Zijden Dameskousen
NOUVEAUTE9s
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 10 April
Tweede Blad.
Anno 1926.
BINNENLAND.
jvac^i
in Zijden-, Wollen- en Katoenen Stoffen
vanaf 95 cent.
GEMENGD NIEUWS.
Leidsche Begrafenis-Onderneming
UIT ONZE STAATSMACHINE.
o. 20268.
De herhalingsoefeningen,
r Dit jaar zullen voor herhalingsoefeningen
in werkelijken dienst worden geroepen de
gewone dienstplichtigen, bchoorende tot de
hierna vermelde lichtingen cn leger-onder-
tfeelen.
lichtingen 1020 en 1923. De regimen
ten infanterie (waaronder begrepen het reg.
grenadiers en het reg. jagers) van alle divi
sies, het reg. wielrijders; de compagnie hos
pitaalsoldaten (met uitzondering van de zie
kenverplegers der lichting 1923); het reg.
vesting-artillerie; het korps pontonniers en
iorpedisten (met uilzondering van de lich
ting 1920 van de comp. Iorpedisten); het
reg. genietroepen, de schoolcompagnie in-
tendancelroepen; de regimenten veldartille
rie; het korps rijdende artillerie; de Irein-
Afdeelingen der arlilleriebrigades.
lichting 1921. De regimenten infan
terie (waaronder begrepen het reg. grena
diers en het reg. jagers) van de Iste en de
lilde divisie; de 3e en 4e comp. hospitaal
soldaten met uitzondering van de zieken
verplegers.
Lichting 1923. De regimenten huzaren
[fiiot uitzondering van de paardenverzorgers
dio de eerste oefening hebben vervuld bij
het remonte-depot cn van dc postduiven-
verzorgers.
Lichting 1919. De treinafdeelingen der
artilleriebrigades (alleen de dienstplichtigen
die afkomstig zijn van de cavalerie).
Bovendien van de lichtingen 1919 en 1921
de dienstplichtigen van sommige legeron-
derdeelen, die in 1925 behoorden tot leger-
onderdeelen, waarbij in dat jaar herhalings
oefeningen zijn gehouden, waaraan zij niet
hebben deelgenomen omdat zij vóór den
aanvang daarvan naar andere legeronder-
deelen werden overgeplaatst.
In het algemeen duren de herhalings
oefeningen in 1296 voor de korporaals 8,
soldaten 17 dagen en voor de onderofficie
ren 24 dagen. Zij duren onderscheidenlijk
13 en 20 dagen voor de lichting 1920 van
het regiment vestingartillerie, het regiment
kuslarlillerïe. het korps rijdende artillerie
en de treinafdeelingen der arlilleriebrigades,
zoomede voor de lichting 1919 van ge
noemde treinafdeelingen. Yoorls 24 en 31
1 dagen voor dc lichting 1923 van de regi
menten huzaren.
Aan de herhalingsoefeningen wordt niet
deelgenomen door de dienstplichtigen, die
(ot de administraliclroepen behooren cn
wier eerste oefening langer dan 81/* maand
heeft geduurd en door dc dienstplichtigen,
die bij de luchtvaarla[deeling werkzaam
2ijn op burgerrechtelijke arbeidsovereen
komst cn voor wie deze aMecling levens
mobilisaticbostemming is.
Wijziging samenstelling rechterlijke macht.
Ingediend is hij de Tweede Kamer een
wetsontwerp, om mogelijk te maken, dat
het aantal raadsheeren in het Amsterdam-
sche Hof wordt uitgebreid van 11 tot 13. om
liet maximum-aantal raadslieeren-plaals-
vervangers in de Hoven te Amsterdam en
Den Haag lo brengen van 4 op 6, en om het
aantal vice-presidenten bij dc rechtbanken
te 's-Gravenhage en Botterdam met 1 te
kunnen vermeerderen.
De rechtstoestand van de ambtenaren.
Woensdag heeft een delegatie uit het Al
gemeen comité Ier behartiging van de be
langen van overheidspersoneel een onder
houd gehad met den minister van justitie
ter bespreking van dc urgentie der invoering
1 van de regeling van den rechtstoestand der
ambtenaren.
De delegatie betoogde o.m. dal reeds
eonige jaren een. betreffend ontwerp van
wet gereed ligt en de ambtenaren van den
legenwoordigen minister verwachten, dat
deze een nieuw of gewijzigd ontwerp spoe
dig aan.de Kamer zal voorleggen. Deze ver
wachting beslaat hij de ambtenaren, omdat
minister Donncr in zijn vroegere kwaliteit
van vice-voorzilter der centrale commissie
voor georganiseerd overleg in ambtenaren
zaken de steeds herhaalde wenschen der
organisaties kende-, hij beter dan iemand
anders volledig met de geheele materie op
de hoogte was en daarom spoediger dan
ieder ander zijn meeningen ten opzichte van
deze zaak zal hebben gevestigd.
De minister antwoordde, dat hij voor hel
oogenblik niets had toe Ic voegen aan het
geen in de memorie van antwoord op hoofd
stuk IV der Stualsbcgrooling 1926 is vervat,
floch dat de zaak, die inlusschen niet kan
worden beheerscht door de meerdere of min
dere bekendheid van don betrokken be
windsman met dc materie, zijn volle aan
dacht heeft.
Het postpersoneel.
Naar liet Volk verneemt, 1 iceft de direc
teur-generaal aan een deputiitie uit het be
stuur van den C. B. P. T. T medegedeeld,
te overwegen de sedert 1923 vacante direc
ties weer voor sollicitatie open te stellen.
De directeur-generaal machtigde de depu
tatie op haar verzoek mede te deelcn, naar
aanleiding van pcrsgeruchlcn, dat van de
vorming van een directorium met ex-mi
nister Lambooy niets bekend is, en dat,
voor zoover hij wist, dit evenmin in de be
doeling lag.
Voorts kan het bestuur van den C B. P.
T. T. bevestigen, dat er geen,afvloeiing meer
zal plaats hebben van personeel beneden
den rang van kommies
De toestand der oud-gepensionneerde
militairen.
Gemeld wordt;
Aan twee leden van het hoofdbestuur
wan den Algem. Militairen Tensioenbond
werd op 1 April 1.1. door den minister
van Oorlog a. i. van Marine en op 9 April
door den minister van Koloniën audiëntie
verleend.
a Op beide audiënties bespraken bedoelde
,cdon den toestand der oud-gepensioneerde
militairen en hun weduwen en weezen, en
bepleitten zij maatregelen tot verbetering
van dien toestand, waaromtrent overwe-
fTng werd toegezegd.
Verhoogde invoerrechten in Zuid-Airika*
De aideeling Handel en Nijverheid van
hel Ministerie van Arbeid, Ilandel en Nij
verheid maakt bekend dal blijkens van den
consul-generaal te Pretoria ontvangen te
legrafisch bericht voor een groot aantal
artikelen verhooging van invoerrechten in
de Unie van Zuid-Afrika heeft plaats ge
vonden.
In het hijzonder is voor Nederland van
belang de verhooging der invoerrechten
op de volgende artikelen:
gist, parfumerieën, jenever, toiletartike
len, kleeding, katoenen, manufacturen,
machine-ondeideelen, bootmoloren, con
structiestaai, transformatoren, electrische
batterijen, papieren zakken, onbedrukt pa
pier, zakdoeken, reclame-monsters, prijs
lijsten, catalogi, vilt, rubberaid.
De afdeeling Handel en Nijverheid is na
dere bijzonderheden terzake wachtende.
Vaststelling van pensioensgrondslag.
Door den heer K. ter Laan zijn aan den
minister van Marine a.i. de volgende vra
gen gericht:
1. Is het den minister bekend, dat, als
gevolg van de door zijn ambtsvoorganger
uitgevaardigde bescliikking van 24 Maart
1925 in strijd met het bepaalde onder le
Lb van het Koninklijk besluit van 6 Juni
1922 de toeslag, welke, ter voorkoming
van achteruitgang in inkomsten, als ge
volg van de herziening der bezoldiging van
het militaire personeel der zeemacht per 1
Januari 1925, op de genoten bezoldiging
werd gelegd, niet meer werd medegerekend
bij de vaststelling van den pensioengrond
slag?
2. Is het Zijn Excellentie bekend, dat,
als gevolg van de in vraag 1 genoemde be
schikking, de sedert 1 Januari 1925 toe
gekende pensioenen ambtshalve werden
herzien (verlaagd)?
3. Is hot den minister bekend, dat de
Centrale Raad van Beroep, bedoeld in arti
kel 1 der Beroeps wet, op een ter zake inge
steld beroep op 22 December 1925 uitspraak
lieeft gedaan, dat de in vraag 1 bedoelde
toeslag wel moet worden medegerekend bij
de vaststelling van den pensioengrondslag?
4. Is de minister, als gevolg van de in
vraag 3 bedoelde beslissing, niet van oor
deel, dat er thans alleszins aanleiding is,
de in vraag 2 bedoelde pensioenen ander
maal, cn de sedert 24 Maart 1925 toege
kende pensioenen, waarin meerbcdoeldt
toeslag niet werd verdisconteerd, alsnog
ambtshalve te herzien, omdat degenen, die
geen herziening van de Koninklijke be
slissing inzake het hun toegekende pen
sioen hebben aangevraagd, hebben ge
meend in de van Overheidswege getroffen
maatregelen le moeten berusten, op grond
van hun overtuiging, dat de opvatting van
den tocnmaligen minster van Marine on
aantastbaar was le achten?
Verlenging van verplicht verblijf in de tropen
In antwoord op de vragen van den lieer
Brauligam betreffende de in voorbereiding
zijnde regeling met betrekking tot het ver
blijf van het militaire personeel der zee
macht in Nedërlandsch Oost-Indre heeft
minister Van Roijen bevestigd, dat zijn
ambtsvoorganger den commandant der ma
rine le Willemsoord heeft uitgenoodigd om
aan de zich voor aanneming in eenige quali-
teit in den zeedienst aanmeldende personen
mededeelingen tc doen verstrekken van de
navolgende strekking;
a. in het algemeen zal hel verblijf in Ne
derland telkens niet korter duren dan drie
jaren; in Indië drie jaren zonder en vier
jaren- met gezin van hen, aan wie hel
medencmen van het gezin kan worden toe
gestaan;
b. uitsluitend voor hen, die in dienst ko
men om tot matroos te worden opgeleid,
zal de duur van de eerste uitzending naar
Indië vier jaren kunnen bedragen.
's Ministers ambtsvoorganger heeft lot
deze mededeeling order gegeven, omdat de
verhouding van de vloolsterlcte in Oosl-
Indië tot die in Nederland noodzakelijk
medebrengt, dat in Indië een grooler perso
neel aanwezig moet zijn dan in Nederland.'
Om bij behoud van de bestaande regeling
in de toekomst in de aflossing van personeel
in Oosl-Indiö te voorzien, zou in Nederland
een grooler aantal beroepsmilitairen moeten
dienen dan voor den dienst strikt noodza
kelijk is Ten einde dit te voorkomen, zal.
zoolang nog niet op ruimer schaal in Oost-
Inditi gebruik lean worden gemaakt van de
diensten van dienstplichtig, reserve- en in-
heemsch personeel, bij de tegenwoordige
dislocatie der vloot de periode van verblijf
in Oost-Indië moeten worden verlengd In
verhand daarmede is het le verwachten, dat
een verandering in de bestaande regeling
zal moeien worden aangebracht. Hoe deze
zal zijn. is thans nog niet met zekerheid le
zeggen. Bij hel treffen van deze regeling
zal uit den aard der zaak met het advies van
den geneeskundigen dienst der zeemacht
worden rekening gehouden.
Er beslaat geen bezwaar, alvorens tot
de uilvoering van bovenbedoelde plannen
over tc gaan, dc Kamer in de gelegenheid
te stellen, zoowel van de regeling als van
het advies van den geneeskundigen dienst
der zeemacht kennis le doen nernen.
Vrouwelijke artsen van de lijst geschrapt.
Mejuffrouw Groeneweg heeft aan den
minister van Financiën de volgende vra
gen gesteld;
1. Kan de minister medcdeelen, of het
waar is. dat, zonder eenige moliveering,
alle vrouwelijke artsen geschrapt zijn van
de dokterslijst, die voor de keuring van
ambtenaren door den Pensioenraad opge
maakt wordt?
2. Indien werkelijk deze schrapping is
geschied, is Zijn Excellentie dan bereid,
aan te geven, welke dienstbelangen hier
door zijn behartigd?
3. Indien het dienstbelang de schrapping
niet noodzakelijk maakt, is de minister
dan bereid, maatregelen te treffen, ten
einde de vrouwelijke artsen weer op de liist
ter li» te brengen?
Levering van onzuivere auto-vaccine.
Op de vragen van den heer Braai be
treffende het instellen van een onderzoek
naar liet gebruik van vermoedelijk onzui
vere of verkeerde auto-vaccine, geleverd
door de Rijksscruminrichting (e Rotter
dam en eventueel het vergoeden van daar
uit ontstane schade, heeft minister Kan
geantwoord, dal de onderstelling, dat niet
zou zijn besloten tot het doen onderzoeken
van de auto-vaccine voor hel inspuiten van
runderen, onjuist is.
De minister had reeds aan den hoog-
leeraar dr. L. de Blieck en den heeT It. S.
Frcnkel, chef van de Veterinaire afdeeling
van Lel Centraal Laboratorium voor de
Volksgezondheid te Utrecht, verzocht, om
te zamen bedoelde ongeordende buisjes le
onderzoeken.
In hoeverre de uitslag van dit onder
zoek invloed zal uitoefenen op uilkeering
van schadeloosstelling, vermag thans nog
niet gezegd le worden, daar bij positieve
bevinding overigens nog onderscheiden
factoren in aanmerking komen voor hel
vestigen van een eindoordeel.
De afd. Zuid-Holland van den Nederl.
hond van gemeente-ambtenaren heeft tot
lid van het hoofdbestuur herbenoemd den
heer II. Th. Klein, op wachtgeld gesteld
ontvanger van Vrijenban.
Te Winschoten is overleden, in den
ouderdom van 81 jaar, de heer Jakob
Sypkens. die vele jaren lid van Gedep. Sta
ten van Groningen is geweest. Hij was rid
der in de Orde van den Ned. Leeuw.
Te Harderwijk is overleden, in den ouder
dom van 72 jaar, de heer J. II. v. d. Burg,
oud-generaal-majoor, tot 1922 militiecom-
missaris in het tweede district van Zuid-
Holland tc Rotterdam.
UIT NED. OOST-INDIE.
Ee sterfte.
BATAVIA. 9 April (Aneta). De sterfte
cijfers alhier zijn in de jaren 1921 lol 1925
met 37.5 pet. afgenomen.
Vechtpartij.
WELTEVREDEN, 9 April (Aneta). Bij
een rampokpartij in een buitenwijk is de
hoofdagent De Haan door een buikschot
zwaar gewond cn kregen twee inlandsche
rechercheurs schol- en steekwonden.
Militairen gestraft.
MAGELANG. 9 April (Aneta). De
militairen, die destijds een communistische
vergadering bijwoonden, zijn gestraft: een
sergeant en vier korporaals met degradatie,
de minderen met plaatsing in de tweede
klasse van discipline.
RECLAME.
Het bezoek aan de bloem en-
velden is de geheele weck door druk ge
weest. De hyacinthen zijn dan ook prachtig
en de tulpen beginnen nu in bloei tc komen.
Bij gunstig weer zal er 'morgen zeer veel te
zien zijn, veel meer dan op de Paaschda-
gen, en toen was het reeds ouderwclsch
druk. De bezoekers moeten er aan denken
de zijwegen te kiezen omdat over hel alge
meen daar de bloemen te vinden zijn.
Branden. G is termiddag om
kwart voor drie is een binnenbrand ont
staan in de kapperszaak van J. A. Lamet,
Conradkade 41, in Den Haag. Beneden in
den winkel brandde een kachel, waarvan de
schoorsteen liep door de sch eersalon, die op
de eerste étage is gelegen. Men had daar
reeds geruimen tijd last van rook gehad,
zoodat de brand vrij zeker is ontstaan door
een slechte constructie van den schoor
steen. Het vuur deelde zich mee aan een
kast, waarin kapmantels en baddoeken in
brand geraakten. Weldra, stond de geheele
salon in brand. Door de vele aanwezige
spiritus en het feit, dat deuren en ramen
openstonden, werd liet vuur zoodanig aan
gewakkerd, dat bijna de bovenverdieping
ook had vlam gevat. Dit kon nog juist ver
hinderd worden door de brandweer, die in
tien minuten iijds den brand meester was
met een straal op de molorspuit.
De scheersalon en een daarachter gele
gen woonvertrek zijn totaal uitgebrand. De
schade wordt gedeeltelij^ door verzekering
gedekt.
Bij een binnenbrand bij den vrachtrijder
J. Kamphuis, bode op Winschoten te Veen-
dam, zijn vier bankbiljetten van f 100 ver^
brand.
Tusschen de h ufjers. Gis-
termiddag te twee uur is in de nabijheid
van de lo Kalendrechtsche Haven, te Rotter
dam een ongeval met doodelijken afloop
gebeurd.
De 61-jarige H. B. uit de Frederickstraat
geraakte bij het verrichten van eenige werk
zaamheden door onbekende oorzaak met
zijn hoofd tusschende buffers yan een
trein. Met verpletterd hoofd werd de man
uit zijn benarden toestand Kevrijd, doc-h hij
wa9 op slag dood.
Schip gezonken. Gister mid
dag is op dc rivier le Rotterdam ter hoogte
van de Oude Plantage door de deining
volgeloopen cn gezonken de motorboot
,,Trio IV" uit Broek op Langendijk. De
schipper cn zijn knecht werden gered. Het
'schip zal gelicht worden door v. d. Graaf
Koelman's Bergingsbedrijf.
Copra h-d ïcven aangehoud cn.
Dinsdagavond werd dc rivierpolitic te
Rotterdam er mede in kennis gesteld, dat
van een bootje liggende in de Delfsliaven-
'sche Schie, balen coprah op verdachte
wijze op een vrachtauto werden overgela
den. Het nummer van de auto werd op
gegeven en uit een onderzoek, dat ter
stond werd ingesteld bleek, dat de auto
inmiddels in dc garage aan dc Jufferstraat
was ondergebracht. De garage-houder ver
telde, dat twee onbekenden do auto ge
huurd hadden om den volgenden morgen
dc coprah te vervoeren.
Het bleken tc zijn de 34-jarige G. K. on
de 31-jarige W. H. K., twee Rotterdamsche
kooplieden, waarvan dc eeuc reeds lange**
tijd van heling verdacht werd.
Bij hun aanhouding, beweerden zij do
coprah die voor de Cal vé-f abri eken te Delft
bestemd bleken van een onbekende te heb
ben gekocht. In Delft werd inmiddels een
onderzoek ingesteld en daar werd gear
resteerd de 24-jarige schipper II. W. uit
Rotterdam, die bekende de coprah van een
schip in de Lekhaven aan boord tc heb
ben genomen. Uit een negental baien
heeft hij toen hoeveelheden in klei nero
zakken overgeschud, die hij van G. II. zpu
gekregen hebben.
De zakken werden steeds aangevuld met
coprah, die weer een andere schipper F.
H. v. V. hem leverde. Ook deze werd aan
gehouden. Beide schippers schijnen dit be
drijf reeds geruimen tijd op deze manier
te hebben uitgeoefend. In totaal moet op
deze wijze voor f 10.000 zijn weggewerkt.
100-j arige overleden. Na
kortstondige ziekte is overleden de oudste
inwoonster van Dordrecht, mej. wed. Ger-
ritje Bosman, geb. Jansen, die 12 Januari
j.l. haar lCOston verjaardag vierde.
De dubbele moord te Culem-
horg. Uit Tiel wordt gemeld dat giste
ren den gchcelen dag instructie is gehou
den; o.a. zijn als getuigen gehoord do
heer A. de Reus uit Culcmborg en A. M.
Middelkoop, die in 1924 bijna C maanden in
\oorloopige hechtenis heeft gezeten, ver
dacht van medeplichtigheid. Commissaris
Blok zit nog steeds in gijzeling.
De volgende week loopt do termijn van
12 dagen af en zal de rechtbank moeten
beslissen of de gijzeling verlengd zal wor
den Ofschoon de justitie over tal van aan
wijzingen beschikt, welke heb vermoeden
versterken, dat zij de bedrijvers van het
misdrijf in handen heeft., vordert het on
derzoek slechts langzaam. De grootste
moeilijkheid levert de dood van Haveman,
waarop verschillende sporen vastloop en.
Fraude. B ij d c politie te
iWbvmcrvecr, is naar aan de ,,Tcl." wordt
gemeld, aangifte gedaan, dat de kantoor
bediende Kr. van de firma Prins-Oliefa-
brieken De Liefde cr vandoor is gegaan
met f 18.000 door fraude verkregen.
Gistermiddag is b ij het S t a-
dion ie Amsterdam een achtjarig meisje
onder een zware vrachtauto geraakt en on
middellijk gedood.
Eenige kinderen waren aan het spelen
langs den rij-weg. Zooals kinderen, die
stoeien, meer doen duwden en gooiden zij
elkander. Een van de meisjes viel juist in
de richting van de vrachtauto en zij lag
onder de wielen vóórdat de chauffeur cr op
bedacht was.
De auto, welke behoort aan ccn was-
schcrij, is in beslag genomen. De politie
heeft proces-verbaal opgemaakt.
Bruiloft-vieren in hel wa-
ter. Op den Rustenburgcrweg, onder
Hensbrock, reed een aulo, die uithaalde
voor oen hooiwagen, te water. De inzittende
zes vrouwen, die naar don Bobeldijk ter
bruiloft moesten, konden door inslaan der
ruilen worden gered. Yan het gaan naar de
bruiloft kwam natuurlijk niels.
Naar men aan de „N. R. C t."
meldt, zal het bedrijf van de Fokker Vlieg-
tuigenfabriek te Veere binnenkort worden
opgeheven, waarschijnlijk reeds begin Juni
van dit jaar. De gebouwen, machines en
werktuigen worden verkocht.
Te Emmercomp a s c u u m (D r.)
kreeg Donderdag een 3-jarig king van J. B.
een ketel met kokend water over zich heen.
Gisteren is het kind aan de gevolgen over
leden.
Nog een slachtoffer. Gis-
termorgen wilde de ruim 30-jarige arbeider
K. Orsel uit. Gasseller-Nijveen-Mond den
onbcwaaklen overweg bij de Halte Tweede
Dwarsdiep passeeren. Hij wachtte lot den
trein uit de richting Stadskanaal voorbij
was, slak de dubbelen spoorlijn over en
werd door den trein, die juist uit de rich
ting Coevorden kwam, vermorseld. De on
gelukkige laat een vrouw met 2 kinderen
onverzorgd achter.
Derampvan de ,,S y 1 v a n u s".
Reuter meldt uit New-Orleans nog nader©
bijzonderheden omtrent het vergaan van
het Nederlandsche s.s. „Sylvanus" op de
Mississippi. Hieruit blijkt, dat na de bot
sing een hevige ontploffing plaats had aan
boord van do ,,Sylvanus", die met benzine
geladen was. De ,,Sylvanus" voer eenige
minuten later aan den grond, waarop een
minder hevige ontploffing volgde. De
Stroom voerde het echip elf mijlen stroom
afwaarts voor het tot den waterspiegel
was verbrand.
Vijftien leden der bemanning zijn fit
New-Orleans gebracht.
Een Chinees, die ernstige brandwondèH
kreeg, zei dat de ,,Sylvanus" bijna in
tweeden gespleten' was.
De vlammende benzine op de opper
vlakte van het water maakte de ontkoming
gevaarlijk, maar twaalf van dc 35 Chinee*
zen aan boord ontsnapten door ie duiken
en onder water te blijven tot zij de bran
dende olie voorbij waien. Verscheidene an
deren die in het water sprongen, kwamen
om het leven.
De kapitein licet niet Woiser, gelijk
gisteren gemeld, doch Visser, cn is ccn oud-
Leideuaar.
Volgens mededeeling van
liet Handelsinformatiebureau van Van der
Graaf Co.'s Bureaux voor den Handel
zijn over de afgeloopen weck, eindigende
8 April in Nederland uitgesproken 40 fail
lissementen tegenover 94 faillissementen in
dezelfde weck van liet vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 8 April 1926
1058 faillissementen tegenover 1233 over
hetzelfde tijdperk van het vorige jaar.
Onderwijzeres wil voor de
klasse verklaren wat stelen is en vraagt:
,;Als ik bij iemand de hand in zijn zak
sleek cn ik neem zijn geld er uit, wal ben
ik dan?"
Jantje: ,,Zijn vrouw .juffrouw".
RECLAME.
AUTO-TRANSPORTEN, CREMATIE
H. P. H. KEEREWEER
TEI.KKOON «BI - I.KIDEN
403ii
Het nieuwe Wetboek van Strafvordering (II).
Een van de meest belangrijke wijzigingen
is wel de betere regeling van de preven
tieve hechtenis. Naar het oordeel van een
kenner als Trof. Simons werd die veel te
veel toegepast onder de viguour van hel
oude wetboek en schrijver dezes aarzelt
niet om le zeggen, dat onder het nieuwe
wetboek ccn meer bevredigende regeling
kan worden verkregen, al lijkt het daar nu
nog niet veel naar. Het oude wetboek na
melijk bepaalde, dat preventieve hechtenis
was toegelaten in alle gevallen van mis
drijven, waarop vier jaren of meer staat,
alsmede op een bepaald aantal andere mis
drijven, doch alleen in die gevallen, waarin
gegronde vrees bestond voor vlucht van den
verdachte of wegens eenige andere gewich
tige reden van maatschappelijke veiligheid.
Artikel 04 van het nieuwe wetboek preci
seert dat alles veel nauwkeuriger cn be
paalt, dat preventieve hechtenis alleen dan
wordt aanbevolen, indien „ernstige bezwa
ren tegen den verdachte zijn gerezen en
levens uit bepaalde omstandigheden blijkt
van hel beslaan van gevaar voor vlucht of
van'ccn gewichtige reden van maatschap
pelijke veiligheid, welke de onverwijlde vrij-
heidsberooving vordert." Let wel, „vordert"
zegt de wet. En het moet uit bepaalde om
standigheden blijken. Dat is de schoone
theorie, maar de practijk is nog verre van
dat mooie ideaal verwijderd. De bevelen tol
in verzekering houding' bepalen nog evenals
vroeger maar allerlei dingen in de ruimte.
Zoo staal er in een bevel, dat schrijver dezes
dezer dagen onder de oogen had: „dat de na
bijheid van de grens (de verdachte woont
in een grensplaats) gevaar oplevert voor
vlucht naar het buitenland en dat boven
dien gevaar bestaat voor herhaling van het
misdrijf." Jawel, alsof het tegenwoordig
moeilijker is van Amsterdam dan van De
venter naar hel buitenland te komen en
alsof het ten laste gelegde misdrijf, dat nota
bene nog bewezen moet worden als voor de
eerste maal gepleegd, bereids herhaald kan
worden.
Toch is hel dringend noodig, dal een einde
kome aan de ongemotiveerde, zenuwsloo-
pende en aan het rijk ook nog een hoop
geld kostende, martelende preventieve hech-
tenissen van maanden en maanden lang.
Gevallen van preventieve hechtenis van
vier tot zes maanden en langer zijn heusch
geen zeldzaamheden. En wanneer nu alleen
ernstige beroeps- en gewoonte-misdadigers
werden gevangen gehouden, dan kon men
er vrede mede hebben, maar men vindt ze
in de Huizon van Bewaring bij tienlallen,
waar men zich heusch afvraagt, of daar nu
preventieve hechtenis noodig was. De rech
ter, die ze oplegt, leze eens het boekje van
Fechenbach; „das llaus der Freudlosen". In
liet voorbericht daarvan vindt men: Ich
kam nicht ins Zucblhaus wie lausend an
dere. Mein Dasein irn grauen llaus der
Freudlosen, war nicht das gleiche wie der
sogenaontcn „gemeinen Verbrechcr". Aber
ich hahe Augen und Ohren. Und was ich
beobachlet. geschaut und crlcbt babe, er-
zachlen diese Blaellcr.
Wiszt, das es Schicksale von Menschen
sind, die zermalmt werden von alt dem
Leid, der Enfseelung und Entwuerdigung
des Zuchthauses. Leset dies Buch und glei-
tet dann noch gedankenlos uebcr Nachrich-
ten von Zuchlhaus-urleilen in Zeilungen
weg, wenn ihr es koennl."
De preventieve hechtenis kan worden op
gelegd door den recliler-comrnissans voor
den tijd van ten hoogste twee maal zes da
gen en door de rechtbank voor telkens 30
dagen. Voor iedere nieuwe verlenging moet
de betrokkene door de rechtbank in raadka
mer worden gehoord en kan zich daar door
zijn raadsman doen bijslaan, wat wel zeer
aan te bevelen is, omdat dan door een des
kundige kan belicht worden, of en zoo ja,
waarom ontslag uit de preventieve hechtenis
wordt verlangd.
Dat de wetgever zich bewust is geweest,
dat preventieve hechtenis vaak ccn onver
diend leed kan zijn, bewijzen de nieuwe be
palingen omtrent schadevergoeding voor on
rechtmatig ondergane preventieve hechte
nis. Vroeger kon men maanden lang van
zijn vrijheid beroofd zijn geweest en bijv.
aan zijn zaak onttrokken, zonder een cent