O, 20303.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 22 Mei
Vierde Blad
Anno 1926
EERSTE KAMER.
TWEEDE KAMER.
DE FONDSENMARKT.
(Vervolg van gisteren.)
Berrooting van Bnitenlandsche Zaken.
an de orde is de bespreking van de
rooting van Bnitenlandsche Zaken.
c heer VAN EMBDEN (V:-D.) informeert
het slaat met de plannen des ministers
zake de wettelijke uitvoering van art. 16
M het Handvest van Genève van 1921. Al
Jtt de uiteindelijke tekst van dat artikel
niet vast, behoeft de minister toch niet
wachten met het doen opstellen van het
r-ontwerp. Er is inderdaad haast bij; er
nt ten spoedigste mogelijkheid te bestaan
door economische pressie op te treden
Ken een weerbarstig land.
■De heer WITTERT (R.-K.) dringt aan op
■necnsluiting van de beschaafde mogend-
Bden tegen de macht, die zich er op spitst
He bestaande toestanden om te werpen. Ook
Karin kan de Volkenbond onschatbare
:nslen bewijzen. Geen wonder, dat sovjet-
island in den Volkenbond een tegenstan-
ziet. Maar dan dienen, op welke wijze
ook, de onderlinge geschillen opgeruimd
worden en liet "protocol van Locarno is
lartoe een krachtig middel,
faar eer wij allen eenstemmig zijn, ook
economisch gebied, zal het nog lang du-
In voor het komt tot een Europeeschen Sta
lhond, met opheffing van.invoerrechten op
ensmiddelen. Ook de z.g. minderheids
talen, door spr. opgesomd, kunnen be-
lerlijk zijn aan dc algemeene verbroede-
ig der Staten.
ammer alleen, dat in de practijk die
nderheidstractalen maar al te zeer een
lenovergestelde uitwerking hebben,
ipr. zet dan uiteen, hoe schending^ van
iderheidstractaten, onder bescherming
tn den Volkenbond lot stand gekomen>
Dr den Volkenbond kan berecht worden,
voorgeschreven procedure deugt echter
let, en z.i. dient de verplichting om een
hil voor het Hof van International
ilitie te brengen na een voor-onderzoek
ir een onpartijdige commissie van advies,
in zullen de rechten der minderheden be-
geëerbiedigd worden.
De minister van Bnitenlandsche Zaken,
heer VAN KARNEBEEK, acht de door
if. Van Embden gemotiveerde kwestie
r gewichtig. Zoodra in den Volkenbond
economische sanctie naar voren is gc-
icht heeft hij dan ook aan de betrokken
missie voor Volkenrechtelijke regelin-
in verzocht een voor-ontwerp voor de
lionalc sanctie er van op te stellen. Maar
tekst van art. 1G slaat nog niet vast,
er zijn nog amendementen cn die zijn nog
;et door eiken slaat geratificeerd, terwijl
nog verschil van opvatting valt waar te
Jemen omtrent de bedoeling van de econo-
[ische afsluiting. ITet is een uiterst moei-
*.e materie, nog niet rijp voor een wet-
ijke regeling, zelfs niet voor een voor
werp. Geen enkel land is te dezen
lor dan wij; de in Tsjccho-Slowakije
stand gekomen wet beteekent niets.
Ifet probleem der minderheden, door den
er Witiert aangeroerd, js zeer moeilijk en
recht heeft de spreker er op gewezen,
l men roet tracfaten alleen or niet komt.
at betreft de behandeling der conven-
jineele minderheidsconflicten in Nederland,
pj kennen niet van nabij de werking van
t apparaat tot behandeling van minder--
idskweslies. Automatisch 't Hof van In-
'nationale Justitie in dergelijke kwesties
mengen, nadat een speciale commissie
Ie zaak had onderzocht, acht spr. wel aan-
^kkeliik. doch een positief oordeel durft
hierover niet Ie geven. Men vergete
jet. dat elke minderheidskwestie een po-
jiek lintje heeft.
De heer VAN EMBDEN (Y.-D.) repliceert.
Na dupliek des MINISTERS maakt de
»r_.BLOM JOU S (R.-K.) den heer Van.Emb-
;n opmerking, dat zijn houding in dezen
iet strookt met zijn streven naar eenzijdige
'wapening.
De bespreking van de Bcgrooling van
itenlandsehe Zaken is hiermede afge
ven.
Berjrooting van Jnstitie.
Aan de orde is de bespreking over de be-
'ooling van Justitie.
De heer HERMANS (S.-D.) pleit voor
irbelering van ons strafstelsel.
Det tegenwoordige strafstelsel deugt vol-
ekt niet. daaromtrent is iedereen het eens.
[ederland is op dit gebied achterlijk, in
"Mere landen voert men nieuwe systemen
Maar wij doen niets, ten hoogste ver®
tcliten regeeringen hier en daar wat.
uren circulaires en overwegen vooral zeer
&rnc zoolang, totdat er een nieuwe regee-
ng aan het roer koml. Maar nu vraagt spr.
°zen minister niet te lang te overwegen en
e*'er eens te besluiten.
Spr. beroept zich op verschillende nïet-
Pciaal-domocratische zegslieden, die in de
trsle plaats opkomen voor verzachting
an de celstraf. Inderdaad werkt de huidige
^Passing er van zeer verkeerd; het is een
boot stelsel, omdat het alle veroordeelden
Ter één kam scheert en de menschen wel
^bittert. doch niet verbetert Zoo zeggen
Jj sociaal-democraten, maar ook positieve
•wistenen en spreker is het daarmede ten
olie eens. zooals hij verder uiteenzet.
Onder het personeel, dat met de uit
tering van het stelsel is belast, vindt men
/Ve-n. die voor hun laak niet voldoende be-
-nd zijn. Spr. vraagt den Minister ons te
grassen met een verandering, die een ver-
jetering beteekent. Verder wil hij niet gaan
•aJ| bet onmiddellijk bereikbare
bcr vraagt den Minister of politieke ge-
fop?enen op dezelfde wijze worden behan-
d als gewone Tegenover den heer Ver
sjteren houd- spr vol dat er wel degelijk
hueke gevangenen zijn zooals personen,
0 een opruiende r»den houden in een sta
atsvergadering Die menschen nu mag
'ors kehTndoten n-s gewone ;nis.1adï
De VOORZITTER verdaagt hierop do ver
eng tot Dinsdagavond 81/: uur4
(Zitting van gisteren).
Hoofdstuk IX (Posterijen, Telegrafie
en Telefonie).
Dc Minister van Waterstaat, de lieer v. d.
VEGTE, beantwoordt de sprekers. Verschil
lende personeelsaangelegenheden zijn be
handeld die spr. niet alle kan nagaan en
beóördeelen. Hij zegt liever toe dat hij die
alle rustig zal nagaan dan dat hij hier op
pervlakkige antwoorden geeft.
Wat betreft het directorium, zegt spr.. dat
hij bij zijn optreden een groote moeilijkheid
vond. Hij is begonnen met voort te gaan op
don weg van zijn voorganger en wilde geen
nieuwe beslissingen nemen vóór hij zich
had ingewerkt. Voor een nieuw accountants
onderzoek vond hij geen aanleiding. Spr.
acht het nuttig, dat er absolute rust voor
het Postbedrijf koml; vlug werken en niet
duur wil iedereen voor de Post en als de
leiding goed is moet men er niet in veran
deren. Verandering is alleen- noodig als
blijkt, dat de zaken niet goed gaan en als
hij .mCent, dat een wijziging verbetering
zal zijn.
Nopens de verlaging der tarieven zegt
spr., dat men niet te haastig moet zijn mét
verlaging omdat het heel moeilijk zou zijn
tot verhooging terug te koeren. Spr. geeft de
stellige verzekering, dat hij niets ongedaan
zal laten wat z.i. mogelijk is.
Onjuist is het wat de heer Van Braam
beek zcide. nl. dat de drukwerk porto's
schreeuwend hoog zijn.
Over dc rente bij hel Girobedrijf is nog
niet beslist. Dit bedrijf moet geen bankbe
drijf worden, maar anderzijds moot men be
denken, dat groote sommen bij de giro zijn
gestort. Een beslfssing over de rente is dus
moeilijk en gaarne luistert spr. naar ad
viezen. v
Wat dr. Stürkopp betreft, zegt spr. dat hij
er niet over denkt dien te ontslaan. Er zijn
adviezen uitgebracht die spr. geen aanlei
ding geven om tot dit ontslag over te gaan.
Vervolgens bespreekt de Minister de
kwestie van de kantoorindeling in verband
met het daarvoor bestemde direcleursperso-
neel. Eind 192-1 was er een overcompleet
aan commiezen-titulair. Dat was niet het
gevolg van het rapport-Nolting. Nu wees de
höer Ketelaar op de schade die voor de per
sonen daaruit voortvloeit. Spr. erkent die
schade, maar weet geen oplossing daarvoor.
Wanneer hij een uitweg wist dan sloeg hij
dien wel in, maar hij ziet dien niet.
Hoofdstuk V (Binnenl. Zaken).
De heer v. d. HEUVEL (A.-RO bespreekt
eerst het kiesrecht van .de visschers. Hij
vraagt eindelijk voor deze menschen eens
een bevredigende oplossing te zoeken.
Inzake verecniging van gemeenten rnaant
liij tot voorzichtigheid. Hij wil het liefst een
commissie zien ingesteld die het vraagstuk
der samenwerking van gemeenten eens zou
overwegen.
De heer v. d. WAERDEN (S. D.) acht wij
ziging der provinciale wet noodig omdat bij
de kwesties van krankzinnigen- en zieken
verpleging deze telkens verouderd bleek.
Ook voor de bedrijven is die wet verouderd.
Spr. dringt er dus op aan. dat de Minister
deze wet eens onderhanden zal nemen.
Dringend noodig is het dat eens wijziging
wordt gebracht in de bevoegdheid van Ged.
Staten. Er moet naar spr.'s oordeel gelegen
heid zijn om aan hen macht te delegeeren.
Thans moeien de Prov. Staten dikwijls voor
futiliteiten bijeengeroepen worden.
De heer BRAAT (Platt. Partij) bespreekt
de benoeming van burgemeesters, die vaak
zeer weinig gelukkig is, omdat de benoemde
heel niet past bij de gemeente. Spr. vraagt
niet om wijsgeeren, maar om verstandige
menschen die levens kundig zijn. Ook moet
de Minister eens tegengaan dat de burge
meester builen een gemeente woont. Hem
lijkt het 't beste dat de gemeente een gros
lijst opmaakt voor dc keuze van een bur
gemeester.
Vervolgens vraagt hij den Minister hoe hij
over het vraagstuk van den Zomertijd denkt
over afschaffing of sterke inkrimping.
Ten slotte wil hij de ..absenties" der Ka
merleden bespreken. (Gelach).
De VOORZITTER: Dit hoort hier niet bij.
De heer BRAAT (PI. Tarlij): Dan ben ik
gereed.
De heer VLIEGEN (S. D.) acht het beter
dat vele kleine gemeenten worden opge
ruimd en bij grootore gevoegd. Die kleine
gemeenten hebben allerlei misstanden; bij
voorbeeld door gemis aan personeel, waar
van de burgers dupe worden.
Inzake de foreiTsenbelasting bepleit hij
een betere regeling voor de gemeenten.
Verder vraagt hij inlichtingen omtrent
den stand der werkzaamheden van de
Staatscommissie inzake de financieele ver
houding van rijk en gemeente. Ten slotte
wijst hij op den financic-êlen toestand der
gemeente Vaals.
De heer ZI.JLSTRA CA.-R.) behandelt hot
gewestelijk uitbreidingsplan. Hij juicht toe
dat daarvoor een commissie is benoemd.
Voorts vraagt hij meer erkenning der auto
nomie der gemeenten.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.-R.)
klaagt over de heffingen die de gemeente op
de binnenscheepvaart stelt. Deze drukken
zeer" op die scheepvaart en spr. vraagt den
Minister deze zaak eens te onderzoeken.
De heer KAMPSCHOëR (R.-K.) wenscht
herziening der forensen-belasting en daarbij
afschaffing voor lagere inkomens. Vervol
gens vraagt hij den Minister meer samen
werking te gelasten tusschen Rijksbelasting-
personeel en gemeentelijke sehaltingcom-
missie.
De gemeenten zullen daarvoor gaarne
medewerking verleencn, omdat hun belang
er bij betrokken is.
De heer HERMANS (R.-Kj wenscht de
herziening der forcnsenbelasting. Hij steunt
mede het betoog van den heer Vliegen in
zake den financieelen toestand der gemeente
Vaals, die spr. met. vele cijfers schetst als
zeer treurig.
De heer GERHARD (S.-D.) is vóór sa
menwerking van gemer-uten en hoopt dat
die mogelijk zal zijn. IIij steunt het betoog
van den lieer v. d. Heuvel maar is er niet
voor dat hangende het onderzoek alle an
nexaties slop zouden staan.
De grensregeling van. Haarlem bijvoor
beeld moet niet spoed worden doorgezet.
Dé heer LANGMAN (G.-IIJ is het inzake
samenvoeging van gemeenten eens met den
lieer v. d. Heuvel, wanneer het betreft
kleine gemeenten. Anders is het gesteld met
de opslokking van kleine Tgèéi echten door
groote. Daarmede wil hij "Voorzichtig zijn,
want dio kleine gemeenten hebben gewoon
lijk niet anders dan nadeel van de sann-n- -
voeging, Behalve financieel nadeel is er ook
zedelijk nadeel aan verbonden.
De heer KERSTEN (St. Ger. T.) spreekt
over samenvoeging van gemeenten, kies
plicht en zomertijd. Hij is tegen alle drie:
De hislorisch:gcWorden gemeepten moeten
blijven. De kiesplicht vooral voor vrouwen
vindt hij zeer slecht. Onjuist is dc bewering
dat het alleen opkomstplicht is, want de
bedoeling is toch plicht tot stemmen. Wat
den zomertijd betreft, wil hij alleen nog
eens wijzen op de verwarring doordat twee
tijden worden gevolgd.
De heer SCHAPER (S.-D.) acht de hui
dige regeling voor de forensen-belasting on
houdbaar. Hij vertelt dat onlangs een brug-
gewachter in twee gemeenten is aangesla
gen omdat de brug op dc grens lag en de
man dus telkens in de andere gemeente
kwam.
"Tlij komt er legen op, dat -van den kansel
wordt opgeruid tegen den stemplicht. Als
dominee Kersten de vrouwen niel opruide,
maar trachtte hen te le-idcr., zou het an
ders zijn.
De Minister van Binnenl. Zaken, de heer
KAN, anlwoordt. Hij zal zijn aandacht ge
ven aan de kwestie van het kiesrecht voor
de visschers en'overleg-pleger, mct'hct Cen
traal Stembureau.-'
Vereeniging van gemeen ten moét altijd
stuk voor stuk worden bezien. Algemeene
regelingen zijn niet te geven. Minister Ruys
heeft 27 grensregelingen lot stand gebracht.
Spr. zal zijn medewerking verleencn waar
dio noodig blijkt.
Voortgaande merkt spr. op.'dat de samen
werking van gemeenten al lang in behan
deling is en de overweging grensregelingen
niet zal opschorten. Er is al eens een ont-
wcrp-wel gemaakt maar de materie is zeer
moeilijk vooral als men gedwongen samen
werking wil. Den burgemeesters van die ge
meenten heeft spr. gevraagd medewerking
te willen verleencn en hel rapport van de
Staatscommissie le besludeeren.
De grensregeling-Haarlem is thans weer
aanhangig. Spr. meende dal Hcemslede lie
ver in zijn geheel geannexeerd wil worden,
maar het is gebleken dat dit niet zóó wqs.
Spr. zet de zaak nu voort waarbij Haarlem
een uitkeering aan Heemslede zal doen.
Een wijziging van de Provinciale wet
heeft het Departement verlaten om advies
aan Gedeputeerde Staten.
Burgemeester-benoemingen zijn bespro
ken. Spr. meent dat de gevolgde methode
moet blijven. Het is dikwijls moeilijk een
keuze te doen. Een groslijst lijkt hem niet
noodig want de wenschen der gemeente ko
men toch wel ter kennis van den Minister.
Zomertijd. Na alle besprekingen en stem
mingen daarover voelt spr. geen lust met
cenig voorstel te komen. Nu de zomertijd
later begint zijn vele bezwaren verdwenen.
De forensenbelasting. Er is een ontwerp
bij de Kamer, maar daarover moet spr. nog
eens met Minister De Geer confereercn.
De financieele verhouding van Rijk en
Gemeenten is een moeilijk punt. Spr. staat
er sceptisch tegenover maar wacht liet rap
port der Staatscommissie af.
De gemeente Vaals is een zeer moeilijk
geval. Spr. is al aan het overleggen met
den burgemeester en liij ontving vandaag
oen rapport van dien bewindsman. Spr.
zegt spoed toe.
In zake de heffingen op de binnen-scheep-
vaart zal spr. een circulaire aan de ge
meente-besturen zenden.
Afschaffing van deiv stemplicht-ligt niel
op den weg van een- extra-parlementair Ka
binet.
Landbouw en verzekering.
De lieer v. d. HEUVEL (A. R.) betoogt dat
nog veel meer voor ons land- cn tuinonder-
wijs dient gedaan te wórden. In zake het
directoraat staal spr. op het standpunt dat
zoowel een directoraat als een commissie
nuttig kan zijn.
De heer AMENT (R. K.) is gekant legen
een wederaanstelling van een directeur-
generaal en vreest dat dit op deceptie zal
uitloopen.
Dc heer BEUMER (A. R.) wijst op de ge
leidelijke onlbossching van ons land die
ernstige afmetingen aanneemt. De liooge be
lastingen maken het onmogelijk om ze te
behouden.
De heer VAN DER SLUYS (S. D.) juicht
toe dat de Regeering alles in liet werk wil
stellen om de productiviteit van den bodem
te verhoogen. Spr. voelt meer voor een direc
teur-generaal dan een praat-commissie van
advies. Hij hoopt dat de Minister den Dir.-
Gcn. niet zat afschaffen zonder de Kamer
er in te kennen.
Uitvoerig betoogt spr. dat wie in dén
landbouw het hardst werkt, de duurste bo
terham heeft Spr. wijst op de 400.000 land
arbeiders en op de kleine boeren. Een groot
deel leeft in armoede. Het totale bedrag van
verdiensten is gering, want de meeste kleine
boeren zijn op één lijn te stellen met land
arbeiders. De oorzaak ligt in het privaat be
zit van den grond en de hooge pachten.
Jaarlijks nemen ae landbouwkringen met
30 duizend personen toe en daarvoor zal
heel wat grond noodig zijn om allen werk
te verschaffen. Spr. hoopt dat de Minister
zeer veel zal doen voor den landbouw.
De heer KNOTTENBELT (V. B.) be
spreekt de haring-visscherij, die in een toe
stand van nood verkeert en vraagt spoedig
krachtig ingrijpen door de Regeering. In de
laatste jaren zijn 23 reederijen met 74 sche
pen opgeheven. Spr. wenscht een internatio
nale regeling ter bescherming van de-haring,
die ook tegen de tonijn, zijn vijand, be
schermd moet worden.
Daarnaast kan de Regecrir.g andere maat
regelen nemen o,a. door een verbod van
vangen van zee-bliek uit te.vaardigêp e;i op
te treden legen de puf-vissclierij. Voorts
dient het politietoezicht op dc vissclierij te
worden uitgebreid.
De heer VIN TER MA NS (R. K.) vraagt
inlichtingen over liel-rapport der Commis
sie-Ha ffmnns.
De h.-er 1IIEMSTRA (S. D,) betreurt het
dat in de delegatie naar liet Congres'te Rome
alleen landbouwkundige werkgevers zijn be
noemd cn de landarbeiders daarin niet ver
tegenwoordigd waren.
Vervolgens behandelt hij.evenals de lieer
v. d. Öliiys den toestand van de landarbei
ders.
De )v?er VAN RATPARD (V. B.) bepleit
oprichting en uilbreiding der proefstations,
die niet in^duur behoévén te zijn. Is de Mi
nister bereid een commissie van buiten
staande deskundigen in te stellen die een
onderzoek instelt lioe de proefstations meer
kauffmünniseh kunnen worden geëxploi
teerd?
Spr. heeft bezwaar tegen een commissie
vap- advies die stellig zat uitwassen tot een
landbouwraad.
Ten slotte dient hij een molic in waarin
opheffing van het tolalisa tor verbod wordt
gevraagd.
Deze motie wordt later behandeld.
De heer RUTTEN (R. K.) bepleit uitbrei
ding van de landbouw-huishoudcursussen.
De lieer LOYIXCK (C. H.) mecr.t -dat de
Minister zelf moet bcoordeelen lioe hij zijn
adviseurs wil kiezen. Wil hij geen directeur-
generaal, dan legt spr. zich daarbij neer.
Een commissie van advies lijkt hem weinig
gcvy-enscht omdat het heel moeilijk .zal zijn
een kdUze van. adviseurs ie doen.
Vervolgens steunt hij de sympathieke rede
van den lieer van der Sluys. Alleen bleef hij
nu en dan het antwoord schuldig als liij
belangrijke vragen stelde. Van de naüona-
Üsaiieplannen verwacht spr. niet veel heil.
De MINISTER antwoord. Het vraagstuk
van liet directoraat zal spr. spoedig afhan
delen. Hij hoopt de Kamer mededeeling tc
doen van zijn eventueel voornemen vóór dc
begrootiiyï van 1927.
Op verschillende vragen zegt spr. gaarne
toe dat de behandelde punten nog worden
onderzocht.
Dc Commissic-IIaffmans is bezig met haar
volledige rapport.
Het landbouw-ondcrwijs-onlwerp is in
voorbereiding.
Het behoud van de bosschcn stelt spr. op
prijs. Het advies dat spr. kreeg is al in han
den van het Staatsboschbehcer. Hij hoopt in
.1927 iets te kunnen doen.
De bescherming van den haring gaat spr.
zeer ter harte omdat hij de nationale vis
sclierij graag wil helpen. Ilij zegt toe te
doen wat mogelijk is en een onderzoek in te
stellen naar de mogelijkheid van een inter
nationale regeling cn naar uilbreiding van
het politic-toezicbt op de vissclierij.
Reorganisatie van de proefstations is ook
a! in overweging.
De vergadering wordt verdaagd lol Woens
dag 1 uur.
RECLAME.
In de afgoloopen week vierde de eree-
niging voor den Effectenhandel haar vijf
tigjarig bestaan op een wijze, zooals te
te doen gebruikelijk is. Feestvieren is
trouwens den beursjongen toevertrouwd en
ook aan de bazen. Dies komen van de week
twee dagen op het conto van het gouden
jubileum, waarbij liet zaken-doen uiteraard
in gedrang kwam. Er was overigens toch
niot veel le doen geweest en voor de beurs
zou hel" wel zoo aardig zijn geweest, wan
neer dit jubileum juist te midden eener
gezellige handelsdrukte had kunnen wor
den gevierd. Nu was zulks echter niet het
geval, dank zij de nu reeds wekenlange
ahveziglieid van het publiek, dat in het
geheel geen interesse toont voor eenig fonds
hoegenaamd. Natuurlijk gaat er wel iets
om, maar dal ,,iets" is'veel le weinig om
eenig cachet aan de beurs te geven. Koers
veranderingen zijn onder zulke omstandig
heden dan ook niet te verwachten en heb
ben trouwens ook niel plaats.
Een tijdelijke vaste tendenz bestond in
dc jongste dagen voor Koninklijke Olie,
zulks in verband met geruchten omtrent
een op handen zijnde emissie van de Shell.
Weliswaar waren er een paar goede koo
pera in de markt, maar toch niet met een
speciaal doel. Zulks bleek al heel spoedig
door het feit, dat het een gelcgenheidskoop
betrof en geen voortgezette aankoopen. Ge
volg, dat de affaire in den oliehoek spoedig
weer op het doode punt terecht kwam.
Dc rubberafdecling gaf geen belangrijke
beweging le zien hoewel overigens wel van
ccnigc bedrijvigheid kan worden gespro
ken. Dc rubbermarkt zelve toonde zich nog
al prijshoudend blijkbaar als gevolg van de
groolere omzetten le New-York en ook te
Londen. Naar in rubberkringen verluidt,
zal Amerika wel spoedig yvecr als kooper
optreden, omdat het binnen niet al te lan
gen lijd zijn voorraden zal moeien aanvul
len. Door een zuiniger verbruik en door een
reproductie van oude rubber lieert' men in
de Vereenigde Staten het tot nu toe nog al
zonder veel exlra-aankoopen kunnen stel
len. Maar len slotte beleekende dit toch
maar een* verschuiving van het tijdstip,
waarop weer nieuwe voorraden moeten
worden ingeslagen. Dit tijdstip nu acht men
niet meer verre. Opmerkelijk is inlusschen,
dat men in Amerikaansche vakbladen zelve
een stijging van den rubberprijs in de
naaste toekomst verwacht, juist op grond
van de naderende, tot nu toe uitgestelde
aankoopen van rubber. Men verwacht er
voor het volgende jaar een grooter verbruik
gepaard gaande met een grooter deficiet
aan beschikbare rubber. In dit verband zijn
dan ook wel de pogingen van Firestone om
van de Philippijnsche Tegeering concessies
voot 20.000 tot 50.000 acres land te verkrij
gen wel teekenend.
Rubbers waren overigens hel cenige fonds
dat in de afgeloopen berkhlspenode eenige
5689
belangstelling van bcleekenis trok, gepaard
gaande met hier en daar aantrekkelijke
koersverbeleringen.
Op de iabaksafdeeling onderscheidden
zich in het bijzonder Senembah's door een
geanimeerd koersverloop. Dekkingsaankoo-»
pen schenen hieraan niet vreemd te zijn.
Ook voor Deli Batavia bleek een goede ten
denz le bestaan.
In suikerwaarden ging niet veel om, maar
niettemin was de tendenz vrijwel vast;
vooral voor aandeele» -11. V A. lntusscben
wordt in ddh laatsten tijd de aandacht van
de goheele suikerwereld gevestigd op de
gebeurtenissen, die zich op Cuba afspelen
liel; voorgestelde restrictieplan heeft reeds
goruimen lijn liet onderwerp van gesprek
op alle suikermarkten gevormd. Twijfelde
men in den beginne aan de mogelijkheid
cener inperking van de productie, thans
blijkt wel', dat de pogingen hiertoe van de
zijde der Cubaansche regêering als ernstig
moet worden opgevat. Verscheidene groote
fabrieken zijn, wat hun productie betreft
beneden de raming gebleven.
Middelerwijlzijn dc voordellen der Cu-i
baahschë i*egcering ook wet geworden, door
dat zij den parlementairen weg hebben aU
gelegd en door de liandteekening van den
der Republiek zijn bevestigd. In hoofdzaak
komen de bepalingen hierop neer, dat van
alle suiker, die door de fabrieken wordt ge-*
producecrd boven 90 pet. van het gemid*
deldo der ramingen van de voornaamste
statistici, een boete van 5 dollar per zak
zal worden betaald. Ook voor de volgende
twee oogsten zal de controle Llijvcn
bestaan.
Voorts zullen er geen concessies meer
worden uitgegeven tot onlbossching en ver-<
dere uilbreiding van het areaal. Men ver
wacht door deze maatregelen den oogst tot
4,7 milliocn Ion le kunnen beperken. Dit
zal echter naar wij meenen wel wat al to
optimistisch zijn, want de volle tien procent
vermindering zal wel niet worden bereikt,
op grond van diverse omstandigheden, ten
gevolge waarvan de inkrimping der product
tie niet haar volle effect zal kunnen berei
ken. Zoo b.v. was reeds een groot aantal
fabrieken voor het indienen der voorstellen
gesloten.
Of en in hoeverre op den duur de Cubaan
sche suikerindustrie een rendeerendo tak
van bedrijf zal worden, is voorshands niet
te voorzeggen. Maar zekeï is, dat zij een
harden dobber zal hebben. Men heeft daar
te lande le weinig rekening gehouden met
den mogelijken opbloei van den beetwortel-»
aanplant in Europa na den oorlog, welke
trouwens een hoogere vlucht heeft genomen
dan men algemeen verwachtte. In elk geval
blijkt de beetwortel suikerindustrie een bc-»
langrijke concurrent voor de Cubaanschö
suikerindustrie te zijn.
Van industrieelesoorten waren ICunste
zijde op het einde wat beter gevraagd in ver-<
hand met de betere berichten. Speciaal Mae-
kubèe cn Nederlandschc. Van Handelsmaat
schappijen waren Banda iets gunstiger Op
de scheepvnartafdeelingen ging iels om in
Kon. Booten. Van Amerikaansche shares
bestond voor Wabash een vaste tendenz. Ook
Inlercont. Rubber waren beter. tVan Mijn-*
aandeden waren Redjangs iels zwakker
De beleggingsmarkl was als gewoonlijk
vast. Op de emissiemarkl werden wederom
ecnige belangrijke* uilgiften aangekondigd,
waaronder een aan de gemeente Amsterdam
ten bedrage van 15 milliocn.
14 Mei 21 Mei
Londen 12.09 1/2 12,091/2
Berlijn 59.20 59.21
Parijs 7.02 7.40
Brussel 7.5G 7.43
New-York 2.48 3/4 2.49 1/4
De valutamarkt gaf weer dc gebruikelijk*
fluctuaties voor francs le zien. Parijs en
Brussel waren wederom aan den zwakken
kant. Ook voor lires bestaat er een zwakke
tendenz, het gevolg van den toestand der
Italioanschc handelsbalans. Zoowel de han
dels- als de betalingsbalans van Italië zul
len naar algemeen verwacht wordt in het
loGponde jaar nog ongunstiger worden dan
ze al zijn. De handelsbalans weeg in 1924
een nadeelig saldo aan van 5878 milliocn
lire. In 1925 was het invóer-overschot ge
stegen tot 7882 milliocn lire en in het
eerste kwartaal van dit loopende jaar is dit
nog verder toegenomen en wel met 2,7 mil
liard. Geen wonder dan ook. dat men vooral
met extravagante eischen der Italiannsrhe
politiek weinig vertrouwen heeft in het
Italiaansche betaalmiddel.
Londen kenmerkt zich nog steeds door een
zeer ruime geldmarkt. Overigens is de han
del er gemakkelijk. Trouwens voor het Lon-
densche devies beslaat een zeer gunstige
tendenz. Marken lagen iels beter in de
markt. De Duitsche kapitaalmarkt is gedu
rende de laatste maanden overigens h^el
wat gemakkelijker geworden. Volgens de
gegevens der Disconlo-Gesellschaft zijn van
12 April tot 11 Mei rond 300 milliocn Mark
leeningen in hel binnenland opgenomen. En
sedert Januari bedraagt de opname in het
binnenland in totaal zelfs 2G50 milliocn
Goudmark. Door de slerkp vermindering van
do marge tusschen de binncnlandsche en
buiten!andsche rentetarieven is de stroom
