AMSTELBIER Humor uit het Buitenland. UIT RUSLAND. en het beste Bier, is één gedachte Gobi-. LAFSBER. Firma C. ROOT - Tel. 1617. Bruins: M'n grootvader heeft juist 2ijn Söcn verjaar dag gevierd in Amerika. Jansen: Geviejd, in Amerika? iJoe? ((London Opinion} Automobiliste, die een wielrijder omver beeft gereden: Dat was niet m\jn schold; Ik stak m'n band uit Galant fietser: Zeker mevrouw, maar uw handje was zoo klein» dat ik het niet zag. (London Opinion} - - --- - - - Verstrooide vader ,n»Ien gezegd is, baby aan Ie kleeden en de bond mee te nemen op de sandellng. '(Judge) Gaalvioow: Wat heelt U weinig eetlust, meneer Jones, V heelt nog bijna niets gegeten. Zenuwachtige gast, pogend, beiceld te lijn: O mevrouw Smits, naast U ta zitten zou lederen man z'n eetlust doen verliezen, .(Passing Show) V- O moesje, weet U wei die mme man, die hier gisteren voot de deor nitgleed en die II wat brandewijn gal? Nu, die Ia weet getallen. (Passing Show) Verstrooide professor; Die la goed. Ze noemen mJJ ver geetachtig, en daar gaat m'n eigen vroor» voorbij zonder me te herkennen. .(Judge) ■net onzo vroegere oorlogslegenslanders be houden wordt. Men ziet hieruit met bijna verrassende duidelijkheid, dat de republiek in Duilsch- land en de overtuiging van den ononlbeer- 1 ij ken eisch ccncr democratische verzoe ningspolitiek buitengewoon verstevigd zijn. Dat bleek ook uit de bepaald verbluffende uitspraak van den „volkswil", welko men als een stormachtig protest van de meest uitcenloopende klingen der bevolking legen do overmatig groolo matericcle aanspraken der onttroonde vorstenhuizen moet opvat ten. Twaalf en een half millioen mensclien hebben zicli op de lijst laten plaatsen van degenen, die den uiterst strengen eisch stel len, om tegenover de vroegere vorsten en bun familieleden een radicale onteigening too te passen en aan hen Zelfs geen schade loosstelling. hoe gering ook, voor de in be slagname van al hun bezittingen willen toe kennen. Men beeft vastgesteld, dat deze inilliocncnnienigtc in-aantal dat der leden van de communistische en sociaal-democra tische partijen ver overtreft. Ja, ook nog grooler is dan het aantal leden der demo cratische- en der Katholieke ccnlrumsparlij. Dat betcekent, dat metterdaad vele honderd duizenden uit het kamp van hen, die men nog als aanhangers der monarchie be schouwde, lol dezen slap besloten hebben. Ken resultaat, dat niemand bad verwacht. Intusschen is er geen sprake van, dat al dezo twaalf en een half millioen menschcn in hun hart van meening zijn, dat de voor malige Souvercincn nu maar in een vol komen armoede leruggcsloolen moeten wor den. Zonder twijfel wil slechts een deel dei- massa, die zich nu in dezen zin heeft uit gesproken, deze consequentie inderdaad aanvaarden. De moesten wilden vóór alles een dringende vermaning richten aan den Rijksdag, om, bij liet treffen van een „ver gelijk" met de vorstenhuizen, welke kwestie nu eindelijk, bijna acht jaren na de revo lutie. zal worden geregeld, aan de voorma lige koningen, groothertogen en hertogen niet de ongehoorde sommen toe te kennen, welke zij op grond van een letterlijke uil legging van oeroude documenten opeischen. Men wil in Duitschland een bepaalde cate gorie van landgenoolen ten slotte niet zóó behandelen, dat men haar al haar eigen dommen, tot op het laatste hemdenknoopjo afneemt Want men weet, welke gevaarlijke gevolgen dat met zich mede zou kunnen brengen. Men beeft bovendien genoeg bis- tnrischen zin. om niet in een lijd van rus- tigo evolutie, dc onbekookte maatregelen van een revolutionnaire opwinding te willen boffen. Maar men wil luid en krachtig daar tegen protesteeren, dat de voormalige vor sten lot de rijksto particulieren van het gansche land gemaakt worden. Zonder twij fel kan men in een zoodanige uiting van ilen volkswil een versterking van do repu- blikeinsche gedachte en een zeer besliste afsterving van dc eertijds beerschendc mo narchistische gevoelens herkennen. Nog een andev kenmerkend symptoom, hoewel van geringer bcteekenis, wijst in dezelfde richting. Do groote Platz in dc Bcr- lijnsche Ticrgarlen, in welks midden zich de „Sicgessiiule" verheft, de herinnering aan de overwinningsoorlogen van 1S6Ï, I860 en 1870, en waarnaast het Rijksdag- gebouw met het Bismarckstandbeetd voor zijn portaal slaat, draagt sedert meer dan vijftig jaren den naam „Konigsplalz". Nu heeft het Bcrlijnscho stadsbestuur besloten, Jit revier om te doopon. Dc naam zal in do toekomst; „Platz der Republik" zijn. Toen het voorstel pa9 verscheen, verwekte hel Jlog heftigon tegenstand. Maar dc afkeurende stemmen zijn meer en meer verstomd, cn hel voorstel is nu in den gemeenteraad wederom met groolc meerderheid van stemmen aangenomen. Men behoeft er niet meer aan te twijfelen, dat do stemming van onvriendelijkheid, van verbittering en animositeit tegen Frankrijk aanzienlijk milder is geworden. Mei name in de atmosfeer van kunsten cn wetenschap pen en verdere intellectueele kringen in de Duitsche hoofdstad wordt deze verandering steeds meer merkbaar. Do tactvolle en hoogst aangename houding van den tegen- woordigen Franschen gezant in Berlijn, den heer De Margeric, heeft daartoe zonder twij fel ten zeerste bijgedragen. Ilij verzuimt persoonlijk geen enkele gelegenheid, om blijken tc geven van zijn belangstelling in de cullureelo gebeurtenissen van Berlijn. Hij verschijnt hij de openingsfecstelijkheden van de groote tentoonstellingen en hij heeft er zich atle moeite voor gegeven, om het plan voor een groote tentoonstelling van werken van llonoré Daumicrs, den geniaten Fran schen schilder en leekenaar der vorige eeuw, te doen doorgaan. Aan zijn bemidde ling is hel te danken, dat het Louvrè- museum zelfs twee werken van Dauniiers Haar Berlijn gestuurd heeft; iets dergelijks kwam ook vóór den oorlog bijna nooit voor. Een bijzonder aandeel in deze ontwikkeling van meer vriendschappelijke betrekkingen heeft ook de heer De Margerie Junior, de zoon van den gezant, die als attaché aan zijn vader is toegevoegd. Hij zoowel als zijn jonge vrouw spreken voortreffelijk Duitscn, cn zij vinden reeds door dezo eigenschap gemakkelijk gelegenheid, met de leidende figuren in de Berlijnscho cultuur in aan raking te komen. Men erkent, van hoeveel gewicht voor de verhouding lusschon twee volkeren de keuze is der persoonlijkheden, in wier handen dc publieke ambten worden gelegd. Een merkwaardige gebeurtenis, welko zich juist in Berlijn afspeelt, mag ook als een bewijs, dat wij nu werkelijk een lijd van vrede doorleven, worden aangemerkt. Er zijn namelijk bij ons twee.... honger kunstenaars opgetreden! Dat zou in de kwade jaren, welke achter ons liggen, waar lijk niet mogelijk zijn geweest. Tijdens den oorlog en nog langen tijd na het zooge naamde vrede-sluitcn waren wij Berlijnere in zekeren zin zonder uitzondering honger kunstenaars. Wanl wij hadden niets of ten minste ontstellend weinig te eten, te weinig zelfs om „satt zu werden"; wanneer nu twee menschcn optreden, die hun vermogen om te vasten, bepaald volgens dc regelen der sport ontwikkeld hebben, dan beleckent zulks toch, dal het hongerlijden niet meer een algemeene gewoonte in Berlijn is. De wijze, waarop de heide kunstenaars hnn kunst vertoonden, was hoogst oorspronkelijk Zij traden namelijk in een., restaurant op. Dus op een, plaats, welke overigens de men schcn nu niet bepaald tot een hongerkuur wil opwekken. liet i9 in één van de talrijke café's, door een vindingrijk brein op meerdere punten in de hoofdstad onder den plezierigen naam „Krokodil" gebouwa. De menschen kwamen en ze komen zelfs vandaag nog hier heen, laten het zich goed smaken en bewon deren dan in een nevenzaal de merkwaar dige tijdgenoolen, die hun loonen willen, met hoe weinig voedsel do mensch eigen lijk nog kan leven. Er is nog een groep andere menschen, die vandaag len minste niet meer zoo veel en zeer zeker niet meer zoo „goed" elen als vóór den oorlog. Onlangs heeft iemand zich het genoegen gegund om een merkwaardig bock uit het jaar 1912 door te kijken, het „Jaarboek der Pruisische millionairs", om daaruit een vergelijking te maken lusschen den vroegeren toestand der 8300 uitverko renen, die toentertijd de eer genoten, in de lijsten van dit hoek te worden opgenomen cn dien van heden. Daarbij kwamen recht merkwaardige en ook zeer tragische dingen aan het licht. Een zeer groot aantal van de voormalige millionairs is gestorven, tijdens de revolutie gevlucht of uitgeweken. De meeste van hen kunnen zich niet meer rijke menschen noemen. Eón is, zooals geconsta teerd werd, thans als film-figurant werk zaam. hij treedt daarbij meerdere malen als „elegante licei- in voornaam gezelschap" op. Een ander, die totaal verarmd was, is een eicrhandcl begonnen en heeft er zich lang zamerhand weer wat bovenop gewerkt. Een derde heeft een betrekking bij het Berlijn- sehe electriciteilsbedrijf. Een vierde kan zich slechts in den levensstrijd handhaven, door het verhuren van zijn woning, of len minste van alle kamers op een onaanzienlijk ach terkamertje na, waarop hij zelf op meer dan bescheiden voet leeft. En zoo gaat het ver der. De algemeene wijziging der soc.ale ver houdingen in Duilschland kan niet duide lijker blijken dan door het trekken van zulke vergelijkingen. Dr. MAX OSBORN. (Nadruk verboden). Het naderende einde van Zinofjef. Kort geleden kwam het Uitvoerende Comité van den Komintern (de Derde In ternationale) bijeen om den tegenwoordi- gen politieken toestand te bespreken. Ei* werden kilometerlange redevoeringen ge houden, er werd gedreigd met een wereld revolutie enz.; de vergadering deed alles cm bij de buitenwereld de gedachte te wekken, dat de Komintern een macht is, dat op een bevel van deze instelling en van haar leider, den lafhartigen Zinofjef, de meest onsympathieke figuur, die de zoo aan onsympathieke figuren rijke bolsjewis tische beweging bezit, millioenen arbeiders in de geheel© wereld in opstand tegen de maatschappij zullen komen. Wie echter de verslagen van de zittingen van het illusire gezelschap in de Russische aovjet-bladen mot aandacht heeft gelezen, voor dien werd bet telkens duidelijker, dat het maar phrases waren, dat noch Zinofjef zelf, noch zijn ondergeschikten een oogenblik eenige waaide aan hun eigen pralerijen hechtten. Bijzonder typisch is de positie van Zi nofjef. Voor het laatste communistische congres te Moskou was Zinofjef de heer- scher van Petersburg en van heb uitge strekte gebied, dat de regeering van de Sovjet-Unie bij die stad heeft gevoegd. Na de nederlaag, di© hij en de zijnen op het congres hebben geleden, werd hem de heer schappij tc Petersburg ontnomen en na dien verdween zijn .politieke beteekenis geheel. Het is zelfs zoover gekomen, dat de overwinnaar, de Georgiër Stalin (eigen lijk heet de man Dzjoegasjwili), Zinofjef, den voorzitter van do Komintern, heeft verboden to schrijven en in de „Prawda" van Petersburg, het vroegere orgaan van Zinofjef, worden bijna dagelijks artikelen geschreven, waarin Zinofjef wordt aange vallen; hij, die vroeger bijna almachtig is geweest, mag zelfs geen verweerschrift aan de redactie van het blad sturen. Ja, de val van Zinofjef is groot. Van al de vervlogen heerlijkheden bleef Zinofjef alleen ïijn voorzitterschap van den Komintern over en bij houdt zich kramp achtig aan deze functie yast, want dat is zijn plechtanker* Zinofjef weet echter, dat dc Komintern in de gehcelc wereld slechts een steunpunt bezit, n.I. dc Russische communistische partij, die op de sovjet-regeering steunt, dat Stalin, de werkelijke leider van de Russische communisten en de ongekroonde heerselier v,an Rusland hem, Zinofjef, den titel van nominaal voorzitter van den Ko mintern Iaat) omdat het zoo in de kraam van den ©luwen Georgiër te pas komt-. De oorza-ak van een dergelijke politiek van dc sovjet-regeering is volkomen begrijpelijk: zoolang aan het hoofd van den Komintern zulk een nulliteit als Zinofjef staat, kan de regeering aan de fictie vasthouden, dat de sovjet-regeering niets met den Komintern te maken hcoft en dab de schuld voor do propaganda in de ko lonies en dc voorbereiding van de wereld revolutie ten vollo op den leider van den Komintern, Zinofjef, valt. In werkelijkheid is de Komintern ech ter in bet geheel niet onafhankelijk. Inte gendeel, Stalin heeft kort geleden met de hem eigen cynische openhartigheid ver klaard, dat de Komintern nu slechts één dool beeft: Sovjet-Rusland togeD even- tuecle interventies van West-Europeescbe mogendheden te beschermen. Geen enkel land denkt er echter tegenwoordig aan, Sovjet-Rusland aan te vallen, zoodat de Komintern feitelijk in het geheel geen rol meer te vervullen heeft en deze nog kort geleden zoo machtige instelling is gede gradeerd tot den rang van een der ontel bare staatsinstellingen van de sovjet-bu reaucratie. Het Uitvoerende Comité van de Derde Internationale wordt niet opgehe ven omdat do sovjet-regeering rekening houdt met de mogelijkheid dat het comité bij eventueele onderhandelingen met de Weetersche mogendheden te pa9 kan ko men, dat het stilleggen van de actie van dat illustrc comité wel eens een ruilobject kan zijn. Zinofjef 16 dus Biecht© een werktuig ge worden in de handen van de leiders van de sovjet-regeering. Om hem te laten voe len, dat hij slechts geduld wordt, dat hi) zelfs voor deze ondergeschikte rol gccüs- zins onmisbaar is, besloot de leiding van de Russische communistische partij den invloed van de buitcnlandsche communis tische partijen in den Komintern te verster ken (dit zou bovendien bet voordeel heb ben, dat de bewering van de sovjet-diplo maten, als zou de sovjet-regeering niets met den Komintern uit te staan hebben, een minder grove leugen zijn, althans in schijn). Zinofjef verzette zich met hand en tand tegen deze politiek en verklaarde op de zitting van het comité, dat voor- loopig de leiding van den Komintern bij de Russen (d.w.z. bij hem) moet blijven en dat slechts nadat nog in 'n land de communistische revolutie doorgevoerd zal worden, sprake kan zijn van een gedeelte lijke verplaatsing van de leiding (dus, met Sint-Juttemis). In de toekomst zal Stalin natuurlijk gaarne bereid zijn in ruil voor een leening of iets dergelijks den Komintern te verkoo pen en de buitcnlandsche communisten aan hun lot overlaten, maar voorloopig doet hfj alsof de belangen van di© buitenlandschc communistische partijen hem bijzonder dier baar zijn en dat hij daarom bereid is hen van de dwinglandij van Zinofjef te bevrij den. Do steun van den almachtigen Sta- lin was den buitenlanders zeer welkom, want de leider van de Komintern, Zinofjel, wist zich overal even gehaat te maken door zijn onmogelijke decreten, door zijn auto cratisch optreden, door dc onmogelijk© oekaze6, die bij telkens uitvaardigde, door; de voortdurende onrust, die door hem in die partijen werd bevorderd. Voor het eerst klonken op de bijeenkomst van het Uitvoerende Comité van den Komintern oppositie-stemmen en de vertegenwoordi ger van de linksche oppositie heeft in een redevoering dc puntjes op de i's gezet» heeft de gestie van het presidium van den Komintern aan een vernietigende critiek onderworpen en de bolsjewistische bladen plaatsten deze redevoering in extenso* Welk een verschil met vroeger! Een jaar geleden zou geen enkele bolsjewistisch© journalist het hebben gewaagd een derge lijke redevoering, vooropgesteld, dat een dergelijke redevoering toen gehouden kon worden, te „verslaan" zonder den spreker in een bespottelijk licht te stellen; nu is het heelemaal anders geworden. Zinofjef zelf beweerde, dat de Komin* tem geen crisis doormaakt, dat alles uit stekend gaat. Na deze inleiding moest hij echter erkennen, dat de Komintern tot nu toe de eene nederlaag na de andere beeft geleden, dat de leiding zich telkens ver giste in de vooruitzichten, dat zelfs in de Balkan-landen de toesband zich meer en meer stabiliseert. Verleden jaar beweerd© Zinofjef op dc bijeenkomst van het Uit voerende Comité, dat China bet eerst©! land zal zijn, dat het voorbeeld van Rub- land zal volgen, dat de Komintern al mjni aandacht aan bet Oosten moet wijden enz* Nu moest hij erkennen, dat de revohitié in bet Oosten een hersenschim is geble ken; hij noodigde zijn toehoorders uit op nieuw op een omwenteling in Europa té wachten. Veel indruk heeft deze redevoe ring echter op de toehoorders niet ge- maakt. Bij het debat bleek het, dat zoowel de rechtsche al9 de linksche oppositie het er over eens was ,dafc het tegenwoordig© regime van den Komintern niet deugt, dat cr een verandering moet komen, dat er meer vrijheid van beweging aan de par- rijen moet gegeven worden. Allen eischten, dat het despotisme van de leiding, d.w.z. van Zinofjef, afgeschaft moet worden, dat de beruchte „cellen" door meer normale organisatie-vormen moeten vervangen wor den. Stalin lachte in zijn vuist bij het aan- hooren van al deze protesten der buiten lai> ders tegen bet bewind vaD Zinofjef. Bij zelf wil Zinofjef niet uit den weg ruimer en geeft er de voorkeur aan, dat de bui« tenlanders dit werkje zouden opknappen. De sovjet-regeering kan de suprematie ovei de communistische partijen handhaven door bet manoeuvreeren met de geldelijke toe lagen. Feitelijk bestaan alle communisti sche partijen alleen daDk zij de gToote be dragen, die de Russische regeering voof haar beschikbaar stelt en het is voldoende te dreigen met intrekking van de subsidie® om de buitenlandsche communisten naar dc pijpen van Moskou te doen dansen. Pr. BORTS RAPTSOH1NSKY. RECLAME. 1853 v 2-3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1926 | | pagina 10