LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 25 Februari Tweede Blad. Anno 1926,
DE VUILVERBRANDING.
Rheumatiek? Neem Toga!.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Het Gekemziiniige
Telefoongesprek.
na-
No. &i*232.
Wat leert de ervaring hier te lande en in
het buitenland ons omtrent de
vuil verwijdering
Een waarschuwing van Angns» Bebel.
Het zal niet algemeen bekend zijn dat
August Bcbel zich uitvoerig heeft bezig ge
houden met deze belangrijke kwestie.
In zijn: „Die Frau und der Sozialismus"
is Hebei krachtig te velde getrokken tegen
de vuilverspiihng van de gioote stad, omdat
die verspilling tot onherstelbare verarming
van den- grond leidt, te erger waar juist
het vuil de beste bemesting s-
6 t o f is.
Mest, scnrjjft Bebel, is voor den grond
wat voor den mensch voeding is en voor
den grond ia evenmin elke meststof van
gelijke waarde als voor den mensch elk
voedingsmiddel. De grond moet precies
dezelfde chemische bestanddoelen terug
ontvangen, welke de oogst uit hem gehaald
heeft
Nu be.^tten de afvalsstoffen van mensch
en dier in bijzondere mate de chemische
beslanddeelen, welke voor het voortbren
gen van nieuw meuschelijk voedsel t ge
schiktst zijn. Men moet er dus op uit.zijn,
deze zoo volkomen mogelijk to verzamelen
en weer- aan den grond toe te voeren.
Daartegen wordt tegenwoordig veel gezon
digd
Het beste recept voor het vruchtbaar
houden van den akker is het volgende:
iedere boer, die een zak koren naar do
6tad brengt of een centenaar bieten, aard
appelen enz. moet, evenals de Chineesche
koelie even veel, (als het kan méér) van
ie grondbestanddeelen welke in zijn veld
vruchten 2itten, uit de stad meenemen en
aan den akker geven. Hij mag een aard
appelschil en een stroohalm niet versma
den, maar bedenke, dat aan de schil een
van zijn aardappelen en aan den halm een
van zijn aren ontbreekt. Deze invoer kost
hem weinig, maar geen spaarkas kan zoo
yoordeclig werken als deze uitgaaf: zijn
akker al in tien jaar reeds het dubbele
opleveren. Oude botten, roest, asch, het
Moed der dieren en afval van allerlei sooit
noet verzameld en voor de verzending toe
bereid worden De regeering en politic
autoriteiten in de steden moeten er voor
zorgen, dat door een doelmatige inrichting
van latrines en riolen het verloren gaan
van deze stoffen voorkomen wordt.
Elke koelie in China, die 's morgens zijn
producten ter markt heeft gebracht, brengt
'a avonds aan een bamboejulc twee vaten
jnesb terug. De mest wordt daar zoo hoog
geschat, dat ieder weet, hoeveel een
mensch eiken dag, week, maand en jaar
produceert en de Chinees vindt het alles
behalve beleefd van zijn gast, wanneer
deze buitenshuis het onvermijdelijk af te
scheidene deponeert. In China verhandelt
de barbier zelfs het. haar van de hoofden
\ls meststof („Licbig Chemische Bricfc").
Bebel. gaat .vervolgens bijzonder in het
gericht met de groote steden en in-
iustrieeie centra, die massa's voedingsstof
fen tot zich nomen en geen mest terug
geven.
Het gevolg is dat de akkers, welke deze
groote bevolkingscentra voeden hard ach
teruit gaan. Alle landen, zegt hij, die
hoofdzakelijk landbouwproducten voortbren
gen maar geen meststoffen terugkrijgen,
gaan noodwendig aan grondverarming ten
gronde (Hongarije, Rusland, de Donaulan-
den enz.). Kunstmatige meststoffen als
guano vervangen wel dc me3t van mensch
en dier, maar menige boor kan zich die,
vanwege den hoogen prijs, niet aanschaf
fen. In ieder geval is het de verkeerde
wereld, mest over duizenden mijlen af-
ietand aan te voeren, terwijl men deze in zijn
allernaaste omgeving bij massa^s verloren
laat gaan,
Julius Hensel schrijft: Het stof en het,
vuil van onze straten is een voortreffelijke
mestbron. Volgens hem scheidt een gezond,
volwassen mensch gemiddeld 48.6 K.G.
vaste en 433 K.O. vloeiende stoffen af.
Deze stoffen vertegenwoordigen volgens de
thans geldende mestprijzen (omstreeks
1900), wanneer zij zonder verlies door ver
damping enz benut kunnen worden, een
waarde van ongeveer 12 M. Schatten wij
de bevolking van Duitschland op 50.000.000
menschen, dan- geeft dat een waarde van
600.000.000 M. Ieder mensch scheidt aan
meststof jaarlijks ongeveer zooveel af als
noodig is voor het bemesten van een stuk
grond, dat een mensch met zijn pro
ducten voeden kan. Het groote verlies is
duidelijk
Een groot deel van den afval uit de ste
den wordt onze rivieren toegevoerd en
verontreinigt die. Eveneens wordt de afval
van keuken, bedrijven en industrie, welke 1
ook uitmuntend als mest te gebruiken is, j
lichtvaardig weggegooid. Bebel keert zich
dus zoo beslist mogelijk tegen de vernieti
ging van vuil en dus ook tegen vuilver-
duidclijk.
Bebel zag ook reeds in, dat het vuilver-
voer de groote moeilijkheid is, doch hij
meent, dat deze moeilijkheid zoo goed als
altijd kan worden overwonnen en hij gelooft
tevens, dat de uitkomst van do bemesting
ten slotte altijd loonend zal blijken.
RECLAME.
Bij Apoth. en Drog. a f 0.80 en f2.
1287
Commissie sociale wetgeving.
in overleg met de bezuinigingscommissie
heeft de Minister van Arbeid ingesteld een
commissie van deskundigen met opdracht
gegevens le verzamelen om na te gaan of,
hetzij binnen het kader der tegenwoordige
sociale verzekeringswetten, hetzij door een
wijziging daarvan, blijvende binnen de
grenzen eener novelle, vereenvoudiging en
daardoor bezuiniging in de thans geldende
wijze van uilvoering van de beginselen dier
wetten verkregen kan worden.
Aangewezén «zijn daarin als voorzitter II.
A. van IJsselsteyn, oud-min. van Land
bouw, als leden mr.jir. II L. van Duyï, be
stuurslid der Rijks\»rz'ekërïri gsbankN. G
van Gemert, voorzitter van den Raad van
Arbeid, te Assen; mr. II. W. Groenevcld,
chef der afdeeling arbeidersverzekering bij
het Dep. van Arbeid; mr. A. N. Molenaar,
ai;:, secretaris van het Verbond voor Ned.
Werkgevers; jhr. mr. II. Smissaert, direc
teur der Eerste Nederlandscho en Nieuwe
Eerste Nederlandseheen mr. E. B. F. baron
Wiltert van Hoogland, voorzitter van den
Raad van Arbeid le 's-Gravenhage Het
vice-secretariaat zal worden vervuld op de
wijze, bepaald door de Bezuinigingscommis
sie in overleg met dc thans ingestelde com
missie.
Begrafenis ds. J. van der Linden.
Onder zeer groote belangstelling is gis
termiddag in Den Haag de ter-aarde-bestel
ling geschied van het stoffelijk overschot
van ds. J. van- der Linden omeritus.-predi-
kant bij de gereformeerde kerk te 's-Gra-
venhage. Vooraf had ten sterfhuize aan den
Z. O. Buitensingel - een korte lijkdienst
plaats onder leiding, van ds. J. Douma in
Den Haag. Vervolgens was er een bijeen
komst in de Ooslerkerk, waar ds. Van der
RECLAME.
De Kabinetscrisis.
Op de j.l. Zaterdag te Doetinchem gehou
den vergadering van den Bond van R.-K.
Kiesverèenigingen in de provincie Gelder
land heeft de heer Verheijen uit Zevenaar
onderstaande motie voorgesteld, welke zon
der hoofdelijke stemming weid aangenomen
„De afgevaardigden van den Bond van
R.-K. Kiesverecnigingen in Gelderland spre
ken hierbij den wensch uit, dat de Katho
lieke Kamerfractie zich zal onthouden van
iedere medewerking aan dc oplossing van
do regeeringscrisis. waarbij een Kabinet
aan het bewind zou komen, dat accreditee
ring ter plaatse van den gezant bij den
H. Stoel niet in zijn programma heeft opge
nomen, en besluit deze motie ter kennis le
brengen van genoemde fractie en le publi-
eeeren in de perS". (Tijd).
Officieele berichten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot rechter
in de rechtbank te Leeuwarden mr. D. G.
Kortenbout van der Sluys, rechter te Tiel;
is benoemd tot rechter in de rechtbank
te Alkmaar'mr. R. P. Clever inga, chef der
af dee ling voor de behandeling van reclames
en averijen bij de Kon. Ned. Stoomboot-Mij.
te Amsterdam, wonende te Heemstede;
is benoemd tot kantonrechter te VeuJo
mr. A. P. Louwers, griffier bij het kanton
gerecht te Amsterdam mr. B. f). J. M.
Ides, waarnemend griffier bij de rechtbank
te Maastricht;
is benoemd tot directeur der directe be
lastingen, invoerrechten en accynzen te
Maastricht J. J. C. Gaymana, inspecteur te
Groningen; tot directeur der registratie co
domeinen te Leeuwarden E. Kleyn, inspec
teur der registratie en domeinen met den
persoonlijken titel van hoofdinspecteur by
het Dep. van Financiën; tot hoofdinspecteur
der invoerrechten en accijuzen te Rotterdam
H. G. T. L. Nolens, inspecteur der directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen te
Deventer.
COENRAAD V. BOS heeft
er van gezegd: «Wanneer ik
het handspel van anderen of
mijzelf door de Duo-Art op
wonderbaarlijke wijze hoor ver
tolken. treft me steeds weder het
volmaakt persoonlijke in de
voordracht".
Vraagt inlichtingen alleen bijt
1272
Linden herdacht werd. De kerk was geheel
gevuld; onder de aanwezigen waren mi
nister Colijn, en de heer Idcnburg, minister
van staal, voorts de commissie van beheer
van den kerkeraad van 's-Gravenhage Oost
en West. deputaties van de besturen der
Groen van Prinsterer-school en dr. Abra
ham ICuyper-school, van de zending onder
dc Joden, de gereformeerde kerk le 's-Iler-
togenbosch, waar do overledene ruim 11
jaar predikant is geweest, en voorts alle
Haagsche predikanten der gereformeerde
kerk, behalve dr. Dijk, die door synodalen
arbeid verhinderd was.
In de kerk sprak het eerst ds. Rignalda
en vervolgens ds. Schuurman, sprekende
na mens 's-G ravenhage- West.
Tenslotte sprak ds. Donner als vriend van
den overledene eenige persoonlijke woorden.
Onder het spelen van Ps. 73 12 werd
de kist 'uit de kerk naar de pastorie gedra
gen, vanwaar uit de begrafenis plaats had.
Op do begraafplaats Nieuw .Eik en Duinen
had zich reeds lang voor de aankomst van
dr*n sloel een groole menigte verzameld,
die getuige wilden zijn van het grafwaarts
dragen van. den beminden predikant. De
hoeren jjie in de kerk waren geweest, waren
ook op de begraafplaats.
De kist werd door acht ouderlingen van
de gereformeerde kerk grafwaarts gedra
gen. Ter eerbiediging van den wensch van
den overledene werd aan de groeve niet ge
sproken. Ds. Douma las voor een gedeelte
van 1 Corinthen 15. waarna de groole
schare Psalm G5 2 zong. Vervolgens ging
ds. Douma voor in gebed Daarna dankle
hij allen namens de weduwe en familie
voor de belangstelling.
Pater Notermans. f
In het gasthuis St. Joseph te Vcnlo is
overleden pater E. Notcrmans S.J., directeur
van het Venlosche retaitehuis Manrcsa. Pa
ter Notermans werd in 1862 geboren; op 20.-
jarigen leeftijd trad hij in de orde der Jesui-.
len; tot 1923 was hij te Katwijk werkzaam
als leeraar in boekhouden en wiskunde en
in dat jaar werd hij benoemd tot directeur
van genoemd retraitehuis, welke functie hij
tot zijn dood bleef vervullen.
Personeel bij de hetonning en verlichting.
Naar aanleiding van de bekend geworden
salarisregeling voor 1925 voor het perso
neel bij de betonning en verlichting en de
groole teleurstelling, die daardoor is ont
slaan, hebben de heeren Baak, Waterman
en Yelhuysen. resp bestuurslid van de
Centrale van vereenigingen van personeel
in 's rijksdienst en voorzitter en secretaris
van den Bond van personeel bij de bclon-
ning en verlichting, dezer dagen een on
derhoud gehad met den inspecteur-generaal
van het loodswezen.
Breedvoerig werd hel salaris van de
lichlwachters. matrozen, stokers, moloristen
en koks besproken en gewezen werd op hel
lage aanvangssalaris van de schippers der
molor-betonningsvaartuigcn. Voorts werd
bepleit een billijker regeling voor toeken
ning van de extra-verhooging ten aanzien
van het personeel der scmaphoren.
De inspecteur-generaal stond niet geheel
afwijzend tegenover deze wenschen; hij zal
,een en ander nog eens onderzoeken, hoewel
het geheele salarjsyraagstuk op dit oogen-
blik niet gewijzigd zal kunnen worden.
Provinciale Schoonheidscommissies.
Dezer dagen is le Utrecht oen bijeenkomst
gehouden van vertegenwoordigers der Pro
vinciale Schoonheidscommissies met het
dagelijksch bestuur van het Nederlandsch
Instituut voor Volkshuisvesting en Stede-
bouw. De bedoeling was tusschen deze or
ganisaties een band te vormen.
Ter vergadering waren afgevaardigden
van de organisaties voor de provincies Gel
derland, Noord-Holland en Overijsel, terwijl
ook uit andere provincies personen aanwe
zig waren. Gedurende de besprekingen bleek
het denkbeeld instemming te vinden; het
besef, dat aan het schoon van stad en land,
zoowel het bestaande als het nieuw ont
staande. aandacht behoort te worden be
sleed. bleek algemeen. In voorbereiding is de
totstandkoming van provinciale commissies
in de provincies Noord-Brabant, Groningen,
Limburg, Utrecht, Zuid-Hullandorganisa
ties beslaan in de provincies Friesland, Gel
derland, Noord-Holland, Overijsel en Zee
land, zoodat verwacht mag worden dat bin
nenkort het gehcclc land met een net van
provinciale schoonheidscommissies zal zijn
bedekt.
Onderzoek lichtingen 1911 en 1917.
Dc Minister van Oorlog heelt aan de bur
gemeesters medegedeeld, dat, behoudens on-
voorziene omstandigheden, in Juni a.s. het
jaarlijksch onderzoek zal plaats hebben voor
d.^ gewone dienstplichtigen der landmacht
van de lichtingen 1911 en 1917.
te on tijd van het onderzoek zullen
nader bekend gemankt worden
Militaire diensipremie.
In een dezer dagen le verwachten leger
order wordt bepaald, dat de dienstpremia
ook mag worden uil betaald aan hen, dio
vóór 1 April 1920 bij de opleidingskorpsen
in dienst zijn getreden en zich na 1 Januari
1925 voor Qe eerste maal met toepassing van
de instructie op de werving 1912 opnieuw
verbonden hebben (c.q. verbinden zullen),
ongeacht of zij bij het ingaan van deze ver
bintenis jaarwedde of soldij genoten (c.q.
genieten zullen).
Deze militairen toch leefden in de ge
rechtvaardigde verwachting, dat zij do
dienslprcmic le zijner lijd zouden ontvangen
en het wordt billijk gevonden, aan die ver
wachting te voldoen.
Invoerrecht op vleesch.
De Minister van Financiën brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat de commissie
van deskundigen voor de vaststelling van de
prijscourant (er berekening van het invoer
recht op versch of gekoeld vleesch in hare
vergadering van 23 dezer bedoelde prijscou-
.ranl heeft vastgesteld als volgt:
Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld,
100 Kg. f 90, paardcnvlcesch, versch of ge
koeld 100 Kg. f45.
Gedurende de maand Maart 1926 zal mits
dien hel invoerrecht voor de hierboven be
doelde vleeschsoorlen bedragen 10 pCt. van
de hiervoor vermelde waarden.
Commissie Mijnwerkersionds.
Bij beschikking van den min. van Arbeid,
is aan de commissie, ingesteld bij gemeen
schappelijke beschikking van do ministers
van Arbeid cn van Financiën, mede (de
commissie-van Vuuren) opgedragen aan den
min. van Arbeid advies uit te brengen in
zake de vraag, welke regeling, indien dc be
slaande regeling van de verzekering der
mijnarbeiders bij liet Algemeen Mijnwer
kersfonds niet mocht kunnen worden be*
slendigd. in het geldelijk belang van den
staal do voorkeur verdient en is voor de
voldoening aan deze opdracht de commissie
aangevuld door de benoeming tot lid van J.
M'aus, oud-directeur van het Algemeen Mijn*
werkersfonds, thans afdeelingschef bij de
Staatsmijnen in Limburg, le Heerlen en E.
A. van l'oelvoorde, directeur van het Alge-!
meen Mijnwerkersfonds te Heerlen.
Ned. Vereen, voor Vrijhandel.
Het Dagelijksch Bestuur van de Nedcrl,
Verccniging voor Vrijhandel, de nieuwe or-,
ganisalie ontslaan door de samensmelting
van de vereeriiging liet Vrije Ruilverkeer
met hel Comité van verzet tegen protectie,
is thans als volgt geconslituecrd: Ir. Av
Plate, voorz.; mr. Anl. van Gijn en jhr. mr*
II. Smissaert, vicc-voorz.; mr. A. C. Josc-.
phus Jilta, secretaris-penningmeester, II. P.
Gelderman, J. Goedkoop, J. Ier Haar Jr., E.
H. ICÉeJagc cn F. M. Wi1>aul.
Uit het leven van den beroemden Engelschen
detective HERBERT PORTER.
.Vrij bewerkt naar het Engelscli door J. II.
(Nadruk verboden).
7. (Slot).
Het was duidelijk, dal hel meisje van de
vermoorde,.Marie, een zekere rol bij de zaak
!iad .gespeeld. Ook hier was mijn argwaan
direct gewekt, toen zij beweerde, dat zij niet
.v/ist bij welke Bank Fraulein Ilellberg was.
Zij was veel te snugger om zco iets niet te
weien. En toen ik mijn Iheorie over deze
misdaad vrijwel compleel had, koslle het mij
niet veel moeite om uit haar te krijgen
geen uur vopr dit verhoor begon dat zij
door u, mijnheer Walden, was omgekocht
om brieven voor Dr. Locbe niet in de brie
venbus le gooien of op het postkantoor af te
geven, maar aan u le bezorgen.
Deze omkooperij was de eerste voorpos-
tenaclie bij uw nobelcn veldtocht. Voor het
geval, dat er lóch een brief mocht doorslip
pen als-juffrouw Ilellberg hem zelf op de
post bracht hadl u andere maatregelen.
'Als de post verwacht kon worden, bevond u
rich steeds in de portiersloge! Maar het ge
luk was in zooverre met u, dat aile brieven
aan Marie worden „loc-vertrouwd". Zoo cor
respondeerde u onder den naam van uw
huurder met de vermoorde en dat ik de cor
respondentie niet gevonden heb, is wel hier
aan toe le schrijven, dat Fraulein Hellberg
deze gisteravond bij zich had en dat u wel
gezorgd hebt, dat Ze voor u geen bezwarend
materiaal kon opleveren Daarvoor is de
kachel goed, nietwaar, mijnheer Walden?
Net als voor den valschen baard.
En nu wat het bezoek van gisteravond He-
treft. Juffrouw Hellberg was er achter geko
men. dal ze in handen van een oplichter en
bedrieger was gevallen. De bijzonderheden
van die ontdekking spaar ik u voor het
©ogenblik-, Marie zou u hier over meer kun
nen vertellen.
In het kort komt het hier op neer, dat een
zekere zenuwachtigheid van het meisje de
achterdocht van haar meesteres opwekte en
zij door de, mand gevallen is. Want Marie
vond het nu noodig, waarschijnlijk uit een
soort verkeerd-begrepen goedhartigheid, om
haar lastgever le waarschuwen om op zijn
hoede le zijn. Zij stuurde een jongen met een
briefje hier heen. Dal weet ik natuurlijk
allemaal van haar zelf, sinds eenige uren.
Dc heer Walden was nu op alle eventualitei
ten voorbereid, wist uit het briefje van Ma
rie, dat juffrouw Ilellberg den echten Dr.
Loebe zou komen bezoeken, en hem dat
schriftelijk zou melden. Deze dame, die bij
al haar goede eigenschappen niet voor detec
tive in de wieg was gelegd, had in de veront
waardiging, die de mededeelingen van het
meisje bij haar opwekten, zich die, helaas
laten ontvallen. Want even gering als haar
scherpzinnigheid en waakzaamheid tegen
over misdadigers was, even groot schijnt
haar eerlijk rechtvaardigheidsgevoel geweest
to zijn. Walden heeft het berichtje van
Maris tegen half tien gekregen-en had dus
tijd genoeg om rijn rol voor te bereiden.
Dc rest zal u duidelijk zijn. Toen om ruim
elf uur de telegraaf jongen kwam, vond hij
„Dr. Loebe op de trap om het telegram in
ontvangst le nemen. Hij wist immers, dat er
een schriftelijke aankondiging van het be
zoek zou komen! Nu kwam het er op aan
den echten Dr. Loebe 's avonds de deur uit
te krijgen en ook dit gelukte wonderbaarlijk
goed. Toen nu 's avonds het onderhoud
plaats had, moet juffrouw Hellberg het be
drog ontdekt hebben ik zei u al hoe ik
vermoed, dal dat gebeurde en toen kende
haar verontwaardiging geen grenzen. Zij
had, nadat zij wat kalmer geworden was,
haar aangifte bij de politie blijkbaar uitge
steld tot zij den uilvinder zelf had gespro
ken. Dal- is heel begrijpelijk en moet wel het
geval zijn, omdat deze aangifte bij de politie
niet is ingekomen. Maar nu mijnheer Wal
den deze nieuwe schurkerij nog op het voor
afgaande gestapeld had, stond haar besluit
vast en zij verheelde hem dat niet. Daarop
volgde wat we helaas allemaal weten.
en de heer Walden dacht met le meer ge-
Tustheid deze oplossing aan de zaak te kun
nen geven, omdat de vordering wel op Dr.
Loebe zelf zou vallen. Door het lichte
kostuum in de kleerenkast te hangen deed
hij het zijne daaraan en in het begin scheen
het, dat hij niet zonder succes gespeculeerd
had, nietwaar, commissaris?"
„We zijn ook allemaal geen IlerbeTl
Porters", gaf deze nederig toe met een blik
vol bewondering op zijn scherpzinnigen col
lega. Misschien waren wij er ook wel achter
gekomen, maar het is voor Dr. Loebe een
geluk, dat u toevallig in Berlijn bent. want
ik vrees, dat wij hem een paar daagjes had
den moeten laten brommen!"
„Ik ben zeer gevoelig voor uw compli
ment, commissaris, maar ik geloof toch, dat
u uzelf te gering schat. U moet niet verge
ten, dat ik MaVie al een scherp verhoor had
afgenomen en de overburen had onder
vraagd. Dat zoudt u toch ook gedaan heb
ben!" De detective zei dit met zulk een ern
stig gezicht, dat de commissaris er niet aan
twijfelde of het was oprecht gemeend. Hij
knikte dan ook instemmend met een geluk
kigen glimlach om de pluim, die de beroem
de speurder hem op den hoed stak. Deze
wendde zich weer lot Walden?" Ik geloof,
dat ik alles vrij precies verteld hel», niet
waar? Of hebt u nog wat in het midden le
brengen?"
De huisheer, die ?en halfuur geleden met
zooveel bravour aan de zijde van den detec
tive de kamer was binnengestapt, zag thans
vaalbleek en trilde over al zijn leden. Hij
schudde ontkennend het hoofd.
Carl Loebe was thans weer lïeelemaal op
dreef. Hij wendde zich tot den detective:
„Nu ik zoo gelukkig van alle verdenking
bevrijd ben, interesseert mij nog één vraag:
Is het toestel bij een worsteling omgeval
len of is het inderdaad moedwillig vernie
tigd?"
Walden deed een pcüging om te antwoorden,
maar de detective wenkte hem te zwijgen,
„Ik kan u het antwoord besparen. U hebt
het moedwillig vernield, nietwaal, mijnheer
Walden? U dacht, dat uw geknoei met de
teekeningen, mocht er toch nog een verden
king op u vallen, dan niet goed meer te be
wijzen zou zijn. Zoo is het toch? Maar dan
moet ik toch zeggen dat uw poging om het
te doen schijnen alsof het bij een worsteling
was omgevallen, slecht geslaagd is."
„Het verdere van de zaak kan u wel over
laten, commissaris. U hebt de manneljes, die
Dr. Loebe moesten meenemen, zeker nog
wel beschikbaar voor zijn dubbelganger?"
„Toch zou ik nog wel een vraag willen
doen, Mr. Porler," mengde zich thans Dr.
Von Bodendorff in het gesprek. „U hebt niet
opgehelderd waar Walden de uilnoodiging
voor mijn partijtje vandaan had."
„Hij had haar nergens vandaan." was het
lakonicke antwoord. „Eigen fabrikaat."
„Als u de invitatie goed bekeken hadl, Zou
u hebben gezien, dat het gedrukte hoofd van
het briefpapier cn uw familiewapen keurig
met Oost-Indischen inkt waren nageteekend.
Heusch, ook als valsch-geldfabrikant zou
onze vriend succes hebben gehad. En dc
tekst van de invitatie was geschreven niet
met een Underwood, zooals uw secretaris
tot zijn beschikking heeft, maar me! een
Adler, zooals ik in de appartementen van
onzen vriend boven gezien heb. En het
briefhoofd kon hij gemakkelijk copieeren;
hij heeft zelfs een kleine verzameling aan
gelegd en voor evenlueele bandietenslreken
bij de hand le hebben; je kunt immefs nooit
weten waar briefpapier van voorname fami
lies goed voor is. Dat hebben wc nu weer
gezien." Dit zeggende haalde Mr. Porler een
bundel papieren uit zijn zak en spreidde die-
op tafel uit. Ik ben straks, toen mijnheer uit
was, zoo vrij geweest een korle visite in zijn
residentie te brengen."
„Maar hoe komt hij aan de origineelen?
vroeg de heer Von Bodendorff, ten hoogste
verbaasd.
„Dat is nu loch" lïeelemaal doodeenvou
dig," klonk hel antwoord. „Hij heeft bij een
drukker in de Tauontzionstrasse, die ver
scheiden aanzienlijke families als cliënten
heeft, een modellen boek op zich gevraagd
en een kleine order opgegeven om geen arg
waan le wekken."
„Raadt u daarnaar of wéét u dal?" vroeg
thans de commissaris.
>tRaden en weten zijn bij mij één," klonk
Het orakelachtige «nlu*©ord. ..Dat is het ge
heim van de succesje, die ik af en toe
bescheiden
heb!" voegde hij er met een
lachje aan toe.
„Dan wéét u dus ook hoe Walden er ach*
ter kwam, dat ik gisteravond juist wat men
schen had gevraagd?" vroeg do bankier
glimlachend.
„Ik heb geen moeite gedaan om ddérvan
op de Hoogte te komen. Ik bon - overtuigd,
dat we hier met puur toeval le doen hebben.
Hel was er immers niet om te doen om'
onzen doctor een vol verzorgden maaltijd le
bezorgen in uw woning, maar om hem voor,
een poosje de deur uit le hebben? Als liij
maar van halfachl lot negen uur wegbleef;
was dc krijgslist gelukt. En dat is zij, jam
mer genoeg. Maar een waagstuk was hot,
want als Dr Loebe de zonderlinge uilnoodi
ging niet had aangenomen of u .had opge
beld, was het schoonc plan in duigen geval
len."
„Zoo dal ik concludeer," lacho Dr.
Loebe, „daLhet best mogelijk is, dal ik mijn
hachje er aan le danken heb, dal ik zoo wei
nig man van dc wereld ben. Want anders
was ik waarschijnlijk niel naar u (oe gegaan
en dan vrees ik".... en hij schurkte zich
eens...." dat er andere middelen waren
gebruikt om mij uit den weg te ruimen."
Allen lachten hartelijk mee. „Ik moe", nu
weg." zei Dr. Von Bodendorff, ..maar Mr.
Porler had hel zooevcn-over een welver-
zorgden maaltijd. Ik hoop die den heeren
binnenkort le mogen aanbieden. Ik zal de
invitaties persoonlijk schrijven. Met een
handdruk aan dc drie heeren verdween hij-
„liet wordt ook mijn tijd." zei nu Her
bert Porler. nadat ooit de commissaris ver
trokken was; „het verheugt me. dat ik u z
snel heb kunnen helpen,... neen. c t
dank.... want èen zaak van langen ad. f,
was mij zeer ongelegen gekomen. .Maar c n
goede raad nog: Laat jaloezieën aan uw ra
men maken! Want dal u verder aan uw ui -
vinding zult werken staal voor mij vast,
vooral nu u een man als Dr. Von Bod n-
dorff als steun zult krijgen
Dat is de goede zijde van dez cllenu gl
zaak. Tot ziens. Denk aan de jaloezieëa.
Die boschermen tegen de jaloezie. Adieu."
