No. 20266.
DONDERDAG 8 APRIL
Anno 1926,
Grachtwater, hengelaars en
rioleering.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
PRIJS DER &D VERTENTIEN
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs
Kleine Advertentiën, uilsluitend bij vooruitbetaling. Woensdags en
Zaterdags 60 Cts bij een maximum aantal woorden van 80
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANTi
Voor Leiden per S maanden 2.36. per weck 018.
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week.0.18.
Franco per post f 2.35 portokosten.
BH nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Volgens de opgaven van het Metereolo-
jtóscli Instituut in de Bilt is er in December
1925 meer dan dubbel zooveel regen geval
len als normaal (in de kuststreken wat min-
dor dan in de meer Oostelijke deelen van
ons land); desniettemin is toen hel peil van
het water in onze grachten merkwaardig
gelijk geweest, zelfs is de walkant van de
Aalmarkt boven water gebleven. Verscholen
tusscken de vele spannende overstroomings-
berichten stond in die dagen onder het hoofd
Noord-Holland in de kranten te lezen, dat
fcedert half December de vier gemalen van
Hijnland: Katwi]k. Spaarndam, Halfweg en
Gouda te zamen rond twee millioen kub.
Meter per etmaal uitgemalen hebben, weken
.achtereen. Het laat zich begrijpen, dat zoo
iets veel inspanning en geld gekost heeft en
tevens een groote zegen geweest is vo.or deze
gtreken.
Beziet men de kaart van onze provincie
en weet men, dat het Groot-Waterschap van
Woerden door de sluis bij Bodegraven zijn
overtollig water op Rijnlands boezem brengt
(Woerden onderhoudt daarvoor een der drie
sluizen in Spaarndam nl. de z.g. Woerdsche
Sluis), dan Is hel duidelijk, dat een groote
verplaatsing van water gro9SO modo van het
Zuid-Oosten naar het Noord-Westen heeft
plaats gehad. Het was te verwachten, dat
hiervan een verlaging van het zoutgehalte
in Leiden hot gevolg zou zijn. Dit is ook in
derdaad het geval geweest. Hieronder de
cijfers;
In milligrammen
December 192-4
1238
2256
3252
4252
In Januari 1926 is hél gehalte nog ver
der gedaald en wel zoodanig, dat in de
tweede en derde week van die maand
slechts 70 a 80 milligram in het water te
vinden waren, een voor dien tijd van het
jaar ongekend laag bedrag. Dat tengevolge
van de massale waterverplaatsing liet wa
ter in de hoofdgrachten van onze stad een
zeer gunstige samenstelling verkreeg, is niet
merkwaardig, wel wil ik er op wijzen, dat
ook Levendaal en Rapenburg aan de ver-
frissching ten-volle deelnamen en er maan
den lang patent uitzagen, wel een bewijs,
dat dit probleem niet zoo hopeloos is, als er
maar goed water Ier doorst rooming beschik
baar is.
Van het Levendaal gesproken: uit oude
kaarten blijkt, dat deze gracht eertijds over
hare geheele lengte een vrijwel gelijke
breedte bezat, oene ruime uitmonding aan
het Oosteliik uiteinde, geen vernauwingen
voor bruggehoofden en ook geen breede ver
nauwing, da&r, waar de sedert gedempte
Gecregraeht op liet Levendaal uitkoml. Te
genover huisnummer 35 bevindt zich een
vernauwing, die alleen dienst doet om do
tiocli ai geringe doorstroomingsmogelijk-
heid verder te verkleinen. Nu nog wat:
ecnige weken vorst met dicht water doen
zien, welke hoeveelheden afgedankt in
tiem huisraad de omwonenden ter verdere
verwerking toevertrouwen aan hun gracht.
Doel men dit om de vuilverbranding te
ontlasten en dus indirekt ten gerieve van
de omwoners dezer kort geleden meer uit
voerig besproken installatie, dan wil ik
daar niet veel van zeggen, maar alleen
releveeren, dat een warm voorjaar de bewo
ners van het Levondaal de gevolgen van
bun aJlruisme zal doen bemerken, dit te
meer, daar sedert Januari het zoutgehalte
langzaam maar gestadig is gaan oploopcn
.e.n bijv. op 3 April j.l. 195 bedroeg.
Du zorg voor hunne grachten was den
Ouden Hollanders, die steden bewoonden in
bet polderland, eene tweede natuur gewor
pen, ook al om lijfsbehoud. Men moet zich
pen oorsprong van den aanleg eener ly%
jt Éncli öud-Hollandsehe slad als Leiden (ook
bijv. Gouda, Delft, Amsterdam), zóó voor-
geilen: onzen drassigen grond kon men al*
Ieen geschikt maken om er een bewoonbaar.
huis te bouwen door het graven van grach
ten of het als zoodanig benutten van aan
wezige wateren om den grondwaterstand t«
verlagen of laag te houden (vergelijkbaar
met de begreppeling van weilanden), tenzij
men in de gelegenheid was er vantevoren
veel grond op te brengen, wat in den min
der luxueuse stadsgedeelten wel nooit ge
schied zal wezen. Ten tweede diende de
gracht al9 open riool, waarmede men voor
zichtig moest omspringen, omdat dit pro
bleem extra moeilijk is m een laagliggcnd
terrein zonder eenig hoogteverschil en met
water zonder verhang. M.a-w. de aanleg
der oud-Hollandsche steden was niet aldus,
omdat men zoo graag aan een „graggie"
woonde, maar omdat het niet anders kon.
Merkwaardig juist is, wat ten deze lieeft
gezegd de bekende Sir William Temple in
zijn Observations upon the united provinces
of the Netherlands (tweede druk van 't jaar
1673): „The extream moisture of the air.
I take to be the occasion of the great
neatness in their houses and cleanliness in
their towns. For without the help of those
customs their country would not be
habitable by such crowds of people, but
the air would corrupt upon every hot sea
son, and expose the inhabitants to general
and infectious diseases; which they hardly
escape three summers together, especially
about Leyden, where the waters are not so
easily renewed, and for this reason I sup
pose it is that Leyden is found to be the
neatest and cleanest kept of all their towns.
The same moisture of air makes all me
tals apt to rust, and wood to mould; which
forces them by continual pains of rubbing
and scouring, to seek a prevention or cure:
this makes the brightness and cleanness
that seems affected in their houses, and is
called natural to them, by people who tliink
no further. So the deepness of their soil, and
wetness of seasons which would render it
unpassable, forces them not only to exact
ness of paving in their streets, but to the
expence of so long cawsies between many
of their towns and in their high-ways. As
indeed most national customs are the effect
of some unseen or unobserved natural cau
ses or necessities". 1)
Indertijd heb ik het brak waler als een
vervuilingsfactor van primair belang ge
brandmerkt. Het is niet onaangenaam, als
men op zoo'n moeilijk en lastig te bewijzen
gebied bondgenooten krijgt onder vakmen-
schen, die buiten het plaatselijk probleem
staan. In het Januarinummer van het tijd
schrift Waler en Gas, een tijdschrift, dat ook
in niet-vakkringen wel meer gelezen mocht
worden uithoofde van den doorgaans onge
meen welenswaardigen en praktisch bruik-
baren inhoud, komt voor eon artikel over
de Utrechtsche Vecht. Er worden daarin
twee oorzaken van vervuiling opgegeven;
ten eerste het stadswaler van Utrecht, dat
volgens den schrijver tengevolge van het
krachtige biologische reinigingsvermogen
van liet zoete Vechtwater op betrekkelijk
korten afstand v. de slad Utrecht niet meer
merkbaar is en dan ten tweede: het waler
van den Ilorstcrmecrpoldcr (die uitmaalt op
de Vecht) „die brak is". Dus: het brakwater
als vervuiler!
Wanneer men wil nagaan of eenig open-
i Laar water voldoet aan redelijke eischen van
reinheid, kan men van verschillende ge
zichtspunten uitgaan, maar een heel ecn-
i voudig en afdoend criterium is: de visch-
slnnd c.q. kan er visch in leven het geheele
jaar door of niet? Er zijn grachten hoofdza
kelijk in onze binnenstad, waar dit niet
mogelijk is en deze grachten zijn de eersten,
wier vervuiling zal verlicht worden door een
aan te brengen rioleermgssysteem met elcc-
trisch oppompen van het rioolvocht tot bui
ten Leidon met name voorloopig tot in de
Stinksloot benoorden de gasfabriek. Uit liet
1). D. i. in 'l Iloli&ndsoh:
(De groote vochtigheid van de lucht, is
volgens mij de reden van de groote Tcin-
heid in hun huizen en zindelijkheid van
hun sleden. Want zonder de hulp van deze
gewoonten zou hun land niet bewoonbaar
zijn voor een dergelijke groote bevolking en
zou de vochtige lucht bij een warme zomer
alles komen bederven voor de inwoners en
hen blootstellen aan algemeens en besmet
telijke ziekten, waaraan zij bij drie ach
tervolgende warme zomers nauwelijks ont
snappen, vooral In de buurt van Leiden,
waar hel waler niet zoo gemakkelijk ver-
verschl kan worden cn daarom is het, naar
ik meen, dat Leiden van al hun steden liet
zindélijkst en het helderst bewoond wordt'.
Dezelfde vochtigheid maakt, dat metaal
gauw roest en hout vermolmt; hierdoor
wordt men gedwongen steeds te schrobben
en te schuren om dit zooveel mogelijk te
voorkomen; hierdoor ontstaat vanzelf het
zonnige en de helderheid, die in deze huizen
haar inlrede heeft gedaan en dit wordt dan
als een ingeboren eigenschap beschouwd,
tenminste door hen, die niet verder naden
ken.
Ook de diepte van den rnodderigen bodem
en de natte jaargetijden, waardoor stralen
en wegen onbegaanbaar dreigen gemaakt le
worden, dwingen de bevolking niet alleen
de straten en de steden bijzonder goed te
plaveien, maar ook de verbindingswegen
tusschen vele sleden in uitstekenden slaat
te houden.
De meeste zeden en gewoonten van een
natie spruiten dikwijls voort uit noodzaken,
door de natuur opgelegd.)
Orgaan van het Centraal Nederl. Henge
laars Verbond. Eerste Jaargang No. 21,
blijkt, dal men zich in hengelaarskringen
ongerust maakt, dat bovengenoemde wijze
van doen schade zou kunnen gaan toebren
gen aan den toch reeds verminderden visch-
stand (hoofdzakelijk) ten Noorden van Lei
den.
Het is moeilijk in deze materie voorspel
lingen le doen; de veiligste weg is te begin
nen met het uiteenleggen van de diverse
factoren, die op het onderwerp in kwestie
inwerken.
Gunstig voor den vischstand is: 1. het wa
ter van het Waterschap Woerden; 2. dat
van den Holl. IJsel; 3. dat van niet ver
zoute polders; 4. dat van den zoogen. Duin-
val.
Onguslig is: A. Brakwater (behalve voor
paling), binnendringende vanuit het Noord
zeekanaal door Spaarndam, Amsterdam en
Amstelland; B. het boezemwater dichtbij
Katwijk aan Zee en Leidschendam; C. het
stadswater van Leiden (en ook Haarlem);
Gouda wordt bij contract door Rijnland zelf
verversckt.
Ad A: Het gevaar voor brak water is voor
bij enkele jaren, nadat de afsluitdijk Wie-
ringen-Surich zal zijn gelegd en het peil van
het le maken IJsselmeer iets boven dat van
het Noordzeekanaal zal zijn gebracht. Het
gevaar wordt beperkt, wanneer de reeds
meer besproken werken te Gouda zijn uit
gevoerd. De mogelijkheid voldoende water
in te laten te Gouda, hangt samen met den
vloedsland op den IIoll. IJssel voor Gouda,
dat wil dus zeggen met den waterstand op
den Lek. Smelt bijv. de sneeuw op de ber
gen in^Duitschland en Zwitserland te vroeg
en valt er in den zomer daar weinig regen,
dan heeft men kans, dat de vloed het afko
mende Rijnwater niet hoog genoeg opstuwt.
Het is niet ondenkbaar, dat dit dezen zomer
zal plaats hebben.
ad B. Dit bezwaar blijft constant en is
niet ernstig.
ad. C. Vooropgesteld zij, dat de huidige
toestand voor de visscherij ook niet gunstig
is, zooals nader beschreven is in het hen
gelaarsorgaan. In dit artikel is eone kleine
onjuistheid ingeslopen nl. deze: voor boe
zem verversching behoeft niet altijd te Kat
wijk bepaald gemalen te worden. Bij ebbe
en vooral bij Oostenwind kan door het ope
nen der scholten water worden uitgelaten;
dit is wel geen intensieve beweging, maar
helpt wel iels. Nadere gegevens hierover
zijn le vinden in elk Jaarverslag van Rijn
land. (zoog. natuurlijke lezing).
De siluatie in de binnenstad van Leiden
wordt na aanleg van de rioleering aldaar in
liet algemeen gezegd deze: de oververzadi
ging met afvalstoffen, die speciaal optreedt
in nauwe en andere slecht cireuieerende
grachten, wanneer van buitenaf geen prima
IJsselwaler wordt aangevoerd, wordt ver
licht. Het wordt dan zaak die verlichting
zoover door te voeren, dat de nog overblij
vende vervuiling kan worden overwonnen
door de biologische zelfreiniging, die krach
tig is in zoet waler, vooral bij sterk zonlicht
en hoogen barometerstand. Een voordeel
ten deze is, dat in onze stad geen stoffen
worden geloosd, die deze reiniging onmoge
lijk maken. Hadden we hier eene kunstzijde
fabriek, dan was dat anders.
Nu komt het gevaar, dat de oververzadi
ging met afvalstoffen gaat optreden in de
Stinksloot en omgeving, vooral, wanneer
het rioolvocht le veel ingedikt wordt opge
pompt. Om aan dit bezwaar tegemoet te ko
men, lijkt het mij plausibel enkele afsluit
bare extra zuigleidingen le leggen en deze
te doen uitmonden op punten van de eene
of andere gracht, waar het water slecht cir
culeert, ook al is daar geen direkt vervui
lingsbron aanwijsbaar. Alen kan dan door
het mede doen zuigen van zoo'n buis
eenige meerdere circulatie in de binnenstad
leweegbrengen en ondervangt hel bezwaar
van te veel afvalstof ineens in de Stink
sloot te brengen. Wordt dan in die sloot en
aan de beide uiteinden daarvan aan de
Haarlemmer Trekvaart en de Zijl ouder
wet sch gebaggerd (deze bagger zal kwalita
tief goed zijn, en gemakkelijk te vinden,
zoodat dus naar liefhebbers niet al te hard
gezocht zal behoeven le worden), dan ge
loof ik, dat Yoor den vischstand geen ge
vaar, neen zei f9 voordeel te wachten zal
zijn.
liet oppompen, van wat meer rioolvocht
plus grachtwater, zal eleklrischen slroom
•kosten, welke slroom de Lichtfabrieken
zeker overhebben in de slappe uren van het
etmaal. Voor Rijnland ontstaat geen last,
want het water wordt verplaatst van één
punt van den boezem naar een ander punt,
dat niet veraf ligt en dus geen strooming
van eenig belang kan veroorzaken.
Men stelt tegenwoordig uithoofde van den
zeer snellen bevolkingsaanwas van ruim
honderdduizend menschen per jaar veel be
lang in de vraagstukken der stadsuitbrei
dingen en maakt zelfs zoog. gewestelijke
plannen. Het is te hopen, dat daarmede ge
lijken tred houdt de belangstelling voor het
water, dat, wat er ook gebeuren moge, altijd
een groot deel van de afvalstoffen der sa
menleving zal moeien helpen verwijderen
en (met medewerking der visschen) om
zeilen.
De aanwezigheid van visch in hel water
is voor den hengelaar aangenaam maar
voor onze samenleving in haar geheel „a
natural necessity" om met William Temple
le spreken.
B, f, KRANTZ.
Afscheid van ds. W. den Hengst.
In het geheel met leden en verdere be
langstellenden gevulde kerkgehouw van de
Geref. gemeenle aan den Nieuwe Rijn, heeft
gisteravond de voorganger dezer gemeenle,
ds. W. den Hengst afscheid genomen.
Men had daarvoor dezen avond gekozen,
omdat de predikant juist op dien datum,
acht jaren geleden, hier zijn dienstwerk had
aanvaard. Het heengaan van ds. Den H. had
vooral ook daarom iets weemoedigs, omdat
gezondheidsredenen hem daartoe nopen.
Tot tekst had de prediker voor deze gele
genheid gekozen Hebreën 13 20 en 21.
Na een uitvoerige verklaring van deze
tekslwoorde.i en na met ernst op de leering
cr uit te trekken, te hebben gewezen, werd
gezongen Psalm 122 3.
Hierna werd voorgelezen Hebreen 9 van
vers 15 tot aan het einde, waarop de ge
meente van Psalm 109 het 45ste vers zong.
Vervolgens zette de prediker zijn verma
nend woord voort, wijzende op de verganke
lijkheid van dit aardsche leven en troosten
de met de waarheid dat het Woord des Hee-
ren en Zijne beloften blijven tot in Eeuwig
heid.
Nadat daarop de gemeente Psalm 1 f5 2
en 4 had gezongen, richtte ds. Den Hengst
zich tot het Kerkbestuur en de gemeente
zelf. Hij heeft Christus steeds gepredikt als
den Verlosser der Wereld en daarbij in de
gemeente immer een gewillig oor gevonden.
Dat heeft hem steeds de kracht gegeven om
zijn taak ook in moeilijke omstandigheden
te vervullen. Hij dankte allen voor den
trouw en de liefde hem betoond, ook in da
gen van ziekte en zorg. Het heengaan valt
hem zwaar, maar zijn gezondheidstoestand
laat ook in het belang der gemeenle zelf,
een langer aanblijven niet toe. Hij hoopt dat
God hem nog mag sterken in zijn werk ten
dienste der opleiding van voorgangers der
gemeente.
Namens het kerkbestuur en gemeente
dankte de heer Tnrenhout uit Voorschoten
voor alles wat ds. Den II. gedurende de acht
jaren van zijn verblijf alhier heeft gedaan
in het belang der gemeente en hare leden
persoonlijk, hem verder Gods zegen toe-
wenschend.
e gemeente zong den scheidenden leeraar
tenslotte Psalm 121 4 toe.
Jonge Geuzen en Genzinnen aan het
feestvieren.
Het slot van het bezoek van de Jonge
Geuzen en Geuzinnen, groep van de afdee-
ling Den Haag van de Vereeniging „Kerk,
Oranje en Vaderland", versterkt met groepjes
uit Amsterdam, Gouda en Leiden, terwij! er
ook nog enkele bij waren uit het dorpje
Fijaart in Noord-Brabant overgekomen, gold
de Stadsgehoorzaal, waar een feeslvcrgade-
ring werd gehouden. Daarvoor was groote
belangstelling. De groote zaal was zoowel
boven al9 beneden geheel bezet en er
heerschle van het begin tot het einde een
geestdriftige stemming.
Nadat gezamenlijk was gezongen Psalm
77 7 en 8, las de leider, de heer G. Nieu-
wenhuyzen, voor Psalm 150 en Psalm
73 19, waarna hij voorging in gebed
Vervolgens sprak hij de vergadering toe.
De inneming van Den Briel en Leiden
herdenken is iets grootsch, aldus ving spr.
aan, om daarna als inleiding te br-spreken
de belegering van het oude Samaria door de
Assyriër9. God had de legers der Assyriürs
doen verdrijven en de bevolking dor honge
rende stad het voedsel verstrekt, dat de ver
schrikte vijand in zn tenten had achterge
laten. Zoo is het ook in Leiden gegaan,
waaruit na Den Briel de Spanjaard werd
verdreven. Daarvan hebben heden de stee-
nen gesproken waar de menschen zwegen.
Daaraan te denken, daarvan te getuigen in
een tijd van afval en geloofsverzaking, achtte
spr. zijn plicht. En het verheugde hem, dal
zoovel en hier waren te zamen gestroomd
om daarvan mede te getuigen
Na een welkomstwoord tol deze allen te
hebben gericht, verzocht hij de jonge geu
zen uil Amsterdam, Den Haag en Gouda,
hier aanwezig, slaande aan te heffen Dank-
psalm op 1 April (1577) op de wijze van
„Geluckig Vaderland", welk lied weldra
krachtig door de zaai klonk.
Hierna werd door een drietal jongelui, uit
het straks genoemde dorpje, 'n samenspraak
gehouden, getiteld: „Rood Wit-Blauw moet
in den gloor", waarin een verdraagzame,
een roode en een echte geus bespreken hoe
onze vaderlandsche vlag er uit moet zien,
om tol de slotsom te komen, dat voor het
rood in de plaats moei komen C oranje
kleur, wat met instemming door de talrijke
aanwezigen werd begroet.
Daarop verkreeg de heer Nieuwenhuyzen
weer het woord om in een vurige improvi
satie de beleekcnis te schetsten van het ont
zet van Den Briel, dat het sein was om
z:.ch los te maken van Spanje en vrij te
komen van Rome, waarbij hij een pnrellel
trok tusschen Willem van Oranje en Mozes.
Zooals Mozes de Israëlieten deed uillrekken
uit het Egypteland, zoo is Oranje in Gods
hand hel middel geworden om Nederland
vrij te maken van Spanje en van den Paus.
Onder stille aandacht volgde het talrijk
gehoor vooral het levendig verhaal van den
spreker, als hij de inneming van Den Briel
schetste, dat volgens hem bcleekcnt de over-
BINNENLAND.
De regeering in de Eerste Kamer.
Vragen van Kamerleden aan de xegeerinfr
BUITENLAND.
De moordaanslag op Mussolini.
Hindenbnrg's 60-jarig militair-zijn her*
dacht
Groote petrolenmbrand in Califoinië.
winning van do Gereformeerde belijdenis
over de Roomsche leer.
Niet verbergen moeten wij het, maar ver*
tellen, wat God met deze inneming voor ons
heeft gedaan, zeide spr., want het Rome van
onze dagen is nog veel gevaarlijker dan Alva
het in 1672 was.
Daarom wil spr. 1 April weder lol een
nalionalen feestdag maken en onder uit
bundig applaus roept hij uit, dat hij en de
zijnon niet zullen rusten voor overal weder
het Oranje-boven op 1 April door onze lage
landen zal klinken.
Onder daverende teekenen van instem*
ming werd daarop besloten een telegram van
gelukwensch aan H. M. de Koningin te zen
den van den volgenden inhoud:
,,De gezamenlijke Geuzengroepen, feeste
lijk bijeen tc Leiden, ter herdenking van den
lsten Aprildag, bidden Uwe Majesteit uit
den diep9ten grond des harten Clods rijke
zegen toe in Christus Jezus. Hij bevestige
en heilige het drievoudig snoer: Kerk-
Oranje-Nederland, tot in lengte van dagen.
Vive le Geus! Oranje Boven!"
Verder werden in den loop van den
avond gemeenschappelijk nog verschillende
liederen gezongen, zongen de aanwezigen
uil de Amsterdam>che groep een zeer toe
gejuicht lied ,,'tBlijve Oranje, Wil en
•Blauw" en droegen een aantal jongelui ir
het costuum van die dagen voor: „De Raad
vóór den Briel", (een kloeke Geuzenraad
dus) en „De Raad in Den Briel" (het Briel*
sche Stadsbestuur, bang en futloos natuur
lijk).
Aan hel slot dankte de voorzitter allen,
die tol het welslagen van dezen onvcrgcle-
lijken dag hadden medegewerkt en noemde
daarbij o.m. de narnen van de heeren Bloot.
Ifensbergen en Schippers en richtte zich in
hel bijzonder lol den heer Schippers, die op
zoo treffende wijze de groepen inlichtingen
had verstrekt bij de bezichtiging van de
Universiteit en wicn dan ook den Geuzen^
penning op de borst was gehecht.
Nog doelde hij mede, dat de vroeger min
of meer los naast elkaar staande organisa
ties zich hadden vereenigd lot een landelij-
ken bond met een hoofdbestuur.
In optocht ging men daarop naar het
Slation; de Leidsche vrienden vergezelden
hun makkers tot aan den trein.
Palestina in beeld.
Voor een talrijk publiek, waaronder ook
een aantal niet-Joden, had gisteravond in
café „Zomerzorg" de vertooning plaats van
de reeds in ons Blad van gisteren aange
kondigde Paleslina-Iilm.
De voorstelling, welke uitging van het
Palestina Opbouwfonds „Keren Hajesod"
en het Joodsch Nationaal Fonds „Keren
Kajemelh Lejisraël", werd geleid door den
adjunct-leider van eerstgenoemde fonds, de
heer mr. H. Polak uit Laren (N II.), die de
bijeenkomst opende met een woord van
welkom lot alle aanwezigen. Tol weder-
zijdschc teleurstellingwas de aangekondig
de spreker, dr. Alexander Goldstein verhin
derd zijn spreekbeurt te vervullen; in zijn
plaats was evenwel dr. A. van Raalle uit
Amsterdam, voorzitter van den Ned. Zionis
tenbond en curator van het ..Keren Haje-
sod" bereid gevonden te komen spreken.
Een woord van dank richtte spr. ook tot de
heeren Fles en Cohen, die zulk een groot
werkzaam aandeel gehad hidden in de
voorbereidingen tol dezen avond.
Nadat gezamenlijk staande het „Halik-
wah" (Joodsch Wilhelmus) gezongen was,
kreeg de operateur gelegenheid de film af le
draaien. In zes doelen geeft deze rolprent
een uitstekend beeld van de belangrijke re
sultaten, die de Joden in Palestina, eens het
land hunner voorouders, vooral in de jaren
sinds 1917. lo«*n zij toeslemming kr. gen lot
stichting van een Joodsch Nationaal Te
huis, hebben welen le bereiken.
Waar voor 40 jaar zich nog de onmete
lijke woestijn uitstrekte, zagen wij nu
bloeiende labaks- en sinaasappelplantages,
besproeid door kunstmatig aangelegde irri
gatie-werken; waar vroeger een kleine oase
wa3, zijn thans geheele steden verrezen met
eigen onderwijsinrichtingen, alles ontwor
pen door Joodsche ingenieurs en gebouwd
door Joodsche bouwmeesters en Joodsche
werklieden. Een sportfeesl in Jeruzalem be
hoort mede tot de air-Lgste episod: n jn
dezen leerrijken film, die bekroond wordt
door een opname van de Ilebrec uwsche
Universiteit.
Het publiek volgde met groote aandacl*
