma Perre de Jongh',-
aan de Hoogstraat te Schiedam. Een pas-"
kamer brandde geheel uit. De bewoner*
zijn door ee<n opengeschoven raam naaf
buiten- gebracht.
De brand is ontstaan, nadat een dar be
woners met een petroleumlamp kleoren uit
een kast heeft gehaald.
Verzekering dekt de schade.
Zondag is de boerderij de z.g.n.- *,Rooö6
Tas" staande in den Nieuwkoopechen Pol
der onder de gemeente Ter-Aar geheel a£>
gebrand. De oorzaak is onbekend. Vensekek
ring dekt de schade.,
JVilde 'staking te DelfL Bit
teren zijn aan de Lijm- en Gelahinefabrieic
Delft een 80-tal ongeorganiseerde jongens,-
buiten de organisatie een z.g. wilde staking
begonnen. De ^loonsverlaging van 21 pGfc«
wenschen zij terug gebracht te zien tot
pCt., evenals voor de georganiseerde ar
beiders. Een stakingscomité is gevormd,
terwijl de bemiddeling is ingeroepen van
den voorzitter van den Delftechen Bestuur-
dersbond..
Overreden. Gastermiddag
vijf uur is op den Hoogeweg tusschen Nij-
kerk en Amersfoort het 13-jarig meisje Van
de Boom uit Nijkerkerveen, zittende op
een rijwiel, overreden door een vrachtauto.
Zij was onmiddellijk dood.
MillioenenzwendeU ïn"
Maastricht kent men de grootgche plannen,-
dio door een buitenlandsch ondernemer,
zekeren F., omtrent wiens nationaliteit men
in het onzekere verkeerde, aldaar zijn op
gezet. Er zou een groote fabriek van nci-
nus-oliën en. zeepen gesticht worden in
de perceelen, vroeger in gebruik bij de
bierbrouwerij De Zwarte Ruiter. De pogin
gen om hier te lande kapitaal daarvoor
bijeen te krijgen, gelukten echter niet; en
over de credietwaardigheid der onderne
ming liepen al spoedig bedenkelijke ge
ruchten.
Dat deze zekeren grond hadden, kan blij
ken uit het feit, dat de rechtbank te Maas
tricht de vorige week het faillissement der
onderneming heeft uitgesproken.
Inmiddels was er van belanghebbende
zijde gepoogd, kapitaal bijeen te brengen
in streken, waar men minder van nabij dan
hier den staat van zaken beoordcelen kan.
In Engeland zijn insohrijvingsbiljetten uit
gegeven, waarbij voor de zich noemende
Casfor Oil, Soap and Soda Confectionery
te Maastricht de inteekening opengesteld
werd op 160.000 pond sterling 7% pCt.
eerste hypotheek-obligaties. Op die biljet
ten kwam een verlokkende afbeelding voor
van terrein en gebouwen van de Zwarte