No. 20231.
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 24 Februari
Tweede Blad.
Anno 1926.
DE VUILVERBRANDING.
UIT DE RAADZAAL
BINNENLAND.
Leidsche Begrafenis-OndernemiiTg
f_FEUILLETON.
Het Geheimzinnige
Telefoongesprek.
,Wat leert de ervaring hier te lande en in
het buitenland ons omtrent de
vnilverwijdering?
door den heer K. DILLING,
«ond-ïnspectciir der Ned. Heidc-Maalschappij.
VI.
*t Gcilcbl van wuivend korenveld.
Op "t eertijds dorre heideveld,
't Genot der vrucht van eigen werk
Dat maakt ons kloek en sterk.
Het financieele voordeel heeft vooral be-
teekenis voor een bedrijf, waar men de ge
teelde gewassen voor voeding van eigen vee
kan gebruiken en de producent dus ook con
sument is. Bij de beoogde onderneming,
waarbij men op verkoop van verbouwde ge
wassen is aangewezen, verdient het ver-
huursysteetn de voorkeur. Hierbij wordt niet
alleen de risico van oogstten van een voor
ons land belrekkelijk te groot bedrijf uitge
sloten, doch is bovendien het ideëele voor
deel verbonden van den boeren meer bedrijfs
gelegenheid te geven en mede in den land-
nood te helpen voorzien.
Het groole tekort aan boerderijen is de
laatste jaren in tal van artikelen-van be
voegde personen aangetoond, zoodat door
toepassing van dit systeem ook de steden
hun aandeel op voortreffelijke wijze in deze
voorziening bijdrageD. waardoor de samen
werking tusschen stad en land krachtig
wordt bevorderd. Bij iedere ontginning moet
dan ook mede als doel worden gesteld ver
meerdering van cultuurgrond en in verband
daarmede verdient het .vcrhuursysleem de
voorkeur. Tot meerdere zekerheid van per
manente toepassing der bemesting op het
zelfde terrein worden reserveterreinen Ier
beschikking gesteld, zoodat de huurder voor
liet tijdelijk afstaan van de gehuurde gron
den ten behoeve van opnieuw bemesten
schadeloos wordt gesteld. Dit zal hem zeer
welkom zijn, daar hij dan steeds de beschik
king heeft over vruchtbaren grond.
ad g. Het is van algemcene bekend
heid, dat de trek van de plattelandsbevol
king naar sleden en industriecentra nog
Steeds voortgaat, waarvan de voornaamste
oorzaak is gelegen in gebrek aan arbeids
gelegenheid.
Daar de landarbeiders uit den aard der
zaak uitsluitend met de landbouwwerkzaam-
aeden bekor.d zijn, kan deze categorie van
werknemers in de groole steden zeer moei
lijk passend en loonend werk bekomen. Het
gevolg hiervan is, dat zij helaas veelal mis
lukken cn ten slotte op ondersteuning zijn
aangewezen. Om dus de grondoorzaak weg
te nemen, moet de arbeidsgelegenheid op het
land worden vergroot in 't belang van het
platteland zoowel als van de sleden.
De ontginning- met stedelijke afvalstoffen
biedl hiertoe uitstekende gelegenheid en ver
schaft blijvende arbeidsgelegenheid, meer
werk.
Hierbij merk ik nog op, dat de groole na
tuurlijke vruchtbaarheid van deze terreinen
de gelegenheid lot bevordering van klein-
grortdgebruik enorm vergroot en daarmede
de mogelijkheid van vestiging van meer
menschen per oppervlakte-eenheid.
Het is een algemeen landsbelang, dat de
<rek van hel platteland naar de steden,
m. a. w. de ontvolking van het platteland
met doeltreffende middelen wordt bestreden,
in de eerste plaats in het belang van de ar
beiders zelf en hunne gezinnen. Hoe groo-
ler de bijdrage tot oplossing van dit vraag
stuk ook van de zijde onzer steden i9, hoe
doeltreffender hel tegenwicht zal zijn, dat
met vereende krachten van stad èn land
wordt tot stand gebracht. In plaats van een
toespitsing der tegenstelling stad-land, leidt
zij tot verzachting en gezonde samenwer
king.
En wat zijn de hygiënische bezwaren
j tegen een verbranding?
Als hygiënische nadeelen worden ge
noemd stof. rook, vliegasch en slank. Men
spreekt van een venijnige en geniepige
vliegasch en stofregen in wijden omtrek.
Deze hinder doet zich zoo gevoelig gelden,
dat te Amsterdam bij hel passeeren van de
yuilverbranding de passaggiers op de boot
worden gewaarschuwd hunne oogen te be
schermen voor de kwaadaardige vliegasch.
Dit geldt niet alleen Amsterdam, doch even
eens Leiden, waar het vliegasch in de om
geving der verbranding door alles heen
dringt en zelfs hinder veroorzaakt in hel
museum de Lakenhal, waarin, het door het
dak heendringt, zoodat telkens de veroor
zaakte stoflaag mo.el worden verwijderd.
De stank, zooals reeds in een mijner inge
zonden stukken in 't Vaderland is opgemerkt,
ontstaat door de broeiing van het vuil, dat
in de bunkers is opgeslagen.
Dé praktijk toch heeft bewezen, dat het
aan te voeren vuil niet direct verbrand kan
worden, omdat de aanvoer onregelmatig is
en regelmatige verbranding alleen dan is te
verkrijgen wanneer van hel in depot opge-
sla'gen vuil kan worden afgenomen.
De honderden M3. in bunkers voorradig
vuil veroorzaken tengevolge van de sterke
broeiing der vochtige afvalstoffen en in ont
binding komende etensresten een zeer on
welriekende atmosfeer.
De rookplaag is niet minder ern
stig. Het is bekend, dal bij 't verbranden
van vochtige en minderwaardige brandstof
meer rook ontslaat dan van meerwaardige
brandstoffen. Dit is wel gebleken uit het
tijdperk, dat achter ons ligt. Bij verbranding
van slechts kleine hoeveelheden hééft men
in de omgeving een ondraag'lijken hinder
van den rook en smeeken inzenders om ver
lossing daarvan.
Hoewel inrichtingen, die voor krachtop
wekking met meerwaardige brandstof ge
stookt worden, minder hinder veroorzaken
dan een vuilverbranding, heeft de overheid
toch de noodzakelijkheid begrepen om in
hunne gemeenten industriecentra aan te
wijzen.
Het behoeft dus geen beloog, dat alleen
reeds om de rookplaag een vuilverbranding
zeker niet thuis behoort midden in een stad,
indien er ooit sprake zou mogen zijn van
toepassing van clil systeem. 'Voor een stad
als Den Haag, die om zijn aesthetische en
hygiënische volmaaktheid met roem in de
wereld bekend is, moet dit vraagstuk nog
veel belangrijker worden geacht.
Meerdere inzenders klagen over hel ge
vaar van oogontsteking tengevolge van de
vliegasch, waarvan de eerste Hulpdienst vol
gens een inzender blijkbaar veel meer af
weet.
Het is te betreuren, dal deze inzender of
de geneeskundige dienst zelf hieromtrent
niet met nadere gegevens is gekomen.
Te Zurich ducht men van de verbranding
dan ook niet ten onrechte gevaren voor de
volksgezondheid.
Men vreest voor een bezwangering vanüe
lucht met schadelijke stoffen en wenscht
over ie gaan tot verwijdering door land
bouwkundige bemesting.
De verbranding is bereids builen werking
gesteld.
Dr: Blooker, Oud-Wethouder van Amster
dam, constateerde te Hamburg aantasting
der ademhalingsorganen, zoomede dat het
werk der arbeiders in die omgeving- zeer- on
gezond is.
De heer Spier, lid van den Amsterdam-
schen Raad, zegt, dal de stank en asch zeer
hinderlijk zijn en de wijze van verwerking
onsmakelijk, zoodat hij zich een veel doel
treffender methode kan denken.
De ernst moge wel blijken uit het feit, dat
zelfs de Woningdienst te Amsterdam een ge
meentelijke instelling, in 1923 bij de Ge
zondheidscommissie geklaagd heeft over den
groolen hinder van stof. stank, rook enz.
die de bewoners in wijden omtrek ondervin
den. Het Gemeentebestuur van Buiksloot
verzocht in 1919 aan Am3ierdam in dezen
onhoudbaren toestand verbetering te bren
gen.
Mijn persoonlijke meening is dat elke
leek. die een vuilverbranding bezoekt nolens
volens het volgende oordeel zal moeten
vellen: hel werk bij een bedorven atmosfeer
bij een temperatuur in de ovens van 1200
gr. is voor de menschen moordend.
De ondragelijke hitte sloopt de menschen,
mat ze af, terwijl de stinkgassen en het slof
nog tot overmaat van ramp hierbij komen.
Hoewel halfnaakt gekleed zijn transpireeren
zij bij voortduring hevig.
Als compensatie voor dit onmenschelijk
werk zijn deze ongeschoolde werklieden dan
ook in een hoogere loonklasse geplaatst.
De arbeidswet, die de strekking behoort
te hebben den arbeider le beschermen tegen
de gezondheid bedreigende invloeden, zoude
de toepassing van dit systeem moeten ver
bieden.
Een politieke hoofdschotel
en wat kleine gerechten.
De tweede raadsvergadering van dft jaar
heeft weer eens getoond, wat politiek ge
werden is in onze dagen. De avondzitting,
waarin eventjes 3 uur is gepraat over het
voorstel van B. en W. tot ontslag aan de
huwende onderwijzeres, een absoluut dood
gepraat onderwerp, in pro en contra, heeft
dat opnieuw bewezen.
De neuzen waren geteld, ieder wist, hoe
de stemming zou -zijm Nieuwe argumenten
noch voor noch tegei waren meer te ver
konden; voor de tegenstanders heelemaal
niet meer na de jongste protestvergade
ring: toch praten maar en zelfë nog heel
naief doen, alsof men gelooft elkaar te kun
nen overtuigen in zoo'n grootendeels aan
partijprogram etc. vastgelegde materie. Ge
meenschapsgelden zoek brengen voor
politiek gedoe. De vrijz.-dem. vonden dit
zelfs zoo gewichtig, dat zij desbetreffend
punt voor de andere wilden doen gaanl
Wij willen niet in dezelfde fout verval
len als do raad, waar de voorstanders de
verdediging van den wethouder weer voor
uit moesten loopen, hoewel deze zoo iets
best alleen af kan, cn zullen er verder het
zwijgen toe doen. Zij slechts nog vermeld,
dat, zooals algemeen bekend was, de stem
verhouding was: zuiver links tegen rechts,
zoodat met 1 stem meerderheid B. en W.
het pleit wonnen. De afwezige hceren Mui-
dor cn Dubbelderaan hieven elkaar op.
't Was een hartverheffend schouwspel
Overigens valt er ook weinig te zeggen,
de verdere agenda geeft daartoe weini»
aanleiding. De Burcht is voor dc notarissen
verloren, wat voor beide partijen in dezen
wellicht het beste is 't Is alleen te hopen,
dat de nieuwe bestemming van het notaris
huis zal kunnen slagjen. Veel vertrouwen
hebben we er niet in.
Verder nog de Boskoopsche affaire; fei
telijk was het te veel eer voor de uit Gouda
uit depit in de wereld gebrachte beschul
digingen, maar do groote „men" wil nu
eenmaal in zoo'n geval ontkenning ten
overvloede.Dan 'n bij voorbaat al aangekon
digd verzet van do S.D AP. tegen verdere
bekorting van het? gemeente-verslag. Ja,
stel je voor, dat het nageslacht niet precies
ah de gulden woorden der vroede vaderen
uit deze tijden kan lezen't Zou o.i.
voor het prestige van deze tijden een uit
komst zijn
En tot slot, hoewel de raad er mee begon,
het heibeltje, gelijk wethouder Sanders het
noemde van de „Leidsche Post" over ae
roetplaag der vuilverbranding, waarmee ook
verder braaf de spot werd gedreven in den
raad en daarbuiten. Niet, omdat de roet
plaag geheel wordt ontkend, maar omdat
het niets nieuws is en zoo getracht werd
een open deur te rammeien.
Mogelijk blijft niettemin, waar de .fraaie
boekwerken", gelijk de voorzitter zeide,
door de „Leidsche Post" ingezonden, ter
visie worden neergelegd, dat straks uit den
raad een nieuwe stem zal opgaan, al too-
nen B. en W. zich diligent, t' Is een te
dankbaar motief.
De Kabinetscrisis.
Wij hebben reden aan te nemen, zegt het
„Hbld." dat mr. J. Limburg bij de oplossing
der kabinetscrisis, in den geest als door hem
ontworpen, nieuw oponthoud heeft onder
vonden, ten gevolge waarvan hij de oplos
sing weer moet zoeken in een andere rich
ting. Eenige weken geleden hebben wij reeds
doen uitkomen* dat hij bijzondere waarde
scheen te hechten aan de medewerking van
rechlsche personen als minister. Aanvanke
lijk moet hij die medewerking ook gekregen
hebben van twee Roomsch-Kalholieken en
twee Christelijk-Historischen (onder wie mi
nister De Geer), terwijl het Kabinet herder
zou worden gevormd door vier personen van
links, benevens den heer Van Karnebeek.
Maar nu zou de tweede Christelijk-Hislori-
sche aanslaande minister (niet de heer De
Geer) niet heen gekomen zijn over zijn be
zwaren legen het herstel van het gezant
schap bij den Paus. waarvan mr. Limburg
was uitgegaan. Dientengevolge zal de kabi-
netsformaleur de oplossing weer in een
andere richting moeten zoeken.
De Bloembollenbeuis.
Men schrijft ons uit Hülegom:
Dc actie, die te Haarlem op initiatief van
de vcreeniging voor vreemdelingenverkeer
gevoerd wordt om den zetel en de beurs van
de Algemeene Yereeniging voor Bloembol
lencultuur te Haarlem te behouden, wordt
door de bloembollenhandelaren en de kwee
kers met eenige. doch niet al te groote be
langstelling gevolgd. Ten behoeve van een
centraal gebouw en een beurs te Hillegom is
f 150.000 aangeboden terwijl de ontbrekende
f 100.000 op zeer billijke voorwaarden ge
leend zullen worden. Hel Hillegomsche plan
heeft alzoo een kwaft millioen ter beschik
king, en waar de voorzitter der Algemeene
Yereeniging. de heer Krelage, in de laatste
jaarvergadering nog zei: het gaat om „Hille
gom of niets" maken de voorstanders van
Hillegom zich niet bevreesd voor de Haar-
lemsche actie. Haarlem immers heeft niet
het vak achter zich; Haarlem kan zich al
leen op traditie beroepen en schermt met
het woord „bloemenstad".
Daarin ziet de handelaar en de kweeker
niet anders dan een fictie. Met het gemeente
bestuur van Hillegom, den Bond van Bloem
bollenhandelaren en het kapitaal achter
zich, maakt de vakman zich niet bevreesd
voor de actie van Haarlemsehe winkeliers
en caféhouders.
Slechts wanneer de gemeente Haarlem
zich vernederde om tegen Hillegom met zijn
kwart millioen op te bieden, wordt de kans
voor Hillegom een weinig bedreigd. Niet
meer dan een weinig echter, want dc Bond
van Bloembollenhandelaren is een organi
satie. die haar zin weet door te zetten.
Bij de verhuur van kamertjes met tele
foon in de te stichten beurs te Hillegom is
zoo veelvuldig ingeschreven, dat. d«e rente
van het te leenen kapitaal zeer ruim ge
dekt is.
Jhr. mr. L. H. L. J. van der Maesen
de Sombieff f
4 y
in den ouderdom van 71 jaren is gister
avond tegen 7 uur op zijn landgoed te Huls
berg, waar hij sinds de vorige week ziek
lag, overleden jhr. mr. L. II. L. J. van der
Maesen de Sombreff, lid der Eerste Kamer
'en kantonrechter te Heerlen.
Jhr. Louis Henri Leonard Joseph var.- der
Maesen de Sombreff werd geboren te Moas-
slricht den 12den September 1854. Hij stu
deerde rechten en promoveerde aan do uni
versiteit te Leiden. Zijn rechterlijke loop
baan begon hij als ambtenaar van het open
baar ministerie bij het kantongerecht te
Schiedam Gelijke functie vervulde h:j later
aan hel O M te 's-Hertogenbosch. Sinds
1880 was de thans overledene kantonrech
ter le-Heerlen. Yan 1S941921. lot de wij
ziging der onderwijswetten, was jhr. Van
der Maesen de Sombreff schoolopziener
RECLAME.
AUTO-1 RANSPORTEN, CREMATIE
N. P. H. KEEREWEER
mKFOON Krt1 - LEIDEN
4 'J30
voor de arrondissementen Heerlen en Sit-
lard. Hij heeft deel uitgemaakt van de
Frov. Staten van Limburg en was sinds
1909. lid der Eerste Kamer der Staten-Ge-
neraal.
Als gewoon lid nam hij zeer actief deel
aan het leven van tal van vereenigingen,
als het Oudheidkundig Genootschap, het
Natuurhistorisch Genootschap enz. Voorts
was hij voorzitter van de gezondheidscom
missie te Gulpen, lid der kamer van toe
zicht op het notarisambt, lid van den
voogdijraad le Maastricht, vice-president
der vcreeniging „Het Geuldal", bestuurslid
der Bouwgrond-Mij. Tijdig enz.
Jhr. Van der Maesen was drager van de
ridderorde van den Ncd. Leeuw.
Personcclraad Spoorwegpersoneel.
Gisteren werd te Utrecht de eerste confe
rentie gehouden tusschen de directie der
Nederlandsche Spoorwegen en den Perso-
neelraad.
Uitvoerige besprekingen werden gevoerd
over de herclassificatie van een aantal
standplaatsen. De directie verklaarde even
als vroeger bij gebrek aan voldoende ge
gevens de rijksregeling zoo maar niet zon
der meer le willen invoeren. Zij was even
wel, ookjn verband met een door den Mi
nister van Waterstaat geuilen wcnsch, be
reid de geheele standplaalsindeeling aan een
onderzoek le onderwerpen door een commis
sie, beslaande uil door de directie en door
den Personeelraad aan*te wijzen leden.
Inzake de positie-regeling der bureau
bedienden, schrijvers en bureelambtenaren,
waaromtrent tusschen de leden van den
Personeelraad overeenstemming was ver
kregen, verzocht de directie toezending van
de schriftelijke voorstellen.
De werkverschaffing
in Groningen en Drente.
Op de vragen van den beer Ebels betref*
fendo de uitsluiting van arbeiders bij dó
werkverschaffingen ia Groningen en Drenthe
die na oen -bepaalden datum gehuwd zyn,
heelt Minister De Gaer geantwoord, dat
door zijn ambtsvoorganger destijds is be
paald, dat, te rekenen van 4 Mei 1924 af,
geen nieuwe arbeiders bij de door het Ryk
gesubsidieerde werkverschaffingen in Gro
ningen en Drenthe te vyerk zullen worded
gesteld, behoudens door den Minister van
Binnenlar.dsche Zaken en Landbouw te ver-
leenen ontheffing van deze bepaling.
De bedoeling hiervan was, jonge ar
beiders er van terug te houden op
jeugdigen leeftjjd een onberaden huwelijk
aan te gaan.
By de werkverschaffing immer3 worden
alleen gehuwden te werk gesteld. En het
verschijnsel deed zich voor, dat men ging
huwen, om daarbij te werk gesteld te
worden, of ook weinig minder bedeo.-
kelykdat men ging huwen, terwyl mea
vooruit wist, dat onmiddellijk na de hu
welijksvoltrekking de hulp der Overheid zou
moeten worden ingeroepen.
Beoogd werd, dit onjuiste effect van
de werkverschaffing af te snyden.
Niet verzwakt immers mocht worden hef
besef, dat slechts dan een huwelijk behoort
te worden aangegaan, wanneer men d&
redelijke kans heeft, zonder tot werkver
schaffing of armenzorg te vervallen, door
vrijen arbeid een gozin te kunnen onder
houden.
De in de eerste alinea genoemde be
paling reikte op zich zelf verder dan het
hier aangeduide doel, in zoover iedere
nieuwe tewerkstelling na 4 Mei 1924 werd
afgesneden.
Zii werd echter tot haar eigenlyk doel
beperkt door haar aldus toe te passen,
dat aan hen, die reeds vóór haar afkon
diging, dus vóór 4 Mei 1924, gehuwd
waren» en daarna tot werkloosheid kwamen
te vervallen, ontheffing werd verleend.
Uit het leven van den beroemden Engelschen
detective HERBERT PORTER.
Vrij bewerkt naar het Engelsch door J. II.
(Nadruk verboden).
6)
Zóó -vormend heeft hij van den lele-
graafbeamble 's morgens hel telegram aan
genomen.... zóó treedt hij. om ongeveer
fialfacht, als Dr. Loebe is uitgegaan, diens
woning binnen. Om acht uur komt het be
zoek laten we gerust maar al zeggen de
dame.die een onderhoud met Dr. Loebe
zal hebben en die nu door mijnheer Schultze
wordt ontvangen. Zooals ik zei. zij kent Dr.
Loebe niet; hel bedrog gelukt aanvankelijk.
Dan rinkelt onverwacht de telefoonbel.
iWat denkt u nu, dat mijnheer Schultze doen
zal?"
„Hij zal aan hel toestel komen onder den
«aam van Dr. Loebe," mompelde de com
missaris.
„Zeer juist Hij zal zeggen U spreekt met
Dr. Loebe. Want daar naast hern zit immers
eer dame, die zich waarschijnlijk niet wei
nig
verwonderen zou. als de vermeende
mijnheer Loebe de telefoon maar in alle
eeuwigheid liet doorbellen. Een dergelijke
handeling van mijnheer Loebe zou wellicht
2-dfs haar argwaan opwekken en dat is
)diat wat hij tol eiken prijs vermijden wil:
wantrouwen van zijn bezoekster.... Dus
iwrat h:j den hoorn op en spreekt. En nu
t,°?ehiedt er iets. waardoor de argwaan van j
de dame tóch wordt opgewekt. Misschien
valt hij uit zijn rol, doordat hij het spreken
met veranderde slem niet lang kan volhou
den, misschien herinnert de stem van mijn
heer Loebe haar erg aan die van mijnheer
Schultze. dien zij kent. Zij staat van
haar stoel op en kijkt den vermeenden Dr.
Loebe scherp aan, die niet veel intelligentie
nocdig heeft om te ontdekken, dat hij ont
maskerd is. Met één slag is alles voor hem
verloren. De eerste gang van de dame zal
natuurlijk naar den echten Dr. Loebe
zijn en dan zal het onheil onverbiddelijk
yerder zijn gang gaan." v
„Wal is het eigenlijk voor een onheil,
waarvan u zoo aardig aan het vertellen
bent?" zei de commissaris spottend.
„Luister nog een oogenblikje. Ik ga verder.
Laten we bijv. eens aannemen, dat Dr.
Loebe een uitvinding heeft gedaan; een elec-
trische verrekijker! Hij heeft iederen nacht
daaraan gewerkt.. bij verlichte vensters,
waar geen jaloezieën voor waren. Ik heb den
muur van dit huis eens goed bekeken. Het
is denkbaar, dat iemand eiken nacht, even
tueel met behulp van een touw, zich op het
achterbalkon, waarvan men in Loebe's
werkkamer kan kijken, heeft laten zakken
en van deze observatiepost uit, de vorderin
gen van Loebe's werk heeft kunnen gade
slaan Laten we nu nog verder gaan en aan-
nenien, dat het een gladde vogel was, die
zich hier de gelegenheid geboden zag om een
vermogen te verdienen.
Hij reconstrueert de uitvinding, want hij
heeft wel versland, van eleclro-teehniek. Hij
verkoopt de uilvinding met alle rechten aan
een dame, die hij als rijk kent, maar die
om goede redenen van hem onder zijn
eigen naam waarschijnlijk de zaak niet koo-
l pen zal. Ilij (reedt dus onder den naam van
den echten uitvinder met haar in correspon
dentie, stuurt leekeningen en beschrijvin
gen want hij heeft alles gezien en is
goed op de hoogte. De list gelukt; de dame,
die rijk en ontwikkeld is en graag kunste
naars en mannen van wetenschap steunt,
gaat op de zaak in. De valsche Dr. Loebe
slaagt door allerlei voorwendsels er in een
persoonlijke ontmoeting te vermijden en
alles schriftelijk te doen. Hij is, zooals ik al
zei. een gladde vogel.
Op 10 October geeft de koopster van het
patent laten we zeggen Frdulein Emma
Hellberg een chèque af van 75.000 Mark,
die door een onbekend heer geïncasseerd
wordt. Men kan, dunkt me, toch wel veilig
aannemen, dat deze trancactie geen ander
doel had dan ik uiteenzette."
Herbert Porter had voorloopig uitgespro-
ken en begon op zijn gemak een sigaret aan
le steken. Een ademlooze spanning was er
onder de aanwezigen. Zij keken allen naar
hem. maar hij rookte met langzame trekjes
en met blijkbaar genot zijn sigaret.
,,U spreekt," begon de commissaris einde
lijk ,en aan zijn stem kon men hooren, dat
het betoog van den Engelschen detective
hem opgewonden had," u spreekt daar van
een onbekende, die eiken nacht Dr. Loebe's
onzichtbare gast was. Deze zelfde man
heeft naar uw uiteenzetting gisterochtend
den telegrambesteller op de trap opgewacht,
in de gedaante van Dr. Loebe. Deze onbe
kende, die u mijnheer Schultze noemt, zou
verder in de gelegenheid zijn geweest de
woning van den geleerde te openen en bin
nen le gaan en nog wel zóó, dat aan het slot
geenerlei sporen van geweld zichtbaar zijn.
Ja, nog meerhet lichte kostuum, dat in
de kleerenkast van Dr. Loeb'e hangt, be
hoort niet aan hemt De inbreker.de
moordenaar.heeft hel dus meegebracht
om de verdenking op Dr. Loebe le richten.
Ik geef toe, dat is allemaal m o g e I ij k.
Maar nu komt een punt, dal, naar ik meen,
al uw theorieën ik geef toe, dal ze vernuf-
lig zijn.... omverwerpt. Het huis Alexan-
derslrasse 36 heeft een portier, die op ieder
een, die binnenkomt of weggaat, let. Hij
heeft zoowel gisterochtend den telegram
besteller als gisteravond de dame zien
komen. Van een of anderen vreemde weet
hij echter niets, hij heeft gisteravond géén
heer in een licht pak zien komen, noch gis
teravond iemand met een pak bij zich, waar
dat lichte kostuum in zou hebben kunnen
zitten of die zelf de dubbelganger van Dr.
Loebe had kunnen zijn. Zoo is het toch,
Meyer?"
Deze, een oud-militair, nam de houding
aan en zei: „Zóó is hel, commissaris."
Deze laatste wendde zich weer tot Herbert
Porter: „Hoe wilt u nu, nu we deze verkla
ring van den portier hebben, uw vernuftige
theorie bewijzen?"
De detective ging met langzame schreden
door het vertrek, door aller oogen in span
ning gevolgd, en speelde als onopzettelijk
met den sleutel, dien hij in het slot van de
deur, die naar de gang voerde, slak. Als in
gedachten draaide hij den sleutel om en slak
hem zoo ongemerkt mogelijk in zijn zak.
„Er i9 maar één vérklaring," zei hij
daarop kalm, maar met iels scherps in zijn
welluidende slem. „De moordenaar, die hier
in huis zijn werk kon doen zonder dit huis
te moeten verlaten, of te verlaten, meel een
huisgenoot geweest zijn."
De commissaris verrast: „Maar ook huis-
genooten kunnen niet zoo maar in de wonin
gen van hun buren binnenvallen, Mr. Por
ter," zei hi1
„Volkomen juist," luidde hel antwoord, en
wat nu volgde klonk als een pistoolschot;
hard en scherp kwamen de woorden
„Maar de huisheer pleegt de sleutels van
alle étages te hebben."
Met een plotselinge beweging richtte
Walden, de huisheer, zich op en ging op den
detective toe, die met zijn breede gestalte
den weg naar de gangdeur opzettelijk of on
opzettelijk.versperde. Mr. Porter wierp
een snellen blik op de andere deur, daarop
knikte hij tevreden. Voor dezen uitgang zat
aan zijn tafeltje de polilie-inspecteur.
„Ik kan mij voorstellen," hervatte Mr.
Porter, „mijnheer Walden, dal het onaan
genaam voor u moet zijn. al3 ik den com
missaris. moet verzoeken in plaats van den
gefingeerden .naam Schultze. dien ik ge
bruikt heb, den werkeJijken Walden l©
gebruiken. Maar lot mijn spijl is het nu een
maal niet anders. Het eerste, wat in uw
mededeelingen niet klopte, was wat u mij
vanochtend vertelde, nl. dat u 's avonds om
acht uur de lampen in de voorkamer hebt
aangestoken. In werkelijkheid is d.i! orn
kwart voor zevenen gebeurd, dal hebben
meerdere bewoners aan den overkant, zon
der eenige tegenstrijdigheden in hun verkla
ringen, mij medegedeeld. Uw mededeelinj
maakte op mijn den indruk van een opzette
lijke misleiding en als mijn wantrou
wen eenmaal is opgewekt, mijnheer Walden,
dan moet ik verder aan het uitspinnen, ik
zou bijna zeggen- of ik wil of niet. In difc
geval is mijn moeite beloond.
(Slot volgt).
