W. F. TEGELAAR Jr. - Kapper
BINNENLAND.
OUDE SINGEL 12
GEMENGD NIEUWS.
Griep? Neem toch Togai.
RECHTZAKEN.
einde le hebben gevonden zijn dc crisis
verschijnselen hoogst ongewoon. Immers,
daar is nu gebleken dat er, terwijl de
Tweede Kamer was bijeengekomen ter be-
siissing over een onlbindingsvoorslel, in de
diepste stilte reeds weer een nieuwe forma
teur was aangezochten aan het werk
was. Nóg geheimzinniger dan met de
mislukte formatie-Limburg is het gegaan
met de gelukte formatie-De Geer.
Want daarvan heeft men niets, volstrekt
niets geweien vóór ze geslaagd was. 't Is ka
bouterwerk geweest.
Nu, wc hebben dan tenminste weer een
kabinet. Van welken aard? Ja daarnaar
kan men alleen ma3r wat gissen. Extra
parlementair. in hoofdzaak althans. Sa
mengesteld ongeveer uit het materiaal dat
de heer Limhurg al had verzameld.voor
zoover men dóóTvan althans iets heeft ge
hoord. Maar overigens met welk uitgangs
punt. op welk program, en met welk doel?
Is de politieke verscheidenheid der negen
ministers, onder wie wij niet alleen chiiste-
lijk-historischen, vrijzinnigen en een katho
liek, doch ditmaal ook twee anti-revolulio-
nairen vinden, opzet oI toeval? Wal steil
het Kabinet zich voor, te doen, in de eer
ste plaats met het gezantschap bij den
Paus? Dat thans een christelijk-historisch
man Minister-President is, doet verwachten
ilat het gezantschap niet zal worden her
steld. al blijft de mogelijkheid van een
poging tot eenigc tegemoetkoming jegens de
Roomschen bestaan, maar men weet hier
van lot nu toe niets.
Men weet trouwens niets van eenig pro
gram en heeft, aan de gepubliceerde namen,
ook zelfs geen houvast Ier beoordecling van
ilen juislen aard van dit ministerie.
Doch cr zal nu wel gauw een ontmoeting
met de Tweede Kamer volgen waarin, naar
men mag verwachten, het Kabinet-De Geer,
in geheimzinnigheid geboren, althans iets
van zijn aard en plannen zal ontsluieren.
Inmiddels megen we, ook al zijn we op het
stuk der bezetting van de negen zeiels zeker
niet geheel bevredigd, blij zijn dat we weer
een volwaardig ministerie hebben. Een ne
gental dat den moed lieeft om zich in de
Kamer le wagen.
Moge hel ook in alle opzichten de ge
schiktheid daarvoor blijken te bezitten. Aan
den premier zal het zeker niet liggen wan
neer dit Kabinet niet langer mocht leven
dan het minislerie-Coliju. Want die heeft,
in ons Parlement, zijn „sporen" zeker in
zooverre verdiend als dit betcekenl: dat hij
de algemeenc sympathie cn achting heeft
verworven.
Dc „Msbde" (R.K.) merkt o.a. op:
Naar het schijnt heeft het verlangen om
eindelijk uit de crisis-malaise te geraken
aangezet lot spoed in deze laatste phase.
Misschien ook wel heeft de moed der wan
hoop zijn deel aan de samenstelling van het
nieuwe college van raadgevers der Kroon.
Er zit iets )icht-en-dichts, iets ongelijks
als in een vluchtig getimmerte in dit Kabi
net. Bij den patiënt, die hopeloos is maar
dien men toch om moreele redenen niet aan
zijn. lot kan overlaten, schrijft de dokter wel
eens wat onschuldigs voor „ut aliquid fiat"
om niet niets te doen.
Men wil ons toch nietmeen ministerie
schenken volgens ditzelfde recept?
Deels ambtenaren, die aan liet Kabinet
iets van een Zakenkabinet kunnen geven,
anderdeels liguren uit de actieve politiek,
deels mannen van wetenschappelijke vor
ming, anderdeels magistraten uit de prak
tijk, eenerzijds mahnen van bekend groot
kaliber, waarnaast anderzijds personen wier
beteekenis nog zal moeten blijken. Zoo zijn
wij in de „allemansgading" en de combina
tie is zoo gevarieerd, dat liet toeval wel een
groote rol schijnt gespeeld te hebben.
Wat dc kleur dezer verscheidenheid moet
hcelcn, zal nog moeten afgewacht worden.
Met opzet schijnt de katholieke partij er hui
len gehouden to zijn ól heeft ook één enkele
katholiek, blijkbaar minder in politiek be
dreven, zitting genomen. Voor onze partij is
er dus alleszins reden een oeil en campagne
lo houden. Speciaal wat den toetssteen der
gezindheid ten opzichte van dc Katholieken,
het gezantschap betreft, is cr nog wel geen
zekerheid, dat het voorstel tot handhaving
niet zal worden gedaan (dat is tc zeggen:
met den noodigen nadruk), toch verwachten
wij niet anders dan teleurstelling.
Wij zullen ons van liet feit dat in dit Ka
binet anti-revolutionairen en christelijk-his-
torisehen samen gaan met eenigc liberalen,
rekenschap moeten geven.
Dit samengaan wordt we» i« waar minder
typeerend nu het wordt vertoond in een
extra-parlementair Kabinet, niettemin heeft
het zijn beteekenis, die wij dienen te ver
slaan.
Ons kan dc zaak van liet gezantschap, die
lhan9 hachelijk komt tc staan, zeer ter harte
gaan terwijl wij overigens, alleen vooruit
ziende. in ons isolement ons niet geheel on
behoorlijk bchoevdh te gevoelen.
Regeeringsverantwoordelijkheid dragen en
dat in de moeilijke lijden, waarin Colijn met
harde handen zijn saneering toepaste op de
financiën deed onze partij maar weinig
voordeel. Daarom moet het onze partij goed
doen, als zij eindelijk na een lang tijdperk
van verantwoordelijkheid weer eens geheel
zich zelf mag zijn.
Misschien behoeft zij ook aldus niet zon
der invloed tc blijven, terwijl haar inwen
dige gezondheid, mits onze leiders het goede
gebruik der omstandigheden weten le ma
ken, er wel bij varen kan.
Terugziende naar de coalitie der recht-
sclic partijen, welke op een werkelijke en
nog steeds levende beginselcenbeid was ge
baseerd, kunnen wij over dit Kabinet ons
weinig verheugen. Althans is het geen stap
in do richting van herstel der samenwer
king.
Waar onze beide zusterpartijen van gis
ter min of meer verband gaan krijgen met
het oude liberale beginsel, vreczcn wij, dat
zij een conservatieven invloed zullen onder
gaan, welke haar nog meer van onze partij
zullen vervreemden.
Er wareiy onder ons groepen, die van een
combinatie-Limburg een meer vooruitstre
vend beleid verwachtten dan van het Kabi
net Colijn-Koolen. Of hierbij geen voorbarig
oordeel werd geveld en men dc daden van
hel coalitie-ministerie niet liad moeten af
wachten, is nog de vraag.
Men heeft echter ook uit onze kringen
zóó luid op het heengaan van liet ministe-
ric-Colijn aangedrongen of liever zich zoo
danig tegen zijn aanblijven als op-een-na-
uiterste noodzaak verzet, dat het Kabinet-
De Geer ook aan die verlangens schijnt te
voldoen. Inlusschen betwijfelen wij of de nu
optredende combinatie onzen vooruitslrc-
venden vleugel bijzonder bekoren kan.
Zoo komt de gedachte, of aanblijven van
het Kabinet Colijn-Koolen niet de beste op
lossing ware geweest weer sterker naar
voren. Vergelijking lusschen liet vertrek
kende cn het optredende negental valt én
wat staalkundig gehalte èn wat homogeni
teit betreft sterk in het voordeel van het
coalitie-Kabinet uit.
Of Nederland zich lang in het bezit van
dit ministerie verheugen zal, is ook verre
van zeker. Men begint al aanstonds met een
smalle basis in liet Parlement, door alleen
tot deelname te noodigen zij het niet in
volledig officieel verband drie partijen,
die samen een derde deel der Kamer uit
maken. Zelfs voor een extra-parlementair
Kabinet is dit smal basement wel wat koen.
Daar komt bij, dat verschillende vraag
stukken, behalve dat van het Vaticaahscho
gezantschap, zoo vrij zullen zijn zich te
melden.
Onze Katholieke partij zal ongetwijfeld,
zooal9 reeds meerdere malen tijdens de
crisis werd toegezegd, loyaal staan tegen
over dit Kabinet, dat in zijn zwakte toch een
zekere kracht vindt, omdat de vraag, wat
daarna zou moeten komen, zoo moeilijk te
beantwoorden is; doch van onze partij kan
niet worden gcëischt, dat zij.de fout van dc
te smalle parlementaire basis van dit Ka
binet geheel zal verhelpen.
Meer dan eens zal onze pari ij hei zijn,
die zich over deze combinatie (die van de
twee grootste partijen, samen een meerder
heid vormend, los wil slaan), zal moeten
ontfermen, Onze partij zal dus do volle
weelde van haar isolement, van haar ein
delijk-vrij zijn, niet eens kunnen gemeten.
Maar al te groote offers zal men van*haar
zeker niet pro Deo, mogen vergen.
De vereenvoudiging der sociale
verzekeringswetten.
Door den heer Amelink waren aan den
minister van Arbeid, Handel en Nijverheid,
de volgende vragen gesteld:
1. Is de Minister bereid mede te deel en,
wat de reden is, dat in de door den Minister
in overleg met de Bezuinigingscommissie in
gestelde commissie van deskundigen, aan
welke commissie opdracht verstrekt is gege
vens le verzamelen, die zullen kunnen
strekken om na te gaan, of, hetzij binnen
het kader der tegenwoordige sociale verze
keringswetten, hetzij door een wijziging
daarvan, blijvende binnen de grenzen van
een novelle, vereenvoudiging en daardoor
bezuiniging in de thans geldende wijze van
uitvoering van de beginselen van die wellen
verkregen kan worden, niemand is benoemd
die geacht kan worden rechtstreeks de ver
zekerden te vertegenwoordigen?
2. Is dc Minister bereid mede tc deelen
wat de reden is dal, waar wel iemand be
noemd is, die geacht kan worden de werk
geversorganisaties te vertegenwoordigen, in
deze commissie niemand is benoemd die ge
acht kan worden de arbeidersorganisaties te
vertegenwoordigen?
3. Is de Minister niet van oordeel, dal aan
vulling der commissie, met een deskundige
uit den kring der arbeidersorganisaties, als
nog gewenscht is?
4. Indien door den Minister deze vraag be
vestigend mocht worden beantwoord, wil de
Minister dan alsnog tot de benoeming van
een dergelijken deskundige overgaan?
Minister Kooien, heeft daarop het volgen
de geantwoord:
1. De commissie, in de vragen bedoeld,
heeft niet ten doel om wijzigingen voor te
stellen in de verzekering zelf, maar alleen
in dc administratieve uilvoering daarvan. De
verzekerden hebben daarbij geen direct be
lang. Bij de benoeming van de leden der
commissie in overleg met de Bezuini
gingscommissie heeft ondergeleckende
daarom gezocht naar personen, die deskun
dig kunnen worden geacht op het gebied van
de administratie der sociale verzekering,
ongeacht de maatschappelijke groep, waar
toe die deskundigen behooren.
2. Uit liet antwoord onder 1 volgt, dat
geen der leden is benoemd op grond van de
overweging, dat de benoemde geacht kan
worden eenige bij de sociale verzekering be
langhebbende volksgroep of organisatie te
vertegenwoordigen, zoodat er geen sprake
van kan zijn, dat het werkgevers-clement
wel, doch het werknemers-element niet in
de commissie vertegenwoordigd is.
3ié In verband met het antwoord onder 1
cn 2 moet hel antwoord op 3 en vraag 1- ont
kennend luiden.
Contractwerklieden.
Do Xederlandsche Bond van personeel in
overheidsdienst heeft aan den raad van
ministers verzocht:
le. de arbeidsvoorwaarden van de con
tractwerklieden in overeenstemming te
brengen met de bepalingen van het arbeids
reglement voor rijkswerklieden;
2e. de loonregeling voor rijkswerklieden
op de conlraclwcrkliedcn van toepassing te
verklaren;
3e. de dienstjaren, welke de werklieden
in 's rijksdienst als zoodanig hebben door
gebracht, zoowel vóór en na den datum,
waarop dc arbeidsovereenkomst is aange
gaan, in aanmerking le brengen voor de toe
kenning van dc periodieke verhoogingen;
4o. hot brulo-loon of gereglementeerde
loon, toe to kennen zonder ccnigen aftrek.
De watersnood.
Bij den watersnood is veel vee, vooral uit
Drcumel, naar Den Bosch vervoerd, dat
door de omstandigheden niet vooraf gemerkt
was kunnen worden, zoodat do eigenaren
onbekend waren. Het R.-K. Huisv. Comité
had dit vee in verschillende dorpen ter ver
zorging ondergebracht en gisteren moest het
allemaal op de Bossche Veemarkt zijn aan
gevoerd, opdat de hoeren uit Dreumel zou
den kunnen trachten hun eigendom tc her
kennen. Ook dc burgemeester van die ge
meente was tegenwoordig. Het vee uit
Schijndel ontbrak, omdat daar mond- en
klauwzeer heerscht. Met uitzondering van
het jonge vee, dat wat last opleverde, bood
d»> herkenning van het vee niet veel moei
lijkheden. Dc boeren kenden hun eigendom
spoedig terug en waren uiterst dankbaar
voor de goede zorgen aan hun vee besteed.
De directeur van het Bossche slachthuis, de
heer Van Hootcgem, registreerde het vee,
waarna het werd overgebracht op de boo
ten, voor welke het R.-K. Huisv. Comité ge
zorgd had, die hot naar Dreumel zullen
Vervoeren.
De aansluiting van den CJ3.P.T.T.
bij het N.V.V.
De Bondsraad van den Ceölralen Bond
van Post-, Telegraaf- en Telefoonpersoneel,
dezer dagen te '.s-Gravenhag-e bijeen, bracht
met groote meerderheid gunstig advies uit
over het voorslel van het bondsbestuur om
op een binnen korten tijd te houden buiten
gewoon congres het vraagstuk van aanslui
ting van den G. B. P. T. T. bij het N. V. V.
tol een beslissing te brengen.
De vaststelling van den datum van het
congres is aan het bondsbestuur overgelaten.
Een collectieve arbeidsovereenkomst in de
Textielindustrie.
Door de besturen van de drie Twentsdie
fabrikantenvereenigingen is aan de hoofdbe
sturen van de beide Christelijke Texliel-
arbeidcrsorganisalies een schrijven gezon
den, waarin wordt meegedeeld dal slechts
dan een collectieve arbeidsovereenkomst zal
worden afgesloten, indien den werkgevers
zonder onderscheid de bevoegdheid wordt
gegeven om gedurende minstens twee of drie
jaar tenminste 130 overuren per jaar ie ma
ken.
„Wij betreuren het zeer", aldus het
schrijven „dat dc arbeidersorganisaties
niet willen medewerken tot versterking van
de positie der industrie tegenover de buiten-
landsclie concurrentie en kunnen sfechts de
hoop uitspreken, dat niet te laat bij voor
beeld doordat tot inkrimping van den werk
tijd zoude moeten worden overgegaan zal
worden ingezien met welke moeilijkheden
de industrie reeds thans te kampen heeft.
De hulp aan Vaals.
Gistermorgen ontving het gemeentebe
stuur van Vaals, naar de Tel. meldt, een
schrijven van Ged. Staten, waarin uiteen
gezet wordt de wijze waarop en de voor
waarden waaronder het Rijk bereid is de
gemeente Vaals te helpen.
Als eerste voorwaarde moet Vaals zijn
vermenigvuldigingscijfer verhoogen en van
drie op vier brengen. De rijksaccounlant
had verhooging gevraagd tot vijf, doch hier
tegen hadden Gcd. Staten bezwaar.
Vaals zal voorts geholpen worden met
een leening, die iels hooger, echter niet
noemenswaard, zal zijn dan het tekort op
de begrooting. Daarmee, zoo zei wethouder
Delnoye, is Vaals echter niet geholpen en
zeer zeker zal dit voorslel der regeering
verworpen worden. Gcd. Stalen hadden dan
ook reeds volgens den wethouder, aan den
minister bericht, dat het voorstel totaal on
voldoende is en dat zij niet genegen zijn,
zooate de minister verlangt, borg te blijven
voor geregelde aflossing en rentebetaling.
Door hel gemeentebestuur wordt getracht
hetero hulp le krijgen en daarom kwamen
gisteren burgemeester Rhoen, wethouder
Wierlz cn het raadslid Bux naar Den Haag
om daarover tc confcreeren niet alleen met
den minister, maar ook met verschillende
Kamerleden.
Tc Arnhem is overleden, S2 jaar oud,
de heer H. V. Leopold, oud-hoofd van dc
openbare school te Delft en oud-directeur
der Rijksnormaallessen aldaar.
Te Groningen is in den ouderdom van
69 jaar overleden mr. A. H. van Klcffen?,
notaris te Harlingen.
UIT NED. OOST-INDIE.
De overval op Atjeh.
KOTA DAR.JA, 4 Mrt. (Aneta). De over
vallen brigade bestond uit 18 man, waar
van 10 gedood zijn, 3 licht en 3 zwaar ge
wond en 4 dwangarbeiders, waarvan. 2 ge
dood cn 2 gewond zijn.
De verliezen der kwaadwilligen zijn on
bekend. Twee lijken zijn gevonden. Zevei^
tien karabijnen, 800 patronen en 7 klewangs
zijn verloren. Een karabijn is verstopt.
De bendeaanvoerder is Tenkoe Mauloed,
een zoon van den vroegeren Oeleebalnng.
RECLAME.
Beleefd aanbevelend. 4,4
OOK VOOR TOILETARTIKELEN
Weer inbrakeninenbij Haar
lem. Gisternacht hebben er in Haarlem
cn Schoten drie inbraken plaats gehad. In
de eerste plaats in een rijwielbergplaats
van de electrische spoorwegmaatschappij,
waar een ruit werd vernield^ Waarschijnlijk
zijn de inbrekers gestoord, want er wordt
niets vermist.
In een keet van een griudhandcl aan den
Kinderhui ssi ng e 1 is eveneons ingebroken.
Tweo brandkasten zijn opengescheurd en
f 23 wordt vermist.
In Schoten is ingebroken in een café.
Do ruit der deur 19 vernield, zoodat de
knippen weggeschoven konden worden. Uit
een vest op een stoel op do eorsto verdie
ping i9 een gouden horlogo met ketting ge
haald. In totaal wordt f 12 aan geld ver
mist. Do inbreker® hebben huil werk ver
richt op een halven meter afstand van hot
bed, waarin de caféhouder sliep. Buiten
stonden twee Haarlemsche politie-agenten
die dachten dat een ruit ingewaaid was.
Zij gingen het café in en liepen weer terug.
Een halfuur later kwam dc caféhouder naar
beneden hollen, die door het dichtslaan van
een deur wakker was geworden en do in
braak had ontdekt. De inbrekers hebben
dc agenten bemerkt en hadden voor dc ge
broken ruit een karton gezet ea het gordijn
naar binnen gehaald. Een en ander was
door de agenten opgemerkt, doch zij dach
ten dat het de caféhouder zelf was.
Een lichter gezonken.
Gisteren is de lichter Internationale 43 van
de N. V. Hansa lo Ruhrort, bij de Parkha
ven tegenover het terrein van de firma van
Ommeren te Rotterdam gezonken. De lich
ter werd van IJssehnonde door de sleepboot
Groningen van de firma P. Smit Jr. naar
de Waalhaven gesleept. Door den hevigen
golfslag op de rivier sloeg water in de open
liggende ruimen 2. 4 en 6 en de kapitein
van de Groningen durfde den tocht niet ver
der voort le zetten, daar de Lichter sterk
langszij begon te liggen. Bij de poging om
de Parkhaven le bereiken, kreeg de lichter
nog zooveel meer water naar binnen, dat
hij binnen enkele minuten zonk. De schip
per J. B. uit Sankt Goar en zijn vrouw kon
den zich in een roeiboot redden. De schade
wordt door verzekering gedekt.
Overreden en gedood. Tc
Wijk-aan-Zee geraakte een 7-jarig knaapje,
dafc op den weg aan het hoepelen was, on
der een voertuig. Het kind werd overreden
en overleed na enkele oogenblikken.
E e n 1 a s t i g li e e r. Woensdag-
avond maakte in de Mariastraat te Utrecht
de 24-jarige koopman W. v. D., uit de Be
verstraat aldaar, die onder den invloed v»n
sterken drank verkeerde, het den voorbij-
gangeia lastig. Een politie-ageiife maande
hem aan kalm naar huis te gaan, aan wel
ken wenk hij aanvankelijk voldeed. Op den
Steenweg gekomen, trok hij plotseling een
revolver en begon daarmede op een twee
tal politie-agenten te schieten. Deze trok
ken ook hun revolver en wisten hem tot
wijken te brengen. Hij vluchtte in een kof-
fiehuis in de Lange Elisabethstraat, waar
hij vermoedelijk zijn pistool opnieuw laad-
do Na een korte poos verliet hij dit koffie
huis weer. Bij de nu volgende schietpartij
trof hij een nieuwsgierigen omstander in
het been, die daarna naar de rijksklinieken
werd vervoerd. Bij de achtervolging door
dc politie struikelde van D. bij de Drieha-
ringstraat, waarop hij overmand werd. Hij
word overgebracht naar het hoofdbureau
van politie, waar de commissaris van po
litie Hamoen, terstond ccn uitgebreid on
derzoek instelde.
Ontvlucht. Uit de rijkskli-
nieken te Utrecht is dc Duitscher ontvlucht
die ccnigen tijd geleden te Zulphen ie ver
oordeeld wegens inbraken te Lochem ge
pleegd. Te Zutphcn werd hij ziek en is t-oen
naar Utrecht vervoerd om in de rijksklinie
ken te worden opgenomen. Hij heeft kans
gezien deze inrichting te ontvluchten en is
nog zoek.
Het conflict bij de tram Zu tphon
Emmerik. In verband met de uit
breiding van den die-net der tram Zutphcn
Emmerik, heeft do stakingsleiding besloten,
op gelijken datum ook haar concurreerenden
autobusdienst uit te breiden; juist vóór de
nieuw in te leggen tram zal een bus der
stakers loopen.
Dam. doorgebroken. Tenge-
volge van den storm is gisteren een opge
hoogde dam aan den Kraaienberg te Wy-
clien doorgebroken. Dit i9 de bekende dam
die indertijd is gelegd tusschen het Rijk
van Nijmegen en heb land van Maas cn
Waal. Het gevolg is nu, dat de Appeltcrn-
sche polder hot water krijgt, dat het heelt
willen kceren tegen Wychea.
Overreden en gedood. Om
twaalf uur gistermiddag sprong op het
Goirke te Tilburg een 9-jarig jongetje op
een tramwagen van de Hollandschc Buurt
spoorweg Mij. De jongen kwam tussehea
twee wagens terecht en werd overreden.
Vreeselijk verminkt werd het lijkje vau
onder den tramwagen gehaald. Kct slacht
offer bleek te zijn dc 9-jarige Van Gooi,
wonende in jdc Houtstraat tc Tilburg.
Inbraak in e e n v i 11 a t c O s s.
Tc Oss is ingebroken in de villa der familie
E. De dieven zijn binnengekomen door op
schuiving van oen raam. Door de keuken
zijn zij weer verdwenen.
De brandkast was met een valschen sleu
tel geopend. Een bedrag van f 1000. bene
vens eenigc gouden voorwerpen zijn ge
stolen.
Tijdens een kort, hevig onweer
boven Leeuwarden, dat gepaard ging aan
rukwinden met sneeuw- «1 'hagelbuien, is
het dak van tien houten woningen aan den
Grensweg afgerukt en gedeeltelijk heel ver
het land ingeslingerd. Binnenshuis werd aan
zienlijke schade aangericht. Ook de nieuwe
loodsen en bergplaatsen op hot terrein der
gemeente-reiniging werden gehavend. Aan
da Oldegalileen is een hooge bergloods ge
kanteld e-n op tweo woningen terecht £0-
komenv die gedeeltelijk instortten. Alles hep
zonder porsoonlrjko ongelukken af.
Zinnebeeldig. ,,H 0 e heb j c
je baby genoemd 1
„Amcntta.''
,,Hoe kom je daarbij 1
„Wel, do baby heeft toch' ook behoefte
aan drooglegging V'
RECLAME.
By «lie ApotU. en Drog. 10.30 en i2.—
164G
HAAGSCHE RECHTBANK.
De valsche mirntersaffaiie.
Getuige A. J. Sanders, 27 jaar. koopman;
(wisselkanloorliouder) le 's-Gravenhage.
doelde mede, dat 1± December '3 ochtends
halfelf «bekl. Jankovich in zijn wisselkan
toor Passage 2G was gekomen en een
Fransch biljet van 1000 francs ter inwis
seling had aangeboden. Getuige had het
aangevoeld en met een ander biljet verge*
leken en aan bekl. gezegd dat het valsch»
was,. Deze loonde zich verwonderd en ver-,
klaarde liet biljet van een groote Fransche
bankinstelling te hebben ontvangen. Hij
had daarvan een enveloppe getoond. Ge-,
luige had bekl. medegedeeld om de politie
le zullen telefoneeren en had dit ook ge
daan, maar de opgeroepen nummers waren
in gesprek. Bekl. had toen gezegd: hier
hebt u dan een echt biljet om in te wisse
len en het valsche moogt u houden. Get. is
toen met bc-kl. naar buiten gegaan en heeft
hem overgeleverd aan een politie-agenl, die
in de Passage liep. Bekl. die eerst met hem
in 't Fransch had gesproken, had nog in
't Duitsch tot licm gezegd: Maclien Sie.
keine Sachenl Op vragen van den verdedi
ger mr. de Hartogh deelde get. nog medq
dat er een heer was binnengekomen on»,
geld te wisselen, terwijl hij met het telefoi
hceren bezig was; geen vrouw. Bekl. hield
echter vol, dat een kleine, grijs gekleeds
vrouw was binnengekomen toen hij twed
biljetten in zijn kous wilde verbergen, éél'i
was toen op den grond gevallen.
De eehtgenoole van den vorigen getuig
mevr. A. J. Sanders gcb. M. G. W. Vissej',
31 jaar. bevestigde dat op den bewustea
ochtend een man in het kantoor van haar
man aan liet wisselen was; zij had dien
man zien bukken en iets wegstoppen in cea
kous. Dat de man nog een Fransch papist
in zijn hand had, had zij niet gezien. De
andere cliënt die in den winkel was ge
weest (een heer) was al vertrokken, toen
haar man aan de telefoon slond
Bekl. deelde mede dat dc vrouw, waav*
van hij gesproken liad, wel degelijk in den
winkel is geweest, doch bediend was door
een bediende van den heer Sanders. Mevr
Sanders gaf toe dat cr een bediende is, een
klein jongetje.
De agent van politie Latcnstein vaï>
Voorst, te 's-Gravenhage, die bekl. Janko-.
vich in de Passage heelt gearresteerd, deelde;
mede dat de heer Sanders hem ook twee
vreemde bankbiljetten had meegegeven.
De inspecteur van politie Crabbendam te.
's-Gravenhage had bekl. Jankovich en de
tweo biljetten op het politiebureau van den
vorigen getuige overgenomen.
Ook had hij nog een ander biljet uit de
kous van den beklaagde gehaald. Getuige,
was tot fouilleering overgegaan omdat bekl.
verdachte bewegingen maakte.
Getuige Seevering, bankbeambte te Arn-i'
sterdam, had in 1925 een Hongaarsch meisje
als pleegkind in huis gehad, een dochter
van Kovacz die in dienst slond van Win-,
discligralz. Hij had een brief ontvangen van
<fo vrouw van Koswez. waarin 3 Fransche
bankbiljetten, en mot verzoek om die in Le
wisselen. Gel. bad hem teruggeschreven, dat
die biljetten een waarde van 1300 vertegen-
woordigden; hij kreeg toen een tweeden
brief, waarin weer 3 van zulko biljetten
zaten. Getuige heeft toen hij de valutas
afdceling van de Amslcrdamsche Bank de
6 biljetten ingewisseld. MevTouw Kovacz
had geschreven dat zij het geld noodig had;
om een huis te koopen en dat het geld af-.,
komstig was van een erfenis van haar moe-!
der. De kassier had zonder bezwaar de bil*
jelten in Hollandsch geld uitbetaald Getuige
was uiteraard zeer verontwaardigd, toer*
hem achteraf bleek, dat men hem gebruikt
had om valsche biljetten in Nederland tf
verzilveren.
Beklaagden veiklaarden geen relaties tff
hebben onderhouden met Kovacz. zij kenden
hem niet.
A décharge werd ten verzoeke van mr. de
LI ai Log li gehoord getuige Ludwig v. Grimm,
kanselier van het Ooslcnrijksche consulaat
to Rotterdam, en generaal van het Oosten-
rijksch-IIongaarsche leger die Jankovich
vrccgcr persoonlijk heelt gekend aan de
Hoogere Krijgsschool le Weenen cn beter,
toen overste Jankovich onder hem had ge>
diend bij de cavalcrie-divisic. ILj had eeü
uitstekend karakter, hij was een gentleman
en een zeer uitnemend otficier.
l)e president: U is zeker niet bekend dafc
Jankovich na zijn aanhouding allerlei ver
klaringen heeft afgelegd op zijn woord van
eer, terwijl hij later heelt moeten erkennen
dat liet leugens waren. Ik vind het heelaar.
dig dat u voor uw krijgsmakker een goed
woord komt doen, maar de feilen spreken
anders. Dat hij zulk een wonderlijk gevoel
van eer zou hebben, heeft u vroeger ook
nooit geweten. IJ wordt bedankt.
Getuige Smits, portier bij het Victoria.-.
hold te Amsterdam, deelde mede dat de be
klaagden Marsovsky en Markosinc in Dec,
111 het hotel hebben gelogeerd. Maandag 14
December had eerstgenoemde hem gevraagd
of hij een motorboot kon huren. Hel doel
daarmede had hij niet genoemd; alleen wilde
hij de havens bezichtigen, het IJ. Getuig#
heeft er geen werk van gemaakt en beklaag-,
den zijn er niet op teruggekomen. Het was
geen aanlokkend weer voor een motorboot-
tochtje. In dc hall van het hotel lagen
reclamekaarten van getuige Citran.
Nog een tweede portier van hetzelfde h(Hj
tel, getuige 'Overdicp, werd gehoord, die een f
verklaring in clenzelfdcn zin aflegde. Op
Zondag had Marsovsky hem om een motor
boot gevraagd. Get. had geantwoord dat hef
voor dien middag tc laat was en hun gezegd
dat bij maar morgen aan zijn collega om een
motorboot moest vragen. Bekl. had gezegd
dat hij met die boot een tochtje door de ha*
vens wilde maken.
Getuige Abraham Grocntcnmnn, gids 1$
Amsterdam, was met ccn van dc beklaag*
den G. II. Marsovsky uit geweest, op een dag;
in December, een Dinsdag, den loden, ca
had hom eenige merkwaardigheden van Am*
sterdam laten zien, mot name den Dam et
liet Damrak. Hij had f 5 gevraagd, maar was
voor f 3.50 aangenomen. Hij had hem g©«;
bracht in de diamantslijperij van Manus»
